makaleyi okumak için lütfen tıklayınız. - Jeoloji Mühendisleri Odası

Formata uyulmuş!
Şişirilmiş.
Umarız ÇED Raporu MTA tarafından da istenir ve 06.05.2010 tarihli format belirleme
toplantısında verildiği anlaşılan 2 sayfa ve 16 maddelik istek listesine uyulmamış olması
onların dikkatlerini çeker.
ÇED Raporu, Yükselen Raporu’nu kaynak alıp bazı bilgiler veriyor. Buna göre, yapı
yerlerinde altta Kusuri formasyonu ve üzerinde bundan ayrışmış zemin var. Üstteki kil plastik
kıvamda. Bunun için “Proje Sahası’nda yer alan temel zeminleri yüksek plastik, katı dayanımlı, yüksek
sıkısabilir zeminler kategorisinde degerlendirilmektedir” denmiş. Bazı geoteknik özellikleri
belirlenmiş. Tamam. Ama, alttakinin RQD’si düşük ve zayıf kaya demenin ötesinde bir şey
yapılmamış. Kıyıdaki şev >45°. Şev yüksekliği 100 m’yi geçiyor. Proje alanı içinde yükselti
200 m’ye yaklaşıyor. Yamaç duraylılığı, sahanın ve çevresinin Mühendislik Jeolojisi ÇED
açısından önemli değil mi?
Bir de, “Karot verileri, laboratuvar deneyleri ve yüzey jeolojisi gözlemlerine göre kaya kalitesi çok
kötüdür…”, yetmemiş “Santral alanında alüvyon birimlerin kaldırılarak yapı temellerinin ana kayaya
oturtulması planlanmaktadır.” Santral alanı tepede. Orada alüvyon yok. Neyi kaldırıyorsunuz
diyen yok. Ve yine yetmemiş bir de “Santral bölgesinde yapılacak olan yapıların temellerinin ana kayaya
oturtulması sonucunda yapılarda oturma, şişme ve taşıma gibi sorunları ortadan kalkacaktır.” denmiş! Hem
de “Ancak temel sondaj çalışmalarında ana kayayı oluşturan kiltaşı ve silttaşı birimlerinin çok ayrışmış
olmasından dolayı deney yapılacak karot numunesi alınamamıştır.” denmiş iken.
Üstelik “Kül depolama alanında topografik eğim % 70’lere ulaşan bölgelerde yağış ve kullanım sularının
yapı temellerine zarar vermemesi için gerekli drenaj çalışmaları yapılarak ortamdan uzaklaştırılacak” imiş.
Ama, “… uygun olarak, depolama lotu içi şev eğimlerinin 2:1 (Y:D) olması öngörülmüştür. Kazı/dolgu
işlerinden sonra Etap 1’deki depolama sahası taban kotu 111 m ile 77 m arasında değişecektir. Etap 2 için saha
taban kotu ise 107 m ile 59 m arasında olacaktır. Mevzuattaki hükümler gereğince atık dolum şev eğimleri 3:1
(Y:D) olarak planlanmıştır. Maksimum atık kotu 140 m olacaktır. Etap 1 ve Etap 2’nin yüzey alanları sırasıyla
79.690 m 2 ve 102.991 m 2 dir.”.
Hangi çalışma yapılmış, neler saptanmış ta okuyandan saklanıyor ise (!) “Proje Sahası’nda
yapılan çalışmalar ve literatür çalışmalarında tüm dere yataklarında taşkın ve yamaç sellenmesi risk durumu
görülmemektedir” imiş.
ÇED Raporu, seçilen sahanın jeoloji, deprem, jeoteknik ve afet durumları ile ilgili olarak
“Yükselen Jeoteknik Sondaj Petrol Maden Mühendislik Müşavirlik İnmşaat Taahhüt
Sanayi ve Ticaret Ltd Ş” tarafından hazırlanmış olan Rapor’dan böylesi kısa alıntılarla,
projenin tasarımına yeterli ve güvenli verilerin derlenmiş olduğuna inandırmak istiyor,
okuyanları. Neyse ki, ÇED Ekleri arasında değinilen bu Rapor da var ve okumak olanaklı.
Rapor’un metni 72 sayfa. 27 Tablo, 27 şekil, 8 foto ve 8 de eki var. Çok ve ciddi görünmesin.
Önceki yıllarda proje alanı dışında yapılmış KGM sondaj çalışmaları 4 sayfayı, MTA’nın
bölgesel Genel Jeoloji Haritası 3 ve bölgesel jeoloji açıklamaları da 9 sayfayı, DSİ tarafından
proje alanının km’lerce ötesinde Sarımsaklı Çayı alüvyonlarında yapılmış iki su sondajı
kuyusu ile derlenen bilgiler 4 sayfayı, çeşitli standart sınıflama tabloları en az 7-8 sayfayı, vö
kaplamış, zaten.
Ön Jeoloji bu olsa gerek. Hazırlanan jeoloji haritasının adı da Ekler kapağında ilginç ve ilk
karşılaşılan türden anılmış: “Genel Yerleşim Jeoloji Haritası”. Oysa, haritanın logosunda
başka bir ad var “Proje Alanı Mühendislik Jeolojisi Haritası”. Ama, bu haritada iki tane
jeoloji birimi var ve hiçbir mühendislik bilgisi (tabaka, fay, heyelan, yamaç eğimi, ayrışma
zonu kalınlığı, vb) yok. Ölçeği, 1/2000 olarak verilmiş. Kuzey okunun yerleştirilişi de ilginç,
K’i, yana bakıyor! Ama yanlış. Üstelik Türkçe de değil, İngilizce: “K” değil, “N”. En
önemlisi Kuzey okunun Doğuyu göstermesi. Ciddiyet açık.