detekcja i lokalizacja wyÅadowaÅ atmosferycznych - Instytut ...
detekcja i lokalizacja wyÅadowaÅ atmosferycznych - Instytut ...
detekcja i lokalizacja wyÅadowaÅ atmosferycznych - Instytut ...
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
PAWEŁ BODZAK - DETEKCJA I LOKALIZACJA WYŁADOWAŃ ATMOSFERYCZNYCH<br />
właściwej wartość natężenia pola elektrycznego odzwierciedlającego ładunek chmury<br />
burzowej. [96]<br />
Hole i Maier przestudiowali dużą liczbę burz na Florydzie, pod kątem<br />
prawdopodobieństwa wystąpienia wyładowań <strong>atmosferycznych</strong> w zależności od wysokości<br />
osiągniętych przez wierzchołki chmur. Zgodnie z przewidywaniami pewność wystąpienia<br />
wyładowań rośnie wraz z wysokością osiąganą przez wierzchołki chmur, osiągając 100 %<br />
pewności przy rozpiętości pionowej chmur do ok. 16 km. Podobna zależność istnieje w<br />
przypadku maksymalnej odbiciowości, przy najniższej wartości kąta elewacji i<br />
prawdopodobieństwa wystąpienia wyładowań, dla radarowych obserwacji chmury burzowej.<br />
Prawdopodobieństwo wystąpienia wyładowań, a więc i burzy, jest tym wyższe im wyższa jest<br />
wartość zmierzonej odbiciowości. Zmiany prawdopodobieństwa okazały się podobne w<br />
dwóch różnych miejscach obserwacji w USA. Należy jednak pamiętać, że w przypadku<br />
powyższych dwu kryteriów, tj.: stopniu wypiętrzenia wierzchołków chmur i odbiciowości<br />
przy najniższym kącie elewacji, istotne znaczenie mają czynniki takie jak: lokalny klimat,<br />
pora roku itp. [96]<br />
Kolejnym istotnym kryterium jest dynamika wzrostu komórki burzowej, a zwłaszcza<br />
jej prędkość wzrostu pionowego. Na podstawie badań stwierdzono, że wyładowania<br />
atmosferyczne pojawiają się przy silnym wzroście konwekcyjnym przy temperaturach<br />
niższych niż wartość oszacowana pomiędzy –10º C i - 20º C. Jednakże, czas pojawienia się<br />
pierwszych wyładowań nie pokrywa się z tak silną konwekcją, właściwie elektryzacja<br />
wystarczająca do wyzwolenia wyładowania, wydaje się być osiągana podczas lub na końcu<br />
wzrostu konwekcyjnego [113]. Wyniki badań określają te wartości na ok. 6-7 m/s dla burz<br />
tropikalnych i ok. 7 m/s, w przypadku burz występujących w Japonii [96]. Duże prędkości są<br />
potrzebne w obszarze wymieszania faz, gdzie bardziej efektywny jest mechanizm nieindukcyjny.<br />
W przypadku burz występujących nad powierzchniami oceanów, dla których<br />
obserwuje się dużo mniej wyładowań, uwalnianie ciepła utajonego podczas formowania<br />
chmurowych cząsteczek lodowych może zwiększać prędkość prądów wznoszących w<br />
górnych rejonach chmury, podczas gdy w obszarach mieszania faz prądy wznoszące są<br />
słabsze. Obserwacje rozwoju chmur burzowych wykazały wzrost liczby wyładowań wraz ze<br />
wzrostem prędkości prądów wznoszących do wartość ponad 20 m/s, przy temperaturach<br />
rzędu –10º C [96]. Inne obserwacje pokazały zależność ilości wyładowań od energii<br />
konwekcji, która jest opisywana wskaźnikami konwekcji, takimi jak CAPE - wskaźnik<br />
dostępnej, potencjalnej energii konwekcyjnej (CAPE, z ang. Convective Available Potential<br />
Energy). Duże wartości wskaźnika CAPE generalnie odpowiadają dużej ilości generowanych<br />
- 61 -