Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
E diel, 14 tetor 2012<br />
Kur shërbimi në gjuhën serbe i televizionit publik të Kosovës të<br />
fi llojë emetimin e lajmeve dhe programeve tjera, do të duhet të<br />
dëshmojë se nuk ndjek politikën pro-qeveritare, por një politikë<br />
të pavarur. Të tilla janë pritjet e atyre, të cilët kanë më së shumti<br />
nevojë për këtë televizion, e këta janë serbët e Kosovës.<br />
Televizioni serb si<br />
pre mediatike politike<br />
Anamari Repic<br />
Televizioni serb është pjesë e shërbimit publik të<br />
Radio-Televizionit të Kosovës. Me emërimin e paradokohshëm<br />
të drejtorit të këtij kanali televiziv në<br />
gjuhën serbe është vendosur themeli i emetuesit të<br />
parë publik, i cili pas vitit 99 i shërben në mënyrë<br />
speciale i shërben serbëve në Kosovë. Dhe përderisa<br />
ky kanal televiziv në gjuhën serbe bëhet kthesë e<br />
jetës mediatike dhe shoqërore të serbëve në Kosovë,<br />
shumë punëtorë mediatikë dhe politikë po<br />
angazhohen kundër krijimit të këtij kanali televiziv,<br />
me argumente nga sferat e tyre personale të<br />
interesit.<br />
Pas emërimit të paradokohshëm të drejtorit të<br />
kanalit televiziv në gjuhën serbe, shumë serbë kanë<br />
reaguar, duke shfaqur mosbesim, frikë, refuzim.<br />
Nuk e dinë se a do të jetë ky televizion i pavarur<br />
apo promovim i qeverisë, se a do të raportohet për<br />
Kosovën si shtet apo ndryshe, se interesat e kujt<br />
mbrohen, çka do të ndodhë me televizionet në enklavat<br />
serbe, se a do të jetë prioritet i kanalit televiziv<br />
serb qëndrimi i Prishtinës apo Beogradit, se a do të<br />
jetë lajmi lajm, apo porosi e dikujt, etj.<br />
Kështu është iniciuar një luftë fi nanciare, patriotike<br />
dhe politike kundër kanalit të ri televiziv serb,<br />
edhe përkundër faktit se ky kanal madje ende nuk<br />
ka as frekuencën e tij. Kush qëndron prapa kësaj<br />
fushate?<br />
Në enklavat serbe ekzistojnë televizionet lokale<br />
private serbe, të cilat e dëshirojnë rrjetin e televizioneve<br />
të tyre dhe nuk dëshirojnë shërbim publik.<br />
Në përpjekje për të mbrojtur interesat e tyre, televizionet<br />
private janë paraqitur si kundërshtare, e jo<br />
si partnere apo konkurrencë, e një kanali televiziv<br />
që nuk ekziston ende. Në këtë luftë po përdorin<br />
sensacione të ndjeshme patriotike, në mënyrë që<br />
shikuesit serbë t’iu besojnë pa menduar fare. Më<br />
saktë, ato akuzojnë televizionin e ri serb se do të<br />
jetë i Thaçit (Hashim Thaçit, kryeministrit të Kosovës).<br />
Por ata nuk e konsiderojnë si të rëndësishme<br />
që shikuesve të tyre t’ua shpjegojnë se ata me<br />
dëshirë marrin dhe pranojnë paratë e Thaçit për<br />
TV projektet e tyre. Në anën tjetër kemi politikanë,<br />
të cilët janë të mendimit se shërbimi publik është<br />
në shërbim të tyre, që t’i promovojë ata, që të jetë<br />
institucioni i tyre mediatik. Politikanë të këtillë nuk<br />
lexojnë ligjet, në të cilat shkruan se Kuvendi (e jo<br />
partitë politike) themelon shërbimin publik dhe se<br />
siguron funksionimin e pavarur të tij.<br />
Si pasojë e kësaj, çështja e TV kanalit serb është e<br />
ndjeshme për tri arsye. Së pari bëhet fjalë për frikën<br />
e njerëzve, të cilët për dekada me radhë kanë qenë<br />
dëshmitarë dhe viktima të manipulimeve mediatike,<br />
të cilat na çuan deri tek urrejtja dhe luftërat.<br />
Kohë të gjatë është jetuar në rrethana, në të cilat televizioni<br />
ka qenë qendër e pakushtëzuar e rrymave<br />
politike dhe e patriotizmit.<br />
Së dyti, televizioni serb nuk kuptohet si konkurrencë,<br />
pluralizëm mediatik, koncept i shërbimit<br />
publik, i cili ka një mision të defi nuar me ligj, por<br />
shihet ose si pengesë, ose si mundësi për realizimin<br />
e interesave të ndryshme. Ndjeshmëria e tretë ka<br />
» Autorja është<br />
Zëvendësdrejtoresh e RTK’së.<br />
Kjo kolumne është shkruar enkas për Gazetën <strong>Express</strong>.<br />
të bëjë me mosbesimin shumëvjeçar të serbëve në<br />
shërbimin aktual publik të Kosovës dhe përcaktimin<br />
e tyre që më me dëshirë të shikojnë televizionin<br />
e Serbisë.<br />
Por si fi lloi çdo gjë?<br />
Asociacionet e gazetarëve të serbëve të Kosovës<br />
në fi llim të negociatave për statusin e Kosovës kërkuan<br />
nga bashkësia ndërkombëtare një TV kanal të<br />
pavarur serb, i cili do të kishte frekuenca kombëtare.<br />
Këtë si aspekt të rëndësishëm për ruajtjen dhe integrimin<br />
e serbëve e kuptoi Marti Ahtisari, prandaj<br />
televizionin e vendosi në planin e tij për pavarësinë<br />
e mbikëqyrur të Kosovës. Në këtë mënyrë televizioni<br />
serb u bë kategori kushtetuese dhe fi lloi procesi<br />
i defi nimit të themeleve institucionale, se kush do<br />
ta fi nancojë dhe gjëra të ngjashme.<br />
Pas debateve të papajtueshme, me praninë e të<br />
gjitha palëve të interesuara, të gazetarëve, medieve<br />
lokale serbe, politikanëve, përfaqësuesve ndërkombëtarë,<br />
ekspertëve për medie, u vendos që për<br />
shkak të kushteve ekzistuese shoqëroro-fi nanciare<br />
kanali i pavarur televiziv të jetë pjesë e shërbimit<br />
ekzistues publik. Kështu, mosmarrëveshjet<br />
e mëdha për mënyrën e fi nancimit, të drejtimit,<br />
selisë, rolit, kanë kontribuar që kanali i ri televiziv<br />
serb të bëhet pjesë e RTK-së. Dikush këtë e ka kuptuar<br />
si kompromis, e dikush si zgjidhje të imponuar<br />
dhe të padrejtë. I gjithë procesi është udhëhequr<br />
nga faktorët ndërkombëtarë, ndërsa në hartimin<br />
e bazës ligjore kanë ndihmuar ekspertët evropianë.<br />
Duke shpjeguar funksionimin e TV kanalit serb,<br />
ligji për RTK-në parasheh pavarësinë dhe objektivitetin<br />
e këtij televizioni. Kjo mund të jetë një përgjigje<br />
ndaj disa dyshimeve, por jo edhe eliminim i plotë<br />
i tyre.<br />
Për këtë arsye është me rëndësi se çfarë do të jetë<br />
politika redaktoriale, duke pasur parasysh se po<br />
hyhet në tregun tashmë të stërmbushur mediatik,<br />
me kualitet të dyshimtë, malverzime për interes,<br />
me vijë të padukshme ndërmjet raportimit faktik<br />
dhe komenteve, si dhe shikimit tradicional të disa<br />
televizioneve. Vetëm një televizion profesional<br />
mund të fi tojë besim dhe të luftojë për shikuesit e<br />
vet. Pse besoj në këtë? Dëshirojmë të mësojmë nga<br />
shembujt pozitiv, ngase ka.<br />
Në SHBA, vendin me numër të madh të televizioneve<br />
komerciale me ndikim global, shumë<br />
njerëz besojnë në shërbimet publike. Kam pasur<br />
mundësinë që të vizitoj korporatën për emetim<br />
publik dhe të bindem se sistemi amerikan i shërbimit<br />
publik dallon nga ai evropian, i afërt për ne.<br />
Por besimi në shërbimin publik është tejet i madh.<br />
Pasi që të kenë shikuar të gjitha spektaklet, debatet<br />
e ashpra, emisionet sfi duese teknologjike, shikuesit<br />
që kanë dëshirë që të informohen me saktësi i<br />
kthehen emisioneve të shërbimit publik. Ngjashëm<br />
është edhe në Evropë, me shërbimin britanik dhe<br />
botëror, BBC, më pas me atë gjerman, francez, ku<br />
shërbimet publike ndoshta nuk janë më aktualet,<br />
por nga aspekti informativ janë më të fuqishmit,<br />
ngase qytetarët ju besojnë më së shumti.<br />
Kështu edhe televizioni i ri serb, apo siç e quajnë<br />
tashmë RTK2, ka obligim më të madh dhe mundësi<br />
të shumta, si për shkak të faktit se është kategori<br />
kushtetuese, pjesë e shërbimit publik, si dhe për<br />
shkak të rolit të veçantë në jetët e serbëve në Kosovë.<br />
Vazhdon në faqen 25<br />
Eja në<br />
IPKO<br />
dhe<br />
merr falas!<br />
Bleni numër të ri, për<br />
vetëm 3€ me<br />
3€ mbushje dhe<br />
merrni FALAS:<br />
1000 MIN, 1000 SMS<br />
ose 1000 MB,<br />
sipas zgjedhjes tuaj.<br />
3
Change language