8FULLı

TÜRKÇE 8 FİİLDE ÇATI - 2 (Nesne - Yüklem İlişkisi)
1.
Fiilin geçişli veya geçişsiz olması, yüklemin nesneyle olan ilişkisine göre belirlenir. Nesnesi olan veya
nesne alabilen fiiller geçişlidir, nesnesi olmayan veya nesne alamayan fiiller geçişsizdir. Fiile, belirtili
veya belirtisiz nesneyi buldurmaya yönelik soruları yani “ne, neyi, kimi” sorularını sorduğumuzda
cevap alabiliyorsak o fiil geçişlidir, cevap alamıyorsak geçişsizdir.
Buna göre aşağıdaki cümlelerden hangisinde yüklem geçişli bir fiildir?
A) Geç kalan öğrenciler okul idaresi tarafından uyarıldı.
B) Yıllarca süren bu özlemden sonra memleketine kavuştu Salih Usta.
C) Seni dün akşam parkta otururken gördüm.
D) Bahçe kapısının kilidi paslanmıştı.
2.
Aşağıdaki tümcelerin hangisinde geçişsiz fiil kullanılmıştır?
A) Aradan uzun bir süre geçtikten sonra olayı anlattı.
B) Çocuğun boyu kısa bir süre içinde uzamıştı.
C) Nöbetçiler her gün tahtayı sırayla silerdi.
D) En sevdiğim şarkıları dinledim bütün gün.
3.
(I) Anadolu kadını, tüm duygularını inanılmaz bir yaratıcılıkla dokuduğu kilimlere aktarmış yüzyıllar boyunca. (II) Onları âdeta
yazılı birer metin hâline getirmiş. (III) Kimi zaman büyük ressamların tablolarıyla yarışan eserler vermiş. (IV) Bu yüzden kilimlere
bakınca en güzel duygular akla gelir.
Yukarıdaki numaralanmış cümlelerden hangisi “nesne-yüklem ilişkisi” bakımından ötekilerden farklıdır?
A) I B) II C) III D) IV
4.
Cümlede nesne olmasa bile yüklem, nesne alabiliyorsa geçişlidir.
Aşağıdakilerin hangisinde bu kurala örnek bir kullanım vardır?
A) Dün akşam sinemanın önünde gördüm.
B) Çiçeklerin kokusunu hayal ettim kış boyunca.
C) Dallarda sallanan yaprakları izliyordu şaşkın bakışlarla.
D) Balkonun paslanmış demirlerine tutundu uzun süre.
140