Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
TKYD ◆ MAKALE<br />
ERKAN TERCAN<br />
Sermaye Piyasası Kurulu’nda yaklaşık 13 yıl Denetleme<br />
ve Hukuk İşleri Dairelerinde Uzman olarak<br />
görev yapan Erkan Tercan, 2010 yılından bu<br />
yana kariyerine serbest avukat olarak devam etmektedir.<br />
İstanbul ve New York barolarına kayıtlı<br />
bulunan Erkan Tercan, Finance Monthly adlı derginin<br />
okuyucuları arasında yaptığı oylama ile 2013<br />
yılı için “yılın menkul kıymetler ve sermaye piyasaları<br />
avukatı” seçilmiştir. Yurt dışında finansal hizmetler<br />
hukuku alanında LLM derecesini bulunan<br />
Tercan halen Avrupa Birliği hukuku alanında doktora<br />
çalışmalarına devam etmekte olup, sermaye<br />
piyasası hukuku konularında yayınlanmış pek çok<br />
çalışması bulunmaktadır.<br />
4. “Tedbirli Bir Yöneticinin<br />
Özeni” ile Nasıl Hareket<br />
Edilir?<br />
Ne yazık ki yeni TTK ile hukukumuza<br />
giren bu kavrama ilişkin<br />
elimizde sadece maddenin gerekçesinde<br />
ve doktrinde yer alan bazı<br />
sınırlı açıklamalar bulunmaktadır.<br />
Bu açıklamalarda öncelikle<br />
vurgulanan özen standardının<br />
“objektif”, “nesnel” bir standart<br />
olduğudur. Yani yönetim kurulu<br />
üyesi “kendi işlerinde gösterdiği<br />
özeni” veya “kendi koşullarında<br />
göstermesi beklenen” özeni değil<br />
“tedbirli bir yöneticinin” göstermesi<br />
gereken özeni göstermelidir.<br />
Vurgulanan diğer husus yöneticilik<br />
vasfının “işin uzmanı” olmayı<br />
gerektirmediğidir. <strong>Yönetim</strong> kurulu<br />
üyesinin karar aldığı konunun<br />
uzmanı olması gerekmez. Ancak,<br />
yöneticilik vasıflarını taşımalı ve<br />
yönetici gibi hareket etmelidir.<br />
Vurgulanan son husus “tedbirli”<br />
olma gereğidir. Herhangi bir yönetici<br />
gibi değil, tedbirli bir yönetici<br />
gibi hareket edilmelidir.<br />
Eminiz ki bu soyut açıklamalar<br />
bu çalışmadan somut öneriler<br />
bekleyen okurların beklentilerine<br />
cevap vermeyecektir. Neyse ki<br />
yurt dışı uygulamalar ve yabancı<br />
mahkeme kararları çerçevesinde<br />
tedbirli bir yöneticinin nasıl davranması<br />
gerektiğine ilişkin olarak<br />
şu somut öneriler sunulabilir:<br />
1) Şirketin faaliyet alanı, işleyişi<br />
ve finansal durumu hakkındaki<br />
temel bilgilere sahip olunmalıdır.<br />
2) İç kontrol ve iç denetim<br />
sistemlerinin kurulmuş ve etkin<br />
bir şekilde işliyor olduklarından<br />
emin olunmalıdır.<br />
a. Bu sistemler ilgili mevzuata<br />
uyum konusunu da içermelidir.<br />
b. İç kontrol ve denetim sistemleri<br />
ile mevzuata uyum konusunda<br />
çalışanların yeterince<br />
bilgilendirilmeleri ve bu süreçlere<br />
katılımları sağlanmalıdır.<br />
3) Üst düzey yöneticilerin<br />
atanmalarında, görevlerinin gerektirdiği<br />
bilgi ve deneyime sahip<br />
olmaları konusunda dikkat ve<br />
özen gösterilmelidir.<br />
4) Önemli bir alım/satım işlemi<br />
yapılacaksa yeterli sayıda ve<br />
objektif tekliflerin alınması sağlanmalıdır.<br />
5) Mümkünse önemli alım satım<br />
işlemleri için değerleme raporları<br />
veya fiyatın adilliğine ilişkin<br />
görüşler alınmalıdır.<br />
6) Kararlar alınırken konuya<br />
ilişkin yeterince bilgilendirilmiş<br />
olunmaya dikkat edilmelidir.<br />
7) Hukukçu ve uzman görüşlerine<br />
dayanılmasına özen gösterilmelidir.<br />
8) Tartışılacak konuya ilişkin<br />
bilgilendirme notu, rapor gibi<br />
belgelerin toplantıdan önce veya<br />
toplantı sırasında dağıtılması sağlanmalıdır.<br />
9) Alınacak kararın toplantıda<br />
tartışılması ve bu tartışmaların<br />
tutanak altına alınması sağlanmalıdır.<br />
5. Tedbirli Bir Yönetici<br />
Ticari Risk Üstlenemez mi?<br />
Elbette üstlenebilir. Yönetici<br />
olmadan önce girişimci olanların<br />
çok iyi bildikleri bir şey varsa,<br />
ticaretin risk alınmadan yapılamayacağıdır.<br />
Peki bu şekilde alınan<br />
riskler ve ticari kararlar da<br />
sorumluluğa neden olabilir, mahkemelerin<br />
yerindelik testine tabi<br />
tutulabilirler mi?<br />
Özen yükümlülüğüne ilişkin<br />
madde gerekçesinde Anglo-Sakson<br />
(İngiliz ve Amerikan Hukuk<br />
Sitemleri) hukuk sistemlerinde<br />
vücut bulmuş “business judgment<br />
rule”dan da bahsedilmektedir. Bu<br />
madenin gerekçede ve doktrinde<br />
talihsiz bir şekilde “iş adamı kararı”<br />
kuralı olarak Türkçeleştirilmesi<br />
bir takım yanlış anlaşılmalara<br />
neden olabilmektedir. Bu kuralla,<br />
yöneticilerin alacakları “ticari<br />
karaların yerindeliğinin” mahkemelerce<br />
sorgulanamayacağı ifade<br />
edilmek istenmektedir. “Ticari<br />
karar” veya “ticari takdir” kuralı<br />
şeklinde bir çeviri daha anlamlı<br />
olabilirdi.<br />
Bu kuraldan sadece gerekçede<br />
bahsedilmiş, madde metnine alınarak<br />
bir hukuk kuralı haline getirilmemiştir.<br />
Ancak ticari hayatın<br />
gereği bu şekilde bir yaklaşımı<br />
gerektirecektir. Bu noktada unutulmaması<br />
gereken husus, risk<br />
üstlenirken de, riskli ticari kararlar<br />
alırken de tedbirli bir yönetici<br />
gibi hareket edilmesi gerektiğidir.<br />
60 / TKYD SONBAHAR 2014