09.12.2012 Views

bitki embriyolojisi laboratuvar kılavuzu - Ankara Üniversitesi Kitaplar ...

bitki embriyolojisi laboratuvar kılavuzu - Ankara Üniversitesi Kitaplar ...

bitki embriyolojisi laboratuvar kılavuzu - Ankara Üniversitesi Kitaplar ...

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

KONU 3 : OLGUN M İKROSPORANG İYUNIDA ÇEPER TABAKALAR' VE POLEN<br />

TETRATLARI<br />

Anterin en d ış tabakas ı epidermistir. Epidermisin alt ında endotesyum bulunur. Anter<br />

olgunlaşınca bu tabakada lifli kal ınlaşmalar te şekkül eder ve anterin aç ılmas ını sağlayan kohezyon<br />

mekanizmas ında i ş görür. Yani endotesyum tabakas ın ın geli şmesinden sonra polenler d ışar ı<br />

at ılabilir. Bu hücrelerin iç te ğetsel çeperlerinden yukar ıya doğru sütunlar şeklinde kal ınlaşmalar<br />

geli şir. Bu kal ınlaşmalar d ış teğetsel çepere yak ın yerde biterler. Boyuna bir yar ıkla aç ılan<br />

anterlerde endotesyum hücreleri iki polen kesesinin birle ştiği yerin çevresinde stomium ad ını alan<br />

bu bölgede kal ınlaşmalardan yoksundur. Fibrilli kal ınlaşmalar ın varl ığı, iç ve d ış teğetsel çeperlerin<br />

farkl ı geni şlemesi ve endotesyum hücrelerinin higroskopik yap ısı olgunlukta anterin aç ılmas ına<br />

yard ımcı olur. Polenler olgunlaştığı sırada geli şimini tamamlam ış olan endotesyum tabakas ın ın iç<br />

doku ile ilişkisi kesilir. Terleme ile su kayb ından dolay ı hacim küçülmesi olur ve ince olan<br />

epidermise kom şu dış çeperler içeriye do ğru çoker. Bunun sonucunda boyuna çeperler birbirine<br />

yakla şır. Anter yüzeyinde bir gerilme meydana gelir ve anter en ince yerinden (stomium<br />

bölgesinden) parçalan ır. Bu şekilde anter aç ıl ır ve polenler d ışar ıya at ılır. Ara tabaka hücreleri<br />

yassılaşmış haldedir ve polen ana hücrelerinin erken mayoz evresinde ezilirler. Anter olgunla şınca<br />

iki iç tabaka (tapetum ve ara tabaka) ortadan kalkar. Ba şlang ıçta ayn ı olan hücreler sonradan<br />

farkl ılaşırlar. Böylece farkl ılaşm ış olan polen ana hücreleri mayoz bölünme ile polen tetradlar ını<br />

oluştururlar.<br />

Deney 3: Lihurn candidum (zambak) çiçeğinin sararm ış (polenleri olgunla şmış) anterlerinden,<br />

mürver özü içinde enine kesitler al ınıp bir damla su içinde incelendi ğinde bazı polen keselerinin<br />

y ırt ı l ıp, polenlerin dağıldığı görülür. Çeper tabakalar ından endotesyumun iç teğetsel çeperlerinin<br />

tamamen, ışınsal çeperlerinin de bantlar şeklinde kal ınlaştığı gözlenir. İçteki çeper tabakalar ının bir<br />

kısm ı ortadan kalkm ış olabilir. Polen keselerinin içinde olgunla şmış polenler görülür ( şekil 3).<br />

6

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!