58Kesgitlenen döwlet bahalaryny (nyrhlaryny) ulanmak bilen salgyt salynýanamallar geçirilende harydyň (işleriň, hyzmatlaryň) bahasyndan (nyrhyndan) uguralnyp kesgitlenýän, salgyt töleýjiniň islendik beýleki tarapdan alýan ýa-da almagahukugy bolan, goşulan baha üçin salgydyň pul möçberini öz içine alýan bahasalgyt özeni bolup durýar.Şunda goşmaça töleg tölenmeli harytlaryň bahasyna goşmaça tölegleriň pulmöçberi goşulýar.2.Harytlar ogurlananda ýa-da zaýalananda ýetirilen zyýanyň öwezinidolmagyň hasabyna günäkär tarapdan alnan pul möçberi, şeýle hem ätiýaçlandyryşöwezini dolmalaryň pul möçberi salgyt özenine goşulýar.Şu bölümiň düzgünleri şu Bitewi <strong>kanuny</strong>ň 96-njy maddasyna laýyklykda,diňe salgyt binýady diýlip ykrar edilen we şu Bitewi <strong>kanuny</strong>ň 106-njy maddasynalaýyklykda salgytdan boşadylmaýan harytlar babatynda ulanylýar.3.Harytlaryň, işleriň, hyzmatlaryň daşary ýurt pulundaky bahalary, şeýle hemsalgyt özenine goşulýan daşary ýurt pulundaky serişdeler Türkmenistanyň Merkezibankynyň salgyt salynýan amallaryň geçirilen senesindäki resmi hümmeti boýunçamanatda hasaplanýar.4.Degişli salgyt döwründäki salgyt özeni, degişli salgyt döwründe geçirilensalgyt salynýan amallaryň ählisi (şu maddanyň 2-nji bölüminde görkezilen pulmöçberini hasaba almak bilen) boýunça, salgyt özeniniň we şol salgyt döwründe şuBitewi <strong>kanuny</strong>ň 106-njy maddasynda görkezilen salgyt salynýan amallar boýunçasalgyt özeniniň pul möçberini aýyrmak bilen, şu Bitewi <strong>kanuny</strong>ň 101-njimaddasyna laýyklykda kesgitlenýän jemi hökmünde kesgitlenýär.Şu Bitewi <strong>kanuny</strong>ň 103-nji maddasyna laýyklykda, dürli salgyt möçberleriniňulanylýan halatlarynda, salgyt özeni dürli möçberler boýunça salgyt salynýanamallaryň her bir görnüşi boýunça aýratynlykda kesgitlenýär.101-nji madda. Salgyt salynýan aýry-aýry amallar üçin salgyt özeninikesgitlemek1.Salgyt özenini kesgitlemek maksady üçin, şu Bitewi <strong>kanuny</strong>ň 36-njymaddasynyň düzgünleri göz öňünde tutulyp, harytlaryň (işleriň, hyzmatlaryň)bahalary kabul edilýär.2.Harytlar muzdsuz berlende (işler ýerine ýetirilende, hyzmatlar edilende)salgyt özeni harytlar (işler, hyzmatlar) adaty, hak almak bilen ýerlenende salgyttöleýji tarapyndan ulanylýan bahalardan ugur alnyp kesgitlenýär.Öň ulanyşda bolan esasy serişdeler muzdsuz berlende salgyt özeni galyndybahasy boýunça kesgitlenýär.3.Geleşigiň taraplary tarapyndan çalşylýan harytlaryň (işleriň, hyzmatlaryň)bahalary kesgitlenmedik halatlarynda, salgyt özeni harytlar (işler, hyzmatlar) adatyýerlenende salgyt töleýji tarapyndan ulanylýan bahalardan ugur alnyp kesgitlenýär.Deň bolmadyk çalşykda çalşylýan harytlaryň (işleriň, hyzmatlaryň) bahasynaislendik möçberdäki goşmaça tölegler salgyt salynýan dolanyşyga goşulýar.4.Özüniň sarp etmegi üçin harytlar peýdalanylanda, işler ýerine ýetirilende,hyzmatlar edilende, degişli harajatlar peýda (girdeji) salgydyny hasaplamak üçin
kabul edilýän aýyrmalara goşulmaýan bolsa, salgyt özeni harytlar (işler,hyzmatlar) adaty, hak almak bilen ýerlenende salgyt töleýji tarapyndan ulanylýanbahalardan ugur alnyp kesgitlenýär.5. Özüniň sarp etmegi üçin gurluşyk-gurnama işleri ýerine ýetirilende salgytözeni salgyt töleýjiniň olary ýerine ýetirmek üçin eden hakyky çykdajylaryndanugur alnyp hasaplanan, ýerine ýetirilen işleriň bahasy hökmünde kesgitlenýär.6. Araçyllyk hyzmatlary, tabşyryk ylalaşygy we komissiýa boýunça hyzmatlarýerlenende salgyt özeni şu hyzmatlar üçin hak, ýygymlar we (ýa-da) beýlekitölegler görnüşinde alnan pul serişdeleriniň jemine deň möçberde kesgitlenýär.Döwlet we alyjylar jemgyýetiniň lomaý we bölek satuw söwda kärhanalaryüçin salgyt salynýan amallar ýerine ýetirilende, döwlet tarapyndan kesgitlenenbahalar (tarifler) ulanylyp ýerlenenden başga, goşulan baha üçin salgydy öz içinealmaýan söwda goşundysy (harydyň satyn alnan we satylan bahasynyňaratapawudy) salgyt özeni bolup durýar.Şol taraplar salgyt salynýan amallary döwlet tarapyndan kesgitlenen bahalary(tarifleri) ulanyp amala aşyranda, goşulan baha üçin salgydy öz içine alýan söwdagoşundysy salgyt özeni bolup durýar.7. Berilýän çig maldan (materialdan) harytlary taýýarlamak boýunçahyzmatlar ýerlenende, salgyt özeni olary işlemegiň (gaýtadan işlemegiň) bahasyhökmünde kesgitlenýär.Buýrujy tarapyndan başga tarapa işläp bejermek ýa-da gaýtadan işlemek weşol çig maldan belli bir möçberde ýarym taýýar ýa-da taýýar önümleri almak üçinberilýän (buýrujy tarapyndan bahasy tölenýän) harytlar berilýän çig mal (material)bolup durýar. Çig maly we materiallary işlemek we gaýtadan işlemek boýunçaylalaşyklar (tolling amallary) boýunça edilen hyzmatlar üçin töleg hökmündebuýrujy, şunuň ýaly hyzmatlaryň bahasynyň ekwiwalenti bolup durýan, şu çigmaldan we materiallardan alnan ýarym taýýar ýa-da taýýar önümleriň bir böleginiberip biler.8. Bahalary ýa-da nyrhlary peýdalanylýan materiallaryň we (ýa-da) ätiýaçlykşaýlaryň bahalaryny goşmak bilen bellenýän işler ýerine ýetirilende, hyzmatlaredilende, salgyt özeni şol işleriň ýa-da hyzmatlaryň goşulan baha üçin salgydyňgoşulmadyk bahasy hökmünde kesgitlenýär. Şunda peýdalanylan materiallaryň weätiýaçlyk şaýlaryň bahalary olar satyn alnanda tölenen, goşulan baha üçin salgydywe işleri ýerine ýetirýän, hyzmatlary edýän tarap tarapyndan bellenýän söwda nyrhgoşundysyny (goşulan baha üçin salgydy goşmazdan) hasaba almazdan goşulýar.Bahalary ýa-da nyrhlary peýdalanylýan materiallaryň we (ýa-da) ätiýaçlykşaýlaryň bahalaryny goşmak bilen bellenýän işler ýerine ýetirilende, hyzmatlaredilende, şu materiallaryň ýa-da ätiýaçlyk şaýlarynyň bahalary işleri wehyzmatlary satyn alyjy tarapyndan aýratyn tölenýän şertlerinde, salgyt özeni ýerineýetirilen we tölegi tölenen işleriň we hyzmatlaryň bahasy we işleri we hyzmatlarysatyn alyja ýerlenen materiallaryň we ätiýaçlyk şaýlaryň bahasy hökmünde, olaragoşulan baha üçin salgydy goşmazdan, kesgitlenýär.9. Salgyt özenine harytlary alyjy tarapyndan yzyna gaýtarylyp berilmeligaplaryň bahalary goşulmaýar.10. Girew bilen baglanyşykly amallar geçirilende salgyt özeni şu Bitewi59
- Page 1 and 2:
This document has been provided by
- Page 3 and 4:
Türkmenistanyň kanunçylygyna gir
- Page 5 and 6:
Türkmenistanyň kanunlary, eger-de
- Page 7 and 8: 711-nji madda. Salgyt hukuk gatnaş
- Page 9 and 10: 917-nji madda. Rezident we rezident
- Page 11 and 12: 3. Eger şu Bitewi kanunda başga
- Page 13 and 14: salgyt gullugyna bellenen tertipde
- Page 15 and 16: goşmaça berýär.3.Edara görnü
- Page 17 and 18: irliklerine) hasap açandyklary ýa
- Page 19 and 20: tamamlanýança ony gowşurmagyň m
- Page 21 and 22: we (ýa-da) edara görnüşli tarap
- Page 23 and 24: emläk babatynda salgyt boýunça s
- Page 25 and 26: 2. Salgyt tölemek boýunça borçl
- Page 28 and 29: 28gijä galman ýerine ýetirilýä
- Page 30 and 31: 30bölünip aýrylanda şeýle edar
- Page 32 and 33: 32tarapyndan harytlaryň Türkmenis
- Page 34 and 35: 343. Salgydy, maliýe jerimelerini
- Page 36 and 37: 36göz öňünde tutulan aýratynly
- Page 38 and 39: 38şol döwürde onuň emläginiň
- Page 40 and 41: 40Salgydyň hasabyna alynýan emlä
- Page 42 and 43: 42(salgyt ýumuşçysynyň) töleg
- Page 44 and 45: 44düşündirişleri, olary tassykl
- Page 46 and 47: 461.Salgyt gullugy edarasy tarapynd
- Page 48 and 49: 48salgyt barlagyny ýatyrmak üçin
- Page 50 and 51: 50Kararyň beýleki nusgalygy salgy
- Page 52 and 53: 52hereketlerinden kazyýete şikaý
- Page 54 and 55: 54Şahsy we edara görnüşli tarap
- Page 56 and 57: 5697-nji madda. Harytlaryň ýerlen
- Page 60 and 61: 60kanunyň 100-nji maddasynyň 1-nj
- Page 62 and 63: 621.Aşakdaky salgyt salynýan amal
- Page 64 and 65: 64ministrligi tarapyndan tassyklan
- Page 66 and 67: 661. Şu maddada başga ýagdaý be
- Page 68 and 69: 68ýerlemek üçin niýetlenen hary
- Page 70 and 71: 70salgydy hasaplamagyň we tölemeg
- Page 72 and 73: 72özüniň öndüren goşmaça tö
- Page 74 and 75: 74harytlaryň kodlaryÖndürilýän
- Page 76 and 77: 76ç) şahsy tarapyň özüniň sar
- Page 78 and 79: 78111-nji maddasyna laýyklykda, go
- Page 80 and 81: 802. "Uglewodorod serişdeleri haky
- Page 82 and 83: 82a) uglewodorod serişdeleri bilen
- Page 84 and 85: 84peýdalanmak üçin salgydy töle
- Page 86 and 87: 86Emläk üçin salgydyň möçberi
- Page 88 and 89: 88147-nji madda. Peýdadan (girdeji
- Page 90 and 91: 90edara görnüşli taraplaryň pen
- Page 92 and 93: 92inkassasiýa etmekden we müşder
- Page 94 and 95: 94şu Bitewi kanunyň 156-njy madda
- Page 96 and 97: 96hyzmatlary hem önümçilik häsi
- Page 98 and 99: 98ýitirilen mahalynda hakyky iş h
- Page 100 and 101: 100saglygy goraýyş otagyny we esb
- Page 102 and 103: 102dolunmaýan ýitgiler;tebigy bet
- Page 104 and 105: 104d) Türkmenistanyň Merkezi bank
- Page 106 and 107: 106167-nji madda. Salgyt töleýjin
- Page 108 and 109:
108halatynda, töleg boýunça bor
- Page 110 and 111:
110172-nji madda. Salgyt möçberle
- Page 112 and 113:
112beýannamasynyň berilmeli gün
- Page 114 and 115:
114Türkmenistanda, şeýle hem onu
- Page 116 and 117:
116jerimeler we puşmana tölegi;h)
- Page 118 and 119:
118b) Türkmenistanyň çäklerind
- Page 120 and 121:
1203. Muzdsuz harytlar berlende, i
- Page 122 and 123:
122oba hojalygynda içki hojalyk k
- Page 124 and 125:
124kanunçylygynda bellenen iň pes
- Page 126 and 127:
126Sesýazgy (wideo, tele, kinofilm
- Page 128 and 129:
1281. Şu maddanyň 2-nji bölümin
- Page 130 and 131:
130hasaplanýar.3. Salgyt beýannam
- Page 132 and 133:
132Patent salgyt töleýjiniň tele
- Page 134 and 135:
134d) maýyplar guramalarynyň dike
- Page 136 and 137:
136d) edara görnüşli taraplar,
- Page 138 and 139:
138tarapyndan özbaşdak amala aşy
- Page 140 and 141:
140222-nji madda. Itleriň eýeleri
- Page 142:
142II. Türkmenistanyň Edara ediş