Untitled
Untitled
Untitled
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
Pozostaniemy zatem na lata, jeśli nie na zawsze, z naszą polską<br />
słowiańsko-żydowską artystyczną wersją wydarzeń7, tzw. wielkiej wojny<br />
z krzyżakami czyli Zakonem Szpitala Najświętszej Marii Panny<br />
Domu Niemieckiego w Jerozolimie8.<br />
Przejdźmy jednakże do samych wydarzeń sprzed 6 wieków - tuż<br />
sprzed 15 lipca 1410 r. Jedynym dostępnym dziewiętnastowiecznym<br />
pisarzom źródłem średniowiecznym, w którym opisano trasę wojsk<br />
królewskich pod Grunwald, Stębark vel Tannenberg i Łodwigowo,<br />
są spisane przez ks. Jana Długosza w latach 1455-1480 Annales seu<br />
Cronicae incliti Rcgni Polonioe (Roczniki czyli Kroniki słynnego Królestwo<br />
Polskiego) wydane po raz pierwszy drukiem po łacinie w latach<br />
1711-17129, a w czasach nam bliższych przez Aleksandra Prze-<br />
zdzieckiego w tłumaczeniu Karola Mecherzyńskiego w latach 1867-<br />
-187010 i w oryginale w latach 1873-187811. Dzieło, które może<br />
w czasach współczesnych stanowić pewne uzupełnienie powyższego,<br />
to anonimowa Cronica conflictus Wladislai regis Polonioe cum<br />
Cruciferis anno Christi 1410 (Kroniko konfliktu Władysława króla<br />
polskiego z Krzyżakami w roku Pańskim 1410), wydana drukiem<br />
w 2. połowie XIX w. i na początku XX w.12 - przypisywana sekretarzowi<br />
królewskiemu ks. Zbigniewowi Oleśnickiemu13, znana z bernardyńskiego<br />
kazania z lat 1525-1550, stanowiącego streszczenie<br />
opisu bitwy powstałego w końcu 1410 r. albo na początku 1411 r.<br />
Zagadnienia przemarszu i koncentracji wojsk były przez historyków<br />
XIX i ł. połowy XX w. całkowicie marginalizowane, na przykład<br />
lwowianin Karol Szajnocha, autor monumentalnego dzieła Jadwiga<br />
i Jagiełło 1374-1413. Opowiadanie historyczne, wydanego<br />
po raz pierwszy we Lwowie latach 1855-185614, ledwie wspomniał<br />
w jednym zdaniu most łodziowy w Czerwińsku15. Jednak to, co zignorowali<br />
dawni historiografowie, okazało się dostatecznie interesujące<br />
dla współczesnych im literatów16.<br />
Zacznę jednak od ograniczeń geograficznych. Po pierwsze: niniejszy<br />
artykuł nie dotyczy całej trasy przemarszu orszaku królewskiego<br />
ku polu bitewnemu, ale jego części mazowieckiej, zwłaszcza<br />
zawiślanej północnomazowieckiej za Czerwińskiem nad Wisłą. Po<br />
drugie: trudno w ogóle określić miejsce, skąd władca wyruszył na<br />
wyprawę.<br />
Pozostawiwszy na Wawelu arcybiskupa gnieźnieńskiego Mikołaja<br />
Kurdwanowskiego opuścił Kraków - jak zapisał ks. Jan Długosz -<br />
„we czwartek przed Zielonymi Świętami”17 (czyli 8 maja 1410 r.), by<br />
81
Change language