Silolama - Süleyman Demirel Üniversitesi

itkidir. Ülkemizde yapılan SorgumXSudan Otu Melezi silajlarında her yıl bir
önceki yıla göre artış gözlenmektedir. Afrika’ nın doğal bitkisi olmasına rağmen
özellikle diğer sıcak ve yarı kurak bölgelerde de geniş olarak kültürü yapılmakta,
ABD’ nin orta kısmında ise besi sığırlarının beslenmesinde büyük miktarlarda
kullanılmaktadır. SorgumXSudan Otu Melezi, mısıra göre kurağa karşı oldukça
dayanıklı olup, besin maddelerince yetersiz, tuzlu topraklarda da yetişebilme
özelliğindedir. Bu özellikleri yarı kurak ve sulama imkanları kısıtlı bölgeler için
çok önemli bir avantaj sağlamaktadır. SorgumXSudan Otu Melezi sahip olduğu
suyun büyük bir bölümünü gövdesinde biriktirir. Geç dönemlerde bile hasat edilse
yine de yüksek bir su içeriğine sahiptir. Bu nedenle silaj yapımı için su içeriği
yüksek bir ürün sayılabilir. Sorgum danelerinin belirli düzeylerde tanen içermesi
danelerin protein kalitesini düşürür. Taninler bazı hayvan türleri için toksik (zehirli)
olabilirler. Ancak SorgumXSudan Otu Melezi silajının ruminantlara yedirilmesi
herhangi bir toksik etkiye neden olmamaktadır. Diğer yandan özellikle yetersiz su
ve yüksek nitrojenli gübre kullanılmış SorgumXSudan Otu Melezi bitkisinde
gövdenin aşağı kısımlarında yüksek bir nitrat birikimi olur. Nitratlar da silaj
fermantasyonu sırasında ayrışırlar ve zararlı bir etkileri kalmaz. Bununla birlikte
genç sorgum ve sudan otları prüsik asit içerir. Bu asit de hayvanlar tarafından
oldukça yüksek bir toksisiteye sahip hidrojen siyanite parçalanır. Bu nedenle silajı
yapılacak olan sorgum hasat sırasında en az 75–80 cm, sudan otu ise 40–50 cm
boyunda olmalıdırlar. Şayet boyları bu uzunluklardan daha kısa iseler kesinlikle
silajlık olarak hasat edilmemelidirler. Her iki bitkinin de prüsik asit içerikleri silaj
fermantasyonu sırasında düşmez, ancak soldurma işlemi sırasında prüsik asidin %
50–70’ lik kısmı bitki bünyesinden uzaklaşabilir. SorgumXSudan Otu Melezi silajı
süt ineklerinde yaklaşık olarak mısırın % 80–85' i kadar sindirilebilmektedir. Ancak
yeni geliştirilen bazı silajlık SorgumXSudan Otu Melezi çeşitlerinin lignin
içerikleri daha düşük olduğu için sindirilme dereceleri de normal sorgumlardan
daha yüksektir. Bitkinin çiçeklenme başlangıcı ile danelerin süt olum dönemi
arasında kalan dönem sorgum silajı için en uygun biçim zamanıdır. Biçim
zamanının gecikmesi halinde hem sorgumun silolanabilirlik özellikleri olumsuz
yönde etkilenmekte, hem de içerdiği taninlerin miktarında bir artış görülmektedir
(Yüksel, 2006). Süt olum döneminde biçilen SorgumXSudan Otu melezi yem
7