SHFAJESIME NAIVE - Gazeta Express

E shtunë, 7 janar 2012
ndihmuar dikur Shqipëria fqinje
dhe si po ndihmon tani? Si e defi -
nojnë kosovarët zhvillimin e tyre
kombëtar, etnik dhe sovran? Dhe
a ka perspektivë për drejtuesit e
shtetit sot, të cilët Serbia i akuzon
për krime në kohën e luftës sa ishin
pjesëtarë të UÇK’së?
Ka qenë luftë dhe ajo nuk ka
përfunduar thjesht me hyrjen e
NATO’s dhe formimin e KFOR’it,
thotë Veseli.
“Në të vërtetë ka pasur krime
të tmerrshme - nga të dyja anët”,
i them unë.
Veseli më shikon në sy dhe
shton: Fëmijë që kanë parë se si
prindërit e tyre janë vrarë nga nacionalistët
serbë, të cilët deshën ta
pastronin Kosovën nga shqiptarët
etnikë, janë rritur dhe gjatë luftës i
Të shtëna me armë në Veri
Mitrovicë, 6 janar- Në Veri të
Mitrovicës, mbrëmë janë dëgjuar
të shtëna armësh që kanë
shqetësuar banorët shqiptarë
që jetojnë atje. Mësohet se
të shtënat kanë të bëjnë me
Krishtlindjet ortodokse, ndërsa
I VESELI
kishin kapur armët në dorë. Tani,
pas çlirimit, ata kanë mendjen e
tyre dhe kanë fi lluar ndërtimin e
strukturave shtetërore. Ka qenë
një luftë, luftë e ndyrë në shumë
fronte, thotë ish’Shefi i SHIK’ut.
“Çfarë do kishit bërë ju?” “Do të
kishit lejuar që të vriten dhe masakrohen
prindërit dhe fëmijët
tuaj?”, më pyet ai me një shikim
të zbutur.
“Po ka pasur krime, por kjo nuk
do të thotë se duhet tërë një komb
të fajësohet për këtë”, thotë Veseli.
“Ka qenë luftë, e megjithatë ne që
kemi luftuar për jetën tonë dhe
të familjeve tona, kemi pasur një
mision që duhet ta ndjekim seriozisht”.
I zë ngoje Telekomin e Kosovës
për të cilin shumë shpejt do të
forcat e sigurisë kanë shtuar
prezencën e tyre mbi urën
kryesore të lumit Ibër, raporton
RTK-ja. Po ashtu, të shtëna janë
dëgjuar edhe në komunat e
tjera në Veri, të banuara me
serbë.
FOTO: JETMIR IDRIZI
hapet një tender ndërkombëtar
i shitjes. Është e vërtetë, më
thotë Veseli. Në Kosovë për shumë
gjëra ende vendos misioni
EULEX, UNMIK’u dhe një mik
i gjithëfuqishëm amerikan: Ky
i fundit preferon që edhe Telekomi
të blihet nga turqit. “Do të
ishte mirë që për këtë të interesohej
edhe Telekomi gjerman. Ne
jemi të interesuar që të tërheqim
investues gjermanë në Kosovë”,
thotë ai.
E pyes edhe për pasuritë minerare
dhe minierën e kromit që
shtrihen midis Malishevës dhe
Llapçevës, e cila është aktivizuar
aktualisht nga një konsrocium
nën udhëheqjen gjermane. Kjo
është miniera më e madhe e këtij
elementi në gjithë Europën.
Është e vërtetë, thotë Veseli. Ai
përshëndet para së gjithësh traditën
e sipërmarrjes gjermane,
e cila ka synime të rrisë investimin
në Kosovë. Pastaj me një zë
të mendueshëm më thotë: “Ka
edhe shumë mundësi të tjera
të panumërta për investime në
sektorin e minierave dhe pasurive
minerale. Ne jemi të pasur me
qymyr. Më shumë se 70 për qind
e sipërfaqes në Fushën e Kosovës
është qymyr. Sidomos pas katastrofës
që ndodhi në centralin
atomik të Fokushimës në Japoni,
është shtuar shumë interesi për
shfrytëzimin e qymyrit. Por edhe
këtu, për fat të keq, në listat për
licenca janë renditur sipërmarrje
nga shtete të tjera, e jo nga Gjermania.
Duket se fi rmat gjermane
janë të dezinformuara qëllimisht
nga konkurrentët për kushtet
e investimeve në Kosovë. Edhe
për termocentralin e ri interesimi
kryesor është nga turqit, të
ndjekur pastaj nga një fi rmë indoneziane”.
Veseli më shikon në sy dhe
më thotë me një gjermanishte të
qartë: “Para së gjithash ushtarakët
evropianë na shpëtuan nga gjenocidi
serb. Por ekonomia e vendit,
në kundërshtim me interesat
tona, po u shitet vendeve jashtë
kontinentit europian. Kështu
kemi përshtypjen se po shitemi
dhe ne. Qëndrimi ynë është se
Kosova është një vend i destinuar
për investime europiane dhe
jo që pasuritë tona të shkojnë në
Azi. Ani pse ne jemi 90 për qind
myslimanë, ne nuk kemi ambicie
islamike apo radikale - jemi
myslimanë pragmatikë”.
Ndërsa fl et, Vesli rrudh krahët:
“E çka të bëjmë?” thotë. Nuk është
se aktron. Por sidoqoftë, në sytë
e tij duket një shkëndijë shprese:
“Gjasat tona janë të mësojmë
biznesin. Ndoshta është shansi
i vetëm. Duhet ta mësojmë biznesin,
ta mësojmë shpejt. Kjo
vlen për politikë, ekonomi por
edhe për format e tjera të strukturave
në shoqëri. Sot në jetën e
biznesit në Kosovë fl itet turqisht,
e ne duam të fl asim gjermanisht.
Duam që në Kosovë të kemi Institutin
Gëte. Fondacionin Fridrich
Ebert tashmë e kemi këtu, por ne
duam edhe institutet e tjera kulturore
dhe arsimore gjermane t’i
kemi në Kosovë. Donacionet dhe
investimet e deritashme gjermane
janë shumë bujare dhe të dimensionuara
me vend, por ato
nuk mjaftojnë. Ne duam investime
që në vendin tonë të krijojmë
vende të reja të punës dhe të kemi
punëdhënës që kanë shprehi, disiplinë
dhe kulturë europerëndimore,
ose më e mirë gjermane”.
Veseli më fl et edhe për imazhin
e keq që qëllimisht po shpërndahet
në Europë dhe Gjermani
kundër kosovarëve.
“A nuk ju duket e turpshme
mënyra se si në Gjermani po
bëhet një propagandë kundër
kosovarëve, ku po përhapet frika
ndaj liberalizimit të vizave për
më pak se dy milionë njerëz, në
vend se opinioni të informohej
për mundësitë e investimeve gjermane
në Kosovë? A nuk është e
ulët propaganda se si Kosova gjoja
është shndërruar në eksportuese
të kriminalitetit? Është një fyerje e
madhe për këtë komb të përvuajtur,
por më shumë është gabim të
thuhet kjo, sepse kriminaliteti me
viza e pa viza gjen rrugën e vet.
Kriminelët kanë qenë në Gjermani
shumë kohë para se Kosova të
bëhej e pavarur. Liberalizimi i
vizave ndërkaq do të sjellë këmbim
kulturash, mendimin e lirë
dhe zhvillimin e miqësisë. Por kjo
heshtet nga propaganda, sepse
edhe në Gjermani ka forca që
duan të pengojnë prosperitetin e
ekonomisë gjermane në Ballkan”.
Veseli fl et edhe për “krenarinë
e një identiteti demokratik kosovar”
dhe me kënaqësi e përsërit
mesazhin e tij kryesor: “Gjenerata
e jonë ka një mision. Ne duhet
t’ia dalim që njerëzit në Europë
të njohin identitetin kosovar në
kuptimin më pozitiv të fjalës,
sepse ky është identiteti ynë europian.
Ne jemi në shtëpinë tonë
në Europë”.
Ish-shefi n e shërbimit të fshehtë,
Kadri Veselin e pyes edhe për
një gjë tjetër: a ekziston më rreziku
që një dhunë e re të inspirohej
nga kosovarët në Ballkan?
“Ky rrezik nuk ekziston më. Ne
vetë kemi vuajtur një kohë të gjatë
nga dhuna dhe duam të çlirohemi
nga kjo traumë dhe jemi në rrugë
të mirë ta bëjmë këtë”.
“Ne kemi humbur një gjeneratë
në luftë “më thotë Veseli derisa
dalim nga restoranti dhe më jep
dorën për t’u përshëndetur. “Këto
kohëra tani i takojnë së shkuarës
– Na ndihmoni ju lutem përmes
informimit të drejtë që ato kohëra
të mos kthehen më kurrë!”, më
thotë në ndarje.
POLITIKË
Na duhen gjermanët
GT: A keni miq në këtë rrugëtim
tuajin? Sa po ndihmon Shqipëria?
dëshiroj të di unë.
Veseli: Po, kemi miq. Të vërtetë
dhe të shpifur (të rremë). Unë jam
shqiptar dhe jam krenar për këtë.
Por shtetësia ime tani është kosovare.
Edhe për këtë jam krenar. Tani,
ajo çfarë duhet bërë dhe mbetet për
t’u bërë përpara, duhet ta bëjmë si
kosovarë.
GT: Çfarë është kjo që duhet të
bëni?
Veseli: Ne nuk guxojmë ta mashtrojmë
veten. Serbia ka humbur luftën
kundër NATO’s, por vazhdon të sillet
sikur është fi tuese. Serbia nuk do të
pendohet kurrë për krimet e veta të
kryera. Bashkësia ndërkombëtare
duhet t’ia tregojë dhëmbët asaj,
ndryshe zjarri nuk do të shuhet
asnjëherë nga Serbia”.
GT: Me cilat prioritete?
Veseli: Prioritet është pavarësimi
në të gjitha fushat jetësore: duam
të zhvillojmë ekonominë dhe të
përmirësojmë mirëqenien e qytetarëve
tanë. Shtetet europiane që
duan të na ndihmojnë në këtë rrugë
janë të mirëseardhura dhe ne do të
respektojmë “Rules of Law” që na i
kanë defi nuar.
A ka kontakte me ekonominë
gjermane?
GT: Po, por ato nuk mjaftojnë. Porsheja,
Mercedesi dhe fi rmat e tjera të
mëdha ende nuk janë në Kosovë,
ndonëse ne kemi më shumë mundësi
t’u ofrojmë atyre, se sa vendet e
tjera. Këtë mundësi e kanë kuptuar
turqit. Aktualisht turqit po blejnë
gjithçka që shitet në Kosovë. Kjo
para së gjithash është një përparësi
e madhe për ekonominë turke, por
jo edhe për ambiciet tona për një të
ardhme europiane të përbashkët.
Në këtë drejtim kjo më shumë na
dëmton.
GT: Në cilat lëmi po përfi ton Turqia?
Veseli: Aeroporti, Energjetika dhe
Telekomi duket se pakthyeshëm
do të blihen nga turqit. Personalisht
konsideroj se është shumë
e pakëndshme që ne si një vend
europian t’i nënshtrohemi dhe të
biem nën ndikimin kaq të madh
turk. Para njëqind vitesh, ne mezi
kishim dalë nga tirania 500’vjeçare
osmane. Zhvillimet aktuale në këtë
drejtim sjellin me vete rrezikun e një
vetëvrasjeje për ne. Një vazhdimësi
e tillë do të bllokonte të drejtën e
kosovarëve të vendosin për resurset
e tyre kombëtare.
7
(Marrë nga RTK. Përktheu nga
gjermanishtja, Fadil Gashi).