Radon w Årodowisku - Instytut Fizyki JÄ drowej PAN
Radon w Årodowisku - Instytut Fizyki JÄ drowej PAN
Radon w Årodowisku - Instytut Fizyki JÄ drowej PAN
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
R5<br />
„<strong>Radon</strong> w Środowisku”, Kraków 2005<br />
BADANIE WŁASNOŚCI ADSORPCYJNYCH WĘGLI AKTYWNYCH<br />
POD KĄTEM ZASTOSOWANIA ICH W SYSTEMIE POMIAROWYM<br />
„PicoRad”<br />
Olga STAWARZ, Kalina MAMONT-CIEŚLA<br />
Centralne Laboratorium Ochrony Radiologicznej, ul. Konwaliowa 7, 03-194 Warszawa<br />
e-mail: kalinam@clor.waw.pl, stawarz@clor.waw.pl<br />
STRESZCZENIE<br />
Powszechnie stosowanymi detektorami używanymi w Polsce i na świecie do<br />
kilkudniowych pomiarów przesiewowych stężenia radonu w pomieszczeniach są kolektory<br />
z węglem aktywnym. Stosuje się dwie metody pomiaru zaadsorbowanego radonu: albo przez<br />
pomiar promieniowania gamma emitowanego przez krótkożyciowe produkty rozpadu radonu<br />
albo przez zliczanie cząstek alfa i beta emitowanych przez te pochodne w liczniku ciekłoscyntylacyjnym<br />
po uprzednim nalaniu do detektora węglowego radonolubnego scyntylatora,<br />
którego pary desorbują radon z węgla aktywnego. Ta druga metoda zastosowana jest<br />
w systemie znanym pod nazwą „PicoRad” od nazwy programu komputerowego, który po<br />
wprowadzeniu danych na temat terminu ekspozycji, terminu zalania ciekłym scyntylatorem,<br />
częstości zliczeń cząstek alfa i beta oraz temperatury powietrza podczas ekspozycji dokonuje<br />
konwersji zmierzonej częstości zliczeń na stężenie radonu w powietrzu, w którym odbyła się<br />
ekspozycja. Należy podkreślić, że mimo, że węgiel w kolektorach radonowych zmieszany jest<br />
z silikażelem, obserwuje się silną zależność wyników od wilgotności względnej dla czasów<br />
ekspozycji większych niż ok. 24 godziny.<br />
W Centralnym Laboratorium Ochrony Radiologicznej od wielu lat używa się systemu<br />
PicoRad wykorzystującego licznik ciekło-scyntylacyjny Tri-Carb model 1900TR firmy<br />
Packard-Canberra i oryginalne detektory w postaci cylindrów, o rozmiarach dostosowanych<br />
do rozmiarów studzienki w układzie detektora scyntylacyjnego tego licznika, zawierających<br />
pojemniczki z węglem aktywnym i silikażelem. Ponieważ jednak oryginalne detektory są<br />
bardzo kosztowne, podjęto próbę znalezienia węgli o takiej samej efektywności adsorpcji<br />
radonu jak firmowy w celu zastąpienia nimi zużytego węgla w używanych naczyniach<br />
firmowych.<br />
14