türkmenıstanyň kanuny - The International Center for Not-for-Profit Law

102dolunmaýan ýitgiler;tebigy betbagtçylyklaryň ýa-da adatdan daşary ýagdaýlaryň netijeleriniňöňüni almak ýa-da ýok etmek bilen baglanyşykly harajatlary goşmak bilen, tebigybetbagtçylyklardan, ýangynlardan, heläkçiliklerden we beýleki adatdan daşaryýagdaýlardan çekilýän ýitgiler. Şol sebäpler boýunça esasy serişdeleriňçykmagyndan ýeten ýitgiler şu Bitewi kanunyň 173-nji maddasyna laýyklykdakesgitlenýär;haryt maddy gymmatlyklaryň tebigy ýitginiň ölçeglerinden artykýetmezçilikleri we (ýa-da) zaýalanmaklary sebäpli ýitgiler, şeýle hem günäkäradamlar bolmadyk (ýüze çykarylmadyk) halatlarynda ogurlyk sebäpli ýitgiler;talap etmek hukugyny bermek geleşigi boýunça ýitgiler;Türkmenistanyň kanunçylygyna laýyklykda, döwlet emlägi kärendä berlendeTürkmenistanyň Döwlet býujetine geçirilýän kärende göteriminiň bir böleginiňbalansda saklaýjy tarapyndan geçirilýän pul möçberi;şereketiň işiniň netijeleri boýunça şerekete gatnaşyjy tarapyndan çekilýänzyýanlar;harytlary (işleri, hyzmatlary) öndürmek we (ýa-da) ýerlemek bilen gönibaglanyşykly bolmadyk beýleki çykdajylar.160-njy madda. Esasy serişdeler we maddy däl aktiwler ýerlenendekabul edilen aýyrmalar1. Esasy serişdeler we maddy däl aktiwler (olaryň muzdsuz berilmeginigoşmak bilen) ýerlenende, jemi girdejiden bu emlägiň ilkibaşky (balans) bahasybilen, olaryň peýdalanylan döwründe hasaplanan ulanyş tölegleriniň pulmöçberiniň arasyndaky tapawut aýrylmaga degişlidir.2. Şu maddanyň 1-nji bölüminde görkezilen tertip çykyp giden esasyserişdeler we olaryň ogurlanmagy ýa-da zaýalanmagy bilen baglanyşykly ýetirilenzyýanyň günäkär taraplardan öwezi dolunan, şeýle ätiýaçlandyryş öwezinidolmalary alnan maddy däl aktiwleri babatynda hem ulanylýar.161-nji madda. Esasy serişdeleri abatlamak üçin çykdajylar1. Esasy serişdeleri abatlamak üçin çykdajylar ätiýaçlyk şaýlarynyň weabatlamak üçin peýdalanylýan sarp edilýän materiallarynyň bahasyny, abatlamagyamala aşyrýan işgärleriň iş haky çykdajylaryny we görkezilen abatlamagy özgüýçleri bilen alyp barmak bilen baglanyşykly beýleki çykdajylary, şeýle hemkeseki güýçler tarapyndan ýerine ýetirilen işleriň tölegi üçin harajatlary öz içinealýar.2. Kärendeçi bilen kärendesine berijiniň arasyndaky şertnamada (ylalaşykda)kärendesine beriji tarapyndan görkezilen çykdajylaryň öwezini dolmak göz öňündetutulmadyk bolsa, kärendeçiniň könelýän esasy serişdelere çykdajylary babatdahem şu maddanyň düzgünleri ulanylýar.3. Esasy serişdeleri geljekde abatlamak üçin ätiýaçlyklary döretmäge salgyttöleýjiniň haky bardyr.