www.dinimizislam.combuna mektup yazarak, bu sene şeker kamışının verimli olmadığını, kimseduymadan, çok şeker almasını bildirdi. Tüccar da, çok şeker satın alıp,şeker piyasadan çekilince, pahalı satarak, otuz bin dirhem kâr etti. Sonra,düşünüp (Şeker kamışlarına afet geldiğini Müslümanlardan saklamakla,onlara hıyanet ettim, bu nasıl Müslümanlıktır?) diye, otuz bin dirhemi,şekerlerini almış olduğu kimselere götürdü. Yaptığı yanlış işi anlattı.Hatasına pişman olup dürüstlük göstermesinden dolayı, hiçbiri verdiğiparayı almayıp, Sana helal olsun dediler. Akşam evinde düşündü ki,belki utanarak almamışlardır. Din kardeşlerime hıyanet ettim diyerek,ertesi gün tekrar götürdü. Her birine yalvararak otuz bin dirhem gümüşütaksim etti.Müşteriye doğru söylemeli, hile etmemelidir. Malda bir arıza oldu ise,haber vermelidir. Ucuz aldığı bir malın fiyatı yükselip pahalı satıyor ise,aldığı fiyatı söylemelidir. Aldatarak satmak, hıyanet ve dolandırıcılık olur.Böyle hıyaneti bilmeyerek yapanlar olur. Hıyanet yapmaktan kurtulmakiçin, herkes, kendine yapılmasını istemediği şeyleri, başkalarınayapmamalıdır.Bir malı peşin ucuz, veresiye veya taksitle pahalı satmak caizdir.Vade farkı istemek ise caiz değildir. Vadeli satışla, vade farkı ayrışeylerdir. (Redd-ül-muhtar)Sual: Zekat vermek için bir arkadaşa gittim. 100 lira zekâtverecektim. O arkadaşa, Elindeki bir altını bana 100 liraya satarsan,bu altını zekât olarak vereceğim dedim. O da, Tam İlmihal’deokudum, ucuza satmak gaben-i fahişe girer, 120 liraya aşağısatılması caiz olmaz dedi. 100 liraya satsa idi bir mahzuru olur muydu?CEVAPHiç mahzuru olmazdı. İnsan malını istediği fiyata satabilir. 50 liraya,hatta 1 liraya da satabilir. Hatta bedava bile verir. Bunun dinen birmahzuru yoktur. Eğer siz altınlar 100 liraya düştü bu altını bana 100liraya sat deseydiniz, o da bilmediği için satsaydı, çok aldanma olduğuiçin alış verişi bozma hakkına sahip olurdu. Ama bozmasa da bir şeygerekmezdi. Zekat için gelen parayı geri çevirmesi yanlış olmuştur.Tam İlmihal Seadet-i Ebediyye’de diyor ki:Sarraflıkta piyasadaki fiyatların en yükseğinden, % 2,5 ve dahafazlası kadar yüksek fiyatla satın alarak aldanmaya Gaben-i fahiş = çokaldanmak denir. Bu miktar, hayvandan başka menkul mallar için % 5,hayvan için % 10, bina için % 20 dir. Bu miktarlardan az olan aldanmaya,Gaben-i yesir = az aldanmak denir. Satıcı, bu mala, şu kadar lira verenoldu diyerek satsa, piyasadaki en yüksek değerinden çok aldanma kadar48
www.dinimizislam.comfazla olduğu ve başkası, o kadar lira vermediği anlaşılsa, müşteri alışverişi bozabilir.[Dikkat edilirse bozabilir deniyor, bozması gerekir demiyor. Üstelikkendi rızası ile çok ucuza satmanın hiçbir mahzuru yoktur.]Satıcı yalan söylemeden, fahiş fiyatla satsa, aldanan müşteri alışverişi bozamaz. Çünkü herkes malını, dilediği fiyatla satabilir. İslamiyet’tekâr haddi diye bir şey yoktur. Yalan söylenerek, az aldatılan kimse, alışverişi bozamaz.Bir kimse, 20 liraya aldığı bir mal için, (4 liraya aldım, 1 lira kâr ilesana 5 liraya satarım) dese caizdir; çünkü adamı aldatma maksadıyoktur. Belki o fakirdir, onu sevindirmek için böyle yapmıştır. Herkesmalını çok ucuza satabilir.Sıkışık durumda olanlara, yiyecek içecek, giyecek ve barınacakşeyler için fahiş fiyatla mal satmak haramdır. Nafakasını temin etmek içinherhangi bir şeyini satmak zorunda kalan fakirin sattığını, gaben-i fahişleucuz almak da haramdır. (Bey ve şir’a risalesi)Sual: Tam İlmihal’de (Veresiye pahalı, peşin ucuz demek, yani,mesela peşin on liraya, veresiye on beş liraya vermek şeklinde ikişartlı satışın fâsid olduğu, Mevkufat, Cevhere ve Tuhfet-ül-fukaha’dayazılıdır. Çünkü, semen meçhuldür) deniyor. Buna göre, peşin 10liraya satılan malı, veresiye 15 liraya satmak fâsid midir?CEVAPHayır hiçbir mahzuru yoktur. Satıcı yalan söylemeden, fahiş fiyatlada satabilir. Çünkü herkes malını, dilediği fiyatla satabilir. İslamiyet’te kârhaddi [kâr limiti] diye bir şey yoktur. Bu inceliği bilmeyenler, veresiyepahalı satılamaz zannediyorlar. İfadenin son cümlesinde, (Çünkü,semen meçhuldür) deniyor. Semen, satışta belirlenen fiyatı demektir.Satıcı, peşin olursa 10 lira, taksitle 15 lira derse, müşteri de, bu ikifiyattan birisini, yani ya peşin 10 liraya veya veresiye 15 liraya olan satışfiyatını kabul ederse, alış veriş sahih olarak gerçekleşmiş olur. Peşinveya veresiye belirtilmeden, müşteri, zamanı ve fiyatı belirlemeden, kabulettim derse, bu satış fâsid olur. Çünkü, semen ve zaman belli değil. 10liraya mı aldı, yoksa 15 liraya mı? Müşteri hangisini kabul ettiğinisöylememiştir. Zaman ve fiyat belirlenmediği için satış fâsiddir. Müşteri,peşin on liraya aldım derse yahut, veresiye 15 liraya aldım derse, satışsahihtir.Dinimizde kâr koymada, sınır yoktur. İbni Abidin hazretleri buyuruyorki:Enes bin Malik bildirdi ki: Medine’de, pahalılık oldu. (Ya Resulallah,49
- Page 1 and 2: www.dinimizislam.comDİNİMİZ İSL
- Page 4 and 5: www.dinimizislam.comMalını müşt
- Page 6 and 7: www.dinimizislam.commüşteriye ver
- Page 8 and 9: www.dinimizislam.combir mal, bereke
- Page 10 and 11: www.dinimizislam.comZaruretsiz geci
- Page 12 and 13: www.dinimizislam.comkayboldu. Başk
- Page 14 and 15: www.dinimizislam.comBorsada oynayan
- Page 16 and 17: www.dinimizislam.comhükmünde midi
- Page 18 and 19: www.dinimizislam.comSual: Ne alırs
- Page 20 and 21: www.dinimizislam.comEvet. Çünkü
- Page 22 and 23: www.dinimizislam.comSual: (Malı sa
- Page 24 and 25: www.dinimizislam.comCEVAPHayır, f
- Page 26 and 27: www.dinimizislam.comCEVAPEvet.Sual:
- Page 28 and 29: www.dinimizislam.comCEVAPHayır, he
- Page 30 and 31: www.dinimizislam.comSahipsiz hayvan
- Page 32 and 33: www.dinimizislam.comkadar ondan mal
- Page 34 and 35: www.dinimizislam.comisteyebilir, sa
- Page 36 and 37: www.dinimizislam.comCEVAPParaları
- Page 38 and 39: www.dinimizislam.comolmadı. Yedi y
- Page 40 and 41: www.dinimizislam.comDepozit, Kapora
- Page 42 and 43: www.dinimizislam.comhelale haram, h
- Page 44 and 45: www.dinimizislam.comDini kitapları
- Page 46 and 47: www.dinimizislam.comcaiz olmaz. Fak
- Page 50 and 51: www.dinimizislam.comfiyatlar yükse
- Page 52 and 53: www.dinimizislam.comçoğalırsa, y
- Page 54 and 55: www.dinimizislam.com(Allah ihsan ed
- Page 56 and 57: www.dinimizislam.com[Taberani, İbn
- Page 58 and 59: www.dinimizislam.comEv, dükkan, ar
- Page 60 and 61: www.dinimizislam.comEhl-i kitabın
- Page 62 and 63: www.dinimizislam.comhelale yakın m
- Page 64 and 65: www.dinimizislam.coma- Hurda altın
- Page 66 and 67: www.dinimizislam.comEvet. Açıkça
- Page 68 and 69: www.dinimizislam.com5- Yolcuya, kad
- Page 70 and 71: www.dinimizislam.comSoran kimseye m
- Page 72 and 73: www.dinimizislam.comolan sigortacı
- Page 74 and 75: www.dinimizislam.comderisi dabağla
- Page 76 and 77: www.dinimizislam.com8- Çocuğun he
- Page 78 and 79: www.dinimizislam.comKalemi veren de
- Page 80 and 81: www.dinimizislam.com"Baba, sana hed
- Page 82 and 83: www.dinimizislam.comkorkutmak niyet
- Page 84 and 85: www.dinimizislam.comEvet, caiz olur
- Page 86 and 87: www.dinimizislam.com(Sebe’ 36)All
- Page 88 and 89: www.dinimizislam.com[İbni Mace](R
- Page 90 and 91: www.dinimizislam.com(Rızkınızın
- Page 92 and 93: www.dinimizislam.comtembel oturmas
- Page 94 and 95: www.dinimizislam.comgünah değildi
- Page 96 and 97: www.dinimizislam.comyatırılıyor.
- Page 98 and 99:
www.dinimizislam.com[Enam 116]Dinim
- Page 100 and 101:
www.dinimizislam.comevimi daha yük
- Page 102 and 103:
www.dinimizislam.comEvet.Sual: Kira
- Page 104 and 105:
www.dinimizislam.comEvet. Çünkü
- Page 106 and 107:
www.dinimizislam.com1 zevc 21/49, 7
- Page 108 and 109:
www.dinimizislam.comoğlun kızı 4
- Page 110 and 111:
www.dinimizislam.comanası = kocas
- Page 112 and 113:
www.dinimizislam.comÖdünç vermek
- Page 114 and 115:
www.dinimizislam.comisterlerse yine
- Page 116 and 117:
www.dinimizislam.comfayda demektir,
- Page 118 and 119:
www.dinimizislam.comHayır, caiz de
- Page 120 and 121:
www.dinimizislam.comet) buyurdu. (T
- Page 122 and 123:
www.dinimizislam.comEbu Hanife ve i
- Page 124 and 125:
www.dinimizislam.commekruhtur; çü
- Page 126 and 127:
www.dinimizislam.comSual: Arabama
- Page 128 and 129:
www.dinimizislam.comhesap vereceği
- Page 130 and 131:
www.dinimizislam.com[Buhari](Muamel
- Page 132 and 133:
www.dinimizislam.comrüşvette mi?N
- Page 134 and 135:
www.dinimizislam.combenim kullarım
- Page 136 and 137:
www.dinimizislam.comvade farkı alm
- Page 138 and 139:
www.dinimizislam.comgerçek değil
- Page 140 and 141:
www.dinimizislam.comEvet, zaruret o
- Page 142 and 143:
www.dinimizislam.com(Hiç kimse, na
- Page 144 and 145:
www.dinimizislam.comhalde rızkın
- Page 146 and 147:
www.dinimizislam.comcaiz olur faiz
- Page 148 and 149:
www.dinimizislam.comolduğunu gör
- Page 150 and 151:
www.dinimizislam.comCEVAPPazarlık
- Page 152 and 153:
www.dinimizislam.comufaklı olan ka