tc süleyman demirel üniversitesi fen bilimleri enstitüsü kobalt

2.1.3. Kobalt Kaynakları ve Rezervleri
Kobalt, yeryüzünde bulunan elementler arasında 33. sırada yer almaktadır. Doğada
yaygın halde bulunmakla birlikte yer kabuğunun sadece % 0,001’ini oluşturmaktadır.
Kayalarda, toprakda, bitkilerde, hayvanlarda ve okyanus diplerindeki yumrularda az
miktarlarda rastlanır. Yeryüzünde bulunan kobalt içeriği, yaklaşık 20mg/kg iken
deniz suyundaki kobalt konsantrasyonu 0,1–1.10 9 olarak belirlenmiştir.
En büyük kobalt konsantreleri mafik ve ultramafik volkanik kayaçlarda
bulunmaktadır. Tortul kayaçlar; kumtaşı, karbonatlı kayalar, killer veya şistler olmak
üzere sırasıyla ortalama 4 mg/kg, 6 mg/kg ve 40mg/kg kobalt içermektedirler.
Metamorfik kayaçların oluşumu, kobalt konsantresine dayanmaktadır. Bu yüzden
metamorfik kayaçlarda bulunan kobalt seviyesi esas olarak volkanik veya tortul
kayaç kaynağındaki elementin miktarına dayanmaktadır. Oksitlenme koşulları
altında kobalt, mangan oksitlerle birlikte konsantre oluşturmaya yüksek eğilim
gösterir.
Kobalt yaklaşık olarak 70 mineralin ana bileşeni, 100’den fazla mineralin de iz
bileşenidir ve bunlar özellikle demir, nikel ve manganez içermektedirler. Çizelge
2.2’de kobaltın en önemli mineralleri verilmiştir. Sülfürlü minerallerden; bakır
içerikli olan karolit ve katerit mineralleri Kongo Cumhuriyeti’nde; lineyit minerali
Kongo Cumhuriyeti, Zambia ve Amerika’da; arsenit cevherlerinden; kobaltdaki
gümüş-bakır cevherlerinde bulunan smeltin Ontario ve Morocco’da, temel kobalt
minerali olan skutteridit ise Kanada ve Morocco’da bulunmaktadır. Sülfoarsenür
olan kobaltit; Kongo Cumhuriyeti’nde, Kanada ve Amerika’ da bulunmaktadır.
Oksitli minerallerden sulu metal oksit olan heterojenit; çeşitli miktarlarda kobalt ve
bakır içeren Kongo Cumhuriyeti’ndeki kobalt yataklarında bulunmaktadır. Sulu
manganez-kobalt mineralinden oluşan asbolen; en fazla kobalt cevherinin bulunduğu
New Caledonia’dadır.
9