9 Temmuz 1937; Makyevelizmin, kemalizme dönüştürülen
9 Temmuz 1937; Makyevelizmin, kemalizme dönüştürülen
9 Temmuz 1937; Makyevelizmin, kemalizme dönüştürülen
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
Koçgiri'deki aşiretler arasında tanınan, sevilen bir insan oluyor. O, otorite<br />
sahibidir. Koçgiri ve Dêrsim aşiretleri arasında birlik oluşturandır. Akrabası olan<br />
Zefê (Zarife) ile evlenir. Kürt dili üzerinde çalışması olur. Beyitleri ve sazı ile halk<br />
arasında birliği ve ülke sevgisini işler. 1914’de özgür bir Kürdistan için<br />
çalışmalara başlar. Ruslarla görüşür. Ermeni'lerle ilişki sağlar. Sêwaz, Meleti ve<br />
Dêrsim'de çalışmaların sorumluluğunu alır. Zêrenig’de Osmanlının örgütlerini<br />
tasfiye eder. Kürt organizasyonunu harekete geçirir. 1919’da Kürdistan Teal-i<br />
Cemiyeti'ne bir mektup göndererek, « Dêrsim ve Koçgiri Kürdlerinin kendilerine<br />
bağlı olduklarını » bildirir. « Tümüyle cemiyete bağlıyız » der.<br />
Edebiyatçı, öğrenci yetiştiren sanatçı, diplomat, askeri örgütleyici,<br />
önder olan bu Kürd aydını ile ilgili olarak atama yoluyla Büyük Millet Meclisine<br />
çağrılanlar, mebus yapılanlar neler söylüyorlardı.<br />
Angora’da (Ankara) Büyük Millet Meclisindeki tartışmalar sırasında;<br />
Fevzi Efendi (Erzingan): “ ...İşte Umraniye'den Dersim dahi etkilenmiştir.<br />
Ümraniye’de nedenler ve sebepler pek çoktur. Fakat siyasi amaç olmadığı<br />
tahakkuk etmiştir. Birincisi Alişo gibi bir iki fesadın etkilemesinin ürünüdür...”<br />
03. 10. 1921<br />
Pılemori (Pülümür) idari amiri, Bursalı Emin Bey Erzincan’ı temsilen<br />
milletvekilidir) : “...Bizim bölge arkadaşlarınca bilinen Alişir adındaki<br />
tümör.......(....)....Bu adi haydutluğa siyasi bir renk vererek, bundan<br />
yararlanmak amacıyla kendisi de içinde meydana atılmıştır. Fakat kalemi ile<br />
atılmıştır....” 04. 10. 1921 (1)<br />
Alşer Efendi bölge de idari yöneticidir. Koçgiri ulusal kurtuluş<br />
hareketinin başlatılması için Kürdistan ordusu oluşturulur. Gelişmeler üzerine<br />
Angora'daki yöneticiler onun idam fermanını hazırlarlar. O, sömürgecilerin<br />
hakkında verdiği kararları umursamaz. İç ihanetler, teslimiyet sonucu birliğin<br />
sağlanamaması ve yenilgiye doğru gidiş karşısın da Doğu Dêrsim'e çekilir.<br />
Dêrsim'de Kürdistan devletini oluşturma girişimlerini sürdürür. Örgütleyici,<br />
direnişçi olarak <strong>1937</strong> harekatın da yer alır. Ordu ve askeri planları hazırlar ve<br />
uygular. O dönem gelişmeleri yakından izleyen yabancı ülkelerin askeri ateşeleri<br />
gelişmeleri kendi üst birimlerine haber verirler. Bir askeri ateşenin Mayıs<br />
<strong>1937</strong>’de hazırladığı rapor ve gerçekler ;<br />
“Dersim gizli belge<br />
N 141/Is<br />
ÖZEL NOT<br />
GİZLİ<br />
Türkiye<br />
Yeni Kürd ayaklanamsı<br />
20 Mayıs <strong>1937</strong><br />
İki yıldan beri, hükümet tarafından Kürtlere ilişkin olarak alınan önlemlere<br />
rağmen, Kürdler, türkler tafından idare edilen kendi kürd bölgelerindeki türk<br />
yönetime karşı enerjik bir biçimde karşı çıkmaya devam ediyorlar. Türk<br />
5
Change language