TARIMSAL EKONOMİ ARAŞTIRMA ENSTİTÜSÜ - Tarımsal ...

3025201510Domates ve Domates SalçasıTEAETÜRKİYE’DE DURUM: 2002/2003Türkiye’de 2003 üretim döneminde domates üretimi %3,9 artarak 9,5 milyon tondan 9,8 milyon tona ulaşmıştır.Hektara verim ise 44,9 tondan 45,3 tona çıkmıştır. Üretim artışının esas nedeni ekim alanlarındaki artıştır.Bölgelere göre üretimlerde ise Marmara Bölgesindeki üretim azalışı dikkat çekicidir. Domates salçası üretimi veihracatı da 2002/2003 piyasa yılında bir önceki yıla göre artış göstermiştir.DOMATESMarmara Bölgesinde Domates Üretimi Azaldı.Türkiye’nin domates üretiminde son yıllardaMarmara Bölgesinde azalma, Ege ve AkdenizBölgelerinde ise bir artış gözlenmektedir. Marmarabölgesindeki azalma özellikle Bursa’daki üretimdüşüşüne bağlı olarak ortaya çıkmıştır. Bubölgedeki azalmaya karşın Ege Bölgesi ve önemlidomates üreticisi iller İzmir, Manisa veÇanakkale’de üretimde artış gözlenmektedir.Akdeniz Bölgesinde ise, üretimde artış görülenönemli illerin başında Antalya ve Mersingelmektedir. Diğer bölgelerde de üretimde bir artışeğilimi görülmektedir.Antalya, Bursa, Çanakkale, Balıkesir, Mersin, İzmirve Manisa illeri yıllara göre değişmekle birlikteTürkiye üretiminin %56 ile %61’ini karşılayanönemli domates üretici illerdir. Domates üretimindebölgesel yoğunlaşmaya bağlı olarak, domates2004 üretim yılında özellikle MarmaraBölgesi’nde çıkan virüs hastalıkları bölgedekidomates verimini düşürmüştür.işleme sanayi de Marmara ve Ege Bölgelerindeyoğunlaşmıştır. Akdeniz Bölgesi ise, daha çok tazetüketime yönelik sera tipi üretimde yoğunlaşmıştır.Örtüaltında Domates Üretimi Arttı.Domates, Türkiye’de hem tarla sebzeciliğinde hemde örtü altı üretimde en fazla üretilen sebzelerinbaşında gelmektedir.Türkiye’nin 2001 yılı örtü altı domates üretimi2000 yılına göre 42.523 ton artarak 1,4 milyon tonolarak gerçekleşmiştir. Ekim alanlarında ise 3.487dekar artış olmuştur. 2002 yılında ise ekim alanı birönceki yıla göre %1,1 artarak 161.783 dekara,üretim ise %1,2 artarak yaklaşık 1,6 milyon tonaçıkmıştır. Alçak tünel, cam ve plastik serada ekimalanları artarken, yüksek tünelde ekim alanı 11 bindekardan 7 bin dekara; üretim ise 80 bin tondan 76bin tona düşmüştür. Türkiye’nin domatesüretiminin yaklaşık %15’i örtüaltı yetiştiricilik ileüretilmektedir. Örtü altı domates yetiştiriciliğindecam sera ve plastik sera toplam örtü altı üretimdeekim alanının %91’ini ve üretimin %93’ünüoluşturmaktadır.35(%)5-19981999200020012002Region 1(Central North) Region 2 (Aegean) Region 3 (Marmara)Region 4 (Mediterranean) Region 5 (North East) Region 6 (South East)Region 7 (Black Sea) Region 8 (Central East) Region 9 (Central South)Şekil 3-Türkiye Taze Domates Üretiminin Bölgelere Göre DeğişimiFigure 3-Turkey Fresh Tomato Production of RegionDurum ve Tahmin 2004/2005 9