27.01.2014 Views

detekcja i lokalizacja wyładowań atmosferycznych - Instytut ...

detekcja i lokalizacja wyładowań atmosferycznych - Instytut ...

detekcja i lokalizacja wyładowań atmosferycznych - Instytut ...

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

PAWEŁ BODZAK - DETEKCJA I LOKALIZACJA WYŁADOWAŃ ATMOSFERYCZNYCH<br />

wykrywanych fal (elektromagnetycznych lub dźwiękowych). Można wyróżnić trzy rodzaje<br />

takich systemów - systemy wykrywające: promieniowanie radiowe, promieniowanie optyczne<br />

i fale akustyczne.<br />

Najpowszechniej stosowane są systemy naziemne wykrywające fale promieniowania<br />

elektromagnetycznego w paśmie radiowym. W niniejszej publikacji skupimy się na<br />

systemach tego typu. Systemy wykrywające z powierzchni Ziemi promieniowanie optyczne i<br />

akustyczne nie mają właściwie zastosowań operacyjnych ze względu na niedoskonałość tych<br />

metod i dużą liczbę czynników utrudniających propagację fal optycznych i dźwiękowych. Z<br />

tego względu systemy optyczne i akustyczne mają zastosowanie tylko w przypadku badań<br />

naukowych w ośrodkach badawczych. Ze względu na ograniczony zasięg terytorialny<br />

poszczególnych krajowych sieci pomiarowych, obecnie powstały międzynarodowe systemy<br />

integrujące systemy z różnych krajów. Dzięki temu uzyskano bardziej zintegrowane,<br />

międzynarodowe obserwacje aktywności wyładowań <strong>atmosferycznych</strong> z dużego obszaru.<br />

Dwie największe sieci tego typu powstały w Ameryce Płn. i Europie. Idealną sytuacją byłoby<br />

powstanie ogólnoświatowej naziemnej sieci detekcji wyładowań o wysokiej skuteczności<br />

detekcji i dużej dokładności lokalizacji, jednak z różnych względów jest to na razie<br />

niemożliwe. Najważniejszą przeszkodę stanowi fakt, że wiele krajów nie posiada własnych<br />

systemów tego typu oraz to, że wykrywanie i <strong>lokalizacja</strong> wyładowań nad dominującymi na<br />

kuli ziemskiej obszarami mórz i oceanów jest mocno utrudnione. Obecnie globalnych danych<br />

piorunowych dostarczają jedynie długozasięgowe systemy detekcji i lokalizacji, ale ich<br />

skuteczność detekcji i dokładność lokalizacji jest nadal zbyt niska.<br />

W ostatnim czasie intensywnie są rozwijane systemy oparte na stacjach detekcji<br />

zlokalizowanych na satelitach poruszających się na orbitach ziemskich. Ich główną zaletą jest<br />

możliwość globalnego śledzenia całkowitej aktywności piorunowej mające szczególnie<br />

ważne miejsce w badaniach klimatycznych. Z drugiej strony wysoki koszt uruchomienia i<br />

eksploatacji tego typu systemów ogranicza ich liczbę i w związku z tym także możliwość<br />

ciągłej obserwacji. Inną niedogodnością jest fakt, że mogą one wykrywać głównie<br />

promieniowanie elektromagnetyczne i optyczne, które przy przejściu przez chmurę burzową i<br />

atmosferę jest silnie tłumione, a zatem trudniejsze do wykrywania.<br />

W pierwszej części tego rozdziału zostaną opisane: parametry operacyjne systemów<br />

detekcji i lokalizacji wyładowań <strong>atmosferycznych</strong>, w drugiej systemy naziemne ze<br />

szczególnym uwzględnieniem najczęściej stosowanych. W trzeciej części zostaną<br />

przedstawione systemy satelitarne, a w czwartej omówione najważniejsze sieci<br />

międzynarodowe.<br />

- 88 -

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!