You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
E premte, 4 shkurt 2<strong>01</strong>1<br />
Në kohën tonë janë tepër të rrallë popuj që mund<br />
të kenë histori të veçuar nga të tjerët. Ka kohë që<br />
fatmirësisht historia jonë nuk është më e tillë. Ajo është<br />
histori shqiptare e njëherësh shqiptaro-europiane<br />
Mbi ngjarjet e janarit<br />
Ismail Kadare<br />
Është pak të thuash se mbyllja e vitit që shkoi nuk<br />
ishte e mirë për shqiptarët. Dhe, si të mos mjaftonte<br />
kjo, në kundërshtim të plotë me urimin “na<br />
qoftë i mbarë ky vit”, fi llimi i vitit 2<strong>01</strong>1 ishte edhe<br />
më i keq.(...)<br />
Është e njohur tashmë se një vend jo normal sundohet<br />
“mirë”, por qeveriset keq. Këtë të vërtetë e<br />
njohin sidomos sistemet totalitare, qysh nga diktaturat<br />
hidrike (ato që kanë përdorur mungesën e ujit<br />
si mjet sundimi), gjer në ditët tona. Vetëm në rende<br />
të tilla, që dalin nga rendi normal i gjërave mund<br />
të krijohen psikoza të sëmura, ato që lindin pastaj<br />
ankthet dhe terrorin, shenjat e pashmangshme<br />
të sundimit tiranik. Në mesazhet e panumërta<br />
që vijnë këto ditë nga Tirana, për t’u shpërndarë<br />
anekënd në diasporën shqiptare, rrallë herë mungojnë<br />
shenja të tilla. Të gjithë popujt e ish-Lindjes<br />
janë tepër të ndjeshëm ndaj tyre. E në këtë kah do<br />
të ishte e kuptueshme që shqiptarët, ata që tiraninë<br />
e patën më të egrën e më të zgjaturën, do të ishin<br />
dyfi sh më të ndjeshëm. Në ngjarjet e janarit, midis<br />
psikozës dhe veprimeve shpesh kaotike, ata do të<br />
kapnin spikamën e fantazmës së totalitarizmit,<br />
rendit të përmbysur 20 vjet më parë.<br />
Ishte, me sa dukej, ky shkaku kryesor që, në<br />
këtë janar të trishtë, trazimi ishte aq i thellë e aq<br />
dëshpërues. Këto rrjedha njerëzore, për të cilat<br />
është lehtë të thuhet, të mos dalin më, të mos<br />
shfaqen, të mos na shqetësojnë, nuk mund të anashkalohen.<br />
Në mos u shfaqshin në rrugë, ato do të<br />
jenë në thellësi, çka është edhe më shqetësuese. Në<br />
qoftë se ato nuk ngjiten dot gjer tek institucionet,<br />
ku, sipas dokeve të demokracisë europiane do të<br />
duhej të çonin normalisht zërin e tyre, institucionet<br />
duhet të zbresin tek ata, për të kuptuar ku ka<br />
ngecur makina e demokracisë, përse mesazhet nuk<br />
kalojnë, shkurt, përse sistemi është bllokuar. (...)<br />
Padurimi dhe nervozizmi politik në Shqipëri<br />
kanë kapërcyer kufi jtë e lejueshëm. Me to është<br />
bashkuar paniku, i cili e ka bërë më të rrezikshme<br />
gjithçka. E keqja është se klasa politike, ajo që duhej<br />
të ishte e fundit që të kapej nga paniku, ishte e para<br />
që u përfshi prej tij. Si rrjedhojë e kësaj, shteti dhe<br />
shoqëria shqiptare u gjendën në pozitën e atij të<br />
sëmuri që, pasi e ndien se po dridhet ethesh, në<br />
vend të vejë termometrin, e thyen atë.<br />
Termometri thyhet kur i sëmuri nuk dëshiron<br />
të marrë vesh sëmundjen ngaqë ai e di atë. Për të<br />
mos thënë se sëmundja është ai vetë.<br />
Ndoshta këtu do të gjendej përgjigja e pyetjes se<br />
përse në Shqipëri lufta politike është kaq e egër. Ka<br />
gjasë që dy dukuri të jenë vendimtare për këtë: etja<br />
e pamasë për pushtet dhe korrupsioni.(...)<br />
Për t’u kthyer tek ngjarja e 21 janarit, duhet kujtuar<br />
se në historinë e popujve, ajo që njihet si trajtim,<br />
si “administrim i së keqes”, ka qenë shpesh faktor<br />
për zhvillime të mëtejshme. Ato kanë qenë për të<br />
mirë ose për të keq. Me ç’duken shenjat , trajtimi i<br />
ngjarjeve të fundit, kulmimi i të cilave ka qenë vrasja<br />
e qytetarëve, nuk po shkon në kahun e duhur.<br />
Ajo rend në kahun e gabuar, madje në vend që të<br />
fashitet, thellohet.<br />
Natyrisht që ka pak gjasa që një grindje kaq e<br />
gjatë të ndreqet me pajtim të shkurtër, sipas stilit<br />
vulgar të pijetoreve, kur kërcënimet tmerruese<br />
përfundojnë befas në përqafi me sentimentale, po<br />
aq pa vend sa ç’kishin qenë kanosjet. Askush nuk<br />
e pret dhe as e beson këtë telenovelë. Në qoftë se<br />
presim diçka të ngutshme, si hap i parë serioz dhe i<br />
besueshëm do të ishte hetimi krejtësisht i pavarur.<br />
Hetimi dhe natyrisht dënimi i fajtorëve do të ishte i<br />
domosdoshëm si hap i parë, por jo i mjaftueshëm.<br />
Një proces tjetër, që do të ndihmonte, në mos në<br />
prerjen, në shterrimin e hap-pas-hapshëm të pezmatimit<br />
shumëvjeçar, do të ishte po aq i detyrueshëm.<br />
(...)<br />
Fakti që në Ballkan ka sot dy shtete shqiptare, të<br />
cilët në një mënyrë ose në një tjetër ndikojnë dhe<br />
rrezatojnë tek njeri-tjetri, përgjegjësinë e politikës<br />
dhe të strategjisë shqiptare e bën të dyfi shtë. (...)<br />
Kosova dhe Shqipëria u gjendën të papërgatitura.<br />
Gjykimi gjakftohtë ka munguar. Gjykimi gjakftohtë<br />
është rrjedhojë bindjesh dhe jo çoroditjesh<br />
emocionale. Dhe bindja vjen nga e vërteta. Ajo, në<br />
këtë rast, do të diktonte përgjigjen e duhur. Edhe<br />
sikur ngjarja të ishte e vërtetë, ajo s’mund të ndryshonte<br />
asgjë në tablonë makabre të dhjetëra viteve<br />
shtypjeje, terrori shtetëror, përdhunime e masakra<br />
të papara në Europë, në këtë gjysmê shekulli. As historia,<br />
as portreti i popujve, e aq më pak qëndrimet<br />
politike, nuk ndryshohen nga krime kanibaleske,<br />
që ndodhin sot e kësaj dite në Londër, në Tokio a<br />
në Berlin, ashtu siç njofton shtypi. Kanibalët shqiptarë,<br />
në këtë rast, nuk ka pse të kenë ndonjë trajtim<br />
të ndryshëm nga kolegët e tyre parizianë opo berlinezë.<br />
Ndaj përgjigja duhej të ishte : hetoni dhe na<br />
ndihmoni t’i kapim. Përpara se të jenë armiqtë e<br />
dikujt, ata janë në radhë të parë armiqtë e kombit,<br />
që fatkeqësisht i ka pjellë.(...)<br />
Vizioni i epërm, i plotë i gjërave nuk është ndonjë<br />
luks, por cilësi e domosdoshme e klasës politike.<br />
Nuk mund të ketë rol stabilizues Shqipëria në gadishull<br />
nëse brenda saj nuk gjen dot rrugët e nevojshme<br />
të zgjidhjes së problemeve. Rrjedhimisht ,<br />
çka kujton se fi ton jashtë kufi jve të saj, e humb aty<br />
për aty brenda vetes.<br />
Është hera e parë në historinë e saj që Shqipëria<br />
gjendet në një skajim të tillë të ndërlikuar. Ngjarjet<br />
e kohëve të fundit në Mesdhe, treguan se shtetet<br />
me një zhguall të pranueshëm, që iu lejon të<br />
kryejnë ca detyrime ndërkombëtare të gjykuara<br />
pozitive, nuk mund të vazhdojnë më atë rol nëse<br />
brenda tyre punët nuk ecin.(...)<br />
Gjatë gjithë këtij muaji është folur shpesh për<br />
ndërkombëtarët. Për rolin që duhet të luajnë ose të<br />
mos e luajnë në jetën tonë. Për ndërhyrjet që disa i<br />
quajnë të pamjaftueshme, e disa të tepruara, sipas<br />
volisë politike të çastit.<br />
Marrëdhëniet tona me ndërkombëtarët<br />
dëshmojnë paqartësinë, mungesën e parimeve,<br />
shkurt, ankthin tonë të pafund.<br />
Ne jemi në një aleance europiane. Një aleancë<br />
nuk është një idil me baresha e me fyej. Në botën<br />
tonë të ashpër një aleancë është, para së gjithash,<br />
një shtab në gjendje alarmi , ku midis aleatëve<br />
mund të ketë edhe acarime, edhe moskuptim, por<br />
gjithmonë për parime të mëdha.<br />
Ne e kemi pranuar këtë gjendje. Kjo aleancë<br />
është shansi i vetëm i një populli tepër të vetmuar.<br />
Një ngecje te pragu i Europës, ose më keq, një<br />
përplasje portash në fytyrë, ka gjasë të shënonte<br />
fundin e rrugëtimit tonë në histori.<br />
Në kohën tonë janë tepër të rrallë popuj që mund<br />
të kenë histori të veçuar nga të tjerët. Ka kohë që<br />
fatmirësisht historia jonë nuk është më e tillë. Ajo<br />
është histori shqiptare e njëherësh shqiptaro-europiane.<br />
Tekst i marrë nga Illyria e New<br />
Yorkut. Botohet me shkurtime.<br />
Big Brother 4<br />
për vetëm 7€!<br />
Abonimi në Big Brother 4 bëhet<br />
në të gjitha dyqanet e IPKO-së.<br />
FALAS ofrohet për abonuesit e<br />
pakos Premium dhe Premium HD.<br />
3
Change language