16.11.2012 Views

Bu Devir Böyle Giderse, Bu Dünya Biter… - Kırsal Çevre Derneği

Bu Devir Böyle Giderse, Bu Dünya Biter… - Kırsal Çevre Derneği

Bu Devir Böyle Giderse, Bu Dünya Biter… - Kırsal Çevre Derneği

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

<strong>Kırsal</strong> <strong>Çevre</strong> Yıllığı ’2009<br />

kestane)”, tohumla üretilmesinde problem olan türler (orkideler, süs<br />

bitkileri), vegetatif yolla çoğalanlar (meyve ağaçları), yumrulu, rizomlu,<br />

soğanlı türlerin embriyo kültürü, embriyo kurtarma, doku kültürü, meristem<br />

kültürü, yavaş büyütme, ultra soğuk koşullarda koruma gibi yöntemler ve<br />

DNA, polen koruma gibi konular da teknoloji yardımıyla gerçekleşmektedir.<br />

Biyoteknolojik yöntemler, populasyonların genetik çeşitliliğin anlaşılmasına<br />

da olanak sağlamaktadır. <strong>Bu</strong> şekilde materyal toplama çalışmalarında<br />

yoğunlaşılması gereken yöreler bilinmekte; gen bankalarında muhafaza<br />

edilen genetik materyalin sahip olduğu çeşitliliğin değişim aralığının<br />

bilinmesi ile koleksiyonlar içindeki benzer genetik yapıdaki örnekler<br />

ayıklanabilmektedir. Sonuçta daha az sayıda materyalin depolanması<br />

suretiyle genetik kaynak muhafazası çalışmalarında ekonomiye<br />

gidilebilmekte ve yeni kaynaklar için yer açılmaktadır. Biyoteknolojik<br />

yöntemler biyoçeşitlilik unsurlarının kendi aralarındaki akrabalık ve evrimsel<br />

ilişkilerinin de anlaşılmasına olanak sağlamaktadır.<br />

Biyoteknolojinin ve klasik genetik çalışmaları sonucu ortaya çıkarılan<br />

izogenik hatlar * nullizomik hatlar ** , substitution hatları *** , doubled haploid ****<br />

populasyonlar, mutantlar ***** vb, aracılığıyla kullanılabilecek genotip<br />

çeşitliliğin zenginleşmesine yol açmışlardır. Biyoteknolojik uygulamalar,<br />

geliştirilen genotiplerin genetik yapılarının daha iyi tanınmasına da yardımcı<br />

olmuştur.<br />

Biyoteknolojik yöntemler kullanılarak yapılan melezleme çalışmaları da<br />

çeşitliliğin artmasında rol oynamaktadır. Ayrıca yine başka bir biyoteknolojik<br />

uygulama olan işaretleyici destekli seçim çalışmaları, yabani akrabalarda<br />

bulunan hedef genlerin kültür çeşitlerine aktarılmasında fırsatlar<br />

yaratmaktadır. Günümüzde hastalığa, sıcağa, soğuğa dayanıklılık ile<br />

protein verimi gibi çeşitli kalite unsurları gibi bitki ıslahı bakımından önem<br />

taşıyan genler belirlenmekte ve bu yolla ıslah çalışmaları sırasında yeni<br />

çeşitlere aktarılabilmektedir. Sıralanan bu yönleriyle biyoteknoloji, bitki<br />

genetik kaynaklarının korunması ve sürdürülebilir tarım için vazgeçilmez bir<br />

araçtır.<br />

2. Biyoteknolojinin Sürdürülebilir Tarım Üzerine Olası<br />

Olumsuz Etkileri ve Türlerarası Gen Alışverişi<br />

Biyoteknoloji alanında yapılan çalışmalar sonucu farklı kaynaklardan<br />

organizmalar arasında gen alışverişi mümkün hale gelmiştir. Hızla artan<br />

dünya nüfusunun gıda gereksinimini karşılamak amacıyla geliştirildiği ifade<br />

*<br />

Genetik bakımdan birbirinin aynı olan hatlar<br />

**<br />

Bir kromozom çifti eksik olan hatlar<br />

***<br />

Bir kromozom çifti benzer yapıda bir canlının kromozomlarıyla değiştirilmiş<br />

hatlar<br />

****<br />

Canlıda yarı sayıda kromozoma sahip eşey hücrelerindeki kromozom sayısının<br />

ikiye katlanması<br />

*****<br />

DNA’sında değişiklik (mutasyon) meydana gelmiş olan canlı

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!