Eko-Tasarım - REC Türkiye

Eko-Tasarım2006 tarihli kimyasal maddelere ilişkin mevcut bir çok mevzuatı tek bir çatı altındatoplayan REACH Tüzüğü, ve ardından son olarak2005 senesinde ilki yayınlanan ve 2008 tarihli AB Sürdürülebilir Tüketim ve Üretim/ SürdürülebilirSanayi Politikası Eylem Planı (Sustainable Consumption and Production and SustainableIndustrial Policy (SCP/SIP) Action Plan) kapsamında 2009 senesinde revizeedilerek enerji tüketimi üzerinde etkisi bulunan tüm ürünleri kapsayan, eko-tasarımyükümlülüklerini belirleyen bir çerçeve oluşturmak üzere geliştirilen “Eko TasarımDirektifi”Toksik madde, atık vb konuların birbirinden bağımsız olarak ele alındığı, sınırlamalar ve sorumluluklargetiren birçok yönetmeliğin ardından çıkan ve ilk defa “Eko Tasarım” kavramınıkullanan “Eko Tasarım Direktifi” daha geniş bir bakış açısı ile birçok konuyu tasarım aşamasındabirleştirmektedir. AB uyum sürecinde Türkiye’de de “Enerji ile İlgili Ürünlerin Çevreye DuyarlıTasarımına İlişkin Yönetmelik” hazırlanmış ve 7 Ekim 2010 tarihinde resmi gazetede yayınlanarakyürürlüğe girmiştir. Bu yönetmelik konuya ilişkin genel çerçeveyi çizmekle yetiniyor.Düzenleme kapsamına giren ürünlerin belirlenmesi için, yetkili kuruluşlarca, “uygulama tebliğleri”yayınlanması öngörülüyor. Dolayısıyla, eko-tasarım alanında AB’ye tam uyum sağlamanınyolu, Avrupa Komisyonu’nun “uygulayıcı tedbirleri”ne karşılık gelen tebliğler yayınlanmasındangeçiyor.“Enerji ile İlgili Ürünlerin Çevreye Duyarlı Tasarımına İlişkin Yönetmelik”in yürürlüğe konulması;Sanayi ve Ticaret Bakanlığının 10/3/2010 tarihli ve 1173 sayılı yazısı üzerine, 4703 sayılı ürünlereilişkin teknik mevzuatın hazırlanması ve uygulanmasına dair kanunun 14. maddesine göre,Bakanlar Kurulu’nca 23/6/2010 tarihinde kararlaştırılmıştır.Amacı: Enerji ile ilgili ürünlerin piyasaya arz edilebilmesi veya hizmete sunulabilmesi için, buürünlerin tasarımında uyulması zorunlu şartların çerçevesini belirlemek ve enerji verimliliğini,çevre koruma düzeyini ve enerji arz güvenliğini artırarak sürdürülebilir kalkınmaya katkıdabulunmak.Kapsama giren ürünler: Kullanım sırasında enerji tüketimi üzerinde etkisi bulunan ürünler.MADDE 5 – (1) Yönetmelik kapsamındaki ürünlerin piyasaya arz edilebilmesi veya hizmetesunulabilmesi için, ilgili uygulama tebliğlerinde yer alan şartları karşıladıklarına dair “CE” işaretinitaşımaları zorunludur.MADDE 8 – (1) İlgili uygulama tebliğlerinin hükümlerine uygun olduğuna dair “CE” işareti taşıyanürünlerin, ek (I)’in birinci bölümünde yer alan çevreye duyarlı tasarım parametrelerine ilişkinşartları karşıladığı kabul edilir ve piyasaya arzı veya hizmete sunulması yasaklanamaz, kısıtlanamazve engellenemez.AB’nde çevrenin korunması konusunda elektrik ve elektronik ekipmanlara ağırlık verilmesininbaşlıca birkaç nedeni bulunmaktadır. Öncelikle elektronik sanayi Avrupa ekonomisinin önemlibir bileşeni olup bu sektörde bulunan KOBİ’ler özgün yenilikler ve yeni ürün fikirlerininlokomotifi durumundadırlar. Çevre açısından bakıldığında bu sektörün gözle görülür etkileribulunmaktadır. Kullanım dönemine bakıldığında ev ve ofiste bulunan araçlar nihai elektrik30Sürdürülebilir Üretim ve Tüketim Yayınları - IVEko-Tasarım