kilka refleksji o wykorzystaniu modeli matematycznych w symulacji ...
kilka refleksji o wykorzystaniu modeli matematycznych w symulacji ...
kilka refleksji o wykorzystaniu modeli matematycznych w symulacji ...
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
202<br />
mocnych i słabych punktów, możliwości i<br />
zagrożeń) wymienionych protokołów<br />
kalibracyjnych. Protokoły kalibracyjne mają<br />
wiele podobieństw, m.in. strukturę, w której<br />
pierwszym etapem jest określenie celu<br />
kalibracji. Wszystkie podkreślają istotność<br />
analizy jakości danych wejściowych i<br />
weryfikacji wyników kalibracji. Istnieją również<br />
istotne różnice pomiędzy nimi w podejściu do<br />
sposobu kalibracji, np. w metodyce badań<br />
mających na celu wyznaczenie zmiennych<br />
modelowych w dopływie do układu i<br />
parametrów modelu, w przebiegu dodatkowych<br />
pomiarów w układzie rzeczywistym czy w<br />
procedurze dostosowywania parametrów<br />
modelu.<br />
Wspólną cechą wymienionych protokołów<br />
kalibracyjnych jest zalecany porządek kolejnych<br />
etapów kalibracji, natomiast podstawowe<br />
różnice pomiędzy nimi wynikają z sposobu<br />
wykonania poszczególnych etapów procesu<br />
kalibracji modelu (Sin i in., 2005).<br />
PODSUMOWANIE<br />
Niełatwego zadania usystematyzowania wiedzy<br />
na temat praktycznych aspektów modelowania<br />
systemów osadu czynnego podjęła się grupa<br />
zadaniowa Good Modelling Practice (GMP)<br />
działająca w ramach organizacji IWA.<br />
Głównym kierunkiem działania tej grupy jest<br />
opracowanie ujednoliconego protokołu<br />
kalibracyjnego, który byłby kompilacją<br />
mocnych punktów wymienionych protokołów<br />
kalibracyjnych i wielu rozproszonych<br />
informacji dotyczących modelowania systemów<br />
oczyszczania ścieków. Protokół ten zostanie<br />
wydany w formie raportu naukowotechnicznego<br />
przez wydawnictwo IWA. Efekty<br />
działalności grupy (m.in. roboczą wersję<br />
protokołu) można śledzić na stronie WWW<br />
grupy GMP:<br />
http://www.modeleau.org/GMP_TG/index.htm.<br />
Potrzeba stworzenia ujednoliconego protokołu<br />
kalibracyjnego jest związana z faktem, iż<br />
możliwość wykorzystania procedur opisanych<br />
w protokołach kalibracyjnych w <strong>symulacji</strong><br />
pracy systemów osadu czynnego jest nieco<br />
osłabiona ze względu na:<br />
• Wąski zakres ich stosowalności,<br />
ograniczony do oczyszczania ścieków<br />
komunalnych;<br />
• Techniczne ograniczenia aparatury<br />
pomiarowej;<br />
• Problem interpretacji wyników<br />
doświadczeń prowadzonych w skali<br />
laboratoryjnej w kontekście modelowania<br />
obiektu w skali technicznej;<br />
• Konieczność przeprowadzenia koszto- i<br />
czasochłonnych sesji pomiarowych. Dąży<br />
się jednak do optymalizacji ich wykonania<br />
przy pomocy metod <strong>matematycznych</strong>,<br />
mających na celu zwiększenie zakresu<br />
uzyskiwanych informacji przy<br />
jednoczesnym obniżeniu kosztu pomiaru;<br />
• Istotną złożoność <strong>modeli</strong> systemów w<br />
stosunku do ilości i jakości danych<br />
dostępnych w obiektach skali technicznej.<br />
Dodatkowo, z inżynierskiego punktu widzenia,<br />
istnieje konieczność znalezienia złotego środka<br />
pomiędzy naukowym a pragmatycznym<br />
podejściem do wykonania kalibracji modelu,<br />
jakże często ograniczonej dostępnością czasu,<br />
budżetu, wykwalifikowanej kadry<br />
i odpowiedniego wyposażenia (Sin i in., 2005).<br />
W trakcie opracowywania ujednoliconego<br />
protokołu kalibracyjnego, opisane powyżej<br />
ograniczenia wynikające ze stosowania<br />
dotychczasowych protokołów kalibracyjnych,<br />
powinny zostać zminimalizowane. Ważnym<br />
źródłem informacji w tej materii będą raporty<br />
opisujące przebieg <strong>symulacji</strong> wykonanej<br />
zgodnie z wytycznymi danego protokołu (tzw.<br />
case studies).<br />
LITERATURA<br />
BATSTONE D.J., KELLER J., ANGELIDAKI<br />
I., KALYUZHNYI S.V., PAVLOSTATHIS<br />
S.G., ROZZI A., SANDERS W.T.M.,<br />
SIEGRIST H., VAVILIN V.A., (2002):<br />
Anaerobic Digestion Model No.1 (ADM1).<br />
IWA Scientific and Technical Report #13. IWA<br />
Publishing, London, UK.<br />
CHAMBERS B. and JONES G. L. (1988)<br />
Optimisation and uprating of activated sludge<br />
plants by e cient process design. Wat. Sci.<br />
Tech., 20, 121-132.<br />
ÇINAR Ö., DAIGGER G.T., GRAEF S.P.<br />
(1998): Evaluation of IAWQ Activated Sludge<br />
Model No.2 using steady-state data from four<br />
full-scale wastewater treatment plants. Water<br />
Environ. Res., 70 (6), pp. 1216 - 1224.<br />
COPP, J.B., 2002. The COST Simulation<br />
Benchmark: Description and Simulator Manual.<br />
Office for Official Publications of the European<br />
Community, Luxembourg. ISBN 92-894-1658-<br />
0. s. 154.<br />
DAIGGER G.T, ROPER R.E., (1985): The<br />
relationship between SVI and activated sludge<br />
settling characteristics, J. Wat. Pollut. Cont.<br />
Fed., 57(8), 859-866.