10.01.2015 Views

TBMM'nin Hükümeti Denetleme İşlevi Açısından ... - Yasama Derneği

TBMM'nin Hükümeti Denetleme İşlevi Açısından ... - Yasama Derneği

TBMM'nin Hükümeti Denetleme İşlevi Açısından ... - Yasama Derneği

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

12<br />

YASAMA • Sayı: 11 • Ocak-Şubat-Mart-Nisan 2009<br />

D E R G İ S İ<br />

vermeyi reddetmesi; diğer taraftan ise milletvekillerinin bakanları harekete<br />

geçirmek için daha kişisel ilişki içine girme yoluna gitmeleridir. 21<br />

b. Görüşmeler<br />

Avam Kamarası görüşme yolu ile <strong>Hükümeti</strong>n görev alanına giren bir konuyu<br />

Genel Kurul’da tartışmaya açabilmektedir.<br />

Görüşme türlerinden birisi olan müstakil görüşmede, herhangi bir milletvekilinin<br />

belli bir konudaki görüşünü gösteren önergesi Genel Kurul gündemine<br />

taşınmaktadır. Görüşmede iktidar partisi ve muhalefet milletvekilleri<br />

konuşmakta ve sonuçta bir oylama yapılmaktadır. Dolayısıyla görüşme sonunda<br />

milletvekilinin görüşünün Kamara tarafından benimsenmesi halinde<br />

bu görüş parlamento kararı haline gelebilmektedir. 22 Müstakil görüşme konusunun<br />

bazı durumlarda “Hükümete duyulan güven” olması gerçeği karşısında,<br />

görüşme sonunda yapılan oylamanın sonucu çok önemli olabilmektedir.<br />

Dağılma öncesi görüşmede (adjournment debates) ise Genel Kurul görüşmelerinin<br />

sona ermesinden yarım saat önce genellikle iktidar partisi grup<br />

başkanvekillerince bir dağılma öncesi görüşme önergesi (adjournment motion)<br />

verilmektedir. Görüşmede önce parti disiplininden uzak bir milletvekiline<br />

(backbencher) 23 söz verilmekte, daha sonra <strong>Hükümeti</strong> temsilen bir bakan konuşmaktadır.<br />

Milletvekili, herhangi bir konudaki görüşünü bu görüşme aracılığıyla<br />

gündeme getirmektedir.<br />

Görüşme, sonunda parlamentonun belli bir konuda karar alması ve bir<br />

bakanın <strong>Hükümeti</strong> Genel Kurulda savunmak durumunda bırakması açısından<br />

daha etkili bir denetim aracı olarak görülmektedir. Örneğin 1979 yılında<br />

muhalefet partilerinin Hükümet için güvensizlik önergesi vermek konusunda<br />

anlaşmaları, James Callaghan <strong>Hükümeti</strong>ni genel seçimlere gitmeye zorlamıştır.<br />

24<br />

21<br />

SILK & WALTERS, a.g.e., s. 191.<br />

22<br />

Aynı eser, s. 200.<br />

23<br />

Arka Sıra milletvekili (Back-bench member), Avam ve Lordlar Kamarasında, arka sıralarda oturan ve<br />

parti disiplininden nispeten daha uzak iktidar ve muhalefete mensup milletvekilleridir.<br />

24<br />

Aynı eser, s. 206,207.

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!