Domates ve Domates SalçasıTEAETEŞEKKÜR<strong>Tarımsal</strong> Ekonomi Araştırma Enstitüsü tarafından bu yıl ilk kez yayınlanan Domates ve DomatesSalçası Durum ve Tahmin Raporu’nun Tartışma Kurulu’nda yer alan Sayın Ersin Taranoğlu’ na,Sayın Taylan Kıymaz’a, Sayın Semih Karadeniz’e, Sayın İsmail Erkan Sarısaçlı’ya, SayınYavuz Akova’ya, Sayın Filiz Pekizoğlu’na, Sayın Mehmet İzbak’a, Sayın Mevhibe Albayrak’ave Sayın Emrullah Şişmanlar’a teşekkür eder, çalışmanın sektöre faydalı olmasını diler,saygılarımızı sunarız.Dr. Gülşen KESKİNDr. Celile Özçiçek DÖLEKOĞLUDurum ve Tahmin 2004/2005 4
Domates ve Domates SalçasıÖZETBAŞLICA GELİŞMELERDurum: 2002 / 2003TEAE• Dünya’da domates üretimi 2002 ve 2003 yılında yaklaşık 113 milyon ton olmuştur. Aynı yıllardaki ihracat ise4,3 ve 4,5 milyon ton olarak gerçekleşmiştir.• Dünya salça üretiminde önemli ülkeler ; Brezilya, İsrail, Meksika, Yunanistan, İspanya, İtalya, Portekiz,Türkiye, Fransa ve Şili’dir. 2002/2003 pazarlama döneminde domates salçası üretimi bir önceki döneme göreyaklaşık %6,5 (95.000 ton) azalmıştır. Aynı dönemde stoklardaki azalma ise %27.5 olmuştur.• Türkiye’de 2003 üretim döneminde domates üretimi %3,9 artarak 9,5 milyon tondan 9,8 milyon tona ulaşmıştır.• Türkiye’de 2002/2003 piyasa yılında salça üretimi 320 bin ton, ihracatı ise 165 bin ton olmuştur. Salçaüretimindeki artışının ana nedeni domates üretimindeki ve işlenen domates miktarındaki artıştankaynaklanmaktadır.• 2002/2003 piyasa yılına 5290 ton başlangıç stoğu ile başlayan domates salçası sektörü bu yılı %17,4 azalış ile4369 ton stokla kapatmıştır. Üretimdeki artış ve yüksek başlangıç stoklarına karşın ihracattaki artış stoklarınazalmasına neden olmuştur.Tahmin 2004 / 2005• Dünya taze domates üretiminin 2004 yılında yaklaşık %2,4 artışla 116 milyon ton olacağı, domates salçasıüretiminin ise, %7,9 oranında artacağı tahmin edilmektedir.• 2005 üretim döneminde Dünya domates üretimin yaklaşık 4,5 milyon hektar alanda ve 119 milyon ton olarakgerçekleşeceği beklenmektedir.• 2003/2004 üretim döneminde artan salça üretiminin aynı orandaki artışı 2004/2005 piyasa yılındagösteremeyeceği öngörülmektedir.• Türkiye’de 2004 yılında ekim alanlarındaki artışa karşın üretimin %3 azalarak 9,8 milyon tondan 9,5 milyontona düşeceği tahmin edilmektedir.• 2004 yılında domates üretimindeki azalmanın salça üretimine de yansıyacağı ve işlenen domates miktarınınazalacağı tahmin edilmektedir.• 2005’de taze domates üretimin artacağı, domates salçası üretiminin ise, 2004 yılında işlenen domatesmiktarındaki azalma nedeniyle 2004/2005 piyasa yılında %19 azalarak 320 bin tondan 260 bin tona düşeceğiöngörülmektedir.HIGHLIGHTSSituation: 2002 / 2003• World tomato production is nearly 113 million tonnes and world tomato exports is 4,3 million tonnes and 4,5million tonnes respectively in 2002 and 2003.• World tomato paste production, compared to the last season, is down by 6,5 % and tomato paste ending stocksdown by 27,5 % in 2002/03 marketing year.• Turkey’s tomato production, compared to the last year, increased by 3,9 % from 9,5 million tonnes to 9,8 milliontonnes in 2003.• In 2002/03 marketing year, Turkey’s tomato paste production is 320 thosand tonnes and exports 165 thousandtonnes.• Turkey’s tomato paste ending stocks decreased by 17,4 % from 5290 tonnes to 4369 tonnes.Outlook 2004 / 2005• World tomato and tomato paste production, compared to the last year, is projected up by 2,4 % and 7,9 %respectively in 2004.• World tomato production is projected 119 million tonnes and sowing area 4,5 million hectares in 2005.• World tomato paste production is projected down.• Although the sowing area of tomate, compared to the last year, is projected up Turkey’s tomato production isprojected down by 3 5 from 9,8 million tonnes to 9,5 million tonnes.• In 2004, Turkey’s tomato paste production is projected down because of the decrease in tomato production.• Turkey’s tomato production is projected up in 2005 but tomato paste production, compared to the last season, isprojected down by 19 % from 320 thousand tonnes to 260 thousand tonnes in 2004/05 marketing year becauseof the decrease in crushed tomato amount in 2004.Durum ve Tahmin 2004/2005 5