bitki embriyolojisi laboratuvar kılavuzu - Ankara Üniversitesi Kitaplar ...
bitki embriyolojisi laboratuvar kılavuzu - Ankara Üniversitesi Kitaplar ...
bitki embriyolojisi laboratuvar kılavuzu - Ankara Üniversitesi Kitaplar ...
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
KONU 3 : OLGUN M İKROSPORANG İYUNIDA ÇEPER TABAKALAR' VE POLEN<br />
TETRATLARI<br />
Anterin en d ış tabakas ı epidermistir. Epidermisin alt ında endotesyum bulunur. Anter<br />
olgunlaşınca bu tabakada lifli kal ınlaşmalar te şekkül eder ve anterin aç ılmas ını sağlayan kohezyon<br />
mekanizmas ında i ş görür. Yani endotesyum tabakas ın ın geli şmesinden sonra polenler d ışar ı<br />
at ılabilir. Bu hücrelerin iç te ğetsel çeperlerinden yukar ıya doğru sütunlar şeklinde kal ınlaşmalar<br />
geli şir. Bu kal ınlaşmalar d ış teğetsel çepere yak ın yerde biterler. Boyuna bir yar ıkla aç ılan<br />
anterlerde endotesyum hücreleri iki polen kesesinin birle ştiği yerin çevresinde stomium ad ını alan<br />
bu bölgede kal ınlaşmalardan yoksundur. Fibrilli kal ınlaşmalar ın varl ığı, iç ve d ış teğetsel çeperlerin<br />
farkl ı geni şlemesi ve endotesyum hücrelerinin higroskopik yap ısı olgunlukta anterin aç ılmas ına<br />
yard ımcı olur. Polenler olgunlaştığı sırada geli şimini tamamlam ış olan endotesyum tabakas ın ın iç<br />
doku ile ilişkisi kesilir. Terleme ile su kayb ından dolay ı hacim küçülmesi olur ve ince olan<br />
epidermise kom şu dış çeperler içeriye do ğru çoker. Bunun sonucunda boyuna çeperler birbirine<br />
yakla şır. Anter yüzeyinde bir gerilme meydana gelir ve anter en ince yerinden (stomium<br />
bölgesinden) parçalan ır. Bu şekilde anter aç ıl ır ve polenler d ışar ıya at ılır. Ara tabaka hücreleri<br />
yassılaşmış haldedir ve polen ana hücrelerinin erken mayoz evresinde ezilirler. Anter olgunla şınca<br />
iki iç tabaka (tapetum ve ara tabaka) ortadan kalkar. Ba şlang ıçta ayn ı olan hücreler sonradan<br />
farkl ılaşırlar. Böylece farkl ılaşm ış olan polen ana hücreleri mayoz bölünme ile polen tetradlar ını<br />
oluştururlar.<br />
Deney 3: Lihurn candidum (zambak) çiçeğinin sararm ış (polenleri olgunla şmış) anterlerinden,<br />
mürver özü içinde enine kesitler al ınıp bir damla su içinde incelendi ğinde bazı polen keselerinin<br />
y ırt ı l ıp, polenlerin dağıldığı görülür. Çeper tabakalar ından endotesyumun iç teğetsel çeperlerinin<br />
tamamen, ışınsal çeperlerinin de bantlar şeklinde kal ınlaştığı gözlenir. İçteki çeper tabakalar ının bir<br />
kısm ı ortadan kalkm ış olabilir. Polen keselerinin içinde olgunla şmış polenler görülür ( şekil 3).<br />
6