Ocak-Haziran 2010 - İlahiyat Fakültesi - Harran Üniversitesi

64 Kur‟ân-ı Kerimde “Mütref” Kavramı ve ĠliĢkili Olduğu Diğer Kavramlar
biten de aynıyla buydu.” 1
الكفر 2. Küfür
Bu kavram, imanın zıddı olarak, inanmamak, kabul etmemek, inkâr etmek,
hakkı örtbas etmek anlamlarına gelmektedir.”el-Küfr” الكفر kelimesinin
aslı, الكَفْر kelimesidir. Bu da bir şeyin üstünü örterek kapatmak demektir.
Buna göre كَفَرَ‏ fiili, 1. baptan getirildiği zaman imanın zıddı olan inkâr anlamına,
2. baptan getirildiği takdirde ise, kapatmak, örtmek anlamına gelmektedir.
2 Küfür aynı zamanda bilerek Allah’ın nimetlerine karşı nankörlük yapmak
anlamına da gelmektedir ki bu, şükrün zıddıdır. 3
Küfür, iki kısımdır. Birinci kısım, bilmediği için inkâr eder; ikincisi ise, bildiği
halde inkâr eder. Bu da, üç kısımdır. Birincisi, bilir, lâkin kabul etmez.
İkincisi, yakîni vardır, lâkin itikadı yoktur.(ona bağlılığı yoktur.) Üçüncüsü,
tasdiki var, lâkin vicdanî iz'ânı (meyli) yoktur. 4
Küfrün çeşitleriyle ilgili Tacü’l-Arus’ta şöyle bir açıklama vardır: Bazı ilim
ehli, “küfür dört kısma ayrılır.” demişlerdir. Bunlar; Küfr-ü inkârî, Küfr-ü
cuhûdî, küfr-ü inadî ve küfr-ü nifakîdir. Kim bunlardan birisiyle Rabbine kavuşursa,
Allah tarafından bağışlanmaz. Anacak bunların dışında kalan günahları
Allah dilediklerinden bağışlar.
a. Küfr-ü inkârî şudur ki; kişi, Allah’ı asla tanımaz ve O’nu kabul etmez,
kalbi ve diliyle inkâr eder, tevhid konusunda kendisine hatırlatılanları dinlemez.
İblis ve Ümeyye b.Ebi Salt’ın küfrü bu nevidendir.
b. Küfr-ü cuhûdî (bilerek inkârcılık); kalbiyle inanır fakat diliyle ikrar etmez.
Bu da kâfir-i cahiddir.
c. Küfr-ü İnadî; kalbiyle inanıp diliyle ikrar etmesine rağmen kıskançlığından
İslâm’ı din edinmez. Bu da Ebu Cehil ve benzerlerinin küfrüdür. Et-
Tehzib’de ise, kalbiyle inanır, diliyle de ikrar eder ancak kabul etmede ayak
diretir. Bu da Ebu Talib’in küfrüdür. Nitekim Ebu Talib, Hz. Peygamberle ilgili
şu beyti dile getirmiştir:
...
.
ولَقَدْ‏ عَلِمْ‏ ‏ُت بأََّن دِي ‏َن ‏ُمُ‏ مَّ‏ ‏ِد
من خ ‏ًِن أَديان الَبَِيَّة دِينا
لوال املَلمَةُ‏ وأَ‏
حِ‏ ذاُر مَسَبٍَّة ... لَوَجَدْتَين ‏َسَْحاً‏ بذا ‏َك مُبينا
1 El-Mevdudî, Tefhimü’l-Kur’ân, terc. Muhammed Han KARANÎ, Yusuf KARACA, Nazife
ŞİŞMAN c.III, (İkinci basım. İstanbul: İnsan Yay. 1991), s. 415
2 Bkz. Ez-Zebidî, Tacül-Arus, c. XXIV ( bsy. Kahire: Darü’l-Hidaye, bty) s.50,“kfr” md.si
3 Bkz. İbn Manzur, Lisanü’l-Arab, c. V (et-Tab‘atüs-Salise. Beyrut: Darü Sadir, 1414 h.)
144“kfr” md.si
4 Bkz. B. Said. Nursî, İşaretü’l-İ’caz fi mezani'l-Îcaz, (bsy. İstanbul: Yeni Asya Neşriyat, 2001) s.
68