Mapirawe i studija zasnovana na istra@uvawata vo zaednica na ...
Mapirawe i studija zasnovana na istra@uvawata vo zaednica na ...
Mapirawe i studija zasnovana na istra@uvawata vo zaednica na ...
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
Kako osobeno pozitiv<strong>na</strong> se istak<strong>na</strong> metodologijata <strong>na</strong> izbor <strong>na</strong> istra`uva~ki primerok po principot<br />
<strong>na</strong> sne`<strong>na</strong> topka, {to podrazbira koristewe <strong>na</strong> ve}e postoe~kite i <strong>vo</strong>spostaveni mre`i od stra<strong>na</strong> <strong>na</strong><br />
terenskite rabotnici i mentorite <strong>vo</strong> procesot <strong>na</strong> regrutirawe <strong>na</strong> ispitanicite. Dokolku e <strong>na</strong>praven<br />
soodveten izbor <strong>na</strong> terenskite istra`uva~i, odnosno licata koi }e gi kontaktiraat idnite ispitanici,<br />
toga{ e logi~no da se o~ekuva i korekten izbor i regrutirawe <strong>na</strong> ispitanicite. Va`no e {to terenskite<br />
istra`uva~i bea selektirani taka {to bea <strong>vo</strong> mo`nost da pokrijat razli~ni mre`i <strong>na</strong> pripadnici <strong>na</strong><br />
APNR, potoa razli~ni lokacii <strong>vo</strong> isti gradovi i, soglasno niv<strong>na</strong>ta <strong>vo</strong>zrast, da kontaktiraat vrsnici od<br />
razli~ni kategorii.<br />
Metodologijata za regrutirawe <strong>na</strong> ispitanici i istra`uvawe <strong>na</strong> mestoto <strong>na</strong> <strong>na</strong>stanot, funkcionira dobro<br />
poradi faktot {to terenskite istra`uva~i se ili terenski rabotnici ili pripadnici <strong>na</strong> celnite<br />
grupi, {to z<strong>na</strong>~i deka <strong>vo</strong> odreden period se <strong>na</strong>o|aat <strong>na</strong> samoto mesto taka {to, i <strong>na</strong> o<strong>vo</strong>j <strong>na</strong>~in, mo`e da<br />
se regrutiraat novi ispitanici.<br />
Intervjuto, kako tehnika za rabota <strong>na</strong> teren i tehnika za pribirawe <strong>na</strong> podatoci od ispitanicite, i o<strong>vo</strong>j<br />
pat se poka`a kako <strong>na</strong>jproduktiv<strong>na</strong> i <strong>na</strong>jprifatliva za terenskite rabotnici i za ispitanicite. Poradi<br />
toa, <strong>na</strong>jgolem del od terenskite istra`uva~ki edinici se intervjua so informatorite i klu~nite informatori.<br />
Se poka`a deka e neosnovan skepicizmot <strong>na</strong> terenskite i drugite istra`uva~i, iska`an pri planiraweto<br />
<strong>na</strong> istra`uvaweto, okolu razgo<strong>vo</strong>rite so fokusnite grupi. Imeno, pri planiraweto <strong>na</strong> terenskata<br />
rabota se smeta{e deka e mnogu te{ko da se organiziraat fokusni grupi so pripadnici <strong>na</strong> ovie celni<br />
grupi, za{to tie ne sakaat da sedat <strong>na</strong> isto mesto so drugite pripadnici <strong>na</strong> istata cel<strong>na</strong> grupa, poradi<br />
diskrecija, za~uvuvawe <strong>na</strong> anonimnost i sl. Sepak, dokolku ovie razgo<strong>vo</strong>ri so fokusnite grupi od<strong>na</strong>pred<br />
se podgotvat dobro, ako pravilno se izberat i poka<strong>na</strong>t u~esnicite, i ako dobro se osmislat pra{awata,<br />
pri {to <strong>vo</strong> nikoj slu~aj nema da tretiraat li~nite problemi <strong>na</strong> u~esnicite, toga{ e <strong>vo</strong>zmo`no vakvite<br />
razgo<strong>vo</strong>ri uspe{no da se organiziraat.<br />
Vo procesot <strong>na</strong> obrabotka <strong>na</strong> transkribiranite terenski materijali, posebno pozitivno mesto ima<br />
upotrebeniot softver Atlas.ti, za obrabotka, klasifikacija, sistematizacija i a<strong>na</strong>liza <strong>na</strong> podatocite,<br />
koj <strong>vo</strong> ogrom<strong>na</strong> merka go olesni i zabrza procesot <strong>na</strong> realizacija <strong>na</strong> o<strong>vo</strong>j kompleksen istra`uva~ki proekt.<br />
Negativni strani<br />
Poradi faktot {to <strong>vo</strong> terenskoto istra`uvawe bea vklu~eni lica koi nemaa soodvet<strong>na</strong> stru~<strong>na</strong> podgotovka<br />
za realizacija <strong>na</strong> vakov tip istra`uvawe, posebno poradi toa {to nemaa ed<strong>na</strong>k<strong>vo</strong> ni<strong>vo</strong> <strong>na</strong> podgotvenost,<br />
pred zapo~nuvaweto <strong>na</strong> terenskoto istra`uvawe be{e potrebno za niv da se organizira<br />
soodvet<strong>na</strong> obuka. Kako {to mo`e da se vidi od podatocite izneseni pogore, bea organizirani posebni<br />
obuki za terenskite rabotnici, i toa, za sekoja cel<strong>na</strong> grupa oddelno. Logi~no e da se pretpostavi deka<br />
nekolkudnev<strong>na</strong>ta obuka <strong>na</strong> ovie lica ne mo`e da ja zameni akademskata podgotovka, zaradi toa, pred<br />
zapo~nuvaweto <strong>na</strong> terenskata rabota, istra`uva~kiot tim izgotvi relativno standardizirani pomagala<br />
za realizacija <strong>na</strong> terenskoto istra`uvawe (Potsetnik so specifi~ni istra`uva~ki pra{awa za<br />
sekoja cel<strong>na</strong> grupa oddelno, Forma za <strong>vo</strong>dewe terenski bele{ki, Forma za sledewe <strong>na</strong> procesot, Forma<br />
za transkripcija <strong>na</strong> snimenite materijali i sl.). Na o<strong>vo</strong>j <strong>na</strong>~in se <strong>na</strong>pravija dopolnitelni obidi za<br />
standardizirawe <strong>na</strong> istra`uva~kata postapka so {to se postig<strong>na</strong> posakuvanoto ni<strong>vo</strong> <strong>na</strong> stru~nost pri<br />
terenskoto istra`uvawe.<br />
Metodologijata za regrutirawe ispitanici i za realizirawe <strong>na</strong> terensko istra`uvawe <strong>zasnova<strong>na</strong></strong><br />
vrz istra`uvawe <strong>na</strong> mestoto <strong>na</strong> <strong>na</strong>stanot (Venue based sampling), se poka`a kako neprakti~<strong>na</strong> i mnogu<br />
porizi~<strong>na</strong> za terenskite istra`uva~i koi, rabotej}i so ovie isklu~itelno te{ko dostapni celni<br />
grupi, i samite se doveduvaa <strong>vo</strong> rizi~ni situacii. Vo tekot <strong>na</strong> realizacijata, nekolku pati, terenskite<br />
istra`uva~i se dovedoa sebesi <strong>vo</strong> rizi~ni situacii. Eden od niv be{e i fizi~ki <strong>na</strong>pad<strong>na</strong>t no, za<br />
sre}a, nema{e poseriozni posledici. Potoa slede{e brza reakcija od glavniot istra`uva~ i negovite<br />
asistenti, koi pobaraa ved<strong>na</strong>{ da se prekine upotrebata <strong>na</strong> o<strong>vo</strong>j metod, za{tituvaj}i se <strong>na</strong>jpr<strong>vo</strong> sebesi,<br />
a potoa i ispitanicite.<br />
Tehnikite za pribirawe podatoci, planirani za realizacija <strong>na</strong> terenskoto istra`uvawe, koi vklu~uvaa<br />
odredeno aktivno u~est<strong>vo</strong> <strong>na</strong> ispitanicite (crtawe, boewe, igrawe ulogi i sl.), se poka`aa kako<br />
te{ko upotreblivi (osven <strong>vo</strong> slu~ai koga se raboti so grupi), zaradi individual<strong>na</strong>ta rabota so sekoj<br />
od ispitanicite oddelno, no <strong>na</strong>jmnogu zaradi nezainteresiranosta <strong>na</strong> ispitanicite za takov vid<br />
interaktivni aktivnosti (kako, mapirawe, procenka <strong>na</strong> trendovi <strong>na</strong> HIV/SIDA, procenka <strong>na</strong> rizi~no<br />
odnesuvawe i sl.).<br />
28
Change language