SÜT ve SÜT ÜRÜNLERİ - Tarımsal Ekonomik Araştırma Enstitüsü

Süt ve Süt ÜrünleriTEPGEPeynirPeynir Üretimi, Toplam Arz, Kullanım Ġhracat Arttı, Ġthalat AzaldıTürkiye’de genel olarak beyaz peynir, kaşar, lor, tulum, mihalliç (kelle), çerkez, dil, otlu peynir, Antep, çeçil veUrfa peynirleri üretilmektedir. Peynir üretimi modern işletmelerde ve küçük mandıra olarak tabir edilenişletmelerde yapılmaktadır.TUİK 2010 yılından itibaren süt ve süt ürünleri istatistiklerini aylık olarak ve temel süt ürünleri (içme sütü,peynir, yoğurt, ayran) olarak açıklamaya başlaması ve kategorilerin 2010 yılı ve öncesi yayımlanan kategorilerile eşleşmemesi nedeniyle süt üretiminde %8,5’luk bir artış olurken peynir üretiminde 2010 yılına göre birönceki yılda %74 gibi yüksek oranda bir artış olduğu görülmektedir. Peynir üretiminin genel seyrinebakıldığında ortalama %4 oranında bir artış olduğu görülmektedir. 2010 yılında toplam arz bir önceki yıla göre%69 oranında artarak 488.974 ton, toplam yurtiçi kullanım %77 oranında artarak 451.406 ton olarakgerçekleşmiştir. Bitiş stokları ise %0,7 oranında artarak 10.800 ton olmuştur.Türkiye’de en çok tüketilen peynir çeşidi beyaz peynirdir. Her yerde bulunmasına rağmen, beyaz peynir TrakyaBölgesi’ne mal edilir. Marmara Bölgesi’nde olduğu kadar, Ege ve Orta Anadolu’da da üretilen beyaz peynirin enünlülerinden biri Çanakkale’nin Ezine ilçesinde üretilen Ezine peyniridir. Ezine peynirini ünlü yapan da keçi vekoyun sütü karışımından yapılmasıdır. En iyi tanınan peynirlerimizden olan kaşar peyniri, Kars, Erzurum, Muşgibi Doğu illerinde ve Kırklareli, Edirne, Tekirdağ gibi Batı illerinde çoğunlukla koyun sütünden üretilir. Muş,Bayburt, Tonya kaşarları ülkemizde olan yöresel peynirlerden bazılarıdır. Taze kaşar peyniri ise inek sütündenüretilen ve 75°C’de haşlanarak üretilen bir peynir çeşididir. Sarımsı beyaz-sarı, hafif tuzlu bir peynirdir. 2010yılında ithalat bir önceki yıla göre%15 oranında azalarak 5.191 ton, ihracat ise %14,8 oranında artarak 26.768ton olarak gerçekleşmiştir.Tablo 12- Türkiye’de Peynir Arz ve Kullanımı 2007-20122007 2008 2009 2010 2011/a 2012/bARZTonBaĢlangıç Stokları 10.658 10.537 10.747 10.726 10.800 11.201Üretim 233.484 260.399 271.704 473.057 491.979 511.658Ġthalat 5.343 3.344 6.139 5.191 5.300 5.400Toplam Arz 249.485 274.280 288.590 488.974 508.079 528.259KULLANIMToplam Yurtiçi Kullanım 221.570 243.873 254.545 451.406 469.878 488.999Ġhracat 17.378 19.660 23.319 26.768 27.000 27.500Toplam kullanım 238.948 263.533 277.864 478.174 496.878 516.499BitiĢ Stokları 10.537 10.747 10.726 10.800 11.201 11.760a/Tahmin, b/Öngörü (TEPGE Hesapları)Kaynak: Türkiye İstatistik Kurumu, TEPGE HesaplarıDurum ve Tahmin 2011-2012 13