Bu Devir Böyle Giderse, Bu Dünya Biter… - Kırsal Çevre Derneği
Bu Devir Böyle Giderse, Bu Dünya Biter… - Kırsal Çevre Derneği
Bu Devir Böyle Giderse, Bu Dünya Biter… - Kırsal Çevre Derneği
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
<strong>Kırsal</strong> <strong>Çevre</strong> Yıllığı ’2009<br />
Gölü’ne doğru giderek Denizbaşı mevkiinde küçük delta oluşturur. Zaman<br />
zaman çiftçiler bu alüvyonlu toprakları alarak tarım arazilerine götürerek<br />
kullanırlar. Tortum Gölü havzasını erozyondan korumak için ağaçlandırma<br />
çalışması ve derelerde taşkın koruma çalışmaları yapılmaktadır. Tortum<br />
Çayı, başlangıcı olan Yumaklı ve Akbaba’dan çıkan çaylarla oluşmakta<br />
Tortum Havzasını geçerken, civardan gelen çeşitli derelerin sularıyla<br />
beslenerek Tortum Gölü’ne akmaktadır. Uzundere İlçesi’nde başlıca akarsu<br />
ağını Tortum Çayı ve kolları oluşturur. Tortum Çayı derin bir Uzundere<br />
Vadisi içinde kuzeye doğru akışına devam etmektedir.<br />
Tortum Gölü: Uzundere Vadisi’nin kuzeyinde bulunan Tortum Gölü 1700’lü<br />
yılların ortalarında, Balıklı Köyü batısında bulunan Kemerli Dağı’ndan<br />
heyelan sonucu kopan bir kütlenin Tortum Çayı vadisinin önünü tıkayarak,<br />
vadi yatağının Tortum Çayı sularıyla dolmasıyla oluşmuştur. Uzundere<br />
İlçesi merkezine yaklaşık 8 km mesafededir. 6.6 km² yüzölçümüne sahip<br />
Tortum Gölü, bir dağ göçüntüsünün meydana getirdiği set gölü (doğal<br />
baraj) dür. Sert kretase kalkerlerinden kıvrımlı bir yapı gösteren göl kıyıları,<br />
gölün içine doğru sarp yamaçlar halinde ve güzel görünüşlü olarak<br />
inmektedir. <strong>Bu</strong> büyük yıkıntı dolayısıyla Tortum Çayı’nın akışı engellenmiş,<br />
burada bir doğal baraj ve gerisinde bir göl çanağı oluşmuştur. Gölün<br />
oluşumundan sonra, eski yatağına dönemeyen Tortum Çayı, yeni bir yatak<br />
açmış ve bugünkü gölün ayağından 1.2km kadar kuzeydoğuda, 22 metre<br />
genişlik ve 48 metre yükseklikten düşen Tortum Şelalesi oluşmuştur.<br />
Tortum Gölü’nün uzunluğu kuzey–güney yönünde 11 km, genişliği doğu–<br />
batı yönünde 600 ile 1000m’yi bulmaktadır. Derinliği 40–50m olan Tortum<br />
Gölü’nün denizden yüksekliği 1027 m’dir (GÜRESİNLİ, 1978). Gölde kafes<br />
balıkçılığı yapılmakta olup, alabalık ve aynalı sazan rastlanan türlerdir.<br />
Gölün doğu kıyılarını peribacaları süslerken, batı yamaçlarında çok dik ve<br />
kayalık yapılar göze çarpmaktadır. Gölün doğu kıyılarında Erzurum-Artvin<br />
karayolunun karşısında bulunan Peri Bacaları oldukça ilginçtir. Peri bacaları<br />
tabiat tahribatı, su dalgaları ile oluşmuş su kıyısında tabiat harikası<br />
görüntülerdir. Tortum Gölü çevresinde rekreasyon ve ekoturizm faaliyetleri<br />
açısından en önemli sorun konaklama ve tesis imkanlarının<br />
bulunmamasıdır. Tortum Gölü’nün yakın çevresinde, göl manzarasının en<br />
iyi görülebileceği ve aynı zamanda da su sporları yapmaya uygun tesislerin<br />
kurulabileceği potansiyel yerlerden birisi, Balıklı Köyü yakınlarından göle<br />
doğru sokulmuş bulunan Bozburun Yarımadası’dır. Tortum Gölü, Tortum<br />
Şelalesi ve Tortum Hidroelektrik Santrali çevresinde, doğal çevre<br />
faktörlerinden olan litolojik ve hidrografik doğal çevre elemanlarıyla ilgili,<br />
çok muhteşem doğa manzaraları vardır. <strong>Bu</strong> göz alıcı ve gösterişli manzara,<br />
ancak vadi periferisi üzerindeki hakim sitler üzerinden iyi seyredilebilir.<br />
Örneğin, bir bütün olarak göl manzarasını seyredebilmek için, Tevin Dağı<br />
(2400 m) veya Kemerli Dağı (2700 m) doruklarından birine çıkmak gerekir.<br />
<strong>Bu</strong>ralardan bakıldığında, insanın görüş ufkuna göz kamaştırıcı, görkemli,<br />
coğrafi oluşum ve doğa turizmi potansiyeli bakımından, hayranlık uyandıran<br />
bir peyzaj serilmektedir. <strong>Bu</strong> çevre, hem âdeta bir jeoloji ilmi laboratuvarı