Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
E diel, 14 tetor 2012<br />
Fjalët e Botës<br />
SHKURT E SHQIP 25<br />
Vijon nga faqja 3<br />
Greqia të heqë<br />
dorë nga euro”.<br />
Aspekti shoqëror i kanalit televiziv<br />
është i rëndësishëm, pasi që<br />
nënkuptohet se roli i tij do të jetë<br />
që t’i kontribuojë stabilizimit të<br />
komunitetit serb. Krahas rolit<br />
informativ dhe edukativ, ai do<br />
të ketë edhe mision të veçantë<br />
për krijimin e hapësirës publike<br />
për serbët, të cilët duhet të fl asin<br />
për jetën e tyre në Kosovë.<br />
Më tutje, faktori financiar<br />
është pothuajse vendimtar, pasi<br />
që ka qenë e domosdoshme që<br />
të gjendet një zgjidhje e qëndrueshme.<br />
Fondet nga buxheti<br />
i përbashkët, për të cilat tatime<br />
paguajnë edhe serbët, e edhe<br />
shqiptarët, si dhe bashkësitë<br />
tjera, janë opsioni më stabil i<br />
fi nancimit.<br />
Aspekti i tretë i rëndësisë së<br />
këtij televizioni më trimëron<br />
në veçanti, e ky opsion është<br />
bashkëpunimi. Puna e përbashkët,<br />
shkëmbimi i informatave,<br />
hapësirës, ideve, atmosfera e relaksuar<br />
e punës e kolegëve serbë<br />
dhe shqiptarë mund të kontribuojë<br />
në uljen e tendosjeve, si<br />
dhe fillimit të komunikimit të<br />
hapur në shoqërinë e përçarë<br />
etnikisht.<br />
Televizioni serb do të ketë një<br />
rol më tepër, do të bëhet iniciues<br />
ideator i lindjes së konceptit të ri<br />
të serbëve të Kosovës, të cilëve<br />
shikimi kritik për botën do t’iu<br />
hap shtigje të reja. Për këtë arsye<br />
është me rëndësi të bëhet një televizion,<br />
i cili nuk do të pasqyrojë<br />
vetëm profesionalizëm, por i cili<br />
do të diskutojë gjithashtu edhe<br />
për të gjitha dyshimet në lidhje<br />
me ekzistencën e tij.<br />
Kur të fi llojë punën, televizioni<br />
serb do të hasë në një terren të<br />
pasur, të larmishëm dhe interesant,<br />
në të cilin profesionalizmi<br />
shpesh harrohet. Do të përballet<br />
me popullaritetin e pakalueshëm<br />
të disa televizioneve, me<br />
dezinformata, manipulime, me<br />
synimin e shumë njerëzve që<br />
të kenë qasje objektive në informata,<br />
për t’i dhënë më pas<br />
atyre ngjyrime patriotike, me<br />
media që në mënyrë jopopullore<br />
luftojnë për shikuesit serbë.<br />
Do të ketë politikanë, të cilët do<br />
të ushtrojnë trysni, që do të kërkojnë<br />
punësimin e fëmijëve dhe<br />
familjarëve të tjerë. Do të ketë<br />
gjithçka. Do ta presë një terren<br />
i njohur.<br />
ANDERS BORG,<br />
Ministri suedez i Financave,<br />
i cili tha se për Greqinë<br />
është më mirë të heqë dorë<br />
nga euroja, me qëllim që ta<br />
përforcojë ekonominë e saj.<br />
Biden gaboi<br />
për Libinë.<br />
MITT ROMNEY,<br />
Kandidati i republikanëve<br />
për president të SHBA-së,<br />
akuzuar zëvendëspresidentin<br />
e SHBA-së, Joe Biden, se ka<br />
bërë deklarata të gabuara<br />
në lidhje me sulmin e muajit<br />
të kaluar ndaj konsullatës<br />
amerikane në Libi.<br />
Profeti, Islami dhe Fjala e Lirë!<br />
Dimal Basha<br />
Nuk mendoj se duhet shumë detaje<br />
me shpjegu për emocionet e<br />
ndezura në boten Islame nga një<br />
film që çoi edhe deri te ndezja e<br />
vet njerëzve si pasojë. Fillimisht,<br />
duhet të ceket se jo krejt myslimanët<br />
kanë vrarë dhe jo të gjithë<br />
kanë protestu dhunshëm ndaj një<br />
filmi amatoresk. Këtu është një<br />
numër i vogël injorantesh që janë<br />
të manipuluar direkt prej disa individëve<br />
që kanë interesa personale.<br />
E dyta, asnjëherë nuk arsyetohet<br />
vrasja e njeriut për një portretizim<br />
të cilido profet. Çka është edhe më<br />
tragjike në këtë rast, fakti se vriten<br />
njerëz të pafajshëm. Më konkretisht,<br />
ndër viktima ishte edhe<br />
ambasadori J. Christopher Stevens,<br />
i cili bashkëpunoi ngushtë<br />
me qytetarët libian në rrëzimin e<br />
diktatorit Gadafi dhe mbetet një<br />
mik i popullit libian, i cili qëndroi<br />
afër tyre në ditët më të vështira<br />
të popullit libian.<br />
Filmi amatoresk që është arsyeja<br />
kryesore e gjithë kësaj dhune, është<br />
i punuar nga artistë amatorë<br />
ku sipas mediumeve në SHBA,<br />
aktorët në film janë me profesion<br />
kamerierë që për rolet e tyre kanë<br />
marrë nga 500 dollarë. Kurse objektivi<br />
për krijimin e këtij filmi nuk<br />
dyshohet se ka pas qellim denigrimin<br />
e profetit dhe provokimin<br />
e botes Islame. Sidoqoftë, në këtë<br />
tragjedi vdesin njerëz që nuk kanë<br />
lidhje me filmin por as qëllimin. Filmi<br />
nuk është i sponsorizuar nga<br />
shteti amerikan dhe këtë e pranon<br />
edhe vetë akademiku Tariq<br />
Ramadan, i cili gjithashtu e dënon<br />
dhunën në të gjitha nivelet dhe e<br />
njëjta denoncohet edhe nga vetë<br />
presidenti Barack Obama.<br />
Pra, mundemi me konkludu se<br />
filmi shihet si një propagandë nga<br />
shumë qytetare amerikane, mirëpo<br />
asnjëherë nuk shihet si jo e drejtë.<br />
Pra, dallimi qëndron se edhe<br />
pse një film qe ofendues mund të<br />
shihet si i gabueshëm, autori ka të<br />
drejtë të shfaqë mendimin e tij të<br />
lirë përmes imazheve sepse këtë<br />
e lejon e drejta e të shprehurit të<br />
lirë, vlerë kjo që është bazë e themelimit<br />
të këtij shteti. Për të thelluar<br />
vlerën e fjalës së lirë, duhet të<br />
kujtojmë thënien e Rosa Luxemburg,<br />
e cila ka thënë se “fjala e lirë<br />
është e pakuptimtë nëse nuk lejon<br />
shprehjen e një individi që mendon<br />
ndryshe.” Apo edhe fjalimin e Presidentit<br />
Obama para Asamblesë së<br />
Kombeve të Bashkuara ku tha se<br />
“në SHBA kemi publikime të panumërta<br />
që provokojnë ofendime…<br />
mirëpo unë gjithmonë do të mbroj<br />
të drejtën e tyre që të bëjnë një<br />
gjë të tillë.”<br />
Nuk i lejohet shtetit që të privojë<br />
privatin për publikimin e një imazhi<br />
apo filmi që mbrohet me fjalën e<br />
lirë edhe pse filmi përmban gjuhe<br />
ofenduese. Ka raste ku gjuha urrejtëse<br />
ndalohet në disa raste por jo<br />
në ofendimin e zotëve apo profetëve.<br />
Është përgjegjësi personale<br />
e individit (privatit) që të mbahet<br />
moralisht përgjegjës. Kemi raste,<br />
për shembull, ku shumë revista<br />
zgjedhin të mos publikojnë imazhe<br />
ofenduese nga ndjesia e tyre dhe<br />
respekti për tjetrin.<br />
Megjithatë, është kyçe të ceket<br />
se ka me qindra raste ku vërehet<br />
standardi i dyfishtë nga myslimanet,<br />
te cilët ofendojnë zotat e tjerëve<br />
por nuk dëshirojnë të ofendohen.<br />
Kjo ironi është prezente edhe<br />
në Kosovë ku deklaratat publike<br />
të Shefqet Krasniqit ku thërret<br />
për vrasjen e të pafeve kalojnë pa<br />
u vërejtur nga myslimanët apo<br />
udhëheqësia e tyre. Kjo rryme<br />
ekstreme që thirren në emër të<br />
zotit kanë etabluar një ‘normë’ për<br />
ofendimet që shpesh vijnë edhe<br />
nga individë si Nexhmedin Spahiu,<br />
profesor në UP dhe opinionist tek<br />
Zëri, i cili thotë se njerëzit e pafe<br />
janë majmunë.<br />
Të njëjtin rast e kemi në boten<br />
Arabe ku myslimanë, akademikë e<br />
klerikë, ofendojnë pareshtur besimet<br />
apo mosbesimet e tjerëve. Ka<br />
edhe pushtete që aplikojnë ligje<br />
diskriminuese ndaj individëve për<br />
shkak të besimeve të tyre. Keni<br />
mundësi të hulumtoni qindra raste<br />
të tilla apo edhe të lexoni shkrimin<br />
e David Brooks në NY Times<br />
ku jep shembuj konkret për këto<br />
ofendime. Mirëpo çuditërisht, të<br />
gjitha këto ikin pa zgjuar ndonjë<br />
reagim nga myslimanët.<br />
Mendimi im është se protestuesit,<br />
por edhe shumë pjesëtarë të<br />
komunitetit mysliman, të manipuluar<br />
nga një masë klerikësh<br />
radikalë, tentojnë që të imponojnë<br />
ligjet Islamike si vlera në boten<br />
demokratike përmes kërcënimeve,<br />
shantazhimeve e dhunës. Nëse e<br />
SHBA-ja do<br />
të vazhdojë të<br />
ndihmojë demokracitë<br />
e reja.<br />
lexoni tërthorazi, kërkesat e protestuesve<br />
përpiqen që shtetet si<br />
Amerika të aplikojnë censurë mbi<br />
lirinë e të shprehurit. Me fjalë<br />
tjera, argumenti rrjedh kështu.<br />
Mos publikoni imazhin e profetit<br />
për shkak se ligjet Islamike e ndalojnë<br />
çfarëdo përshkrimi apo portretizimi<br />
të profetit dhe si pasojë<br />
Amerika gjithashtu duhet të krijojë<br />
një ligj që është konform kësaj<br />
ndalese në Hadith për t’i plotësuar<br />
kërkesat e disa myslimanëve të<br />
ofenduar.<br />
Mendojeni tash të kundërtën.<br />
Sikur qytetarët amerikanë të ndezin<br />
flamuj e të vrasin ambasadorë<br />
të shteteve Islamike në SHBA duke<br />
protestuar dhunshëm dhe kërkuar<br />
që shtetet Islamike të shfuqizojnë<br />
ligjet Islamike sepse ofendojnë vlerat<br />
perëndimore. Pra, të kërkojnë<br />
që të ndërrojë ligji Islamik dhe të<br />
jenë konform atij amerikan për<br />
shkak se këta të fundit ndihen të<br />
ofenduar nga ligji i tyre. Tingëllon<br />
si standard i dyfishtë?!<br />
Megjithatë, në këtë shtet nuk<br />
censurohet ofendimi i zotave, por<br />
as i profetëve. Askush nuk është<br />
i përjashtuar nga kritika, duke<br />
përfshirë këtu edhe religjionet. Kjo<br />
është një vlerë që shtetasit amerikanë<br />
nuk bëjnë asnjë kompromis<br />
dhe asnjëherë nuk mendojnë se<br />
ligjet e tyre duhet të jenë konform<br />
ligjeve Islamike. Për ata që nuk e<br />
kuptojnë, ligjet Islamike që flasin<br />
për ndalimet dhe dënimet vlejnë<br />
për shtetet Islamike që zgjedhin<br />
t’i implementojnë ato por jo për<br />
Danimarkën, Francën apo në këtë<br />
rast Amerikën. Inkuiziocionet kane<br />
aplikuar këso ligje drakoniane gjatë<br />
Mesjetës që në anglisht i referohen<br />
si “dark ages” apo periudha<br />
e errët dhe njëra nga arsyet që i<br />
referohen si e errët është sepse<br />
ka qenë një kohë kur njerëzit janë<br />
djegë të gjallë për shkak se kanë<br />
kritikuar religjionet.<br />
Me tej, sikur të censurohej një<br />
individ nga denigrimi apo ofendimi<br />
i një religjioni apo tjetër, atëherë<br />
po krijojmë përjashtime dhe kjo<br />
mund të rrezikojë të hapë kutinë<br />
e Pandorës ku nesër mund të<br />
kërkohet që të gjitha publikimet,<br />
arti dhe filmat që janë kritik ndaj<br />
religjioneve duhet të censurohen<br />
si pasojë. Duke mos përjashtuar<br />
një pasojë tjetër këtu që mund të<br />
rezultojë në dënimin e artistëve,<br />
HILLARY CLINTON,<br />
Sekretarja amerikane e shtetit,<br />
e cila tha se administrata<br />
Obama nuk do t’i shmangë<br />
angazhimet e saj ndaj<br />
demokracive të reja në Afrikën<br />
e Veriut, pas vrasjes së muajit<br />
të kaluar të ambasadorit<br />
amerikan në Libi.<br />
shkrimtarëve e publicistëve që<br />
qëndrojnë pas këtyre projekteve.<br />
Librat që argumentojnë kundër<br />
ekzistencës së Zotit dhe denigrimin<br />
e religjioneve janë ndër<br />
librat më të shitur në SHBA dhe<br />
vazhdojnë të jenë pjesë e debatit, e<br />
jo dhunës. Filma si “Religiolous” qe<br />
përqeshin religjionet monoteiste<br />
janë nominuar për çmime në akademinë<br />
e filmave. Jo shume larg<br />
një nga shfaqjet më të famshme<br />
me shumë çmime të fituara në<br />
Broadway ishte dhe vazhdon të<br />
jetë “The Book of Mormon.” Një<br />
shfaqje satirike që për temë kryesore<br />
e ka portretizimin satirik të<br />
besimit Mormon, një sekt i krishterë<br />
që i takon edhe vetë nominuesi<br />
për President nga radhët e<br />
Partisë Republikane, Mitt Romney.<br />
Të gjitha këto publikime, filma dhe<br />
shfaqje dokumentojnë lirinë e<br />
fjalës. Përkundrazi, shihen si vepra<br />
artistike. E njëjta ndodhi kur Rudi<br />
Giuliani, në vitin 1996 në New York,<br />
ishte ofenduar nga një skulpturë<br />
e Shën Marisë e punuar nga një<br />
artist amerikan dhe tentoi t’i vinte<br />
drynin shfaqjes për shkak të kësaj<br />
por që gjykatat ia ndaluan mundësinë<br />
që të ndalojë këtë shfaqje. Pra,<br />
gjykatat nuk do të lejonin censurë<br />
mbi një vlerë që është bazë fundamentale<br />
e krijimit të SHBA-ve<br />
dhe e mbrojtur në Amandamentin<br />
e Parë të Kushtetutës që ndalon<br />
privimin e të drejtës së fjalës<br />
së lirë, një dokument që tejkalon<br />
fjalën çfarëdo libri të shenjtë, do<br />
të ishte e pamundur.<br />
Duhet kuptuar qarte se jo vetëm<br />
Islami, por asnjë religjion nuk përjashtohet.<br />
Siç e ceka me lart, me<br />
mijëra filma, dokumentarë, këngë,<br />
botime e çka jo tjetër që kritikojnë<br />
e përqeshin politikanë, artistë, religjione,<br />
profetë, zota çdo ditë dhe<br />
janë në qarkullim nëpër vitrinat e<br />
dyqaneve, bibliotekave dhe librarive<br />
në çdo kënd të këtij vendi.<br />
Këtu studiohet, kritikohet prej asaj<br />
njerëzore e deri tek ajo hyjnore pa<br />
u vrarë e ndezur askush. Ka prej<br />
atyre që shfaqin mospajtime, mirëpo<br />
secili ka të drejtë për mendimin<br />
e tij. Kjo është demokracia Amerikane,<br />
ju pëlqej apo jo, vendi ku<br />
debatohet për të gjitha temat dhe<br />
kritikohen të gjithë pa përjashtime,<br />
përfshirë këtu profetët dhe zotat e<br />
të gjithëve. Kjo është e drejtë themelore<br />
që mbrohet me xhelozi nga<br />
populli dhe shteti amerikan dhe që<br />
më së miri përmblidhet nga filozofi<br />
francez Voltaire i cili thotë “nuk<br />
pajtohem me atë që thoni, mirëpo<br />
do ta mbroj me vdekje të drejtën<br />
tënde për ta thënë atë.”
Change language