mimarlar odası mimarlar odası - Mimarlar Odası Ankara Şubesi

6gezi parkı özel bölümuygun olmadığı bu ilişki, aslında TaksimMeydanı’nın üç farklı mekânsal durumu biraraya getirmesiyle oluşuyor. Cumhuriyetinilk yıllarında sembolik bir odakla düzenelentrafik ve etrafında canlanmakta olan sosyalyaşantı (Taksim Meydanı), 30’larda yapılanve aslında tören alanı olup 50’lerden sonrapolitikleşen siyasal mekân (CumhuriyetMeydanı) ve kentin önemli bir yeşilkuşağının (Park no:2) meydana ulaştığırekreasyon alanı (Taksim Gezisi). Yayave araç trafiğinin rekreasyonla buluşuppolitikleştiği bir alandan söz ediyoruzyani; kamusal mekân tarifini iyi örnekleyenbir alandan. Bunun üzerine kolektif bellekteyer bulmuş, 1 Mayıs’la özdeşleşmiş politikderinlik eklendiğinde, Taksim Meydanı’nıntüm kenti –hatta ülkeyi– ilgilendiren birodak olduğu açık hale gelir.Şimdi de dönüp, 2011 seçimlerinden buyana somutlaşmaya başlayan ve Siyasalİslamın geleneksel mekânsal tahayyüllerinineoliberal kentleşme dinamikleriylebuluşturan kapsamlı projeye yakındanbakalım. Seçimlerin “çılgın proje” paketikapsamında gündemimize giren yayalaştırmaprojesi, çeşitli örgütlerin eleştiri veprotestolarına aldırmadan hızla BelediyeMeclisinden geçirilip uygulamaya kondu. Buproje bir yandan Taksim Meydanı’na fizikselmüdahalenin başlangıcı iken, bir yandanda 2011 sonlarında Taksim DayanışmasıPlatformu’nun kurulmasına sebep oldu. Bununardından aynı planın notları içinde yer alanTopçu Kışlası’nın “ihyası” gündeme geldi.Aynı şekilde Kışla projesi de tartışmayaaçık değildi; Kurul kararlarına, hattamahkeme kararına rağmen Başbakan hâlâyapılacağını söylemekte. Bu iki proje,kent merkezini seçkinleştirmeye dönük birmüdahalenin unsurları. Söz konusu olan,artık politik mekânsal pratiklerin yerbulamayacağı (bunu Başbakan 1 Mayıs’ın hemenardından açıkça ifade etti), küresel kentinturistik merkezi haline gelecek olan birTaksim. Dalış tünelleri yüzünden tleselhareketin mümkün olmayacağı arterlerleparçalanan, Meydana ulaşım için kullanılanbir yöntem olarak “yürüyüşçülüğün” değil,araçla buraya taşınmış turuistik “yayalığın”mümkün olacağı bir alan. Gezi’nin, TopçuKışlası’nın avlusuna dönüşmesi de paralelbir disipline etme operasyonu aslında;aykırı davranışların, kağıda sarılıkutularda içki içmelerin, banklardaTopçu Kışlası http://www.yapi.com.tr/Haberler/topcu-kislasi-yeniden-can-buluyor_88144.htmluyuklamaların, sevgiliyle kuytuluktaöpüşmelerin tekinsiz mekânı olan park, nezihbir avluya dönüştüğünde hem kullanıcılar,hem de eylemleri sınırlanmış ve denetlenmişolacaktır.Kışlanın mimarisini ise, Taksim’e önerilenve aslında İslamcı imgelemin önemliunsurları olan başka iki projeyle birliktedüşünmek gerekli: AKM’nin yıkılması veTaksim’e cami yapılması. Başbakan’ın,tescilli olmasına karşın yıkma kararlılığınıson günlerin öfkesi ile ifade etmektenkaçınmadığı AKM’nin yerine “Barok” birkültür merkezi yapılacağını açıklaması,ilk anda insanda Başbakan’ın Barokkonusundaki bilgisinin ne düzeyde olduğumerakını uyandırıyor. Ancak bu fantezi,Topçu Kışlası’nın Oryantalist mimarisiile birlikte düşünüldüğünde tutarlı halegeliyor. Söz konusu olan mimari dillerintutarlılığı değil elbette; ideolojiyi,tarihin mimari deformasyonu üzerindenüretmek yönündeki tutarlılık. Aynı şeyi,50’li yıllardan beri İslamcıların, birihtiyaçtan ziyade kamusal mekânda iz bırakmadürtüsüyle talep ettikleri Taksim’e camiprojesinde de görmek mümkün (geçerken,Başbakan’ın, İstanbul Büyükşehir Başkanıolduğu dönemde camiyi Gezi Parkı’na yapmayıönerdiğini de hatırlayalım). Kamusal birtartışmaya konu olup olmaması bir yana,geçtiğimiz aylarda Ahmet Vefik Alp’in,milliyetçi ve muhafazakar ideolojikmotifleri eklemleyen postmodern camiönerisinin Başbakan’ca reddedildiğinedair gazete haberleri, hem Başbakan’ınmimari zevki, hem de Taksim için düşünülentarihselci-Oryantalist imge açısından, yinetutarlı bir karar olarak görülmeli. Zirahem Başbakan klasik camilerin taklitlerinigörmekten hoşlanıyor (ve her konuda olduğu