8FULLı

TÜRKÇE 8 CÜMLE TÜRLERİ - 2
1.
Cümleler, yüklemin yerine göre “kurallı” ve “devrik” olmak üzere ikiye ayrılır. Yüklemi sonda olan cümlelere “kurallı cümle”,
başta ya da ortada olanlara ise “devrik cümle” denir. “Ali eve gitti.” cümlesinde gitmek sözcüğü yüklemdir ve sonda kullanılmıştır
bu yüzden kurallıdır. “Ali gitti eve.” cümlesinde ise gitti yüklemi sonda kullanılmadığı için devriktir.
Bu bilgilere göre aşağıdaki cümlelerin hangisi yüklemin yerine göre diğerlerinden farklıdır?
A) Düven tahtasının altına çakmak taşlarını yerleştiriyordu.
B) Güçlük; ev bulmak ve eşyayı taşımak derdiyle başlar.
C) Bir kömür dumanıyla tütsülendi akşamlar.
D) Güneşli, güzel günlerin hayalini kuruyorum.
2.
(I) Dört yıl geçip gitmişti. (II) Artık beş yaşında olmama karşın hâlâ yeni doğmuş bir bebek gibi yardıma
muhtaçtım. (III) Babam ekmek paramızı kazanmak için duvarlar örmeye gittiğinde annem zihnimdeki
kalın perdenin arkasına yavaş yavaş, sabırla ulaşmaya çalışarak benimle diğer çocuklar arasında oluşmuş
görünen duvarı tuğla tuğla söküyordu. (IV) Bunların karşılığı olarak benden yalnızca belli belirsiz
bir gülümseme ya da garip bir ses aldığı için aslında zor, heves kırıcı bir işti bu.
Bu metinde numaralanmış cümlelerden hangisi yüklemin yeri bakımından diğerlerinden farklıdır?
A) I. B) II. C) III. D) IV.
3.
“Bir çeşit elbise, bir çeşit şapka giydirdiler İstanbul’un mahalle bekçilerine.” cümlesi; “giydirdiler” yüklemi fiil olduğu için yüklemin
türüne göre fiil cümlesi, yüklem sonda olmadığı için yüklemin yerine göre devrik cümledir.
Bu bilgiye göre aşağıdakilerden hangisi devrik bir fiil cümlesidir?
A) Bütün istediğim budur onlardan.
B) İç kapının perdesi yanlara doğru açıldı.
C) Bir yudumluk kararmış çay artığı vardı dibinde.
D) Dükkânın camlarını indirmişler o sinirle.
4.
“Çocuğu okula yazdı.” cümlesi; “yazdı” yüklemi fiil olduğu için yüklemin türüne göre fiil cümlesi, yüklem sonda olduğu için
yüklemin yerine göre kurallı cümledir.
Bu bilgiye göre aşağıdakilerden hangisi kurallı bir fiil cümlesidir?
A) Çok sıcak bir yazdı.
B) Şafağa doğru duyulmuştu otomobilin sesi.
C) Bir güzel çocuk yüzüyle gülümsüyor.
D) Bana uzattığı şey kırmızı bir güldü.
150