Mapirawe i studija zasnovana na istra@uvawata vo zaednica na ...
Mapirawe i studija zasnovana na istra@uvawata vo zaednica na ...
Mapirawe i studija zasnovana na istra@uvawata vo zaednica na ...
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
Sepak, do o<strong>vo</strong>j moment, <strong>vo</strong> Makedonija ne e realizira<strong>na</strong> specifi~<strong>na</strong> istra`uva~ka <strong>studija</strong>, posvete<strong>na</strong><br />
<strong>na</strong> APNR kon HIV/SPI, od aspekt <strong>na</strong> fokusirano i prodlabo~eno prou~uvawe, so detal<strong>na</strong> a<strong>na</strong>liza <strong>na</strong><br />
<strong>na</strong>~inot <strong>na</strong> `iveewe, pri~inite i povrzanosta <strong>na</strong> nivniot `i<strong>vo</strong>ten stil i po{irokata op{testve<strong>na</strong><br />
<strong>zaednica</strong>, kako i faktorite koi vlijaat <strong>na</strong> zgolemuvawe <strong>na</strong> rizicite od inificirawe so HIV/SPI. Isto<br />
taka, dosega ne e realizira<strong>na</strong> <strong>studija</strong> <strong>zasnova<strong>na</strong></strong> <strong>na</strong> istra`uvawe <strong>vo</strong> lokal<strong>na</strong>ta <strong>zaednica</strong>, <strong>vo</strong> koja aktivno<br />
bi bile vklu~eni pripadnici <strong>na</strong> celnite grupi ili drugi lica <strong>na</strong>jneposredno povrzani so niv (terenski<br />
rabotnici <strong>na</strong> razli~ni preventivni zdravstveni programi).<br />
CELI I PREDMET NA MAPIRAWETO I ISTRA@UVAWETO<br />
Celi <strong>na</strong> istra`uvaweto:<br />
I. Glav<strong>na</strong> cel<strong>na</strong> grupa <strong>vo</strong> istra`uvaweto se adolescentite koi se pod <strong>na</strong>jgolem rizik (APNR) od HIV/<br />
SIDA/SPI <strong>vo</strong> Makedonija, <strong>na</strong> <strong>vo</strong>zrast od 13 do 18 godini. So ogled <strong>na</strong> specifi~nostite <strong>na</strong> cel<strong>na</strong>ta<br />
grupa koja spa|a <strong>vo</strong> t.n. te{ko dostapni celni grupi, a <strong>vo</strong> o<strong>vo</strong>j slu~aj (poradi op{testveniot<br />
i kulturniot kontekst <strong>vo</strong> koj se realizira{e istra`uvaweto), mo`e da se ka`e isklu~itelno<br />
te{ko dostapni celni grupi (posebno koga stanuva zbor za nekoi od specifi~nite celni grupi<br />
i za rabota <strong>vo</strong> pomalite mesta), be{e potrebno da se vklu~at i po<strong>vo</strong>zrasni pripadnici <strong>na</strong> celnite<br />
grupi, <strong>na</strong> <strong>vo</strong>zrast od 19 do 22 godini. Vrz osnova <strong>na</strong> pretpostavkite deka nivnite informacii<br />
mo`e da bidat od golemo z<strong>na</strong>~ewe za rezultatite, <strong>vo</strong> istra`uvaweto se vklu~eni i drugi<br />
klu~ni informatori (KI), bez ogled <strong>na</strong> <strong>vo</strong>zrasta i polot (adolescenti so liderski ili drugi<br />
specifi~ni pozicii <strong>vo</strong> ramkite <strong>na</strong> celnite grupi, lica koi rabotat <strong>na</strong> teren so ovie celni grupi,<br />
lica koi <strong>na</strong> bilo koj <strong>na</strong>~in se <strong>vo</strong> nekakov kontakt so pripadnicite <strong>na</strong> celnite grupi).<br />
II. Vo mapiraweto i <strong>studija</strong>ta <strong>zasnova<strong>na</strong></strong> <strong>na</strong> istra`uvawata <strong>vo</strong> <strong>zaednica</strong>ta, vklu~eni se slednite<br />
potkategorii APNR <strong>na</strong> HIV/SIDA/SPI <strong>vo</strong> Makedonija:<br />
a. Adolescenti - ma`i koi imaat seks so ma`i (MSM), so poseben akcent <strong>na</strong> onie adolescenti<br />
koi imaat neza{titen seks so ma`i;<br />
b. Adolescenti koi nudat seksualni uslugi za <strong>na</strong>domestok (ANSU);<br />
c. Adolescenti koi injektiraat drogi (AID).<br />
Osnovnite celi <strong>na</strong> mapiraweto i <strong>studija</strong>ta <strong>zasnova<strong>na</strong></strong> <strong>na</strong> istra`uvawa <strong>vo</strong> <strong>zaednica</strong>ta <strong>na</strong> APNR <strong>na</strong> HIV/<br />
SIDA/SPI <strong>vo</strong> Makedonija se:<br />
1. Da se otkrijat podatoci za postoewe <strong>na</strong> APNR i da se opi{at nivnite lokacii, odnesuvawa,<br />
op{testven kontekst i problemite so koi se sudruvaat.<br />
a. Da se lociraat razli~ni podgrupi <strong>na</strong> APNR i da se soberat informacii za nivnite iskustva,<br />
<strong>na</strong> individualno ni<strong>vo</strong>, <strong>na</strong> ni<strong>vo</strong> <strong>na</strong> <strong>zaednica</strong>ta i <strong>na</strong> strukturalno ni<strong>vo</strong>, so podatoci {to<br />
proizleguvaat od samata <strong>zaednica</strong><br />
2. Da se prosledat pove}e slu~ai koi ilustriraat kako zakonskata regulativa, policiskite aktivnosti<br />
ili postoe~kiot op{testven kontekst, sozdavaat pre~ki pri optimalnoto iskoristuvawe<br />
<strong>na</strong> uslugite za APNR<br />
a. Da se a<strong>na</strong>liziraat podatocite sobrani od APNR koi gi reflektiraat faktorite {to<br />
vlijaat vrz nivnoto individualno rizi~no odnsesuvawe, kako i rizi~noto odnesuvawe <strong>na</strong><br />
ni<strong>vo</strong> <strong>na</strong> <strong>zaednica</strong>ta koe e povrzano so strukturnite faktori.<br />
Kraj<strong>na</strong>ta cel <strong>na</strong> istra`uvaweto e, vrz osnova <strong>na</strong> dobienite rezultati i preporaki, da se predlo`at<br />
soodvetni soveti za podobruvawe <strong>na</strong> op{tite uslovi <strong>na</strong> populacijata APNR <strong>vo</strong> odnos <strong>na</strong> rizicite i<br />
rizi~nite situacii za prenesuvawe <strong>na</strong> HIV/SIDA/SPI <strong>vo</strong> Makedonija:<br />
• Razvivawe soodvetni strategii za intervencii {to }e ja podobrat prevencijata od {irewe <strong>na</strong><br />
HIV/SIDA/SPI kaj APNR;<br />
• Pomo{ <strong>vo</strong> procesot <strong>na</strong> donesuvawe promeni <strong>vo</strong> zakonodavst<strong>vo</strong>to i kreiraweto politika so cel<br />
da se sozdadat {to poblagoprijatni uslovi <strong>vo</strong> koristeweto <strong>na</strong> uslugite {to im se nudat <strong>na</strong><br />
APNR <strong>vo</strong> procesot <strong>na</strong> za{tita od HIV/SIDA/SPI.<br />
• Pomo{ <strong>vo</strong> procesot <strong>na</strong> sozdavawe kampawi koi treba da go zgolemat ni<strong>vo</strong>to <strong>na</strong> svesnost za<br />
stepenot <strong>na</strong> rizik od HIV/SIDA/SPI, vklu~uvaj}i ja tuka i lokal<strong>na</strong>ta <strong>zaednica</strong>.<br />
• Pomo{ <strong>vo</strong> procesot <strong>na</strong> zajaknuvawe <strong>na</strong> kapacitetite <strong>na</strong> zaseg<strong>na</strong>tite strani i partnerite<br />
vklu~eni <strong>vo</strong> procesite <strong>na</strong> implementacija <strong>na</strong> soodvetni strategii i intervencii za prevencija<br />
<strong>na</strong> {irewe <strong>na</strong> HIV/SIDA/SPI kaj APNR.<br />
14