Silolama - Süleyman Demirel Üniversitesi

ekstrüzyon-peletleme gibi işlemler uygulanarak hayvan beslemede yem olarak
kullanılabilmektedir (Ayhan, 2000). Broiler gübresinin ruminantların
beslenmesinde kullanılabilmesi için % 12–25 düzeyinde su, % 18–30 düzeyinde
ham protein, % 15–25 düzeyinde de ham kül içermesi istenir. Broiler gübrelerinin
su içeriği kabul edilebilir düzeyin altında ise gübrelere bir miktar su ilave edilerek,
su içeriği kabul edilebilir düzeyin üzerinde olan gübreler ise bir miktar kurutularak
kullanılacak hale getirilebilir. Ancak broiler gübrelerinin hayvan beslenmede
kullanılması için ham protein içeriği % 18’ in altında ve ham kül içeriği % 28’ in
üzerinde olmaması, eğer bu oranları sağlamıyorsa yalnızca bitkisel üretimde gübre
amacıyla kullanılması gerekir. Broiler gübrelerine en çok uygulanan işlem kurutma
işlemidir. Fakat kurutma işlemi ile gübrelerin protein içerikleri yaklaşık % 20
oranında azalmaktadır. Ayrıca gübrelere uygulanan yapay kurutma işlemleri için
kullanılan enerjinin maliyeti de oldukça fazladır. Bu nedenle broiler gübrelerinin
çeşitli bitkisel materyal ve yan ürünler ile silolanması daha uygun ve elverişlidir.
2.3. Broiler Altlığının Bazı Yem Kaynakları ile Silolanabilme Özellikleri
Bu bölümde sadece broiler altlığının değişik yem bitkileri ile silolanma
olanaklarının araştırıldığı çalışmalara yer verilmiştir. Besin madde içeriği
bakımından zengin bir özellik taşıyan broiler altlığının bazı sakıncalarından dolayı
(özellikle patojen mikroorganizmalar) doğrudan doğruya yem olarak kullanımı söz
konusu değildir. Altlık yem olarak değerlendirilmeden önce sıcak fermantasyona
uğratma, kurutma, ekstrüzyon-peletleme veya silolama gibi işlemlere tabi
tutulmaktadır. Broiler gübrelerinin çeşitli bitkisel materyal ile silolanması,
gübrelerin hayvan beslemede kullanılması için en çok kullanılan yöntem olan
kurutma işleminin ek bir maliyet getirmesi nedeniyle ortaya çıkmıştır. Broiler
altlığının çeşitli bitkisel materyal ile silolanmasının yem değeri ve silolanma
özelliklerini nasıl etkilediği konusunda birçok çalışma yapılmıştır. Chaudhry vd.
(1995), silajlık Mısır ile broiler altlığının silolanma imkanını araştırdıkları
çalışmalarında, altlığın % 40’ a kadar karıştırılarak silolanabildiğini saptamışlardır.
Rude ve Rankins (1994), yaptıkları çalışmalarında Mısıra alternatif olarak broiler
altlığının % 20’ lere kadar varan oranda Köpek Dişi ve Kaynaş ile birlikte
silolanabileceğini belirtmişlerdir. Ayhan vd. (1998), silajlık Mısıra broiler altlığı
11