ELLENostalji
16.11.2021 • Views
Share Embed Flag

ELLENostalji

ePAPER READ
doganburda

PDF'lerinizi Online dergiye dönüştürün ve gelirlerinizi artırın!

SEO uyumlu Online dergiler, güçlü geri bağlantılar ve multimedya içerikleri ile görünürlüğünüzü ve gelirlerinizi artırın.

Şimdi başla

KASIM 2021<br />

ÖZEL SAYISI<br />

GÖKÇE BAHADIR,<br />

BARIŞ ARDUÇ, ASUDE KALEBEK,<br />

SALİH BADEMCİ, METİN AKDÜLGER<br />

KULÜP DİZİSİNİN<br />

5 OYUNCUSU BİR ARADA!<br />

50’Lİ VE 60’LI YILLARIN MODASI, POPÜLER KÜLTÜRÜ, MÜZİĞİ, DEKORASYONU VE İSTANBUL’U

NOSTALJİ<br />

Kapakta<br />

22 KULÜBE<br />

HOŞGELDINIZ<br />

Çok konuşulan dizinin<br />

oyuncularıyla buluştuk!<br />

İçindekiler<br />

4 DEĞİŞİM<br />

RÜZGARLARI<br />

50’lerin popüler kültürüne<br />

yolculuk<br />

10 SON SES 50’LER<br />

Eğlence kültürünün kurallarının<br />

baştan yazıldığı dönem<br />

14 TAŞI, TOPRAĞI<br />

ALTIN İSTANBUL<br />

Geçmişe ışınlanıyoruz<br />

52 MODANIN<br />

MUHTEŞEM ÇAĞI<br />

En ilham verici yılları<br />

detaylarıyla anlattık<br />

70 YIL 1947, MODADA<br />

DEVRİM!<br />

Christian Dior’un ikonik<br />

koleksiyonu “New Look”<br />

72 1950LERIN STIL<br />

IKONLARINDAN<br />

ILHAM ALIN!<br />

Dönemin yıldızlarının stilleri<br />

mercek altında<br />

78 İKİNCİ ELE EVET!<br />

Modada nostaljinin faydaları<br />

82 SAHNE<br />

ONLARIN!<br />

Vintage takıların şimdi<br />

tam zamanı<br />

86 VINTAGE<br />

YENIDEN!<br />

Hızlı tüketim karşısında<br />

etik bir seçim<br />

90 KOZMETİĞE<br />

RETRO<br />

DOKUNUŞ<br />

Arşivlerden çıkmış gibi<br />

(ama yeni!)<br />

94 MID-CENTURY<br />

MODERN<br />

1945’te popüler olup<br />

70’lerin sonuna kadar<br />

devam eden tasarımlar<br />

evlerimizde<br />

102 HEYKELSİ<br />

KIVRIMLAR<br />

Brezilyalı mimar Oscar<br />

Niemeyer’ı kaleme aldık<br />

104 OTEL<br />

SEKTÖRÜNDE<br />

YÜZYIL ORTASI<br />

NOSTALJİSİ<br />

50’lerin mimarisi günümüz<br />

otellere de ilham oldu<br />

110 NOSTALJİK GECE<br />

Kulüp dizisinin<br />

galasındayız<br />

Nostalji,<br />

ÇÜNKÜ...<br />

Yapılan araştırmalar insanların<br />

nostalji kelimesini genellikle pozitif<br />

duygularla bağdaştırdıklarını gösteriyor<br />

(Holbrook&Schindler, 2003). Özellikle pandemi<br />

gibi kayıplarla dolu belirsiz süreçlerde geçmişe<br />

referanslar ve eski olan her şey bize daha anlamlı<br />

geliyor, güvende ve konforlu hissettiriyor, sonunu<br />

bildiğimiz bir filmin içinde olma keyfini veriyor.<br />

Tanıdık imgeler ya da karakterler yalnızlık hissini<br />

azaltıyor (yeniden çekilmeye başlanan ünlü<br />

dizileri bir düşünsenize!). Dijital pazarlama<br />

uzmanı M. Wilkinson, daha mutlu olduğumuz<br />

günlerle kurduğumuz duygusal bağın farkında olan<br />

markaların nostalji/newstalji stratejisini reklam<br />

kampanyalarına çoktan yerleştirdiklerini söylüyor.<br />

Pizza Hut’un Pac-Man’li ilanları ya da Pokémon<br />

kartlarının uçan değeri başka nasıl açıklanabilir?<br />

Hollywood’un siyah-beyaz çekilmiş üç yeni<br />

sinema filmini vizyona sokmaya hazırlandığını<br />

da hatırlatalım. Peki ya moda? Orada da durum<br />

farklı değil. Vitrinler, ‘eski’ koleksiyonlardan ilham<br />

alan ‘yeni’ koleksiyonlarla dolu. Retro ve vintage<br />

yükselişte. Mekan tasarımlarındaki ‘midcentury’<br />

akımıyla paralel olarak, retro formların etkisi<br />

yüksek.<br />

Kısacası, ELLE Nostalji sayısı kaçınılmazdı ve<br />

kapağımız için hikayesi, karakterleri, ışığı, dekoru<br />

ve kostümleriyle bizi 1955 yılının Pera’sına götüren<br />

Kulüp dizisinin 5 yetenekli oyuncusunu bir araya<br />

getirme şansı doğunca, Netflix ile birlikte kolları<br />

sıvadık. Keyifle okuyacağınızı umuyorum!<br />

Melda Narmanlı Çimen<br />

YAYIN DİREKTÖRÜ

ELLENOSTALJİ DÖNEM<br />

1950’LER:<br />

Değişim RÜZGARLARI<br />

1950’Lİ YILLAR SANKİ YENİ BİR DÖNEMİN BAŞLANGICI GİBİYDİ.<br />

İKİNCİ DÜNYA SAVAŞI’NIN ARDINDAN KENDİNİ TOPARLAMAYA<br />

BAŞLAYAN CESUR YENİ DÜNYA TAZE BİR ENERJİNİN İVMESİNİ ARDINA<br />

ALMIŞTI. BİRLEŞİK DEVLETLER ROCK’N’ROLL’UN YÜKSEK VOLÜMÜNE<br />

KENDİNİ KAPTIRMIŞKEN, AVRUPA DA FRANSIZ YENİ DALGASIYLA<br />

AYAKLARI YERE BASAN HİKAYELERİN PEŞİNDEYDİ.<br />

YAZI: AYKUN TAŞDÖNER FOTOĞRAFLAR: GETTY IMAGES TÜRKİYE, SHUTTERSTOCK<br />

4 ELLE

1950’ler tüm dünyada farklı<br />

şekilde yaşanıyor tabii. Birleşik<br />

Devletler popüler kültür yardımıyla<br />

bir rüyayı satmaya çalışırken<br />

dünyanın geri kalanı savaşın<br />

etkilerini yaşamaya devam<br />

ediyordu. Televizyonun gücüyle<br />

de insanlara empoze edilmeye<br />

çalışılan tek şey ‘daha fazla tüket’<br />

mantığıydı.<br />

‘tarih tekerrür eder’<br />

sözünün tam bir yansıması<br />

gibi. Birinci Dünya Savaşı’nın<br />

ardından gelen 20’li yıllar na-<br />

1950’li yıllar<br />

sıl ki değişen eğlence kültürü ve özgürleşen insanlarla<br />

hatırlanıyorsa 50’leri tanımlayan başlıklar da Büyük<br />

Buhran ve İkinci Dünya Savaşı’nın ardından gelen atılımlar,<br />

keşiflerle anılıyor. Teknolojik yenilikler, moda, sanat<br />

ve dekorasyonda yeni eğilimler 100 yıllık bir devrin<br />

orta yerinde dönüm noktası oldu ve geleceğin popüler<br />

kültürünü de baştan aşağıya değiştirdi. Bugün sıklıkla<br />

eleştirdiğimiz Babyboomer jenerasyonu o zamanların<br />

kanı kaynayan gençleri olarak popüler kültürde devrim<br />

yaratıyorlardı. O günlerin popüler kültürünü belirleyen<br />

şey gelişen teknolojinin paralelinde hızlı sanayileşme ve<br />

kapitalist yaklaşımdı.<br />

Dönemi tek tek anlatmak mümkün değil, ileriki sayfalar<br />

ve genel anlamda bu derginin tamamı konuyu farklı<br />

açılardan ele alıyor zaten. İlham kaynaklarıyla günümüze<br />

taşıyor. Ancak 1950’li yıllar deyince hemen aklımıza<br />

gelen birkaç isim, hatta marka var. Elvis Presley, Marilyn<br />

Monroe, ’57 Chevy gibi. James Dean, Sophia Loren ve<br />

Marlon Brando gibi. Grace Kelly’nin aşkları ve modayla<br />

olan ilişkisi gibi. İlham Gencer, Müzeyyen Senar gibi...<br />

Yakından bakalım.<br />

HOLLYWOOD KÜLTÜRÜ VE<br />

DÖNEMİN YILDIZLARI<br />

Amerika Birleşik Devletleri’nde tabii ki 1950’li yıllar o<br />

dönemin deyimiyle ‘sarışın bombalar’ın etkisi altındaydı.<br />

Karanlık dramalar, gerilim filmleri insanları gişeye<br />

çekme sebepleriydi. Tek bir isme indirgemek elbette<br />

mümkün değil ama Alfred Hitchcock sineması özellikle<br />

de Arka Pencere ve Vetigo bugünden geriye baktığımızda<br />

dönemin ruhunu en iyi özetleyen yapımlardan. Marlon<br />

Brando, Marilyn Monroe ve Elizabeth Taylor bugün<br />

sinema yıldızı dediğimiz kavramı bize ezberleten isim-<br />

ELLE 5

ELLENOSTALJİ DÖNEM<br />

O sırada<br />

Avrupa’da da<br />

Brigitte Bardot<br />

(yukarıda, Come<br />

Dance With<br />

Me filminde) ve<br />

Sophia Loren yıldız<br />

mertebesindeydi.<br />

Agnes Varda<br />

ise sinemanın<br />

gidişatını<br />

değiştiriyordu.<br />

1950’li yıllar deyince<br />

akla bazı popüler<br />

filmler geliyor direkt.<br />

A Streetcar Named<br />

Desire’da Marlon<br />

Brando’nun “Stella”<br />

diye haykırışı aradan<br />

yıllar geçse de herkesin<br />

favori sahnelerinden.<br />

Breathless, The Snows<br />

of Kilimanjaro ve Ben-<br />

Hur diğer favorilerden.<br />

lerdi. Bugün Zendaya’nın, Elle Fanning’in insanın ağzını<br />

açıkta bırakan kırmızı halı görünümlerinin ustaları<br />

Grace Kelly ve Audrey Hepburn’dü. Mesela dönemin en<br />

ünlü kostüm tasarımcısı ve ünlüleri giydiren Edith Head,<br />

Kelly için o zaman şöyle demişti. “Yüzlerce ünlü, oyuncu<br />

ve hayvanı giydirdim ama kişisel favorim hep Grace Kelly<br />

olarak kalacak.”<br />

Kelly de Hepburn gibi bir moda ikonuydu.<br />

Kristen Stewart’ın Chanel’in, Jared Leto’nun Gucci’nin<br />

yüzü olması gibi birliktelikler o yıllarda da<br />

vardı. Tasarımcı, marka ve Hollywood yıldızı ekseninde<br />

Hepburn Givenchy’nn adını daima liste<br />

başında tutmayı başarıyordu. 1950’lerin sonunda<br />

Grace Kelly’nin Monaco’da daha sonradan ‘Kelly<br />

bag’ olarak adlandırılacak çantayla fotoğraflanması<br />

üzerinden 10 yıllar geçse de konu işbirlikleri<br />

olunca hep bir referans kaynağı olmaya devam<br />

ediyor. Bu isimler bugün bile kırmızı halıda oyuncular<br />

tarafından yeniden anılıyorlar, referans alınıyorlar.<br />

Jennifer Lawrence’ın, Penelope Cruz ve<br />

Lady GaGa’nın kıyafetleri, Kate Winslet’ın saçları<br />

hep bu yılların kırmızı halı görünümlerinden ilhamını<br />

alıyor. Humphrey Bogart ve Lauren Bacall<br />

özellikle 50’lerin tam ortalarında Hollywood<br />

dünyasının en saygın ve gözde çiftlerindendi. Kırmızı<br />

halıda döneminin Brangelina’sıydılar.<br />

Bir garip not. M harfi o günlerde çok popüler.<br />

Yani aslında bu Hollywood kulislerinde dönen komik<br />

bir dedikodudan ibaret. Adınızda iki tane M harfi varsa<br />

tüm kapıların size açılacağını söylüyordu fısıltılar. Bakınız;<br />

Mickey Mantle, Marilyn Monroe ve Mickey Mouse.<br />

Bir diğer dedikodu da Elizabeth Taylor hakkında. Oyuncu,<br />

çekim mekanları evine uzakta olduğunda “Senaryoyu<br />

beğenmedim” diyerek teklifleri reddediyormuş.<br />

VE DÜNYA SİNEMASI!<br />

1953’te Mehmet Muhtar ilk korku filmimiz Drakula<br />

İstanbul’dayı çeker, dönemin yıldızları ise Atıf Yılmaz,<br />

Metin Erksan ve Lütfi Akad’dı. 1954’te arka arkaya Şimal<br />

Yıldızı, Cingöz Recai - Beyaz Cehennem ve Vahşi<br />

Bir Kız Sevdim filmlerini çekerler, o sırada Avrupa’da da<br />

Fransız yeni dalgasını konuşur.<br />

Yeni Dalga akımını benimseyen film yapımcıları kendilerinden<br />

emin bir biçimde klasik film formunu reddetmeleri<br />

ve tabuları yıkma cesaretleriyle bilinirler.<br />

Hatta 1954 yılında François Truffaut bir manifesto<br />

kaleme almıştır. Agnes Varda, 1955’te La Pointe<br />

Courte’yi çektiğinde sinemada da yeni bir dil hatta<br />

devrimsel bir dil benimsenmeye başlar. Sonrasında<br />

Truffaut’nun 400 Blows ve Goddard’ın Breathless’ı<br />

dönemin popüler kültürünün yapı taşlarını oluşturdular.<br />

1950’yle 70’ler arası Japon Sineması’nın altın<br />

çağı kabul ediliyor. Yasujiro Ozu, Akira Kurosawa<br />

dönemin en büyük film yönetmenleri ve yaptıkları<br />

6 ELLE

filmler Batı ülkeleri için Uzakdoğu’nun bilinmeyen dünyasına<br />

bir pencere gibi açılıyordu. 1957 yılında Sessue<br />

Hayakawa da Akademi Ödülleri’ne adaylık kazanan ilk<br />

Japon oyuncu oluyor.<br />

SARAYDA NELER OLUYOR?<br />

Cannes’dayız. Festival bunca yıldır sadece sinema yıldızlarının,<br />

genç yeteneklerin şöhrete kavuşmalarını,<br />

endüstri içinde hatırı sayılır bir noktaya ulaşmalarını<br />

sağlamakla kalmıyor, kelimenin tam anlamıyla hayatları<br />

baştan yaratıyor. 1955 yılında Grace Kelly “To Catch A<br />

Thief” filminin tanıtım turu kapsamında Cannes’a gider.<br />

Burada Prens Rainier III ile tanışır. Bir yıl boyunca<br />

birlikte olduktan sonra o güne kadar popüler kültür tarihinin<br />

görüp görebileceği en büyük düğünle evlenirler.<br />

2000’den fazla gazeteci oradadır, MGM ise Avrupa’da<br />

töreni canlı olarak yayınlar. (Bu arada gelinliği görmek<br />

isteyenler Philedelphia Museum of Art’ı ziyaret edebilirler.)<br />

Ancak dönemin belki de en görkemli saray hikayesi,<br />

biraz daha kuzeyden yani Birleşik Krallık’tan gelir. Kraliçe<br />

II. Elizabeth’in, babasının taç giyinme törenini izledikten<br />

16 yıl sonra 2 Haziran 1953’te Westminister Abbey’de<br />

27 milyon izleyicinin karşısında görevi resmiyet<br />

kazanır. Ve saga bugün bile devam ediyor.<br />

BİRAZ DA SANAT<br />

20. yüzyılın ortalarına kadar Paris, dünya sanat sanhesinin<br />

merkeziyken 50’li yıllarda bu değişmeye<br />

başladı. 50’li yılların sanat akımları doğudaki<br />

sosyalizm, batıdaki kapitalizm ve savaş<br />

döneminin sonrasında gelen karamsarlıkla<br />

şekilleniyordu. Dönemin en belirgin sanat<br />

akımlarından olan ‘Abstract Expressionism’,<br />

ilk Amerikan sanat akımı olarak kabul edilip,<br />

sanat dünyasının merkezinin Paris’ten New York’a<br />

kaymasında etkili olmuş. Dönemin popüler sanatçıları<br />

da Avrupa’dan Nazi rejiminden kaçanlar. Akımın temsilcileri<br />

de Jackson Pollock ve Willem de Kooning’dir.<br />

Ancak en önemli akım bu değil! 1950 sonrası ilk olarak<br />

Londra sanat okullarında daha sonra New York’ta<br />

yeni bir sanat akımı olarak dikkat çekmeye başlamıştır.<br />

Evet pop art’tan bahsediyorum. Richard Hamilton,<br />

Andy Warhol, Roy Lithenstein, Tom Wesselman, Claes<br />

Oldenburg, David Hockney ve Jasper Johnes gibi sanatçıların<br />

başı çektiği pop art gündemdeydi. Bugünkü NFT<br />

jenerasyonun ve genel olarak hayata yaklaşımın biriciklik<br />

ekseninde döndüğünü düşünecek olursak pop art bu<br />

fikre tamamıyla zıttı aslında. Bu akımda geçmişten alınan<br />

unsurlar, eklektik bir şekilde renklerle kullanılmaya<br />

başlanmıştı. Ve zaten sonra hiçbir şey eskisi gibi olmadı.<br />

TEDDY BOYLAR<br />

Dönem kültürünü belirleyen en büyük alt kültürdü.<br />

Ayrıca New York ya da Los Angeles’da değil, Londra’da<br />

doğup gelişen bir akımdı. Esasında daha fazla modayı etkisi<br />

altına almıştı. Daha çok üst sınıf gençlerin rock’n’roll<br />

ruhuyla harmanlayarak ortaya çıkardıkları bir alt kültür.<br />

Gençler, hükümetin savaş sonrası politikalarına tepki<br />

olarak bu trendi yayar ve zamanla bir sınıfa ait olmaktan<br />

çok bütün adayı sarar. Blackboard Jungle filmi vizyona<br />

girdikten sonra gençler ayaklanma çıkarmaya başlarlar.<br />

Zaman içinde maalesef sadece kendilerine değil azınlık-<br />

Brigitte Bardot, onu tanıdığımız sarı saçlarından uzakta<br />

bugün Bottega yeşili diyebileceğimiz renkteki bir ceketle<br />

ELLE Fransa kapağında. Türkiye’de ise Ses, Hayat gibi<br />

haftalık dergiler yaşam, popüler kültür ve ünlülerin<br />

dünyasına açılan bir kapıydı.<br />

ELLE 7

ELLENOSTALJİ DÖNEM<br />

lara karşı da saldırılar gerçekleştirmeye başlarlar. Yüksek<br />

belli, geniş omuzlu, geniş paçalı ve geniş yakalı kıyafetler<br />

giterler. Oxford ayakkabılarla da görünümlerini tamamlarlardı.<br />

İşte bu yüzden en çok modayı etkilemiştir.<br />

TELEVİZYONUN ALTIN ÇAĞI<br />

Auter yönetmenlerin ve sinema yıldızlarının küçük ekranı<br />

etkileri altına almalarıyla televizyon geçtiğimiz 10<br />

yıl içerisinde ikinci altın çağını yaşasa da asıl görkemli<br />

yılları 1950’li yıllara tekabül ediyor. Esasında bu yeni<br />

teknoloji neredeyse bir 30 yıl önce bulunmuştu. Ancak<br />

sadece 20 yıl boyunca kısıtlı bir tabakanın elinin altında<br />

yer alıyordu. Televizyon radyo ve gazeteleri alt ederek<br />

dönemin en önemli haberleşme aracı oldu. Bugün bizim<br />

için garip olanı ise o zamanlarda televizyonda akan her<br />

şeyin fazlasıyla doğal oluşuydu. Zira o günlerde neredeyse<br />

tüm yayınlar canlı olduğundan izleyici de tüm aksaklık<br />

ve hataları görebiliyordu. Konu televizyon olunca<br />

popüler kültürün hemen diğer her alanında olduğu gibi<br />

dünyayı domine eden içerikler Birleşik Devletler’den<br />

geliyordu. Lucille Ball’un programı ‘I Love Lucy’ televizyondaki<br />

en popüler yapımdı.<br />

GELIŞEN EV TEKNOLOJILERI<br />

Dönem yapımlarında da sıklıkla karşımıza çıkan bir motif<br />

vardır. Kadınlar genelde bellerinden aşağıya bir çan<br />

gibi açılan etekleriyle mutfakta vakit geçirirler. Zaman<br />

kurtaran küçük ev aletleri dönemin en gözde araç-gereçleri.<br />

Reklamlar zaten tamamıyla bunların üzerinden<br />

dönüyor. Blender, tost makineler, ekmek kesme aletleri<br />

favoriler arasında yer alıyor. 1950’lere geldiğimizde<br />

birçok kadın çamaşırlarını elde yıkamaya devam etseler<br />

de Miele, 10 yılın sonuna doğru bir atağa geçerek ilk<br />

elektrikli kurutma makinesini hayata geçiriyor. Birleşik<br />

Devletleri, Kanada ve Birleşik Krallık’ın kurduğu sistem<br />

sayesinde Atlantik’in her iki yakasında telefon görüşmeleri<br />

yapılabiliyordu. Bu neredeyse 1950’li yılların sonuna<br />

denk geliyor ve inanılmaz pahalı olduklarını da hatırlatmaya<br />

gerek yok tabii.<br />

DÖNEM TÜRKİYESİ<br />

1950’ler yeni bir dünyanın kurulduğu, Türkiye’nin de<br />

orada yerini almaya çalıştığı yıllar olarak geçiyor kayıtlara.<br />

1946, Türkiye’de tek partili dönemin sona erdiği<br />

bir yıl olarak işaretlenmişti takvimlerde, sonrası politik<br />

olarak yine gerginlikler. Ama popüler kültürde İstanbul<br />

bir arzu nesnesi olarak gösterilip şehre doğru göçün artmasına<br />

sebep olmuş. Bu da tabii şehir ve köy yaşamı, göç<br />

sebebiyle de halklar arasında fiziksel olmasa da çatışmalara<br />

ve ayrımlara neden olmuştur. (Ülkenin popüler kültürünü<br />

ele alan başlıklar ileriki sayfalarda.)<br />

UZAY ÇAĞI<br />

Bugün Elon Musk ve Jeff Bezos uzayda yaşamanın ha-<br />

Chevrolet Bel Air<br />

(en yukarıda),<br />

hayatımızda<br />

1956 yılında<br />

girdi. Dönemi en<br />

iyi fotoğraflayan<br />

kişi Slim<br />

Aarons’dan<br />

başkası değil.<br />

(Yukarıda)<br />

Hemen<br />

yanda, moda<br />

dünyasının görüp<br />

görebileceği en<br />

cool süpermodel<br />

Twiggy, Londra<br />

sokaklarında poz<br />

verirken.<br />

8 ELLE

yallerini kurarken bundan 50 yıl önce, Ingiltere Kralı<br />

da televizyon karşısında hayallerini nasıl gerçekleştiremediği<br />

konusunda umutsuzca hava araçlarının siyah<br />

sonsuzluğa doğru olan yolculuğunu izliyordu. 50’li yıllar<br />

uzay araştırmaları konusunda rekabet içinde geçti. Birleşik<br />

Devletler ve Sovyet Rusyası arasında devam eden<br />

soğuk savaş dönemi burada da kendisini hissettiriyordu.<br />

Sputnik 1’in uzaya gönderilmesi süper güçler arasında<br />

yeni bir rekabet olan Uzay Yarışı’nı başlattı. Bu resmi<br />

olmayan uzay yarışı neredeyse 20 yıl boyunca devam<br />

etti. Bugün milyarderlerin kovaladığı o büyük hayali ilk<br />

gerçekleştirenlerden biri de Layka’ydı. Dünya yörüngesine<br />

çıkan ilk hayvandı Sovyet uzay köpeği. Moskova<br />

sokaklarından toplanan melez bir köpek olan Layka, 3<br />

Kasım 1957 tarihinde fırlatılan Sputnik 2 uzay aracının<br />

yolcusu olarak seçildi. (Ve maalesef birkaç saat içinde<br />

yaşamını yitirdi.)<br />

Zaman tünelinde<br />

10 ÖNEMLI OLAY<br />

◆<br />

◆<br />

◆<br />

◆<br />

4 MAYIS 1950<br />

İlk organ nakli (böbrek) gerçekleşti.<br />

27 HAZİRAN 1951<br />

CBS ilk renkli yayını gerçekleştirdi.<br />

13 NİSAN 1953<br />

Ian Fleming, James Bond serisinin ilk kitabı<br />

Casino Royale’i yayınladı.<br />

4 MAYIS 1953<br />

DNA keşfedildi.<br />

PEKİ, NE YİYORDUK?<br />

Bugünkü sağlıklı, vegan ya da glütensiz seçeneklerinden<br />

çok uzakta bir gastronomi anlayışı hakimdi. The New<br />

York Public Library’nin arşiv bölümünde menülerin saklandığını<br />

biliyor muydunuz? Yine bu arşivlere göre özellikle<br />

New York’ta büyün görkemli davetlerde Chicken à<br />

la King servis ediliyormuş. Bon Appétit dergisi, özellikle<br />

malzemelerin kutulanıp marketlerde daha kolay bir<br />

şekilde satılmaya başlanmasıyla hamur işi ve tatlıların<br />

dünya çapında çok fazla rağbet görmeye başladığını yazıyor.<br />

Genel olarak kek ve turtalar herkesin favorisiyken<br />

ananaslı keklerin yıldız olduğunu belirtiyor yayın. İlk<br />

olarak 30’lu yıllarda mutfakta kendine yer edinse de jöleyle<br />

yapılan tatlıların altın çağının 1950’ler olduğu var<br />

sayılıyor.<br />

Dönemi<br />

YAKINDAN<br />

TANIMAK İÇİN<br />

Okuyun; Larger Than Life:<br />

Movie Stars of the 1950s<br />

(Star Decades: American<br />

Culture/American Cinema)<br />

Türkiye’nin 1950’li Yılları,<br />

Mete Kaan Kaynar, İletişim<br />

Yayınları<br />

İzleyin; Hollywood’un<br />

en görkemli yapımlarıyla<br />

dönemi yeniden keşfedin:<br />

Funny Face, Gentleman<br />

Prefer Blonde, Rear<br />

Window, Vertigo<br />

◆<br />

◆<br />

◆<br />

◆<br />

◆<br />

◆<br />

Siemag’ın Meisterin isimli<br />

daktilosu o dönemde bugünün<br />

iMac’leri gibi fazlasıyla popüler.<br />

Dönem teknolojilerinin ötesinde<br />

bir iletişim aracıydı. Saniyede<br />

10 vuruşu kaldırabilecek en hızlı<br />

makine olarak biliniyordu.<br />

2 HAZİRAN 1953<br />

Kraliçe Elizabeth’in taç giyme töreni düzenlendi.<br />

17 TEMMUZ 1955<br />

Disneyland açıldı.<br />

1 KASIM 1955<br />

Vietnam Savaşı başladı.<br />

5 MAYIS 1957<br />

Rus uydusu Sputnik uzaya gönderildi.<br />

23 EKİM 1958<br />

Boris Pasternak Nobel Edebiyat Ödülü’ne<br />

layık görüldü. Ancak Rus hükümeti bunu reddetmesini<br />

istedi.<br />

1 OCAK 1959<br />

Fidel Kastro Küba’nın başına geçti.<br />

ELLE 9

ELLENOSTALJİ KÜLTÜR<br />

50’ler<br />

SON SES<br />

BİR YANDA TÜRKÇE SÖZLÜ HAFİF BATI MÜZİĞİ, DİĞER TARAFTA ROCK’N’ROLL VE<br />

CAZ’IN KAPIŞMASI. KABARELER, MÜZİKALLER VE GAZİNO KÜLTÜRÜ DERKEN SANKİ<br />

EĞLENCE KÜLTÜRÜNÜN KURALLARININ BAŞTAN YAZILDIĞI BİR 10 SENEDEYİZ.<br />

YAZI: AYKUN TAŞDÖNER FOTOĞRAFLAR: GETTY IMAGES TÜRKİYE, DOĞAN BURDA ARŞİVİ<br />

1950’lerden itibaren dünya çalkalanmaya başlıyor.<br />

Tek bir konuda değil, yaşamın her alanına, kültür<br />

–sanatın tüm disiplinlerine yayılan bir başkaldırıdan<br />

bahsediyoruz. Belki de 1960’larda adlandırılan<br />

o “Youthquake”in ilk tohumları bu zamanda atılmaya<br />

başlanıyor. Bugün için sıradan ama o güne göre toplumun<br />

genel ahlak kurallarını bozan, gelenekleri bir bir yıkan<br />

yeni anlayışlar giriyor insanların hayatlarına. Bu yıllarda<br />

yasaklara tepki ve politik bir başkaldırı olarak da<br />

rock’n’roll doğuyor. Rock’n’roll sözlüklere göre 1950’lerin<br />

Amerika’sında ortaya çıkmış; gospel, caz, boogie woogie<br />

ve R&B’den etkilenmiş bir müzik türüdür. Yazar,<br />

araştırmacı ve radyo programcısı Gökhan Akçura bir yazısında<br />

şöyle anlatıyor kültürü, özellikle de ülkemizdeki<br />

yansımasını. “Gençlik ve kadın dernekleri bildiriler yayınladılar,<br />

toplantılar yaptılar, cezalar konmasını istediler.<br />

Önlemler alındı, yönetmelikler çıkarıldı. Ama hiçbiri<br />

etkili olmadı.” 1957’de Rock’n’roll ve striptize önce İzmir<br />

Kadınlar Birliği tepki göstermiş. İşte o gün de yenilikten,<br />

geleneklere tepki verilmesinden korkuyorlardı.<br />

Gönül Yazar<br />

Zeki Müren ve<br />

Bülent Ersoy’un<br />

yakın ilişkileri<br />

çok uzun yıllar<br />

boyunca devam<br />

etti. Beraber<br />

sahne aldılar, gizli<br />

gizli şarkılar da<br />

kaydettiler. Müren,<br />

Ersoy’a ‘Japon<br />

Orkidesi’ dermiş.<br />

Müzeyyen Senar<br />

ve Safiye Ayla<br />

Yukarıda, Brigitte Bardot<br />

ve Dario Moreno 1959<br />

yapımı La Femme et le Pantin<br />

setinde.<br />

Zeki Müren ve<br />

Bülent Ersoy<br />

10 ELLE

Dönemin meşhur<br />

danslarından twist<br />

Göksel Arsoy<br />

50’lerin en büyük sinema<br />

yıldızlarından biri olan<br />

Göksel Arsoy, daha sonra<br />

beyazperdeden uzaklaşıp<br />

şarkıcılık yapmaya başlar.<br />

Kulüp dizisinin müzikleri<br />

Netflix’te geçtiğimiz haftalarda gösterime giren<br />

Kulüp kullandığı müziklerle dönem hakkında çok<br />

fazla ipucu veriyor. İşte bazı ilginç bilgiler.<br />

◆ Dizide duyduğumuz parçalar arasında Yasmin Levy’den<br />

Adio, Fazıl Say ve Serenad Bağcan’dan Dört Mevsim<br />

parçaları da var.<br />

◆ Söz ve müzikleri Kenan Doğulu ve Sezen Aksu’ya ait bu<br />

diziye özel yapılmış şarkılar da dinliyoruz. Masal (1. bölüm)<br />

ve Yıldızlara (3. bölüm) gibi.<br />

◆ 6. bölümdeki Resim isimli şarkının söz, müzik ve bestesi<br />

Gökhan Mert Koral’a ait.<br />

◆ Salih Bademci, söylediği tüm şarkıları kendi seslendirmiş.<br />

Bunun için 20’ye yakın özel şan dersleri almış.<br />

◆ Dizide çalışan müzisyenler ise Ender Akay, Cem Ergünoğlu<br />

ve Mert Koral. Scoringleri Ercan Tanrıverdi yapmış.<br />

◆ Dönemin müzik kültürü hakkında araştırmalar yapıp kitaplar<br />

kaleme alan Gökhan Akçura, Kulüp’ün danışmanlığını da<br />

yapmış.<br />

◆ Duyduğumuz Ladino parçaların bulunması konusunda İzzet<br />

Bana yardımcı olmuş.<br />

◆ Esra Karbek dizideki tüm sahne show’larının koreografisini<br />

üstlenmiş. Dans sahnelerinin tamamı profesyonel isimlerle<br />

gerçekleştirilmiş ve Salih Bademci ile özel dersler yapmış.<br />

Ayten Alpman<br />

Ayten Alpman, 60’lı<br />

yılların sonunda Sensiz<br />

Olamam isimli şarkısıyla<br />

büyük çıkışını yapsa da<br />

taş plak olarak yayınladığı<br />

ilk kaydını 1959 yılında<br />

piyasaya sürmüştü.<br />

Rolling Stone dergisi, Rock’n’roll’u anlatırken şöyle<br />

diyor: “Türü incelediğinizde şunu fark ediyorsunuz, bu<br />

janr müzikte bir inovasyon yapmamıştı, içerik olarak da<br />

çok önemli değildi. Ancak genç jenerasyona hitap eden,<br />

o kültürü etkisi altına alan tek popüler müzik formuydu.<br />

Aynı zamanda daha önce marjinal olarak adlandırılan<br />

grupların, mesela fakir halk, getto’larda yaşayan siyah<br />

gençlerin görünürlüğe kavuşmalarını sağlamıştı. Elvis<br />

Presley kamyon şoförlüğünden milyonlara hitap eden<br />

bir idol olma statüsüne bir yıl içinde kavuşmuştu.”<br />

50’ler elbette bununla sınırlı değil. Evet Türkiye her<br />

zaman, her konuda olduğu gibi müzikte de o dönemler<br />

küçük bir Amerika olmanın hayaliyle üretimler yapıyor<br />

ya da tüketiyordu. Ama; Fransız Şanson müziğinden pop,<br />

soul, caz ve kalipso’ya 1950’lerin popüler müzik kültürünün<br />

skalası bir hayli genişti. Tango bile vardı!<br />

DİVALAR! VE<br />

TÜRKİYE’DEN YÜKSELEN SESLER<br />

Safiye Ayla, Müzeyyen Senar, Hamiyet Yüceses...<br />

İstanbul müzik sahnesinin en büyük isimleri o yıllarda.<br />

Hepsi de 1930’lu yılların başında gazinolarda<br />

sahne almaya başladılar. Ve onların müzikleri, sahneleri<br />

sayesinde bir anda gazinoların manzaraları,<br />

kitleleri değiştti. Bu dönemde görkemli sahne şovları<br />

yok ancak fasıllar var mesela.<br />

50’ler ise büyük değişimin yaşandığı dönemler.<br />

Gösteriler, danslar, büyük şovlar o zamanlar başlıyor.<br />

1950’lerde özellikle İstanbul’da gece yaşamının<br />

yeni bir ivme kazandığını görüyoruz. 1964 yılında<br />

ELLE 11

ELLENOSTALJİ KÜLTÜR<br />

Dalida<br />

Tevfik Dölen Sıraselviler’de Kulüp<br />

12’nin üst katına Türkiye’nin ilk diskoteğini<br />

açıyor.<br />

Yine yabancı dilde şarkılar söylemek<br />

ve yabancı şarkılara yeni ve<br />

Türkçe sözler yazmak bu dönemde<br />

başlıyor. En önemli örnekleri 60’larda<br />

görsek de bunun zemini 50’li yıllarda<br />

atılmaya başlanıyor. Sezen Cumhur<br />

Önal, aranjmanlar ile Türkçe Pop<br />

müziğine farklı bir yol verirken hemen<br />

hemen aynı yıllarda Adamo’nun, Petula<br />

Clark’ın da Türkçe şarkılar seslendirdiğini görürüz.<br />

Ajda Pekkan’dan Hümeyra’ya, Zeki Müren’den<br />

Ayten Alpman’a kadar herkesin Türkçe<br />

aranjmanlarını söylediğini görüyoruz. 1950’ler<br />

ve 1960’larda Fransa’da şarkıcı ve oyuncu olarak<br />

ün kazan Dario Moreno romantik sesiyle<br />

herkesi mest ediyor. Disko kraliçesi Dalida,<br />

cazdan Türkçe sözlü pop müziğini başlatan İlham<br />

Gencer o günlerin en popüler isimleriydi<br />

Avrupa’da, Türkiye’de.<br />

Kültürü yakından<br />

tanıyabileceğiniz<br />

BAZI KITAPLAR<br />

Şimdiki Zaman Beledir – Derya<br />

Bengi<br />

Karışık Kaset – Uygar Şirin<br />

İstanbul Twist – Gökhan Akçura<br />

İstanbul Şarkıları – Gökhan Akçura<br />

Barış Manço<br />

Müzeyyen Senar,<br />

Hamiyet Yüceses,<br />

Safiye Ayla<br />

“GAZINOCULAR KRALI”<br />

Mesela yine tam bu dönemde 59 yılında gazinocular<br />

kralı Fahrettin Aslan’la tanışıyoruz.<br />

Maksim’e önce ortak oluyor, sonra tek sahibi<br />

olup her şeyi en ince ayrıntısına kadar baştan<br />

organize ediyor. Sırasıyla önce Taksim’deki<br />

Maksim ‘Büyük Maksim’ oluyor, ondan sonra<br />

da adeta zincir gazino haline dönüşerek Caddebostan,<br />

Bebek ve Taşlık’ta yeni şubeleri açılıyor. Üstelik tüm bu<br />

işlere giriştiğinde henüz sadece 25 yaşındaydı. Müzeyyen<br />

Senar’dan sonra Behiye Aksoy’u, assolistlik kavramını<br />

yücelten kişi olarak eğlence dünyasına adını yazdırmıştır.<br />

BİR YILDIZ DOĞIYOR<br />

Ve bu isim Zeki Müren’den bir başkası değil. Klasik<br />

Türk Müziği’nin en büyük sanatçılarından olan<br />

‘Sanat Güneşi’ tam da bu dönemde 1950 yılında<br />

TRT İstanbul Radyo’sunun açtığı yarışmaya katılır<br />

ve birinci olarak tamamlar, böylece müzikle olan<br />

yolculuğu da resmi bir şekilde başlar. Hemen bir<br />

sene sonra verdiği radyo konserinden sonra Hamiyet<br />

Yüceses’in onu tebrik edişiyle müziğin yeni<br />

divasının kim olduğu da belli olur. Aynı yıl kaydettiği<br />

Muhabbet Kuşu şarkısıyla ünü Anadolu’ya da<br />

yayılır. 1955’te sahnedeki ilk konserini verir. Kıyafetlerini<br />

kendi tasarlıyordu Müren. Aynı zamanda<br />

saz heyetine tek tip kıyafet giydirmek ve T podyum<br />

kullanmak gibi çeşitli yenilikler getir. Maksim Gazinosu’nun<br />

sahnelerinde 11 yıl boyunca aralıksız<br />

Behiye Aksoy ile dönüşümlü konserler verir.<br />

Frank<br />

Sinatra<br />

Nina Simone<br />

Edith Piaf ve<br />

Marc Bonel<br />

12 ELLE

Elvis Presley<br />

Gönül Yazar<br />

gazinoda<br />

Zeki Müren,<br />

Müzeyyen Senar<br />

Miles Davis<br />

Judy Garland<br />

The Beatles<br />

Monica Vitti<br />

BEAT KUŞAĞI VE CAZ ETKİSİ<br />

1950’li yıllarda konformist bir hayatı yücelten<br />

ABD toplumunun değerlerine karşı<br />

olan bir takım New Yorklu yazar bu dönemi<br />

özetliyor. Allen Ginsberg Howl’u, Jack<br />

Kerouac On The Road’u 50’lerin ikinci<br />

yarısında yazmıştı. Sonu gelmez bir yolda<br />

olma isteğiydi onlarınki. Üretimler esasen<br />

daha fazla edebiyat alanında gerçekleşse<br />

de cazla da yakından ilişkileri vardır. Zira<br />

özellikle de Billie Holiday gibi caz müzisyenlerinin<br />

anlattıkları hikayeler onlara<br />

çok fazla ilham olmuştur ve bir kuşağın<br />

oluşumuna caz katkı sağlar.<br />

MÜZİĞİN BİRLEŞTİRİCİ GÜCÜ<br />

Türkiye için asıl yarış 1975 yılında başlayıp heyecan<br />

2003’te tavan yapsa da yarışmanın geçmişi 1956’ya dayanıyor.<br />

Avrupa’nın en zengin ülkeleri Belçika, Fransa,<br />

Almanya, İtalya, Lüksemburg, Hollanda ve İsveç bir<br />

araya gelerek müzik endüstrisinin olimpiyatları, draması<br />

yüksek Eurovision Şarkı Yarışması’nı başlatır. Bugün<br />

Madonna gibi dünya starlarının bile bir parçası olmayı<br />

kabul ettikleri yarışma o yıllarda Avrupa Yayın<br />

Birliği’nin tüm kıtayı bir araya getirme ve<br />

yayıncılık kalitelerini kontrol etme isteğiyle<br />

yola çıktı. (Gerçi artık Avustralya yarışıyor<br />

ve program Çin ve Amerika Birleşik Devletler’inde<br />

de canlı yayınlanıyor.) 56’daki ilk<br />

programın video kayıtları maalesef bulunmuyor,<br />

üstelik o yıllarda kıtada televizyonya<br />

sahip hane sayısının az olması nedeniyle<br />

program radyoda da yayınlanmış. Yarışma<br />

sayesinde bambaşka bir janrın ve kültürün<br />

doğduğunu kimse inkar edemez ama.<br />

SPOTIFY’DA en çok dinlenen<br />

50’Lİ YILLARA AİT ŞARKILAR<br />

Brenda Lee – Rockin’ Around The Christmas Tree, 141.703.775 kez<br />

Johnny Cash – I Walk The Line, 116.146.240<br />

Elvis Presley – Jailhouse Rock, 114.744.472<br />

Bobby Helms –Jingle Bell Rock, 110.723.616<br />

Elvis Presley – Blue Christmas, 103.817356<br />

Chuck Berry – Johny B. Goode, 108. 177.695<br />

Johnny Cash – Folsom Prison Blues, 100.000.632<br />

Ray Charles – I’ve Got A Woman, 86.503.558<br />

Dave Brubeck Quartet – Take Five, 77.425.312<br />

Louis Armstrong & Ella Fitzgerald – Dream A Little Dream – 74.673.416<br />

PEKİ YA SONRA?<br />

Ve, tam o eşik yılları. 60’ları ve sonrasında<br />

gelecek 50 yılı etkileyecek büyük yıldızların<br />

sahneye çıktıkları o an. Barış Manço, tam da<br />

1957’de atılır müziğe. Önceleri tabii amatör<br />

bir şekilde ilgilenmeye başlar. Ertesi yıl ilk<br />

grubu olan Kafadarlar’ı kurar. İlk bestesti Dream<br />

Girl’ü yapar ve grupla beraber popüler rock’n’roll<br />

şarkılarını cover’larlar. İlk 45’liğini ise birkaç yıl<br />

sonra 1962’de yayınlar. Bir diğer tarafta ise Britanya’da<br />

The Beatles çılgınlığı yine tam bu günlerde<br />

start alır. Takvimler tam da 1960’ı gösterdiğinde<br />

Liverpool’da The Beatles kurulur. İlk albümlerini<br />

iki yıl sonra Abbey Road’da kaydetmeye başlarlar<br />

ve sonrasında müzik tarihinde hiçbir şey eskisi gibi<br />

olmaz zaten.<br />

ELLE 13

ELLENOSTALJİ YAŞAM<br />

TAŞI, TOPRAĞI<br />

Altın istanbul<br />

14 ELLE

LEVANTENLERİN FAVORİ SEMTİ BEYOĞLU’DAN, ŞEHRİ ÇEVRİLEYEN TATAVLA,<br />

BOYACIKÖY VE ADALAR’A KADAR KOZMOPOLİTAN BİR İSTANBUL’DA<br />

YOLCULUĞA ÇIKIYORUZ. ENTELEKTÜEL VE KÜLTÜREL ZENGİNLİĞİN ŞEHRİN<br />

AZINLIK HALKLARI, GAYRİMÜSLÜMLER TARAFINDAN ÜRETİLDİĞİ YILLARDAYIZ!<br />

ZAMANIN EN POPÜLER MEKANLARINDA MÜDAVİMLERİYLE BİRLİKTEYİZ.<br />

DERLEYEN: AYKUN TAŞDÖNER FOTOĞRAFLAR: GETTY IMAGES TÜRKİYE, SHUTTERSTOCK<br />

1959 yılından bir<br />

Taksim manzarası<br />

ELLE 15

ELLENOSTALJİ YAŞAM<br />

Dönemin<br />

sembollerinden<br />

tramvay.<br />

1924’te sinema olarak açılan,<br />

1950’den sonra opera binası<br />

olarak yeniden düzenlenen<br />

Süreyya, dönemin gözde<br />

adreslerinden.<br />

Büyük<br />

Maksim Gazinosu<br />

Elit hanımefendi ve<br />

beyefendilerinin uğrak yeri<br />

olan İstiklal Caddesi’nin<br />

sembol yapılarından<br />

olan Markiz Pastanesi’ne<br />

bir dönem şapkasız<br />

girilemiyordu.<br />

60’lı yıllarda<br />

Galata Köprüsü<br />

16 ELLE<br />

İstiklal Caddesi’nde sinema salonları<br />

önünde oluşan kuyruk

1959 yılından bir<br />

Haliç manzarası<br />

Son dönemde her konuda olduğu gibi eski İstanbul’a,<br />

hayallerimizde şehre, anılara dair karşı konulamaz<br />

bir nostalji besliyoruz. Bu yüzden minik<br />

bir şehir turuna çıkıyoruz şimdi. Büyük bir değişimin<br />

eşiğinde geçen 10 yıllık bir dönemden söz ediyoruz<br />

1950’li yılların İstanbul’u deyince. 50’lerin tüketim<br />

kültürüyle birlikte şehirde değişimler başlamış. Bir kere<br />

her şeyden önce savaşın hemen sonrasındaki 40’lı yıllarda<br />

evlere çekilen eğlence kültüründe, sosyal yaşamda<br />

bir patlama yaşanmaya başlamış. Dönem aynı zamanda<br />

şehre doğru olan göçleri de beraberinde getiriyor. Şehir<br />

kabuk değiştirmeye başlıyor. Anadolu’dan şehre doğru<br />

yaşanmaya başlayan büyük ölçekli göçler İstanbul’u saran<br />

diğer semtlerin de daha kalabalık olmasını sağlıyor.<br />

Ulaşım sistemiyle de kültür de yaşam da dört bir yana<br />

yayılmaya başlamış.<br />

1950’li yılları anlatan kaynaklarda İstanbul aşağı yukarı<br />

hep şu cümlelerle özetleniyor. “Bu dönemde üst gelir<br />

grubunda yazlık-kışlık ikametgâhlar söz konusuydu.<br />

Otomobil sahipliliğinin artması ile İstanbul’a yakın dinlenme<br />

alanları, Şile ve Erdek gibi deniz kenarı yerleşmeleri<br />

popüler oldu. Osmanlı döneminin<br />

önemli eğlence mekanlarından biri olan<br />

hamamlar artık yerini plajlara bırakmıştı.<br />

Florya, Moda, Yeşilköy, Büyükçekmece<br />

ve Çardak Plajları dönemin en popüler<br />

plajlarıydı.” Artan çeşitlilik elbette<br />

bununla sınırlı kalmıyor. Gece hayatı da<br />

kabuk değiştirmeye başlıyor.<br />

1950’lerin başında Gondola, Tabu,<br />

Melodi, Anjelik; 1950’lerin sonunda<br />

Hilton ve Divan otelleri ve barları en<br />

O DÖNEMDE<br />

İstanbul’un<br />

sokaklarını kendine<br />

mesken edinen<br />

YABANCI FİLMLER<br />

Five Fingers, 1952<br />

İstanbul, 1957<br />

Tintin and the Golden Fleece, 1961<br />

Rusya’dan Sevgilerle, 1963<br />

Topkapı, 1964<br />

popüler gece eğlence mekanlarına dönüşmüş. Ayrıca,<br />

Eminönü - Bahçekapı, Galata ve Karaköy, Beyoğlu’ndaki<br />

lokantalar; Taksim Kristal, Tepebaşı, Cumhuriyet, Taksim<br />

Belediye, Maksim, Yenikapı, Bebek Belediye, Maçka<br />

Küçükçiftlik Parkı gazinoları da yine dönemin önemli<br />

eğlence mekanlarını oluşturuyordu. Sinemalar bu dönemde<br />

de insanların gittiği en uğrak mekanlar olmuştu.<br />

Beyoğlu’ndaki Emek, Atlas, Dünya, Fitaş sinemaları<br />

bunlardan birkaçı.<br />

Sayfiye: ADALAR- MODALAR<br />

Adalar her zaman olduğu gibi o yıllarda da İstanbul’un<br />

en gözde sayfiye yerlerindendi. Ancak en çok da sayfiye<br />

yıllarının tam da bu dönemde keşfi başlıyor. Plajlar, plaj<br />

kültüründeki değişim gerçekleşerek sayfiye sadece üst<br />

sınıfın yaz aylarındaki eğlencesi olmakla kalmıyor.<br />

1914 öncesinde İstanbul’un en saygın mekanlarından<br />

biri haline gelen Büyükada’daki Splendid Hotel çoğunlukla<br />

gayrimüslüm müşteriler için düzenlenen balolarla<br />

adından söz ettiriyordu. Ama bununla sınırlı değil sadece.<br />

Mesela 50’li yıllarda dönemin önemli<br />

sanatçıları Ayetullah Ömer ve İbrahim<br />

Çallı’nın sergilerine ev sahipliği yapmış<br />

Splendid.<br />

Büyükada’nın en büyük yapılarından<br />

birisi Büyükada Anadolu Kulübü,<br />

1906’da Prinkipo Yacht Club Company<br />

Limited adıyla İngiltere Yat Kulübü’nün<br />

şubesi olarak bir yat kulübü kurulmuş,<br />

1923’te Büyükada Yat Kulübü Osmanlı<br />

Anonim Şirketi adını, hemen ardın-<br />

ELLE 17

ELLENOSTALJİ YAŞAM<br />

Türkiye’de 1950<br />

yıllardan sonra kendini<br />

göstermeye başlayan<br />

burjuvazi bir yaz tatili<br />

mekanı olarak Adalar’ı<br />

şehri çevreleyen sayfiye<br />

yerlerini keşfeder.<br />

Ancak o yıllarda<br />

İstanbul’un dört bir<br />

yanı halkı denizle<br />

buluşturabiliyordu.<br />

Moda burnu,<br />

Caddebostan<br />

ya da Süreyya<br />

Plajı’nda kalabalık<br />

serinleyebiliyordu.<br />

Bugün malesef artık<br />

şehrin sembollerinden biri<br />

olamayan Bakireler Anıtı<br />

1956 yılında<br />

Büyükada<br />

İskelesi’nde<br />

çekilmiş bir aile<br />

fotoğrafı<br />

dan cumhuriyetin ilanı ile Cumhuriyet Yat Kulübü<br />

Anonim Şirketi adını almış. 57 odası bulunan otelin tüm<br />

odalar denize yönelecek şekilde düz bir hatta sıralanmış<br />

olması buranın en ilgi çekici yanlarından biri.<br />

Öncelerde Moda’da yaşayan İngiliz aileler tarafından<br />

kurulan Yat Kulübü vardı. Atatürk bir İstanbul ziyareti<br />

sırasında, daha sonra kulübün de başkanı olacak Celal<br />

Bayar’dan Moda Deniz Kulübünü kurmasını ister. Murat<br />

Belge, İstanbul Gezi Rehberi’nden 50’lerin Moda’sını<br />

ve deniz kulübünü şöyle anlatıyor. “Semtin altın çağı<br />

1950’lerdi. Bu yıllarda Moda, akşamları bütün Kadıköy<br />

halkının aktığı bir piyasa yeriydi. Bu kalabalık Moda<br />

Burnu’nu (Devriye Sokağı) turlar, ama en çok, ucunda<br />

Ferit Tek’in yaptığı bina olan uzun iskele yolunu doldururdu.<br />

Çünkü burada, Moda Deniz Kulübü’nün orkestrasını<br />

yakından dinlemek mümkündü. Kulüp işletmesini<br />

yaz boyunca, Ankara’dan gelen Süreyya yapıyordu. Ünlü<br />

Rus lokantacı Baba Karpiç’in baş garsonunun Türkçe<br />

adıdır Süreyya; Rusça adı Sergey’di, ama herkes bunu<br />

Fransızcalaştırarak Serj derdi. Ankara’da Serj her şeyi<br />

bilirdi; son politik kararı da, kimin kiminle yattığını da.<br />

Kızılay meydanında, yeraltında, Ankara sosyetesinin bir<br />

numaralı mekanı olan bir kulübü işletiyor, yazın da başgarsonu<br />

Lefter’i, aşçılarını ve İtalyan orkestrasını toplayıp<br />

Moda Deniz Kulübü’ne geliyordu. Gündüz kiralanıp<br />

Moda Plajı’nın kadınlar bölümünün önünde dikize çıkan<br />

sandallar, gece de kulübün önünde sıralanır, Moda’nın<br />

namlı güzellerinin nasıl dans ettiği seyredilirdi. Moda<br />

sosyal hayatında önemli bir çekim merkezi olan kulübün<br />

tenis kortu, yazın iskele açıklarına demirlenen “raft”ı,<br />

zengin Moda gençlerinin mekanlarıydı.”<br />

Yükselen Semtler: GAZİNO KÜLTÜRÜ<br />

& YEME- İÇME ALIŞKANLIKLARI<br />

Rum ve Ermeni mutfağı Beyaz Rusların gastronomi alanına<br />

katkısı ve Levantenlerin şekillendirmesiyle oluşan<br />

bir mutfak kültürü söz konusu o dönemde İstanbul’da.<br />

Tüm bunların yanında bir de miras alınmış saray mutfağı<br />

ve gelenekleri söz konusu. Göçle beraber şehre gelenler<br />

de Anadolu mutfağını İstanbul’a getiriyor. Böylece şeh-<br />

18 ELLE

Büyükada Anadolu Kulübü<br />

Boğaz kıyısında bir<br />

restoran<br />

1950’li yılların eğlence<br />

sektörü, gazino adabının<br />

oturduğu, içkili müzikli<br />

eğlencelerin çeşitlendiği, dans<br />

ve ses yarışmalarının şehrin<br />

dört bir yanını sardığı yıllar<br />

olarak hatırlanıyor.<br />

60’lı yıllarda<br />

Caddebostan sahili<br />

60’lı yılların başı<br />

Zeki Müren ve<br />

Kadınlar Matinesi<br />

Plajlarıyla, meyhaneleriyle,<br />

tavernalarıyla herkesin kendi<br />

keyfine göre İstanbul’un tadını<br />

çıkarabildiği yıllar aslında 50’ler.<br />

Şimdilerde bizde nostalji hissini<br />

körükleyen bir çeşitlilik hakim o<br />

yıllarda.<br />

Markiz’in<br />

iç dekorasyonu<br />

Yeşilçam Sinemas’ında<br />

Vesikalı Yarim filminin<br />

gösterimi<br />

rin farklı bölgelerinde yeni restoranlar açılmaş.<br />

1956 ile 1960 arasında şehirde başlayan kentsel dönüşüm,<br />

yapılan yollar İstanbul’un çehresini değiştirmeye<br />

başlayarak da yeni keşiflere sebebiyet vermiş. (Tabii bu<br />

dönemde yıkılan yapılar ve tarihten silinen eserler de<br />

yok değil.) Bu dönemde yeni semtler oluşmuş, bazıları<br />

ise yükselişe geçmiş. Bunlardan bir tanesi de Şişli. Mesela<br />

1948 yılında Prof. Sedat Hakkı Eldem tarafından<br />

“Taşlık Kahvesi” yapılmaya başlanmış ve 1950 yılında<br />

kahvehane tamamlanmış. Taşlık, muhteşem Sarayburnu,<br />

Boğaziçi manzarası ve Dolmabahçe’yle Yıldız Sarayları’na<br />

yakın konumuyla, İstanbullular kadar Batılı<br />

gezginlerin de şehri seyretmek için tercih ettikleri bir<br />

manzara terasına dönüşmüş. Halk bu yeni kamusal alanı<br />

çok sever, gençler burada buluşur, bebek arabaları burada<br />

gezdirilirmiş. Ancak bir süre sonra Taşlık Gazinosu<br />

ve çay bahçesi yıkılır ve Dolmabahçe Sarayı’nın hemen<br />

arkasına, Swissotel inşaatı başlar.<br />

Avusturya asıllı Rudolph Fischer 1931 yılında Tünel<br />

Geçidi’nde kendi soyadını taşıyan bir restoran açar. 50’li<br />

yıllardaysa kızı Madam Fischer Galatasaray Hamidiye<br />

Çeşmesi’nin yanında yeni restoranı açar. Rusların yaklaşık<br />

130 mekan işlettiği dönemde Fischer Alman ve Avusturya<br />

mutfağını servis ediyordu.<br />

Markiz; Beyoğlu İstiklal Caddesi’nde bulunan tarihi<br />

pastane. 1940 yılında, Paris’te bulunan Marquis de Sevigne<br />

çikolata firmasının kalitesinde üretim planlayan<br />

Avedis Ohanyan Çakır tarafından Markiz ismiyle açılmış.<br />

Karşısında bulunan Lebon gibi edebiyatçıların ve<br />

İstanbul’un yeni kentsoylularının yeğlediği bir mekan<br />

olmuş. Bu ilgide, ortamının ve ürünlerinin kalitesi kadar<br />

mimari düzenlemesi ve dekorasyonunun da büyük payı<br />

vardır.<br />

Büyük Kulüp; yönetici, diplomat ve iş insanlarından<br />

oluşan 30 kurucu üye tarafından Cercle a’Pera adıyla<br />

Beyoğlu’nda kurulmuş ve aynı yıl Cercle d’Orient<br />

adı kullanılmaya başlanmış. Önceleri kulüpte kullanılan<br />

resmi dil Fransızca’ymış ve Osmanlı tebasına ait olmayan<br />

kişiler girebiliyormuş. 1950’lerde, günümüzde derneğin<br />

merkezi olarak hizmet veren Çiftehavuzlar’daki<br />

arsa kulüp tarafından yalnızca yaz aylarında kullanılması<br />

amacıyla kiralanmış.<br />

ELLE 19

ELLENOSTALJİ YAŞAM<br />

İstanbul’un görkemli<br />

sinema salonlarından biri<br />

Yerleşen otel kültürü:<br />

HİLTON VE DİVAN<br />

OTELLERİ<br />

O yıllarda İstanbul henüz turistler için<br />

‘hip’ bir destinasyon olmadığı gibi, şehirde<br />

zaten onların kendi ülkelerinde<br />

deneyimlediği gibi görkemli oteller de<br />

bulunmuyordu. Başlıca popüler otellerin<br />

başında tam da 50’li yıllarda iş<br />

hanına çevrilen Hıdivyal Palas ya da<br />

orjinal adıyla Hotel D’Anglettere bulunuyordu. Hilton<br />

Istanbul Bosphorus’un yapımına 20 Ekim 1952 yılında<br />

başlanmış ve 21 Nisan 1955 tarihinde tamamlanmış.<br />

Avrupa’da II. Dünya Savaşı sonrası tamamen yeniden<br />

inşa edilen ilk modern otel olma özelliğine sahip. Aynı<br />

zamanda, Amerika Birleşik Devletleri dışında, Hilton<br />

zincirin en uzun hizmet veren üyesi. Otelin şehre gelişi<br />

aynı zamanda dönemin jargonuna da katkıda bulunmuş.<br />

Mesela ‘Hiltonculuk’ bunlardan biri. Hilton’dan yayılan<br />

“Amerikan Bar” ilk diğer otellerde daha sonra da yüksek<br />

gelirli insanların evlerine girmiş. Hilton ile hemen<br />

hemen aynı zamanda kapılarını açan Divan İstanbul bu<br />

yapıyla sürekli kıyas halindeydi.<br />

Kültür – sanat hattı<br />

SİNEMALAR & SANAT GALERİLERİ<br />

1945 yılına gelindiğinde, içinde İpek ve Sümer sinemalarının<br />

da bulunduğu Cercle d’Orient bloğu ile Melek<br />

Sineması İstanbul Belediyesi tarafından satın alınır.<br />

1950’li yıllarda Melek’te MGM, Fox ve Columbia’dan<br />

seçilen salon filmleri gösterime girmeye başlar. Mesela<br />

Gone With the Wind’in ilk gösterimi de yine Melek’te<br />

yapılmış. Melek Sineması farklı türden Hollywood filmlerinin<br />

Beyoğlu’ndaki en önemli merkezlerinden birisi<br />

haline gelir.<br />

Türkiye’de sinema sektörünü<br />

1960’ların başında büyüyor. Sinema<br />

seyircisinin yükselişiyle birlikte salon<br />

ve koltuk kapasitesi de artmış. 1961<br />

yılında İstanbul’da 68’i kapalı ve<br />

145’i açık olmak üzere 213 salon<br />

varmış.<br />

Ama, İpekçiler’in 1954’te Yeni Melek’i açmasıyla<br />

Melek Sineması da eski ağırlığını yitirmeye başlar. Ses<br />

getiren meşhur filmler Yeni Melek’e kaydırılınca burası<br />

sosyetenin yeni buluşma mekanı haline gelir. Melek ise<br />

yavaş yavaş düşüşe geçer. Belediye tarafından 1951 ve<br />

1956 yıllarında iki kez satışa çıkarılan Cercle d’Orient<br />

bloğu, 1957’de Emekli Sandığı’na satılır. Bu dönemde<br />

Emekli Sandığı Emek Film adlı şirketi kurar ve sinemanın<br />

adını da Emek Sineması olarak değiştirir. Emekli<br />

Sandığı, devraldığı diğer sinema olan Sümer (Rüya Sineması)<br />

ile birlikte Emek’i onarımdan geçirir ve her iki salon<br />

da Dünyanın En Güzel Kadını filmiyle açılış yaparlar.<br />

İstiklal Caddesi üzerinde adını verdiği Atlas Pasajı’nda<br />

bulunan sinema, İstanbul’un en büyük ve tarihi sinemalarından<br />

biri.1870’deki Büyük İstanbul Yangını’ndan<br />

sonra Sultan Abdülaziz zamanında Ermeni işadamı<br />

Agop Köçeyan tarafından kışlık ev olarak kullanılmak<br />

20 ELLE

DÖNEMİ anlatan KITAPLAR<br />

Körburun – Hikmet Hükümenoğlu : 50’li yıllardan<br />

sonra, 90’lara kadar olan bir dönemde küçük bir İstanbul<br />

adasında yaşananlar üzerinden dönemi anlatıyor.<br />

İstanbul Gezi Rehberi – Murat Belge : Murat Belge<br />

bu rehber kitapta İstanbul’un eşsiz zenginliğini tarihi<br />

“dedikodularla”, Pera’dan Polonezköy’e kadar uzanan bir<br />

güzergahta gözler önüne seriyor.<br />

Sofranız Şen Olsun – Takuhi<br />

Tovmasyan: 1920’lerden 1950’lere İstanbul’un,<br />

Trakya’nın sesini duyuyoruz. Geleneksel yemek kitabı<br />

kalıplarının ötesine geçerek, bugün artık “geçmiş”<br />

mertebesine erişmiş günlere götürüyor bizleri usul usul.<br />

Galata, Pera, Beyoğlu: Bir Biyografi – Brendan<br />

Freely & John Freely: Suriçi’nden bakıldığında öteki<br />

taraf olarak adlandırılan bölgenin hikayesi.<br />

Bir Levantenin Beyoğlu Anıları – Giovanni<br />

Scognamillo: Bir Levanten’in 73 yıllık renkli yaşantısını<br />

okurken sadece Beyoğlu, Yeşilçam ve yakın çevresini<br />

görmekle kalmıyor, 70 yıllık İstanbul’un yakın kültür<br />

tarihinin labirentlerinde dolaşmaya çıkıyoruz.<br />

Tutku, Değişim ve Zarafet, 1950’li Yıllarda<br />

İstanbul – Güven Gürkan Öztan & Serdar<br />

Korucu: Kitap bu zamanın insanlarının ve gündelik<br />

hayatının izini sürüyor. İnsan hikâyelerini, gündeliğin<br />

ritmini, parıltılı yaşamlardan şehre tutunamayanlara<br />

uzanan geniş bir yelpazeyi konu alıyor.<br />

60’lı yılların başı.<br />

İstiklal Caddesi<br />

üzere yaptırılmış. Taş ve<br />

dökme demir kullanılarak<br />

karkas özelliklerde inşa<br />

edilen binanın bugün pasaj<br />

olarak kullanılan zemin katının<br />

eskiden at ahırı olarak<br />

kullanıldığı daha sonra ise<br />

at cambazhanesine dönüştürüldüğü<br />

biliniyor.<br />

Zamanla ihtiyaçlar doğrultusunda<br />

binanın mimari<br />

şekli değiştirilerek bugünkü<br />

pasaj kısmına ilave yapılmış<br />

ve konak kısmıyla birleştirilmiş. Konak daha sonra<br />

Köçeyan tarafından Taksim Vosgeperan Ermeni Kilisesi’ne<br />

hediye edilmiş. 1932’de geçirdiği onarımın ardından<br />

eğlence ve sanat merkezi haline getirilmiş.19 Şubat<br />

1948’de 1860 kişilik kapasite ve 35 loca ile Atlas Sineması<br />

ve Kulis Bar Restoran, 1951’de ise Küçük Sahne Tiyatrosu<br />

açılmış. (Bu arada 1985’te Hazine’ye devredilen tarihi<br />

sinema Türker İnanoğlu ve İrfan Atasoy tarafından<br />

işletiliyor.)<br />

1950’li yılların başları, Türk resim sanatının yeni bir<br />

mecraya aktığı bir döneme işaret eder; bu dönemde 1883<br />

yılından beri sanat konusunda mutlak otorite olan Akademi’nin<br />

tekeli kırılır. Bu döneme kadar sanatın İstanbul<br />

ve Akademi merkezli bir sanat ortamından söz edilirken<br />

1950’li yıllar itibariyle bu merkezin parçalandığı, kimi<br />

dalların gövdeden ayrıldığı görülür. Bu merkezin parçalanmasında<br />

etken olan oluşumlardan biri de, 1951-52<br />

yılında Akademi’ye karşı çıkışları başlatan Tavanarası<br />

Ressamları’dır. Nuri İyem’in Asmalımesçit’teki atölyesinde<br />

çalışan bir grup genç sanatçının oluşturduğu Tavanarası<br />

Ressamları, yeni sanatın ancak kitap ve röprodüksiyonlardan<br />

öğrenildiğine ilişkin Akademi görüşüne<br />

karşı çıkarlar.<br />

1950 yılında Adalet Cimcoz tarafından açılan Maya<br />

Sanat Galerisi Türkiye’de resim piyasanın oluşmasında<br />

öncü bir rolü olmuş. Maya Sanat Galerisi, ticari bir beklentiden<br />

ziyade; genç sanatçılara destek vermek ve toplumdaki<br />

resim sanatının bilincini geliştirmek amacıyla<br />

kurulmuş. Maya, dönemin entelektüelleri ve sanatçıları<br />

tarafından da desteklenmiş. Maya Sanat Galerisi, 1950’li<br />

yıllarda sanat piyasası oluşmadığı için varlığını sürdürememiş<br />

ama. 1954 yılında ressamların hediye ettiği tablolarla<br />

düzenlenen kurtarıcı sergi bile Maya’nın masraflarını<br />

karşılamaya yetmemiş, galeri 1955 yılında kapanmak<br />

zorunda kalmış. Galerideki sergilerin çoğunluğu soyut<br />

sanat türünde yapılmış eserlerden oluşuyormuş.<br />

Tepebaşı Dram Tiyatrosu, 1930’lu yıllardan başlayarak<br />

İstabul’un en önemli kültür sanat duraklarından<br />

biriymiş. Pucci’nin Tosca operası, La Traviata hep buralarda<br />

sahnelenmiş. 1955 yılında süs bahçesi yapılmak<br />

için yıkılmak istenir, ancak bu gerçekleşmez.<br />

ELLE 21

‘KulüP’<br />

1950’LERIN ISTANBUL’UNDAN<br />

KALBE DEĞEN INSAN HIKAYELERI<br />

VE BU HIKAYELERIN ANLATIM<br />

BIÇIMI HERKESİ ÇOK ETKİLEDİ<br />

BU NEDENLE YOLU O ‘KULÜP’TEN GEÇEN KARAKTERLERE<br />

RUH VEREN YETENEKLİ OYUNCULAR Gökçe Bahadır, Barış<br />

Arduç, Asude Kalebek, Salih Bademci, Metin Akdülger İLE<br />

NETFLIX’İN EN ÖZEL İÇERİKLERİNDEN BİRİNİ KONUŞMAK<br />

İÇİN BULUŞTUK. BİR YANDAN İSTİKLAL CADDESİ’NİN<br />

SINEMATOGRAFIK ATMOSFERİNDE MATİLDA’NIN,<br />

RAŞEL’İN, FISTIK İSMET’İN, SELİM’İN VE ORHAN’IN<br />

DÜNYALARINA DAHİL OLURKEN, BİR YANDAN DA<br />

YAKIN TARIHIMIZLE YÜZLEŞTİĞİMİZ BU ŞİİRSEL DİZİNİN<br />

ÇOK KÜLTÜRLÜ TOPLUMLARIN SOSYAL SORUNLARINA<br />

SAHICI YAKLAŞIMINA ŞAPKA ÇIKARDIK.<br />

RÖPORTAJ: MELDA NARMANLI ÇİMEN FOTOĞRAFLAR: BURCU KARADEMİR/PPR<br />

MODA DİREKTÖRÜ: ASLI ASİL MODA EDITÖRÜ: İBRAHIM DUMAN<br />

22 ELLE

Barış Arduç: Siyah smokin takım elbise, 1995 TL, KIP Boğazlı kazak, 849 TL BEYMEN CLUB<br />

Siyah loafer, 1499 TL, GEORGE HOGG / DIVARESE<br />

Asude Kalebek: Fırfır detaylı uzun elbise, 33.500 TL, ISABEL SANCHIS / VAKKO COUTURE Beyaz kenar detaylı topuklu ayakkabı, 7595 TL, CASADEI /<br />

VAKKO Küpe, 4290 TL, Yüzük, 4261,58, ikisi de SWAROVSKI<br />

Metin Akdülger: Lacivert renkli kadife ceketli smokin takım, 12.990 TL, VAKKO Beyaz smokin gömlek, 1649 TL, CANALI / BEYMEN Siyah papyon, 249 TL,<br />

BEYMEN CLUB<br />

Salih Bademci: Siyah düğme detaylı beyaz smokin gömleği, 1290 TL, Ekru rengi ceketli siyah smokin takım, 10.990 TL, VAKKO<br />

Gökçe Bahadır: Beyaz balon kol detaylı uzun elbise, 34.500 TL, RASARIO / VAKKO COUTURE Zincir detaylı topuklu ayakkabı, 1499 TL, BEYMEN<br />

COLLECTION / BEYMEN Siyah kristal taşlı altın kaplama küpe, 1122 TL, RAISA VANESSA Labradorit taş detaylı altın kaplama yüzük, 795 TL, BERRİN ÖZKAN<br />

ELLE 23

KULÜP DİZİSİNİ<br />

YAYINLANDIĞI HAFTA<br />

SEYREDEN PEK ÇOK<br />

İZLEYİCİ, HİKAYEYE,<br />

ANLATIM BİÇİMİNE<br />

VE OYUNCULUK<br />

PERFORMANSLARINA<br />

SOSYAL MEDYADAN<br />

ÖVGÜ YAĞDIRDI.<br />

Metin Akdülger: Boğazlı logo detaylı triko, 8950 TL, Bej rengi pantolon, 7450 TL ikisi de FENDI / BEYMEN Suni kürklü palto, 59.950 TL, BOTTEGA<br />

VENETA / BEYMEN Siyah Oxford ayakkabı, 999 TL, ALDO Altın rengi yüzük, moda editörüne ait<br />

Salih Bademci: Hardal rengi boğazlı kazak, 4299 TL, LARDINI / BEYMEN Gri kırçıllı ceket, 24.450 TL, Pantolon, 10.750 TL, ikisi de BOTTEGA VENETA<br />

/ BEYMEN Bordo kaşkol, 1790 TL, VAKKO Lacivert kalın tabanlı loafer, 1749 TL, LES BENJAMINS Baklava desenli çorap, moda editörüne ait<br />

Gökçe Bahadır: Taba rengi asimetrik kesimli bluz, 4349 TL, Midi boy etek, 9250 TL, ikisi de A.W.A.K.E MODE / BEYMEN Logo detaylı topuklu ayakkabı,<br />

8950 TL, FENDI / BEYMEN Altın rengi küpe 3290 TL, MER’S ‘Harmonia’ kelepçe bileklik, 5000 TL, SWAROVSKI Altın rengi yüzük, moda editörüne ait<br />

Asude Kalebek: Bordo elbise, 27.450 TL, ALAIA / BEYMEN Fiyonk detaylı siyah ‘Fiocco’ makosen, SERENA UZIYEL<br />

Barış Arduç: Kalın krem boğazlı kazak, 749 TL, W COLLECTION Taba rengi pantolon, 4499 TL, LARDINI / BEYMEN Bordo kalın tabanlı loafer, 1749 TL,<br />

LES BENJAMINS<br />

24 ELLE

ELLE 25

“OYUNCULUĞUN EN SEVDIĞIM TARAFI; BAŞKA BAŞKA<br />

KADINLARLA TANIŞIP, DÜNYAYI ONLARIN GÖZÜNDEN<br />

ANLATMAK. ÖNYARGILARI KIRIP, DÜNYAYA DAHA GENIŞ<br />

PENCERELERDEN BAKMAMI SAĞLIYOR.”<br />

GÖKÇE BAHADIR<br />

“FARKLI HIKAYELERI DINLEMEYI, INSANLARI<br />

GÖZLEMLEMEYI VE ONLARI ANLAMAYI ÇOK ESKIDEN<br />

BU YANA ÖNEMSEYEN BIRIYIM. GERÇEKTEN<br />

HİSSETMENİZ VE EMPATI KURMANIZ HALINDE SIZE<br />

ÇOK ŞEY KATIYOR VE BILINÇSEL DÜZEYINIZI DE BAŞKA<br />

BIR YERE TAŞIYOR.”<br />

BARIŞ ARDUÇ<br />

“HÂLÂ UYANMAKTAN KORKTUĞUM BIR MASALDA<br />

GIBIYIM. NE KADAR ŞANSLI OLDUĞUMU BILIYORUM,<br />

BUNU BIR SORUMLULUK OLARAK ALIYORUM.”<br />

ASUDE KALEBEK<br />

“MESLEĞİMDE EN BÜYÜK<br />

MOTİVASYONUM KEYIF ALMAK, IYI BIR IŞ<br />

YAPMAK, IYI BIR ROL ÇIKARMAK, FARKLI<br />

ROLLER ÇIKARMAK.”<br />

SALİH BADEMCİ<br />

“PROJE SEÇERKEN KRITERIM DÜRÜSTLÜK DIYEBILIRIM.<br />

ANLATICILAR VE HIKAYE BANA NE KADAR DÜRÜST OLURSA BEN<br />

DE ONLARA O KADAR DÜRÜST OLABILIYORUM VE BU DA IŞIN<br />

GELIŞIMINE VE MESAISINE ÇOK GÜZEL KATKI SAĞLIYOR.”<br />

METİN AKDÜLGER<br />

26 ELLE

Metin Akdülger: Siyah smokin takım, 9421 TL, Siyah yelek,<br />

1719 TL, Beyaz gömlek, 1345 TL, Beyaz kravat, 427 TL,<br />

hepsi BROOKS BROTHERS Siyah loafer, 1399 TL, BEYMEN<br />

COLLECTION / BEYMEN<br />

Gökçe Bahadır: Beyaz gül detaylı dantelli elbise, 4900 TL,<br />

MIRELA CERICA Zincir detaylı topuklu ayakkabı, 1499 TL,<br />

BEYMEN COLLECTION / BEYMEN Küpe, moda editörüne ait<br />

Salih Bademci: Boğazlı triko, 4500 TL, Beyaz takım,14.000<br />

TL, Beyaz trençkot, 12.000 TL, hepsi EMRE ERDEMOĞLU<br />

Siyah smokin ayakkabısı, 419,90 TL KIP<br />

Asude Kalebek: Dantel detaylı siyah krep elbise, 3950 TL,<br />

MACHKA Altın toka detaylı siyah süet makosen, 4095 TL,<br />

POLLINI / VAKKO Vintage küpe, 4000 TL, YSL / VINTAGE<br />

AND SPIRITS<br />

Barış Arduç: Siyah düğme detaylı beyaz smokin gömleği,<br />

499 TL, Siyah smokin takım elbise, 1995 TL, KIP Açık<br />

papyon, 229 TL, BEYMEN COLLECTION / BEYMEN Siyah<br />

loafer, 1499 TL, GEORGE HOGG / DIVARESE<br />

ELLE 27

Beyaz derin yakalı fırfır detaylı<br />

transparan bluz, 45.250 TL,<br />

ISABEL SANCHIS / VAKKO<br />

COUTURE Siyah uzun çan etek,<br />

1749,99 TL, ROMAN Beyaz<br />

kristal taşlı altın kaplama küpe,<br />

1122 TL, RAISA VANESSA<br />

Sütyen, 199,95 TL, OYSHO<br />

“GÜVERCINLER MATILDA IÇIN<br />

ÖZGÜRLÜĞÜ TEMSIL EDIYOR ÇÜNKÜ<br />

MATILDA AŞKINDA ÇOK ÖZGÜR<br />

OLAMAMIŞ BIR KADIN.”<br />

GÖKÇE BAHADIR<br />

28 ELLE

ELLE 29

30 ELLE

Yün pantolon, 699 TL,<br />

MASSIMO DUTTI Bordo kalın<br />

tabanlı loafer, 1749 TL, LES<br />

BENJAMINS Gri fötr şapka,<br />

259,95 TL, ZARA Beyaz atlet,<br />

Bordo pantolon askısı, ikisi de<br />

moda editörüne ait<br />

“İSMET KÖKSÜZ BIRI VE<br />

KENDINI HIÇBIR YERE AIT<br />

HISSETMEDIĞI IÇIN BU KÖKLERI<br />

SALMAYA DA HAZIR DEĞIL. AILE<br />

VE AILE OLMA KAVRAMI ILE ILGILI<br />

TRAVMALARI VAR.”<br />

BARIŞ ARDUÇ<br />

ELLE 31

Beyaz fırfırlı siyah bağlama<br />

detaylı gömlek, 3649 TL,<br />

PHILOSOPHY DI LORENZO<br />

SERAFINI / BEYMEN Beyaz<br />

midi boy balon etek,<br />

12.250 TL, ALEXANDER<br />

MCQUEEN / BEYMEN Siyah<br />

panço, 17.711,80 TL, RAISA<br />

VANESSA Beyaz kenar detaylı<br />

topuklu ayakkabı, 7595 TL,<br />

CASADEI / VAKKO Külotlu<br />

çorap, moda editörüne ait<br />

“KEŞFETMEK ISTIYORUM, BENIM<br />

IÇIN KOCAMAN YENI BIR DÜNYA<br />

BURASI. ÖĞRENECEĞIM ÇOK ŞEY<br />

VAR. ÖZGÜR OLABILDIĞIM YERLERDE<br />

KALMAK ISTIYORUM.”<br />

ASUDE KALEBEK<br />

32 ELLE

ELLE 33

34 ELLE

“HAYALLERINE ÇOK<br />

INANAN, IÇINDE<br />

BUNUN UFAK<br />

UFAK HIRSLARINI<br />

DA TAŞIYAN, BIRAZ<br />

NAIF VE KIRILGAN,<br />

BİRAZ DA ÇILGIN<br />

BIR INSAN PORTRESI<br />

VARDI ÖNÜMDE.”<br />

SALİH BADEMCİ<br />

Kolsuz çizgili kazak, 550 TL,<br />

HATİCE GÖKÇE Lila kadife<br />

takım elbise, 9000 TL, EMRE<br />

ERDEMOĞLU Kahverengi<br />

püsküllü loafer, 1699 TL,<br />

GEORGE HOGG / DIVARESE<br />

Altın rengi yüzük, moda<br />

editörüne ait<br />

ELLE 35

Mavi çizgili gömlek, 899 TL,<br />

Yeşil kravat, 599 TL, ikisi de<br />

VAKKO Çizgili takım elbise,<br />

21.450 TL, CORNELIANI /<br />

BEYMEN Siyah loafer,<br />

1399 TL, BEYMEN<br />

COLLECTION / BEYMEN Altın<br />

rengi yüzük, Çiçek desenli<br />

cep mendili, ikisi de moda<br />

editörüne ait<br />

“ORHAN KULÜP SAYESINDE<br />

HAYATA TUTUNABILEN BIRI,<br />

ÖZGÜRLÜK ONUN IÇIN<br />

DÜNYA’NIN EN GÜZEL<br />

ŞOVU. BU ŞOVA GIDEN<br />

ILK ADIM HAYAL KURMAK<br />

ONUN IÇIN.”<br />

METİN AKDÜLGER<br />

36 ELLE

ELLE 37

“MATİLDA KENDINI SUÇLADIĞI IÇIN KONUŞMAKTAN,<br />

GÜLMEKTEN UZAKLAŞMIŞ, SUÇLULUK DUYGUSUYLA<br />

BERABER BETONLAŞMIŞ VE TAŞLAŞMIŞ; AMA ASLINDA<br />

ÇOK KIRILGAN VE KIRGIN BIR KADIN.”<br />

GÖKÇE BAHADIR<br />

Gökçe Bahadır: Ekru gömlek<br />

6165,50 TL, Mini ceket elbise,<br />

15.413,75 TL, Bermuda tüvit şort,<br />

8407,50 TL, hepsi RAISA VANESSA<br />

Kristal taş işlemeli altın kaplama<br />

‘Snowflake’ küpe, 1250 TL, THE NINON<br />

Labradorit taş detaylı altın kaplama<br />

yüzük, 795 TL, BERRİN ÖZKAN<br />

Asude Kalebek: İpek gömlek, 1750 TL,<br />

Ekru rengi crop ceket, 2250 TL Ekru pilili<br />

etek, 2550 TL, hepsi MACHKA Beyaz<br />

dantel külotlu çorap, moda editörüne ait<br />

“RAŞEL’I TEK KELIMEYLE TANIMLAMAK<br />

ZORUNDA KALSAYDIM SANIRIM<br />

‘EVCILLLEŞTIRILMEMIŞ’ DERDIM.”<br />

ASUDE KALEBEK<br />

38 ELLE

Gökçe Bahadır: Altın düğme detaylı ekru gömlek 6165,50 TL Mini ceket elbise, 15.413,75 TL,<br />

Bermuda tüvit şort, 8407,50 TL, Topuklu çizme, 6277,60 TL, hepsi RAISA VANESSA Kristal taş<br />

işlemeli altın kaplama ‘Snowflake’ küpe, 1250 TL, THE NINON<br />

Asude Kalebek: İpek gömlek, 1750 TL, Ekru rengi crop ceket, 2250 TL Ekru pilili etek, 2550 TL,<br />

hepsi MACHKA Beyaz logo detaylı mini topuklu ayakkabı, 8095 TL, CASADEI / VAKKO Beyaz<br />

dantel külotlu çorap, moda editörüne ait<br />

ELLE 39

40 ELLE<br />

Metin Akdülger: Kırmızı çizgili gömlek, 1090 TL, Kahverengi yün takım elbise, 15.990 TL, ikisi de VAKKO Altın rengi yüzük, moda editörüne ait<br />

Salih Bademci: İnce mavi çizgili gömlek, 1345 TL, Kahverengi yelek, 947 TL, İnce mavi çizgili ceket, 6086 TL, Kahverengi pantolon, 3795 TL, Yeşil<br />

çizgili papyon, 298 TL, Kaşmir şal, 1397 TL, Krem rengi cep mendili 477 TL, hepsi BROOKS BROTHERS<br />

Barış Arduç: Takım elbise, 8381 TL, Mavi gömlek, 1345 TL, Kırmızı kravat, 1407 TL, Cep mendili 435 TL, hepsi BROOKS BROTHERS

ELLE 41

Gökçe Bahadır<br />

Bizimle Matilda’nın hikayesini ve ruhunun en belirgin<br />

özelliklerini paylaşır mısın?<br />

Matilda, 1950’li yıllarda İstanbul’da yaşayan Yahudi bir kadın.<br />

17 yıl hapis yattıktan sonra af ile beraber hapishaneden<br />

çıkmasıyla onu yeni bir macera ve yolculuk bekliyor. Aslında<br />

hapisten çıktıktan sonra İsrail’e gitmek üzere kurmuş olduğu<br />

planları var. Beklemediği olayların ortaya çıkmasıyla,<br />

daha doğrusu kızını bulması ve görmesiyle tamamen fikrini<br />

değiştirip, kendini kızını kurtarmaya adayan bir anne oluyor.<br />

Hayattaki tüm motivasyonu, tüm hedefi kızının kaderinin<br />

kendininkine benzememesi ve bunun için de büyük bir<br />

mücadele veriyor. Matilda hem varlıklı hem sevgi dolu bir<br />

ailede büyümüş biri, ama çok genç yaşta annesini kaybediyor.<br />

Annesini kaybettikten sonra abisi ve babasıyla kalıyor<br />

ve evlerinde bir nevi anne görevini üstleniyor. Bu da çok erken<br />

yaşta olgunlaşmasına sebep oluyor. Dışarıya karşı daha<br />

sakin, daha durağan görünen, ama aslında içinde fırtınalar<br />

kopan bir karakter. Eskiden hayatı seven biriymiş aslında,<br />

ama hatasının bedelini çok ağır ödediği için bütün neşesini<br />

yitirmiş. Tüm gücünü kaybettiğini düşündüğü bir zamanda<br />

kızını görmesiyle eski gücünü yeniden kazanmaya ve kızı<br />

için mücadele vermeye başlıyor.<br />

Rol için fiziksel olarak da bazı değişimler gerekmiş, karakterin<br />

görüntüsünü nasıl tasarladınız?<br />

Evet, bazı fiziksel değişimlerim oldu. Öncelikle o dönemin<br />

kadınlarının fiziksel özelliklerinden yola çıkıldı. Ben o dönemin<br />

kadınlarına göre biraz daha ince yapıda olduğum için<br />

daha etine dolgun görünmem adına kostümlerim bu yönde<br />

tasarlandı. Ayrıca yüzümün daha yıpranmış, yorgun görünmesi<br />

gerekiyordu, makyajsız oynadım diyebilirim ama biraz<br />

daha yorgun görünmem için gerekli uygulamalar yapıldı.<br />

Saçım, makyajım ve kostümlerim Matilda’nın bir bütün olması<br />

için en ince ayrıntısına kadar tasarlandı.<br />

Çoğu sahnede içindeki fırtınayı saklayan bir duvarla görüyoruz<br />

seni. Deyim yerindeyse beton gibi bir dış görüntünün<br />

ardından seyirciye pek çok duygu geçiriyorsun.<br />

Nasıl başardın bunu?<br />

Bu galiba benim Matilda’yı canlandırırken en zorlandığım<br />

kısım olabilir. Çünkü ben Gökçe olarak elini kolunu çok<br />

fazla kullanan biriyim ve hareketli bir yapım var, kontrol<br />

etmekte zorlandığım şeylerden biri de bu oldu. Bu konuda<br />

Zeynep Günay Tan’ın bana katkısı çoktur, beni Gökçe<br />

kimliğimden uzaklaştırdı. Matilda için sete çıkmadan önce<br />

2-3 ay kağıt üzerinde onun travmaları ve yaşadıkları üzerine<br />

çalıştık. Bunları çalıştıkça üzerime daha farklı bir enerji<br />

oturmaya başladı ve yavaş yavaş Gökçe’den uzaklaştım. Matilda’nın<br />

acısı o kadar fazla ve ağırdı ki, benim de duygularım<br />

değişmeye başladı. Neredeyse tüm set boyunca dokunsanız<br />

ağlayacak durumdaydım. Kendini suçladığı için konuşmaktan,<br />

gülmekten uzaklaşmış, suçluluk duygusuyla beraber<br />

betonlaşmış ve taşlaşmıştı Matilda; ama aslında çok kırılgan<br />

ve kırgın bir kadın.<br />

Gönüllü tutsak Matilda için güvercinler neyi sembolize<br />

ediyor?<br />

Güvercinler Matilda için özgürlüğü temsil ediyor çünkü<br />

Matilda aşkında çok özgür olamamış. Günümüzde bunu anlamakta<br />

zorlanabiliriz ama o dönemin şartları oldukça zor.<br />

Sevdiği adamla birlikte olamıyor ve o güvercinleri kendine<br />

benzetiyor, kendini onlar gibi bir kafesin içinde sıkışmış<br />

hissediyor. O kafesten uçup gitmek istiyor, buna cesareti de<br />

var aslında, ama düştüğü bir yanılgı ve sevdiği adam tarafından<br />

uğradığı ihanetle özgürlüğü tamamıyla elinden alınıyor.<br />

Sevgisinin ve aşkının büyük kurbanı oluyor Matilda.<br />

Dizide kızından ikinci bir şans istiyorsun. Gerçek hayatta<br />

da ikinci şanslara inanır mısın, verir misin?<br />

Herkesin ikinci bir şansı hak ettiğini düşünüyorum.<br />

Matilda yaralarını çok iyi saklayan bir kadın. Sen üzüntülerini,<br />

hayal kırıklıklarını saklar mısın, yoksa kolayca<br />

anlatıp dışa vurur musun?<br />

Matilda ile kadın olmamız dışında ortak bir noktamız olduğunu<br />

pek düşünmüyordum, ama sen bu soruyu sorduğunda<br />

fark ettim ki ben de hayal kırıklıklarımı kolayca dışa vurup,<br />

gösterebilen biri değilim, kolay kolay anlatamam, daha çok<br />

içimde yaşarım. Bu anlamda benziyoruz diyebilirim.<br />

Hikayenin geçtiği 1950’li yılların İstanbul’u seni nasıl<br />

etkiledi?<br />

1950’li yıllar diziyi izleyen herkesin yaşamak istediği bir<br />

dönem bence şu anda. Ben de kısa da olsa o dönemde yaşamak<br />

isterdim. Şık ve zarif, özel ve özenli yıllar. Tabii ki yine<br />

sorunlar var ve her zaman diliminde olduğu gibi hiçbir şey<br />

kolay değil, ama her şey daha kıymetli, daha özenli, eğlencesi,<br />

insanlık ilişkileri daha naif ve kıymetli geliyor bana.<br />

Genelde iş seçerken aklınla mı, içgüdülerinle mi hareket<br />

ediyorsun? Bu role evet demendeki etken ne oldu?<br />

42 ELLE

Genelde işlerimi içgüdülerimle seçiyorum. Beni heyecanlandıran<br />

hikayeler, karakterler olduğu zaman o işi kabul<br />

ediyorum. Bu işin hikayesinden ve Matilda’dan çok etkilendim.<br />

Ondan çok fazla şey öğreneceğime inandım. Onu<br />

keşfetmeyi ve Zeynep Günay Tan ve Seren Yüce ile çalışma<br />

deneyimini yaşamak istedim. Rol arkadaşlarımla beraber<br />

saçından makyajına ve kostümüne, herkesin ne kadar özenli<br />

çalışacağının farkındaydım. Netflix ile de daha önce bir<br />

araya gelmemiştik, bu da benim için büyük bir etken oldu.<br />

Bir müzik albümün ve bir de müzikal tecrüben var, devamı<br />

gelecek mi?<br />

Müzik benim hayatımda her zaman var zaten, kendimi rahatlattığım<br />

bir alan. Şu sıralar oldukça yoğun bir tempodayım,<br />

bu yüzden devamı ile ilgili bir planım yok. Müzik benim<br />

için daha keyfi bir yerde...<br />

Dünyanın çok zorlandığı iki yılın ardından şimdi taşlar<br />

yerine oturuyor gibi. Hem televizyonda, hem Netflix’te<br />

iki ayrı projen başladı. Senin için oyunculuğun en keyifli<br />

yanı nedir?<br />

Dünya olarak gerçekten hiç unutulmayacak çok zor bir süreçten<br />

geçiyoruz; neredeyse 2 yıl dolmak üzere ve hâlâ da<br />

bitmiş değil. Bir şekilde hem alıştık hem de yapacak bir şey<br />

olmadığından normalleşmeye çalışıyoruz. İnsanlarla, hayvanlarla,<br />

doğa ile fazlasıyla empati kurabilen biriyim, bunun<br />

dozu artınca yorucu olabiliyor. Oyunculuk benim için<br />

kurtarıcı oldu bu dönemde. Çünkü hayata başka kadınların<br />

dünyasından bakmak, onları tanımak, hayatı onların gözünden<br />

yaşamak ve bunları doğru bir yerden dışa vurup, aktarmak<br />

beni çok rahatlattı. Empati kurma özelliğimi işimde<br />

kullanmak bana mesleki anlamda da çok katkı sağlıyor ve<br />

beni rehabilite ediyor. Ne zaman ki hayata başkalarının pencerelerinden<br />

bakmaya başlıyoruz, o zaman fark ediyoruz ki,<br />

hayat sadece kendi yaşadıklarımızdan ibaret değil. Oyunculuğun<br />

en sevdiğim tarafı; başka başka kadınlarla tanışıp,<br />

dünyayı onların gözünden anlatmak. Önyargıları kırıp, daha<br />

geniş pencerelerden dünyaya bakmamı sağlıyor.<br />

Barış Arduç<br />

Pera’nın gözdesi Fıstık İsmet... Senin ilk dönem rolündü<br />

değil mi? Ruh halini, travmalarını, dünyayla derdini anlatır<br />

mısın bu genç adamın?<br />

Evet, benim ilk dönem rolüm İsmet oldu. Şu anda televizyonda<br />

da yine bir dönem karakterini canlandırıyorum ama<br />

Kulüp hem daha önce çekildiği, hem de daha önce yayına<br />

girdiği için benim için bir ilkti. İsmet’ten bahsedecek olursam;<br />

öncelikle köksüz biri olduğunu ve kendini hiçbir yere<br />

ait hissetmediği için bu kökleri salmaya hazır olmadığını<br />

söyleyebilirim. Aile ve aile olma kavramı ile ilgili travmaları<br />

var. Aslında bu durum onu erken yaşta hayata hazırlıyor.<br />

Dünya ile derdi var tabii ama bunu daha çok kendi içinde<br />

yaşayıp, hayatı keyifli geçiren, neşeli ve çok şahsına münhasır<br />

bir adam.<br />

Karakteri ilk okuduğunda nesinden etkilendin/heyecanlandın?<br />

Hazırlık aşamasında özel bir çalışma yaptın mı?<br />

Karakterin 1950’li yıllarda yaşayan, gerçek biri olması beni<br />

çok etkiledi. Böylece nasıl bir adam olduğu ile ilgili daha<br />

net bilgiler alabildim. Beni en çok heyecanlandıran taraf bu<br />

oldu.<br />

Dizideki en yakın rol arkadaşlarından biri de Pakize.<br />

Kendisini tanıtabilir misin? Senin eski araba merakın var<br />

mıdır?<br />

Evet, gerçekten de Pakize İsmet’in en yakın arkadaşı ve sırdaşı.<br />

İsmet’in uçarı, kök salamayan, kendisi olmaya çalıştığı<br />

dünyanın içindeki evi Pakize. Kendisi ile birlikte tüm hayatının<br />

şahidi… Bir yalanla karşı karşıya kalmayacağı veya art<br />

niyetli bir durumu ona yaşatmayacak, en günahsız varlık<br />

İsmet için. Benim de eski arabalara merakım var ama biraz<br />

daha spesifik.<br />

ELLE 43

Dürüstlük İsmet için en önemli şey, ama hem kendisini<br />

başka isimle tanıtan hem de yakın arkadaşına yalan<br />

söyleyen bir kıza tutuluyor. Bu bir tezat değil mi?<br />

Raşel aslında İsmet’in bazı ezberlerini bozuyor ve bozulan<br />

bu ezberler ona karşı bir tutku beslemesine zemin hazırlıyor.<br />

İsmet kendi doğruları olan bir adam, genel yargılara ve<br />

kalıplaşmış tabulara çok önem veren bir karakter değil, bu<br />

nedenle tutulduğu kızın arkadaşına yalan söylemiş olması<br />

onu çok etkilememiş olabilir, çünkü bir taraftan da İsmet’e<br />

karşı olan ilgisinden/aşkından kaynaklandığını da biliyor.<br />

Ancak kendisine yalan söylenmesi durumu bambaşka bir<br />

boyuta taşıyor, çünkü yalan İsmet’in asla kabul edebileceği<br />

bir davranış değil. Bazen aşk ve tutku bu kızgınlıklarla, benzeşememekle,<br />

istediğini elde edememekle, inatla ortaya çıkabilir<br />

ve bu inat zamanla bir tutkuya dönüşebilir. Çok tezat<br />

da sayılmaz yani.<br />

1950’li yılların İstanbul’unda bir taksi şoförünü canlandırdın.<br />

O dünyanın içine girdiğinde, o yıllarda olup şimdi<br />

kaybettiğimiz değerler, alışkanlıklar fark ettin mi?<br />

Pera’ya çıkarken insanların giyimine kuşamına verdiği özen,<br />

anın, dakikaların kıymetini bilerek yaşamak, daha doğru ve<br />

kaliteli iletişimle daha fazla hikayeye temas etmek... Bu etkenler<br />

de çokça anı biriktirmeyi sağlıyor bence. Biz dijital<br />

çağın olumlu etkilerinden faydalanırken, bu değerleri de<br />

kaybetmemeliyiz diye düşünüyorum.<br />

İlk dijital işin... Dijital platform oyuncunun elini ve anlatımını<br />

özgürleştiriyor mu? Nasıl bir tecrübeydi?<br />

Dijitalde hikayeleri 50-60 dakikayı kapsayan, daha kapsül<br />

bölümlerle anlatıyoruz, çekimlere başlamadan genellikle<br />

tüm bölüm senaryoları hazır olduğu için hazırlık aşamasında<br />

da; çekim takviminden mekanlara, sanata kadar tüm detaylar<br />

netleşmiş oluyor. Televizyon dizilerinin bir amacı da<br />

mümkün olduğunca uzun sezonlar boyunca yeni bölümlerle<br />

yayında kalmak olduğu için süreç biraz daha farklı ilerliyor.<br />

Her ikisinin de başka dinamikleri var.<br />

Seni geçmiş mi, gelecek mi daha çok cezbediyor?<br />

Geçmiş benim için hep cezbedici olmuştur; çok daha sakin,<br />

dingin ve anlaşılabilir geliyor bana. Hayat o kadar hızlı<br />

akıyor ki, bazen sürekli bir şeyler yetiştirmeye çabalayan<br />

varlıklara dönüşüyoruz. İş üretmek, çalışmak tabii ki çok<br />

önemli ama günümüzün hızlı temposunda kendi anlarımızı,<br />

dakikalarımızı yaşayacak, hissedecek, fark edecek zamanlar<br />

da yaratmalıyız kendimize.<br />

Eski Yeşilçam filmlerini izlemeyi sever misin? Favori filmlerin?<br />

Hemen hemen bütün Yeşilçam filmlerini izledim. Ertem<br />

Eğilmez’in yazıp yönettiği “Canım Kardeşim” filmi ise favorim.<br />

Dizide her karakterin ailesiyle, anne veya babasıyla ilgili<br />

bir yarası var. Son zamanlarda yakın aile travmalarının<br />

insanın hayatını ve kişiliğini ne kadar etkilediğiyle ilgili<br />

başka diziler de izledik. Sen neler düşünüyorsun? Aile<br />

kurumu ve değerleri önemli midir senin için? Ailenin seni<br />

şekillendirdiğine inanıyor musun?<br />

Aile kurumu ve değerlerine önem veren biriyim. Bir çocuğun<br />

kendi benliğinin oluşması, nasıl bir insan olacağının<br />

şekillenmesi kesinlikle aileyle başlıyor. Çocuklar dünyaya<br />

gözlerini açtığı anda ilk figür olarak anne ve babalarını<br />

görüyor ve büyüme sürecinde ailesinden gördüğü/aldığı<br />

doneler, hayata bakış açıları, yaşam tarzları çocuğun gelişiminde<br />

büyük rol oynuyor. Süreç içerisinde tabii ki kişinin<br />

kendi kararları, düşünce sistemi, hayata yaklaşımıyla beraber<br />

karakteri şekilleniyor olsa da, ailenin birincil etken olduğunu<br />

düşünüyorum.<br />

Oyunculuğun en sevdiğin, en mutlu eden yanları neler?<br />

Başka insanların hayatlarını üzerine giymek senin hangi<br />

yönlerini geliştiriyor, değiştiriyor?<br />

Farklı hikayeleri dinlemeyi, insanları gözlemlemeyi ve onları<br />

anlamayı çok eskiden bu yana önemseyen biriyim. Bu<br />

oyunculuğu da besleyen durumlardan biri aynı zamanda.<br />

Bir karakteri canlandırmak için, o karakteri/hayatını anlamak,<br />

bilmek, bir anlamda o karaktere bürünmek çok enteresan<br />

ve büyüleyici, çünkü her karakter başka bir hayat, başka<br />

bir bakış açısı, başka bir zihin… Gerçekten hissetmeniz ve<br />

empati kurmanız halinde size çok şey katıyor ve bilinçsel<br />

düzeyinizi de başka bir yere taşıyor.<br />

44 ELLE

Asude Kalebek<br />

İzleyici seninle ilk kez tanışacak, biraz kendinden bahseder<br />

misin?<br />

Adana’da doğdum, büyüdüm. Küçükken kasetli kameramızı<br />

bir koltuğun altında bulup onunla kardeşlerime skeçler<br />

oynatıp çekmekle, annemle sinemaya gidişimizde kendimi<br />

perdede hayal etmekle başlayan ama bir türlü yapma fırsatı<br />

bulamadığım, yılların özlemi oyunculuk benim için. Boğaziçi<br />

Üniversitesi Çeviribilim bölümünü kazanarak İstanbul’a<br />

taşındım. Birinci sınıfta okuldaki tiyatro kulübüne katıldım.<br />

Çok zaman alıyordu, başarı bursumu kaybettim, para<br />

kazanmak için bir reklam ajansına kaydoldum ve orada şu<br />

anki menajerimle tanıştık. Kamera önü için audition veriyordum,<br />

seçilmiyordum. Madem öyle ben de önüme bakayım<br />

dediğim bir dönemde bu işe audition verdim ve benimle<br />

görüşmek istendi. Zeynep Günay Tan’ın önüne çıktığımda<br />

sahneyi oynamaya çalışıyordum ama paniktim, dilim sürçüyordu.<br />

Sorular soruyor, cevaplarıma gülüyor, o gülünce<br />

ben de gülüyordum, ‘ben anlayacağımı anladım’ diyerek çıkıp<br />

gitti. İşte her şey böyle başladı. Sonrasında rolü emanet<br />

edecek kadar güvenebilmeleri için tekrar tekrar denemeler…<br />

Hepsi aylar süren süreçler.<br />

İlk set, ilk rol... ‘Raşel’i sen oynuyorsun’ dediklerinde ne<br />

gibi duygular yaşadığını hatırlıyor musun?<br />

Hâlâ uyanmaktan korktuğum bir masalda gibiyim. Ne kadar<br />

şanslı olduğumu biliyorum, bunu bir sorumluluk olarak<br />

alıyorum.<br />

Nasıl hazırlandın? Yetimhanede büyüyen bir karakteri<br />

anlamak için özel bir çalışma yaptın mı?<br />

Zeynep Günay Tan ve Seren Yüce ile karakter üzerine tartışmalar<br />

yaptık, bize sahneler üzerinden doğaçlamalar yap-<br />

tırdılar. Raşel üzerine Zeynep hocayla çok konuştuk. Tansu<br />

Biçer ile iki ay kadar çalıştık. Ben de dünyaya, getirdiği sınırlarıyla,<br />

özgürlükleriyle Raşel’in gözünden bakmaya gayret<br />

ettim.<br />

Dürtüleriyle hareket eden, kuralları takmayan, hesap soran,<br />

asi bir genç kız Raşel... Nasıl bağ kurdun? Senin o<br />

yaştaki halinle var mı benzerlikler?<br />

Raşel’i tek kelimeyle tanımlamak zorunda kalsaydım sanırım<br />

evcilleştirilmemiş derdim. O düşünmeyen, ayıp nedir<br />

bilmeyen, sosyal inşaalardan habersiz bir kız. Bu yüzden iyi<br />

ve kötü yanlarıyla işlenmemiş, ham bir insan bence. Belki<br />

de olması gerektiği gibi, mutlu olmayı var olmanın getirdiği<br />

bir hak olarak görüyor. İstediğini almak üzere alışageldiği<br />

yöntemleri kullanıyor, hırçınlığı bundan. Sonuçta o yetimhanede<br />

kendi kendini büyüten ve kendi hakkı için hep kendi<br />

başına savaşmak zorunda kalan çocuklardan biri. Ses çıkarmayı<br />

hakkını aramada bir yöntem olarak geliştirmiş. Onun<br />

bir 50’ler kızı olduğunu da unutmamak gerek; okula da gitmediği<br />

için dış dünyayla tek bağlantısı yetimhaneden kaçıp<br />

çevirdiği türlü oyunlar. “Ev”de ise baba figürüne en yakın<br />

olan David (yetimhane müdürü) ona özel bir yakınlıkla<br />

davranıyor, Raşel’in kendini ifade ediş biçimine aşina ya da<br />

edemeyişlerinden sıkıntısını anlıyor demek daha doğru olur<br />

belki. Yani gerçek dünyayla çok da yüzleşmemiş. Hikayenin<br />

başladığı yere kadar biz böyle kurduk. Matilda’nın gelişiyle<br />

kendine kurduğu o hayaller ve oyunlarla dolu dünya<br />

bir anda yırtılıyor ve bulutlardan gerçek dünyaya çakılıyor<br />

sanki. Sorunları büyüyor, baş etme yöntemleri işe yaramadıkça<br />

savrulmaya başlıyor zaten. Söz de dinlemez, illa kendi<br />

aklıyla çözecek. Onunki biraz da “coming of age” hikayesi.<br />

Bütün olanlardan sonra güçlenmiş, toplumun dayatmaları<br />

arasında da kendine has kişiliğine özgürlük alanı tanımayı<br />

öğrenmiş bir Raşel görmeyi çok isterim.<br />

Karakterinin en belirgin özellikleri nedir? Sevdiğin ve<br />

şikayet ettiğin huyların? Raşel’in keşke bende de olsa<br />

dediğin bir huyu var mı?<br />

Dediğim gibi, ham bir insan Raşel. Hissiyle davranışı arasında<br />

düşünce süreci yok. Bir sonraki adımda ne olur, bunun<br />

sonucu ne olur diye düşünmüyor. En küçük olumsuzlukta<br />

her şeyini kaybettiğini düşünecek kadar da naif. Bana bir<br />

kuzenimi hatırlatıyor, benzer şartlarda büyüyen, küçükken<br />

anneannemlerde birlikte kaldığımızda istediği yerde ben<br />

yatıyorum diye evi terk eden kuzenim… Toplumda yaşadıkça<br />

gelişen filtrelerimiz olmasaydı, istediğimizi hakkımız<br />

olarak görseydik, hissettiklerimizi o an açıkça yaşasaydık,<br />

bencilliklerimize kadar hem de, nasıl hissettirirdi yaşamak?<br />

Bu merakı oluşturdu Raşel bende. Genelde ergenlik yaşlarındaki<br />

insanların bu sorgulamaları ve isyanları ciddiye<br />

alınmaz, sinir bozucu bulunur. Ben değerli buluyorum, çünkü<br />

insan, o yaşta dünyaya hâlâ çocuk gözüyle bakabilecek<br />

kadar yabancı, ama sorunlarını algılayabilecek kadar da<br />

akıllı oluyor. Bence Raşel de görecek ki bireysel mutluluklar<br />

ancak toplumsal olarak da belli düzeyde bir uyumla sağlanıyor.<br />

Benim Raşel’in en sevdiğim özelliği oyuncu kişiliği.<br />

ELLE 45

En çok İsmet’in yanında hemen büyümek isteyen, senin aklını<br />

alırım bak diye düşünen hallerinde görebiliyoruz bunu.<br />

Şikayet ettiğim değil de, çekerken yansıtmaya zorlandığım<br />

yanları var Raşel’in. Ben, onun aksine daha sakinim, bir şeyleri<br />

konuşarak çözerim. O tarz çekimlerden önce Zeynep<br />

hocam yapabileceğimi hissettirmekle kalmayıp sınırlarımı<br />

zorlamamı sağladı.<br />

Bir kız çocuğunun yıllar sonra annesiyle karşılaşması çok<br />

zor bir an... Neler hissettirdi, nasıl oynadın? Gerçek hayatta<br />

böyle bir şey yaşasaydın senin tepkilerin de benzer<br />

mi olurdu?<br />

Açıkçası çekimlerden önce beni en çok korkutan, üzerinde<br />

en çok düşündüğüm an, Matilda’nın Raşel’in karşısına çıkıp<br />

“Ben senin annenim” dediği andı. Seçildikten sonra sete iki<br />

ay vardı. Sürekli dalıp o nasıl bir his ki diye düşündüğümü<br />

hatırlıyorum. Bir şeyin yokluğunu anlamak zor. En sonunda<br />

“Ne hissedeceğimi bilemiyorum.” dedim, Zeynep hoca<br />

da, “İşte bu!” dedi. Tabii o noktaya gelene kadar bir sürü<br />

tartışma, doğaçlama…<br />

Yağmur sahnelerin de çok etkileyici ve başarılı. Eğlendin<br />

mi, zorlandın mı çekerken?<br />

Barış’la olan yağmur sahnelerimizde çok eğlendim, o bana<br />

set boyunca oyun arkadaşı oldu zaten. Bir de o kadar çok<br />

yağmurlama sahnem vardı ki, set ekibiyle aramızda şakaya<br />

dönüşen bir durum oldu artık bu.<br />

Set atmosferini sevdin mi? Çok tecrübeli isimlerle oynuyorsun,<br />

sana yardım ettiler mi?<br />

Çok şanslıyım ki her sahnede başka öğretmenlerim oldu.<br />

Canımın içi gibi sevdiğim, beraber anlaşılması zor duygular<br />

atlattığımız Gökçe, ince şakaları ve sözleriyle kafamı karıştıran<br />

Fırat, didişip durduğum big brother’ım Salih, beni<br />

her gördüğünde destekleyen Metin, oyun arkadaşım Barış,<br />

zamanla kız kardeşim gibi olan Merve… Sadece oyuncu arkadaşlarım<br />

değil, tüm ekip çok yardım etti. Yeni bakış açıları<br />

veren makyajdan Yuliya, her sahne sonrası iyi miyim diye<br />

kontrol eden kostümden Sinem, alakasız bir yerde adını<br />

söylesem telsizden buyrun efendim diye sesi gelen rejiden<br />

Hazal, catering’ten bana gözü gibi bakan Erdal abim, buz<br />

gibi kış havalarında işinin arasında sıcak su torbasının peşine<br />

düşen kamera ekibinden Ozan, Raşel’le her seferinde<br />

ıslanan ronin Savaş, eğlenceli hafifliğiyle sevgili görüntü yönetmenim<br />

Ahmet... Seren hocanın beni rahatlatan sarkastik<br />

halleri, beni benimle tanıştıran Zeynep hocam… Eğer iyi bir<br />

iş çıkarabildiysem, bu insanlar ve daha adını saymadığım<br />

ekipteki herkes sayesinde.<br />

Sizin neslin modern dünyayla ilgili en önemli şikayeti ve<br />

meselesi nedir?<br />

Bu soruyu sorduğunuza hem çok sevindim hem de tüm nesil<br />

adına bir şey söylemek istemediğim için çekindim. Adaletsizlik,<br />

hukuksuzluk, işsizlik, parasızlık, fırsat eşitsizliği,<br />

baskı, sansür… Çok şey denebilir. Benim modern dünyayla<br />

ilgili en önemli şikayetim, var olmanın bedeli. Var olmak için<br />

bir şeyler yapmaya zorlanmak, bireylerin istekleri doğrultusunda<br />

hayatlarını yaşamasını engelliyor.<br />

Salih Bademci<br />

Eğlence sektörüne yeni bir vizyon getirme hayalleri kuran<br />

Selim... Seyirci senden yine müthiş bir performans<br />

izleyecek değil mi? Nasıl bir karakter yarattın?<br />

1950’lerin değişen dünyasında ve Türkiye’sinde eğlence<br />

sektörünün de değişmesi gerektiğini fark eden, bir şov<br />

yaratma hayali kuran biri Selim. Hayallerine çok inanan,<br />

içinde bunun ufak ufak hırslarını da taşıyan, biraz naif ve<br />

kırılgan, biraz da çılgın bir insan portresi vardı önümüzde.<br />

Saçından bakışına, gözüne ve kostümüne kadar sıfırdan<br />

var etmeye çalıştığımız bir karakter oldu. Çok da başarılı ve<br />

güzel olduğuna inanıyorum. Bence her oyuncunun ağzını<br />

sulandıracak bir rol, bu nedenle kendimi çok şanslı hissediyorum.<br />

Hayal satan bu adamın babasıyla büyük meselesi var,<br />

ama en büyük hayali babasının kendisini takdir etmesi.<br />

Pek çok ailede bugün bile geçerliliğini koruyan bu durumun<br />

senin hikayendeki etkisini anlatabilir misin?<br />

Aslında Selim’in kendisi mühendislik mezunu. Babasını<br />

memnun etmek için o okulu okumuş, diplomasını duvarına<br />

asmış, sonra da kendi hayallerinin peşine düşmüş biri. Özellikle<br />

o dönemin dinamiklerine, anlayışına bakarsak insanlar<br />

çocuklarının daha “kimlikli” işlere sahip olmalarını istiyorlarmış;<br />

öğretmen, mühendis, doktor gibi... Aslına bakarsanız<br />

günümüzde de değişen bir şey yok, hâlâ pek çok ailede<br />

durum böyledir. Bu tür meslekler hâlâ insanların hayalini<br />

kurduğu ve gelecek açısından garanti gördüğü işlerdir. Ama<br />

Selim bunların hepsinden vazgeçip kendi yolunda yürüyor.<br />

Hırsını daha ilk sahnesinde hissediyoruz Selim’in. Sahne<br />

sanatlarında ve oyunculukta hırs gerekli mi? Başarıda<br />

payı nedir?<br />

46 ELLE

Tabii ki hırsın başarıda payı vardır, ama hırs tek başına yeterli<br />

değildir. Bir insanın başarılı ve iyi olması hırsıyla alakalandırılabilir,<br />

hırs seni bir şekilde yönlendirebilir. Bazen<br />

seni çalışmaya, zekice şeyler üretmeye, orijinal fikirler bulmaya,<br />

kendine bir şeyler katmaya teşvik eder ve bu da seni<br />

bir yerlere getirir. Bazen de o hırsa körü körüne bağlandığında<br />

yanlış şeyler yapabilirsin. Aslında biraz iyi veya kötü<br />

olma durumunu belirler bu.<br />

1950’li yılların ortasında Pera’da bir kulüp... Ve yapılmayanı<br />

yapmak isteyen bir şovmen... Karakteri inşa<br />

ederken referans aldığın isimler oldu mu?<br />

Oldu; 1950’li yılların o değişim rüzgarını yansıtan isimlerden<br />

Zeki Müren ve Erol Büyükburç’u sayabilirim. Karakter<br />

olarak değil ama yaptıkları marjinallikler, getirdikleri yenilikler<br />

açısından onları referans aldığımı söyleyebilirim.<br />

Yurtdışında da Liberace var aynı şekilde. Benim için belirleyici<br />

oldular.<br />

Seni ilk kez mi şarkı söylerken izleyeceğiz? Nasıl çalıştın,<br />

kimlerin şarkılarını seslendirdin?<br />

Sezen Aksu, Kenan Doğulu ve Ender Akay’ın şarkıları var.<br />

Beni şarkılara Bade Kaynar Dedemen çalıştırdı. Cem Ergunoğlu’na<br />

değinmeden geçemem. Bade ile birlikte benim<br />

için çok kıymetliler. Cem, sözleri anonim olan ‘Seni Düşünürken’i<br />

düzenledi. Hazır bu şekilde değinmişken devam<br />

edeyim. ‘Resim’in sözleri, müziği ve de düzenlemesi Gökhan<br />

Mert Koral’a ait. ‘Masal’ın sözleri Sezen Aksu ve Sibel<br />

Algan imzası taşıyor; müziği ve düzenlemesi ise Ender Akay<br />

ve de Cem Ergunoğlu’nun. Bunlar tabii sadece ilk kısımda<br />

dinledikleriniz; ikinci kısımda devamı da var.<br />

O zamanın eğlence hayatı ile şimdiki arasında nasıl farklar<br />

gözlemledin?<br />

O yılların eğlence hayatı zarafet, kalite ve saygınlık içeriyor.<br />

Eğlenmek özel, değer verilmesi gereken bir eylem; insanların<br />

zaman ayırdıkları ve de para harcadıkları bir şey. Şık<br />

olmaya çalıştıkları, zevkli müzik dinlemek ve de iyi yemek<br />

yemek istedikleri yerler söz konusu. Eğlence aynı zamanda<br />

konfor, saygınlık, estetik içeriyor. Benim de daha hoşuma giden<br />

bir eğlence anlayışı bu.<br />

Yönetmeniniz Zeynep Günay Tan ile bu üçüncü buluşman.<br />

Fırat Tanış ve Barış Arduç ile de iki farklı projede<br />

uzun süre birlikte çalışmıştın. Oyun kaslarını bildiğin kişilerle<br />

çalışmak avantaj yarattı mı?<br />

Oyuncu kaslarını bilsem bile unutmamak gerekir ki oyuncular<br />

her rolde bambaşka kas refleksleri geliştirirler. O<br />

yüzden aslında her seferinde başka başka kaslarla çalışırsın.<br />

Zeynep Günay Tan, benim gerçekten en rahat ettiğim<br />

yönetmenlerin başında çünkü kendimi ona rahatça emanet<br />

edebiliyorum. Birini bu kadar tanımak ve bilmek çok büyük<br />

rahatlık ve konfor sağlıyor; bu harika bir avantaj. Tüm<br />

oyuncular için de aynısını söyleyebilirim. Gökçe’yle ilk defa<br />

çalıştım ama bayılarak partnerlik yaptım onunla. Çok mutluydum;<br />

Metin’le de öyle. Seren Yüce’yi de es geçmeyelim.<br />

O da Zeynep gibi bana çok destek oldu. Çok rahat ve keyifle<br />

çalıştığım bir yönetmendi.<br />

Bugüne kadar farklı rollerde çıktın karşımıza. Aralarında<br />

seni çok etkileyen, geliştiren özel bir tanesi var mıydı?<br />

Hepsi diyebilirim. Hepsi için hayallerim vardı; dönüp baktığım<br />

zaman kimi karakterler birbirine benzese bile aslında<br />

nüanslarla birbirinden ayırmışım. Selim tabii yazım olarak<br />

çok renkli bir karakter. Dediğim gibi her insanın bence ağzını<br />

sulandıracak bir rol. O yüzden benim için her şeyiyle çok<br />

güzeldi.<br />

Senaryoyu okuduğunda aklında canlandırdıkların ile<br />

sette yönetmenin istediği farklı olursa nasıl bir yol izliyorsun?<br />

Bir yerde anlaşmak zorundayız. Savaş kazanılamıyorsa<br />

ateşkese gidilir. Ama yönetmenin istediği her zaman ön<br />

planda tutulmalıdır çünkü sen karakterini tasarlarken yönetmen<br />

o karakterin içinde yer aldığı tüm dünyayı kuruyor.<br />

Ve seni orada görmek istediği bir yer var. Yönetmenin hayal<br />

ettiklerini kendine taban yaparsan o tabanın üzerinde zıplamak<br />

her zaman daha kolay ve keyifli olur.<br />

Mesleğindeki en büyük motivasyonunu nasıl açıklarsın?<br />

Keyif almak, iyi bir iş yapmak, iyi bir rol çıkarmak, farklı roller<br />

çıkarmak. Onun dışında kalan zamanımı eşim ve çocuğumla<br />

keyifle geçirmek.<br />

ELLE 47

Metin Akdülger<br />

Tüm hikayenin odak noktasında duran Kulüp İstanbul<br />

mekanının sahibi Orhan nasıl bir karakter?<br />

Bu tür sorulara cevap vermek biraz riskli tabii ki ama kısaca<br />

özetleyecek olursam; Orhan Kulüp sayesinde hayata tutunabilen<br />

biri, özgürlük onun için dünyanın en güzel şovu. Bu<br />

şova giden ilk adım hayal kurmak onun için.<br />

Karakteri çıkarırken nasıl bir çalışma yöntemin oldu? Dış<br />

görünüşünü, ifadelerini, ses tonunu, perspektifini nasıl<br />

belirledin?<br />

Öncelikle Zeynep Hanım’ın anlatımını anlamaya çalıştım.<br />

Çok tutkulu ve aktif biri Zeynep Hanım, beni Orhan’la tanıştırdığında<br />

hayatımdaki atmosfer değişti diyebilirim. Bu<br />

atmosferi sahneye aktarabilmesi için de ne istediğini her<br />

daim arayan biri. Bu, bir oyuncu için şans. Senaryoya çalışırken<br />

hızlıca incelemem için bana birkaç kaynak önerdi ve<br />

kısa sürede kendimi dönemin külliyatının içinde buldum.<br />

Müzik bana her zaman iç ritim için fikirler verir. Mesela The<br />

Platters / The Great Pretender, Glenn Miller Orchestra,<br />

Bing Crosby veya Paul Anka gibi isimlerden oluşan bir şarkı<br />

listem vardı, neredeyse sürekli dinliyordum. Bir yandan da<br />

dönemin siyasetine ve toplumuna dair kaynaklar okudum,<br />

izledim. Tam Orhan’ı bunların içerisinde nasıl bulacağımı<br />

keşfetmeye başladım derken hızlıca sete çıktım. Zeynep<br />

Hanım ve Seren Bey’in ışığında karşınıza böyle bir Orhan<br />

çıktı diyebilirim.<br />

Orhan yeni bir şey denemekten ve risk almaktan korkmuyor.<br />

Seni de hep bambaşka tipler ve karakterlerle izliyoruz.<br />

Proje seçerken kriterlerin nasıldır? Risk almayı,<br />

ters köşe yapmayı sever misin? Bu senaryoyu okuduğunda<br />

seni iştahlandıran ne oldu?<br />

Proje seçerken kriterim dürüstlük diyebilirim. Anlatıcılar<br />

ve hikaye bana ne kadar dürüst olursa ben de onlara o kadar<br />

dürüst olabiliyorum ve bu da işin gelişimine ve mesaisine<br />

çok güzel katkı sağlıyor kanısındayım. Riski işi seçerken<br />

değil de, sahnede almayı daha doğru buluyorum. Sektörel<br />

olarak, belirsizlik ve ön hazırlıksızlık üzerine bir düsturumuz<br />

var. Bunu kırmaya çalışıyoruz ama henüz pek muvaffak<br />

olduğumuzu söyleyemeyeceğim, ama istekliyiz. Proje için<br />

kanal ve benzeri detayları belli olmadan önce görüşmüştüm<br />

Zeynep Hanım’la ilk defa. İlk görüştüğümüzde takvim<br />

ve başka gerekçelerle çalışamayacağımız ortaya çıktı, fakat<br />

sonrasında işin kanal ve takvimi belli olunca şartlar bizi<br />

tekrar bir araya getirdi. Ben setin başlamasına az bir zaman<br />

kala dahil oldum ekibe, biraz hızlı oldu, ama hazırlık aşaması<br />

epey yoğun geçti. Bazen kendini akışa kaptırmak insanı<br />

şaşırtabiliyor. Beni hikaye ile ilgili iştahlandıran şeylere gelirsek…<br />

İlk olarak, 50’lerde yaşanan ve o tarihle yüzleşme<br />

fırsatı oluşturan bir hikayenin parçası olma ihtimali çok<br />

ilgimi çekti. Dönemin gece hayatı ve sosyal dinamiklerini<br />

daha da anlama fırsatı verdi bana. Onun haricinde görüntü<br />

yönetmenlerimiz Ahmet Sesigürgil ve Cenk Altun’la birlikte<br />

yeniden çalışma fırsatı beni çok iştahlandırdı. En baskın<br />

etkenlerden biri, tabii ki; çalışma düsturlarını çok merak ettiğim<br />

Zeynep Hanım ve Seren Bey ile çalışma fırsatı oldu.<br />

Annesini önce çok otoriter, sonra da muhtaç vaziyette<br />

görüyoruz. Onunla ilişkisi nasıl etkiliyor Orhan’ı? Sence<br />

ideal anne-oğul ilişkisi nasıl olmalı?<br />

Hayatta ideallere ve disipline saygı duyuyorum ama onların<br />

sadece kerteriz noktaları olduğunu düşünüyorum. İdeal anne-oğul<br />

ilişkisi diye bir şey yok bana göre. İnsan kendini elbette<br />

idealleri uğrunda geliştirmeli, ama biraz da şefkatli ve<br />

bağışlayıcı olmalı. Şefkat ve sevgi olmadan çürümeye başlıyor<br />

insanlar. Orhan ve annesi Mevhibe Hanım bu çürümeyi<br />

birlikte yaşıyorlar, birçoğumuz gibi.<br />

Varlık vergisi, Batılılaşma hamleleri, azınlık hakları... Dizide<br />

o dönemin bazı toplumsal gündemlerine de göndermeler<br />

var. Şu anda sen en çok hangi evrensel meselelerle<br />

ilgilisin, dünyayla ilgili şikayetlerin nedir?<br />

50’lere benzer bir geçiş dönemi yaşıyoruz aslında, değerlerin<br />

ve kimliklerin değiştiği sancılı zamanlar bunlar. Ben son zamanlarda<br />

insan hakları ve dünya hakları üzerine epey kafa yoruyorum.<br />

İnsanın dünyadaki yerini baştan tayin etmesi gerektiğini<br />

ve daha fedakar ve dengeli olması için ne gibi yollardan<br />

geçmesi gerektiğini düşünüyorum. Böyle şeyler yazıyorum,<br />

çiziyorum biraz.<br />

Oyunculukta kendi dünyanı yaratınca gerçek dünya ile ilişkin<br />

aynı kalabiliyor mu?<br />

Açıkçası bilmiyorum, şahsen kendi adıma içinde olduğum<br />

hikayeleri hayatımın merkezine alıyorum. O dönem başka<br />

bir şey olmuyor pek hayatımda, en azından böyle olmasına<br />

uğraşıyorum. Doğal olarak hayatımı etkiliyor tabii ki, ama<br />

kendi gerçekliğimin kontrolü her zaman benim elimde,<br />

bunu biliyorum. Hiçbirimiz dün olduğumuz insanla aynı<br />

değiliz zaten, yaşıyoruz çünkü.<br />

48 ELLE

Karakterlerinde doğaçlama yapabileceğin bir alan olmasını<br />

mı tercih ediyorsun, yoksa çerçevesinin belli olmasını<br />

mı? Çerçevesi net bir işte senarist/yönetmen ile<br />

çatıştığın noktada ne yaparsın?<br />

Açıkçası, yeterli bilgim ve zamanım varsa hemen her yerde<br />

kendime alan açmayı severim ben, ama bu tamamen reji dilinin<br />

izin vermesiyle alakalı bir durum. Yönetmen istediğini<br />

almak ister ve bazen sizin yorumunuzla ilgilenmez. Bazen<br />

de ne istediğini belirlemez ve sizin arayışınıza katılır ve kendi<br />

zamanını alarak sizi yönetmeye çalışır. Tamamen çalışma<br />

yöntemiyle ve şartlarla alakalı. Yönetmenin zamanı, imkânı<br />

ve isteği varsa ne ala. Ben iki türlü de çalıştım, bunun dengesini<br />

bulan anlatıcılarla daha iyi anlaşıyorum diyebilirim.<br />

Okulda bir dönem asistanlığını yaptığın değerli sanatçımız<br />

Yıldız Kenter yaşasaydı ve Orhan rolündeki performansını<br />

izleseydi ne derdi sence?<br />

Keşke görseydi, hazırlanırken ne kadar güzel olurdu onun<br />

nasihatleriyle sete girmek. Ne yorum yapardı kestirmek<br />

güç; ritim ve tepki ile ilgili birkaç laf ederdi büyük ihtimalle.<br />

Tavır ve hitabet üzerine tespitleri olurdu tahmin ediyorum.<br />

Özlüyorum asistanı olduğum dönemi… Ruhu şad olsun.<br />

Çok farklı platformlara üretim yapıyorsun. Yeni tiyatro,<br />

sinema, dijital, televizyon ya da müzik projen var mı?<br />

Televizyon hariç hepsinden var diyebilirim. Zaman içinde<br />

emin adımlarla gerçekleştirmeye çalışıyorum projelerimi,<br />

hepsinin hak ettiği değeri ve zamanı yaratmaya çalışıyorum.<br />

Mesleğinle ilgili kurduğun en büyük hayal?<br />

Adaletli ve disiplinli bir çalışma ortamında, işinin ehli dostlarımla<br />

beraber yeni bir dünya yaratmak ve bu dünyada hep<br />

birlikte özgürce oynamak.<br />

Kulüp hakkında...<br />

•Yönetmenler: Zeynep Günay Tan, Seren Yüce<br />

•Yapımcı: Saner Ayar, Ayşe Durmaz (O3 Media)<br />

•Senaryo: Necati Şahin, Rana Denizer,<br />

Serkan Yörük, Ayşin Akbulut, Bengü Üçüncü<br />

•Oyuncular:<br />

Gökçe Bahadır (Matilda)<br />

Barış Arduç (İsmet)<br />

Asude Kalebek (Raşel)<br />

Salih Bademci (Selim)<br />

Metin Akdülger (Orhan)<br />

Fırat Tanış (Çelebi)<br />

•Yapım şirketi: O3 Media<br />

•45 dakikalık 10 bölümden oluşuyor<br />

•Format: Soapy Drama<br />

•Gösterim tarihi 1. Kısım (6 bölüm): 5 Kasım<br />

•Gösterim tarihi 2. Kısım (4 bölüm): Yakın bir<br />

tarihte gösterime girecek<br />

•Görüntü Yönetmeni: Ahmet Sesigürgil, Cenk Altun<br />

•Sanat Yönetmeni: Murat Günay<br />

•Kostüm Tasarım: Gamze Kuş<br />

•Makyaj Tasarım: Gila Benezra<br />

•Saç Tasarım: Şahin Gül<br />

ELLE 49

KULÜP DIZISI,<br />

KONUSU VE OYUNCU<br />

KADROSUYLA BU YILIN<br />

EN POPÜLER NETFLIX<br />

IÇERIKLERINDEN BIRI<br />

OLMAYI BAŞARDI.<br />

6 BÖLÜMLÜK ILK KISMIN<br />

ARDINDAN<br />

4 BÖLÜMLÜK IKINCI<br />

KISIM DA ÇOK YAKINDA<br />

YINE NETFLIX’TE.<br />

50 ELLE

Metin Akdülger: Boğazlı logo detaylı triko,<br />

8950 TL, Bej rengi pantolon, 7450 TL ikisi de<br />

FENDI / BEYMEN Suni kürklü palto,<br />

59.950 TL, BOTTEGA VENETA / BEYMEN Siyah<br />

Oxford ayakkabı, 999 TL, ALDO Altın rengi<br />

yüzük, moda editörüne ait<br />

Salih Bademci: Hardal rengi boğazlı kazak,<br />

4299 TL, LARDINI / BEYMEN Gri kırçıllı ceket,<br />

24.450 TL, Pantolon, 10.750 TL, ikisi de<br />

BOTTEGA VENETA / BEYMEN Bordo kaşkol,<br />

1790 TL, VAKKO Lacivert kalın tabanlı loafer,<br />

1749 TL, LES BENJAMINS Baklava desenli çorap,<br />

moda editörüne ait<br />

Gökçe Bahadır: Taba rengi asimetrik kesimli<br />

bluz, 4349 TL, Midi boy etek, 9250 TL, ikisi de<br />

A.W.A.K.E MODE / BEYMEN Logo detaylı topuklu<br />

ayakkabı, 8950 TL, FENDI / BEYMEN Altın rengi<br />

küpe 3290 TL, MER’S ‘Harmonia’ kelepçe bileklik,<br />

5000 TL, SWAROVSKI Altın rengi yüzük, moda<br />

editörüne ait<br />

Asude Kalebek: Bordo elbise, 27.450 TL, ALAIA<br />

/ BEYMEN Fiyonk detaylı siyah ‘Fiocco’ makosen,<br />

SERENA UZIYEL<br />

Barış Arduç: Kalın krem boğazlı kazak, 749 TL,<br />

W COLLECTION Taba rengi pantolon, 4499 TL,<br />

LARDINI / BEYMEN Bordo kalın tabanlı loafer,<br />

1749 TL, LES BENJAMINS<br />

Çekim Ekibi<br />

Metin Akdülger Saç: Fatih Tinmaz<br />

Barış Arduç Saç: Yaşar Ertem<br />

Gökçe Bahadır, Asude Kalebek, Salih Bademci Saç: Harun Ateş, Remzi Ateş<br />

Metin Akdülger Makyaj: Aynur Kabak<br />

Gökçe Bahadır, Asude Kalebek, Salih Bademci Barış Arduç Makyaj: Melis İlkkılıç<br />

Fotoğraf Asistanları: Furkan Irmak, Furkan Pala, Furkan Kumaş<br />

Moda Ekibi: Damla Hasanreisoğlu, Vedat Esendere, Dilara Vural, Furkan Çelik<br />

Gökçe Bahadır, Asude Kalebek, Salih Bademci Barış Arduç Makyaj Asistanı: Katibe Aydın<br />

Prodüksiyon: Zeynep Altınkut, Ayşe Tuncay / PPR Istanbul<br />

ELLE 51

ELLENOSTALJİ STİL<br />

52 ELLE

MODANIN<br />

muhteşem çağı<br />

Hasır çanta,<br />

MEHRY MU<br />

50’LER VE 60’LAR<br />

BU YAZIYI OKUYUP FOTOĞRAFLARA BAKARKEN GEÇMIŞ<br />

ZAMANDA BIR YOLCULUĞUN YANI SIRA BUGÜNÜN MODASINA<br />

DAIR DE BIRÇOK IPUCU YAKALAYACAKSINIZ. MODA TARIHININ<br />

EN ILHAM VERICI, EN DIŞI, EN ŞIK, EN ÖZGÜR VE EN DEVRIMCI<br />

YILLARINA IŞINLANIYORUZ.<br />

YAZI: SELİN MİLOŞYAN FOTOĞRAFLAR: GETTY IMAGES TÜRKİYE, SHUTTERSTOCK, IMAXTREE.COM<br />

Sürekli bir devinim halinde olan modanın toplumsal<br />

olaylarla birlikte nasıl değişip dönüştüğünü görmek<br />

ve bu sonsuz devinimde tekrar tekrar karşımıza çıkan<br />

trend ve parçaların her seferinde dönemin dokunuşlarıyla<br />

yeniden nasıl yorumladığını izlemek, bu zengin<br />

dünyanın giydirmek dışında bizlere bahşettiği en güzel<br />

şey. Her seferinde bildik, tanıdık ama biraz değişmiş bir<br />

dostla karşılaşmak gibi...<br />

Tam 52 yıldır couture koleksiyonu hazırlamayan Balenciaga<br />

markasının geçtiğimiz 7 Temmuz’da gerçekleştirdiği<br />

haute couture defilesinde; 50’lere damga vurmuş Cristobal<br />

Balenciaga’nın tasarım estetiğini Demna Gvasalia’nın güncel<br />

kıyafetlerinde izlemek ve hissetmek tam da yukarıda<br />

bahsettiğimiz konuya gönderme yapıyor.<br />

Moda kendini tekrar ediyor ama hep yeni bir nefes, her<br />

seferinde yeni bir dokunuş ve sürprizle. Öyle ki 50’lerin ikonik<br />

tasarımcısı Cristobal Balenciaga’nın efsanevi şapkalarını,<br />

tüm gereksiz detaylardan arınmış sadeliğini ve mimari<br />

kesimlerini; sokak modasını başka bir boyuta taşıyan Gürcü<br />

tasarımcı Gvasalia’nın çağdaş yorumunda görmek oldukça<br />

ufuk açıcı.<br />

Örnekler saymakla bitmez. 60’lı yılların özgürlükçü havasını<br />

ve bohem stilini Sonbahar/Kış 2021-22 koleksiyonuna<br />

uyarlayan Isabel Marant, İlkbahar/Kış 2022 sezonu için<br />

(1961-1989 yılları arasında Dior’un kreatif direktörlüğünü<br />

yapan) Marc Bohan’ın 1960’lardaki estetiğinden ilham alan<br />

Maria Grazia Chiuri, mükemmel kesimli ceketler, mini ve<br />

trapez etekler ve bandanalarla 60’lara selam veren Versace;<br />

60’ların etkisini bugünün koleksiyonlarına taşıyan isimler<br />

arasında başı çekiyor.<br />

50’ler ve 60’lar modası bugün, 70’ler ve 90’lar gibi en<br />

çok sevilen ve en çok yorumlanan dönemlere işaret ediyor.<br />

Savaş yıllarındaki yokluğun ardından Christian Dior’un<br />

Pierre<br />

Balmain’in<br />

1953<br />

yılında<br />

tasarladığı<br />

gece<br />

elbisesi.<br />

Parlak mini<br />

elbise,<br />

NUR<br />

KARAATA<br />

Yeşil ayakkabı,<br />

SALVATORE<br />

FERRAGAMO/<br />

BEYMEN<br />

Bele oturan<br />

önden<br />

düğmeli sarı<br />

elbise,<br />

İPEKYOL<br />

ELLE 53

ELLENOSTALJİ STİL<br />

1952 yılında, henüz 25 yaşındayken moda evini açan Hubert de Givenchy bele<br />

oturan sade, zarif, şık ve rafine tasarımlarıyla kadınların gönlünü fethetti. Manken<br />

Bettina Graziani’nin adını taşıyan işlemeli “Bettina Bluzu”yla (tam üstte) oldukça<br />

ünlendi. Haute-couture’e altın çağını yaşatan Fransız modacı, başarısını “Tiffany’de<br />

Kahvaltı” filminde Audrey Hepburn’e giydirdiği siyah elbiseyle katlarken, Jackie<br />

Kennedy, Prenses Grace Kelly ve Elizabeth Taylor’un aralarında bulunduğu<br />

birçok ünlünün gardıroplarını hazırladı. Givenchy’nin, 50’lere damga vuran beli<br />

vurgulayan elbiselerden ayrışan “sac dress” (çanta elbise) isimli, bel bölgesinde<br />

genişleyen tasarımlarıyla (üstte sağda) da adından söz ettirdiğini hatırlayalım.<br />

Prada<br />

Sonbahar/<br />

Kış 2009-10<br />

koleksiyonunda<br />

Christian<br />

Dior’un<br />

bele oturan<br />

tasarımlarından<br />

ilham alarak,<br />

50’lerin stiline<br />

methiye düzen<br />

kıyafetlere<br />

imza attı.<br />

PRADA<br />

PRADA<br />

MaxMara Kreatif<br />

Direktörü Ian<br />

Griffiths 1951<br />

yılında kurulan<br />

markanın 50’ler<br />

etkisini taşıyan kış<br />

koleksiyonunu şöyle<br />

anlatıyor:<br />

“Koleksiyonu<br />

pandemi<br />

döneminde<br />

evde ‘The<br />

Crown’ izlerken<br />

hazırladım ve<br />

dizinin giyim<br />

kodlarından bolca<br />

etkilendim.<br />

Yırtmaçlı ve uçuşan<br />

etekler 50’lere<br />

gönderme yapıyor.<br />

Ayrıca baskılı,<br />

ipek eşarplar da o<br />

yılların modasını<br />

hatırlatıyor.”<br />

MAXMARA<br />

MAXMARA<br />

“New Look”unun açtığı feminen ve gösterişli tasarımlarla<br />

birlikte her anlamda bolluk ve bereketin, umarsızlığın öne<br />

çıktığı, haute couture’ün altın çağını yaşadığı, Chanel tayyör<br />

gibi unutulmaz parçaların doğduğu, kadınların göğüslerini<br />

dolgun gösteren incecik belli elbiseleriyle tüketim çağının<br />

onlara bahşettiği mutfak robotlarıyla ev hanımlığı görevlerini<br />

yürüttüğü, rengarenk Buick otomobillerle Chuck Berry<br />

plaklarının kol gezdiği yıllardı 50’ler...<br />

60’larsa; mini etek ve pantolonların öngördüğü giyim<br />

özgürlüğünün kadın özgürlüğüne evrildiği, protestoların,<br />

eşitlik ve barış çağrılarının yükseldiği, emprime, çizgi ve<br />

puantiye desenlerinin modayı istila ettiği, Swinging London’un<br />

enerjisinin modayla birlikte popüler kültüre de<br />

bulaştığı, pop-art ve uzay çağının konuşulduğu, hippilerin<br />

sokak giyimine damga vurduğu, eğlenceli, renkli ve oldukça<br />

hareketli yıllar olarak kazındı hafızalara...<br />

Yeniden hatırlayalım...<br />

Gül Hürgel<br />

Resort<br />

koleksiyonunda,<br />

nakış detaylarla<br />

zenginleşmiş<br />

50’lerin bele<br />

oturan kloş<br />

etekleriyle<br />

60’ların canlı<br />

renk bloklarına<br />

ve mini puantiye<br />

desenlerine yer<br />

veriyor.<br />

Bele oturan<br />

kolsuz elbise,<br />

MACHKA<br />

54 ELLE

LOUIS VUITTON<br />

Bele oturan<br />

ceket,<br />

NAZLI CEREN<br />

DIOR<br />

YİNE<br />

YENİDEN VE<br />

HER DAİM<br />

“NEW LOOK”<br />

İnce bel hattını vurgulayan, diz<br />

altına kadar uzayan kabarık ya<br />

da kalem eteklerin tanımladığı,<br />

yuvarlak omuzların dikkat çektiği<br />

Christian Dior’un ikonik “New<br />

Look” akımı, 50’lerin modasına<br />

damga vurmanın ötesinde,<br />

bugün hâlâ yine ve yeniden<br />

yorumlanmaya devam ediyor.<br />

Maria Grazia Chiuri, Dior 2021<br />

couture koleksiyonunda bele<br />

oturan ve altından genişleyen<br />

kloş tasarımlarla (en altta solda)<br />

Christian Dior’un ruhunu şad etti.<br />

LOUIS VUITTON<br />

2000’li yıllarda<br />

Dior’un baş<br />

tasarımcısı olan<br />

John Galliano<br />

ve Louis<br />

Vuitton markası<br />

koleksiyonlarında,<br />

Christian Dior’un<br />

ünlü bele oturan<br />

kabarık etekli<br />

tasarımlarından,<br />

kısaca 1947<br />

yılında yarattığı<br />

Corolle stilinden<br />

birebir ilham<br />

aldılar.<br />

DIOR<br />

DIOR<br />

LOUIS VUITTON<br />

Christian Dior’un<br />

ikonik bar<br />

ceketi yıllara<br />

meydan okuyan,<br />

markanın<br />

sembolüne<br />

dönüşmüş<br />

zamansız bir<br />

parça.<br />

En son Maria<br />

Grazia Chiuri,<br />

Mösyö Dior’un<br />

ilham perisi<br />

Mizza Bricard’ı<br />

kutlamak üzere<br />

bar ceketi leopar<br />

desenlerle<br />

yorumladı (üstte<br />

ortada).<br />

ELLE 55

ELLENOSTALJİ STİL<br />

Altın ve pırlanta taşlı yüzük, CNDN<br />

Gabrielle<br />

Chanel<br />

Tüvit ceket,<br />

SANDRO/BEYMEN<br />

Diz altında<br />

biten turuncu<br />

elbise, DICE<br />

KAYEK<br />

CHANEL<br />

1920’li yıllarda küçük siyah elbise ve<br />

pantolonu kadınlara giydirmesiyle moda<br />

dünyasında öne çıkan Gabrielle Chanel,<br />

II.Dünya Savaşı’nın zorlu koşullarından sonra<br />

50’lerde yeniden moda sahnesine döner ve<br />

1954 yılında tasarladığı yakasız tüvit ceketle<br />

büyük bir başarı yakalar.<br />

Chanel’in kreatif direktörü Virginie<br />

Viard markanın Sonbahar/Kış 2021-22<br />

koleksiyonunda bu ikonik ceketi Gabrielle<br />

Chanel’in çok sevdiği takılarla birlikte kullandı.<br />

Beli<br />

vurgulayan<br />

fiyonklu<br />

uzun etek,<br />

MACHKA<br />

Bele oturan açık<br />

mavi elbise,<br />

ALEXANDER<br />

MCQUEEN/<br />

BEYMEN<br />

Malakit<br />

taşlı küpe,<br />

MELİS<br />

GORAL<br />

JEWELRY<br />

50’LERİN “NEW LOOK”U<br />

2000’LERDE DE YAŞIYOR<br />

Her şey 1947 yılında Christian Dior’un yarattığı “New<br />

Look” akımıyla başlar. 1950’lerin modasını (1956 yılına kadar)<br />

ince beli vurgulayan ve diz altına kadar uzayan volümlü<br />

tam daire etekler, büstiyerler, yuvarlanan omuzlar, bele<br />

oturan ve aşağısı genişleyen ceketler belirleyecektir. Önceki<br />

yılların tutumluluğunun ve mütevazı görünümün aksine<br />

oldukça dişi ve gösterişli bir stille sahne alan “New Look”<br />

akımı 50’li yıllara egemen olup Pierre Balmain, Cristobal<br />

Balenciaga, Jacques Heim ve Hubert de Givenchy gibi isimlere<br />

ilham verirken, modanın döngüsel etkisiyle günümüzden<br />

Betsey Johnson, Marc Jacobs, Vivienne Westwood ve<br />

John Galliano gibi tasarımcıların koleksiyonlarında da yaşamaya<br />

devam etmiştir. Örneğin Prada’nın 2010 Kış koleksiyonundaki<br />

elbise ve paltolar New Look’un öngördüğü gibi<br />

bele oturur ve etekleri buradan dize doğru genişler. New<br />

Look Louis Vuitton’un Sonbahar/Kış 2009-10 defilesinde<br />

de Monsieur Dior’un ruhunu selamlayacaktır.<br />

Christian Dior’un New Look’u tanıttığı defilesinde sunduğu<br />

ünlü Bar ceket de dünden bugüne çeşitli versiyonlarıyla<br />

moda dünyasında varlığını sürdürmüş, farklı tasarımcıların<br />

yaratıcılıklarında ikonikleşmiş bir parça. Bar ceket<br />

vücuda oturan daracık beli ve açık yakasıyla tanınıyor. Modanın<br />

klasiklerinden sayılan bu parçayı en son Maria Grazia<br />

Chiuri’nin Sonbahar/Kış 2021 koleksiyonu için leopar<br />

desenli haliyle yeniden tasarladığını hatırlatalım.<br />

DÖNEMİN EFSANEVİ TASARIMCILARI<br />

50’li yıllara, Christian Dior’un yarattığı feminen silueti<br />

farklı şekillerde yorumlayan Cristobal Balenciaga, Pierre<br />

Balmain ve Hubert de Givenchy’nin damga vurduğunu söylemek<br />

yanlış olmaz. 1945 yılında modaevini kuran Balmain<br />

bustiyerli ve romantik etekli gösterişli tasarımlarıyla Dior’un<br />

çizdiği yolda yürür.<br />

Audrey Hepburn’un “Breakfast at Tiffany” filmiyle özdeşleşen<br />

ikonik siyah elbisenin yaratıcısı Hubert de Givenchy,<br />

50’li yıllarda ipekli gömlekleri, işlenmiş tasarımları ve<br />

şaşaalı balo elbiseleriyle dikkat çekerken o döneme damga<br />

vuran Grace Kelly, Jackie Kennedy, Marlene Dietrich, Greta<br />

Garbo ve Elizabeth Taylor için de unutulmaz kıyafetlere<br />

imza atar. Givenchy’nin ilk koleksiyonunda sunduğu dik<br />

yakalı, fırfırlı, geniş kollu “Bettina” isimli gömleği ismiyle<br />

özdeşleşmiştir. Bu arada Givenchy 1954 yılında tasarladığı,<br />

dönemin bele oturan kıyafetlerinden tamamen ayrışan<br />

geniş ve dizde biten, Fransızca’da “robe-sac” (çanta elbise)<br />

denilen elbiseleriyle de fark yaratır.<br />

Haute-couture tasarımlarının 50’li yıllarda birer sanat<br />

eseri sayıldığı, kendine has kesim ve dikiş tekniğiyle öne<br />

çıkan, Christian Dior’un “o hepimizin ustasıdır” dediği İspanyol<br />

modacı Cristobal Balenciaga, New Look’un vurguladığı<br />

ince beli ortadan kaldıran balon etekleri, daha düz ve<br />

mükemmel siluetleri, tünik gömlekleri ve koza formundaki<br />

balon paltolarıyla yepyeni bir beden formunu yüceltir.<br />

New Look’un izinden giden, tafta elbiseleri ve asimetri<br />

56 ELLE

Haute-couture’ün<br />

modayı yönettiği<br />

50’li yıllarda<br />

kadınlar savaşın<br />

yokluk ve tasarruf<br />

döneminin intikamını<br />

almak istercesine, o<br />

yılların “New Look”<br />

modasına da uygun<br />

olarak, göğüsleri<br />

ve beli vurgulayan,<br />

kumaşların bolca<br />

kullanıldığı<br />

tasarımlarla arzı<br />

endam ettiler. Süslü<br />

şapkalar, uzun<br />

eldivenler ve mini<br />

topuklu ayakkabılar<br />

bu stili tamamlayan<br />

aksesuarlar<br />

arasındaydı.<br />

ELLE 57

ELLENOSTALJİ STİL<br />

Fileli bere,<br />

DIOR<br />

Kürklü etol,<br />

MAX&Co.<br />

Zsa Zsa Gabor<br />

1952 yılında<br />

Moulin Rouge<br />

filminden<br />

bir sahnede<br />

görülüyor.<br />

Kürklü etoller,<br />

fırfırlı yakalar,<br />

fileli ya da<br />

tüllü şapkalar,<br />

uzun eldivenler;<br />

dönemin en şık<br />

aksesuarları<br />

arasında başı<br />

çekiyor.<br />

Yaka detaylı<br />

transparan<br />

siyah gömlek,<br />

ROMAN<br />

1950’li yıllar,<br />

VAZGEÇİLMEZ PARÇALAR<br />

• İlk defa Audrey Hepburn’un kırmızı gömleğinde<br />

fark edilen, bir tür “çocuk-kadın” kimliğinin altını<br />

çizen bebe yaka, bu dönemin en çok tercih<br />

edilen aksesuarlarından biri olur.<br />

• Tüllü şapkalar dönemin en şık ve zarif<br />

aksesuarlarından.<br />

• Bele oturan ve devamında bileğe kadar<br />

genişleyen etekler “New Look” stilinin göstergesi<br />

olarak bu döneme damga vurur.<br />

• 50’li yıllarda Marilyn Monroe ve Grace Kelly<br />

gibi yıldızların tercihiyle altın çağını yaşayan<br />

kalem etekler bugüne uzanan zamansız bir<br />

parça. 2017 kış koleksiyonunda Dior’un kreatif<br />

direktörü Raf Simons kalem eteklerin çeşitli<br />

versiyonlarını sunmuştu.<br />

• Ayakkabıcı Raymond Massaro’nun Coco<br />

Chanel için yarattığı iki renkli ayakkabılar<br />

markanın imzasına dönüşür. Chanel’e göre bej<br />

renk bacağı uzun, uçtaki siyahsa ayağı kısa<br />

gösteriyordu.<br />

• Bileğin üzerinden dirseğe doğru uzayan saten<br />

veya ipek eldivenler dönemin gece elbiselerine<br />

eşlik eden en şık aksesuarlardandı.<br />

• Gabrielle Chanel’in 1955 yılında sunduğu<br />

Chanel 2.55 zincirli çanta markanın ikonik ürünü<br />

olarak hâlâ<br />

farklı şekillerde yorumlanmaya devam ediyor.<br />

Jean’den, tüvit kumaştan ve taşlı haliyle o bir<br />

ölümsüz.<br />

Audrey<br />

Hepburn<br />

Beli sıkı kabarık<br />

etek ve üst, H&M<br />

Siyah kapitone<br />

etek, DIOR<br />

2.55 model,<br />

zincirli kapitone<br />

çanta, CHANEL<br />

Chanel’in ikonik<br />

siyah burunlu bej<br />

ayakkabılarının<br />

ardında Fransız usta<br />

Raymond Massaro var.<br />

58 ELLE

tutkusuyla bilinen couture’ün bir başka ismi Fransız tasarımcı<br />

Jacques Heim de 50’ler modasına dahil edilebilir.<br />

“MONSIEUR”LER ARASINDA<br />

TEK BİR “MADEMOISELLE”<br />

50’li yıllar dişiliği yücelten tasarımlarla kadınları seksi ve<br />

romantik formlar içinde konumlandırırken bunu her daim<br />

erkek modacılar aracığıyla yapmış, kadın giyimini eril yeteneğin<br />

eline bırakmıştır. Tüketim toplumunun teknolojik hediyeleriyle<br />

oyalanmak üzere evlerinde o dönemin öne çıkan<br />

bele oturmuş elbiseleriyle mükemmel eş rolünü oynayan ve<br />

eşlerinin başarılarını kutlamak üzere dışarıda New Look<br />

tarzı gece elbiseleriyle salınan ev kadınlarına bambaşka bir<br />

giyim tarzı önerecek olan isimse, Gabrielle Chanel’dir. Haute-couture’ün<br />

yüksek “Monsieur”leri arasında ismini savaş<br />

yıllarında yaşadığı durgunluğun ardından yeniden duyurmayı<br />

başaran Chanel, 1954 yılında tasarladığı yakasız tüvit<br />

ceketle moda dünyasına muhteşem bir dönüş yapar. Bu ceket<br />

o yılların kadınsı stiline tamamen zıt olan androjen bir<br />

tarzın simgesi olduğu kadar bambaşka kaygılar ve özgürlükçü<br />

taleplerle gelen yeni bir neslin de habercisidir.<br />

“New Look”un zirvede olduğu,<br />

kadınların incecik belli elbiselerle<br />

salındığı dönemlerde İspanyol<br />

tasarımcı Cristobal Balenciaga<br />

bambaşka formlar kucakladı, ön<br />

tarafı vücuda oturan ve arkadan<br />

oldukça bol kesimli kıyafetler yaptı,<br />

göğüs ve bel bölgesine özgürlük<br />

veren tasarımlara imza attı. Koza<br />

kaban, balon etek ve ceket,<br />

çuval elbise gibi modelleri moda<br />

dünyasında çığır açtı.<br />

BALENCIAGA<br />

Balenciaga’nın kreatif direktörü Demna Gvasalia 2021<br />

couture koleksiyonunda hacimli etekler, büyük yakalar<br />

ve mimari siluetlerle, markanın kurucusu dikiş ustası<br />

Cristobal Balenciaga’nın tasarım felsefesini onore etti.<br />

50’lerin estetiğini bugünün teknolojisiyle ve Gvasalia’nın<br />

yorumuyla yeniden karşımıza çıkaran koleksiyon,<br />

modanın tekrar ederken aslında ne kadar yaratıcı ve<br />

özgün kalabildiğini göstermiş oldu.<br />

BALENCIAGA<br />

Balenciaga’nın<br />

couture defilesi<br />

için ünlü şapka<br />

tasarımcısı<br />

Philip Tracey<br />

ile bir araya<br />

gelen Demna<br />

Gvasalia,<br />

Cristobal<br />

Balenciaga’nın<br />

tasarladığı<br />

efsanevi<br />

şapkaları<br />

hatırlatan ve<br />

adeta heykele<br />

öykünen<br />

şapkalarıyla<br />

hayranlık<br />

uyandırdı.<br />

ELLE 59

ELLENOSTALJİ STİL<br />

1952<br />

1956<br />

1951<br />

1951<br />

1953<br />

1951<br />

1952<br />

21 Kasım 1945 yılında<br />

Fransız gazeteci Hélène<br />

Gordon-Lazareff’in<br />

kurduğu ve bugün<br />

tam 46 edisyonuyla<br />

okuyucularına seslenen<br />

ELLE dergisinin Fransız<br />

edisyonu, 1950’li yıllarda<br />

birbirinden renkli ve<br />

eğlenceli kapaklarla<br />

yayınlanmış.<br />

1952<br />

1950<br />

1952<br />

1958<br />

1950<br />

1950<br />

1958<br />

MODA DERSİ GİBİ KAPAKLAR<br />

Fransız ELLE dergisinin 1950’li yıllardaki kapaklarının her biri<br />

dönemin moda olaylarına ve güzellik trendlerine ışık tutuyor.<br />

Christian Dior’un New Look akımından o yıllara damga vuran<br />

elbise modellerine, kalem eteklerden Yves Saint Laurent’nın 1958<br />

yılında yarattığı A kesimli trapez elbiselere, dergi kapaklarında o<br />

dönemin moda tarihine tanıklık etmek mümkün.<br />

ELLE dergisi yıllardır sadece Fransız edisyonuyla değil, ELLE<br />

Türkiye dahil diğer tüm edisyonlarıyla öncü bir moda dergisi<br />

olmanın yanı sıra, kurucusu Hélène Gordon Lazareff’in izinde<br />

toplumsal olayların altını çizen, kadın özgürlüğünü ve haklarını<br />

savunan içerikleriyle de fark yaratıyor.<br />

60 ELLE

Geçtiğimiz<br />

yıllarda Paris’te<br />

Palais Galliera’da<br />

izleyiciyle buluşan<br />

“Les années 50 - La<br />

mode en France,<br />

1947-1957” isimli<br />

sergi 50’li yılların<br />

modasını anlatmak<br />

dışında, bu yıllara<br />

adanan kapsamlı bir<br />

işle 50’lerin moda<br />

tarihinde ne denli<br />

belirleyici olduğunu,<br />

o yıllarda ortaya<br />

çıkan stillerin bugün<br />

de tasarım dünyasını<br />

etkilemeye devam<br />

ettiğini gösteriyor.<br />

Olivier Saillard küratörlüğünde gerçekleşen<br />

sergide; 50’li yıllara isimlerini altın<br />

harflerle kazımış Jacques Heim, Chanel,<br />

Balenciaga, Jacques Fath, Pierre Balmain,<br />

Christian Dior, Jacques Griffe, Hubert de<br />

Givenchy ve Pierre Cardin gibi isimlerin<br />

tasarımları dikkat çekti. Konuklar Jacques<br />

Fath’in kadife ve tafta elbiselerine, Jeanne<br />

Lanvin’nin gece kıyafetlerine ve Chanel’in<br />

küçük siyah elbisesine hayran kalarak<br />

sergiden ayrıldı.<br />

ELLE 61

ELLENOSTALJİ STİL<br />

Couture egemenliğinin<br />

yerini hazır giyime<br />

bıraktığı, elbiselerin<br />

küçülüp daraldığı ve<br />

etek boylarının kısaldığı,<br />

gençlerin, sokak stilinin<br />

ve Hippi modasının<br />

topluma egemen olduğu,<br />

mini etek ve şortların,<br />

kot pantolonların, etnik<br />

ve eğlenceli desenlerin,<br />

metalik tasarımların,<br />

vinil kumaşların öne<br />

çıktığı, kısaca topyekün<br />

bir değişimin yaşandığı<br />

60’lara hoşgeldiniz.<br />

62 ELLE

60’LAR, SWINGING LONDON<br />

VE MİNİ ETEK<br />

50’li yılların şık, feminen ama kadınları bir nevi couture’ün<br />

altın kafesine sokan beli sıkı tasarımları, 1958 yılında Yves<br />

Saint Laurent’nın A kesim olarak bilinen ve bel bölgesine<br />

özgürlük tanıyan trapez elbise modelini kullanıma sokmasıyla<br />

bir kenara itilir.<br />

Bu arada Carven, Fath, Paquin ve Piguet gibi couture tasarımcılarının<br />

konfeksiyoncularla işbirliği yapıp kıyafetlerini<br />

daha mütevazı fiyatlara satmaya başlamaları, daha fazla<br />

özgürlük isteyen, daha genç, eğlenmeye meraklı, kurallara<br />

meydan okuyan bir kesimin varlığını da doğrulamaktadır.<br />

Değişim başlamış, sokak, gençlik, cesaret ve özgürlük<br />

arzusuyla tutuşan isyan ruhu topluma egemen olurken<br />

moda da Yves Saint Laurent, Paco Rabanne, Pierre Cardin<br />

ve Courreges gibi devrimci sayılabilecek tasarımcıların izinde<br />

bu değişimi destekleyip dönüştürmeye çoktan hazırdır.<br />

Yıllardır haute-couture’ün ve Paris’in egemenliğinde<br />

şekillenen modanın, 60’ların başında Londra’nın müzik, çeşitli<br />

trendler ve sanat alanında çıkış yakalaması ve bu çıkışın<br />

adı sayılabilecek Swinging London’la İngiltere’nin hakimiyetine<br />

geçmesine tanıklık ederiz.<br />

The Beatles, The Rolling Stones, The Who dinlendiği,<br />

The Roaring Twenties, The Scene, La Discothèque, The<br />

Flamingo ve The Marquee gibi kulüplerde eğlenildiği, zevk,<br />

eğlence, müzik, parti ve sosyalleşmenin sosyal hayatı şekillendirdiği<br />

60’ların Londra’sında gençler tüm bu değişimin<br />

ve hızlı hayatın paralelinde giyinmeye başlar. Kısalan saçlar<br />

ve etekler, gençleşen stiller, rengarenk ve sınırsız desenler<br />

tasarımcıları etkilerken, onlar da yepyeni moda keşifleriyle<br />

isyankar ve kural tanımayan bir kuşağı mutlu etmekten geri<br />

durmazlar.<br />

Swinging London’ın en önemli tasarımcılarından sayılan<br />

Mary Quant kadınlara mini eteği giydirerek özgürlük ve<br />

hareket serbestisi bahşediyor, onları 50’lerin kumaş hamallığından<br />

kurtarıyordu. Kaküllü saç kesimiyle de ilham veren<br />

Quant, Londra’daki King’s Road’taki butiğinde kısacık şortları<br />

ve etekleri Londralı genç kızlarla tanıştırırken Twiggy,<br />

Eddie Sedwick, Jean Shrimpton ve Marianne Faitfull gibi<br />

isimler de bu parçanın yaygınlaşmasında büyük rol oynadılar.<br />

Jackie Kennedy’nin de 1968 yılında Yunanlı armatör<br />

Onasis’le evlenirken mini etekli bir gelinlik taşıdığını hatırlatalım.<br />

O dönem için oldukça özgürlükçü sayılan mini etek,<br />

geleneklere karşı çıkan, anneleri gibi mutfaklarında bele<br />

oturan uzun etekli elbiseleriyle eşlerine yemek pişirmekle<br />

yetinmeyen, iş hayatında yer edinmek isteyen, politik fikirleriyle<br />

de ebeveynlerinden ayrışan genç kızların feminist<br />

sesinin de sembolüydü.<br />

İngiltere’de mininin yaygınlaşmasında rol oynayan bir<br />

başka tasarımcı da John Bates oldu. Özellikle göbeği açıkta<br />

bırakan ve transparan modelli mini elbiselerle etek boylarının<br />

kısalmasının yolunu açtı. Mini etekleri Amerika’yla<br />

buluşturan isimse Rudi Gernreich olarak biliniyor.<br />

YVES SAINT LAURENT<br />

PIERRE CARDIN<br />

Geçtiğimiz 2020 yılında 98 yaşındayken<br />

hayata gözlerini yuman Pierre Cardin vinil<br />

kumaşlı kıyafetleri, “bulle” (kabarık) elbisesi<br />

(solda) ve kozmonot tasarımlarıyla yalnız 60’lar<br />

modasına değil bugünlere de damga vurdu.<br />

Yves Saint Laurent’nın Piet Mondrian’ın soyut<br />

çalışmalarından ilham alarak hazırladığı ve 1965<br />

yılında çıkan Mondrian koleksiyonu (altta) dünden<br />

bugüne hep taklit edildi. Fransız modacının<br />

tasarımları ilham perileri Betty Catroux ve Loulou<br />

de la Falaise’in stilinde (sağda) ölümsüzleşti.<br />

Pembe gözlük, VOGUE<br />

PIERRE CARDIN<br />

Logolu<br />

gömlek,<br />

TWIST<br />

PIERRE CARDIN<br />

Betty<br />

Catroux<br />

Fileli mini elbise,<br />

M MISSONI<br />

Loulou<br />

de la<br />

Falaise<br />

Desenli palto,<br />

BAQA<br />

PIERRE CARDIN<br />

Sarı ayakkabı,<br />

DOLCE&GABBANA/BEYMEN<br />

ELLE 63

ELLENOSTALJİ STİL<br />

DIOR<br />

DIOR<br />

60’LAR MODASINDA ÜÇ SİLAHŞORLER<br />

Stilden toplumsal hayata cesaretin damga vurduğu, kadın<br />

özgürlüğünün giyim ve sosyal dinamiklerle paralel yaşandığı<br />

60’larda Amerika ve İngiltere’nin yanı sıra Fransa’da da<br />

moda tasarımına dair önemli gelişmeler yaşanır.<br />

Fransa’da mini eteğin popülerleşmesine katkıda bulunan<br />

ve onu “Courreges boots” adıyla anılan ikonik beyaz<br />

botlarıyla giydiren Andre Courreges o dönem modaya fütürist<br />

ve genç bir ruh üfledi. 21. yüzyılda bile neler yaşanacağını<br />

tahmin edebilen vizyoner tasarımcı vinil ve PVC<br />

gibi yepyeni kumaşlar kullanarak yarattığı mimari ve geometrik<br />

formlarıyla, mizahın eksik olmadığı eğlenceli tasarımlarıyla<br />

dikkat çekti. İngiltere’de Mary Quant’ın ve John<br />

Bates’in öncülüğünü yaptığı mini eteğe daha renkli bir kimlik<br />

kazandıran ve ona A kesimi bahşeden Courreges 1964<br />

yılında “Moon Girl” (Ay Kızı) isimli koleksiyonuyla beş yıl<br />

sonra Amerikalı astronotların Ay’a ayak basacağını çoktan<br />

öngörmüştü. Çünkü moda toplumsal gelişimlerden ayrı düşünülemezdi.<br />

Çünkü 1961’de Yuri Gagarin Uzay’a çıkmış,<br />

1969’daysa Neil Armstrong Ay’a ayak basmıştı ve moda bu<br />

olayların gerisinde ve dışında kalamazdı.<br />

Go-go çizmeleri, vücuda oturan pantolon ve tulumlarıyla,<br />

şık astronot kostümleriyle hafızalara kazınan Courreges’le<br />

birlikte dönemin üç silahşorları olarak anılan Pierre<br />

Hipnotize eden ve pop renklerin<br />

kullanıldığı bir dekorda<br />

gerçekleşen Dior’un İlkbahar/Yaz<br />

2022 defilesinde Maria Grazia<br />

Chiuri 60’lar İtalyan sanatının<br />

önemli ismi Anna Paparatti’ye<br />

saygı duruşunda bulunurken, 60’lı<br />

yıllarda Dior’un baş tasarımcılığını<br />

üstlenen Marc Bohan’ın da cesur<br />

siluetlerinden (üstte sağda, en<br />

sağda ve altta) esinlendi.<br />

DIOR<br />

MARY QUANT<br />

İngiliz tasarımcı Mary Quant’ın<br />

Londra’da Swinging London’un<br />

damga vurduğu yıllarda<br />

yarattığı mini etek, kadın<br />

özgürlüğünün de sembolüne<br />

dönüşerek bugünlere<br />

kadar geldi. Kadınların<br />

mini etek giymekten asla<br />

sıkılmayacaklarına şüphe yok.<br />

Kırmızı mini<br />

etek, WEEKEND<br />

MAXMARA<br />

Trapez formlu desenli<br />

şort, PANIZSIMA<br />

Twiggy<br />

MARY QUANT<br />

64 ELLE

Vinil mont, COURREGES<br />

DURO OLOWU<br />

60’LAR DEYİNCE...<br />

• Swinging London’un sembolü, bacaklara ve kadınlara<br />

özgürlük veren mini etek, asla eskimeyen bir parça olarak<br />

hâlâ gardıroplarımızda. En çok Jane Birkin ve Twiggy’de<br />

sevdik.<br />

• Fütürizm ve Uzay çağının alameti farikası beyaz bot<br />

ve çizmeler, dönemin mini etekleri ve yine döneme özgü<br />

yukarıdan aşağıya dümdüz inen babydoll elbiselerle<br />

kullanılıyordu.<br />

• Metalik aksesuarların yanı sıra vinil kumaşlı parçalar da bu<br />

dönemde ortaya çıktı.<br />

• Yves Saint Laurent’nın kadınlara armağanı smokin takım<br />

tüm sezonların assolisti olarak podyumları kasıp kavurmaya<br />

devam ediyor.<br />

• 60’ların sonlarına doğru ortaya çıkan Hippi modası,<br />

beraberinde platform ayakkabıları, İspanyol paça<br />

pantolonları, etnik ve gösterişli desenleri, mini şortları ve geniş<br />

ceketleri moda sahnesine entegre eder.<br />

• Bu yıllarda likralı ve naylon kumaşlardan üretilen mayolarda<br />

yüksek belli ve şortlu tek parça modeller dikkat çeker.<br />

Desenli yelek,<br />

DEFACTO<br />

Kalın<br />

platformlu lila<br />

bot, TWIST<br />

ALBERTA FERRETTI<br />

YVES SAINT LAURENT<br />

Bol paça yeşil<br />

pantolon,<br />

İPEKYOL<br />

ELLE 65

ELLENOSTALJİ STİL<br />

“ROMANTİK 50’LER,<br />

CESUR 60’LAR”<br />

Moda Marka Yönetim ve Eğitim Danışmanı Seda<br />

Lafcı, 50’lerde elbiselerin altın çağını yaşadığını,<br />

60’lardaysa pantolon ve mini eteklerin revaçta<br />

olduğunu söylüyor:<br />

“Bir kelimeyle anlatmak istesek 50’ler modası<br />

için romantik ruh, 60’lar için de cesaret<br />

kelimelerini seçerdim. Ünlü moda eleştirmeni ve<br />

yazarı Suzi Menkes elliler için ‘Ah o muhteşem<br />

elliler ifadesini kullanıyor. Gerçekten de elliler<br />

kadar ilgi çekici bir dönem daha yok. Prenses<br />

tarzı elbiseler, köpüren etekler, ince beller, çiçek<br />

desenleri… Bir anlamda savaş sonrası kadınlığa<br />

dönüşü de yansıtıyor bu yıllar.<br />

Her ne kadar muhteşem olsa da Christian<br />

Dior’un popüler hale getirdiği göz alıcı kadın<br />

siluetini ortaya çıkaran ‘New Look / Yeni<br />

Görünüm’ ile bu dönemi yaşamak istemezdim.<br />

Benim tercihim, bu akımın karşıtı gibi duran<br />

Chanel’in kıyafetleri ve bu dönemin yeni<br />

isimlerinden Cristobal Balenciaga’nın ve<br />

Givenchy’nin özgün baskılar ve renklere yer<br />

verdikleri tasarımları olurdu. Küçük siyah<br />

elbise bugün hâlâ gardırobumun vazgeçilmez<br />

parçalarından. 60’lı yıllar modanın 50’li yıllara<br />

göre cesaret kazandığı, yalın ve zarif çizgilerle<br />

oversized, maskülen ve feminen tasarımların<br />

bir arada olduğu bir zaman dilimi. Hepsini de<br />

çok seviyorum. Bu dönemde pantolon ve mini<br />

etekler cesaretin ve bireysel fikirlerin ifadesi<br />

olarak öne çıkıyor. 1950’li yıllarda elbiseler<br />

tüm modacıları birleştiren bir kıyafet oldu<br />

ve adeta altın çağını yaşadı. Dice Kayek’in<br />

elbiselerindeki incelik, zarafet ve kadının<br />

güzelliği çok hoşuma gider ve bana 50’leri<br />

hatırlatır. Son zamanlarda Pierpaolo Piccioli’nin<br />

Valentino üzerindeki dokunuşlarını beğeniyle<br />

takip ediyorum. İlkbahar/Yaz 2022 sezonunda<br />

Valentino arşivine de saygı duruşunda bulunan<br />

bir koleksiyon hazırlamış ve beş ikonik parçayı<br />

yeniden yaratmış. 60’lardan yorumladığı<br />

elbisesi öne çıkanlar arasında. Küçük siyah<br />

elbise, babetler, boru pantolonlar ve eşarplar<br />

her dönem severek giydiğim ve vazgeçemediğim<br />

parçalardan.”<br />

“O YILLAR BUGÜN DE<br />

YAŞAMAYA DEVAM EDİYOR”<br />

50’li ve 60’lı yılları, Beymen İthal Kadın Markalar Satın Alma ve<br />

Ürün Direktörü Sebla Refiğ Devidas’dan dinleyelim:<br />

“50’ler ve 60’lar aslında günümüz modasının çıkış noktası<br />

niteliğinde. Cristobal Balenciaga, Christian Dior, Hubert de<br />

Givenchy; hep bu dönemde ilk önemli defilelerini yapmış, en çok<br />

ses getiren koleksiyonlarını çıkarmıştı. Aslında bu dönemde klasik<br />

hazır giyimin temellerinin de atılmış olduğunu söylemek mümkün.<br />

Feminenlik ve maskülenliğin bir arada yaşadığı bir dönem 50’ler<br />

ve 60’lar. Christian Dior’un bele oturan, muhteşem siluetlerinin<br />

hayata geçtiği fakat aynı zamanda kadın için günlük giyim<br />

kodlarının yeniden yazıldığı bir dönem. Kadınlar kapri pantalon<br />

giymekten, dar pantolonlarını düz babetlerle kombinlemekten<br />

ve üstlerine iddialı trikolarla bu görüntüyü tamamlamaktan<br />

çekinmiyorlar. Aslında 50’ler ve 60’lar biraz da kadının sadece<br />

feminen görünmek zorunda hissetmediği fakat çekici görünmeyi<br />

de eksik etmediği bir dönem. Aksesuarın giyimin bir parçası<br />

olarak kullanılması da bu dönemin yeniliklerinden biri oluyor.<br />

Şapka, fular ve mücevherin hazır giyimde yer bulması 50’ler ve<br />

60’ların başlangıcına denk geliyor.<br />

Bu dönemin güzellik ve moda ikonlarından Audrey Hepburn,<br />

Grace Kelly, Brigitte Bardot ve Sophia Loren; klasik güzellik<br />

algısını çok seksi görüntüleri ve yaramaz çocuk tavrındaki giyim<br />

tarzlarıyla kıran isimler arasında.<br />

O yıllar bugün de yaşamaya devam ediyor. Aslında teknolojiyle<br />

birlikte gereksinimler ve kabul edilip beğenilen görüntüler çok<br />

değişmiş de olsa; bir kadının giyim önceliklerinin temelleri<br />

o dönemde atılıyor ve günümüzde yeniden yorumlanıyor.<br />

Dior’un yeni bar ceketinin denimler veya büyük koton eteklerle<br />

kombinlenmesi, Givenchy bele oturan deri ceketlerin saten dantel<br />

detaylı eteklerle birleşmesi, Saint Laurent’ın muhteşem maskülen<br />

smokin ceketlerinin içinde gizlenen feminen detaylar, Celine ‘pied<br />

de poule’ ceketler ve büyük denim pantolonlar; hepsi de bize<br />

eskinin armağanı.<br />

Biraz daha yeni markalara gidersek Khaite ve Victoria<br />

Beckham’ın dönem koleksiyonları yaptıklarını görüyoruz.<br />

Anneannemin bana bıraktığı pileli Saint Laurent pantalon,<br />

Chanel ceketler, günlük olarak da kullanabileceğim upuzun<br />

etekler, fularlar, kalın küçük parmak yüzükleri ve cape paltolar;<br />

bugünün modasıyla da uyum içinde olan 60’lar gardırobumun<br />

demirbaşlarından.”<br />

66 ELLE

PACO RABANNE<br />

Françoise<br />

Hardy 1967<br />

yılında Paco<br />

Rabanne<br />

gold<br />

elbiseyle göz<br />

kamaştırıyor.<br />

RUDI GERNREICH<br />

RUDI GERNREICH<br />

Çiçek desenli palto,<br />

MARINA RINALDI<br />

1964 yılında ilk<br />

tek parça bikiniyi,<br />

monokiniyi yaratan ve<br />

mini eteğin Amerika’da<br />

yaygınlaşmasını sağlayan<br />

Rudi Gernreich, iddialı<br />

ve avangart tasarımları,<br />

cinsiyetsiz kıyafetleriyle<br />

ülkedeki muhafazakarlığa<br />

karşı da savaşmış ve genel<br />

olarak moda dünyasını<br />

özgürleştirmiştir.<br />

Hardal renkli<br />

palto, MARINA<br />

RINALDI<br />

Renkli kaban, M MISSONI<br />

Siyah şeritli mini<br />

elbise, BEYMEN CLUB<br />

Çiçek desenli elbise,<br />

MARINA RINALDI<br />

Cardin ve Paco Rabanne da 60’lar modasının efsane isimlerinden.<br />

Tıpkı “silah arkadaşı” Courreges gibi uzay stili<br />

doğrultusunda tasarlayan, hacimler, formlar ve kesimler<br />

üzerinde oynayan Pierre Cardin daire şeklindeki balon<br />

etekleriyle (robes bulles) ünlendi.<br />

Uzay Çağı’nın güçlü temsilcilerinden üçlünün son ayağı<br />

İspanyol kökenli Paco Rabanne’ın altın plakadan hazırlanan<br />

elbiseleri dönemin unutulmazlarından. 1966 yılında<br />

sunduğu, metal ve plastikten yapılmış 12 elbiseyi içeren<br />

defilesinde yürüyen siyahi modelleri ırkçılığa karşı vurgu<br />

yaparak dönemin özgürlükçü ruhuna da selam verdi. Çağdaş<br />

Materyallerden 12 Giyilmez Elbise isimli koleksiyonsa<br />

moda tarihinin kült parçalarını bir araya getiriyordu.<br />

1966 yılında ceket ve pantolondan oluşan “Le Smoking”le<br />

cinsiyet kodlarına karşı çıkan, rahat giyimi lüks ve şıklıkla<br />

harmanlayan, dönemin özgürlükçü ruhunu bu tasarımla<br />

pekiştiren Yves Saint Laurent, 1965 yılında Hollandalı<br />

ressam Piet Mondrian’dan ilham alarak hazırladığı Mondrian<br />

koleksiyonuyla da sanatı ve modayı yan yana getirdi.<br />

Aslında ta 30’lu yıllarda Marlene Dietrich, Greta Garbo<br />

gibi isimlerin giydiği ama moda sahnesine ve koleksiyonlara<br />

ilk defa Yves Saint Laurent’nın dehası paralelinde dahil edilen<br />

takım elbise, o günden bu yana podyumdan sokak modasına<br />

gündüz ve gece şıklığının ikonik parçasına dönüştü.<br />

Takım elbise bugün yazının başında bahsettiğimiz modanın<br />

sonsuz deviniminde en çok karşımıza çıkan, en çok<br />

yorumlanan ama asla bıktırmayan bir tasarım. Cinsiyetsiz<br />

tavrıyla öne çıkan Alessandro Michele’den Max Mara’ya,<br />

Prada’dan Stella McCartney’ye takım elbise her seferinde<br />

bizi kendine hayran bırakmaya devam ediyor.<br />

Marina Rinaldi İdari Direktörü Lynne Webber<br />

koleksiyonda hem 50’lere, hem de 60’lara gönderme<br />

olduğunun altını çiziyor: “50’ler de, 60’lar da belli bir<br />

estetik anlayışını öne çıkaran önemli dönemler. 50’ler<br />

kadını sofistike ve kusursuz bir görünüme sahipken,<br />

60’lar kadını daha cesur ve asiydi.<br />

Koleksiyondaki kokteyl elbiseleri 50’li yılları<br />

hatırlatıyor. Ceket ve paltolardaki canlı renkler ve<br />

geometrik siluetlerse 60’ların havasını taşıyor.”<br />

SON SÖZ<br />

50’lerden bugüne ideal kadın bedeni sınırları içinde yaşayan<br />

dişi, feminen ve zarif bir kadın kimliği miras kaldıysa,<br />

müzikten mimariye sanattan modaya bir başkaldırı niteliğinde<br />

olan 60’lar en çok özgürlük ve cesaretle anılacaklar.<br />

50’ler ve 60’ların giyim kodları bugün bambaşka toplumsal<br />

manzaralar eşliğinde yeniden ama farklı yorumlarla<br />

karşımıza çıkmaya devam ederken, 60’larda Vietnam Savaşı,<br />

nükleer tehdit ve ırkçılığın tetiklediği isyan ruhu, özgürlük<br />

ve kardeşlik arzusu belki de bir daha asla o zamanki<br />

kadar güçlü olmayacaktır.<br />

ELLE 67

ELLENOSTALJİ STİL<br />

60’lı yıllar<br />

sonlanırken, moda<br />

tarihinin en sevilen<br />

ve en ilham verici<br />

yılları olan 70’ler<br />

kapıdadır.<br />

Hippi akımı 68<br />

olaylarından<br />

sonra daha da<br />

belirginleşirken,<br />

“flower power”ın<br />

vurguladığı çiçek<br />

desenli uzun<br />

elbiseler, etek ve<br />

gömlekler, üzerinde<br />

“peace and love”<br />

yazılı tişörtler,<br />

pantolon ve blazer<br />

ceketler, renk<br />

patlaması ve payet<br />

bombardımanı;<br />

70’ler modasına<br />

damga vurur.<br />

Couture yapan<br />

modacılar artık<br />

yerini Issey<br />

Miyake, Karl<br />

Lagerfeld, Kenzo<br />

ve Jean-Charles<br />

de Castelbajac<br />

gibi moda<br />

tasarımcılarına<br />

bırakmak üzeredir.<br />

68 ELLE

“DÖNEM<br />

MODALARI HER<br />

DAİM REVAÇTA”<br />

Ünlü tasarımcı Gamze Saraçoğlu 50’ler ve<br />

60’lar modasını yorumluyor:<br />

“50’ler ve 60’lar en sevdiğim dönem<br />

modalarından. Savaşın ardından tekstilin<br />

yeniden canlanmaya başladığı, daha<br />

enerjik ve genç kalıpların kullanıldığı,<br />

güçlü kadın imajının ortaya çıktığı yıllar<br />

aslında. Mad Man bu dönemin modasını<br />

çok iyi anlatan, benim de çok sevdiğim bir<br />

yapım.<br />

Bu yıllarda kadınların toplumdaki rol<br />

değişimine ve iş hayatında daha etkin<br />

olmalarına şahitlik ediyoruz. Bu derin<br />

değişim elbette ki modada da bir karşılık<br />

buldu.<br />

Dönemin en sevdiğim parçaları arasında<br />

bandanaları, mini etekli tayyör takımları,<br />

babydoll ve pop art takıları sayabilirim.<br />

Dior, Miu Miu, Silvia Tcherassi gibi birçok<br />

marka ve tasarımcı son koleksiyonlarında<br />

60’lar referanslı tasarımlar geliştirdiler.<br />

Onlar dönem modalarını tekrar tekrar<br />

ziyaret etmekten hiç bıkmıyorlar.<br />

O yıllardan miras kalan ve severek<br />

kullandığım parçalar arasında tayyör<br />

takımlar favorim. 60’ların blok renk<br />

kullanılmış, eğlenceli tasarımları da<br />

hoşuma gidiyor.”<br />

Püsküllü üst, NEW<br />

ARRIVALS<br />

Çiçek desenli mini<br />

elbise, NEW ARRIVALS<br />

Bebe yaka mini elbise,<br />

NEW ARRIVALS<br />

New Arrivals bu kez İtalyan esintileriyle kışı karşılıyor. Gündüz<br />

görünümlerini Viktoryen dokunuşlarla tamamlayan parçaların<br />

yer aldığı koleksiyonda, kendinizi 60’larda bir İtalyan filminin<br />

başrolünde hissedebilirsiniz. Bele oturan kalıplar, peplum detaylar<br />

ve güçlü omuz formları; dönem modasına ait özelliklerden.<br />

ELLE 69

ELLENOSTALJ İLHAM<br />

Yıl 1947,<br />

MODADA DEVRİM!<br />

TARIH 12 ŞUBAT 1947. CHRISTIAN<br />

DIOR PARIS’TE “NEW LOOK” ADLI ILK<br />

HAUTE COUTURE KOLEKSIYONUNU<br />

SUNUP 50’LERİN MODASININ<br />

YÖNÜNÜ TAMAMEN DEĞIŞTIRDI.<br />

BU IKONIK PARÇALARLA ZAMANDA<br />

YOLCULUĞA ÇIKIYORUZ.<br />

YAZI: SUZAN YURDACAN<br />

FOTOĞRAFLAR: GETTY IMAGES TÜRKİYE,<br />

SHUTTERSTOCK<br />

Hayaller<br />

kurduran bir<br />

modacı... Ve<br />

onun günümüzde<br />

de konuşmaya<br />

devam ettiğimiz<br />

“New Look”<br />

koleksiyonu.<br />

Christian Dior<br />

50’li yılların<br />

kadın silüetini<br />

yeniden<br />

şekillendirdi!<br />

Sizce Christian Dior Paris’teki atölyesinde ilk haute<br />

couture koleksiyonunu hayal ederken/çizerken modanın<br />

yönünü değiştireceğini tahmin etmiş miydi?<br />

Belki de niyeti tam da buydu ve bunu başardı da!<br />

1947’de kadınlara sunduğu “New Look” adlı haute couture<br />

koleksiyon her detayı ve yarattığı etkiyle isminin hakkını<br />

verdi. Cesur modacının sunduğu yeni görünüm gerçekten o<br />

ana kadar tüm bilinenleri sildi, kadın gardırobunu yeniden<br />

yazdı ve şekillendirdi. Aslında övüldüğü kadar eleştirilere<br />

de maruz kaldı ama ne olursa olsun, bu koleksiyonla tarih<br />

yazdı. 50’li yıllara damgasını vuran bu öyküyü özetlemek<br />

zor. İki sayfada, hikayenin nostaljik ama özetin özeti albümüne<br />

buyurun.<br />

70 ELLE

Moda dışında<br />

en büyük tutkusu<br />

bahçe ve çiçekler<br />

olan Christian<br />

Dior lale şeklinden<br />

de ilham alarak<br />

ince bele vurgu<br />

yapan kabarık<br />

eteği tasarladı.<br />

“Bar”adlı ceket ise<br />

koleksiyondaki bir<br />

diğer ikonik parça.<br />

Olumsuz yorumlara<br />

gelince, özellikle<br />

eteklerde çok fazla<br />

kumaş kullanılması<br />

eleştirildi.<br />

Ancak bu bile<br />

koleksiyonun<br />

etkisini azaltmadı.<br />

“New Look”<br />

koleksiyonunun<br />

günümüze<br />

kadar bir<br />

uzantısı da,<br />

aynı tarihli<br />

parfüm. Ben<br />

nostaljik/eski<br />

ikonik kokuları<br />

çok severim,<br />

zamanda<br />

yolculuk hissi<br />

verir.<br />

Ünlü “Bar” ceket.<br />

İkinci Dünya Savaşı sonrasında “doğan” New Look<br />

koleksiyonu çok tartışıldı, hatta çok da eleştirildi.<br />

Oysa Christian Dior’un isteği uzun ve mutsuz bir<br />

dönemi kadınlara mümkün olduğu kadar çabuk<br />

unutturmaktı.Avrupa ve Amerika’da kadınlar terziye<br />

giderken artık ellerinde bu çizimler vardı. Önce<br />

couture müşterisi, ardından orta sınıf da “New<br />

Look”u takip etti.<br />

Öğleden<br />

sonra<br />

şıklığı için<br />

tasarlanan<br />

kırmızı<br />

Écarlate<br />

kokteyl<br />

elbisesi<br />

müzelerde<br />

sergilenen bir<br />

sanat eseri!<br />

ELLE 71

ELLENOSTALJİ STİL<br />

Grace Kelly<br />

Hem beyaz perdede hem<br />

de sokakta sıra dışı bir<br />

aktris olan Grace Kelly’nin<br />

gardırobu, 50’lerin<br />

en çok konuşulan (ve<br />

kopyalanan) kıyafetleriydi,<br />

ancak 1956’da Monaco<br />

Prensi Rainer III ile<br />

düğünü tek kelimeyle<br />

mükemmeldi. Hâlâ tüm<br />

zamanların en unutulmaz,<br />

zarif gelinliklerinden<br />

biri olarak anılan Helen<br />

Rose gelinliği, geleceğin<br />

kraliyet gelini adayı<br />

Kate Middleton’a bile<br />

ilham verdi. İşte biz buna<br />

zamansız çekicilik diyoruz.<br />

1950lerin<br />

STİL İKONLARINDAN<br />

ilham alın!<br />

72 ELLE

Marilyn Monroe<br />

1953’te kariyerine başlayan ve<br />

1955 yapımı ‘The Seven Year<br />

Itch’ filmindeki havaya uçuşan<br />

beyaz elbiseli fotoğrafıyla<br />

ikonlaşan Marilyn Monroe,<br />

önce ‘Gentlemen Prefer Blondes’<br />

filminde sonra bir ödül törenine<br />

de giydiği dore elbisesiyle<br />

kültleşti. Saç rengi, kedi gözü<br />

çerçeveli gözlükleri, kalem<br />

etekleri, çizgili elbiseleri ve<br />

retro pin-up mayolarıyla tüm<br />

zamanların en tanınmış moda ve<br />

güzellik tanrıçalarından birine<br />

dönüştü.<br />

MODANIN EVRİM GEÇİRDİĞİ VE YEPYENİ STİLLERİN DENENDİĞİ 1950’LER,<br />

BUGÜNE KADAR ULAŞAN VE TEKRAR EDEN PEK ÇOK POPÜLER GÖRÜNÜM YARATTIYSA,<br />

BUNDA DÖNEMİN HOLLYWOOD YILDIZLARININ VE KRALİYET AİLELERİNİN DE PAYI<br />

BÜYÜK. HERMÉS’İN ÇANTA MODELİNE İSMİNİ VEREN GRACE KELLY’DEN COOL VE<br />

ASİ STİLİN YARAMAZ ÇOCUĞU JAMES DEAN’E, DÖNEMİN EN ÇOK İLHAM ALINAN<br />

YILDIZLARININ STİLLERİ MERCEK ALTINDA.<br />

HAZIRLAYAN: GÜLGÜN ÖZEK FOTOĞRAFLAR: GETTY IMAGES TÜRKİYE, SHUTTERSTOCK<br />

ELLE 73

ELLENOSTALJİ STİL<br />

Oceania<br />

inci<br />

bilezik,<br />

7050 TL,<br />

KISMET BY<br />

MILKA<br />

Deri eldiven,<br />

4200 TL, JIL<br />

SANDER<br />

Elbise, 4550 TL,<br />

MACHKA<br />

Payetli uzun<br />

palto, 50.000 TL,<br />

GIAMBATTISTA<br />

VALLI<br />

Taco mini<br />

çanta,<br />

3900 TL,<br />

YUZEFI<br />

Carlota güneş gözlüğü, 4500 TL, LAPIMA<br />

Hepburn İMZASI<br />

İncili<br />

ayakkabı,<br />

7950 TL,<br />

JIMMY<br />

CHOO<br />

Aviu etek, 1695 TL,<br />

VAKKO<br />

Tafta elbise,<br />

33.770 TL,<br />

CAROLINA<br />

HERRERA<br />

BALMAIN VE GIVENCHY<br />

GIBI MODAEVLERININ<br />

ZAMANINDA AUDREY<br />

HEPBURN’I BAŞTAN AYAĞI<br />

GIYDIRMIŞ OLMASI ŞAŞIRTICI<br />

DEĞIL. OYUNCUNUN<br />

SILUETINDE IKONIK VE<br />

BÜYÜLEYICI BIR ŞEYLER VAR.<br />

HEPBURN’ÜN BIR IMZA GIBI<br />

AKILLARA KAZINAN STILINDEKI<br />

ŞIK VE ZARIF DETAYLAR,<br />

BUGÜN BILE ARZULANAN,<br />

ZAMANSIZ BIR MODA<br />

ANLAYIŞINI TEMSIL EDIYOR.<br />

İncili altın<br />

küpe, 16.950<br />

TL, MEVARIS<br />

CRESCENT/<br />

BEYMEN<br />

HAZIRLAYAN: GÜLGÜN ÖZEK<br />

FOTOĞRAFLAR: GETTY IMAGES TÜRKİYE,<br />

SHUTTERSTOCK<br />

Dulcis kokteyl<br />

yüzüğü,<br />

1750 TL,<br />

SWAROVSKI<br />

74 ELLE

Altın zincir,<br />

24.450 TL, BEE<br />

GODDESS<br />

Napa blazer,<br />

2699 TL,<br />

MASSIMO<br />

DUTTI<br />

Vizör bere, 149 TL,<br />

MANGO<br />

Mini elbise,<br />

4915 TL,<br />

YUZEFI<br />

Deri yelek,<br />

14.926 TL,<br />

ZEYNEP<br />

ARÇAY<br />

Bel çantası,<br />

1150 TL,<br />

MOZZA<br />

Gözlük, 3949 TL,<br />

ALEXANDER<br />

MCQUEEN<br />

Ve tanrı<br />

KADINI YARATTI<br />

Pantolon, 1350 TL,<br />

NAZLI CEREN<br />

Yüzük,<br />

6680 TL, RAISA<br />

VANESSAxATASAY<br />

Çizme,<br />

12.950 TL,<br />

KHAITE<br />

KUYRUKLU VE IDDIALI BIR EYELINER<br />

ILE YATAKTAN YENI KALKMIŞ GIBI<br />

KABARAN SAÇLARIN ORIJINAL<br />

ILHAMI BRIGITTE BARDOT’YA SELAM<br />

OLSUN. ALTMIŞLARIN UNUTULMAZ<br />

AKTIRISTI MAKSI MINILERI, DIZ ÜSTÜ<br />

ÇIZME VE FÖTRDEN KASKETE TÜM<br />

ŞAPKALARIYLA, KISKANILACAK<br />

KADAR ÇABASIZ VE BOHEM OLAN<br />

FRANSIZ ŞIKLIĞININ DÜNYA<br />

TEMSILCISI OLDU.<br />

Bluz, 259 TL, TWIST<br />

ELLE 75

ELLENOSTALJİ STİL<br />

kral ELVIS<br />

ELVIS PRESLEY, BUGÜN HARRY<br />

STYLES’IN GIYDIĞI PEMBE TAKIMLARIN<br />

YOLUNU AÇAN ISIMLERDEN BIRI.<br />

KARIYERI BOYUNCA ÖZELLIKLE<br />

SAHNEDE, CINSIYETÇI GIYIM<br />

KODLARINI ALT ÜST ETTI. PRESLEY’NIN<br />

ÇOK SEVDIĞI MÜCEVHERLERI, ALOHA<br />

STILI, KÜBA YAKALI GÖMLEK VE PILELI<br />

PANTOLONLARIYLA GERIDE BIRAKTIĞI<br />

MODA MIRASI, NEREDEYSE MÜZIK<br />

KARIYERININ ÖNÜNE GEÇTI.<br />

Vizon süet gömlek,<br />

5450 TL, BEYMEN<br />

COLLECTION<br />

Yün palto, 1699 TL,<br />

MANGO<br />

Kartlık, fiyatı<br />

henüz belli<br />

değil, ETRO/<br />

BEYMEN<br />

Kravat,<br />

1300 TL,<br />

PAUL SMITH/<br />

BEYMEN<br />

Gransasso yelek,<br />

2990 TL, VAKKO<br />

Gömlek, 544 TL,<br />

ACADEMIA<br />

Kadife pantolon,<br />

500 TL, DOCKERS<br />

501 jean,<br />

759 TL,<br />

LEVI’S<br />

Officialito makosen,<br />

fiyatı henüz belli<br />

değil, CHRISTIAN<br />

LOUBOUTIN/ BEYMEN<br />

Güneş gözlüğü,<br />

60 TL, H&M<br />

76 ELLE

Tişört,<br />

180 TL,<br />

LEVIS<br />

Hırka,<br />

10.990 TL,<br />

VAKKO<br />

Kemer,<br />

DOLCE&GABBANA/<br />

BEYMEN<br />

Driver eldiven,<br />

260 TL, ZARA<br />

Triko, 250 TL,<br />

ALTINYILDIZ<br />

Güneş gözlüğü, 3000 TL,<br />

TODS/BEYMEN<br />

Kolye,<br />

8900 TL,<br />

ALEXANDER<br />

McQUEEN/<br />

BEYMEN<br />

Deri pardesü,<br />

8995 TL,<br />

NETWORK<br />

Nedensiz ASİ<br />

KISA OYUNCULUK KARIYERINE<br />

KARŞIN ERKEK MODASINDA<br />

ONUN KADAR KALICI ETKI<br />

BIRAKAN GÖRÜLMEDI. İYI BIR<br />

AILEDEN ÇIKAN KÖTÜ ÇOCUK<br />

PORTRESINI ÇIZEN DEAN,<br />

BOMBER CEKETLE GIYDIĞI<br />

BEYAZ TIŞÖRT VE DAR JEAN<br />

PANTOLONUYLA ‘COOL’LUĞUN<br />

KITABINI BU SADE STILIYLE YAZDI.<br />

ŞIMDI SAKIN OLUN VE GÖMLEK<br />

YAKANIZI SIZ DE ASICE YUKARI<br />

KALDIRIN.<br />

551 jean,<br />

769 TL,<br />

LEVIS<br />

Sırt çantası,<br />

PAUL SMITH/<br />

BEYMEN<br />

Kemer detaylı bot,<br />

1699 TL, DIVARESE<br />

ELLE 77

ELLENOSTALJİ STİL<br />

İkinci ele EVET!<br />

BU BIR TREND YA DA GEÇICI BIR HEVES DEĞIL. PANDEMI ILE BIRLIKTE<br />

VINTAGE DAHA DA KIYMETE BINDI. IKINCI EL DÜNYASINI ŞIMDILERDE ADETA<br />

YENIDEN KEŞFEDIYORUZ. ÇÜNKÜ BUNUN GEZEGENE KATKISI BÜYÜK.<br />

MODADA NOSTALJI HIÇ BU KADAR FAYDALI OLMAMIŞTI!<br />

YAZI: FEDERICA FIORI FOTOĞRAFLAR: TODD COLE, MEHMET ERZİNCAN, GETTY IMAGES TÜRKİYE<br />

İTALYANCA’DAN ÇEVIREN: MAJÖR TRANSLATION<br />

RODARTE<br />

78 ELLE

Klasik parçalar, inanılmaz pahalı çanta ve ayakkabılar<br />

Matrix filminin veri girdabına benzeyen<br />

bir yıldız geçidi gibi, her şeyin başladığı o tozlu<br />

dükkandan ışık yılı uzaklıktaki bugüne tek bir<br />

tıklama ile ulaşıyor.<br />

Covid-19 çağında modanın seyrini ve kaderini değiştiren<br />

sarsıntılarla birlikte ikinci el pazarının yüzde yirmilik<br />

büyümesine tanıklık ediyoruz. Boston Consulting’e<br />

göre web üzerindeki ikinci el ürün pazarı bugün itibariyle<br />

40 milyar dolar seviyesine ulaşmış durumda. Önümüzdeki<br />

beş yıl içinde en önemli sitelerin her yıl yüzde<br />

100 artan bir kâr oranına ulaşmaları öngörülüyor. On yıl<br />

zarfında da ikinci el ürünlerin cirolarının hızlı moda parçalarını<br />

aşabileceği tahmin ediliyor. Vestiaire Collective,<br />

Depop, Rebag, The RealReal, Re-See ve Byronesque<br />

(spor ayakkabılarda da Goat ve StockX) gibi siteler, gerekli<br />

bütçeye sahip olmadan lüks dünyasına ulaşmak isteyenlerin<br />

sanal hedefi haline geldi. Dolayısıyla radarlar<br />

en uygun online fırsatlarına çevrildi. İkinci el siber gezginleri<br />

ise sofistike koleksiyoncular olarak online alışverişin<br />

izini sürüyor.<br />

YAPAY ZEKA MI İNSAN MI?<br />

Peki bu ikinci el online moda platformlarını koordine<br />

edenler nasıl çalışıyor? Klasiklerin satıldığı bir platformdaki<br />

ürünlerin tam olarak kaç tane olduğu ve kaçtan git-<br />

PANDEMİ<br />

DÖNEMİNDE<br />

ikinci ele<br />

rağbet arttı<br />

İkinci el ürünleri tüketiciyle<br />

buluşturan dünyanın<br />

en önemli çevrimiçi<br />

pazarlarından biri olan<br />

Vestiaire Collective<br />

pandemi döneminde<br />

yatırımlarını artırdı. 90<br />

ülkede 9 milyon müşterisi<br />

bulunuyor.<br />

BALENCIAGA<br />

Chiara<br />

Ferragni<br />

ELLE 79

ELLENOSTALJİ STİL<br />

Twiggy<br />

tiklerini öğrenmek önemli. Nitekim işletme maliyetlerini<br />

kabul edilebilir seviyede tutarak ürünleri<br />

saymak, kataloglamak ve fiyatlarını belirlemek<br />

yani envanterini çıkarmak; bu tür platformları<br />

idare eden kişilerin geleceğini belirleyen unsurlardan.<br />

Bu, komisyonlardaki toplam geliri<br />

veya ciroları ana kaynak üzerinden azaltan<br />

bir ekonomik yük. Kıyafetlerin ve aksesuarların<br />

müşteriden müşteriye doğrudan<br />

(peer to peer) gidebildiği, kimlik doğrulama<br />

için bir toplama merkezine sevk edilip<br />

ardından alıcılara gönderilebildiği veya her<br />

zaman olduğu gibi doğrudan markalardan<br />

gelebileceği göz önüne alındığında böyle<br />

bir şirketi koordine etmek kolay değil. Bu<br />

aşamada devreye yapay zekanın gelişimi<br />

ve yapay öğrenme giriyor. Bilgisayarlar ve<br />

mikroçipler modelleri tanıyacak, durumu<br />

Kate<br />

Moss<br />

analiz edecek, fiyatı belirleyecek ve gerçeklikleri<br />

onaylayacak. Ancak tüm bunların insan faktörünün<br />

uzmanlığı olmadan çalışıp çalışmayacağı<br />

garanti değil.<br />

BAZI ÜRÜNLER ŞİMDİDEN KLASİK<br />

Aynı markaya ait bazı ürünlerin kan kaybederken<br />

bazılarının aynı değeri korumasının<br />

kesin bir nedeni var. En talepkâr alıcıların<br />

bulunduğu Byronesque’te “talep üzerine fiyat”<br />

ibaresine sıkça rastlanıyor. Bunu Maison<br />

Margiela’nın Sonbahar/Kış 2000 sezonunda<br />

yarattığı büyük beden jean’lerde ya da ta 1977<br />

yılına dayanan Vivienne Westwood’un Seditionaries<br />

“Tits” koleksiyonunda görüyoruz.<br />

Bu arada Tagwalk’un uzmanları Prada, Rick<br />

Owens, Thom Browne ve Balmain’deki İlkbahar/Yaz<br />

2021 koleksiyonundan bazı parça-<br />

80 ELLE

Justin de<br />

Villeneuve<br />

Twiggy<br />

ların şimdiden geleceğin kült klasikleri haline geleceğini<br />

iddia etmekte. Çok talep gören bu ürünleri koleksiyonerler<br />

cerrah hassasiyetiyle şimdiden satın almaya çalışıyorlar.<br />

En iyi şartlarda, karar verdiklerinde, bunları<br />

başlangıç fiyatının iki katını belki de üç katını kazanabilecekler.<br />

Üstelik bu konuda belki de uzman olmaya da<br />

gerek yok. Kutuyu ve etiketi saklama, çantayı iyi durumda<br />

muhafaza etme gibi temel kurallara uymak Dolayısıyla<br />

Hermès’in Birkin’i, Chanel’in 2.55 çantası, Fendi’nin<br />

Peekaboo’su fiyatlarını zaman içinde koruyacaktır. Durumu<br />

biraz karmaşık hale getirecek bir dipnot: Kendi<br />

eski modellerinin fiyatlarının yükseldiğini, hatta yenilerinin<br />

üzerine çıktığını gören bazı spor ayakkabı<br />

markaları, spekülasyonu önlemek için bunları tekrar<br />

üreterek piyasaya sürüyor ve ikinci elin fiyatını<br />

yapay şekilde düşürüyor. Kısaca ürünlere borsadaki<br />

hisse senedi muamelesi yapıyorlar.<br />

MODA YATIRIMI İÇİN NE YAPMALI?<br />

Burberry ve Stella McCartney’den sonra Gucci<br />

de kendi ürünlerini The RealReal üzerinde satmaya<br />

başladı. Bu arada, Alessandro Michele’ye<br />

göre markanın bu yeni seyri satılmayan ürünleri<br />

azalttığı için döngüsellik mantığını izleyen bir<br />

operasyon. Bunun altında Y ve Z kuşaklarına hitap<br />

etme arzusu da var elbette. Bu yolla sezon koleksiyonlarının<br />

satışını artırmak ve genç nüfusu sadık müşterilere<br />

dönüştürmek de hedeflerden biri tabii ki. Öte<br />

yandan kullanılmış ürünleri satarak yenilerini almanın<br />

getirdiği yükü hafifletmeye çalışanlar da var ancak artık<br />

belirgin olan şey değerli ürün satın almanın bir yatırım<br />

haline gelmesi. Bunun kanıtı da yatırımlarını giderek artıran<br />

ikinci el online alışveriş platformları. Gelişmeleri<br />

merakla izlemeye devam ediyoruz.<br />

ROLEX<br />

GUCCI<br />

YATIRIM<br />

PARÇALAR<br />

En üstte, Vestiaire<br />

Collective sitesinde<br />

satışa sunulan<br />

Prada’nın omuz<br />

çantası görülüyor.<br />

The RealReal’daki<br />

Gucci’nin Ophidia<br />

çantası da (en solda)<br />

en çok talep gören<br />

parçalardan. Bir<br />

başka online satış<br />

sitesi LePrix üzerinden<br />

satın alınabilecek<br />

olan altın Rolex saat<br />

tam bir klasik.<br />

ELLE 81

ELLENOSTALJİ STİL<br />

Brigitte Bardot<br />

Sahne<br />

ONLARIN!<br />

EN AZ KENDILERI KADAR<br />

HIKAYELERI DE ILGINÇ, PEK<br />

ÇOK FILME DE KONU OLMUŞ<br />

IKONIK TAKILARIN GÜNÜMÜZ<br />

VERSIYONUNA GÖZ DIKTIK.<br />

ESKI FILMLERI IZLERKEN<br />

O YILLARIN MODASINI<br />

GÜNÜMÜZE TAŞIMAK<br />

ISTEYENLERİ VINTAGE<br />

YOLCULUĞUMUZA DAVET<br />

EDIYORUM.<br />

HAZIRLAYAN: GİZEM İNCE<br />

FOTOĞRAFLAR:SHUTTERSTOCK,<br />

GETTY IMAGES TÜRKİYE<br />

RODARTE<br />

82 ELLE

Kolye,<br />

fiyatı istek<br />

üzerine, BARS<br />

Çoklu uzun kolye,<br />

306.850 TL,<br />

CHANEL<br />

Chloe<br />

Harrouche<br />

‘Raisa Vanessa X<br />

Atasay’ koleksiyonu<br />

yüzük, 5355 TL,<br />

ATASAY<br />

Pembe altın<br />

kaplama<br />

kolye,<br />

400 TL,<br />

GÖZDE ATLI<br />

Jane Birkin<br />

Natalie Wood<br />

‘Troya’ cuff,<br />

725 TL,<br />

REIAN<br />

JEWELRY<br />

‘Heart of the<br />

Sea’ yüzük,<br />

29.350 TL,<br />

KISMET BY<br />

MILKA<br />

Bilezik,<br />

259 TL,<br />

IPEKYOL<br />

Küpe,<br />

fiyatı henüz<br />

belli değil,<br />

ETRO/<br />

BEYMEN<br />

ELLE 83

ELLENOSTALJİ STİL<br />

Pirinç üzeri kaplama<br />

vintage görünümlü<br />

küpe, 480 TL,<br />

PONPONIERE<br />

‘Springly’<br />

bileklik,<br />

495 TL,<br />

LISALINA<br />

Natalie Wood<br />

ESKİNİN<br />

ihtişamı<br />

Vintage görünümlü<br />

takılar günlük/şık, her<br />

tür görünüme uyum<br />

sağlayarak stilinize son<br />

ve çok güçlü imzayı atar.<br />

Elektron pul<br />

kolye,<br />

4950 TL,<br />

MONAPETRA<br />

HAZİNE sandığı<br />

Televizyon ve sinema<br />

dünyasının moda akımlarını<br />

ne kadar etkilediği aşikar!<br />

Dönem temalı projelerin<br />

devam etmesiyle birlikte bu<br />

modanın uzun ömürlü olma<br />

ihtimalı hepimizi mutlu etti,<br />

öyle değil mi? Eskiye nur<br />

yağdı da diyebiliriz.<br />

‘Floriana’<br />

bilezik,<br />

3255 TL,<br />

MON REVE<br />

Altın kaplama<br />

bronz küpe,<br />

379 TL, MTOY<br />

Yüzük, 995 TL,<br />

GAS BIJOUX<br />

‘Soraya’<br />

yüzük,<br />

640 TL,<br />

FELIZIST<br />

Broş,<br />

2200 TL, VERSACE<br />

İnce örgü bilezik, 850 TL, LUNA MERDİN<br />

‘Savanna<br />

Sangha’<br />

kolye,<br />

6445 TL,<br />

TOHUM<br />

‘Stunner’<br />

küpe,<br />

2990 TL,<br />

MER’S<br />

84 ELLE<br />

Düğme küpe,<br />

450 TL, BLOOM<br />

JEWELRY

elle kızlarının<br />

eğlenceli dünyası<br />

FACEBOOK /ELLETurkey<br />

ELLE kızlarının<br />

bakış açısıyla<br />

en güzel Fotoğraflar<br />

BURADA TAKİPTE KALIN<br />

INSTAGRAM/ELLETurkiye<br />

MODA, TREND, STİL, GÜZELLİK<br />

VE GÜNCEL OLAN HER ŞEYİ,<br />

HER AY VE HER AN<br />

ELLE’DE PAYLAŞIYORUZ...<br />

ELLE'İn İlham veren dünyası İçİn<br />

YOUTUBE kanalımıza abone olmayı unutmayın!<br />

YOUTUBE/ELLEtürkiye<br />

Tablet dergİnİz<br />

her ay zengİnleştİrİlmİş<br />

İçerİğİyle<br />

Apple Store'da ve<br />

Google Play'de!<br />

GÜNCEL HABERLER<br />

TÜM DETAYLARIYLA BU ADRESTE<br />

Dünyada ve Türkiye'de ne oluyorsa,<br />

anında İşte tam burada.<br />

TWITTER/ELLETurkey

ELLENOSTALJİ STİL<br />

GEÇMİŞTEN İLHAM<br />

ALAN GELECEK<br />

Vintage<br />

YENİDEN!<br />

HIZLI TÜKETIM KARŞISINDA ETIK BIR<br />

SEÇIM SUNAN VINTAGE SEÇİMLER,<br />

MODA DÜNYASININ SÜRDÜRÜLEBILIRLIK<br />

SINAVINDA ÖNEMLI BIR ROL ÜSTLENIYOR.<br />

YAZI: SERLİ GAZER BOYACI FOTOĞRAFLAR: SCHIAPARELLI,<br />

GETTYIMAGES TÜRKİYE, IMAXTREE.COM<br />

86 ELLE

Maria Grazia<br />

Chiuri,<br />

Dior’in ikonik<br />

modellerini<br />

bu sezon<br />

için yeniden<br />

yorumladı<br />

Vintage<br />

kolye,<br />

CHRISTIAN<br />

DIOR<br />

LOEWE<br />

VERSACE<br />

2018 yılının Mart ayında Paris Moda Haftası’ndayım.<br />

Üzerimde vintage bir Alaia ceket var. Sanki bir sanat<br />

eseri giymişim gibi hissediyorum. Bir heykelin<br />

kıvrımları gibi özenle yaratılmış formu, geniş silueti,<br />

dokusu, hissiyatı, ağırlığı... Bu kadar özel bir parçayı birkaç<br />

saatliğine bile olsa üzerimde taşıyor olmanın verdiği özgüvenle<br />

Place d’lena’da gerçekleşecek Miu Miu defilesine doğru<br />

yürüyorum. Caddede inanılmaz bir trafik oluştu. Elimde<br />

davetiyem, üzerimde vintage Alaia, taksiden inip yürümeye<br />

başladım. 200 metrelik yolda hatırladığım kadarıyla beş kişi<br />

üzerimdekinin ne olduğunu sordu. Caddenin moda gazetecileri,<br />

editörler, influencer’lar ve buyer’larla dolu olduğunu<br />

düşünürsek herkesin bakışlarından üzerimde ne denli özel<br />

bir parça taşıdığımı anlayabiliyordum. Yıllar sonra bu özel<br />

parçayı, ödünç aldığım arkadaşıma geri verirken ellerimin<br />

nasıl titrediğini de hatırlıyorum. Başka bir zaman dilimine<br />

ait olan bir tasarım nasıl olmuş da bende bu kadar aidiyet<br />

hissi uyandırmıştı? Ve ben nasıl olmuş da o ana kadar vintage<br />

parçaların hayatıma katabileceklerinin bu denli güçlü<br />

olabileceğini anlamamıştım. Uzun süre bu cekete gerçekten<br />

sahip olabilmeyi arzuladım. Bana ait olmayan bir aşktı bu.<br />

90’lardan beri ikonik olan (Carrie<br />

Bradshaw’un katkısı yadsınamaz) Fendi<br />

Baguette çantaların 2021 versiyonu<br />

metalik ve beyaz tonlarında.<br />

ELLE 87

ELLENOSTALJİ STİL<br />

Chanel’in<br />

en ikonik ve<br />

değerli vintage<br />

parçalarından<br />

biri bu zincir<br />

kemer. Klasik<br />

logolu, klipsli<br />

küpeleri de<br />

unutmamak<br />

gerek.<br />

Üstteki Louis<br />

Vuitton ve<br />

sağdaki<br />

Hermes<br />

çantalar<br />

markaların<br />

oldukça<br />

özel vintage<br />

parçalarından.<br />

Karakteri olan, güçlü duran bir parçaydı. Kimsede bir eşi<br />

daha yoktu. Vintage kıyafetlerin sadece kullanılmış, ikinci<br />

el kıyafetler olmadığını öğrettin bana sevgili Alaia. Bir hikayesi,<br />

yaşanmışlığı vardı ve onu benim hayatımla buluşturuyordu.<br />

İçimdeki coşku, bu güçlü ceketle birleşince sanırım<br />

dışarıya da aynı enerjiyi hissettirdik. Bir cekete yazdığım<br />

aşk mektubunu burada sonlandırırken sizi de vintage dünyasına<br />

bir yolculuğa davet ediyorum.<br />

Bir dönemin popüler moda akımı vintage yeniden gündemde.<br />

Bunun nedenini basit bir şekilde sürdürülebilirliğin<br />

önem kazanmasına bağlayabiliriz. İkinci el kavramıyla vintage<br />

kavramı arasındaki sınırlar flu olsa da, hatta bu işin üstatları<br />

arasında bile bir ayrım olsa da birçoğu için 1990’lı yıllara<br />

ait parçalarla başlıyor vintage dünyası. Vintage Fashion<br />

Complete kitabının yazarı Nicky Albrechtsen sadece sürdürülebilirlik<br />

değil, yüksek moda markalarının da arşivlerden<br />

“eski” tasarımları çıkarıp modernize etmelerinin vintage’a<br />

bir ilgi başlattığını söylüyor. “Yeni sezon defilelerinde bu<br />

kadar güçlü referanslar görmek insanları da cesaretlendiri-<br />

En iyi<br />

VINTAGE NOKTALARI:<br />

Fey @fey_istanbul<br />

Türk moda tarihinin en ikonik isimlerinden Fatoş Yalın’ın<br />

Nişantaşı’ndaki mağazası. Klasik vintage butiklerdeki<br />

kalabalık ve sıkışık his burada yok. Daha minimal ve klas bir<br />

halde keşfedeceğiniz ürünler Yalın’ın yurtdışı seyahatlerinden<br />

topladıklarını bir küratör gibi özenle bir araya getirmesiyle<br />

oluşuyor.<br />

Sentetik Sezar @sentetiksezarmoda<br />

Derya Gültekin ve Yılmaz Ordukaya’nın Facebook ile online<br />

başladıkları vintage macerası gördükleri ilgi sayesinde<br />

mağazaya dönüşüyor. Dolabınıza gerçek bir retro dokunuşu<br />

istiyorsanız ürünlerini mutlaka inceleyin. Aksesuar ve çanta<br />

konusunda da oldukça iyiler.<br />

Original Seconds @original_seconds<br />

Türkiye’nin en eski vintage mağazalarından biri olan Original<br />

Seconds 2005 yılında iki kadın girişimci tarafından kuruldu.<br />

“Moda gittiği gibi geri gelir” felsefesine inanıyor, “Kalitenin<br />

modası asla geçmez” diyorlar.<br />

Nillush Vintage @nillushvintage<br />

Vintage’ın sadece bir giyim kuşam trendinden öte bir yaşam<br />

biçimi olduğunu düşünen ve bunu seçilmiş tüm ürünlere<br />

yansıtan bir yer. Yıllar boyunca dünyanın çeşitli yerlerinden<br />

biriktirilen parçalarla dolu bir mağaza. Koleksiyonun büyük<br />

bir bölümünü, günümüzde rahatlıkla giyilebilecek tarzda<br />

kıyafetler oluşturuyor. Bunun yanında, dönem temalı partiler<br />

veya projeler için kiralanabilecek “kostüm bölümü” de ayrı<br />

olarak sergileniyor.<br />

Küf Vintage @kuf.vintage<br />

Geçmişe ait ikonik parçaları kendine has stiliyle yorumlayan<br />

Küf Vintage, tek tip giyinmekten sıkılan, sıra dışı, özgün ve stil<br />

sahibi kişilere sesleniyor. Esasen İzmir’de mağazası bulunan<br />

markanın seçkisi hem online hem de Beymen’de satışta.<br />

Seasons & Stories @seasonsandstories<br />

Sürdürülebilir modayı savunan, iyi kondisyona sahip, vintage<br />

ve ikinci el moda aksesuarlarını yeni sahipleriyle buluşturmayı<br />

hedefleyen bir marka. Modaya değer katan her aksesuarın bir<br />

hikayesi olduğunu düşünen ve bundan beslenerek ilerleyen bir<br />

oluşum Seasons & Stories. Dikkat! Burada, Chanel Sonbahar/<br />

Kış 1994 koleksiyonu defile parçası bir kemer, 1980’ler Yves<br />

Saint Laurent kolyeler, 1940’lardan nadir Schiaparelli küpeler<br />

ya da 1980’lerden Nina Ricci bir broş bulabilirsiniz.<br />

Coco yazılı<br />

yüzük,<br />

vintage<br />

CHANEL<br />

88 ELLE

yor. Böylece o gördüklerinin orijinal hallerine sahip olmak<br />

istiyorlar. Çoğu zaman yüksek modaevlerine büyük paralar<br />

dökmek yerine o tasarımların orijinaline yakın olanlarına<br />

daha düşük bütçeler vererek vintage versiyonuna sahip oluyorlar.”<br />

Yapılan araştırmalara göre geçtiğimiz yıl kadınların<br />

ikinci el satın alma oranları yüzde 64 civarlarında. Bu oran<br />

2016 yılında sadece yüzde 45’miş.<br />

YENİ AMA VINTAGE GİBİ<br />

Dior Saddle Bag’i geri getirdi, Prada<br />

naylon çantalarını, Fendi ise Carrie<br />

Bradshaw onaylı 1999 yılına ait bageti...<br />

Bugün artık bütün yüksek modaevleri,<br />

vintage sayılabilecek parçalarını<br />

geri getiriyorlar. Vintage uzmanları<br />

dönemler konusunda ayrışsa da ortak<br />

oldukları bir konu var; vintage’ın<br />

günün sonunda moda dünyasına sürdürülebilirlik<br />

kazandırdığı... “İnsanlar<br />

ileri dönüşümün farkında olmaya başladıkça,<br />

yeniden değerlendirilebilecek<br />

bu parçalarla aralarını sıcak tutmaya<br />

başlıyorlar” diyor Albrechtsen verdiği<br />

bir röportajda.<br />

Gerçek anlamda hiçbir kıyafete ihtiyacımız<br />

olmadan geçirdiğimiz bir yılın<br />

ardından (eşofman takımları hariç)<br />

fark ettik ki geleneksel olarak bildiğimiz<br />

moda değişmeye başladı. Bir kafesin<br />

içindeki deney faresi gibi bahsedilen<br />

Z jenerasyonuyla birlikte tüketim<br />

alışkanlıklarımız da farklılaştı. Evet<br />

hâlâ bir şeyler satın alma güdümüz var,<br />

fakat aldıklarımız çok daha önceden<br />

üretilmiş ve başkalarının hali hazırda<br />

kullanmadığı kıyafetler olmaya başladı.<br />

Ekolojik ve etik konuların yanı sıra işin<br />

bir de bütçesel yanı var. Hayranı olduğunuz<br />

fakat bütçenizin yetmediği tasarımcıların<br />

parçalarını çok daha düşük<br />

maliyetlerle satın olmak muazzam bir<br />

his. Yıllar önce İstanbul’da bir butikten<br />

satın aldığım vintage Gucci çantayı<br />

her kullandığımda müthiş bir mutluluk<br />

hissederim. Vintage parçalar böyledir,<br />

kullanım hazzı başkadır, başkasında<br />

olmayacağını bilirsiniz. Ve sanki zamanın ötesinde bir stile<br />

sahip olursunuz. 2020 kıyafetleri sorguladığımız bir yıl<br />

oldu. Bu kadar şeye ihtiyacımız olmadığını anladık. Gereksiz<br />

yere ne çok alışveriş yapmış olduğumuzla yüzleştik. Elini<br />

taşın altına sokabilenler iradelerine sahip çıktı ve satın alma<br />

arzuları daha ekolojik yönlere evrildi. Farkındalığı yüksek<br />

bir nesil sayesinde tüketim alışkanlıklarımız değişmeye başlıyor<br />

ve vintage bu yolun en önemli taşıyıcısı olacak.<br />

Hangi parçalara<br />

YATIRIM YAPMALI?<br />

Deri ceket Şu sıralar oversize ve<br />

Matrix-vari deri ceketler popüler<br />

olsa da iyi kesim bir deri ceket<br />

her daim bir moda klasiğidir. Yeni<br />

bir tane almak yerine kendiniz<br />

için bir vintage parçaya yatırım<br />

yapabilirsiniz.<br />

Vintage Tişörtler Hani üzerlerinde<br />

rock’n’roll grupların logoları<br />

olanlardan. Camille Rowe’un<br />

bir röportajında gittiği her<br />

ülkeden vintage tişört toplayarak<br />

koleksiyonerlik yaptığını anlatıyordu.<br />

Vintage dünyasına adım atmak için<br />

şahane bir başlangıç.<br />

Denim Bir başka moda klasiği<br />

olan denimler ceket ya da<br />

pantolon formundayken en iyi<br />

modelleri hâlâ vintage butiklerde<br />

bulabilirsiniz. Bundan yıllar önce<br />

Berlin’den aldığım Levis 501’ler her<br />

giydiğimde insanların ilgisini çeker.<br />

Denim vintage parçalara mutlaka<br />

bir şans verin.<br />

İkonik çantalar Çanta konusu<br />

belki de bu dünyanın en çok tercih<br />

edilenlerinden. Burada dikkat<br />

etmeniz gereken unsur çantanın<br />

orijinalliğinin size kanıtlanıyor<br />

olması. Bazen bütçenizin<br />

yetmeyeceği bazen de gerçekten<br />

çok özel bir parçayı vintage<br />

butiklerden bulabilirsiniz.<br />

Vintage<br />

ayakkabı,<br />

CHLOE<br />

İkili kalpli<br />

kolye, eski<br />

ismiyle<br />

YVES SAINT<br />

LAURENT<br />

Kozmetik çantası, vintage CHANEL<br />

At figürlü bileklik,<br />

vintage HERMES<br />

Vintage konusunun<br />

yeniden değer<br />

kazanmasıyla<br />

birlikte, modaevleri<br />

de arşivlerindeki<br />

parçaları yeniden<br />

yorumlayarak<br />

satışa sunmaya<br />

başladılar.<br />

ELLE 89

ELLENOSTALJİ GÜZELLİK<br />

TWIGGY<br />

Retro<br />

KOZMETIĞE<br />

DOKUNUŞ<br />

GEÇMIŞE BAKTIĞIMIZDA, MAKYAJ<br />

TÜM KADINLAR IÇIN BIR TUTKU<br />

OLMUŞ. GÜNÜMÜZDE ISE GERÇEK<br />

BIR ÇILGINLIK! İŞTE MARKALARIN<br />

DÜNÜ BUGÜNE TAŞIYAN, NOSTALJIK<br />

TASARIMLI KOLEKSIYONLARI.<br />

YAZI: DAMLA DURAK<br />

90 ELLE

Gucci<br />

Sadece yüksek moda<br />

sahnesinde değil, kozmetik<br />

alanında da geçmişe<br />

göndermeler yapmayı seven<br />

Gucci, bunu kapsül oje<br />

koleksiyonu “Vernis à Ongles”<br />

ile taçlandırıyor. Eski ojelerini,<br />

yepyeni ve vintage tasarımlı<br />

şişelerle sunan marka, renk<br />

paletinin en canlı tonlarını<br />

bu seride topluyor. Eski oje<br />

şişelerinden ilhamla tasarlanan<br />

bu ambalajlar, şık nervürlü<br />

sapıyla ve armut şeklinde<br />

şişesiyle o istenilen nostaljiyi<br />

yakalıyor. Bui Gucci’nin ilk retro<br />

girişimi de değil üstelik. Rouge<br />

À Lèvres Voile ruj koleksiyonuna<br />

markanın kreatif direktörü<br />

Alessandro Michele tarafından<br />

“sinemanın altın çağı” ilham<br />

alınarak yaratılan beş yeni<br />

renk ekleniyor. Bu serinin<br />

ambalajlarında çiçek desenleri<br />

başrolde; tıpkı geçmiş yılların<br />

perde desenleri gibi…<br />

Dior<br />

Dior Makeup direktörü Peter<br />

Philips, Paris 30 Avenue<br />

Montaigne’deki tarihi<br />

Maison Dior’un yeniden<br />

açılmasına adeta bir saygı<br />

niteliğinde sunduğu The<br />

Atelier Of Dreams yılbaşı<br />

koleksiyonuyla Dior’un tarihi<br />

mirasını günümüze taşıyor.<br />

Bu özel koleksiyonu, vintage<br />

görünümlü ambalajlarıyla<br />

hemen tanınan Diorific<br />

serisinin yeni bir yorumu gibi<br />

düşünebilirsiniz. Monsieur<br />

Dior’un şanslı numarası olan<br />

8 rakamlı siluete sahip,<br />

altın ambalajlı Diorific rujun<br />

üzerinde Paris atölyelerinin<br />

bir tasviri görünüyor. Sınırlı<br />

sayıda üretilen koleksiyonda<br />

yine aynı nostaljik havayı<br />

yakalayan bir far paleti ve<br />

oje yer alıyor.<br />

Besame<br />

Cosmetics<br />

Sanatçı, tasarımcı ve kozmetik<br />

tarihçisi Gabriela Hernandez<br />

tarafından yaratılan Besame<br />

Cosmetics, ilhamını tamamen<br />

vintage kozmetikten alan<br />

bir marka. Hernandez,<br />

markayı kurmasında, öncelikle<br />

büyükannesinin sofistike<br />

güzellik rutininin büyük etkisi<br />

olduğunu söylüyor. Tüm<br />

koleksiyonlarında vintage<br />

görünümlü ambalajlar tercih<br />

eden marka, Hollywood’un<br />

en ikonik kadını Marilyn<br />

Monroe adını taşıyan ve tüm<br />

ambalajların üzerinde imzası<br />

bulunan bir de koleksiyon lanse<br />

ediyor. Ürünler, Monroe’nun en<br />

sevdiği kozmetik ürünlerinden<br />

ilham alınarak tasarlanıyor<br />

ve 1950’lerin unutulmaz<br />

görünümünü yakalayabilmeniz<br />

için beraberinde bir kılavuzla<br />

satışa sunuluyor.<br />

ELLE 91

ELLENOSTALJİ GÜZELLİK<br />

Benefit<br />

San Francisco’da doğan ve<br />

ürünlerin içerikleri kadar renkli<br />

ve eğlenceli ambalajlarıyla<br />

da akıllara gelen Benefit,<br />

Dr. Feelgood serisiyle bizi<br />

eski yılların siyah beyaz<br />

filmlere götürüyor. Sepya<br />

retro fotoğraflarla süslenen<br />

koleksiyonda matlaştırıcı<br />

makyaj bazı ve matlaştırıcı<br />

transparan pudra olmak üzere<br />

iki bulunuyor; yani seri mat<br />

ve porselen görünümlü bir<br />

cilt yakalamak için yaratılmış<br />

diyebiliriz. Günümüzde pudra<br />

hafifçe ve daha çok makyaj<br />

sabitleme amacıyla kullanılsa<br />

da, yumuşak bir aplikatörle<br />

uygulanan pudraların geçmişte<br />

kadınlar için vazgeçilmez bir ten<br />

makyajı malzemesi olduğu da<br />

bir gerçek.<br />

Paul&Joe<br />

Paris merkezli Paul&Joe<br />

hazır giyim ve pijama<br />

koleksiyonlarında olduğu gibi<br />

kozmetikte de fark yaratmayı<br />

başarıyor. Japon kozmetik<br />

grubu Albion ile işbirliği<br />

içinde geliştirilen makyaj<br />

malzemeleri sunan marka,<br />

ambalaj tasarımlarında<br />

da retro havayı fazlasıyla<br />

hissettiriyor. Bir tekstil markası<br />

olmasına rağmen kozmetik<br />

ürünlerinde geniş ürün gamına<br />

sahip. Rujdan fondötene,<br />

pudradan allığa kadar pek<br />

çok ürünü son derece şık<br />

ambalajlar içinde koleksiyonda<br />

bulabilirsiniz. Markanın, renkli<br />

kozmetiğin yanı sıra portakal<br />

çiçeği ve hiyalüronik asit gibi<br />

içeriklerle formüle edilmiş cilt<br />

bakım ürünleri sunduğunu da<br />

eklemeden geçmeyelim.<br />

Guerlain<br />

Çiçek desenleri sizde de<br />

anında nostaljik bir çağrışım<br />

yapmıyor mu? Bu akıma<br />

kapılan markalardan biri de<br />

Guerlain. Geçtiğimiz sene lanse<br />

ettiği Cherry Blossom makyaj<br />

koleksiyonunda, markanın<br />

ışıltılı incilerden oluşan ikonik<br />

pudrasının güncel bir yorumu<br />

öne çıkıyor. Kiraz çiçekleriyle<br />

dekore edilen bu yeni<br />

ambalajlar; sadece nostaljik<br />

değil aynı zamanda son derece<br />

de romantik bir görünüme sahip.<br />

Koleksiyonda ayrıca parfüm<br />

ve ruj da yer alıyor ve tahmin<br />

edebileceğiniz gibi tüm ürünler<br />

floral kokulara sahip.<br />

92 ELLE

Too Faced<br />

1998 yılında Jerrod Blandino<br />

tarafından kurulan Too Faced,<br />

her ne kadar günümüz popüler<br />

kültürünü fazlasıyla yakalamış<br />

ve makyaj influencer’larının<br />

favorilerinden olmayı başarmış<br />

olsa da tasarımlarında retro<br />

yorumlamalara fazlaca yer<br />

veriyor. Adeta mücevher kutularını<br />

andıran kalp şeklinde klipslere<br />

sahip altın kenarlı paletlerinin<br />

yanı sıra logosunda seçtiği fontla<br />

da nostaljik havayı yakalayan<br />

marka, bizlere “al beni” demeyi<br />

başarıyor.<br />

Winky Lux<br />

Gördüğünüz anda sahip<br />

olmak isteyeceğiniz, almadan<br />

duramayacağınız bir marka<br />

daha! 2015 yılında Natalie<br />

Mackey tarafından kurulan<br />

Winky Lux, yaratıcısı tarafından<br />

“lüks ancak erişilebilir, temiz<br />

içerikli ve neşeli” olarak<br />

tanımlanıyor. Mackey haksız da<br />

sayılmaz; daha önce hem bu<br />

kadar vintage görünen hem de<br />

bu kadar sıra dışı gül şeklinde<br />

bir allık görmüş müydünüz?<br />

İçinde çiçek barındıran saydam<br />

dudak balm’ı ise yine bu<br />

bahsettiğimiz havayı yuvarlak<br />

hatlara sahip altın rengi<br />

ambalajıyla fazlasıyla yakalıyor.<br />

Charlotte<br />

Tilbury<br />

Özellikle YouTube’da çektiği<br />

video’lardan tanıdığımız ünlü<br />

makyaj sanatçısı Charlotte<br />

Tilbury’nin kendi adını<br />

taşıyan kozmetik markası,<br />

makyaj tutkunları arasında<br />

oldukça popüler. Markanın<br />

koleksiyonlarına ve ambalaj<br />

tasarımlarına baktığımızda<br />

Tilbury’nin de geçmişten<br />

fazlasıyla etkilendiğini ve<br />

ilham aldığını görüyoruz.<br />

Özellikle şerit kabartmalı<br />

metalik ambalajda sunulan<br />

“The Vintage Vamp” rujları<br />

ve geçmişte çok kullanılan<br />

bir ambalajlama şekli olan<br />

kavanoz formda sunulan<br />

ürünleri bunun en büyük<br />

ispatlarından.<br />

ELLE 93

ELLENOSTALJİ DEKORASYON<br />

Dünü güne taşıyan akım:<br />

MID-CENTURY<br />

MODERN<br />

1945’TE POPÜLER OLUP 70’LERIN SONUNA KADAR DEVAM EDEN MID-CENTURY<br />

MODERN TASARIMLARI; NET ÇIZGILERI, ORGANIK FORMLARI, MINIMAL DETAYLARI<br />

VE YÜKSEK FONKSIYONELLIK ÖZELLIĞIYLE TANIMLANIYOR. GÜNÜMÜZÜN<br />

“IKONIK” PARÇALARI BÜYÜK ÖLÇÜDE BU DÖNEME AIT. KOLEKTIF HAFIZAMIZDA<br />

IZ BIRAKMIŞ VE ZAMANSIZLIK SIFATINI GIYMIŞ TASARIMLAR, ILAVE EDILDIKLERI<br />

TÜM MEKANLARI BIR ÜST SEVIYEYE TAŞIRKEN; GEÇMIŞE DAIR IZLERI GÜNCEL BIR<br />

YORUMLA YAŞAM ALANLARIMIZDA MISAFIR ETMEMIZE DE VESILE OLUYOR.<br />

HAZIRLAYAN: SELIN CEBECIOĞLU<br />

94 ELLE

GEÇMIŞIN GÜCÜ<br />

Aslında İkinci Dünya Savaşı sonrasında popüler olsa da<br />

modernizm ve Bauhaus hareketlerinden de etkilendiği<br />

için 20. yüzyılın başlarında doğuşunun sinyallerini veren<br />

Mid-Century modern; Charles ve Ray Eames, Harry Bertoia,<br />

Arne Jacobsen ve George Nelson gibi tasarımcıların<br />

yarattığı ikonik mobilya ve aydınlatmalarla günümüzde<br />

de tercih edilirken, Richard Neutra ve Rudolph Schindler<br />

gibi isimlerin mimari çalışmaları hala örnek teşkil ediyor.<br />

Organik etkileşimleri, basit formları, fonksiyonun önemini<br />

vurgulamasının yanı sıra başka stillerle de rahatça bir araya<br />

gelebilen bu zamansız tasarım anlayışı 50-60’lı yılların kusursuz<br />

tasarım gücünü ortaya koyuyor.<br />

DOĞAL, YALIN VE DIKKAT ÇEKICI<br />

1950’li yıllara ait mobilyalarda doğal ahşap seçimi ve fonksiyonu<br />

takip eden form anlayışı tasarımların ana hatlarını<br />

oluşturuyor. Amerikan ceviz ağacı ve maun, kullanılan koyu<br />

ahşaplar arasında yer alırken; huş ağacı, akçaağaç, meşe<br />

ağacı ve Hint meşesi de diğer popüler ahşaplar arasında boy<br />

gösteriyor. Renk kartelasında ahşabın etkisiyle kahve tonları<br />

ana kabuğu oluşturuyor. Sınırlayıcı bir renk paleti söz konusu<br />

değil ama 70’leri etkisi altına alan “flower power” akımı<br />

bu dönemde ayak seslerini duyurmaya başlamış. Öyle ki;<br />

yeşiller, turuncular, kırmızılar güçlü enerjisiyle yükseliyor.<br />

1. Reddot tasarım ödüllü<br />

PS 2014 sarkıt aydınlatma,<br />

679 TL, IKEA<br />

2. Sehpa, YARGICI<br />

HOMEWORKS<br />

3. Crosley pikap, 3199 TL,<br />

VAKKOROMA<br />

4. Bank, HALİT BERKER<br />

5. Kah-kaha sehpa, HALİT<br />

BERKER<br />

1<br />

2<br />

3<br />

4<br />

5<br />

ELLE 95

ELLENOSTALJİ DEKORASYON<br />

Ne OKUMALI<br />

Mid-Century Modern:<br />

Interiors, Furniture, Design Details<br />

Dönemi duvardan döşemeye, yüzeyden<br />

aydınlatmaya ve mobilyalara kadar<br />

detaylı bir şekilde ele alan kitap, çığır<br />

açan mid-century modern dönemi<br />

kurguları oluşturmak için öneriler sunuyor.<br />

22,99 Dolar, amazon.com<br />

Inspiring Interiors/1950’s<br />

Gene Moore imzalı kitap Armstrong<br />

yayınevi tarafından hazırlanmış. Kitapta<br />

50’lerin dekorasyonunu net bir biçimde<br />

anlatan 350’nin üzerinde fotoğraf<br />

bulunuyor. O yıllara ait mobilyalar,<br />

aksesuarlar, halı ve zemin kaplamaları<br />

hakkında geniş bilgiler bulmak mümkün.<br />

29,95 Dolar, amazon.com<br />

1<br />

2<br />

3 4<br />

5<br />

96 ELLE

6<br />

7<br />

1. Noguchi sehpa, MOZAİK<br />

2. Stairs konsol,<br />

23.076 TL,<br />

CUMBA SELECTION<br />

3. Vitra marka Charles<br />

Eames tasarımı eames<br />

depolama ünitesi, MOZAİK<br />

4. Astro ayna, Moda<br />

BAGNO<br />

5. Wanscher koltuk,<br />

NORDIST<br />

6. Arne Jacobsen tasarımı<br />

Egg koltuk, MOZAIK<br />

7. Big sur sarkıt aydınlatma,<br />

4038 TL, CUMBA<br />

SELECTION<br />

8. Rahle sehpa, LIVING<br />

STORE<br />

8<br />

İkonik bir ev:<br />

FARNSWORTH HOUSE<br />

Mies Van der Rohe tarafından tasarlanan Farnsworth House,<br />

20. yüzyılın süsten uzak, geometri ve simetriyi esas alan<br />

rasyonel mimari anlayışla ortaya çıkmış. Yapı, askıda durma<br />

hali ve yalın mimari elemanlarının yanı sıra yarattığı şeffaflıkla<br />

köklü değişikliğe yol açan bir dile sahip. Platformlar üzerine<br />

oturtularak zeminle teması kesilen evin içerisinde bölme unsuru<br />

olmadan özgür bir alan oluşturulmak hedeflenmiş.<br />

ELLE 97

ELLENOSTALJİ DEKORASYON<br />

Bu isimler ILHAM DOLU<br />

İkonik stil kavramını beynimize kazıyan ve günümüzde de liste başı olup, en sık “uyarlanan” tasarımlara imza<br />

atan isimleri biraz daha yakından tanıyalım.<br />

Vitra marka Charles&Ray<br />

Eames tasarımı Eames<br />

Lounge koltuk ve puf,<br />

MOZAİK<br />

Charles&Ray Eames<br />

Charles modern tasarım tarihinin gelmiş geçmiş en ünlü siması, aslen mimarlık<br />

okulundan atılmış. 30’larının ortasına kadar birçok işte başarısız olmuş. Ray ise<br />

Charles’ın ışığını parlatan bir resim öğrencisi… Birlikte yarattıkları sayısız ürünün<br />

her biri günümüzde tasarım ikonu sayılıyor.<br />

Lucienne<br />

Day’in Festival<br />

of Britain’da<br />

tanıttığı Calyx<br />

kumaş serisi,<br />

yıldızının<br />

yükselmesine<br />

vesile olan<br />

tasarımlarından.<br />

Robin Day<br />

tasarımı Polypro<br />

sandalyenin üretim<br />

yılından bu yana<br />

13 milyonun<br />

üzerinde resmi<br />

satışa ulaştığı<br />

biliniyor.<br />

Robin&Lucienne<br />

Day<br />

Robin Day, tüm<br />

dünyada belki de<br />

en çok taklit edilen<br />

ve artık anonim<br />

kabul edilen plastik<br />

sandalyelerin<br />

yaratıcısı; kariyeri<br />

70 yıla yayılmış bir<br />

tasarım fenomeni.<br />

Lucienne ise ev<br />

tekstili tasarımları<br />

50’ler ve 60’lar<br />

Avrupa’sına<br />

damgasını vurmuş<br />

bir tasarımcı.<br />

İsimlerini geri planda<br />

tutmayı tercih eden<br />

çift günümüzde<br />

“ulaşılabilir<br />

tasarım” kavramının<br />

yaratıcıları olarak<br />

anılıyor.<br />

98 ELLE

Eero Saarinen<br />

Neo-fütüristik tarzıyla<br />

bilinen tasarımcı ve<br />

mimar Eero Saarinen,<br />

döneme öncülük<br />

etmesiyle beraber sıra<br />

dışı formların kullanışlı<br />

olabileceğini gözler<br />

önüne sermesiyle de<br />

bir ilah.<br />

Eero Saarinen<br />

tasarımı Tulip<br />

masa 1957 yılı<br />

çıkışlı.<br />

Le Corbusier<br />

Düzgün, klasik, geometrik biçimler ve mükemmel oranlar elde etmek<br />

gibi özellikleri sıralanabilen rasyonel mimarinin etkileri 1950’lerden<br />

günümüze kadar etkinliğini sürdürdü. Bu akımın ilkelerini oluşturan<br />

isimlerden biri de kuşkusuz Le Corbusier’di.<br />

Le Corbusier & Pierre<br />

Jeanneret & Charlotte<br />

Perriand imzalı LC4<br />

uzanma koltuğu 1928<br />

yılından bu yana<br />

hayatımızda.<br />

ELLE 99

ELLENOSTALJİ DEKORASYON<br />

MEKANA NASIL UYARLARIM?<br />

Retro mobilyalara evinizde ilk kez yer verecekseniz, odanın<br />

eksik parçasından başlamayı deneyebilir, mikrodan makroya<br />

hareket edip son sahneye ulaşabilirsiniz. Retro mobilya<br />

ve aydınlatmaları güncel stillerle buluşturmaktan çekinmeyin.<br />

Neredeyse her biri zamansız sayılabilecek tasarımlar<br />

eklektik kurguda kusursuz bir uyum sergileyecektir. Beraberinde<br />

bol bitki, mat altın ve bakır vurgular, geometrik<br />

desenler, çağdaş sanat eserleri, modern heykeller, rahat<br />

hissettiren yastıklar kullanmak hedefinize ulaşmanıza yardımcı<br />

olacaktır.<br />

1<br />

3<br />

4<br />

5<br />

2<br />

1. Demre kilim, KOLEKSİYON<br />

2. Knoll marka Eero Saarinen tasarımı<br />

Tulip koltuk, MOZAİK<br />

3. Nikea büfe, MOBİ<br />

4. Ion marka max LP hoparlörlü pikap,<br />

1499 TL, BEYMEN<br />

5. Baker marka koltuk, DREAM HOME<br />

6. Mushroom masa, HALİT BERKER<br />

7. Sely puf, 1.990 TL, MUDO CONCEPT<br />

8. Lambader, 1350 TL, GOTWOB<br />

9. Elenor sandalye, VISIONNAIRE<br />

10. Arketipo marka Longplay konsol,<br />

STATU MOBİLYA<br />

100 ELLE

Vitra marka George Nelson<br />

tasarımı çalışma masası,<br />

bölmelerinde kullandığı renk<br />

paletiyle retro kuşağına atıfta<br />

bulunuyor.<br />

6<br />

8<br />

7<br />

9<br />

10<br />

ELLE 101

ELLENOSTALJİ MİMARİ<br />

HEYKELSI KIVRIMLAR<br />

“DOKSAN DERECELIK BIR AÇI BENI ETKILEMEZ, INSANOĞLU<br />

TARAFINDAN YARATILMIŞ DÜMDÜZ, KATI VE DEĞIŞIME AÇIK OLMAYAN<br />

ŞEYLER DE ILGILIMI ÇEKMEZ. BENI ESAS ETKILEYEN ÖZGÜR VE HASSAS<br />

KIVRIMLARDIR. BU KIVRIMLARI ÜLKEMIN DAĞLARINDA, HIZLA AKAN<br />

AKARSULARINDA, DENIZIN DALGASINDA VE<br />

SEVILEN KADININ VÜCUDUNDA BULABILIRSINIZ”<br />

DIYEN 50’Lİ VE 60’LI YILLARIN EN ÖNEMLI<br />

TEMSILCILERINDEN BREZILYALI MIMAR OSCAR<br />

NIEMEYER, MIMARLIK TARIHINE<br />

SAYISIZ MIRAS BIRAKTI.<br />

YAZI: NAZ GÜRLEK<br />

Oscar Niemeyer tasarımı Rio<br />

şezlong 1978 üretimi. Paris’te<br />

kaldığı dönemlerde Niemeyer<br />

mobilyalar tasarlamış. Bükülmüş<br />

demir ve deri kaplama gibi<br />

malzemeler tercih etmiş.<br />

Mimaride modern dönemin Picasso’su olarak<br />

anılan ve bir asra damgasını vuran Brezilyalı<br />

mimar Oscar Niemeyer hep kendi yolunu izlemiş,<br />

başkaları da onu takip etmiştir. 1936 yılında<br />

mimarlık kariyerine başlayan ve halen tasarımları inşa<br />

edilmeye devam eden Niemeyer dökme betonun estetik<br />

amaçlar için farklı biçimlerde kullanılmasının öncülüğünü<br />

yapan ilk mimarlardan birisidir. Dünyanın birçok yerinde<br />

bulunan eserleri duruşuyla diğerlerinden farkını ortaya<br />

koyar. “Mimar için önemli olan, hoşuna giden şeyi yapmasıdır;<br />

başkasının onun yapmasını istediği şeyi değil. Ben bu<br />

yolu izledim.” diyen Niemeyer önce ressam gibi beli kıvrılan<br />

binalar tasarlamış sonra da çizdiklerinin üzerine beton<br />

dökmüştür. Çalışmalarında Brezilyalı kadınların kıvrımlarından<br />

ilham aldığını belirtirken, “Fethedilecek büyük bir<br />

alanınız varsa kıvrım bunun doğal çözümüdür” der.<br />

O, modern hareketin kahramanlarının sonuncusudur. Le<br />

Corbusier, Mies van der Rohe, Frank Lloyd Wright ve Alvar<br />

Aalto gibi çalışmalarıyla tarihe geçmiş isimler, tek eliyle<br />

mimarlığı duyumsal eğrilerden, hafiflik ve unutulmaz bi-<br />

çimlerden oluşan muhteşem bir şeye dönüştüren bu Brezilyalıya<br />

hayranlık duymuşlardır. Oscar Niemeyer’in ilk<br />

dönem tasarımlarında Le Corbusier’nin etkileri son derece<br />

belirgindir. Zamanla kendi tarzını yaratan mimar Le Corbusier’yi<br />

tasarımlarında eğriler kullanmaya teşvik etmiştir.<br />

Juscelino Kubitschek 1956 yılında Brezilya Başkanı seçildikten<br />

sonra bir gün Oscar Niemeyer ile konuşurken kafasından<br />

geçen iddialı önerisini onunla paylaşır: “Bu ülke için<br />

yeni bir başkent inşa edeceğim. Bunun için bana yardım etmeni<br />

istiyorum.” Böylece ülkenin yeni başkenti Brasilia’nın<br />

tasarlanması projesi Niemeyer’e verilir. Şehir planlamasını<br />

üstlenen Lucio Costa ile Niemeyer bu proje sırasında bazı<br />

yeni fikirler denerler. Brasilia’da tasarlanan oldukça geniş<br />

ve boş caddelerin varlığı bunun bir örneğidir. Diğer bir yeni<br />

şehir planlama fikri ise yapıların çoğunlukla yerden kolonlar<br />

ve diğer taşıyıcı sistemler ile yükseltilmesidir, böylelikle<br />

bu binaların boş kalan alt kısımlarının özgür olması ve doğa<br />

ile bütünleşmesi amaçlanmıştır: “Kendimle tartışıyorum.<br />

İçimizde aslında en azından iki kişiyiz. Yani çizdiğimde, benimle<br />

tartışan çok akıllı bir adam oluyor. Harika bir adam!<br />

102 ELLE

Oscar Niemeyer’in 1951’de kendisi<br />

için tasarladığı Rio de Janeiro’nun Barra<br />

de Tijuca semtinde yer alan ev, modern<br />

mimarinin en güzel örneklerinden bir olarak<br />

kabul edilir. Bugün Das Canoas House<br />

mimarın çeşitli sergilerine ev sahipliği<br />

yapmak amacıyla halka açılmıştır. Organik<br />

formları ve minimalist bir çizgiyi aynı yapıda<br />

bir araya getiren dahi mimarın amacı<br />

mutlak özgürlüğü yakalamak, şeffaf bir<br />

çerçeve içinde evin çevresiyle ve doğayla<br />

bütünleşmesini sağlamakmış.<br />

Kumsalı, kadınları ve denizi seviyor. Basit bir yaşam sürmek,<br />

balık tutmak istediğini söylüyor, ama mimarlık hakkında<br />

benden çok daha fazla şey biliyor. Bazen, çizim tahtamla<br />

yalnız olduğumda, onunla yüksek sesle konuşuyorum<br />

ve bir şekilde yeni bir binanın ne olmak istediği konusunda<br />

sonuçlara varıyoruz. Çizimler ortaya çıkıyor. Çizimlerle birlikte<br />

bir de yazı yazıyorum ve sonra anlamlı olup olmadığından<br />

emin olmak için geriye dönüp tekrar okuyorum. Eğer<br />

değilse, kendimle yeniden tartışıyorum ve yeni bir çizim<br />

üretiyorum. Eğer bu net ve basit bir şekilde okunuyorsa, binanız<br />

budur. Hepsi bu. Fazlası yok.”<br />

Brezilya, Oscar Niemeyer Müzesi.<br />

104 yıllık ÜRETKEN BIR HAYAT<br />

Oscar Niemeyer 1907 yılında Rio de Janeiro’da dünyaya<br />

gelir. Dönemin Brezilya’daki ünlü mimarlarından Lùcio Costa ve<br />

Carlos Leão’nun yanında mimarlık kariyerine adım atar. 1936<br />

yılında Le Corbusier’nin danışman olarak bulunduğu Gustavo<br />

Capanema Sarayı’nın inşasında görev alır. 1947 yılında New<br />

York’ta inşa edilecek yeni Birleşmiş Milletler Merkez Binası’nın<br />

tasarımı için oluşturulan uluslararası tasarım grubunda o da<br />

vardır. Juscelino Kubitschek 1956 yılında Brezilya Başkanı<br />

seçildikten sonra ülkenin yeni başkenti Brasilia’nın tasarlanması<br />

projesini Niemeyer’e verir. Brasilia şehrinin oluşturulmasından<br />

sonra Niemeyer Brasilia Üniversitesi Mimarlık Bölümü Başkanı<br />

seçilir. 1963 yılında Amerikan Enstitüsü’ne onur üyesi olur.<br />

Aynı yıl Sovyetler Birliği tarafından verilen Lenin Barış Ödülü’ne<br />

layık görülür. 1964-1985 yılları arasında Brezilya’daki askeri<br />

diktatörlük döneminde Oscar Niemeyer komünist görüşü<br />

nedeniyle ülkeden sürülür. Paris’te kaldığı dönemde endüstriyel<br />

mobilyalar tasarlayan mimar, diktatörlük rejimi sona erdikten<br />

sonra ülkesine döner ve 1988 yılında mimarlık alanındaki<br />

en prestijli ödüllerden birisi olan Pritzker Mimarlık Ödülü’nü<br />

kazanır. 1992-1996 yılları arasında Brezilya Komünist<br />

Partisi’nin başkanı olarak görev alır. Oscar Niemeyer 2012<br />

yılında vefatına kadar çalışmış ve Latin Amerika Anıtı’ndan<br />

Yerli Halklar Müzesi’ne, Niterói Güncel Sanatlar Müzesi’nden<br />

Carlos Marighella’nın mezar taşı tasarımına kadar sayısız<br />

mimari esere imza atmıştır.<br />

ELLE 103

ELLENOSTALJİ SEYAHAT<br />

Otel sektöründe<br />

YÜZYIL ORTASI nostaljisi<br />

ÜSTÜ AÇIK KLASIK BIR ARABAYLA YOL YAPMA FIKRI, HOLLYWOOD FILMLERININ DÜNYA<br />

KÜLTÜRÜNE BIR ARMAĞANI. BUNUNLA BIRLIKTE GELEN ISE, YOL KENARINDA/SAHILDE<br />

YER ALAN MOTELLER. BU MOTELLERIN MIMARISI EN YENI TREND OLARAK ŞIMDI HIZLA<br />

YAYILIYOR, ESKI YAPILAR BUTIK OTELLER OLARAK YENILENIYOR. AVRUPA’DA ISE 50’LERİN<br />

AMERIKAN MOTELI KONSEPTINDE OTELLER INŞA EDILIYOR. HAZIRLAYAN: AFIFE SELEN SELÇUK<br />

THE DRIFTER HOTEL, New Orleans, ABD<br />

New Orleans’ın Fransız Mahallesi’ne yakın konumda bulunan The Drifter Hotel, yüzyıl<br />

ortası modern stilde yapılmış, ikonik şerit formundaki iki katlı binası ve 2017’deki yenileme<br />

sırasında korunmuş eski tip neon tabelaları, terrakota ve terrazzo zeminleriyle geçmişin<br />

tipik Amerikan moteli ruhuna gönderme yapan bir tasarıma sahip. Tasarım ve işletmesinde<br />

alt kültürel uyumsuzluktan ilham alan The Drifter, yerel sanatı destekleyen, yeni ve popüler<br />

mutfakları keşfetmek isteyen, iyi kahveyi yaşam kalitesiyle eş gören yapıya sahip insanları<br />

hedefliyor. Sadeliğin hakim olduğu 20 odanın tümünde beton duvarlar ve zeminde Oaxaca<br />

çinileri, 1950’ler tarzı elektrikli vantilatörler, ahşap ve pirinç detaylı dönem mobilyalarını<br />

görmek mümkün. Odaların aksine baskın flamingo pembesi ve yeşil yapraklı duvar resmiyle<br />

tropikal tatil köyü atmosferine bürünen lobiyle; 50’ler diner stili döşenmiş, Küba, Haiti ve<br />

Meksika yemeklerinin servis edildiği restoran ve bar, dış mekanda havuza kadar uzanıyor.<br />

Havuzun üstündeki dev disko topu ise gece eğlencelerinin habercisi. thedrifterhotel.com<br />

104 ELLE

NATIVE HOTEL (HOTEL<br />

JUNE), Malibu, ABD<br />

Eskiden Malibu Riviera Motel adıyla<br />

bilinen ve 1947’de inşa edilen tesis,<br />

James Dean ve Marilyn Monroe gibi<br />

dev yıldızların sahil sığınağı olarak<br />

ünlenmiş. Ayrıca Bob Dylan, 1974’te<br />

“Blood on the Tracks” albümünü<br />

yazmak için motelin 13 numaralı<br />

odasına yerleşmiş. Yakın zamanda<br />

yapılan yenilemeyle eskiye referans<br />

veren modern bir görünüme kavuşan<br />

motel, Hotel June, Malibu adıyla Ekim<br />

ayında kapılarını yeniden açtı. Los<br />

Angeles merkezli tasarım ofisi Folklor<br />

imzasını taşıyan 13 kulübe stili oda;<br />

güncel Zen dokunuşlarıyla sadeleşmiş<br />

50’ler modernizminin çok iyi birer<br />

örneği özel yapım mobilyalar, eskitme<br />

Türk kilimleri, vintage aksesuarlar ile<br />

Zuma Beach ve Point Dume manzaralı<br />

ahşap teraslarla şekilleniyor. Çoğu<br />

yerel sanatçılar tarafından özel olarak<br />

otel için yaratılmış güzel bir sanat eseri<br />

koleksiyonu bulunan Native, eskiden<br />

olduğu gibi yaratıcı beyinleri kendine<br />

çekmeye devam ediyor.<br />

thehoteljune.com<br />

ELLE 105

ELLENOSTALJİ SEYAHAT<br />

MAGNOLIA<br />

HOTEL,<br />

Algarve, Portekiz<br />

Avrupa’nın Kaliforniya’sı olarak<br />

bilinen Quinta do Lago’ya<br />

Miami havası getiren Magnolia<br />

Hotel, neon ışıkları, pembe ve<br />

turkuaz tonlarıyla şekillenen<br />

retro iç mekanlarıyla dikkat<br />

çekiyor. Tesiste 74 oda, üç<br />

süit ve yedi kır eviyle restoran,<br />

ısıtmalı açık yüzme havuzu ve<br />

tenis kortu bulunuyor. Pembe<br />

neon karşılama tabelası ve<br />

havuz kenarındaki sarı- beyaz<br />

çizgili şemsiyeleriyle ilhamını<br />

1950’ler Amerikan yol kenarı<br />

motelinin ihtişamlı günlerinden<br />

ilham alan parlak ve cesur<br />

iç mekanlar, iç mimarlık ofisi<br />

Bryan O’Sullivan Studio imzalı.<br />

Yapı, motel temasına uygun<br />

olarak yeşil alanı ortasına<br />

alarak iki yana uzanan pastel<br />

tonlu cephelere sahip iki uzun<br />

bloktan oluşuyor. Algarve’nin<br />

bu seçkin köşesindeki çam<br />

ormanlarını arkasına alan otel,<br />

Quinta do Lago plajının uçsuz<br />

bucaksız beyaz kum tepelerine,<br />

golf sahalarına ve su sporlarına<br />

kolayca ulaşılabilecek bir<br />

mesafede yer alıyor. Havuz<br />

başında haftada bir canlı müzik<br />

ve DJ performanslarının yanı<br />

sıra yıldızların altında kokteyller<br />

eşliğinde açık hava sineması<br />

geceleri düzenleniyor.<br />

themagnoliahotelqdl.com<br />

106 ELLE

THE JUNE MOTEL,<br />

Sauble Beach, Kanada<br />

Gezi, yaratıcı tasarım ve şarap meraklısı iki yakın<br />

arkadaş olan April Brown ve Sarah Sklash tarafından<br />

2016 yılında temeli atılan ilk June Motel, Kanada’da<br />

Prince Edward County’de bulunuyor. Sauble Beach’te<br />

yer alan kardeş otel ise bu yıl Nisan ayında kapılarını<br />

açmış. İki arkadaş, Sauble Beach’teki June Motel’i<br />

yaratırken genel olarak “motel deneyimini” yeniden<br />

tasarlamış. Neon tabelalar, tavandan asılı bitkiler,<br />

ünlü Sauble Beach gün batımlarından ilham alan<br />

renklere sahip özel duvar kağıtları gibi tasarım<br />

detayları 50’lerden başlayıp 70’lere uzanan bir stil<br />

skalası çerçevesinde düşünülüp uygulanmış. Motelin<br />

tasarım ve uygulanma süreci Ağustos ayında Netflix’te<br />

yayımlanan Motel Makeover dizisinin bir bölümünde<br />

detaylı işleniyor. Konsept yaratım sürecini “Eşsiz bir<br />

mekân yaratmak için yola çıktığımızda izlediğimiz<br />

yollarından biri, özel, eski parçalarla, yeni, modern<br />

eşyaları karıştırmaktır. Kontrast yaratmak, zamansız<br />

ve konforlu bir mekân yaratırken, cesur ve eğlenceli<br />

kalmanın en güvenli yoludur” sözleriyle açıklayan ikili,<br />

bir iç mekânda nostaljik 50’ler atmosferi yaratmanın<br />

anahtarı sorulduğunda karşılama bankosunun duvarını<br />

süsleyen özel tasarım neon tabelayı işaret ederek<br />

“Neon her zaman işe yarar!” diyor. thejunemotel.com<br />

ELLE 107

ELLENOSTALJİ SEYAHAT<br />

THE PHOENIX HOTEL,<br />

San Francisco, ABD<br />

Joan Jett, David Bowie, Moby, Little Richard,<br />

Red Hot Chili Peppers, Pearl Jam gibi rockstar ve<br />

grupların yanında güncel sanatçı ve yazarların<br />

uğrak yeri olarak ünlenmiş bu türünün tek örneği<br />

44 odalı motel, tahmin edileceği üzere huzur<br />

ve sessizlik arayanlar için pek de uygun bir<br />

konaklama mekanı değil. Retro minimal konuk<br />

odaları, yerel olarak SoCal adı verilen Güney<br />

Kaliforniya stili havuzu ve tesis bünyesindeki<br />

hip partileriyle gürültülü eğlenceleri seven parti<br />

insanlarını ve en sevdiği rock grubuyla aynı<br />

atmosferi solumak isteyen rock müzik hayranlarını<br />

kendine çekiyor. Geçmişi 1956’ya uzanan,<br />

eski adıyla Caravan Lodge Motel’i The Phoenix<br />

Hotel adıyla yenileme işini üstlenen dekoratör Liz<br />

Lambert’in ilham kaynağı da, en son 1987’de<br />

yenilenen motelin bu rock n roll kökeni olmuş.<br />

Bir kayıt stüdyosunu andıran karşılama bölümü<br />

ve lobinin yanında koyu kırmızı, mavi ve sarı<br />

vurgularla De Stijl akımına gönderme yapan<br />

odaları, zemininde Francis Forlenza’nın pop<br />

art mozaik enstalasyonunun yer aldığı ısıtmalı<br />

havuzuyla Phoenix Hotel, selefine yüklenen sanat<br />

ve rock n roll efsanesini devam ettirmeye kararlı.<br />

phoenixsf.com<br />

108 ELLE

LITTLE BEACH HOUSE,<br />

Barselona, İspanya<br />

Londra’daki Soho House grubunun deniz kenarı nostaljisi<br />

olarak tanıtılan ve 2016’da açılan Little Beach House<br />

Barcelona, stili ve yönetim şekliyle, ​1950’leri çağırıştıran<br />

çağdaş tasarım ve eşsiz konukseverlik anlayışını birleştiren<br />

çok özel, sadece 17 odalı bir otel. “Botigues” olarak<br />

bilinen yeşil-beyaz kabanalar dizisiyle dikkat çeken bir<br />

kumsalda, Garraf koyunda yer alan iki katlı beyaz sıvalı<br />

lineer bina, 50’lerde halka açık bir motele ev sahipliği<br />

yapıyormuş. Little Beach House’a dönüştürülürken<br />

orijinal tasarım olduğu gibi korunduğu için günümüz<br />

lüks anlayışına göre oldukça küçük kalan odalar, akıllı<br />

dokunuşlarla kullanışlı ve keyifli hale getirilmiş. Odalarda<br />

özel tasarım kilimler, yerel bir seramik sanatçısı tarafından<br />

elde yapılmış lambalar ve sanatçı Maryanne Moodie’ye<br />

ait dokuma duvar süsleri yer alıyor. Ayrıca radyo, telefon,<br />

soğutma üniteleri gibi teknolojik unsurlar nostaljik, analog<br />

formlara sahip. Otelin dış duvarına dayanan plajda<br />

çizgili şezlong ve dev şemsiyeler 50’ler ruhunu yansıtıyor.<br />

Barselona’nın merkezinden trenle yaklaşık yarım saatte<br />

ulaşılabilen Little Beach House, sadece Soho House<br />

üyelerine konaklama hizmeti veriyor. sohohouse.com<br />

ELLE 109

ELLENOSTALJİ ETKİNLİK<br />

Nostaljik<br />

GECE<br />

NETFLIX’IN MERAKLA BEKLENEN YENI DIZISI KULÜP’ÜN GALASI<br />

4 KASIM’DA SALT GALATA’DA GERÇEKLEŞTI. GECEYE DIZININ BAŞROL<br />

OYUNCULARI GÖKÇE BAHADIR, BARIŞ ARDUÇ, ASUDE KALEBEK, SALIH<br />

BADEMCI, METIN AKDÜLGER’IN YANI SIRA DIZININ YÖNETMENI ZEYNEP<br />

GÜNAY TAN, SEREN YÜCE, YAPIMCISI SANER AYAR, AYŞE DURMAZ VE<br />

NETFLIX TÜRKIYE İÇERIK DIREKTÖRÜ PELIN DIŞTAŞ DA KATILDI.<br />

110 ELLE

ELLE 111

ELLENOSTALJİ ETKİNLİK<br />

Barış Arduç, Asude Kalebek, Salih Bademci, Gökçe Bahadır, Metin Akdülger<br />

Dizinin<br />

oyuncularından<br />

Fırat Tanış, tiyatro<br />

oyunu nedeniyle<br />

galaya geç<br />

katılabildi.<br />

Gökçe Bahadır, Asude Kalebek<br />

Barış Arduç, Asude Kalebek, Zeynep Günay Tan, Seren Yüce,<br />

Salih Bademci, Gökçe Bahadır, Metin Akdülger<br />

Prodüksiyon hazırlık süresi 12 hafta, set süresi de 12<br />

hafta süren Kulüp dizisinin galası 4 Kasım akşamı<br />

Salt Galata’da gerçekleşti. Geceye dizinin başrol<br />

oyuncuları Gökçe Bahadır, Barış Arduç, Asude Kalebek,<br />

Salih Bademci, Metin Akdülger’in yanı sıra dizinin<br />

yönetmeni Zeynep Günay Tan, Seren Yüce, yapımcısı Saner<br />

Ayar, Ayşe Durmaz ve Netflix Türkiye İçerik Direktörü<br />

Pelin Diştaş da katıldı. Gösterim öncesi Pelin Diştaş, Saner<br />

Ayar ve Ayşe Durmaz kısa bir konuşma yaptı. Gösterim<br />

sonrası oyuncular sahneye davet edildi. Gece, Şef Maksut<br />

Akşar imzalı gece için özel olarak hazırlanan menünün servis<br />

edildiği yemekle devam etti. Kulüp’e özel kokteyllerin<br />

hazırlandığı gecede Zeynep Özyılmazel sahne aldı. Kulüp 1.<br />

Kısım (6 bölüm) 5 Kasım’da tüm dünya ile aynı anda sadece<br />

Netflix’te 5 Kasım’da yayına girdi. Kulüp 2. Kısım son 4 bölüm<br />

yakın zamanda sadece Netflix’te olacak.<br />

112 ELLE

ÖZEL<br />

BESTELER<br />

Dizide Salih Bademci’nin söylediği<br />

diziye özel bestelenen şarkılardan biri<br />

de 3. bölümdeki “Yıldızlara” şarkısı.<br />

Söz ve müziği Kenan Doğulu’ya ait<br />

olan şarkı için kayıtlar Doğulu’nun<br />

kendi stüdyosunda yapılmış.<br />

Bademci’nin seslendirdiği diğer özel<br />

besteler ise sözü söz: Sezen Aksu-<br />

Sibel Algan’a, bestesi Ender Akay-<br />

Cem Ergünoğlu ait olan “Masal” (1.<br />

bölüm) ve söz-müzik-bestesi Gökhan<br />

Mert Koral’a ait olan “Resim”.<br />

Kenan Doğulu,<br />

Beren Saat<br />

Salih Bademci, Barış Arduç,<br />

Metin Akdülger<br />

SET & YAPIM TASARIM<br />

Dizinin dekoru için toplam hazırlık 6,5 ay sürmüş; bu sürecin 2-3 ayı İstiklal Caddesi’ne yoğunlaşılmış. Yaklaşık 2000m 2 ’lik<br />

bir alana 750m 2 ’lik bir alan 3 katlı bir Kulüp dekoru haline getirilmiş. Salonun olduğu alana 2. bir katman daha yapılıp loca<br />

olarak tasarlanmış. Bu katmana ayrıca sahneyi tam karşıdan görecek şekilde Orhan karakterinin odası da yapılmış. “Kulis” diye<br />

adlandırılan kısıma ise Selim ve Çelebi karakterlerinin odaları ile çamaşırhane ve dansçıların hazırlandığı orta alan yapılmış.<br />

Dizide Fıstık İsmet (Barış<br />

Arduç) karakterinin<br />

kullandığı Pakize isimli<br />

klasik Chevrolet araba, gala<br />

boyunca Salt Galata’nın<br />

kapısında durdu.<br />

Zeynep<br />

Üstünel<br />

Burcu<br />

Hanif<br />

Özlem<br />

Avcıoğlu<br />

ELLE 113

PRINT / ONLINE / TABLET / MOBILE<br />

elle.com.tr • instagram @ElleTurkiye • facebook @ElleTurkey • twitter @ElleTurkey<br />

YAYINCI<br />

DOĞAN BURDA DERGİ YAYINCILIK VE PAZARLAMA A.Ş.<br />

CEM M. BAŞAR<br />

İcra Kurulu Başkanı<br />

M.MELDA NARMANLI ÇİMEN<br />

Yayın Direktörü<br />

GÖKÇE KANTARCI<br />

Yazı İşleri Sorumlu Müdür<br />

ASLI ASİL SUZAN YURDACAN BÜLENT BILGIN<br />

Moda Direktörü Yazı İşleri Müdürü Görsel Yönetmen<br />

GÜLGÜN ÖZEK SELİN MİLOŞYAN AYKUN TAŞDÖNER<br />

Fotoğraf Editörü Konular Editörü Konular Editörü<br />

Sayfa Tasarım<br />

EVGİN YAKUPOĞLU<br />

Etkinlik ve Proje Direktörü ALİ ERMAN İLERİ<br />

Marka Müdürü YEŞİM YAŞAR<br />

Kurumsal İletişim Müdürü FUNDA DEMİRCİ AYAN<br />

Ankara Temsilcisi ERDAL İPEKEŞEN Tel: 0 312 577 31 56<br />

ELLE DİJİTAL<br />

DENİZ ÜNALDI YILDIRIM Yayın Yönetmeni<br />

DUYGU HAKSUN Web Editörü<br />

GÖKHUN SUNGURTEKİN Dijital Yayınlar Direktörü<br />

YÖNETİM<br />

Üretim Planlama Direktörü (Tüzel Kişi Temsilcisi) YAKUP KURTULMUŞ<br />

Satış ve Dağıtım Direktörü EGEMEN ERKOROL<br />

Finans Direktörü DİDEM KURUCU<br />

Dijital İçerik Direktörü EREN DEMİR<br />

REKLAM<br />

Grup Başkanı NISA ASLI ERTEN ÇOKÇA<br />

Reklam Grup Başkan Yardımcısı IŞIL BAYSAL TURAN, SEDA ERDOĞAN DAL<br />

Satış Koordinatörü HÜLYA HANKENDİ<br />

Satış Müdürleri BERIL GÜROĞLU SÖZKESEN, ŞERİFE DÖKMETAŞ<br />

Teknik Müdür AYFER KAYGUN BUKA<br />

Tel: 0212 336 53 61 - 62<br />

Reklam Hedef Sayfalar Tel: 0212 336 53 70 Faks: 0212 336 53 91<br />

Reklam Rezervasyon Tel: 0212 336 53 00-57-59 Faks: 0212 336 53 92-93<br />

Hedef Sayfalar Reklam Koordinatörü AYSEL ŞENER<br />

Ankara Reklam Satış Koordinatörü SEZINUR BALIKÇIOĞLU Tel: 0 312 577 31 56<br />

Ankara Reklam Satış Müdürü BELIZ BALIBEY Tel: 0 312 577 31 56<br />

Bölgeler Reklam Satış Müdürü HÜLYA ERDOĞAN Tel: 0212 336 53 72 Faks: 0212 336 53 91<br />

YÖNETİM YERİ<br />

Kuştepe Mah.Mecidiyeköy Yolu Caddesi No:12, Trump Towers, Kule:2, Kat: 21-22 34387, Şişli, İstanbul Tel: (0212) 410 32 00 Faks: (0212) 410 35 81<br />

Baskı: Bilnet Matbaacılık ve Yayıncılık A.Ş. Dudullu Organize San. Bölgesi 1.Cad. No:16 Ümraniye-İSTANBUL<br />

Tel: 0 216 444 44 03 Faks: 0 216 365 99 07-08 www.bilnet.net.tr, Sertifika No: 42716<br />

Dağıtım: Turkuvaz Dağıtım Pazarlama A.Ş. Yayın türü: Ulusal süreli üyesidir.<br />

DB Okur Hizmetleri Hattı Tel: (0212) 478 0 300 okurhizmetleri@doganburda.com<br />

DB Abone Hizmetleri Hattı Tel: (0212) 478 0 300 Fax: 0212 410 35 12 -13 abone@doganburda.com www.doganburda.com Hergün saat 09.00-22.00 arasında hizmet verilmektedir.<br />

© 1998 POP UP, Doğan Burda Dergi Yayıncılık ve Pazarlama A.Ş. tarafından Hachette Filipacchi Presse’in (Fransa) lisansıyla ve Lagardere Active Group’a bağlı olarak, T.C. yasalarına uygun şekilde<br />

yayımlanmaktadır. POP UP’ta yayımlanan yazı, fotoğraf, harita, illüstrasyon ve konuların her hakkı saklıdır. İzinsiz, kaynak gösterilerek dahi alıntı yapılamaz.<br />

POP UP is used under license from the trademark owner, Hachette Filipacchi Presse, a subsidiary of Lagardère SCA<br />

CEO – Constance BENQUÉ CEO ELLE International Licenses - François CORUZZI SVP/International Director of ELLE - Valéria BESSOLO LLOPIZ<br />

Fashion Editor, Charlotte DEFFE Beauty & Celebrity Editor, Virginie DOLATA<br />

Syndication Director, Marion MAGIS Syndication Coordinator, Sophie DUARTE<br />

Copyrights Manager, Séverine LAPORTE Database Manager, Pascal IACONO<br />

Digital & Graphic Design Director, Marine LE BRIS<br />

Marketing Director, Morgane ROHÉE<br />

www.elleinternational.com<br />

International Ad Sales House: LAGARDERE GLOBAL ADVERTISING<br />

SVP/International Advertising – Julian DANIEL jdaniel@lagarderenews.com

Trump AVM<br />

sana iyi gelir!<br />

%100 taze havası ve birbirinden özel markaları ile<br />

Trump AVM sana iyi gelir.<br />

Trump AVM sana iyi gelir!<br />

Mecidiyeköy / Şişli | 0 212 348 78 67<br />

/TrumpAVM

logo

Ürünler

Kaynaklar

Şirketler

Terms of service
Privacy policy
Cookie policy
Cookie settings
Imprint
Dili değiştir
Sevgiyle İsviçre'de yapıldı
© 2025 Yumpu.com, tüm hakları saklıdır

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!