detekcja i lokalizacja wyÅadowaÅ atmosferycznych - Instytut ...

More documents

Recommendations

Info

PAWEŁ BODZAK - DETEKCJA I LOKALIZACJA WYŁADOWAŃ ATMOSFERYCZNYCH 3.7. Zjawiska świetlne towarzyszące chmurom burzowym W drugiej połowie lat dziewięćdziesiątych ubiegłego wieku sądzono, że oprócz wyładowań chmurowych i wyładowań chmura-ziemia występują także tzw. wyładowania chmura-jonosfera (z ang. cloud-ionosphere discharge) [77, 78, 79]. Są one najmniej poznanym do tej pory rodzajem wyładowań <strong>atmosferycznych</strong>, będących w ostatnich latach obiektem wnikliwych badań. Na podstawie tych badań stwierdzono, że charakter zjawisk nazywanych pierwotnie wyładowaniami chmura-jonosfera jest inny niż wyładowań chmurowych oraz doziemnych i z tego względu obecnie należy je traktować jako chwilowe zjawiska świetlne (z ang. Transient Luminous Events) towarzyszące chmurom burzowym. Zjawiska te zachodzą w obszarze pomiędzy wierzchołkami chmur burzowych, a warstwą jonosfery. Występują ponad chmurami burzowymi nawet do wysokości 90 km w postaci struktur przypominających odwrócony stożek światła, snopów światła lub też rozszerzającymi się do góry pierścieniami. Czasami rozpiętość tego typu zjawisk sięga od chmur burzowych aż do poziomu jonosfery. Do 1990 roku były obserwowane tylko przez nielicznych pilotów samolotów, którzy tego typu wyładowania widywali nad chmurami burzowymi. Jednakże nie do końca dawano im wiarę, traktując ich doniesienia na równi z informacjami o pojawieniu się niezidentyfikowanych obiektów latających UFO. Później okazało się, że takie zjawiska występują w rzeczywistości. Naukowcy dużo wcześniej przewidywali, że tego typu zjawiska mogą mieć miejsce, m.in.: C. Wilson, w 1925 czy też W. Hoffman w 1960 roku [3]. Zjawiska tego typu okazały się bardzo trudne do obserwacji naziemnych i okazało się, że do rejestracji ich obrazu potrzebna jest bardzo czuła aparatura. Pierwsze rejestracje zjawisk świetlnych ponad chmurami burzowymi wykonał w 1989 roku R. Franz podczas testowania nowej kamery o wysokiej czułości na światło. W 1990 roku także John R. Winckler ze współpracownikami z University of Minnesota zarejestrował takie zjawiska za pomocą specjalnej kamery telewizyjnej [80]. Od tego roku rozpoczął się gwałtowny rozwój badań tego typu zjawisk świetlnych w atmosferze. Przede wszystkim opracowano metody ich obserwacji oraz klasyfikacji. Badania prowadzone z powierzchni Ziemi, samolotów i satelitów pozwoliły na identyfikację tych zjawisk poprzez obserwacje optyczne, a także analizę generowanych przez nie fal elektromagnetycznych w niskich częstotliwościach. Obecnie wyróżniamy trzy rodzaje chwilowych zjawisk optycznych (świetlnych) towarzyszących wyładowaniom chmura – jonosfera (rys. 18), są to: o „Czerwone krasnoludki” (z ang. red sprites), występują w postaci czerwonego błysku o czasie trwania do kilku do kilkudziesięciu milisekund, najjaśniej świecą na wysokościach - 49 -
PAWEŁ BODZAK - DETEKCJA I LOKALIZACJA WYŁADOWAŃ ATMOSFERYCZNYCH od 40 do 90 km. Pierwszy raz zaobserwowano je w 1990 roku. Często połączone ze słabo świecącym, niebieskawym kosmykiem rozciągającym się od wysokości 50 km do około 20 km [81]. Wykazują różnorodność form, a ich rozciągłość pionowa osiąga dziesiątki kilometrów. Ze względu na małą intensywność błysku najlepiej obserwować je nocą. Najczęściej towarzyszą silnym, doziemnym wyładowaniom dodatnim, jak dotąd bardzo rzadko obserwowano je w towarzystwie ujemnych wyładowań doziemnych. Czasami występują z dużym opóźnieniem w stosunku do wyładowań doziemnych, a zdarza się je obserwować bez towarzyszących wyładowań doziemnych. Angielskojęzyczna nazwa Rys. 18 Zjawiska świetlne towarzyszące chmurom burzowym. [83] - 50 -
Page 1 and 2: PAWEŁ BODZAK DETEKCJA I LOKALIZACJ
Page 3 and 4: PAWEŁ BODZAK - DETEKCJA I LOKALIZA
Page 47: PAWEŁ BODZAK - DETEKCJA I LOKALIZA
Page 99 and 100:
PAWEŁ BODZAK - DETEKCJA I LOKALIZA
Page 101 and 102:
Page 103 and 104:
Page 105 and 106:
Page 107 and 108:
Page 109 and 110:
Page 111 and 112:
Page 113 and 114:
Page 115 and 116:
Page 117 and 118:
Page 119 and 120:
Page 121 and 122:
Page 123 and 124:
Page 125 and 126:
Page 127 and 128:
Page 129 and 130:
Page 131 and 132:
Page 133 and 134:
Page 135 and 136:
Page 137 and 138:
Page 139 and 140:
Page 141 and 142:
Page 143 and 144:
Page 145 and 146:
Page 147 and 148:
Page 149 and 150:
Page 151 and 152:
Page 153 and 154:
Page 155 and 156:
Page 157 and 158:
Page 159 and 160:
Page 161 and 162:
Page 163 and 164:
Page 165 and 166:
Page 167 and 168:
Page 169 and 170:
Page 171 and 172:
Page 173 and 174:
Page 175 and 176:
Page 177 and 178:
Page 179 and 180:
Page 181 and 182:
Page 183 and 184:
Page 185 and 186:
Page 187 and 188:
Page 189 and 190:
Page 191 and 192:
show all

detekcja i lokalizacja wyÅadowaÅ atmosferycznych - Instytut ...

Create successful ePaper yourself

Delete template?

Save as template?

detekcja i lokalizacja wyÅadowaÅ atmosferycznych - Instytut ...