30 mars - 12 prill 2007 - KASH | Keshilli Agrobiznesit shqiptar
30 mars - 12 prill 2007 - KASH | Keshilli Agrobiznesit shqiptar
30 mars - 12 prill 2007 - KASH | Keshilli Agrobiznesit shqiptar
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
4 Agrobiznesi<br />
<strong>30</strong> <strong>mars</strong> - <strong>12</strong> <strong>prill</strong> <strong>2007</strong><br />
INFORMACIONE AKTUALITETI<br />
U MBAJT PANAIRI I BUJQËSISË DHE<br />
USHQIMIT “PRISHTINA <strong>2007</strong>”<br />
Aleanca e Kosovës<br />
për Agrobiznes<br />
(AKA) dhe<br />
Aleanca Kosovare e Bizneseve<br />
(AKB) nën kujdesin<br />
e Ministrisë së Bujqësisë,<br />
Pylltarisë dhe Zhvillimit Rural,<br />
dhe në mbështetje financiare<br />
nga Projekti US-<br />
AID KCBS, organizuan me<br />
date 28 - 31 Mars <strong>2007</strong><br />
panairin e bujqësisë dhe<br />
ushqimit.<br />
Sektori i bujqësisë po<br />
rritet ne Kosove dhe nevojat<br />
për përdorimin e metodave<br />
dhe pajisjeve moderne<br />
janë të domosdoshme për<br />
një prodhimtari cilësore<br />
dhe fitimprurëse.<br />
Panairi i AKA-së do të<br />
tërhoqi ekspozues të ndryshëm<br />
nga vendet e rajonit,<br />
të BE-së si dhe ata vendorë.<br />
Mes pjesmarresve<br />
ishin edhe kompani<br />
MBUMK LEHTESON<br />
TARIFAT BUJQESORE<br />
Ministria e Bujqësisë,<br />
Ushqimit dhe<br />
brojtjes së Konsumatorit<br />
o rishikon të gjitha tarifat<br />
ujqësore, me qëllim uljen e<br />
yre brënda normave të lejuaa,<br />
duke i ardhur kështu në ndimë<br />
të gjithë atyre që merren<br />
e bujqësi. Burime nga kjo<br />
inistri bënë të ditur se, me<br />
rdhër të Ministrit të<br />
BUMK, Jemin Gjana, të<br />
jitha institucionet përkatëse,<br />
ntet e farërave, Inputeve<br />
ujqesore, Institute Kërkiore<br />
e laboratorike, po rishkojnë<br />
tarifat për të gjitha lloet<br />
e analizave të farërave dhe<br />
mputeve bujqësore që imporohen<br />
si dhe të atyre që prodohen<br />
në vend, me qëllim ulen<br />
e tyre në kuotat normale.<br />
Aktualisht ne vendin tone<br />
reth 60% e farerave dhe<br />
<strong>shqiptar</strong>e kryesisht ato te vajit<br />
te ullirit, mjaltit dhe<br />
shpendeve. Panairi nuk ishte<br />
vetëm ekspozues e shitës<br />
(konsumues), por i shërbeu<br />
rritjes së bashkëpunimit në<br />
mes sektorit prodhues<br />
(bujqësi) dhe atij përpunues,<br />
si dhe lidhjes së kompanive<br />
vendore me bizneset nga<br />
vendet e rajonit. Gjatë panairit,<br />
vizitorët paten rast që të<br />
fidaneve vijne nga importi. Ne<br />
keto kushte tregtaret e inputeve<br />
bujqesore te cilet zene<br />
nje pjese te konsiderueshme te<br />
biznesit bujqesor i nenshtrohen<br />
sipas ligjit kontrollit dhe<br />
analizave te detyrueshme per<br />
importet e tyre.<br />
Me gjithe masat e marra<br />
nga Ministria dhe nga strukturat<br />
perkatese, perseri vihet re<br />
se ne treg qarkullojne fidane<br />
dhe farera qe nuk i pergjigjen<br />
standartit te prodhimit, kjo per<br />
shkak se, shprehen specialistet<br />
pasi nje pjese hyn kontrabande<br />
dhe nuk i nenshtrohet perocesit<br />
te analizave dhe kontrollit.<br />
Per te rritur cilesine dhe<br />
sigurine e farerave dhe fidaneve<br />
ne tregun <strong>shqiptar</strong><br />
MBUMK po ndermerr dhe<br />
kete nisme per uljen e tarfave<br />
dhe kontrollit te farerave.<br />
njihen me arritjet në bujqësi<br />
përmes organizimit të<br />
prezantimeve nga ekspozuesit,<br />
diskutimeve si dhe<br />
shkëmbimit të përvojave<br />
dhe problemeve. Gjithashtu<br />
u organizuan takime biznesi<br />
si dhe seminare<br />
rreth Marrëveshjeve të<br />
Tregtisë së Lirë dhe<br />
ndikimit të tyre në sektor.<br />
Program ekspozues<br />
ishte si vijon: Agroinpute<br />
- farëra, plehra kimike<br />
dhe pesticide, mekanizim<br />
bujqësore, linja moderne<br />
prodhuese dhe paketuese,<br />
pajisje që përdoren në<br />
blegtori, pajisje për serra,<br />
etj.<br />
Ne ceremonine e hapjes<br />
se panairit moren pjese<br />
edhe presidenti i <strong>KASH</strong> z.<br />
Enver Ferizaj dhe drejtues<br />
te Bashkimit kombetar te<br />
fermereve <strong>shqiptar</strong>e.<br />
ZHVILLIMI I TREGUT TE<br />
TOKES PRITET TE RRISE<br />
PRODHIMIN<br />
Ministria e Bujqësisë,<br />
Ushqimit dhe<br />
Mbrojtjes së Konsumatorit<br />
synon që gjatë vitit <strong>2007</strong>, të<br />
zhvillojë me përparësi tregun<br />
e tokës dhe konsolidimin e<br />
pronësisë, duke u përqendruar<br />
në hartimin e regjistrimit<br />
të tokës, pyjeve dhe kullotave.<br />
Sipas specialistëve të<br />
bujqësisë, procesi i reformës<br />
(ndarja) e tokës bujqësore,<br />
deri tani në shkallë vendi ka<br />
përfunduar në masën 97,8%,<br />
ose në 554 mijë ha tokë.<br />
Ndërkohë që konstatohen raste<br />
të refuzimit të tokave nga<br />
fermerët si dhe të konflikteve<br />
midis pronarëve. Specialistët<br />
sqarojnë se deri tani i janë<br />
dhënë zgjidhje, regjistrimit të<br />
100 rasteve, ndërkohë që po<br />
PROJEKTI I ZHVILLIMIT TE<br />
BURIMEVE NATYRORE<br />
FINANCUAR NGA B. BOTERORE<br />
Komponenti A — Permiresimi<br />
i mbareshtrimit<br />
dhe qeverisjes se pyjeve dhe<br />
Kullotave.<br />
Komponenti i pare do te<br />
forcoje mbareshtrimin e bazuar<br />
ne komunitet te pyjeve dhe<br />
kullotave qe u zhvillua per 138<br />
komuna ne kuadrin e Projektit<br />
te Pyjeve te Shqiperise, si dhe<br />
do te shtrihet me tej duke perfshire<br />
rreth 80 komuna shtese.<br />
Per nje permbledhje te numrave<br />
te komunave te mbuluar<br />
nga komponentet.<br />
Ky komponent do te hedhe<br />
bazat per rehabilitimin e burimeve<br />
dhe mbareshtrimin e qendrueshem<br />
te pyjeve dhe kullotave<br />
ne pjesen me te madhe te<br />
tokave komunale te zonave te<br />
larta te Shqiperise qe jane objekt<br />
i degradimit te burimeve<br />
dhe erozionit. Keto zona perfshijne<br />
rreth 485,000 ha toke<br />
pyjore, dhe 175,000 ha kullota<br />
nga <strong>12</strong> rajone te Shqiperise,<br />
duke perfshire nje popullsi rurale<br />
prej me shume se 1 milion<br />
njerez.<br />
Komponenti do te vazhdoje<br />
dokumentimin e te drejtave te<br />
perdorimit si nje kusht per<br />
transferimin e te drejtes se perdorimit<br />
te burimeve pyjore e<br />
kullosore tek komunat, zbatimin<br />
i nje serie investimesh te<br />
vogla ne pyjet dhe kullotat komunale,<br />
dhe zbatimin e masave<br />
per rritjen e kapaciteteve dhe<br />
ve prioritare per permiresimin<br />
e qeverisjes se burimeve pyjore<br />
dhe kullosore<br />
Komponenti B — Permiresimi<br />
i menaxhimit dhe<br />
qeverisjes se pellgjeve ujembledhese<br />
Komponenti i dyte do te filloje<br />
menaxhimin e integruar te<br />
burimeve natyrore ne tre nga<br />
shtate pellgjet ujembledhese te<br />
Shqiperise, duke u perqendruar<br />
ne pese rajone te zonave ver-<br />
punohet t’i hapet rrugë procesit<br />
të regjistrimit dhe tregut<br />
të saj. Aktualisht vihet re se<br />
ka një treg intensiv të tokës<br />
në zonat urbane dhe disi më<br />
të ulët në zonat e tjera rurale.<br />
Gjatë vitit 2006 në Shqipëri<br />
janë kryer mbi 1900 transaksione<br />
si shitje, blerje e dhënie<br />
me qera të tokës bujqësore.<br />
Per kete Ministria e Bujqesise<br />
parashikon qe gjate vitit <strong>2007</strong><br />
te itensifikoje investimet<br />
efektive ne sektoret<br />
strategjike te bujqesise, me<br />
qellim rritjen e prodhimit dhe<br />
zgjerimin e tregut te tokes.<br />
Konkretisht investime te konsiderueshme<br />
kane filluar ne<br />
sistemin e ujitjes dhe kullimit,<br />
marketingut dhe agroindustri.<br />
iore dhe lindore te vendit<br />
Komponenti do te zbatoje<br />
menyren me pjesemarrje per<br />
planifikimin dhe menaxhimin e<br />
burimeve natyrore ne nivelin e<br />
mikro-basenit.<br />
Hapat e marra do te perfshijne<br />
integrimin e mbareshtrimit<br />
te pyjeve dhe kullotave<br />
me prodhimin bujqesor dhe<br />
blegtoral, si dhe me mbrojtjen<br />
e tokes dhe te ujit. Projekti do<br />
te filloje kete trajtim pilot<br />
shume-sektorial ne nivelin e<br />
MB-ve ne <strong>30</strong> komuna.1 Projekti<br />
do te perdore menyren me<br />
pjesemarrje per te ndihmuar<br />
komunitetet qe jetojne ne MB<br />
te planifikojne dhe qeverisin<br />
burimet e tyre. Ky komponent<br />
gjithshtu do te zhvilloje kapacitetet<br />
e Qeverise, Bordeve te<br />
Kullimit, dhe personelit te komunave<br />
ne kontekstin e<br />
menaxhimit te MB-ve.<br />
Se fundi do te do te siguroje<br />
keshilla dhe analize teknike per<br />
zhvillimet aktuale ligjore ne<br />
lidhje administrimin dhe pronesine<br />
e tokes. Kufijte e pershtatur<br />
paksa ne mebyre qe çdo<br />
MIKRO-BASENEVE perfshin<br />
vetem nje komune.<br />
Numri i Komunave<br />
Projekti i Zhvillimit te Burimeve<br />
Natyrore do te kryeje<br />
pune ne rreth 218 komuna, qe<br />
perbehen nga 138 komuna qe u<br />
mbeshteten nga Projekti i<br />
Pyjeve te Shqiperise dhe rreth<br />
80 komuna shtese. Planet e<br />
mikro-baseneve do te hartohen<br />
dhe zbatohen ne <strong>30</strong> nga keto<br />
komuna. Bazuar ne zgjedhjen e<br />
mikro-baseneve ne rajonet e<br />
Lezhes, Elbasanit dhe Korçes<br />
dhe listen e komunave kanditate,<br />
nga e cila do te zgjidhen<br />
komunat ne rajonet e Kukesit<br />
dhe Dibres, 23 nga keto komuna<br />
do te jene midis komunave<br />
qe u mbeshteten nga Projekti<br />
i Pyjeve te Shqiperise dhe 7<br />
INDUSTRIA E PRODHIMIT TE<br />
USHQIMEVE BLEGTORALE E<br />
VARUR NGA IMPORTI<br />
Situata aktuale dhe per<br />
spektiva e industrisë<br />
së ushqimeve për blegtorinë,<br />
u diskutua ditet e fundit ne<br />
MBUMK, mes specialisteve<br />
dhe eksperteve te kesaj<br />
fushe. Specialistët e këtij<br />
sektori vlerësuan se industria<br />
e prodhimeve te ushqimeve<br />
blegtorale mban<br />
peshën kryesore të të gjitha<br />
prodhimeve blegtorale, por<br />
ndërkohë ai është i varur në<br />
një masë të gjerë nga importi<br />
i lëndëve të para që furnizon<br />
këtë industri. Në prodhimet<br />
e shpendëve dhe të<br />
gjedhit, kosto e produkteve<br />
varet nga lëndët e para të<br />
kësaj industrie. Aktualisht<br />
importohet sojë, misër dhe<br />
komuna do te jene shtese.<br />
Projekti do te zbatohet brenda<br />
nje periudhe 5 vjeçare 2005<br />
deri ne 2010. Ministria e Mjedisit<br />
Pyjeve dhe Administrimit<br />
te Ujerave do te kete<br />
pergjegjesine e pergjitheshme<br />
per projektin zbatimi i te cilit<br />
do te ndiqet nga nje Njesi per<br />
Menaxhimin e Projektit e perbere<br />
nga specialiste te kontraktuar<br />
qe do te menaxhoje projektin<br />
ne nivel kombetar.<br />
Zbatimi i projektit do te shtrihet<br />
ne 218 Njesi te Qeverisjes<br />
Vendore ne zonat kodrinore<br />
dhe malore te vendit<br />
objekt i erozionit dhe degradimit<br />
te burimeve natyrore<br />
me nje siperfaqe prej rreth 660<br />
000 ha ne teresi vlera e projektit<br />
eshte rreth 20 milion<br />
dollare.<br />
Ne vitin 2006 jane perfshire<br />
rreth per hartim dhe rishikim<br />
plane menaxhimi rreth 76 komuna.<br />
Ne 38 komuna gjate vitit<br />
2006 jane kryer investime per<br />
pyllezime sistemime malore,<br />
permiresim pyjesh etj<br />
Ne vitin <strong>2007</strong>, parshikohet<br />
qe projekti te perfshije dhe 40<br />
komuna te tjera duke mbeshtetur<br />
ne hartim dhe zbatim plani<br />
te menaxhimit te pyjeve dhe<br />
kullotave komunale.<br />
produkte të tjera që shërbejne<br />
si lëndë e parë për këtë<br />
industri, duke rritur koston e<br />
prodhimit.Ne nje takim mes<br />
specialistëve të bujqësisë,<br />
përfaqësuesve të projekteve<br />
të huaja dhe fermerëve, u diskutua<br />
për gjetjen e mundësive<br />
të bashkëpunimit mes<br />
tyre, për të rritur prodhimin<br />
ne vend të lëndëve të para<br />
kryesore për industrinë përpunuese,<br />
duke i dhene keshtu<br />
nje shtytje interesit per<br />
prodhimin e ushqimeve blegtorale<br />
ne vend. Blegtoria<br />
konsiderohet nje nga sektoret<br />
kryesore te bujqesise<br />
qe ze rreth 25% te prodhimit<br />
te pergjithshem bruto.