ÇUKUROVA ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ YÜKSEK ...

1.GİRİŞ Feride SIĞIRCI
bulunan 23S ribozomal RNA’yı metilleyen bir enzim sentezlenmekte ve sonuçta
ilacın bağlanması azalarak direnç gelişmektedir.
Tek basamaklı bir değişim söz konusu olduğundan bu tip dirençliliklerin
ortaya çıkması ve yayılması daha hızlı olmaktadır (Mayer ve ark, 1995).
Bazı durumlarda bir dizi mutasyon veya yabancı bir DNA’nın kromozoma
eklenmesi sonucu hedef değişimi olabilmektedir. Örneğin, PBP’lerdeki mutasyonlar
ile Staphylococcus aureus, Streptococcus pneumoniae, Neisseria meningitidis ve
Enterococcus faecium suşlarında penisilin direnci ortaya çıkmaktadır (Ayliffe, 1997;
Spratt, 1994).
Hedef yapısındaki değişiklikler, β-laktam, kinolon, glikopeptid, makrolid,
tetrasiklin ve rifampisine direnç gelişmesinde oldukça önemlidir.
1.3.4.2. Antibiyotiğin Enzimatik İnaktivasyonu
Gerek Gram-pozitif, gerekse Gram-negatif bakterilerin birçoğu değişik
anibiyotikleri parçalayan enzimler sentezlemektedirler. Bu yol antibiyotik direncinde
en önemli mekanizmalardan biridir. Enzimler arasında β-laktam antibiyotikleri
parçalayan ve sayıları her gün artan β -laktamazlar, aminoglikozidlerin yapısını
modifiye eden asetilaz, adenilaz ve fosforilaz enzimleri, kloramfenikolü parçalayan
kloromfenikol asetil transferaz ve eritromisini inaktive eden eritromisin esteraz
sayılabilir (Mayer ve ark, 1995; Davies, 1994).
1.3.5. Bakteriyel Membran Değişiklikleri
1.3.5.1. İç ve Dış Membran Permeabilitesinde Azalma
İç ve dış membran permeabilitesindeki değişikliklere bağlı olarak ya ilacın
hücre içine alımındaki azalmadan veya hızla dışarı atılmasını sağlayan aktif pompa
sistemlerinden kaynaklanan dirençtir. Antibiyotiklerin etkili olabilmesi için bakteri
içine girmesi zorunludur.
13