TBMM'nin Hükümeti Denetleme İşlevi Açısından ... - Yasama Derneği

16
YASAMA • Sayı: 11 • Ocak-Şubat-Mart-Nisan 2009
D E R G İ S İ
yeni üyelerin belirlenmesi işlemi yine Seçim Komisyonunca yerine getirilir.
Komisyon üyeliklerdeki değişiklikler, “Votes and Proceedings”e 32 kaydedilir. 33
2. Başkanlık
Komisyon başkanı komisyon çalışmalarında anahtar bir role sahiptir. Her
komisyon ilk toplantısında kendi üyeleri arasından bir başkan seçer. Bakanlıklar
ile ilgili özel komisyonların ortaya çıktığı 1979 yılından bu yana, İşçi
Partisi ile Muhafazakar Partinin parlamentodaki temsil oranları göz önüne
alınarak komisyon başkanlıklarının bu iki parti milletvekillerince temsil edilmesi
konusunda gayri resmi bir mutabakat (teamül) bulunmaktadır. 34
Komisyon başkanının özel yetkileri olmamakla beraber, komisyonda herhangi
bir oylamanın başa baş olması durumundu belirleyici oy hakkı bulunmaktadır.
D. Komisyonların Çalışmaları
1. Çalışma Metodları
Komisyonlar çalışmalarında birden fazla metod kullanmaktadırlar. 35 Bunlar;
• Yazılı ve sözlü delil toplamak,
• Belirli bir konuya dikkatleri toplamak için bağımsız bir “tanıklığa başvurma”
oturumu düzenlemek,
• Konunun uzmanlarından gayri resmi seminerler almak,
32
Oylamaların ve yapılan işlerin yer aldığı tutanak (Votes and Proceedings): Avam Kamarasının bir
günlük faaliyetlerinin yer aldığı resmi tutanaktır. İlgili olduğu günden sonraki gün yayımlanır.
33
Departmental Select Committees, s. 3.
34
BLACKBURN & KENNON, a.g.e., s. 580. (Örneğin, 1979 yılında komisyon başkanlıkları iki parti
arasında eşit olarak paylaşılmış; 1992-1997 döneminde 17 başkanlığın 9’unu; 1997 seçimlerinden sonra
ise 18 başkanlığın 13’ünü iktidar partisi milletvekilleri almıştır. Muhalefetteki ikinci büyük parti olan
Liberal Demokratlara da bazen bir başkanlık verilmektedir. Örneğin 1999 yılında Sosyal Güvenlik
Komisyonuna bir Liberal Demokrat başkanlık etmiştir.)
35
Aynı eser, s. 585; Departmental Select Committees, s. 3-4; SILK & WALTERS, a.g.e., s. 214-219.