detekcja i lokalizacja wyÅadowaÅ atmosferycznych - Instytut ...
detekcja i lokalizacja wyÅadowaÅ atmosferycznych - Instytut ...
detekcja i lokalizacja wyÅadowaÅ atmosferycznych - Instytut ...
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
PAWEŁ BODZAK - DETEKCJA I LOKALIZACJA WYŁADOWAŃ ATMOSFERYCZNYCH<br />
Chmura Cumulonimbus często staję się macierzystą chmurą dla innych typów chmur.<br />
Gdy przechodzi przez warstwy inwersyjne następuje, podobnie jak w przypadku chmury<br />
Cumuls, jej rozlewanie na boki i tworzenie ławic chmur warstwowo-kłębiastych typu<br />
Altocumulus lub Stratocumulus. Nawet po rozpadzie resztki chmury, zwłaszcza kowadła,<br />
pozostają chmury typu Cirrus oraz inne chmury warstwowe i warstwowo-kłębiaste.<br />
Oczywiście musi być wtedy spełniony warunek, że pozostałości po chmurze nie wymieszały<br />
się całkowicie z otoczeniem.<br />
Ze względu na sposób powstawania burze możemy podzielić na [43]:<br />
• Wewnątrzmasowe (nazywane też termicznymi lub cieplnymi), powstające zazwyczaj w<br />
lecie, w godzinach popołudniowych.<br />
• Frontowe, najczęściej towarzyszące frontom chłodnym, w okresie letnim, ale również<br />
frontom ciepłym. Występują w ciągu całej doby.<br />
Burze frontowe występują w warunkach chwiejnej równowagi termodynamicznej<br />
dużych mas powietrza. Burze na froncie chłodnym powstają, gdy napływające dołem masy<br />
powietrza wypierają w górę ciepłe i wilgotne powietrze o chwiejnej równowadze. Jeśli<br />
podłoże ma dostatecznie wysoką temperaturę to za frontem w chłodnej masie powietrza mogą<br />
powstawać burze wewnątrzmasowe.<br />
Wyładowania atmosferyczne towarzyszą nie tylko chmurom burzowym typu<br />
Cumulonimbus, występują także w czasie innych zjawisk. Do takich zjawisk należy zaliczyć<br />
wybuchy wulkanów np.: przy wybuchu wulkanu Karakatau w 1883 roku zaobserwowano<br />
liczne błyskawice, także obserwacje chmur utworzonych z popiołów wulkanicznych w czasie<br />
erupcji wulkanu Surtsey niedaleko Islandii w grudniu 1963 potwierdziły występowanie tego<br />
typu wyładowań. Wyładowania te mają długość rzędu setek metrów. Krótsze około<br />
jednometrowe wyładowania były obserwowane podczas burz piaskowych. W przypadku<br />
wielkich pożarów lasów występują wyładowania w ogromnych chmurach dymu powstałych<br />
w wyniku spalania ogromnych obszarów leśnych. Wyładowania mogą towarzyszyć także<br />
naziemnym wybuchom ładunków jądrowych np.: bomb wodorowych czy też zjawiskom<br />
meteorologicznym jak np.: tornado. Wyładowania atmosferyczne występują także na innych<br />
planetach Układu Słonecznego. W 1979 roku sonda Voyager 2 podczas lotu badawczego na<br />
Jowisza wykonała około 20 zdjęć świetlistych impulsów w pobliżu powierzchni planety.<br />
Jednocześnie zarejestrowała 167 impulsów w zakresie sygnałów radiowych bardzo niskiej<br />
częstotliwości generowanych typowo na Ziemi przez wyładowania atmosferyczne. Dowodzi<br />
to istnienia piorunów także na innych niż Ziemia planetach. Oczywiście wszystkie<br />
wymienione powyżej rodzaje piorunów występują bardzo rzadko w porównaniu do<br />
- 30 -