Solarex_Ocak_Subat_2019

News
blo
lo
kır
ır
u)
,96
)
4.62
62 01
6.5
20
039
..100 9
00 ,78
...240 8
aştlerini
ş-
e erini olan
olan arayış
rayış anılan
ılan
e hafif
hafif nında
ktedir. ında
edir. ci çok
ktroliz i çok
roliz edilir.
ddeler dilir.
önüne eler
ek üne için
için
Teknik değerlendirme
Alüminyum ve bakırın teknik özelliklerini kısaca iki ana
başlık altında toplayabiliriz.
• Fiziksel özellikler
• Elektriksel performans
Bu iki ana başlığı değerlendirmeye alırken unutmamamız
gereken en önemli nokta, bu özelliklerin birbirleri
ile etkileşim içerisinde olduğudur. Her Her iki metali iki metali fiziksel fiziksel olarak
olarak kıyasladığımızda, öne öne çıkan çıkan en önemli en önemli nokta nokta ağırlıklarıdır. ağırlıklarıdır.
Çünkü Çünkü a alüminyumun ö zgül özgül ağırlığı, ağırlığı, b abakırın k ö öz-
zgül
etkileşim içerisinde olduğudur. Her iki metali fiziksel olarak
kıyasladığımızda, öne çıkan en önemli nokta ağırlıklarıdır.
gül ağırlığından daha d a hdüşüktür. a d Bu Bu sebeple, kullanılması
Çünkü a lüminyumun ö zgül ağırlığı, b a k ırın ö zgül
planlanan iletkenlerin fiziksel özellikleri ağırlık ve ve boyut
ağırlığından d a h a d üşüktür. Bu sebeple, kullanılması
olarak olarak önem önem kazanır.
planlanan iletkenlerin fiziksel özellikleri ağırlık ve boyut
olarak önem γ kazanır.
-Özgül Ağırlıklar-
cu= 8,96 g/ cm3
γ al= 2,70 g/ cm3
γ cu= 8,96 g/ cm3
γ al= 2,70 g/ cm3
..35 40
bileşik 5
leşik ası ve
sı yana ve
ürede ana
rede arının
rının
Copper is a metal that has a reddish brown color and is
found in nature as free or compound. It is one of the
most used metals in the world since ancient times because
of its soft structure and easy processing. Although
it is 0.01% in the earth, it is preferred by mining companies
primarily.
Technical evaluation
The technical features of aluminum and copper can be
summarized under two main headings.
• Physical properties
• Electrical performance
The most important point to consider when considering
these two main points is that these features interact
with each other. When we physically compare both metals,
the most prominent point is their weight. Because
etkileşim Alüminyum içerisinde olduğudur. kablo mu Her iki yoksa metali fiziksel bakır olarak kablo
etkileşim kıyasladığımızda,
the Alüminyum içerisinde
specific gravity kablo olduğudur. öne çıkan
of aluminum mu
en Her mu? önemli
yoksa iki metali nokta
is lower bakır fiziksel ağırlıklarıdır.
than the kablo olarak
specific
gravity of Türk copper. Prysmian Therefore, the physical properties
kıyasladığımızda, Çünkü a lüminyumun öne çıkan ö zgül en önemli ağırlığı, nokta bağırlıklarıdır.
a k ırın ö zgül
Çünkü ağırlığından a lüminyumun d a h a dö üşüktür. mu? Kablo ve Sistemleri A.Ş.
zgül ağırlığı, Bu sebeple, b a k ırın kullanılması ö zgül
of the conductors planned to be used gain importance
ağırlığından planlanan Türk iletkenlerin Prysmian d a h a d üşüktür. fiziksel Kablo C a n ve SAĞKOL
özellikleri Bu Sistemleri sebeple, ağırlık kullanılması
A.Ş. ve boyut
in weight and dimension.
planlanan olarak Hönem ailetkenlerin ktan kazanır. iş M erkezi fiziksel C a n No:39 SAĞKOL özellikleri Kat:2 ağırlık Setüstü- ve Kabataş-
boyut
olarak önem kazanır.
-Specific Gravity-
H a γktan iş M erkezi No:39 İstanbul Kat:2 cu= 8,96
γ Setüstü- Kabataşg/
cm3
cu= 8,96 g/ cm3
al= 2,70 g/ cm3
Tel: İstanbul + 90 212 393 7755 al= 2,70 g/ cm3
e -posta: -Özgül Ağırlıklar-
Tel: + can.sagkol@prysmiangroup.com
90 212 393 7755
Aluminum, with it’s low -Özgül specific Ağırlıklar-
Özgül ağırlığı e -posta: düşük can.sagkol@prysmiangroup.com
olan alüminyum gravity, bakıra is approximately
göre yaklaşık
Özgül half olarak as Gelişen ağırlığı lighter yarı düşük teknolojinin than y a rıya olan copper. dalüminyum a hetkisiyle, a However, h a fiftir. bakıra yatırımcılar when Ancak göre the yaklaşık iletkenlik maliyetlerini conductivity
özellikleri properties yarı ele y a rıya alındığında, are considered, d a h a h abfiftir. a kthe ırın Ancak fact iletkenliğinin
that iletkenlik the con-
olarak
özellikleri ductivity Gelişen azaltmak
a lüminyuma of teknolojinin amacıyla
ele copper alındığında, g ö re is much etkisiyle, mevcut ürünlere
çok better db a hyatırımcılar denk
ka ırın than iyi iletkenliğinin
aluminum o lması maliyetlerini
özelliklerde olan
ya or da the
resistance a lüminyuma azaltmak a lüminyumun farklı ürün amacıyla of aluminum garayışı öd irencinin mevcut çok içerisindeler. is ürünlere dhigher ab ha a k ıra Kablo iyi denk than g öore sektörü özelliklerde lması that d a h of a için ya yüksek copper, bu da olan arayış
means a lüminyumun farklı o lması, özellikle ürün that aynı arayışı the kablo sistem dphysical irencinin içerisindeler. üretiminde için gerekli structure b a kKablo ıra olan hammadde of gsektörü alüminyum ö re the d aluminum aolarak hiçin a yüksek bu iletkenin arayış kullanılan conductor
o lması, fiziksel required aynı y asistem p ısının for için the % gerekli same 1 5 -25 olan system o ranında alüminyum is 15-25% d a iletkenin
h a higher. fazla
özellikle alüminyum
When fiziksel o lması the anlamına
kablo ve üretiminde bakır kıyaslamasında
y aconductivity p ısının gelmektedir.
hammadde öne olarak çıkmaktadır. kullanılan
% 1 characteristics 5 -25 o ranında of dthese a h a two fazla metals
o lması alüminyum
are anlamına compared
ve bakır gelmektedir.
kıyaslamasında
by using the voltage
öne çıkmaktadır.
A l ü m i n y u m ( A l ) v e B a k ı r ( C u ) h a k k ı n ddrop a formula
used Kablo
Alüminyum the kesit cable hesabında
g ümüşümsü cross-section kullanılan
bir renge calculation; sahip,
gerilim
yumuşak
düşümü
ve hafif
Kablo Aformülünden l ü m ikesit n y u m ( hesabında Afaydalanarak, l ) v e B a k ı r kullanılan ( C u bu ) h aiki k k ıgerilim nmetalin d a
bir metaldir. Yer kürenin yaklaşık %8 düşümü iletkenlik
oranında
formülünden Alüminyum özellikleri karşılaştırıldığında;
gfaydalanarak, ümüşümsü bir renge bu iki sahip, metalin yumuşak iletkenlik ve hafif
alüminyumdan meydana geldiği tahmin edilmektedir.
özellikleri bir metaldir. karşılaştırıldığında; R Yer = ƿ * kürenin l / S yaklaşık %8 oranında
Doğada serbest olarak çok nadir bulunur. Üretim süreci çok
alüminyumdan meydana geldiği tahmin edilmektedir.
karmaşıktır R ǷAL = ve ƿ yüksek * = l 0,02650 / S miktarda Ω mm2/m enerji gerektirir. Elektroliz
Doğada serbest olarak çok nadir bulunur. Üretim süreci çok
sonucu %99,5 ǷAL ǷCU = saflık 0,02650 = 0,01678
seviyesinde Ω Ω mm2/m mm2/m
alüminyum elde edilir.
karmaşıktır ve yüksek miktarda enerji gerektirir. Elektroliz
Alüminyumun içerisinde yer alan yabancı maddeler
sonucu %99,5 ǷCU RAL saflık = 0,01678 seviyesinde RCU ( R Ω = mm2/m U/I alüminyum ) elde edilir.
metalin dayanıklılığını azaltacağından, bunun önüne
Alüminyumun RAL SAL içerisinde = / RCU SCU = ( yer R 1,5792 = alan U/I ) ≈1,6 yabancı maddeler
geçmek ve %99,9 oranında saf alüminyum elde etmek için
metalin dayanıklılığını azaltacağından, bunun önüne
elektrolitik -Cable SAL saflaştırma / Cross-Section SCU = metodu 1,5792 Calculation-
uygulanır. ≈1,6
geçmek ve %99,9 oranında -Kablo Kesiti saf Hesabı- alüminyum elde etmek için
elektrolitik saflaştırma -Kablo metodu -Temel Kesiti Özellikler Hesabı- uygulanır. Tablosu-
The Aynı aluminum sistemde kullanılabilen conductor cable a lüminyum cross-section iletkenli that kablo can
Aynı be k eused sistemde sitinin, in the kullanılabilen b a same k ır -Temel iletkenli system Özellikler a lüminyum must k aTablosu-
b be k eapproximately iletkenli sitinin y akablo
k laşık 1.6
Alüminyum Bakır
times k eo sitinin, larak the 1 cross ,6 b a katı Özellikler ır section iletkenli o lması of the gk ea rekmektedir. bcopper lo Birim k e sitinin conductor. Öte y a yandan,
k laşık
(Al) On (Cu) the
other o elektriksel larak hand, 1 ,6 performans katı as for o lması electrical
olarak g e rekmektedir. performance,
direnç yapısı Öte ile
(along yandan, birlikte,
Özgül Ağırlık g/cmAlüminyum
3 2,70 Bakır
Özellikler
Birim
8,96 considering
the performans özellikleri, empedans
elektriksel dielektrik
resistance olarak structure) direnç karakteristiği,
topics yapısı (Al)
like ile kısa birlikte, (Cu) devre
Ergime sıcaklığı
0 C 660.32 dielectric 1084.62
Özgül
properties,
dielektrik dayanımı Ağırlık
Isıl iletkenlik özellikleri, gibi özelliklere
impedance
empedans bakılırken, g/cm
characteristics,
karakteristiği, 3 W/(m·K)
fiziksel 2,70
short
237 kısa performans
8,96
circuit
devre 401re-
sistance,
dayanımı olarak
Ergime sıcaklığı
Isı genleşme
ise, gibi sıcaklık
katsayısı özelliklere artışına
(25°C) bakılırken, olan 0 C tepkisi,
660.32
µm/(m·K) fiziksel yangın
23.1 performans
dayanıklılığı
1084.62
16.5
Isıl
and as for physical performance, the response
olarak ve
iletkenlik
Elastisite mekaniksel ise, sıcaklık Modülü artışına dayanımı olan gibi
W/(m·K)
tepkisi, kN/mm
konuların
237
yangın dayanıklılığı
ele alınması
401
to temperature increase, fire resistance 2 70 120
Isı genleşme katsayısı (25°C) µm/(m·K) 23.1and mechanical
16.5
ve gerekmektedir.
mekaniksel +20 dayanımı gibi konuların ele alınması
strength 0 C’de direnç ısı değişim katsayısı 1/
should be considered.
0 C 0,0040 0,0039
Elastisite Modülü
gerekmektedir.
K ısa +20 d e v a n ında, b a kkN/mm ır iletkenler 2 70 120
a lüminyum
When a 0 C’de iletkenlik IACS % 61...62 97...100
+20 short circuit occurs, copper conductors protect
K ısa iletkenlere 0 C’de direnç ısı değişim katsayısı 1/
+20 d e vre ag nö ında, re m ebk a nk ır ik miletkenler 0 C 0,0040 0,0039
u k a v e m e tini a lüminyum d a h a iyi
their
iletkenlere korurlar. mechanical 0 C’ de özgül direnç nΩ·m 26,50 16,78
+20 0 C’de iletkenlik
Alüminyum g ö re
strength
m e kkullanılması, a n ik
better IACS %
m u k a
than 61...62
rijit v e miletkenlerde e
aluminum 97...100
tini d a h a çekme conductors.
+20
Çekme Gerilmesi (sert...tavlı) kg/mm 2 180...80 450...240 iyi
korurlar. ve bükülmelere, 0 C’
Kopma
The de özgül
Alüminyum uzaması
use direnç of esnek (sert...tavlı)
aluminum kullanılması, iletkenlerde may nΩ·m
ise rijit cause 26,50
% bükme, iletkenlerde pulling
2...35 gevşeme and 16,78
çekme veya 1...35
twisting
sıkıştırma bükülmelere, of Bakır the ise gibi rigid kızıl olaylara esnek conductors, bir iletkenlerde renge sebebiyet
Çekme Gerilmesi (sert...tavlı)
ve
~ Temel kg/mm
sahip, while Özellikler
ise verebilir.
2 doğada
Tablosu
180...80
bükme, it may ~
450...240
serbest gevşeme cause bending,
veya bileşik
Kopma uzaması (sert...tavlı) % 2...35 1...35
sıkıştırma loosening olarak gibi or bulunan olaylara compressing Yorulma bir sebebiyet metaldir. mukavemeti of verebilir. the Yapısının flexible yumuşak conductors. olması ve
Bakır Malzeme ise kızıl bir renge
~ Temel Özellikler Tablosu ~ Döngü sayısı x 106
kolay işlenebilmesi Yorulma (N sahip,
mukavemeti
sebebiyle / mm²) doğada serbest veya bileşik
eski çağlardan bu yana
olarak Malzeme bulunan bir metaldir. Yapısının Döngü yumuşak sayısı olması x 106ve
dünyada tavlanmış en çok kullanılan (N / mm²) 20 metaller arasındadır. 50 Yer kürede
kolay Al işlenebilmesi sebebiyle eski çağlardan bu yana
%0,01 tavlanmış oranında olmasına
yarı sert
20 karşın, madencilik
45
50 firmalarının
50
38 dünyada
Al
en çok kullanılan metaller arasındadır. Yer kürede
öncelikle tercih ettiği maden türüdür.
%0,01 yarı oranında
tavlanmış
sert olmasına 45karşın, 62
madencilik 50 firmalarının
300
öncelikle Cu tercih ettiği maden türüdür.
Bakır ise kızıl bir renge sahip, doğada serbest veya bileşik
olarak bulunan bir metaldir. Yapısının yumuşak olması
ve kolay işlenebilmesi sebebiyle eski çağlardan bu
yana dünyada en çok kullanılan metaller arasındadır. Yer
kürede %0,01 oranında olmasına karşın, madencilik firmalarının
öncelikle tercih ettiği maden türüdür.
-Özgül Ağırlıklar-
Özgül Özgül ağırlığı ağırlığı düşük düşük olan -Özgül olan Ağırlıklar-
alüminyum bakıra göre yaklaşık yaklaşık
olarak yarı yarı yarıya y a rıya daha d hafiftir. a h a h aAncak fiftir. iletkenlik Ancak iletkenlik
Özgül ağırlığı düşük olan alüminyum bakıra göre yaklaşık özellikleri
özellikleri
ele alındığında,
ele alındığında,
bakırın iletkenliğinin
b a k ırın iletkenliğinin
olarak yarı y a rıya d a h a h a fiftir. Ancak alüminyuma
iletkenlik
göre
a
çok
lüminyuma
daha iyi olması
g ö re
ya
çok
da
d
alüminyumun
a h a iyi o lması
direncinin
ya da
özellikleri ele alındığında, b a k ırın iletkenliğinin
a lüminyumun d irencinin b a k ıra g ö re d a h a yüksek
bakıra a lüminyuma göre daha g ö yüksek re çok olması, d a h a aynı iyi sistem o lması için ya gerekli da
o lması, aynı sistem için gerekli olan alüminyum iletkenin
olan a lüminyumun alüminyum d iletkenin irencinin fiziksel b a k ıra yapısının g ö re d a h%15-25 a yüksek oranında
o lması, daha aynı fazla sistem olması için gerekli anlamına olan gelmektedir.
alüminyum iletkenin
fiziksel y a p ısının % 1 5 -25 o ranında d a h a fazla
o lması anlamına gelmektedir.
Kablo fiziksel kesit y a hesabında p ısının % kullanılan 1 5 -25 o ranında gerilim düşümü d a h a fazla formülünden
o lması anlamına
Kablo faydalanarak, gelmektedir.
kesit hesabında bu iki metalin kullanılan iletkenlik gerilim özellikleri düşümü
karşılaştırıldığında;
formülünden faydalanarak, bu iki metalin iletkenlik
Kablo kesit hesabında kullanılan gerilim düşümü
özellikleri karşılaştırıldığında;
formülünden faydalanarak, bu iki metalin iletkenlik
özellikleri karşılaştırıldığında; R = ƿ * l / S
R = ǷAL ƿ * l = / S0,02650 Ω mm2/m
ǷAL ǷCU = 0,02650 = 0,01678 Ω mm2/m Ω mm2/m
ǷCU RAL = 0,01678 = RCU Ω ( R mm2/m = U/I )
RAL SAL = RCU / SCU ( R = 1,5792 U/I ) ≈1,6
SAL -Kablo / SCU Kesiti = 1,5792 Hesabı- ≈1,6
-Kablo Kesiti Hesabı-
Aynı sistemde kullanılabilen -Kablo Kesiti Hesabı- a lüminyum iletkenli kablo
Aynı sistemde kullanılabilen alüminyum iletkenli kablo
k e sitinin, b a k ır iletkenli k a b lo k e sitinin y a k laşık
kesitinin, Aynı sistemde bakır kullanılabilen iletkenli kablo a lüminyum kesitinin iletkenli yaklaşık kablo olarak
o larak 1 ,6 katı o lması g e rekmektedir. Öte yandan,
1,6 k e katı sitinin, olması b a k gerekmektedir. ır iletkenli k a b Öte lo k yandan, e sitinin elektriksel
y a k laşık
elektriksel performans olarak direnç yapısı ile birlikte,
performans o larak 1 ,6 olarak katı o lması direnç gyapısı e rekmektedir. ile birlikte, Öte dielektrik
yandan,
dielektrik özellikleri, empedans karakteristiği, kısa devre
özellikleri, elektriksel empedans performans karakteristiği, olarak direnç yapısı kısa devre ile birlikte,
dayanımı gibi özelliklere bakılırken, fiziksel performans dayanımı
dielektrik gibi özelliklere özellikleri, bakılırken, empedans fiziksel karakteristiği,
olarak ise, sıcaklık artışına olan tepkisi, performans kısa devre
yangın dayanıklılığı olarak
ise, dayanımı sıcaklık gibi
ve mekaniksel artışına özelliklere olan dayanımı tepkisi, bakılırken,
gibi yangın fiziksel
konuların dayanıklılığı performans
ele alınması ve
mekaniksel olarak ise, sıcaklık
gerekmektedir. dayanımı artışına gibi olan konuların tepkisi, ele yangın alınması dayanıklılığı gerekmektedir.
ve mekaniksel dayanımı gibi konuların ele alınması
K ısa d e v re a n ında, b a k ır iletkenler a lüminyum
gerekmektedir.
Kısa devre iletkenlere anında, g öbakır re miletkenler e k a n ik m alüminyum u k a v e m e tini iletkenlere
göre korurlar. mekanik Alüminyum mukavemetini kullanılması, daha iyi rijit korurlar. iletkenlerde Alümin-
çekme
d a h a iyi
K ısa d e vre a n ında, b a k ır iletkenler a lüminyum
iletkenlere g ö re m e k a n ik m u k a v e m e tini d a h a iyi
yum ve kullanılması, bükülmelere, rijit esnek iletkenlerde çekme ise bükme, ve bükülmelere,
esnek sıkıştırma iletkenlerde gibi olaylara ise sebebiyet bükme, gevşeme verebilir.
gevşeme veya
korurlar. Alüminyum kullanılması, rijit iletkenlerde çekme
ve bükülmelere, esnek iletkenlerde ise bükme, gevşeme
veya sıkıştırma
gibi olaylara sebebiyet Yorulma verebilir. mukavemeti
veya
sıkıştırma Malzeme gibi olaylara sebebiyet verebilir. Döngü sayısı x 106
(N / mm²)
Yorulma mukavemeti
Malzemetavlanmış 20 Döngü sayısı 50 x 106
(N / mm²)
Al
tavlanmış yarı sert 20 45 50 50
Al
yarı sert tavlanmış 45 62 50 300
Cu
yarı sert 115 300