W CIENIU CZEPKA - Dolnośląska Okręgowa Izba Pielęgniarek i ...

More documents

Recommendations

Info

Prewencja jest ona z pozbawieniem możliwości zaspokojenia podstawowych potrzeb, narastającym bólem, a także samotnością. Zgodnie z teorią dr E. Kübler-Ross wszyscy przechodzimy przez etapy cierpienia związane z procesem umierania, przeżywania śmierci bliskich i godzenia się z własną śmiertelnością. Nie powinnyśmy przed nimi uciekać, ale poznać je. Pozwoli nam to na psychologiczny proces zaakceptowanie śmierci. Dopiero to pozwoli naprawdę cieszyć się darem życia. To nie śmierć, ale ustawiczne próby zaprzeczenia jej są odpowiedzialne za naszą wewnętrzną pustkę. Śmierć jest nieodłączną częścią ludzkiej egzystencji.[3] Zbliżamy się do niej już od chwili przyjścia na świat. Często lękamy się o niej myśleć. Nie jest obecna w naszych codziennych rozmowach. Niezależnie od tego jak długo żyjemy ze śmiercią przyjdzie nam się spotkać. Czy człowiek jest bogaty, czy biedny, piękny, brzydki, młody, stary przed nią wszyscy jesteśmy równi. Dla większości z nas śmierć jest czymś co nas przeraża, wywołuje grozę. W trakcie całego naszego życia staramy się przed nią uciekać. Śmierć jest jedynym wydarzeniem w ciągu naszego życia, o którym możemy powiedzieć, że zajdzie na pewno. Śmierć jest zjawiskiem, w którym organizm zatraca kontakt ze środowiskiem zewnętrznym. Najbardziej przerażające jest w śmierci to, że w zasadzie nie jesteśmy w stanie przewidzieć kiedy nastąpi. Wytwarza to konieczność bycia przygotowanym na jej nadejście i godne spotkanie się z nią. W swojej książce pt. „Ludzie na walizkach” Szymon Hołownia zawarł zbiór rozmów z osobami, którymi m.in. choroba doprowadziła na skraj życia i śmierci.[4] Szczególnie dwie utkwiły mi w pamięci „Ludzie wierzą, a ja czekam” – wywiad z K. Kolbergerem. Znany aktor opowiedział o swojej chorobie, o jej przeżywaniu i codziennym zmaganiu się z nią, o bólu i niepewności, o nadawaniu sensu swojemu cierpieniu, o formach ucieczki – podziale na zdrowego i chorego, nauczeniu się, że czas mija, zrozumieniu swojego odejścia – śmierci. Kolberger potwierdza też strach innych ludzi, odsuwanie, litość, izolację przed chorobą, przed chorym, przesuwaniem na tzw. drugą półkę – osoby noszącej piętno śmierci. Nie boi się śmierci, bo przecież każdy kiedyś umrze, śmierć jest wpisana w nasze życie, ale boi się tego co może przyjść przed nią: bólu, cierpienia, niedołęstwa, uzależnienia od innych. Dany był mu czas aby „oswoić się z chorobą.” Opowiada o swojej chorobie innym, aby uświadomić, że życie nie kończy się z chwilą usłyszenia diagnozy. Ale jest to długa i ciężka walka. „Szczyt za mgłą” to kolejne przeżywanie choroby, cierpienia, trudnych chwilach, kolejnych etapach zmagania się z chorobą, umierania i śmierci młodej kobiety. Jej dojrzałym podejściu do śmierci. O radości z narodzenia upragnionego dziecka i przygotowaniu najbliższych do jej odejścia. O ostatnich tygodniach życia, miłości do męża i miłości do dziecka, trosce o najbliższych, przyjaźni, przemijaniu, tęsknocie, przeżywaniu żałoby i „nauczeniu się życia i życia na nowo.” Cierpienie wdziera się w sferę indywidualnej tożsamości tych, którzy cierpią, ich rodzin, krewnych, przyjaciół. Wnosi w życie przeżywających je jednostek poczucie nieubłaganego losu. Zmienia sytuację życiową, przebudowuje oczekiwania wobec przyszłości, skłania do refleksji nad przebiegiem dotychczasowego życia, sensem życia, stosunku do samych siebie. Problemy związane ze śmiercią i umieraniem są bardzo złożone i trudne. Człowiek umierający wymaga indywidualnego i elastycznego podejścia uwzględniającego jego potrzeby. Nikt bowiem z nas ludzi zdrowych nie jest w stanie poznać i zrozumieć co przeżywa osoba, która wie, że jej życie dobiega końca. Dlatego tak istotne jest wsłuchiwanie się w to, co próbuje nam powiedzieć i odpowiednio na to reagować. Na drodze życia zdarzają się przeciwności losu i nie możemy ich uniknąć, bo przydarzają się nam z jakiegoś konkretnego powodu. Dopiero kiedy je przezwyciężymy, zrozumiemy, dlaczego znalazły się na naszej drodze. Sms od umierającej żony: „pamiętaj, że wszystko ma sens.” Natłok pytań i odpowiedzi – co by było gdyby… Gdy nie możemy się cofnąć, musimy znaleźć sposób, jak iść naprzód. Jak i co powiedzieć dziecku o matce, jej miłości, chorobie i śmierci? Jak wychować syna? Życie płynie bardzo szybko. Czasem w ciągu paru sekund można trafić z niebios wprost do piekieł. Ale trzeba dalej żyć. Piśmiennictwo: 1.Ludzie na walizkach – Szymon Hołownia [4] 2.Nauki w służbie onkologii – III Dolnośląska Konferencja Naukowo – szkoleniowa [2] 3.Rak piersi – problem XX wieku – praca mgr D. Zierkiewicz [3] 4.Rola postawy personelu medycznego i pacjenta w stosunku do jego przeżywania choroby – mgr K. Ćwirko [1] Joanna Sydor-Misiak, licencjat pielęgniarstwa, absolwentka Wydziału Nauk o Zdrowiu Akademii Medycznej im. Piastów Śląskich we Wrocławiu Prawdziwym znakiem nadziei dla współczesnego świata pozostaje wszystko to, co służy prawdziwemu dobru człowieka. Opieka hospicyjna i paliatywna służą człowiekowi nieuleczalnie choremu i pomagają mu w jego cierpieniu i drodze do momentu śmierci. Opieka ta obejmuje pacjenta, jako osobę ludzką, wraz z jego rodziną, tworząc środowisko pozwalające duchowo i emocjonalnie przygotować się pacjentowi do śmierci.(9) Umierających pacjentów należy traktować całościowo. (13) Wolontariat w opiece hospicyjnej i paliatywnej to potrzeba niesienia pomocy i chęć czynienia dobra dla ludzi ciężko chorych, którym odrobina czułości, podanie przyjaznej dłoni przynosi ulgę w cierpieniu. Pozwala odejść w spokoju i przekonaniu, że komuś na nich zależy. Wolontariat w opiece hospicyjno-paliatywnej stanowi ogromne źródło wsparcia dla placówek hospicyjnych i paliatywnych, a wolontariuszy uczy nowych umiejętności. Żyjemy w epoce nastawionej na pokonywanie sytuacji trudnych. Jedną z nich jest choroba – zwłaszcza nieuleczalna. Praca z ludźmi w terminalnym okresie choroby, naznaczonymi stygmatem śmierci, to jedna z najtrudniejszych form opieki medycznej, obarczona szczególną odpowiedzialnością. Wymaga nie tylko bezinteresownego poświęcenia sił dla dobra drugiego człowieka, ale przede wszystkim determinacji, wrażliwości, umiejętności łączenia empatii ze sprawnością działania, wyrozumiałością i cierpliwością, dyscypliny emocjonalnej, a więc cech, które charakteryzują dojrzałą osobowość i układają się w postawę roztropnej życzliwości. (1) Wolontariat to bezpłatne, świadome, dobrowolne działanie na rzecz innych, wykraczające poza więzi rodzinno – koleżeńsko – przyjacielskie. Wolontariuszem może być każdy, w każdej dziedzinie życia społecznego, wszędzie tam, gdzie taka pomoc jest potrzebna. (4) Wolontariat stał u podstaw początków ruchu hospicyjnego w Polsce. Byli w nim zaangażowani przede wszystkim lekarze i pielęgniarki, studenci medycyny i duszpasterze, ale jednocześnie od sa- 10 W CIENIU CZEPKA
11 (229) 2010 Pielęgniarstwo WOLONTARIAT W OPIECE HOSPICYJNO-PALIATYWNEJ. mego początku istnienia ośrodków hospicyjnych w wolontariacie hospicyjnym uczestniczyli publicyści, ludzie świata kultury, profesorowie, architekci, inżynierowie, nauczyciele i przedstawiciele wielu innych zawodów. Od początku wierzono, że każda para pomocnych rąk jest niezbędna do niesienia pomocy, ta dewiza jest ciągle aktualna. Obok pracowników ośrodków paliatywno-hospicyjnych mogą pomagać zarówno wolontariusze niemedyczni, jak i odpowiednio przygotowani do pomocy przy chorym wolontariusze medyczni. (5) Możemy wyróżnić następujące rodzaje wolontariatu, to znaczy obszary funkcjonowania hospicjum, w których potrzebna jest pomoc wolontariuszy: wolontariat medyczny i wolontariat niemedyczny czyli akcyjny. Pełniąc wolontariat medyczny wolontariusz jako członek zespołu terapeutycznego, posiadający specjalistyczne wykształcenie wykonuje czynności fachowe w zakresie opieki paliatywnej i uczestniczy w opiece nad pacjentami hospicjum lub osoba niemająca specjalistycznego wykształcenia i wykonująca czynności pomocnicze w stosunku do świadczeń specjalistów. Działania wolontariuszy podczas wolontariatu niemedycznego polegają na przygotowywaniu i przeprowadzaniu akcji służących pozyskiwaniu środków finansowych na opiekę hospicyjną, działań edukacyjnych i informacyjnych oraz na uczestniczeniu w pracach administracyjnych, instalacyjno – technicznych, porządkowych i innych. W ramach tego wolontariatu możemy wyróżnić wolontariat szkolny – współpraca ze szkołami polegająca na tworzeniu szkolnych kół wolontariatu, które są następnie angażowane w prowadzenie różnego rodzaju działań na rzecz hospicjum. Na podobnych zasadach przy uczelniach wyższych działa wolontariat studencki, w którym działania wiążą się z praktykami studenckimi i stażami zawodowymi. Do współpracy zaprasza się nie tylko młodzież, ale również dorosłych i osoby starsze – jest to wolontariat 50+. Na uwagę zasługuje także pomoc osób skazanych prawomocnym wyrokiem sądu i odbywających karę pozbawienia wolności, nazywany wolontariatem więźniów. Na podstawie umowy z zakładem karnym określona grupa więźniów wykonuje na terenie hospicjum wszelkie prace związane z prowadzeniem bieżącej działalności (np. sprzątanie, prace porządkowe w ogrodzie, prace remontowe, pomoc w kuchni, a po właściwym przeszkoleniu – pomoc w opiece nad pacjentem). (3) Podobnie jak w przypadku wszystkich rodzajów wolontariatu także w wolontariacie hospicyjnym dobrze jest przyjąć jako punkt wyjścia dewizę, że każdy przychodzący do ośrodka paliatywno – hospicyjnego człowiek może zostać wolontariuszem. Każdy może pomóc, ale sposób i rodzaj tej pomocy jest uzależniony od wielu czynników, takich jak wiek, motywacja, stan emocjonalny i duchowy kandydata czy ilość czasu, którą gotowy jest on poświęcić na rzecz instytucji. Wolontariat w hospicjum może być miejscem realizacji marzenia o pomaganiu czy podjęcia pasjonujących zajęć. Wiele ośrodków paliatywno-hospicyjnych ma długoletnie i pozytywne doświadczenia współpracy ze szkołami. Działalność edukacyjna jest niezbędnym elementem misji hospicyjnej, bez niej hospicjum byłoby jedną z wielu instytucji o charakterze medycznym. Współpraca ze szkołami nie jest tylko szansą na pozyskiwanie wolontariuszy, ale sposobem realizacji misji edukacyjnej i wychowawczej w ramach działań pozalekcyjnych. Wolontariat hospicyjny pozwala młodemu wolontariuszowi na zdobywanie doświadczenia na bazie zdobytej w szkole wiedzy teoretycznej, ukazuje też horyzont, który wymyka się dydaktyce szkolnej. Również dla wielu studentów spragnionych wiedzy praktycznej dobrze zorganizowana i dopasowana do kierunku ich studiów praca może trwale związać daną osobę z ruchem hospicyjnym. Wiele osób dorosłych i starszych jest mocno zmotywowanych do pracy w hospicjum, jest także wielu ludzi pragnących pomóc, ale aktywnych zawodowo, zajętych domem i rodziną. Dla takich osób stworzono możliwość przystąpienia do wolontariatu pracowniczego. Pracownicy firm są angażowani w działalność wolontarystyczną na rzecz organizacji społecznych. Wolontariat pracowniczy to nie tylko szansa zrobienia czegoś dobrego dla innych , ale też korzyść dla pracownika – poszerzenie perspektyw, uwrażliwienie i docenienie posiadanych zasobów, zdrowia i wykonywanej pracy. Wolontariat grupowy integruje pracowników, poprawia relacje między nimi, a lepsza at- mosfera i pozytywne zmiany w kulturze organizacyjnej motywują do pracy w firmie. Przedsiębiorstwa, które zdecydowały się na działalność filantropijną i prowadzenie programów wolontariatu, uświadamiają pracownikom, że oni też mogą coś zrobić, wykazać się w słusznej sprawie. Pracownicy mogą przejąć inicjatywę i zacząć działać. Wolontariat hospicyjny resocjalizuje skazanych, daje im szansę zdobycia nowych umiejętności. Podczas odbywania kary skazani stykają się z cierpieniem i umieraniem, co skłania ich do refleksji nad własnym życiem. To okazja na zmianę postępowania i odkrycie radości z czynienia dobra i służenia innym. (5) CELE I ZADANIA OPIEKI HOSPICYJNO-PALIATYWNEJ. W zakresie filozofii postępowania czynnikiem odróżniającym opiekę paliatywną od innych jest jej cel – poprawa jakości życia zamiast powszechnej walki o życie lub jego przedłużenie. (12) Działalność wszystkich jednostek opieki paliatywnej lub hospicyjnej ma następujące cele: - łagodzenie objawów somatycznych, - wsparcie psychiczne, - wsparcie społeczne, - wsparcie duchowe, - opieka nad rodziną lub opiekunami chorego podczas jego choroby lub po śmierci. Do zadań opieki hospicyjno – paliatywnej należy: - łagodzenie wszechogarniającego bólu, - łagodzenie dolegliwości ze strony układu pokarmowego, - łagodzenie dolegliwości ze strony układu oddechowego, - łagodzenie objawów dermatologicznych, - opieka psychologiczna nad chorym, - zapewnienie silnego poczucia bezpieczeństwa, - zapewnienie choremu poczucia akceptacji. (9) Należy zapewnić choremu możliwość rozwiązania konfliktów emocjonalnych, zaspokoić jego podstawowe potrzeby oraz pomóc mu znaleźć zajęcia odpowiednie do stanu zdrowia. (7) Uzyskaniu dobrej jakości życia służą wysiłki w kierunku zmniejszenia uciążliwości leczenia oraz troska o właściwą kontrolę objawów soma- 11
Page 1 and 2: www.doipip.wroc.pl W CIENIU CZEPKA
Page 3 and 4: Od redakcji Listopad, specyficzny m
Page 5 and 6: dla wykreślenia z Karty określony
Page 7 and 8: systemu ochrony zdrowia”. W ramac
Page 9 and 10: Dorota Zierkiewicz - licencjat piel
Page 11: Ostra faza kryzysu. Etap ten nastę
Page 15 and 16: 11 (229) 2010 Położnictwo MATERIA
Page 17 and 18: ściach, w których ze względów k
Page 19 and 20: 11 (229) 2010 Ogłoszenia G.B. MANA
Page 21 and 22: 11 (229) 2010 OFERTA SZKOLENIOWA DO
Page 23 and 24: Przewodniczącej ZZPIP LILIANIE PIE
Page 25 and 26: Jaki jest ból, o którym lepiej ni
Page 27 and 28: 11 (229) 2010 Ogłoszenia OŚRODEK

W CIENIU CZEPKA - Dolnośląska Okręgowa Izba Pielęgniarek i ...

Create successful ePaper yourself

Delete template?

Save as template?