30 mars - 12 prill 2007 - KASH | Keshilli Agrobiznesit shqiptar
30 mars - 12 prill 2007 - KASH | Keshilli Agrobiznesit shqiptar
30 mars - 12 prill 2007 - KASH | Keshilli Agrobiznesit shqiptar
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
<strong>30</strong> <strong>mars</strong> - <strong>12</strong> <strong>prill</strong> <strong>2007</strong><br />
PERSPEKTIVA E AGROINDUSTRISE<br />
Agrobiznesi<br />
AGROINDUSTRIA KERKON INVESTIME DIREKTE NE BUJQESI<br />
Erë e re ndryshimi në suvensionimin e bujqësisë <strong>shqiptar</strong>e, për zhvillimin e saj<br />
Presidenti i <strong>Keshilli</strong>t te<br />
<strong>Agrobiznesit</strong> Shqiptar (<strong>KASH</strong>)<br />
Enver Ferizaj ne nje prononcim<br />
per median u shpreh se<br />
“agroindustria kerkon qe Ministria<br />
e Bujqesise, Ushqimit<br />
dhe Mbrojtjes se Konsumatorit<br />
te rrise investimet direkte ne<br />
sektorin e bujqesise”.<br />
Eshte e vertete qe ka filluar<br />
nje ere e re ndryshimi ne suvensionimin<br />
e bujqesise <strong>shqiptar</strong>e,<br />
ne mbeshtetjen e saj<br />
per me shume zhvillim dhe ne<br />
kete kuader, thekson Ferizaj,<br />
ne si <strong>KASH</strong>, i vleresojme si<br />
shume te sukseshme projektet<br />
e hartuara dhe te zbatura ne kete<br />
Per te promovuar dhe diskutuar<br />
projektin e ri te<br />
MBUMK, që ka nisur zbatimin<br />
ne fillim te ketij viti për shtimin<br />
e sipërfaqeve me vreshta,<br />
pemtore dhe ullinj në <strong>12</strong><br />
qarqet e vendit, ditet e fundit<br />
u mbajt në Pogradec takimi i<br />
parë rajonal me mbi 150 përfaqësues<br />
e fermereve të qarkut<br />
të Korcës dhe të Elbasanit, ku<br />
merrte pjese dhe Ministri i<br />
Bujqesise, Ushqimit dhe<br />
Mbrojtjes se Konsumatorit<br />
Jemin Gjana.<br />
Qëllimi i MBUMK-së dhe<br />
qeverisë <strong>shqiptar</strong>e është rritja<br />
e siperfaqeve me keto kultura,<br />
në zona të studjuara e të<br />
njohura për zhvillimin e tyre.<br />
MBUMK-ja nxori udhëzimin<br />
përkatës dhe fermeret që mbjellin<br />
mbi 3 dylym vreshta,<br />
emtore ose ullinj, marrin<br />
onde falas.<br />
Ky është një nga tetë projektet<br />
që ka tashmë të përfunduara<br />
MBUMK-ja. Por për shkak<br />
se sivjet qeveria <strong>shqiptar</strong>e<br />
kaq mundësi kishte për të<br />
dhënë fonde falas për fermerët,<br />
u aplikua projekti i parë.<br />
Po të kishim më shumë<br />
para, u shpreh Ministri Gjana,<br />
ne do të mbështesnim edhe<br />
blegtorinë, që është prioritet<br />
për ne, edhe perimet në sera<br />
apo fushë, edhe rritjen e prodhimit<br />
të qumështit apo përpunimin<br />
e tij, edhe perpunimin<br />
e ullirit. Por për këtë vit të<br />
”Ferizaj:<br />
I vlerësojmë shumë<br />
të suksesshme<br />
projektet e<br />
hartuara dhe të<br />
zbatura në sektorin<br />
e bujqësisë<br />
”<br />
sektor, por ka ardhur koha qe<br />
dhe agroindustria te intensifikojne<br />
investimet per permiresimin<br />
e cilesise dhe<br />
rritjen e prodhimit agrondustrial,<br />
si p.sh ne prodhimin e<br />
konservave, makaronave, vajit,<br />
perimeve te konservuara etj.<br />
Keshtu me nje fond rreth 5<br />
milionë dollarë të buxhetit të<br />
shtetit, për herë të parë në his-<br />
torine e bujqësisë <strong>shqiptar</strong>e,<br />
MBUMK po aplikon projektin<br />
për mbështetje me fonde të<br />
pakthyeshme (suvvension) për<br />
fermerët <strong>shqiptar</strong>ë që do të shtojnë<br />
sipërfaqet e fermave të<br />
tyre me vreshta, pemtore e ullinj.<br />
Sipas Presidentit te <strong>KASH</strong>it,<br />
investimet duhet te prekin<br />
edhe prodhimet ne sera, blegtorine<br />
e marketingun. Aktualisht<br />
thekson Ferizaj me propozim<br />
te <strong>KASH</strong>-it, Ministria e<br />
Bujqësisë, Ushqimit dhe<br />
Mbrojtjes së Konsumatorit, po<br />
shikon mundësinë e mbështetjes<br />
financiare për zëvendësimin<br />
e pajisjeve që punojnë në<br />
serat bujqësore, me qëllim futjen<br />
e solarit në përdorim, për<br />
uljen e kostos së prodhimit.<br />
Në vend ka mbi 60 hektare<br />
sera bujqësore private moderne,<br />
prej të cilave merret një<br />
prodhimin mesatar vjetor i perimeve<br />
të freskëta prej rreth<br />
<strong>30</strong>0 kv/dynym. Vitin e fundit,<br />
fermerët po i kushtojnë më<br />
shumë vëmendje prodhimit të<br />
perimeve në sera, ata kanë rritur<br />
sipërfaqet e mbjella me to,<br />
pasi prodhimet e serave kanë<br />
shtrirje më të madhe në kohë,<br />
çmime më të favorshme si dhe<br />
krijojnë hapësia për zgjerimin<br />
e eksportit. MBUMK parajshikon<br />
te ndërmarre projektin<br />
për mbështetjen e këtij sektori,<br />
duke ndihmuar fermerët që do<br />
të përdorin solarin, pasi çmimi<br />
i tij, është disa herë më i<br />
ulët se karburantet e tjera<br />
Ndersa per blegtorine<br />
shpjegon Presidenti i <strong>KASH</strong>-it,<br />
ka filluar projekti “Grant per<br />
rritjen e numrit te krereve ne<br />
belgtori”. Ne nje rezyme per<br />
suvensionin ne sektorin e<br />
bujqesise, Z. Ferizaj shprehet<br />
se “per kete vit ky suvension,<br />
se paku te kaloje vleren e 15<br />
mije eurove”.<br />
Sektor te tjere me interes e<br />
prespektive, ku suvensioni e<br />
grantet do te mbeshtesnin<br />
vertete zhvillimin jane edhe<br />
lulet e bimet dekorative, 70%<br />
e te cilave importohen, nderkohe<br />
qe ekzistojne te gjitha<br />
mundesite jo vetem per te<br />
plotesuar nevojat e vendi por<br />
3<br />
edhe per te eksportuar.<br />
Ne kerkojme tha Presidenti<br />
i <strong>KASH</strong>-it qe e gjithe shuma<br />
e fondit te planifikuar per naften<br />
pa akcize per bujqesine te<br />
kaloje ne grante per mbeshtetjen<br />
e sektoreve potencial<br />
bujqesor e blegtoral.<br />
Kjo forme subvensioni,<br />
nenvizon Ferizaj, konvergon<br />
dhe me format mbeshtetese qe<br />
aplikon BE-ja, per zhvillimin<br />
e bujqesise, vecanerisht tani<br />
pas nenshkrimit te Marreveshjes<br />
se Tregtise se Lire<br />
me BE-n.<br />
Ne vendin tone 50 % e popullsisë<br />
jeton në fshat si forcë<br />
e lirë e vitale dhe kontributi i<br />
saj ne GDP arrin ne 25% por<br />
nderkohe ajo merr mbeshtetje<br />
financiare vetem 2-3% te buxhetit<br />
te shtetit. Si nga sektoret<br />
prioritar te vendin bujqesia<br />
dhe agroindustria kerkon me<br />
shume vemendje e investime<br />
per te plotesuar me shume<br />
kerkesat e konsumatoreve me<br />
prodhme vendi e per zgjeruar<br />
tregjet e huaja me prodhime<br />
“made in Albania”.<br />
BUMK, promovon projektin e ri Grant për vreshtarinë, pemëtoret e ullishtet<br />
- 5 milion dollarë grant për vreshtarinë, pemëtoret dhe ullishtet -<br />
parë na u dha nga qeveria Berisha<br />
fondi rreth 5 milionë dollarë.<br />
Gjate ketij takimi Ministri<br />
Gjana bashkebisedoi me fermerët<br />
për të zbuluar problemet,<br />
dhe nëse ka të tilla, të korigjojmë<br />
sa jemi në nisje. Për ne,<br />
u shpreh Ministri Gjana parësore<br />
është rritja e sipërfaqeve<br />
me vreshta, pemtore e ullinj.<br />
Ky është qëllimi ynë dhe për<br />
këtë ne financuam fermerët<br />
me fonde të pakthyeshme. I<br />
kemi të vogla sipërfaqet me<br />
këto kultura dhe duhet ti<br />
rrisim sepse fitimet që sigurojnë<br />
fermerët nga këto kultura<br />
janë 10 – <strong>12</strong> herë më të<br />
mëdha se sa fitimet që do të<br />
nxirrnin ata nëse do të merreshin<br />
me kultura të tjera.<br />
Duke falenderuar fermerët<br />
<strong>shqiptar</strong>ë që mbajtën gjallë<br />
bujqësinë këto vite edhe pse<br />
shteti në shumë raste i braktisi<br />
dhe këputi cdo lidhje me<br />
fermeret, pasi shteti mendoi<br />
se pasi ua dha tokën fermerëve<br />
le të bëjnë c’të duan me të,<br />
Ministri Gjana bëri thirrje që<br />
të mos rrimë më të diskutojmë<br />
për dëmin që bëmë në<br />
fillim të viteve ’90. Edhe po<br />
të mos ishin dëmtuar pemtoret<br />
tona atëhere, deri sot ato<br />
do të ishin degraduar për<br />
moshë dhe jemi në kohë për<br />
pemtore, vreshta e ullishte të<br />
reja.<br />
Ne vendin tone 50 % e<br />
popullsisë jeton në fshat, si<br />
forcë e lirë e vitale, kushtet<br />
tokësore e klimaterike me<br />
<strong>30</strong>0 ditë diell jane me se te<br />
favorshme jo vetem per te<br />
plotësuar nevojat tona por per<br />
te mendouar edhe për eksport.<br />
Perballe ketij bilanci eshte e<br />
pa pranueshme qe vendi yne te<br />
mbetet peng i invazionit të<br />
produkteve të importit dhe të<br />
blejë nga jashtë 700 milionë<br />
dollarë produkte bujqësore.<br />
Politikat e MBUMK-s po<br />
përpiqen ta specializojnë<br />
bujqësinë në mbjelljen e perimeve,<br />
pemtoreve e vreshtave,<br />
blegtorinë si një objektiv të<br />
parë, të krijojmë rrjetin e marketingut<br />
fermer treg me asete<br />
frigoriferike pasi prodhimi që<br />
del menjehere nuk mund të<br />
shitet menjëherë dhe me<br />
rritjen e sigurisë ushqimore e<br />
standarteve.<br />
Burime nga MBUMK-ja<br />
bene te ditur se, vitin e kaluar<br />
ne mbeshtetje te bujqesise u<br />
aplikua dhenia e naftës pa akcize<br />
për fermerët, e cila u<br />
ndërpre ne fillim te <strong>2007</strong>, pasi<br />
u vleresua nga ekspertet e<br />
fermeret si një skeme ku abuzimi<br />
ishte i mundshëm.<br />
Nderkohe qe për serat, nga 15<br />
nëntori deri me 31 dhjetor<br />
2006 MBUMK dha 3.5 milionë<br />
litra karburant pa akcize.<br />
Por me vendim qeverie u ndryshua<br />
skema e suvensionit sipas<br />
te ciles, jo më naftë për pak<br />
përfitues por 5 milionë dollarë<br />
për shumë e shumë përfitues<br />
realë dhe për punë që do të<br />
mbetet e prekshme për shumë<br />
dekada. 5 milionë lekë për 1<br />
hektar vreshta, 3.5 milionë<br />
lekë për 1 ha pemtore. Këto<br />
norma tashme jane percaktuar,<br />
sipas MBUMK, natyrisht<br />
nuk mbulohet komplet kostoja,<br />
por është një ndihmë e<br />
madhe për fermeret <strong>shqiptar</strong>ë<br />
të cilët vetë kane rritur interesin<br />
drejt këtyre kulturave.<br />
Sipas te dhenave zyrtare,<br />
eshtë impresionues fakti që<br />
vetem në qarkun e Korcës,<br />
janë mbjell sivjet <strong>30</strong>0 ha me<br />
këto kultura ndërkohë që<br />
MBUMK-ja ka subvencionuar<br />
vetëm 110 ha. Kjo tregon se<br />
politikat e reja ne mbeshtetje<br />
te bujqesise jane në një linjë<br />
me interesat e fermerëve.<br />
Duke bashkëbiseduar me<br />
fermerët përfaqësues të dy<br />
qarqeve, Ministri Gjan u bëri<br />
thirrje atyre të vlerësojnë specialistet<br />
e bujqësisë, të kene<br />
kujdes me farërat, fidanet,<br />
kimikatet sepse pasojat janë të<br />
rënda nëse mbillni fidana të<br />
sëmurë apo përdorni plesticide<br />
të skaduara. Ne si Ministri<br />
e kemi shumë në vemendje<br />
këtë problem dhe do ti shtojmë<br />
kontrollet për këtë gjë.<br />
Dhe ajo që dua të them sot<br />
këtu është edhe problemi i kooperativizmit<br />
të bujqësisë.<br />
Fjala kooperativë vazhdon të<br />
na japa kujtime të këqia. Por<br />
bashkimi i fermerëve, vullneratisht,<br />
në bazë të interesave, do<br />
të rrisë shanset për ju. Nëse<br />
një rajon mbjell të njejtin<br />
produkt,edhe mundësinë e shityjes<br />
e kontraktimit e ka më të<br />
madh. Askush nuk vjen në një<br />
fshat apo zonë të blejë tre kosha<br />
me molla. Por nënse atje<br />
ka prodhim dhe tregtarët gjejnë<br />
mall me shumicë, do të<br />
ketë shitje patjetër. Nuk mundet<br />
fermeri shqipytar të jetë<br />
edhe prodhues, edhe transportues,<br />
edhe shitës. Ndaj na duhet<br />
krjimi i shoqatave. Nuk<br />
është tragjike pse kemi ferma<br />
të vogla. Por të kordinojmë e<br />
të mbjellim gjëra të njollojta<br />
në fshjatra apo zona të caktuara.<br />
Kjo është në thelb cfarë<br />
kërkojmë.<br />
Ky projekt që po zbatojmë,<br />
ky ndryshim në bujqësinë <strong>shqiptar</strong>e,<br />
do të bëjë që edhe emigrantët<br />
<strong>shqiptar</strong>ë që merren<br />
me bujqësi në vendet fqinjë, të<br />
vijnë në tokën e tyre. Ata kanë<br />
edhe përvojë për të sjellë dhe<br />
do të fitojnë këtu po aq sa atje.<br />
Në vijim të bashkëbisedimit<br />
të tij me fermeret, Ministri<br />
Gjana bëri edhe një falenderim<br />
për fermerët <strong>shqiptar</strong>ë që<br />
në zgjedhjet e fundit vendore<br />
votuan në masë Partinë<br />
Demokratike dhe politikat e<br />
drejta qeverisëse që po<br />
ndiqen. dhe Elbasanit me<br />
grupe specialistësh.<br />
Ky është i pari takim nga<br />
pese të plainifikuar në 5 rajone<br />
të vendit për këtë<br />
projekt.Në këtë takim morën<br />
pjesë edhe perfaqësues të<br />
drejtorive rajonale të bujqësisë<br />
të Korcës
Change language