Pokaż treść!
Pokaż treść!
Pokaż treść!
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
— 57 —<br />
ległych na kilka, lub kilkadziesiąt mil, a często leżą<br />
o paręset stóp wyżój od miejsc, z jakich zostały uniesione.<br />
O niektórych ze znanych głazów trudno powie<br />
dzieć zkąd się wzięły, gdyż skał odnośnej formacyi nigdzie<br />
nie ma w okolicy. Prawdopodobnie więc przybyły<br />
one z dalekiej północy, której gór i skał dotąd naukowo<br />
nie zbadano. Niezliczone odłamy i polne kamienie,<br />
rozrzucone po Polsce, Niemczech i Rossyi pochodzą<br />
ze skał Szwecyi i Finlandyi. Oprócz tego<br />
w nizinach Rosyi i pobrzeźach Bałtyku (Prusy, Hol-<br />
landya) istnieją warstwy napływowe piasku, gliny<br />
oraz iłu, utkane drobnym żwirem. Pochodzenie ich jest<br />
takież same.<br />
Na gładkich skałach Francyi, Szwecyi, Finlandyi,<br />
jako też północnej Ameryki, zauważono mnóstwo bruzd<br />
rys potężnych i szczerb tak rzucających się w oczy, że<br />
spoglądając na owe tajemnicze ślady olbrzymich przewrotów,<br />
wrażliwszy świadek zimne te i nieruchome<br />
massy oświeca ogniem wyobraźni i wystawia sobie miniony<br />
a tajemniczy obraz walki tych skał, skutki której<br />
do dziś zachowały się na olbrzymich ich cielskach.<br />
Dziwniejsza atoli zagadka dla badacza przedstawia<br />
się w tym fakcie, że wszystkie te szczerby znajdują się<br />
na północnych pochyłościach skalistych szczytów. Starano<br />
się wyjaśnić to zjawisko działaniem silnych prądów<br />
wody, wzniesionéj w one czasy o wiele wyżój nad<br />
dzisiejszy ich poziom. Takie rozumowanie wspiera się<br />
na dostrzeżonych w Alpach, gdzie często prądy wód toczą<br />
ogromne głazy po wązkich i stromych przesmykach.<br />
Ale tutaj dzieje się to w ciasnym łożysku, gdzie woda<br />
http://rcin.org.pl