ساÙÙا٠٠از سا٠1385 تا 1388
ساÙÙا٠٠از سا٠1385 تا 1388
ساÙÙا٠٠از سا٠1385 تا 1388
- TAGS
- ituc
- www.k-en.com
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
سالنامه – ازسال<br />
<strong>1388</strong> -<strong>1385</strong><br />
مجموعه مقاالت -<br />
اطالعیه ها و بیانیه های<br />
)جافک )
آرشيو مجموعه مقالات (جافك)<br />
طبقه كارگر و مساله<br />
"كنترل كارگری "<br />
طناب پوسيدۀ ”سه جانبه گرایی“<br />
چگونه اول ماه مه ١٨٨٦ در تاریخ جاودانه شد<br />
اول ماه مه امسال چه چيزھایی را نشان می داد؟<br />
دستاوردھا و انتظارات<br />
آیا این "سياست بين المللی جنبش كارگری" است؟<br />
شرایط جنبش کارگری در ایران- آیا به مرحله جدیدی پا گذاشته<br />
ا ؟<br />
طرح تحول بزرگ اقتصادی دولت چه به سر ما خواھد آورد؟<br />
دو پرسشی که پيرامون مساله سركوب و اعدام مبارزان در رژیم جمھوری اسالمی و راھكارھای مقابله با آن مطرح است<br />
كشتار سال ٦٧: یك واقعيت خونين زنده؛ یك مساله مبارزاتی روز<br />
طبقه کارگر و نظرھا و گرایش ھای طبقاتی دیگر<br />
چه کسی مسئول سوانح کاریاست؟<br />
تاثير جھانی سازی و نئوليبراليسم اقتصادی بر كار و زندگی زنان<br />
بحران نظام جھانی سرمایه داری وموقعيت طبقه كارگر<br />
جنبش كارگری و ایده "اشغال كارخانه ھا"<br />
حرف ھایی درباره انقالب ٥٧ و طبقه کارگر<br />
"زن، پرولتر مرد است ."<br />
"انسان ابزار ميسازد. ھنگاميكه ابزار خواستار انقالب شود از طریق انسان سخن خواھد گفت"<br />
اول ماه مه: جشن کارگری یا نماد نبرد طبقاتی جھانی؟
تجمع پارك الله: زمينه ای برای پرداختن به مسائل عميقتر<br />
٢٨ مرداد در سه بُرش تاریخی<br />
کجای کاریم؟<br />
نامه انتقادی به ھيئت تحریریه "بسوی انقالب"<br />
سيزده آبان ما: نماد آگاھی است! پرچم آزادی است!
طبقه كارگر و مساله ”كنترل كارگري“<br />
بخش اول<br />
به عنوان مقدمه<br />
بحث در مورد ”كنترل كارگري“ مدتي است كه در سطح جهاني و درون جنبش چپ و كارگري ايران به شكل هاي<br />
مختلف جريان دارد. بعضي نيروهاي چپ تلاش مي كنند با رجوع به مباحث دوران انقلاب اكتبر روسيه و دهه هاي 20و<br />
ميلادي در جنبش كارگري اروپا، راهكارهايي را براي جنبش كارگري امروز ارائه دهند.<br />
هدف از اين راهكارها،<br />
30<br />
مقاومت سازمان يافته تر و موفق تر كارگران در مقابل تهاجمات سرمايه داري و فلاكت فزاينده است. بعضي حكومت<br />
هاي سرمايه داري كه چهره ”عوام گرا“ دارند تلاش مي كنند براي تقويت پايگاه توده اي خود در ميان كارگران، طرح<br />
هايي را تحت نام تعاوني كارگران و يا كنترل كارگري به اجراء درآورند. بعضي از جريانات انقلابي كه خود را به تجربه<br />
اكتبر و لنينيسم پايبند مي دانند، به لحاظ تئوريك از ”كنترل كارگري“ دفاع مي كنند ولي هنوز ربط مشخصي ميان<br />
اين بحث با مبارزات كنوني طبقه كارگر برقرار نكرده اند. با يك نگاه كلي به مباحثي كه اينك حول كنترل كارگري در<br />
ميان نيروهاي چپ و كارگري در ايران و دنيا جريان دارد مي توان گفت كه عليرغم تفاوت ها و سايه روشن ها، رد پاي<br />
رفرميسم و اكونوميسم در همه آنها به چشم مي خورد. يعني از محتوا و اهداف كنترل كارگري به صورتي كه پس از<br />
انقلاب اكتبر در روسيه مطرح شد و تجاربي كه در اين زمينه در جريان ساختمان سوسياليسم در شوروي و چين به<br />
دست آمد، فاصله گرفته است.<br />
در حال حاضر، بحث كنترل كارگري<br />
عمدتا بين اهداف اصلاح طلبانه و سياستهاي<br />
اكونوميستي از يكسو، و مقاصد عوامفريبانه كورپوراتيويستي (ادغام گرايانه) دولتهاي ارتجاعي و امپرياليستي از سوي<br />
ديگر، در نوسان است.<br />
ما نوشته زير را با هدف بررسي مفهوم كنترل كارگري از ديدگاه هاي متفاوت و نتيجه عملي هر يك از آنها ارائه مي<br />
كنيم. به عقيده ما، پرداختن به اين بحث مي تواند به روشن تر شدن اهداف و سياستهاي جنبش كارگري در ايران<br />
كمك كند. از اين رو، از همه فعالان جنبش كارگري و چپ دعوت مي كنيم كه در اين بحث شركت جويند و نظرات
2<br />
4<br />
3<br />
كند.<br />
نقادانه خود در مورد اين نوشته را به هر صورت كه خود صلاح مي دانند ارائه كنند. در شرايط كنوني، بخش زيادي از<br />
انرژي فعالان جنبش كارگري به نادرست به بحث و جدل هاي قديمي در مورد سكتاريسم و يا چارچوب محدود مسائل<br />
صرفا تشكيلاتي و سبك كاري اختصاص يافته است. حال آن كه، بحث را بايد از سرچشمه آغاز كرد و در درجه اول به<br />
مسائل مربوط به ديدگاه ها و خط مشي هاي سياسي پرداخت. اميد است كه نوشته زير به اين ”تغيير ريل“ كمك<br />
ضمنا از آنجا كه اين نوشته، نسبتا طولاني و حاوي نكات گوناگون است تصميم گرفتيم كه آن را در دو بخش و در<br />
يكديگر از كوتاهي زماني فاصله<br />
خوانندگان هم تا كنيم؛ منتشر<br />
امكان هم و كنند مطالعه تر ساده را آن بتوانند<br />
بيشتري براي توجه و تمركز روي نكات مختلف آن داشته باشند. در بخش نخست كه اينك پيش روي شما است، به<br />
پايه هاي تئوريك و تاريخچه و تجارب كنترل كارگري در جنبش ها و انقلابات كارگري قرن بيستم مي پردازيم. بخش<br />
كنترل عنوان تحت اينك كه هايي طرح به دوم<br />
شود، مي ارائه دنيا مختلف نقاط در كارگري<br />
اختصاص<br />
سر دارد.<br />
تيترهاي بخش دوم به قرار زير است:<br />
1- طرح هاي كورپوراتيويستي تحت عنوان كنترل كارگري<br />
تصوير رفرميستي و توهم آفرين از كنترل كارگري<br />
يك تجربه حيرت انگيز در جنبش كارگري ايران<br />
راه كدام است: تلاش در راه ايجاد تعاوني كارگري؟ يا مبارزه پيگير، متشكل و متنوع طبقاتي؟<br />
تاريخچه كنترل كارگري در تئوري و عمل<br />
شايد بحث از كنترل كارگري براي نخستين بار به شكل مدون در نوشته هاي لنين در دوران انقلاب اكتبر مطرح<br />
شده باشد. اما بدون شك تجربه جنبش هاي كارگري در اروپا<br />
ويژه كمون پاريس<br />
(1871<br />
و خود روسيه<br />
) هب ويژه<br />
) هب<br />
تجربه طبقه كارگر در<br />
انقلاب 1905)<br />
تاثير زيادي در شكل گيري اين بحث از جانب لنين و حزب بلشويك داشته است.<br />
اگر به نظرات ماركس و انگلس در ”مانيفست كمونيست“ و سپس جمعبندي هاي ماركس از اولين تجربه كسب قدرت
توسط طبقه كارگر يعني كمون پاريس در سال 1871 رجوع كنيم، رگه هايي از بحث كنترل كارگري از يك ديدگاه<br />
انقلابي را مي بينيم. در ”مانيفست“ مي خوانيم كه:<br />
”... نخستين گام انقلاب كارگري بركشيدن پرولتاريا به مقام طبقه حاكم و پيروز شدن در نبرد براي دمكراسي است.<br />
پرولتاريا از برتري سياسي خود براي بيرون كشيدن تدريجي سرمايه از چنگ بورژوازي، متمركز كردن تمام ابزارهاي توليد در<br />
دست دولت، يعني پرولتاريايي كه به مثابه طبقه حاكم متشكل شده، استفاده خواهد كرد و با شتابي هر چه بيشتر تمام نيروهاي<br />
توليدي را افزايش خواهد داد.<br />
البته، چنين اقدامي در آغاز كار فقط با دست اندازي هاي مستبدانه به حقوق مالكيت و شرايط توليد بورژوازي ممكن است، يعني<br />
اقداماتي كه از لحاظ اقتصادي نارسا و نامعقول به نظر مي رسد، اما در جريان پيشرفت از چارچوب خود فراتر مي روند و دست<br />
اندازي هاي بعدي را به نظم اجتماعي كهنه ضروري مي سازند...“ (1)<br />
اين بخش از مانيفست، تنها يك چشم انداز و پيش بيني فكر شده را به ما عرضه مي دارد. چه كسي مي تواند منكر<br />
شود كه اقدامات بعدي طبقه كارگر در كمون پاريس، روسيه شوروي و.... در به دست گرفتن اداره امور كارخانه ها و<br />
سازماندهي كار و توليد، نمونه اي از<br />
همان ” دست اندازي هاي مستبدانه به حقوق مالكيت و شرايط توليد بورژوازي“<br />
است؟ اما نگاه دوباره به نقل قول بالا، يك پيش شرط اساسي براي اين اقدامات را به ما گوشزد مي كند: ”بركشيدن<br />
پرولتاريا به مقام طبقه حاكمه“ و استفاده از اين ”برتري سياسي“. چند سال بعد، ماركس در جمعبندي از تجربه كمون<br />
پاريس، با دستي پر مي تواند نمونه هاي زنده و ملموسي از اين دست اندازي هاي اوليه طبقه كارگر به حقوق<br />
مالكيت و شرايط توليد بورژوازي را عرضه كند. او در مقاله ”جنگ داخلي در فرانسه“ از شرايطي كه بعد از كسب<br />
قدرت سياسي براي طبقه كارگر در پاريس آزاد شده به وجود مي آيد صحبت مي كند.<br />
در چنان شرايطي، مساله<br />
چگونگي اداره همه امور جامعه و چرخاندن همه عرصه هاي اقتصادي و سياسي و فرهنگي و نظامي در دستور كار<br />
طبقه كارگري كه قدرت سياسي را به دست آورده قرار مي گيرد. طبقه كارگر براي نخستين بار با چنين وظيفه و<br />
مسئوليتي روبرو مي شود و بايد اين كار را تجربه و تمرين كند. اين نظرات و تجربيات، پايه بحث ”كنترل كارگري“<br />
است.
نينل<br />
زين<br />
رد<br />
يراثآ<br />
هك<br />
دعب<br />
زا<br />
بلاقنا<br />
1917 ربتكا<br />
هيسور<br />
،تشون<br />
لرتنك<br />
يرگراك<br />
ار<br />
هب<br />
هباثم<br />
شبنج كي<br />
و)<br />
كي<br />
(رازبا<br />
يارب<br />
مسيلايسوس نامتخاس دربشيپ<br />
و<br />
ميكحت<br />
يروتاتكيد<br />
ايراتلورپ<br />
حرطم<br />
.درك<br />
هنيمز<br />
لرتنك<br />
يرگراك<br />
رد<br />
بلاقنا<br />
هيروف<br />
1917<br />
اب<br />
داجيا<br />
هتيمك<br />
ياه<br />
يرگراك<br />
عيانص رد<br />
گرزب<br />
روشك<br />
.دش داجيا<br />
ناريدم<br />
هناخراك<br />
ياه<br />
يزاس هحلسا<br />
هك<br />
دزن<br />
نارگراك<br />
تدش هب<br />
روفنم<br />
دندوب<br />
اب<br />
زاغآ<br />
،بلاقنا<br />
رارف<br />
.دندرك<br />
رد<br />
،هجيتن<br />
تيلوئسم<br />
هرادا<br />
نيا<br />
هناخراك<br />
اه<br />
هب<br />
شود<br />
نارگراك<br />
.داتفا<br />
رد<br />
يضعب<br />
اهناتسرهش زا<br />
زين<br />
رارف<br />
تاماقم<br />
يرازت<br />
و<br />
يب<br />
يگقلاع<br />
نادنمراك<br />
يقاب<br />
هدنام<br />
تلود<br />
دش ثعاب<br />
هك<br />
نارگراك<br />
رهش هرادا<br />
ار<br />
مه<br />
هب<br />
تسد<br />
.دنريگ<br />
يارب<br />
دنچ<br />
،هام<br />
ناوت<br />
تلود<br />
يزكرم<br />
هب<br />
هزادنا<br />
يا<br />
دوبن<br />
هك<br />
دناوتب<br />
تردق<br />
و<br />
دركلمع<br />
هتيمك<br />
ياه<br />
يرگراك<br />
ار<br />
لاوس دروم<br />
رارق<br />
.دهد<br />
نيدب<br />
شبنج ،بيترت<br />
هتيمك<br />
يا<br />
يرگراك<br />
و<br />
هارمه<br />
اب<br />
يياروش شبنج نآ<br />
تعرس هب<br />
رد<br />
رسارس<br />
هيسور<br />
شرتسگ<br />
تفاي<br />
ياه لكش و<br />
فلتخم<br />
لرتنك<br />
يرگراك<br />
ار<br />
زين<br />
رارقرب<br />
.درك<br />
دعب<br />
زا<br />
يزوريپ<br />
بلاقنا<br />
شبنج ،ربتكا<br />
لرتنك<br />
يرگراك<br />
دوخ تايح هب<br />
همادا<br />
داد<br />
و<br />
ديشوك<br />
هب<br />
طيارش<br />
هژيو<br />
يداصتقا<br />
رد<br />
هيسور<br />
نارحب<br />
هدز<br />
خساپ<br />
.دهد<br />
يارب<br />
هلباقم<br />
اب<br />
رطخ<br />
تكلاف<br />
و<br />
شرتسگ<br />
يگنسرگ<br />
و<br />
،يطحق<br />
تلود<br />
يتسيلايسوس<br />
يم<br />
تسياب<br />
هب<br />
ديلوت<br />
و<br />
عيزوت<br />
جاتحيام<br />
يساسا<br />
هدوت<br />
اه<br />
رس اروف<br />
ناماس و<br />
يم<br />
.داد<br />
يارب<br />
نيا<br />
،راك<br />
كيوشلب<br />
اه<br />
اهنت<br />
هار<br />
ار<br />
ءاكتا<br />
هب<br />
يژرنا<br />
و<br />
تساوخ<br />
و<br />
هزيگنا<br />
يبلاقنا<br />
هدوت<br />
ياه<br />
رگراك<br />
يم<br />
.دنديد<br />
نياربانب<br />
لرتنك<br />
يرگراك<br />
فده<br />
ناماس<br />
يهد<br />
ديلوت<br />
و<br />
عيزوت<br />
ار<br />
رد<br />
هاگنب<br />
يياه<br />
هك<br />
ناكامك<br />
تحت<br />
تيكلام<br />
يصوصخ<br />
دندوب<br />
لابند<br />
.درك<br />
رد<br />
طيارش<br />
زا<br />
مه<br />
يگتخيسگ<br />
يداصتقا<br />
نارود<br />
يادتبا<br />
بلاقنا<br />
گنج طيارش و<br />
،يلخاد<br />
نيا<br />
عون<br />
زا<br />
تيريدم<br />
ديلوت<br />
و<br />
عيزوت<br />
و)<br />
ميظنت<br />
هطبار<br />
اتبسن<br />
ميقتسم<br />
و<br />
يلحم<br />
نايم<br />
ياهدحاو<br />
ديلوت<br />
هدننك<br />
جاتحيام<br />
(هعماج هيلوا<br />
يرورض مه<br />
دوب<br />
و<br />
مه<br />
.نكمم<br />
هتكن<br />
يا<br />
هك<br />
زا<br />
ديد<br />
نينل<br />
رود<br />
دنامن<br />
نيا<br />
دوب<br />
هك<br />
لرتنك<br />
يرگراك<br />
طقف<br />
يتروص رد<br />
يم<br />
دناوت<br />
قفوم<br />
دشاب<br />
هك<br />
طخ طسوت<br />
يتسينومك<br />
(بزح)<br />
دوش يربهر<br />
و<br />
رد<br />
طابترا<br />
و<br />
تحت<br />
تراظن<br />
كيدزن<br />
تلود<br />
يتسيلايسوس<br />
ماجنا<br />
.دريگ<br />
نياربانب<br />
اهدومنهر<br />
و<br />
حرش<br />
فياظو<br />
هتيمك<br />
ياه<br />
هناخراك<br />
يارب<br />
لامعا<br />
لرتنك<br />
يرگراك<br />
لكش هب<br />
قيقد<br />
ءزج و<br />
ءزج هب<br />
هب<br />
يور<br />
ذغاك<br />
.دمآ<br />
هنماد<br />
تارايتخا<br />
و<br />
فياظو<br />
و<br />
تاررقم<br />
نيا<br />
هتيمك<br />
اه<br />
نييعت<br />
.دش<br />
هب<br />
،هولاع<br />
نارگراك<br />
تسينومك<br />
رد<br />
يارجا<br />
قفوم<br />
نيا<br />
حرط<br />
شقن<br />
دنتفرگ<br />
و<br />
طسوت<br />
بزح<br />
و<br />
تلود<br />
هب<br />
زكارم<br />
و<br />
ياهدحاو<br />
هدمع<br />
يديلوت<br />
دندش مازعا<br />
ات<br />
يربهر<br />
يناديم<br />
ار<br />
هب<br />
هدهع<br />
.دنريگب<br />
يوروش تلود<br />
يارب<br />
كمك<br />
هب<br />
نارگراك<br />
نيا<br />
،اهدحاو<br />
زا<br />
زكرم<br />
سانشراك<br />
و<br />
صصختم<br />
مازعا<br />
.درك<br />
اب<br />
عوجر<br />
حرط هب<br />
نينل<br />
رد هك<br />
هلصاف<br />
ربتكا<br />
1917 ربماون<br />
،هدش هتشون<br />
يم<br />
ميناوت<br />
،هدودحم<br />
موهفم<br />
و<br />
فادها<br />
لرتنك<br />
يرگراك<br />
ار<br />
زا<br />
ديد<br />
نينل<br />
(2).ميبايب<br />
رد<br />
نيا<br />
،حرط<br />
هطبار<br />
نايم<br />
هتيمك<br />
ياه
كنترل كارگري بنگاه ها كه توسط كليه كارگران و كارمندان انجام مي گيرد با دولت و شوراهاي محلي كارگران و<br />
سربازان و دهقانان مشخص شده است. در تكامل اين بحث، لنين بر ادغام وظايف كنترل كارگري در اتحاديه هاي<br />
كارگري، و از اين طريق هماهنگي بيشتر اين حركت با نقشه مركزي اقتصاد سوسياليستي تاكيد كرد.<br />
لنين نيز به تجربه، با مسائل و مشكلاتي كه در راه اجراي كنترل كارگري به وجود آمد آشنا شد و كوشيد از آنها به<br />
درستي جمعبندي كند. او در سال 1918 در مورد وظايف فوري حكومت شوروي چنين نوشت:<br />
”كنترل كارگري را ما به مثابه قانوني معمول داشته ايم ولي اين قانون در زندگي و حتي در اذهان توده هاي وسيع پرولتاريا فقط<br />
تازه به زحمت دارد نفوذ مي كند....<br />
تا زماني هم كه كنترل كارگري واقعيت نيافته و كارگران پيشرو موجبات يك لشگركشي پيروزمندانه و بي امان را عليه نقض<br />
كنندگان اين كنترل و يا كساني كه نسبت به آن لاقيدند فراهم نكرده اند، نمي توان نخستين گام را از كنترل كارگري به سوي<br />
سوسياليسم به پايان رساند....<br />
بديهي است براي اين كه طبقه اجتماعي جديد و آن هم طبقه اي كه تاكنون در قيد ستم بوده و فقر و جهل در هم خردش كرده<br />
است بتواند با وضع جديد خو بگيرد، با محيط آشنا شود، به كار خود سر و صورت دهد و سازماندهاني از خود بيرون دهد، هفته<br />
ها نه، بلكه ماه هاي آزگار و سالها لازمست. روشن است كه حزب رهبر پرولتارياي انقلابي نمي توانست واجد تجربه و آموختگي<br />
موسسات سازمانده بزرگي شود كه براي ميليونها و ده ها ميليون افراد كشور در نظر گرفته شده است. دگر سان كردن آموختگي<br />
هاي قديمي هم كه تقريبا آموختگي هاي منحصرا تبليغاتي است، كاري است بس طولاني. ولي هيچ چيز محالي در اينجا وجود<br />
ندارد. اگر ما لزوم تحول را روشن ببينيم و براي عملي كردن آن عزم راسخ داشته باشيم و در تعقيب هدف عظيم و دشوار خود<br />
پيگير باشيم، آن را عملي خواهيم كرد....“ (3)<br />
لنين معتقد بود كه طبقه كارگر در شوروي بايد توانايي اداره اقتصاد جامعه نوين را كسب كند. بايد اين كار را ياد<br />
بگيرد چون به علت شرايطي كه در جامعه كهن داشته چنين كاري را بلد نيست. كارگران بايد گام به گام اين كار را در<br />
محيط كار خود تمرين كنند. تا زماني كه كارگران در اين مسير تربيت نشوند، بورژوازي و متخصصان اقتصادي اش<br />
كماكان از امتيازاتي در عرصه توليد و توزيع برخوردار خواهند بود و همين امتيازات را به اهرم قدرت طبقه خويش
تبديل مي كنند. بنابراين پايه و محرك اصلي لنين در طرح بحث كنترل كارگري يك مساله سياسي و ايدئولوژيك بود:<br />
تربيت طبقه كارگر در جهت تبديل شدن به اداره كننده جامعه.<br />
در اين ميان نكته اي كه معمولا در بحث هاي كنوني از نظر دور داشته مي شود، اما در واقع يكي از مشغله هاي مهم<br />
ذهني و عملي ماركس و ديگر رهبران انقلابات كارگري بود، قشربندي درون طبقه كارگر از نظر آگاهي طبقاتي و نوع<br />
عمل و تشكل متناسب با آن است. به همين خاطر است كه ما در آثار اين رهبران با واژه هايي نظير ”پيشاهنگ“،<br />
”پيشرو“ و ”آگاه“ روبرو مي شويم. وقتي كه ما از كسب قدرت سياسي توسط طبقه كارگر صحبت مي كنيم، از ابتدا اين<br />
حزب و پيشرو قشر بين دهد. مي سازمان را جامعه و گيرد مي دست به را كارگري دولت كه نيست طبقه كل<br />
پيشاهنگ طبقه كارگر با بدنه گسترده طبقه كارگر فاصله اي عيني وجود دارد. تلاش براي محكم كردن رشته هاي<br />
پيوند تنگاتنگ دروني ميان حزب و طبقه، تلاش براي بالا بردن سطح آگاهي كل طبقه، تلاش براي درگير كردن بخش<br />
هاي هر چه وسيعتري از كارگران و توده هاي تحت ستم و استثمار در اداره امور جامعه، وظيفه هميشگي و حياتي<br />
دولت كارگري است. شرايط بحران و اعتلاي انقلابي، موجي از آگاهي و انگيزه و شور و شوق براي انجام اين كارها را به<br />
شكل گسترده در توده هاي كارگر و بقيه زحمتكشان و ستمديدگان دامن مي زند.<br />
البته در پراتيك كنترل كارگري در جامعه سوسياليستي، تضادهايي وجود دارد كه از آنها گريزي نيست و فقط به<br />
كنترل كارگري هم محدود نمي شود: تضاد ميان بخش مسلط دولتي با بخشهاي تعاوني و خصوصي و نيمه خصوصي؛<br />
تضاد ميان تصميمات و برنامه ريزي مركزي با تصميمات و منافع واحدهاي پيراموني؛ تضاد ميان منافع طبقه كارگر به<br />
مثابه يك كل با منافع فوري اي كه خصلت خرده بورژوايي و بورژوايي دارند. در چارچوب همين بحث، كنترل كارگري<br />
در كارخانه و برنامه ريزي ها و تصميم گيري ها و عملكردهايش خواه ناخواه با برنامه ريزي مركزي و طرح هاي بلند<br />
مدت تضادهايي پيدا مي كند. آنچه در يك سطح محدود و محلي و پيراموني، عمده و داراي اولويت به حساب مي آيد<br />
در سطح سراسري مي تواند عمده نباشد. بنابراين تشخيص اين تضاد و مهمتر از آن، تلاش براي حل ديالكتيكي تضاد<br />
يك وظيفه دائمي در اين عرصه است. در شوروي نيز اين تضاد ظاهر شد. به گفته لنين:
هيامرس”<br />
يراد<br />
كي<br />
هلسلس<br />
نامزاس<br />
ياه<br />
هدوت<br />
يا<br />
تكرش)<br />
ياه<br />
(فرصم<br />
ار<br />
يارب<br />
ام<br />
هب<br />
ثاريم<br />
هتشاذگ<br />
تسا<br />
هك<br />
دنرداق<br />
لاقتنا<br />
هب<br />
باسح<br />
و<br />
لرتنك<br />
هدوت<br />
يا<br />
ار<br />
رد<br />
رما<br />
عيزوت<br />
تلاوصحم<br />
ليهست<br />
...دننك<br />
ينامرف<br />
هك<br />
دنچ<br />
زور<br />
شيپ<br />
تكرش هرابرد<br />
ياه<br />
رداص فرصم<br />
هدش<br />
هديدپ<br />
قوف<br />
هداعلا<br />
يمهم<br />
....تسا<br />
نيا<br />
نامرف<br />
يشزاس<br />
تسا<br />
اب<br />
ينواعت<br />
ياه<br />
يياوژروب<br />
و<br />
ينواعت<br />
ياه<br />
يرگراك<br />
هك<br />
رب<br />
هطقن<br />
رظن<br />
يياوژروب<br />
يقاب<br />
...دنتسه<br />
ناگدنيامن<br />
تاسسوم<br />
هدربمان<br />
هن<br />
طقف<br />
رد<br />
ثحب<br />
و<br />
هركاذم<br />
رد<br />
فارطا<br />
نيا<br />
تكرش نامرف<br />
دنتشاد<br />
هكلب<br />
لامع<br />
قح مه<br />
يار<br />
عطاق<br />
هب<br />
تسد<br />
،دندروآ<br />
اريز<br />
يياه تمسق<br />
زا<br />
نامرف<br />
هك<br />
اب<br />
تفلاخم<br />
يعطق<br />
نيا<br />
تاسسوم<br />
“.دش فذح ،دش وربور<br />
(4)<br />
نيا<br />
ار<br />
مه<br />
مييوگب<br />
هك<br />
لرتنك<br />
يرگراك<br />
يوروش رد<br />
هب<br />
يكي<br />
زا<br />
لئاسم<br />
يتاقبط داح هزرابم<br />
ياهلاس رد<br />
هيلوا<br />
بلاقنا<br />
ليدبت<br />
دش<br />
و<br />
يتح<br />
هب<br />
باعشنا<br />
شيارگ<br />
ياه<br />
ينيعم<br />
زا<br />
بزح<br />
كيوشلب<br />
و<br />
تلود<br />
يتسيلايسوس<br />
و<br />
يريگرد<br />
ياه<br />
يتسينوگاتنآ<br />
نايم<br />
كيوشلب<br />
اه<br />
و<br />
ناشنافلاخم<br />
تسيشرانآ)<br />
اه<br />
و<br />
تسيلاكيدنس وكرانآ<br />
اه<br />
و<br />
نويسيزوپا”<br />
(“يرگراك<br />
نماد<br />
.دز<br />
هتبلا<br />
نيا<br />
يشخب<br />
زا<br />
ريوصت<br />
رتگرزب<br />
ياهداضت<br />
داح<br />
يتاقبط<br />
رد<br />
نارود<br />
گنج<br />
يلخاد<br />
دوب<br />
و<br />
داضت<br />
نايم<br />
تلود<br />
ياپون<br />
ناوج يايراتلورپ<br />
تانايرج اب<br />
نوگانوگ<br />
يياوژروب<br />
هدرخ و<br />
يياوژروب<br />
ار<br />
سكعنم<br />
يم<br />
.درك<br />
رد رگيد هتكن<br />
دروم<br />
لرتنك<br />
يوروش رد يرگراك<br />
و<br />
نيلوا<br />
مسيلايسوس هبرجت<br />
تسنيا<br />
هك<br />
ناربهر<br />
كيوشلب<br />
هلمجنم<br />
نينل<br />
رد<br />
نيع<br />
لاح<br />
هك<br />
حرط<br />
لرتنك<br />
يرگراك<br />
ار<br />
اب<br />
كي<br />
فده<br />
كيژولوئديا<br />
و<br />
يسايس<br />
نيعم<br />
هك<br />
رتلااب<br />
هب<br />
نآ<br />
هراشا<br />
دش<br />
ولج<br />
،دنتشاذگ<br />
اما<br />
فياظو<br />
هتيمك<br />
ياه<br />
هناخراك<br />
و<br />
شقن<br />
لرتنك<br />
يرگراك<br />
ار<br />
رتشيب<br />
رد<br />
هصرع<br />
داصتقا<br />
و<br />
اب<br />
زكرمت<br />
رب<br />
لئاسم<br />
ديلوت<br />
و<br />
عيزوت<br />
فيرعت<br />
.دندرك<br />
رد<br />
ثحب<br />
ياه<br />
،نانآ<br />
يفرح<br />
زا<br />
فياظو<br />
كيژولوئديا<br />
و<br />
يسايس<br />
و<br />
يگنهرف<br />
و<br />
هزرابم<br />
رب<br />
رس<br />
نيا<br />
تلاوقم<br />
رد<br />
هتيمك<br />
ياه<br />
هناخراك<br />
و<br />
تحت<br />
لرتنك<br />
يرگراك<br />
.تسين<br />
نيا<br />
رد<br />
يلاح<br />
تسا<br />
هك<br />
رد<br />
هبرجت<br />
هتفرشيپ<br />
رت<br />
نيچ<br />
،يتسيلايسوس<br />
دربشيپ<br />
،يسايس ثحابم<br />
،كيژولوئديا<br />
يگنهرف<br />
و<br />
كيروئت<br />
رد<br />
هتيمك<br />
ياه<br />
يرگراك<br />
كفنيلا ءزج كي<br />
زا<br />
هلوقم<br />
همانرب<br />
يزير<br />
و<br />
ميمصت<br />
يريگ<br />
رس رب<br />
ديلوت<br />
و<br />
عيزوت<br />
و<br />
شلات<br />
يارب<br />
يگنهامه<br />
تامادقا<br />
يلحم<br />
و<br />
ينوماريپ<br />
اب<br />
همانرب<br />
يزير<br />
ياه<br />
يزكرم<br />
.دوب<br />
نيا<br />
فلاتخا<br />
كرد<br />
دياش<br />
ات<br />
دح<br />
يدايز<br />
هجيتن<br />
ادج<br />
ندرك<br />
ريغ<br />
يكيتكلايد<br />
هلوقم<br />
يژولوئديا<br />
و<br />
تسايس<br />
زا<br />
ديلوت<br />
و<br />
همانرب<br />
يزير<br />
يداصتقا<br />
رد<br />
هاگديد<br />
ناربهر<br />
كيوشلب<br />
.دشاب<br />
لاثم<br />
ام<br />
رد<br />
نامه<br />
يوروش رد نارود<br />
هدافتسا<br />
زا<br />
تيريدم<br />
كت<br />
هرفن<br />
رد<br />
ياهدحاو<br />
يديلوت<br />
متسيس اي<br />
هعطق<br />
يراك<br />
رد<br />
ماظن<br />
اهدزمتسد<br />
و<br />
هرخلااب<br />
يوريپ<br />
متسيس زا<br />
روليت<br />
يهدنامزاس رد<br />
راك<br />
و<br />
كينكت<br />
رد<br />
طيحم<br />
هناخراك<br />
دهاش ار<br />
.ميدوب<br />
نيا<br />
ريبادت<br />
باتش ارهاظ<br />
يشهج و<br />
هب<br />
شيازفا<br />
ديلوت<br />
و
بهره وري كار مي بخشيد، اما بر ايدئولوژي و نگرش و ذهن و جسم طبقه كارگر و حزب و دولت سوسياليستي<br />
تاثيرات منفي بر جاي مي گذاشت؛ مانع از شكل گرفتن و رشد مناسبات نوين در ميان انسانهاي در گير كار مي شد؛ از<br />
خود بيگانگي را تقويت مي كرد. اگر مي خواهيد معني ملموس تاثير سيستم تيلور بر جسم و روح كارگر را بفهميد مي<br />
توانيد صحنه اي از فيلم معروف ”عصر جديد“ اثر چارلي چاپلين را به ياد بياوريد. آنجا كه كارگران را در حال كار<br />
زنجير وار در صحن كارخانه نشان مي دهد. در آن صحنه، سلطه كار ‘مرده بر كار زنده، هوشيارانه به نمايش درآمده<br />
است. به وضوح مي بينيم كه سرمايه داري با به كار گيري سيستم تيلور چگونه كارگر را هر چه بيشتر به مهره اي از<br />
يك ماشين بزرگ تبديل مي كند. در اينجا فقط براي جلب توجه شما به نوع نگرش رهبري حزب بلشويك به اين<br />
مساله، جملاتي از دو مقاله لنين را نقل مي كنيم:<br />
”آخرين كلام سرمايه داري در اين مورد (طرز كار كردن) يعني سيستم تيلور، مانند تمام ترقيات سرمايه داري، آميزه اي است از<br />
درنده خويي ظريف كاري شده استثمار بورژوايي و يك سلسله از گرانبهاترين دستاوردهاي علمي در امر تحليل حركات<br />
مكانيكي در رشته كار و حذف حركات زائد و ناراحت و به وجود آوردن صحيح ترين شيوه هاي كار و معمول كردن بهترين<br />
سيستم هاي حساب و كنترل و غيره. جمهوري شوروي به هر قيمتي شده بايد تمام دستاوردهاي گرانبهاي علم و فن را در اين<br />
رشته اقتباس كند.... بايد در روسيه موجبات بررسي و تدريس سيستم تيلور، آزمايش منظم و انطباق آن را فراهم ساخت.“ (5)<br />
و اين كه:<br />
”در ابتداي كار، براي ما فرهنگ واقعي بورژوايي هم كافي است. فقط همينقدر باشد كه ما در ابتداي كار بتوانيم بدون بدترين<br />
انواع فرهنگ دنياي ماقبل بورژوايي يعني فرهنگ ديواني و ارباب رعيتي و غيره كار خود را پيش ببريم. در مسائل فرهنگ،<br />
شتابزدگي و ولنگ و بازي از همه چيز زيانبخش تر است.“ (6)<br />
در مقابل، در چين سوسياليستي، روش هاي سازماندهي كار و مديريت به موضوع مبارزه ايدئولوژيك سياسي در<br />
حزب و در ميان كارگران تبديل شد. مساله برنامه ريزي به عنوان مساله اي در ارتباط تنگاتنگ با ايدئولوژي مطرح<br />
شد. يعني هدف، ديگر صرفا تحقق برنامه توليدي نبود. بلكه هزينه ها و آسيب هاي اجتماعي بزرگتر، نظير از خود<br />
بيگانگي كارگر، ضربه خوردن به سلامت كارگر و تخريب محيط زيست مد نظر قرار گرفت.<br />
بدون بحث و مبارزه<br />
ايدئولوژيك و سياسي نمي شد نحوه نگاه به اين موضوعات را كه تا آن زمان، مشكلاتي مجزا از توليد و داراي اهميت
درجه دوم تلقي مي شدند عوض كرد. بدون مبارزه براي ترويج و فراگير كردن فرهنگ نوين پرولتري نمي شد فرهنگ<br />
خدمت به مردم را به هدف فرايند توليد و هدف كارگران تبديل كرد و به جاي فرهنگ كسب سود بيشتر و منافع<br />
شخصي و گروهي نشاند.<br />
بدون بحث و مبارزه ايدئولوژيك و سياسي نمي شد<br />
به اين درك رسيد كه بازدهي يا<br />
1950<br />
سودآوري اين يا آن كارخانه را نبايد اصل قرار داد؛ هزينه و سود را نبايد بر مبناي برگشت پولي فوري تعيين كرد.<br />
البته ابتكار عمل و نوآوري هاي كارگران مي توانست به طور موقت برخي مشكلات را در زمينه توليد ايجاد كند. اما<br />
اين سوال مطرح شد كه آيا به بهانه كردن اهداف برنامه توليدي، مي بايد ابتكار عمل كارگري را خفه كرد؟ در دهه<br />
و اوايل دهه 1960، تجربه عمومي در كارخانه هاي چين اين بود كه وقتي كارگران طرحي جديد و روش هاي<br />
توليدي نوآورانه اي را به اجرا مي گذاشتند، اغلب توسط مديران مواخذه و تنبيه مي شدند. مديران<br />
مي ترسيدند كه چنين نوآوري هايي در روش هاي مرسوم كار اخلال كرده، مانع از آن شود كه كارخانه آنها كميت<br />
مقرر شده در برنامه را توليد كند. مي ترسيدند كه كاهش توليد باعث شود دولت به آنها نمره پايينتري بدهد. بحث<br />
هايي كه اوايل دهه<br />
1960<br />
بر سر قوانين و مقررات كاري در بزرگترين مجتمع صنعتي چين (فولاد آنشان) در گرفت و به<br />
ارائه منشوري از سوي كارگران انجاميد كه مخالف منشور تقليدي از كارخانجات شوروي بود، نخستين جوانه مبارزه<br />
آگاهانه در اين زمينه بود. سپس در از ميانه دهه 1960، نگاه نادرست نسبت به اجراي اهداف مقرر شده در برنامه مورد<br />
نقد قرار گرفت و ديدگاه تحقير آميز نسبت به كارگران زير ضرب رفت. در نتيجه، فضائي ايجاد شد كه كارگران به<br />
كنترل آگاهانه و انقلابي كارگري تشويق شدند و از روش هاي مرسوم در سازماندهي كار و توليد گسست كردند. اين<br />
رويكرد، در درازمدت موجب رشد توليد هم شد. (7)<br />
به عنوان نتيجه گيري: كنترل كارگري در جوامع سوسياليستي به پشتوانه و در ارتباط با قدرت سياسي طبقه<br />
كارگر ميسر شد و به اجراء درآمد. بدون وجود قدرت سياسي طبقه كارگر، امكان پياده كردن كنترل كارگري در توليد<br />
و توزيع قابل تصور نيست. آموزش توده هاي كارگر در زمينه اداره جامعه سوسياليستي نيز فقط مي تواند با پشتوانه<br />
يك دولت سوسياليستي و در فضاي انقلابي جامعه نوين و از بند رها شده انجام بگيرد.<br />
كنترل كارگري در دوران اعتلا و بحران انقلابي
در سال هاي متعاقب انقلاب اكتبر، موجي از مبارزات رزمنده كارگري تحت رهبري و تاثير نيروهاي كمونيست در<br />
كشورهاي مختلف اروپايي به پا خاست. اين مبارزات تا سطح قيام هاي مسلحانه در آلمان و مجارستان پيش رفت كه<br />
توسط حكومت بورژوازي به خون كشيده شد. اما در منطقه شمالي ايتالياي دهه<br />
1920 جنبش<br />
ايجاد شوراها و اشغال<br />
كارخانه ها اتفاق افتاد. اين جنبش پاسخ توده هاي كارگر به بحران اقتصادي و فشارها و اجحافات كارفرمايان بود. آنان<br />
در مقابل خطر اخراج و گرسنگي، كارفرمايان را از كارخانه اخراج كرده، يا گروگان گرفته و صحن كارخانه را به اشغال<br />
خود در مي آوردند. جناحي از دولت سرمايه داري در مواجهه با خيزش كارگري و براي خالي كردن شانه نظام خود از<br />
زير بار بحران، در مجلس پيشنهاد ”مشاركت كارگري“ در امر برنامه ريزي اقتصادي را داد. آنتونيو گرامشي از رهبران<br />
حزب كمونيست ايتاليا در دهم فوريه<br />
چنين نوشت:<br />
1921<br />
به تحليل از اين موقعيت ويژه و اهداف بورژوازي از اين طرح پرداخت و<br />
”بورژوازي براي تقسيم مسئوليت خود و شريك كردن نيروي ديگري در وظيفه تضمين و توسعه شرايط زندگي توده ها، حاضر<br />
است خود را تحت كنترل و نظارت قرار دهد. از نظر بورژوازي بسيار مفيد است كه ضامني نظير پرولتاريا بيايد و در مقابل توده ها<br />
شهادت بدهد كه هيچكس مسئول ويراني اقتصادي كنوني نيست. و وظيفه همگان است كه صبورانه تحمل كنند و سخت كار<br />
كنند و منتظر ترميم شكاف ها و ساختن يك بناي جديد بر ويرانه هاي امروز بنشينند.“ (8)<br />
گرامشي تلاش كرد با استفاده از ضعف طبقه حاكم و عقب نشيني هايش، جنبش اشغال كارخانه ها را با بحث كنترل<br />
كارگري پيوند بزند و از شرايط بحران نظام در جهت تقويت و تربيت صفوف طبقه كارگر، متشكل شدن طبقه و تشديد<br />
مبارزه طبقاتي استفاده كند. به گفته او طبقه كارگر در شرايط اعتلا و بحران انقلابي مي تواند بر سر مساله كنترل<br />
توليد و اداره كارخانه وارد يك مبارزه سياسي با بورژوازي شود. هدف از اين مبارزه، كسب رهبري طبقاتي توده مردم<br />
است. گرامشي بر اين باور بود كه:<br />
”اگر طبقه كارگر در اين ميدان، رضايت و اعتماد مردم را جلب كند مي تواند دولت را بسازد و نهادهاي حكومتي را با شركت همه<br />
طبقات ستمديده و تحت استثمار سازمان دهد.“ (9)<br />
در عين حال، گرامشي مي گفت كه:
”مبارزه بر سر كنترل، در پارلمان انجام نمي گيرد بلكه يك مبارزه انقلابي توده اي و فعاليت تبليغي و سازماندهي توسط حزب<br />
كمونيست است. طبقه كارگر بايد از طريق اين مبارزه، هم به لحاظ معنوي و هم سازماني نسبت به استقلال و شخصيت تاريخي<br />
خود آگاه شود... اين اولين مرحله مبارزه، نبردي است براي يك شكل معين از سازماندهي. اين شكل فقط مي تواند شوراي<br />
كارخانه و به طور سراسري نظام مركزي شوراهاي كارخانجات باشد. نتيجه كار بايد تاسيس شوراي سراسري طبقه كارگر باشد كه<br />
در همه سطوح از كارخانه تا شوراي شهر و شوراي ملي منتخب كارگران هستند. شيوه اين كار توسط قانوني معين مي شود كه<br />
نتيجه تصميم طبقه كارگر است، نه توسط پارلمان ملي و قدرت دولتي. اين مبارزه بايد طوري جلو برود كه توده عظيم اهالي<br />
بفهمند همه مشكلات موجود در دوره تاريخي كنوني، از مشكل نان و مسكن گرفته تا برق و پوشاك فقط زماني مي تواند رفع<br />
شود كه همه قدرت اقتصادي و بنابراين همه قدرت دولتي به طبقه كارگر واگذار شود.“ (10)<br />
تجربه ايتاليا ناموفق ماند. جنبش اشغال كارخانه ها كه با مخالفت سوسيال دمكراتها روبرو بود، بعد از مدتي فروكش<br />
كرد و كنترل كارگري عملا نتوانست در شرايط بحران و اعتلاي دهه<br />
1920<br />
پا بگيرد. جناحي از بورژوازي با شكل دهي<br />
به جنبش فاشيستي به بحران پاسخ گفت و حزب كمونيست و جنبش كارگري را به شدت سركوب كرد. به نظر مي آيد<br />
يك اشكال يا كمبود در نگرش گرامشي و همفكرانش كم بها دادن يا بي توجهي به مساله قدرت نظامي و قهر در اعمال<br />
سلطه طبقاتي بود. تاكيد به جنبش رزمنده كارگران كه در شكل اشغال كارخانه ها بروز مي يافت، و تبليغ اين درك كه<br />
در دوران بحران و اعتلاي انقلابي مي توان با گذر از اشغال به كنترل كارگري، پايه هاي قدرت را به زور از دست<br />
بورژوازي خارج كرد و با تشديد بحران، قدرت سياسي را به چنگ آورد، عملا نقشي براي ارتش در مركز دولت موجود<br />
و نيز نقشي براي نيروي نظامي طبقه كارگر براي در هم شكستن ماشين دولتي قائل نيست. مي توان گفت كه گرامشي<br />
به نوعي تبليغ كسب قدرت از جانب طبقه كارگر را به شكل وارونه مطرح مي كرد. او مي خواست توده ها را با اين<br />
شعار به ضرورت كسب قدرت سياسي برساند كه: ”قدرت اقتصادي بايد در دست طبقه كارگر باشد تا مشكلات موجود<br />
حل شود.“ اما در واقعيت، تحت نظام سرمايه داري، تضادها و محدوديت هايي در راه كنترل همه جانبه كارگري بر<br />
توليد و توزيع وجود دارد. مشخصا اينكه، بورژوازي (حتي در شرايط ضعف و بحران نظام سرمايه داري) بر آن نوع<br />
كنترل كارگري كه تحت رهبري كارگران آگاه و انقلابي انجام گيرد، گردن نمي گذارد. در اين جا بايد به خصلت موقتي<br />
و گذراي دوره هاي بحران و اعتلاء هم اشاره كنيم كه كنترل كارگري را به پديده اي قسمي و موقتي تبديل مي كند و<br />
راه تحقق شعار ”همه قدرت اقتصادي به دست كارگران“ را مي بندد.
اما آنچه از بحث هاي گرامشي در مورد كنترل كارگري مي توان آموخت اينست كه اين مقوله در دوران حاكميت<br />
بورژوازي فقط مي تواند به شكل قسمي و موقتي در دوره هاي خاص بحران و اعتلاي انقلابي شكل بگيرد. بحث كنترل<br />
كارگري و مبارزه بر سر آن در شرايط بحران انقلابي مي تواند ابزاري باشد براي دامن زدن به ابتكار عمل مبارزاتي توده<br />
هاي وسيع كارگر، به ميدان كشاندن قشرهاي عقب مانده تر كارگران، و بالا بردن روحيه اعتماد به نفس كارگران در<br />
سطحي گسترده تر از شرايط عادي.<br />
در بحث از كنترل كارگري مي بايد به نظرات لئون ترتسكي هم رجوع كنيم. ترتسكي با توجه به تجربه انقلاب<br />
اكتبر، بر شكل گيري اين حركت در شرايط ويژه تاكيد مي گذاشت. به گفته او:<br />
”وقتي كه مي گوييم كارگران كنترل دارند يعني مالكيت و حق حكمراني در دست سرمايه داران باقي مانده است. پس اين<br />
وضعيت، جنبه اي متناقض دارد. چون كه يك موقعيت بينابيني اقتصادي ايجاد مي كند. هدف از اين كنترل، ارضاي معنوي<br />
كارگران نيست. بلكه آنان عملا مي خواهند توليد و عملكردهاي تجاري كارخانه را تحت نفوذ خود درآورند. بنابراين كنترل<br />
كارگري در شكل گسترده اش نوعي قدرت دوگانه در كارخانه و بانك و شركت تجاري را شامل مي شود.“ (11)<br />
ترتسكي در عين حال كه از امكان پيشبرد كنترل كارگري تا سطح برقراري قدرت دوگانه در موسسات اقتصادي<br />
صحبت مي كرد، اما به همفكرانش گوشزد مي كرد كه:<br />
”براي اين كه شركت كارگران در مديريت توليد ادامه دار و با ثبات و ‹عادي› باشد، بايد بر همكاري مبتني باشد و نه بر مبارزه<br />
طبقاتي.... چنين همكاري اي به معني كنترل كارگري بر سرمايه نيست بلكه تبعيت بوروكراسي كارگري از سرمايه است.<br />
كنترلي كه شوراي كارخانه اعمال مي كند فقط بر اساس مبارزه طبقاتي امكان پذير است، نه همكاري طبقاتي.“ (12)<br />
او اين سوال را جلو گذاشت كه:<br />
”كدام رژيم دولتي با كنترل دولتي بر توليد خوانايي دارد؟“<br />
و پاسخ داد:<br />
”روشن است كه قدرت هنوز در دست كارگران نيست.... بنابراين بحث از كنترل كارگري در رژيم سرمايه داري و تحت قدرت<br />
بورژوازي است. روشن است وقتي كه بورژوازي به شدت اعمال قدرت مي كند هرگز از قدرت دوگانه در كارخانه خوشش نمي
آيد. بنابراين كنترل كارگري فقط در شرايطي عملي است كه تغييرات شديدي در تناسب قواي موجود به ضرر بورژوازي و دولتش<br />
به وجود آيد.<br />
كنترل را فقط به زور مي توان به بورژوازي تحميل كرد. اعمال زور از جانب پرولتاريايي كه در مسير در هم شكستن قدرت موجود<br />
قرار گرفته كه مالكيت بر ابزار توليد نيز جزئي از همين قدرت است.<br />
بنابراين وضعيت كنترل كارگري به خاطر خصلتش، موقتي و گذرا است و فقط مي تواند بر دوره بحران دولت بورژوايي و تعرض<br />
پرولتاريا و عقب نشيني بورژوازي باشد. يعني در دوره حاد و نزديك به فرجام انقلاب.“ (13)<br />
اما نكته بحث برانگيزي كه در نظرات ترتسكي پيرامون كنترل كارگري وجود دارد، درك خودبخودي است كه از<br />
مساله شكل گيري قدرت دوگانه سياسي در كل جامعه و نيز از مساله حركت طبقه كارگر براي كسب قدرت سياسي<br />
ارائه مي دهد. او مي نويسد:<br />
”اگر بورژوازي ديگر كارفرما نباشد، يعني اگر نتواند به طور كامل بر كارخانه حكام باشد، معنايش اينست كه در دولت خودش هم<br />
ديگر كاملا حاكم نيست. بنابراين قدرت دوگانه در كارخانه مطابق با وضعيت قدرت دوگانه در عرصه دولت است.“ (14)<br />
اين نتيجه گيري، الزامي نيست. يعني ضعف و شكاف و بحران در دولت طبقه سرمايه دار مي تواند زمينه مساعدي<br />
براي اعمال كنترل كارگري در اين يا آن بنگاه اقتصادي فراهم كند؛ ولي يك قدرت سياسي بديل حتي به شكل نطفه و<br />
جوانه در كنار دولت موجود شكل نگيرد. اين وضعيت را براي مثال در دوره ابتدايي انقلاب<br />
ادامه، ترتسكي درك نادرستي از محدوده تكامل جنبش خودبخودي طبقه كارگر ارائه مي كند:<br />
1357<br />
ايران ديديم. در<br />
”اكثريت طبقه كارگر تحت تاثير بحران، بيكاري و قراردادهاي چپاول گرانه سرمايه داري ممكنست قبل از اين كه به كسب<br />
انقلابي قدرت متقاعد شود، آماده نبرد براي نابودي قراردادهاي محرمانه تجاري و كنترل بانكها و امور تجاري و توليد شود.“ (15)<br />
تا<br />
اينجاي بحث درست است؛ اما در ادامه مي خوانيم كه:<br />
”پرولتاريايي كه به مسير كنترل كارگري بر توليد بيفتد، به ناگزير به جاده كسب قدرت و به دست آوردن ابزار توليد كشيده<br />
خواهد شد.“ (16)
هيچ ناگزيري در اين مساله وجود ندارد. طبقه كارگر، وظيفه كسب قدرت را فقط از مساله توليد و ملزومات كنترل و<br />
مديريت توليد نتيجه نخواهد گرفت. كشيده شدن طبقه كارگر به جاده كسب قدرت، به شكل مكانيكي و محدود، هم<br />
سنگ با به دست آوردن ابزار توليد نيست. گام نهادن طبقه كارگر در جاده كسب قدرت يعني آگاه شدن طبقه از نظر<br />
سياسي، و پذيرش و به اجراء گذاشتن استراتژي و برنامه انقلابي اي كه حزب پيشاهنگش در مقابل كل جامعه قرار<br />
داده است. دركي كه در<br />
عبارت ”آگاه شدن و پذيرش و به اجراء گذاشتن“ فشرده مي شود متفاوت از دركي است كه<br />
ترتسكي در قالب عبارت ”متقاعد شدن به كسب انقلابي قدرت“ بيان كرده است.<br />
به علاوه ترتسكي از كنترل كارگري به عنوان ”مدرسه اقتصاد برنامه ريزي شده“ نام مي برد. اشاره او به نقش<br />
تربيتي كنترل كارگري در زمينه اقتصاد برنامه ريزي شده (سوسياليستي) تا حدي جنبه بزرگ نمايانه دارد. واقعيت<br />
اينست كه اگر كنترل كارگري صرفا به عنوان يك حركت خودجوش و بدون هدايت خط كمونيستي مطرح شود،<br />
چارچوب آموزش اقتصادي كارگران از حساب و كتاب هاي بورژوايي و برخي تعليمات فني در زمينه بودجه و دخل و<br />
خرج و بازار فراتر نخواهد رفت. اين نكته اي است كه در بحث ترتسكي مورد توجه قرار نگرفته است.<br />
به عنوان نتيجه گيري: كنترل كارگري تحت حاكميت سرمايه داري، فقط مي تواند به شكل محدود و موقت انجام شود<br />
و به علت تعارض آشكار با اهداف و برنامه هاي سرمايه داري به هر شكل (به زور و يا به علت فروكش جنبش توده اي و<br />
اعتلاي انقلابي) كنار زده خواهد شد. تجربه كنترل كارگري مي تواند فرصتي باشد، نه براي عقب نشاندن گام به گام<br />
طبقه حاكمه از اين راه و گرفتن قدرت از دست او، بلكه براي تقويت و تحكيم همبستگي كارگران بر پايه نگرش و خط<br />
ايدئولوژيك و سياسي پرولتري و كمك به استراتژي انقلابي كسب قدرت سياسي. استفاده كردن يا نكردن از اين<br />
فرصت، بستگي به خط و نگرشي دارد كه حركت كنترل كارگري را در عمل رهبري مي كند. به همين خاطر، كنترل<br />
كارگري هم مي تواند رفرميسم را تقويت كند و هم به پيشرفت خط انقلابي بينجامد.<br />
كنترل كارگري در تجربه انقلاب 57 ايران<br />
اوضاع انقلابي در سال 1357 و دو سه سال بعد از آن، به خلاء مديريتي در واحدهاي بزرگ توليدي انجاميد. مديريت<br />
سابق (خصوصي و دولتي) يا از كشور فراري شده بودند و يا از كار بركنار. بعضي از شركت ها كه مديريت خارجي
داشتند نيز عملا به حالت تعطيل در آمده بودند. به طور كلي، حالت ركود و ورشكستگي و تعطيلي در بسياري از اين<br />
واحدها به چشم مي خورد. مشكلاتي مانند تامين مواد اوليه براي راه اندازي كارخانه ها نيز وجود داشت. اما بخش<br />
اصلي نيروهاي توليدي، يعني كارگران حي و حاضر بودند و روحيه انقلابي و اعتماد به نفس بالايي داشتند. بخش عمده<br />
متخصصان و كارمندان هم در كشور مانده بودند. خيزش انقلابي مردم كه كارگران نيز جزئي از آن بودند در عمل<br />
شكلي از اشغال كارخانه ها را پديد آورد. و كارگران بدون اينكه با بحث مدون و تئوري مشخصي سر و كار داشته<br />
باشند، عملا درگير پديده كنترل كارگري شدند. آنچه از آن تحت عنوان جنبش شورايي 58 1357 ياد مي شود، در<br />
جهت كنترل كارگري در شرايطي كه دولت سرمايه داري هنوز پا بر جا است اما بحران و اعتلاي انقلابي بر جامعه حاكم<br />
است، حركت كرد. يعني كارگران براي اينكه كارخانه شان دوباره به كار بيفتد و بتوانند كار كنند، در صدد رتق و فتق<br />
امور كارخانه برآمدند. با معدود مديران و متخصصان باقيمانده وارد بحث و جدل و مبارزه بر سر افشاي اسرار مديريت<br />
اجحافات و فساد و سابق<br />
گذشته،<br />
مديريتي هاي شيوه اتخاذ ضرورت<br />
جديد،<br />
چگونگي<br />
عقد اوليه، مواد تامين<br />
قراردادهاي جديد و تنظيم مناسبات با دولت شدند. در اين زمينه مي توان به تجربه كارخانه ها و مجتمع هاي<br />
صنعتي بزرگ نظير صنعت نفت و شركت هاي پيمانكاري تابعه اشاره كرد<br />
) هب ويژه آنها كه در مشاركت با سرمايه هاي<br />
امپرياليستي فعاليت مي كردند) و حركت عملي كارگران براي اعمال شكل هايي از كنترل كارگري را مورد بازبيني و<br />
بررسي قرار داد. در اين تجربه، كارگران بر سر مسائلي نظير بهبود فنون توليدي، كاهش هزينه هاي اداري شركت و<br />
باج ندادن به شركت هاي امپرياليستي طرف قرارداد، با مقامات دولت جديد و افراد باقي مانده از مديريت سابق<br />
درگير مي شدند و راه حل ها و ابتكارات خود را كه كاملا هم عملي بود، جلو مي گذاشتند. همين طور مي توانيم به<br />
تجربه سنديكاي كارگران پروژه اي آبادان رجوع كنيم كه در مواردي نظير عقد قراردادهاي كار دست به مداخله و<br />
ابتكار عمل مي زد. به طور كلي در سال 1358، بخش مهمي از تلاش هاي كارگران رنگ و بوي سياسي (ضد رژيم سابق<br />
و ضد امپرياليستي) به خود گرفته بود. و البته مقابله با فشارهاي حاكميت جديد بر طبقه كارگر، حمايت هاي آشكار و<br />
پنهانش از سرمايه داران و اقداماتي كه براي سر و سامان دادن به نظام بحران زده ارتجاعي به عمل مي آورد، در<br />
دستور كار شوراهاي كارگران و حركت كنترل كارگري قرار داشت.
آنچه عمدتا باعث از بين رفتن شوراهاي اصيل كارگري و برچيده شدن همان سطح محدود از كنترل كارگري در ايران<br />
شد، سركوب شديد و خونين از جانب حاكميت اسلامي بود و بر پا شدن جنگ ايران و عراق كه براي قبضه كردن كامل<br />
قدرت در همه عرصه ها و اعمال مركزيت در حيطه اقتصاد، توجيه و بهانه در اختيار دولت سرمايه دار گذاشت و بخش<br />
هاي بزرگي از جامعه را براي مدتي قانع كرد. عروج ضد انقلاب جديد در راس جامعه، بعد از مدتي، فروكش اعتلاي<br />
انقلابي را عليرغم تداوم بحران به دنبال داشت. بدين ترتيب، زمينه عيني كنترل كارگري از ميان رفت.<br />
به عنوان نتيجه گيري: تجربه طبقه كارگر در ايران در زمينه كنترل كارگري هم مهر تاييدي است بر امكان به راه<br />
افتادن اين حركت در شرايط بحران و اعتلاي انقلابي؛ و هم نشانه اي است از موقتي و قسمي بودن اين پديده. اين دو<br />
نكته در مورد تشكل هاي سياسي و اقتصادي توده اي كارگران كه همراه با كنترل كارگري به وجود آمدند و روياروي<br />
نظام حاكم و حاكمان جديد قرار گرفتند نيز صدق مي كند.<br />
دي1386<br />
يادداشت ها:<br />
(1<br />
”مانيفست كمونيست“، فصل ”بورژواها و پرولترها“ (ترجمه فارسي از حسن مرتضوي)<br />
(2<br />
”طرح آيين نامه كنترل كارگري“ منتخب آثار لنين (ترجمه پورهرمزان به<br />
فارسي _ ص 567)<br />
(3<br />
”وظايف نوبتي حكومت شوروي“ منتخب آثار لنين<br />
(فارسي _ ص ( 606<br />
4<br />
و 5) همانجا.<br />
(6<br />
”بهتر است كمتر ولي<br />
بهتر باشد“ منتخب آثار لنين (فارسي _ ص 871)
)<br />
7) براي آگاهي بيشتر از تجربه چين مي توانيد به اين آثار رجوع كنيد: ساختمان سوسياليسم در چين (بتلهايم،<br />
شاري يه، ماركيزيو<br />
_<br />
انتشارات پژواك)؛ كتاب آموزشي اقتصاد سياسي سوسياليسم (گروه نويسندگان شانگهاي)؛<br />
سازماندهي صنعتي و انقلاب فرهنگي در چين(شارل بتلهايم)<br />
(8<br />
”درباره كنترل كارگري“ آنتونيو گرامشي (نشريه ‹نظم نوين›<br />
فوريه 10<br />
1921 در اين جا از ترجمه فارسي پ.<br />
گويا و نيز ترجمه انگليسي مقاله استفاده كرديم. لازم است اشاره كنيم در ترجمه پ. گويا، نكته اي كه گرامشي از نقد<br />
لنين بر ترتسكي نقل كرده، حذف شده است.<br />
10) همانجا. و 9<br />
11) خطاب<br />
به كارگران آلمان لئون ترتسكي<br />
(1931)<br />
14و ،13 ،12 (15 همانجا.<br />
(16<br />
نشريات سازمان هاي مختلف جنبش چپ و برخي مطبوعات منتشره در سال 1358و<br />
،1359<br />
گوشه هايي از<br />
اين تجربيات را به صورت گزارشي و تحليلي انتشار دادند. گروه ها و<br />
افرادي كه كماكان آرشيو آن نشريات را در<br />
به نيز و راه اين پويندگان به سياسي و كارگري هاي سايت در گزارش اين دادن قرار با توانند مي دارند اختيار<br />
پژوهشگران<br />
جنبش فعالان از بعضي زمينه، همين در كنند. كمك<br />
كارگري<br />
جمعبندي<br />
فعاليت از هايي<br />
سنديكاي<br />
كارگران پروژه اي آبادان ارائه كرده اند.<br />
*<br />
علاوه بر منابع فوق، پيشنهاد مي كنيم آثاري مانند ”نقد برنامه گوتا“ و ”جنگ داخلي در فرانسه“ (ماركس)، بخش<br />
”سوسياليسم محافظه كار يا بورژوايي“ (مانيفست كمونيست)، ”چگونه بازرسي كارگري و دهقاني را تجديد سازمان<br />
دهيم“ و ”چگونه بايد مسابقه را سازمان داد؟“<br />
ريد ترجمه ناصر اصغري) نيز مطالعه شود.<br />
(لنين _<br />
منتخب آثار) و ”در مورد كنترل كارگري بر صنايع روسيه“ (جان
طبقه كارگر و مساله "كنترل كارگري"<br />
بخش دوم<br />
طرح هاي كورپوراتيويستي (ادغام گرايانه) تحت عنوان كنترل كارگري<br />
در چند دهه اخير، بحث كنترل كارگري از يك زاويه ديگر (با اهداف اساسا سياسي) از سوي دولت هاي<br />
بورژوايي نيز مطرح شده است. اين در واقع، همان سياستي است كه از آن تحت عنوان كورپوراتيويسم يا مشاركت<br />
دادن و ادغام كردن بخش هايي از جامعه در فرايند پيشبرد سياست هاي طبقه حاكم ياد مي شود. شايد اولين نمونه<br />
در ميتوان گرفت) قرار گرامشي نقد مورد كه ايتاليا مجلس به شده ارائه طرح از بعد (البته را كار اين مشهور<br />
يوگسلاوي<br />
دولت كرد. پيدا تيتو دوران<br />
خودگرداني را برنامه اين نام پوگسلاوي<br />
نظر از بود. گذاشته<br />
و ايدئولوژيك<br />
سياسي، يوگسلاوي تيتو كماكان به نقاب سوسياليستي نياز داشت. در عين حال تلاش مي كرد ”سوسياليسم“ خود را<br />
به عنوان چيزي متفاوت و دمكراتيك تر از نظام حاكم بر بلوك شوروي تصوير كند. سيستم خودگرداني به دولت اجازه<br />
مي داد، بخشي از كارگران را به بوروكرات هاي كارگري و صاحب امتياز تبديل كند و يك پايگاه با ثبات براي خود در<br />
ارتباطات كه شرايطي در كند. ايجاد كار مراكز<br />
اقتصادي<br />
بلوك فشار و بود افزايش به رو غرب بلوك با يوگسلاوي<br />
شوروي بر آنها نيز افزايش مي يافت، اين نوع از سازماندهي كار مي توانست از لحاظ مشروعيت سياسي و تحكيم<br />
ايدئولوژي<br />
كارساز جامعه در حاكمه طبقه<br />
تحسين و تبليغ با همزمان و باشد.<br />
و سياسي نظر از كه غرب بورژوازي<br />
ايدئولوژيك به دنبال تضعيف و ضربه زدن به الگوي شوروي بود روبرو شود. اين طرح به مراتب موثرتر از شيوه هايي<br />
نظير<br />
بود كه از سوي حكومت شاه در ايران جلو گذاشته شد. البته ناگفته نماند كه شاه هم تا حدي به كارايي سيستم<br />
خودگرداني در يوگسلاوي پي برده بود و از آن تعريف مي كرد.<br />
بحث بخواهيم اگر<br />
كورپوراتيويسم<br />
چارچوب يك در را<br />
كنترل يعني آن جوهر به و دهيم قرار بزرگتر<br />
ايدئولوژيك و سياسي نيروي كار (كه هيچ ربطي به كنترل كارگري ندارد) بپردازيم، حتي مي توان گفت كه سياست<br />
‹سه جانبه گرايي› تحت مديريت سازمان جهاني كار نيز در همين چارچوب مي گنجد. با اين تفاوت كه اين سازمان در
پي سازماندهي يك كورپوراتيويسم جهاني است و تشكيل قشر ممتاز و بورژوا زده كارگري را در مقياس جهاني تقويت<br />
و تشويق مي كند. البته در مواردي نظير جمهوري اسلامي كه سياست اش تا به امروز سركوب هر شكلي از تشكل غير<br />
حكومتي كارگران بوده، و طرح هاي ضد كارگري اش را از طريق تشكل هاي سركوبگر و رسوايي نظير خانه كارگر و<br />
شوراهاي اسلامي كار پيش مي برد، كورپوراتيويسم كارگري جان نگرفته است.<br />
اما در ونزوئلاي هوگو چاوز اين طرح جايگاه مهمتر يا حداقل پر سر و صداتري را به خود اختصاص داده است.<br />
”گل اصطلاح به و برجسته نمونه چند مطالعه<br />
سرسبد“<br />
كنترل هاي كميته<br />
و ماهيت روشني به ونزوئلا در كارگري<br />
منظوراز اين اقدام را به ما نشان مي دهد. در شرايط ويژه و پر تلاطمي كه بعد از به قدرت رسيدن چاوز در سال 1998<br />
و سپس كشمكش هاي ميان جناح وي با آن بخش از بورژوازي كه شريك و تحت الحمايه امپرياليسم آمريكا است،<br />
چرخ بسياري از كارخانه ها از كار افتاد. بخشي از سرمايه داران خصوصي سرمايه هاي خود را از كشور خارج كردند و<br />
كارگران در معرض بيكاري قرار گرفتند. در صفوف طبقه كارگر نيز يك انشعاب سياسي صورت گرفت. براي مثال بخش<br />
بزرگي از كارگران صنعت نفت ونزوئلا كه نقش محوري در اقتصاد دارد در اعتصاب بزرگي كه در سال 03- 2002براي<br />
كنار زدن چاوز به راه افتاده بود شركت كردند. بعد از شكست اين اقدام كه از پشتيباني آمريكا برخوردار بود، حكومت<br />
در صنعت نفت دست به يك تصفيه سياسي زد و18000 نفر از46000 كار شركت نفت را اخراج كرد. حكومت چاوز به<br />
ايجاد كميته هاي كارگري طرفدار خود در كارخانه ها پرداخت. به موازات اين كار، طرح هاي فقرزدايي با تكيه به پول<br />
نفت در برخي محلات فقيرنشين به راه انداخته شد كه هدف مركزي آن جلب پشتيبان براي حكومت بود. اما كميته<br />
هاي كارگري در كارخانه هاي عمدتا متوسطي كه بي صاحب رها شده بودند و يا صاحبانشان در صدد فروش آنها بودند،<br />
با كمك و پشتيباني دولت، شكل هايي از مديريت كارگري يا كنترل كارگري را در مشاركت با دولت به وجود آوردند.<br />
توليد از سر گرفته شد. ظاهر قضيه اين بود كه ابتكار عملي از پايين براي مقابله با خطر بيكاري و ركود اقتصادي<br />
صورت گرفته است. اما در واقع، اين يك شكل از سازمان دهي شبه نظامي در حمايت از چاوز در مقابل تهديدهاي<br />
مخالفان و رقبايش هم بود. براي مثال، درمواردي همين كميته هاي كارخانه توسط دولت مسلح شدند و براي در هم<br />
شكستن<br />
خرابكاري و مقاومت<br />
طرفداران<br />
حركت كردند مي قطع را ها كارخانه برق كه نيرو وزارت در رقيب جناح<br />
كردند. يك كار ديگر اين كميته ها، كمك به حكومت در سازماندهي شكل هاي كمك اجتماعي در محلات پيرامون
كارخانه خود بود. يعني كارگران را در سيستمي شبيه به صدقات و جشن عاطفه ها در ايران سازمان مي دادند. و<br />
كميته كارخانه از سود توليدات خود، دفتر و مداد ارزان مي خريد و در محلات فقير نشين توزيع مي كرد. يا اجناس<br />
توليد شده را در تعاوني هاي محلي با قيمت ارزان عرضه مي كرد. اين اقدامات البته در كوتاه مدت تاثيرات مثبتي<br />
براي حكومت چاوز داشته اما با نوسانات ناگزير در عرصه اقتصاد و شرايطي كه ارتباطات ناگزير با بازار جهاني در زمينه<br />
تهيه مواد اوليه و سيستم توزيع و قيمت گذاري بين المللي و رقابت با كالاهاي مشابه پديد مي آورد، بي ثباتي به اين<br />
واحدهاي توليدي راه مي يابد و اثرات خود را بر جاي مي گذارد.<br />
دراينجا فرايند ايجاد تعاوني هاي كارگري در ونزوئلا و تصوير كلي ”كنترل كارگري“ درآن كشور را با ذكر چند<br />
نمونه به شما نشان مي دهيم. در ماه ژوئيه 2005 چاوز از احتمال مصادره 136كارخانه تعطيل شده صحبت كرد. ولي از<br />
آنجا كه حكومت چاوز از نظر طبقاتي متعهد است در چارچوب حقوقي قانون اساسي بورژوايي و قوانين سرمايه داري<br />
فعاليت كند شعارمصادره را كنار گذاشت. بند115قانون اساسي جديدي كه چاوز به تصويب رسانده، حق مالكيت را<br />
تضمين مي كند و به دولت فقط در صورتي حق مصادره مي دهد كه<br />
نفع عموم يا جامعه“ باشد و فقط بايد<br />
” هب شكل<br />
” هب<br />
بازخريد عادلانه و به موقع“ انجام گيرد. برهمين مبنا، حكومت مذاكره بر سر انتقال مالكيت شركتهاي در حال تعطيلي<br />
را آغاز كرد. يك سرمايه كلان به بازپرداخت قروض خارجي و به راه انداختن مجدد توليد اختصاص يافت و مالكيت<br />
شركتها به تعاوني هاي كارگري انتقال پيدا كرد. دولت اعلام كرد كه اول از مديريت مشترك دولت كارگران شروع<br />
مي كنند و رفته رفته سهم دولت كم خواهد شد. اين شكل رسمي پديده ”كنترل كارگري“ در ونزوئلا در قالب همكاري<br />
و مشاركت دولت با بخشي از كارگران است. اما محتواي اين پديده و نتايجش را بايد با نگاهي نزديكتر به نمونه ها<br />
دريافت.<br />
در يك بنگاه دولتي توليد آلومينيوم كه ‹آلكازا› نام دارد و2700كارگر را در برمي گيرد، از سال 2004يك<br />
تعاوني تحت مديريت مشترك كارگران با دولت تشكيل شد. سهم دولت در اين تعاوني در حال كاهش است، اما رئيس<br />
اين نهاد از كاركنان آلكازا نيست! او تنها كسي است كه از خارج شركت آمده و نماينده دولت است. اين شخص طي<br />
مناسبات به گذار در موفقيت ضامن او حضور كه كرده ادعا اي مصاحبه<br />
”سوسياليستي“<br />
فرق او ادعاي به است.<br />
سوسياليسم در ونزوئلا با شوروي در اينست كه در آنجا همه چيز ملي شد ولي مديريت، كارگري نشد. در حالي كه در
مسيلايسوس ،لائوزنو<br />
زا”<br />
هارزاو“نيياپ<br />
تيريدم<br />
كرتشم<br />
تلود<br />
اب<br />
نارگراك<br />
هتبلا)<br />
هب<br />
تساير<br />
(تلود<br />
نيا.دش دهاوخرارقرب<br />
افرص<br />
كي<br />
روتاكيراك<br />
هنابيرفماوع<br />
زا<br />
لرتنك<br />
يرگراك<br />
مسيلايسوس زاو<br />
.تسا<br />
رد<br />
كي<br />
هناخراك<br />
ديلوت<br />
بر<br />
هجوگ<br />
يگنرف<br />
هب<br />
مان<br />
‹اگيئاك›<br />
رگراك58 هك<br />
،دراد<br />
تيريدم<br />
يصوصخ<br />
نوچ<br />
يتعفنم<br />
رد<br />
همادا<br />
راك<br />
تشادن<br />
ميمصت<br />
تفرگ<br />
هجوگ<br />
يگنرف<br />
ياه<br />
هدش رابنا<br />
ار<br />
.دشورفب<br />
نارگراك<br />
دنديمهف<br />
و<br />
ناهاوخ<br />
هب<br />
هدهع<br />
نتفرگ<br />
.دندش تيريدم<br />
تموكح<br />
هب<br />
اهنآ<br />
كمك<br />
يلام<br />
داد<br />
ات<br />
داوم<br />
هيلوا<br />
ار<br />
.دنرخب<br />
تيكلام<br />
هب<br />
ينواعت<br />
نارگراك<br />
.دش لقتنم<br />
رضاح لاح رد<br />
عيزوت<br />
تلاوصحم<br />
نيا<br />
هناخراك<br />
هب<br />
تسد<br />
تلود<br />
تسا<br />
هك<br />
اهنآ<br />
ار<br />
رد<br />
هاگشورف<br />
ياه<br />
هريجنز<br />
يا<br />
يتلود<br />
هب<br />
شورف<br />
يم<br />
.دناسر<br />
نيا<br />
هنومن<br />
زا<br />
ينواعت<br />
يرگراك<br />
رد<br />
كي<br />
هناخراك<br />
اتبسن<br />
كچوك<br />
و<br />
يب<br />
تيمها<br />
رد<br />
دركراك<br />
يلك<br />
هيامرس<br />
يراد<br />
لائوزنو<br />
ليكشت<br />
هدش<br />
.تسا<br />
نياربانب<br />
زا<br />
رظن<br />
،تلود<br />
لرتنك<br />
يتلود<br />
رب<br />
دنيارف<br />
ديلوت<br />
نآ<br />
يلع<br />
هيوسلا<br />
.تسا<br />
رد<br />
،لاح نيع<br />
شورف<br />
تلاوصحم<br />
لامع<br />
رد<br />
راصحنا<br />
تلود<br />
.تسا<br />
نيا<br />
“زايتما”<br />
هك<br />
تلاوصحم<br />
،هناخراك<br />
راديرخ<br />
يتباث<br />
هب<br />
مان<br />
تلود<br />
دراد<br />
يم<br />
دناوت<br />
هب<br />
هطقن<br />
فعض<br />
يساسا<br />
نآ<br />
لدب<br />
.دوش<br />
تسيفاك<br />
هك<br />
هاگشورف<br />
ياه<br />
هريجنز<br />
يا<br />
يتلود<br />
تحت<br />
يياهدادرارق<br />
هك<br />
رد<br />
رازاب<br />
نيب<br />
يللملا<br />
اصخشم)<br />
رازاب<br />
هقطنم<br />
ياكيرمآ<br />
(نيتلا<br />
يم<br />
،ددنب<br />
ميمصت<br />
هب<br />
دراو<br />
ندرك<br />
بر<br />
هجوگ<br />
يگنرف<br />
.دريگب<br />
نيا<br />
هب<br />
يانعم<br />
گرم<br />
هناخراك<br />
‹اگيئاك›<br />
و<br />
ندش ليطعت<br />
ينواعت<br />
و<br />
راكيب<br />
ندش<br />
دنچ<br />
هد<br />
رگراك<br />
.تسا<br />
هناخراك<br />
ذغاك<br />
يزاس<br />
نيا›<br />
‹لاپو<br />
لابق<br />
قلعتم<br />
هب<br />
شخب<br />
يصوصخ<br />
.دوب<br />
نيا<br />
هناخراك<br />
رد<br />
رخاوا<br />
لاس<br />
1990<br />
اب<br />
تلاكشم<br />
يلام<br />
.دش وربور<br />
نيب<br />
نارگراك<br />
تموكح و<br />
يريگرد<br />
يداح ياه<br />
هب<br />
دوجو<br />
.دمآ<br />
نارگراك<br />
نيا<br />
هناخراك<br />
هب<br />
باصتعا<br />
زواچ تموكح نافلاخم<br />
.دنتسويپ<br />
هناخراك<br />
2004 لاسرد<br />
ملاعا<br />
يگتسكشرو<br />
درك<br />
و<br />
رگراك900جارخا<br />
.دش زاغآ<br />
نيازا<br />
350دادعت<br />
رفن<br />
دندنام<br />
و<br />
ناهاوخ<br />
رد<br />
رايتخا<br />
نتفرگ<br />
تيريدم<br />
هناخراك<br />
.دندش<br />
نانآ<br />
ديدهت<br />
دندرك<br />
هك<br />
رگا<br />
تموكح<br />
تسد<br />
يور<br />
تسد<br />
،دراذگب<br />
هناخراك<br />
ار<br />
دنهاوخ لاغشا<br />
.درك<br />
رد<br />
هيوناژ<br />
2005<br />
7 تلود<br />
نويليم<br />
رلاد<br />
هب<br />
نيا<br />
هناخراك<br />
قيرزت<br />
درك<br />
و<br />
تكرش<br />
يديدج<br />
تحت<br />
تيكلام<br />
نارگراك<br />
ليكشت<br />
.دش<br />
مهس<br />
تلود<br />
رد<br />
ادتبا<br />
49<br />
دصرد<br />
دوب<br />
اما<br />
نلاا<br />
طقف<br />
هب<br />
روط<br />
نيدامن<br />
كي<br />
دصرد<br />
مهس<br />
.دراد<br />
نيا<br />
هناخراك<br />
هب<br />
دوس<br />
يهد<br />
هديسر<br />
.تسا<br />
هتبلا<br />
رد<br />
اجنيا<br />
ييارجام<br />
خر<br />
هداد<br />
هك<br />
تيهام<br />
يتاقبط<br />
مكاح تابسانم<br />
رب<br />
نيا<br />
هناخراك<br />
و<br />
يسيدرگد<br />
يرشق<br />
زا<br />
نارگراك<br />
هك<br />
نآ<br />
ار<br />
،دنناخرچ يم<br />
راكشآ<br />
.دزاس يم<br />
اريخا<br />
يياه يريگرد<br />
نيا›رد<br />
تروص ‹لاپو<br />
هتفرگ<br />
.تسا<br />
ارجام<br />
زا<br />
نيا<br />
رارق<br />
تسا<br />
هك<br />
تيريدم<br />
تسد هناخراك<br />
هب<br />
مادختسا<br />
نارگراك<br />
يناميپ<br />
تقوم<br />
هدز<br />
تسا<br />
و<br />
هب<br />
نانآ<br />
هزاجا<br />
دورو<br />
هب<br />
ينواعت”<br />
“يرگراك<br />
ار<br />
يمن<br />
!دهد<br />
ينعي<br />
هزاجا<br />
يمن<br />
دهد<br />
هك<br />
زا<br />
تازايتما<br />
و<br />
قح<br />
قوقح و<br />
دارفا<br />
ينواعت<br />
هرهب<br />
.دنوش دنم<br />
نيا<br />
چيه<br />
تسين<br />
رگم<br />
تيمسر<br />
نديشخب<br />
هب<br />
تازايتما<br />
يرشق<br />
يميدق<br />
و<br />
بحاص”<br />
قح<br />
بآ<br />
و<br />
“لگ<br />
رد<br />
لباقم<br />
نارگراك<br />
ديدج<br />
.نازرا<br />
كش<br />
دينكن<br />
هك<br />
رد<br />
نيا<br />
هناخراك<br />
تابسانم<br />
راك<br />
يدزم<br />
رارقرب<br />
.تسا
يروآدوس<br />
و<br />
تشابنا<br />
رد<br />
اجنآ<br />
هب<br />
يدح<br />
هدوب<br />
هك<br />
مادختسا<br />
يورين<br />
راك<br />
ديدج<br />
ار<br />
مازلا<br />
روآ<br />
هدرك<br />
.تسا<br />
شزرا<br />
هفاضا<br />
يا<br />
هك<br />
تحت<br />
نيا<br />
تابسانم<br />
ديلوت<br />
دوش يم<br />
و<br />
نارگراك<br />
يناميپ<br />
نازرا<br />
املسم<br />
رد<br />
ديلوت<br />
نآ<br />
شقن<br />
يمهم<br />
دنراد<br />
هچ بيج هب<br />
يناسك<br />
ريزارس<br />
!؟دوش يم<br />
و<br />
هرخلااب<br />
يم<br />
ميسر<br />
تكرش هب<br />
تشك<br />
تعنص و<br />
.وئاكاك<br />
رد<br />
اجنيا<br />
ود<br />
ينواعت<br />
رد<br />
طابترا<br />
اب<br />
مه<br />
راك<br />
يم<br />
.دننك<br />
يكي<br />
ينواعت<br />
ديلوت<br />
وئاكاك<br />
هك<br />
3600<br />
رگتشك<br />
ار<br />
رد<br />
رب<br />
يم<br />
.دريگ<br />
يمود<br />
ينواعت<br />
نارگراك<br />
هك<br />
رگراك96<br />
لماش ار<br />
يم<br />
.دوش<br />
نيا<br />
نارگراك<br />
رد<br />
عمجم<br />
تكرش يمومع<br />
يم<br />
دننك<br />
و<br />
رد<br />
دروم<br />
هشقن<br />
اه<br />
تسايس و<br />
ياه<br />
تدمزارد<br />
تشك<br />
تعنص و<br />
هب<br />
ثحب<br />
يم<br />
.دنزادرپ<br />
زا<br />
نيمه<br />
شرازگ<br />
رصتخم<br />
هك<br />
طسوت<br />
زواچ تموكح ناراداوه<br />
هدش هيهت<br />
رب<br />
يم<br />
ديآ<br />
هك<br />
نآ<br />
3600<br />
رگتشك<br />
ينادنچ شقن<br />
رد<br />
ميمصت<br />
يريگ<br />
اه<br />
دنرادن<br />
و<br />
نآ<br />
96<br />
رفن<br />
رد<br />
يتيعقوم<br />
رترب<br />
تبسن<br />
هب<br />
نانآ<br />
رارق<br />
هتفرگ<br />
انمض .دنا<br />
هراشا<br />
هب<br />
تاسلج ثحابم<br />
عمجم<br />
يمومع<br />
يلاخ زين<br />
زا<br />
فطل<br />
.تسين<br />
هيهت<br />
ناگدننك<br />
شرازگ<br />
هب<br />
ام<br />
يم<br />
دنيوگ<br />
هك<br />
روظنم<br />
زا<br />
ثحب<br />
رس رب<br />
اه هشقن<br />
تدمزارد ساه تسايس و<br />
تشك<br />
تعنص و<br />
رد لاثم<br />
نيا<br />
دروم<br />
تسا<br />
هك<br />
تلاكش دياب<br />
ينيريش صوصخم<br />
يزپ<br />
ديلوت<br />
درك<br />
اي<br />
تابنبآ<br />
و<br />
!يفات<br />
يم<br />
دينيب<br />
بوچراچ هك<br />
لرتنك”<br />
“يرگراك<br />
و<br />
ميمصت<br />
يريگ<br />
نارگراك<br />
ار<br />
هچ ات<br />
هزادنا<br />
دودحم<br />
هدرك<br />
دنا<br />
و<br />
هب<br />
يوس<br />
هچ<br />
يتاعوضوم<br />
تهج<br />
هداد<br />
.دنا<br />
نيا<br />
ار<br />
هسياقم<br />
دينك<br />
اب<br />
ثحابم<br />
و<br />
لدج<br />
ياه<br />
يسايس<br />
و<br />
يكيژولوئديا<br />
هك<br />
رد<br />
عماوج<br />
يتسيلايسوس<br />
يعقاو<br />
و<br />
رد<br />
دنيارف<br />
تابلاقنا<br />
يرگراك<br />
يعقاو<br />
نورد<br />
هتيمك<br />
ياه<br />
هناخراك<br />
و<br />
نيلاعف<br />
لرتنك<br />
يرگراك<br />
.تشاد نايرج<br />
ات<br />
اجنآ<br />
هك<br />
هب<br />
نيا<br />
عون<br />
زا<br />
مسيويتاروپروك<br />
و<br />
تاريثات<br />
يسايس<br />
و<br />
كيژولوئديا<br />
نآ<br />
رب<br />
نارگراك<br />
طوبرم<br />
يم<br />
،دوش<br />
نيلوا<br />
هتكن<br />
تسنيا<br />
هك<br />
نيا<br />
،تسايس<br />
يشخب<br />
زا<br />
نارگراك<br />
ار<br />
هب<br />
دحتم<br />
و<br />
مرها<br />
راشف<br />
حانج<br />
مكاح<br />
يزاوژروب<br />
ليدبت<br />
هدرك<br />
.تسا<br />
هب<br />
هولاع<br />
رد<br />
نايم<br />
نيمه<br />
،نارگراك<br />
يشخب<br />
ار<br />
هب<br />
ناونع<br />
رشق<br />
لكش زاتمم<br />
هداد<br />
تسا<br />
هك<br />
زا<br />
يارجم<br />
ينواعت<br />
ياه<br />
ديلوت<br />
و<br />
،عيزوت<br />
زا<br />
رامثتسا<br />
يورين<br />
راك<br />
و<br />
شزرا<br />
هفاضا<br />
تشابنا<br />
هدش<br />
عفتنم<br />
يم<br />
.دوش<br />
ينعي<br />
نيا<br />
تسايس<br />
هب<br />
فاكش<br />
و<br />
باعشنا<br />
يعقاو<br />
رد<br />
فوفص<br />
هقبط<br />
رگراك<br />
كمك<br />
هدرك<br />
.تسا<br />
زا<br />
رظن<br />
،كيژولوئديا<br />
هجيتن<br />
نيا<br />
تسايس<br />
چيه<br />
تسين<br />
رگم<br />
تيوقت<br />
ييارگدرف<br />
يياوژروب<br />
و<br />
يكتم<br />
رب<br />
تازايتما<br />
يداصتقا<br />
رد<br />
نايم<br />
نارگراك<br />
و<br />
رود<br />
ندرك<br />
نانآ<br />
زا<br />
موهفم<br />
و<br />
عفانم<br />
هقبط<br />
رگراك<br />
هب<br />
هباثم<br />
كي<br />
لك<br />
.دحاو<br />
تسايس نيا<br />
ياج هب<br />
هقدص ،يتاقبط يگتسبمه<br />
يهد<br />
تكرش و<br />
رد<br />
ياهرازراك<br />
تامدخ”<br />
“يعامتجا<br />
ار<br />
رد<br />
نيب<br />
نارگراك<br />
جاور<br />
يم<br />
.دهد<br />
نيا<br />
يلاح رد<br />
تسا<br />
هك<br />
نامزمه<br />
مسيلانويسان<br />
و<br />
يدوخ هيامرس عفانم<br />
زين<br />
رد<br />
نيب<br />
نارگراك<br />
غيلبت<br />
دوش يم<br />
و<br />
هتيمك<br />
ياه<br />
يرگراك<br />
نيا<br />
هلاسم<br />
ار<br />
دقعرد<br />
ياهدادرارق<br />
دوخ<br />
يارب<br />
نيمات<br />
داوم<br />
هيلوا<br />
تلاخد<br />
يم<br />
.دنهد
آنها بر مبناي متحدان سياسي بين المللي بورژوازي حاكم خودي به اين يا آن شركت دولتي و خصوصي امتياز مي<br />
دهند و قرارداد مي<br />
بندند. (1)<br />
به عنوان نتيجه گيري: شكل هاي مختلف كورپوراتيويستي كه تحت نام كنترل كارگري يا خودگرداني كارگري و در<br />
قالب تعاوني هاي نيمه دولتي يا ”كارگري“ انجام گرفته، هيچ هدفي جز كنترل بحران اقتصادي سياسي و ايجاد<br />
مشروعيت سياسي و پايگاه توده اي براي رژيم هاي بورژوا ندارد. و هيچ نتيجه اي جز تقويت ايدئولوژي و سياست<br />
بورژوايي در صفوف كارگران، منشعب كردن كارگران به قشر ممتاز و توده تحت استثمار، و فاسد كردن آنان با منفعت<br />
طلبي فردگرايانه و افكار ناسيوناليستي به بار نمي آورد.<br />
تصوير رفرميستي و توهم آفرين از كنترل كارگري<br />
غيرازشكل هاي مختلف كنترل كارگري در شرايط ساختمان سوسياليسم و دوران اعتلاي انقلابي، و غير از<br />
هاي طرح<br />
كورپوراتيويستي،<br />
”كنترل از ديگري نوع<br />
اقتصاد كنوني شرايط از برخاسته كه دارد وجود هم كارگري“<br />
سرمايه داري جهاني است. در عين حال، اين نوع از ”كنترل كارگري“ يب<br />
ارتباط با آنچه در شرايط بحران و اعتلاي<br />
انقلابي پديد مي آيد و آنچه از اقدامات كورپوراتيويستي نتيجه مي شود، نيست.<br />
دردوران گلوباليزاسيون و بسط اقتصاد نئوليبرالي، سرمايه تهاجم بيرحمانه اي را عليه كارگران و زحمتكشان<br />
دنيا به پيش مي برد. تهديد فوري بيكاري، بي ثبات شدن مشاغل، خطرورشكستگي و تعطيلي رشته ها و واحدهاي<br />
توليدي كم بازده و كم سود، و گسترش فقر و فلاكت و سلب حقوق اوليه كارگران، تصوير تيره و تاري است كه در<br />
كشورهاي<br />
مختلف<br />
شاهدش<br />
را زحمتكش و كارگر هاي توده مبارزات و مقاومت طرف يك از وضعيت اين هستيم.<br />
تشديد مي كند و به بروز شكل هاي رزمنده تري از مبارزات كارگري مي انجامد، و از طرف ديگر نوميدي و استيصال را<br />
هم درصفوف طبقه كارگردامن مي زند. تلاش براي پيدا كردن راه برون رفت از اين اوضاع و مشكلاتش تشديد مي<br />
شود، درعين حال كه تلاش براي چنگ انداختن به هر وسيله اي براي تخفيف و تسكين اين مشقات نيزافزايش مي<br />
يابد. بنابراين ما با يك مساله واقعي تحت عنوان ”ابتكار عمل“ از پايين براي دست و پنجه نرم كردن با اين شرايط<br />
روبرو<br />
اعتلاي يك شرايط در ها عمل ابتكار اين هستيم.<br />
گسترش و مبارزاتي<br />
تواند مي انقلابي آگاهي<br />
به صورت
مبارزات رزمنده و اشغال كارخانه ها و درگيري هاي پياپي و در مواردي اعمال كنترل كارگري در واحدهاي مختلف<br />
بروز پيدا كند؛ در عين حال مي تواند به مشاركت جويي هاي بي سرانجام در طرح هاي فريبكارانه و امروز به فرداي<br />
دولت هاي بورژوايي و سرمايه داران دولتي يا خصوصي بينجامد.<br />
آنچه امروز در بعضي از واحدهاي توليدي غير مهم و متوسط آرژانتين مي گذرد و در جنبش كارگري ايران<br />
نيز تبليغ مي شود، عمدتا حاصل و برآيند همين شرايط<br />
است. (2)<br />
نيات حسنه كارگراني كه كميته هاي كنترل كارگري<br />
را بر پا كرده اند و در اين راه موفقيت هايي نيز به دست آورده اند، نمي تواند توهم آفريني ها، نتيجه گيري هاي<br />
رفرميستي و آينده بي سرانجامي كه درانتظار آنهاست را بپوشاند. نكته اي كه درمقالات مربوط به تجربه آرژانتين مي<br />
بينيم،<br />
تقديس“ابتكار<br />
كارگران عمل“<br />
و“روح<br />
سوسياليستي“<br />
اقدامات دراين جاري<br />
شود، نمي گفته كه چيزي است.<br />
ديدگاه حاكم براين اقدامات است. يعني اين توهم كه جمعي از كارگران در گوشه اي از يك نظام سرمايه داري مي<br />
توانند به ميل خود رفتار كنند و مناسباتي ”متفاوت“ را درجمع خودشان برقرار كنند و به قول معروف ”ماست خود را<br />
بخورند“ مورد نقد قرار نمي گيرد. به علاوه اين درك دامن زده مي شود كه انگار راه رهايي از نظام استثمار و ستم<br />
طبقاتي همين است. يعني كافي است كه همين الگو را كارگران درهر واحد توليدي يا خدماتي دنبال كنند تا نظام<br />
موجود عملا محو شود يا فرو بريزد. ثالثا از مناسبات توليدي كماكان موجود در اين واحدها تحت كنترل كارگري هيچ<br />
گفته نمي شود. يعني هيچ صحبتي از اين نيست كه آيا در آنجا كماكان انباشت صورت مي گيرد؟ و آيا اين انباشت از<br />
استخراج ارزش اضافه نتيجه مي شود؟ و اين ارزش اضافه از كجا مي آيد؟ در عوض به ما گفته مي شود كه در برخي از<br />
اين واحدها، دستمزد همه كاركنان برابر است. و همه تصميمات در مجمع عمومي گرفته مي شود. و همه نمايندگان<br />
انتخابي و قابل عزل هستند. يعني به ظاهر الگويي از كمون پاريس درمقياس كوچك ارائه داده مي شود. البته در برخي<br />
جاها صحبت از نارسايي ها و مشكلات مي شود كه به مساله تماس ناگزيراين واحدها با بازار و دولت ربط داده مي شود.<br />
مثلا درخلال<br />
بحثها به شكل تلويحي صحبت از ناكامي يا شكست بعضي از اين تجربه ها در نتيجه نداشتن قدرت<br />
مقاومت در مقابل نيروهاي بازار و فشار رقابت بين المللي مي شود.<br />
تجربه كميته هاي كنترل كارگري و تعاوني هاي كارگري درآرژانتين در واقع بيان مقاومت از پايين در مقابل<br />
فشار خرد كننده سرمايه داري بر كارگران در دوران حاضر است؛ در عين حال كه اقدامي توهم آفرين براي كارگران
درگير اين كميته ها يا تعاوني ها و البته كساني كه ”آواز دهل را از دور مي شوند“ هم هست. اين كميته ها چه بخواهند<br />
چه نخواهند مجبور به ارتباط با نهادها و سياست هاي دولت سرمايه دار هستند. اينكه دولت آنها را تحمل مي كند و<br />
در زمينه هايي مانند وام و اعتبار يا كمك به توزيع محصولات، تسهيلاتي در اختيارشان قرار مي دهد، نشانه نقش<br />
كاملا فرعي اين واحدها در سوخت و ساز سيستم موجود است.<br />
اين را هم بايد ديد كه دولت آرژانتين به اين ”همزيستي“ با ابتكارات توده اي به عنوان روش كنترل بحران و<br />
سازش اجتماعي هم نگاه مي كند. به قول معروف اينطور به قضيه نگاه مي كند كه ”كارگران را سركار گذاشته ايم“. در<br />
عين حال، اگر دولت در جايي احساس كرد كه كنترل كارگري دارد پايش را از گليمش درازتر مي كند و يا پوشش و<br />
اهرمي براي فعاليت هاي جريانات ضد سيستم و انقلابي شده است، با پنبه يا تيغ سرش را مي برد.<br />
نتيجه عملي اين اقدامات در بهترين حالت اينست كه تعدادي از كارگران فعلا از گرسنگي نميرند و كارشان را<br />
از دست ندهند. البته اين يك نگرش اصلاح طلبانه به مساله استثمار و ستم طبقاتي است كه استفاده از قرص مسكن<br />
جراحي به گذرا و موقتي بهبود براي را<br />
اساسي<br />
ايدئولوژي و روحيه با كارگران نيز تجربه دراين دهد. مي ترجيح<br />
همبستگي طبقاتي كارگران<br />
) هب مثابه يك طبقه واحد) تربيت نمي شوند بلكه اين روحيه در آنان تقويت مي شود كه<br />
بايد گليم كارخانه خود را از آب بيرون كشيد. به علاوه واقعيت نابرابري و شكل گيري شكاف طبقاتي در جريان كنترل<br />
و سازماندهي يك واحد اقتصادي كه به هر حال از قوانين بازار سرمايه داري پيروي مي كند و با انباشت و استثمار<br />
سرمايه داري ادامه حيات مي دهد، در پرده مي ماند. برگزاري مجمع عمومي و يا پرداخت دستمزدهاي يكسان نمي<br />
تواند راه نابرابري ها را ببندد. دستمزد يكسان به كارگراني كه در شرايط نابرابر زندگي مي كنند، خود توليد كننده<br />
نابرابري است. تصميم گيري هاي مجمع عمومي نمي تواند نقش بخش كوچكتري از كارگران اين واحدها كه به علت<br />
توانايي ها و مهارت هاي خود به ناگزير در موقعيت بالاتري در اداره امور و تنظيم مناسبات با بازار و دولت قرار مي<br />
گيرند را عوض كند. اين يك زمينه واقعي براي قرار گرفتن در يك موقعيت ممتاز اقتصادي و اجتماعي، و تبديل شدن<br />
به ”قشر بورژوا زده كارگري“ و استفاده اختصاصي از ارزش اضافه انباشت شده است.
گرايشاتي كه مبلغ تجربه كنترل كارگري در آرژانتين هستند در اساس نوميدي و استيصال در مقابل شرايط<br />
كنوني را بازتاب مي دهند و اين ايده كه طبقه كارگر مي تواند يك انقلاب اجتماعي را سازماندهي كند و در گام اول<br />
قدرت سياسي را به روش ها و ابزار انقلابي به چنگ بياورد را كنار مي گذارند. اين ديدگاه، بسيار به ديدگاه جريان هاي<br />
آنارشيستي سابقا انقلابي و ضد سيستم در كشورهاي غربي كه بعد از فروكش امواج انقلابي دهه هاي1960 و1970<br />
نوميد و منفعل شدند و به راه هاي رفرميستي ”كمون سازي“ وايجاد واحدهاي“خود مختار“ آموزشي و توليدي كوچك<br />
و ايجاد آشپزخانه هاي عمومي و مراكز زندگي مشترك در دل شهرهاي بزرگ روي آوردند، نزديك است. درموارد<br />
گوناگون، دولت هاي امپرياليستي بعد ازچند سال جنگ و گريز وحتي درگيري هاي خياباني، آنان را تحمل كرد وحتي<br />
درچارچوب فعاليت شهرداري ها و شوراهاي شهر، اين مراكز را قانونمند و صاحب حق و حقوق كرد. و درمواردي كه<br />
اين مراكز به پوشش و محملي براي فعاليت جريانات ضد سيستم تبديل شد نيز با هجوم پليسي و سركوب آنها را<br />
برچيد.<br />
به عنوان نتيجه گيري: تجربه آرژانتين برخلاف بحث هاي اعمال كنترل كارگري در شرايط اعتلاي انقلابي اساسا<br />
متكي بر، و برخاسته از جنبش رزمنده كارگري و به راه افتادن جنبش اشغال كارخانه ها به صورتي كه در جريان بحران<br />
هاي انقلابي ديده ايم نيست. جريانات انقلابي پشت اين حركت قرار ندارند و به نظر مي آيد كه محمل فعاليت و<br />
تبليغات جريانات رفرميست است. تضاد ميان حركت از پايين كه بيان مقاومت توده هاي كارگر است و حركت از بالا<br />
كه بيان رفرميسم و سازشكاري جريانات آگاه طبقاتي و بخشي از كارگران در مقابل دولت و نظام سرمايه داري است<br />
در اين تجربه جريان دارد و خصلت موقت و گذراي اين شكل از كنترل كارگري را تشديد مي كند.<br />
يك تجربه حيرت انگيز در جنبش كارگري ايران!<br />
تنها تجربه اي كه در دوره حاضر در ايران شاهدش هستيم و با الگوي ”كنترل كارگري“ درآرژانتين و البته با<br />
تعاوني هاي كارگري درونزوئلا شباهت هايي دارد دركارخانه چيني گيلان سابق كه حالا ”شركت تعاوني چند منظوره<br />
چيني“ نام گرفته، اتفاق افتاده است. ما با اين تجربه از طريق دو گزارش (اولي به امضاي اتحاد كميته هاي كارگري و<br />
دومي درنشريه كارگر) و يك مصاحبه (ازبولتن شماره يك شوراي همكاري تشكل ها و فعالين كارگري) آشنا شده ايم.
بنابراين كم و كيف اين تجربه را در حدي كه دراين منابع آمده، مي شناسيم. البته نكات نامفهوم و مبهم در آنها كم<br />
نيست. با وجود اين، لازم ديديم كه در مورد اين تجربه بحث كنيم. خصوصا اينكه اتحاد كميته هاي كارگري در انتهاي<br />
گزارش خود نوشته:<br />
”البته واگذاري سهام كارخانه به كارگران از موارد بسيار استثنايي و قابل تعمق در جريان ورشكستگي كارخانجات است كه<br />
عملكرد كارگران چيني سازي گيلان، همواره بعنوان يك سرمشق مي تواند مورد نظر قرار گيرد.“ )<br />
( تاكيد از ما<br />
موضوع اينست كه كارخانه اي مصادره شده دردوران انقلاب كه تحت مالكيت دولتي قرارگرفته بعد از10تا<br />
12سال ظاهرا دچار ضرردهي مي شود. حسابرسان اين كارخانه چيني سازي را كه تحت نظارت وزارت صنايع بوده در<br />
رديف كارخانجات ورشكسته قرار مي دهد. اما ظاهرا مسئولين مربوطه متوجه مي شوند كه اين ورشكستگي اسمي<br />
است و كارخانه از سوددهي لازم برخوردار است. چرا كه در طول سالهاي متمادي قادر به پرداخت حقوق و مطالبات<br />
كارگران و غيره بوده است. بنابراين به حراج گذاشتن كارخانه به تعويق مي افتد. ولي به علت سوء مديريت، درسال<br />
1379شرايط حاد و بحراني مي شود. دولت به سرمايه دار اصلي كارخانه كه لنكراني نام دارد مراجعه مي كند تا دوباره<br />
كارخانه را در اختيار بگيرد. اين حركت در شرايطي صورت مي گيرد كه كارخانه چند ميليارد تومان بدهي بالا آورده<br />
است. چند ماهي كه از حضور لنكراني مي گذرد، بدهي هاي كارخانه باز هم بالاتر مي رود تا آنجا كه او نمي تواند از<br />
پس مطالبات كارگران و بقيه هزينه هاي جاري كارخانه برآيد. پس دوباره كارخانه را به دولت مي سپارد. پرداخت<br />
دستمزد<br />
كارگران8ماه<br />
عيدي و افتد مي تعويق به<br />
سال1381هم<br />
سال همان ماه دي در شود. نمي پرداخت آنان به<br />
كارخانه اعلام ورشكستگي مي كند و تعطيل مي شود. پرسنل نيز براي گرفتن حق بيكاري به اداره تامين اجتماعي<br />
معرفي مي شوند. كارخانه را به مزايده مي گذارند. آخرين رقم از مرز يك ميليارد و سيصد هزار تومان فراتر نمي رود<br />
ولي كسي آن را نمي خرد. اين در حالي است كه فقط طلب كارگران از كارخانه بالغ بر دو ميليارد و هفتصد هزار تومان<br />
بود. كل اطلاعاتي كه در بالا ذكر كرديم از گزارش اتحاد كميته هاي كارگري (بدون تاريخ) استخراج شده است. در<br />
اينجا گزارش به ما مي گويد كه:
”در نتيجه كارگران به اين باور رسيدند كه مي بايست كارخانه را هر چه سريعتر از چنگ اداره تصفيه خارج كنند و به صورت يك<br />
تعاوني عام به زير پوشش خود درآورند. كه در نتيجه تلاش جمعي و نمايندگان فعالشان، طي رايزني هاي بسيار كه با مراكز<br />
مختلف بعمل آوردند، تصميم گرفته شد كه... با موافقت نهايي و دريافت وام... مالكيت كارخانه بطور كامل و شش دانگ در قالب<br />
سهام از بابت مطالبات به كارگران واگذار شود تا شركت به صورت تعاوني راه اندازي شود. كه با طي اين مراحل، بيش از90 درصد<br />
مشكلات اوليه در جهت باز پس گيري كارخانه حل شد. و كارخانه با همت و تلاش كارگران بازسازي، ترميم، و از اول خرداد سوت<br />
آن بصدا درآمد. و اين يك حركت مهم و بسيار اساسي بوده است كه فقط در سايه انسجام و صبوري و خويشتنداري كارگران به<br />
بار نشست كه نقش فعالان و نمايندگان، قابل تحسين مي باشد.“<br />
ما مخصوصا نكات اين گزارش را به تفصيل نقل كرديم تا گرايش و روحيه نويسندگان گزارش فوق را بهتر<br />
بفهميد. رك بگوييم، انداختن تيري در تاريكي يا تلاشي كه ”براي زنده كردن دستمزدهاي ملاخور شده“ صورت گرفته<br />
به عنوان“ كي<br />
حركت مهم و بسيار اساسي“ كه حاصل ”انسجام وصبوري“ كارگران و نقش تحسين برانگيز فعالان و<br />
نمايندگان است معرفي شده است. وهمانطور كه بالاتر نقل كرديم، اين حركتي است كه ”همواره بعنوان يك سرمشق<br />
مي تواند مورد نظر قرار گيرد.“ اين را مي گويند رفرميسم ناب در جنبش كارگري. اين را مي گويند فرموله كردن يك<br />
حركت مستاصلانه به عنوان يك راه حل مبارزاتي. اين را مي گويند بازي كردن در ميدان سرمايه داري و با قواعد<br />
سرمايه داري، و سرگرم كردن جمعي از كارگران با اين بازي بي سرانجام. البته از كسي كه پايش مي لغزد و وارد اين<br />
بازي مي شود مي توان انتظار داشت كه رفته رفته به زبان سرمايه داري سخن بگويد و مسائل و معضلات را با متر و<br />
ترازوي سرمايه داري بسنجد. مثلا در جايي از همين گزارش كه به سوء مديريت دولتي پرداخته چنين مي خوانيم:<br />
)<br />
”سوء مديريت دولتي در اين كارخانه بيداد مي كرد. جذب بي رويه كارگران، افزايش قسمت هاي دستي ريخته گري ها، افزايش<br />
پرسنل امور اداري و در يك كلام كارخانه اي كه نهايتا ظرفيت 200 پرسنل را داشته است، تا مرز 536 كارگر افزايش يافته بود.“<br />
( تاكيد از ما<br />
تشكل يك تاسف. يا كنيم تعجب اظهار بايد دانيم نمي<br />
كارگري<br />
آگاه فعال را خود كه كساني از متشكل<br />
جنبش كارگري مي دانند به مديريت دولتي خرده مي گيرد كه بي رويه كارگر استخدام كرده است و تعداد زياد كارگر<br />
باعث ضرردهي كارخانه شده است! كسي كه اينطور به مساله و به شيوه سازماندهي كارگران در توليد نگاه مي كند اگر
درراس اين كارخانه بنشيند، آيا سياست تعديل را پيش نخواهد برد و پرچمدار كاهش نيروي كار ) هب<br />
شكل اخراج يا<br />
بازخريد) نخواهد شد؟ آيا اصلا به فكرش هم خطور مي كند كه حتي در همان واحد توليدي محدود هم بايد به دنبال<br />
ابتكاري باشد كه هيچ كارگري اخراج نشود؟ مثلا با تغيير در تقسيم كار، كاهش ساعات كار براي هر نفر، ايجاد مشاغل<br />
جديد و امثالهم. نگاه و منطق گزارش در اين زمينه، كاملا سرمايه دارانه است. همين مساله را در زبان و موضع سياسي<br />
گزارش دوم (منتشره در نشريه كارگر) هم مشاهده مي كنيم.<br />
اين گزارش با شرح تجمع كارگران اين كارخانه در سال 1381 براي گرفتن دستمزد معوقه خود كه در برابر<br />
استانداري گيلان انجام شد آغاز مي شود. تجمع با ضرب و شتم كارگران توسط نيروي انتظامي و بازداشت سه روز8<br />
نفر از كارگران به پايان مي رسد. گزارش به ما مي گويد كه تعداد كارگران به270 نفر كاهش يافته كه 60 نفرشان در<br />
انتظار بازنشستگي اند و50 نفر هم كارگر موقت هستند. سپس شرح كاملي از ميزان مبالغي كه تاكنون كارگران<br />
دريافت كردند و طلب هايي كه دارند ارائه شده است. در اينجا اما، صحبت از فردي به نام سهرابي مي شود كه در<br />
گزارش قبلي نشاني از او نبود. اين فرد،“خريدار فعلي كارخانه“ است. گزارش هيچ اشاره اي به مناسبات اين فرد با<br />
تعاوني كارگران نمي كند. مساله مالكيت كارخانه چه شده است؟ آيا كارگران يا تعاوني كارگران با او در مالكيت شريك<br />
شده اند؟ نويسندگان گزارش كه گويي از ناروشني كارگران در مورد اين مساله باخبرند در بخش پاياني، اطمينان مي<br />
دهند كه:<br />
”در حال حاضر كارگران مديريت كارخانه را به دست گرفته اند و سه تن از آن ها به عنوان هيئت مديره انتخاب شدند.... يك نفر<br />
از كارگران فعلا از نظر حقوقي به عنوان مدير عامل كارخانه تعيين گرديده كه اين انتخاب از جانب هيئت مديره منتخب كارگران<br />
صورت گرفت.“<br />
تا اينجا به نظر مي آيد كه تعداد شركت كنندگان در بازي سرمايه داري را به حداقل رسانده اند. عنوان ها و<br />
مقام ها را نيز به تقليد از بازيگران اصلي انتخاب كرده اند. حتي نيازي به اين نديده اند كه به شيوه آرژانتيني يا<br />
ونزوئلايي از برگ ساتر“مجمع عمومي“ استفاده كنند. شايد حساب اين را مي كنند كه اگر صحبت از مجمع عمومي به<br />
ميان بيايد، دولت و“خريدار فعلي“ آنان را ديگر بازي ندهند. ازاين گزارش چيزي كه اصلا نمي شود فهميد طرز فكر
كارگران و سطح آگاهي و مبارزه آنهاست. گزارش به جاي پرداختن به اين موضوعات ”بي اهميت“، ما را با ارقام بدهي<br />
ها و طلب ها، رقم پيشنهادي براي عودت سند، وموضوعات ”تعيين كننده“اي مثل تسويه حساب كامل و تسويه<br />
حساب موقت و وجه الضمان آشنا مي كند! اين حرفها حتي رنگ وبوي منشي هاي تريديونيون را هم ندارد. اين بيشتر<br />
به دغدغه هاي حسابرسان و بازرسان مالي نزديك است. اما زشت ترين نكته گزارش از نظر سياسي آنجاست كه:<br />
”در اوايل مهر ماه نشستي با حضور يك نفر از هيئت مديره، نماينده مردم رشت و وزير تعاون انجام گرفت.“ ) تاكيد از ما (<br />
مي بينيد هنوز نه به دار است و نه به بار، زبانشان ديپلماتيك شده است! فردي كه نماينده مجلس دولت<br />
سرمايه دار است ناگهان“نماينده مردم“ خوانده مي شود تا بتوان با او درجلسات راحت تر چانه زني و يارگيري كرد.<br />
اين هم شكلي از همان طناب پوسيده ”سه جانبه گرايي“<br />
(2)<br />
قلابي است كه دو نماينده دولت سرمايه دار را ازهم<br />
تفكيك مي كند تا معامله با تعاوني كارخانه بهتر جوش بخورد. البته با اين نگرش واقعا جاي سوال دارد كه نمايندگان<br />
تعاوني دراين معامله را بايد نماينده كارگران دانست يا سرمايه دار؟ مثلا همان آقاي سهرابي كه نقشش در اين ماجرا<br />
نامعلوم است. با چنين تفكر و عملي، تبديل نمايندگان تعاوني به“بوروكرات هاي كارگري“ صاحب امتيازو جدا شده از<br />
منافع كارگران (حتي در محدوده كارگران همان كارخانه) دور از تصور نيست.<br />
و بالاخره مي رسيم به مصاحبه اي كه آقاي بهروز خباز با يكي از فعالين كارگري شاغل در كارخانه چيني گيلان انجام<br />
داده و در بولتن شماره يك شوراي همكاري منتشر شده است. نكات جديدي كه در حرفهاي اين فعال كارگري آمده<br />
حاكي از آن است كه آينده كارخانه و تعاوني كارگري نامشخص تراز آن است كه قبلا تصور مي شد. او مي گويد:<br />
”بديهي است كه اگر وامي به كارگران جهت اداره كارخانه پرداخت نشود، قادر به اداره كارخانه نبوده و به ناچار دوباره شاهد<br />
چوب حراج زدن به كارخانه خواهند بود....<br />
شايد اين موقعيت مدت طولاني نتواند تداوم يابد..... مشكلات فرايند توليد و توزيع و عدم نقدينگي مناسب كارگران<br />
را ناچار خواهد كرد كه دوباره تن به فروش كارخانه بدهند.“
با وجود اين، دوست ما تلاش مي كند جوانب مثبت و دستاوردهاي اين اقدام را به خوانندگان مصاحبه عرضه كند. به<br />
گفته او:<br />
بوده“<br />
”با تمام مشكلاتي كه گريبان گير كارگران مي باشد، اين اقدام يك گام بسيار اساسي به جلو و تجربه كم نظيري مي باشد...<br />
درهمين مدت علاوه بر كسب تجربه امتيازاتي نيز براي كارگران كسب شده است.... همين قدر كه از نقطه<br />
(ال ف ( به نقطه (ب)<br />
حركت كرده تجربه اداره كارخانه را به دست آورده و به پاره اي از مطالبات خود نيز جامه عمل پوشانده اند... قدم بسيار مهمي<br />
ولي ما از اين حرفها متوجه نمي شويم كه چه مناسباتي ميان دولت، سرمايه دار خصوصي مالك كارخانه و<br />
هيئت مديره تعاوني كارگران برقرار است و جايگاه هر يك در توليد و توزيع محصول و تقسيم يا تصاحب سود كارخانه<br />
و انباشت سرمايه چيست. تنها چيزي كه مي فهميم اينست كه با اين اقدام جلوي تعطيل شدن قطعي كارخانه و بيكار<br />
شدن كارگران گرفته شده است و كارخانه فعلا در حال توليد است. اما اين نتيجه فوري نمي تواند در ارزيابي ما از<br />
تجربه چيني سازي گيلان، جايگاه درجه اول داشته باشد. مهم نگرش پشت اين عمل و نتايج ايدئولوژيك سياسي و<br />
عملي درازمدتي است كه براي كارگران درگير در آن كارخانه و همه كساني كه اين اقدام برايشان به عنوان يك<br />
سرمشق و يك حركت بسيار مهم و اساسي تبليغ مي شود، و افرادي كه مبلغ اين تجربه هستند، به بار مي آورد. نمونه<br />
هاي كوچك اما هشدار دهنده اي از اين مساله را مي توان درهمين مصاحبه پيدا كرد. مثلا اينكه فعال كارگري ما<br />
درسراسر صحبت هايش حتي يك بار هم كلمه استثمار يا كار مزدي را به كار نمي برد! انگار اصلا چنين چيزي مطرح<br />
نيست و به موضوع مبارزه روز كارگران ربطي ندارد. يا اينكه از حرفهايش در مي يابيم، در حال حاضر بحثي كه در بين<br />
كارگران در جريان است در مورد امكان اداره و يا فروش كارخانه است. واقعا جاي سوال دارد كه فعالين كارگري شاغل<br />
در اين كارخانه، همان ها كه قرار بود نقشي تحسين برانگيز بازي كنند، غير از موضوع اداره و يا فروش كارخانه، لازم و<br />
ممكن نمي بينند كه هيچ بحث و موضوع مبارزاتي ديگري را به ميان كارگران ببرند. و يا مهم نمي بينند كه ديگر<br />
حرفها و دغدغه هاي كارگران را بشنوند و بفهمند و در مصاحبه هايشان به بقيه فعالين كارگري و كارگران مبارز منتقل<br />
كنند؟ و يك نمونه كوچك ديگر. از زبان فعال كارگري مي شنويم كه:
”در حال حاضر خريداري حاضر شده مبالغي را در اختيار هيئت گرداننده بگذارد و آمادگي خود را جهت خريد كارخانه و پرداخت<br />
مطالبات كارگري اعم از سنوات و بدهي ها را اعلام كرده است...... خواسته ديگري كه مي تواند مد نظر باشد حفظ بخشي از سهام<br />
كارخانه و شريك شدن با خريدار جديد است.“ ) تاكيد از ما (<br />
كمي دقت به ما نشان مي دهد كه منظور فعال كارگري از ”خريدار“ همان سرمايه دار است! كافي است به<br />
جاي كلمه خريدار همان سرمايه دار را در متن بگذاريد و دوباره جملات بالا را بخوانيد و ببينيد چه احساسي به شما<br />
دست مي دهد: ”درحال حاضر يك سرمايه دار حاضر شده مبالغي را در اختيار ما بگذارد.... خواسته ديگري كه مي<br />
تواند مد نظر باشد... شريك شدن با سرمايه دار جديد است“! ديگر قضاوت با خواننده است كه اين جملات فعال<br />
كارگري را نتيجه همنشيني با سرمايه داران بداند يا نشانه معذب بودن از بيان يك واقعيت تلخ: همراهي با سرمايه<br />
داري.<br />
به عنوان نتيجه گيري: تجربه چيني گيلان اگر چه با اقدامي از نوع آرژانتيني در عكس العمل به خطر بيكاري<br />
و از دست رفتن حقوق معوقه آغاز مي شود اما سريعا از همان ابتدا با ايده هاي رفرميستي و كورپوراتيويستي پيوند<br />
مي خورد. از دو حالت خارج نيست، يا اين كارخانه درچارچوب شرايط كنوني پتانسيل سود دهي و ادامه كار دارد، يا<br />
اين كه چنين نيست و بعد از يك دوره فعاليت به بن بست خواهد رسيد و ورشكسته خواهد شد. درهردو حالت،<br />
كارگران اين كارخانه از نظر ايدئولوژيك و سياسي چيزهاي مهمي از دست مي دهند. اين اقدام، ادامه و نتيجه منطقي<br />
يك مبارزه رزمنده كارگري نيست. مثلا اينگونه نيست كه كارگران چيني سازي گيلان در پي اشغال كارخانه و درگيري<br />
با مقامات وزارت كار يا صنايع به شكلي از كنترل كارگري در شرايط عقب نشيني بورژوازي و دولت سرمايه دار دست<br />
يافته باشند. پايه اين حركت به سرعت از زنده كردن دستمزدهاي معوقه به سودآور كردن كارخانه تغيير مي كند.<br />
اينجاست كه ديگر پاي منطق سود و ملزومات انباشت به ميان مي آيد. قرار نيست كه يك چيني سازي سوسياليستي<br />
تحت كنترل كارگري ساخته شود؛ بلكه بايد توليد سود كرد تا كارخانه تعطيل نشود و كارگران همچنان سر كار بمانند.<br />
بايد از خود سوال كنيم كه آيا اين تفكر و عمل مي تواند سرمشقي براي جنبش كارگري ايران باشد؟ بدون شك تمايل<br />
به رفرميسم و اكونوميسم، و نوميدي نسبت به امكان وقوع انقلاب اجتماعي و ضرورت سازماندهي و رهبري آن، زمينه<br />
ساز شكل گيري چنين تفكر و عملي است.
راه كدام است: تلاش در راه ايجاد تعاوني كارگري؟ يا مبارزه پيگير، متشكل و متنوع طبقاتي؟<br />
جنبش كارگري در ايران با شرايط فلاكت و فشارهاي اقتصادي، به تعويق افتادن دستمزدها، تعديل نيروي كار<br />
و تعطيل كارخانه ها، و تهديد به اخراج و بيكاري دست به گريبان است.<br />
استثمار و ستم اقتصادي بر كارگران با<br />
محروميت هاي اجتماعي و سركوب سياسي تكميل مي شود. دولت سرمايه دار در شراكت و همدستي با سرمايه هاي<br />
امپرياليستي و سرمايه هاي بزرگ خصوصي دولتي، وضع غير قابل تحملي را براي طبقه كارگر و توده هاي ستمديده<br />
ايجاد كرده اند. همراه با سركوب طبقاتي، طبقه كارگر در كنار اكثريت جامعه از ستم مذهبي و ملي و جنسيتي نيز رنج<br />
مي برد؛ صفوفش زير بار اين ستم هاي چند گانه مي شكند و متفرق مي شود. اين شرايط عيني، موانعي جدي در راه<br />
مبارزه متحد و متشكل توده هاي كارگر ايجاد كرده است. اگر فعالان آگاه جنبش كارگري به دنبال بر طرف كردن اين<br />
موانع نباشند و از نظر ذهني توده هاي كارگر را مسلح نكنند، جنبش كارگري در يك دور باطل خواهد چرخيد. جنبش<br />
خودانگيخته كارگري تا حد و سطح معيني مي تواند در مسير مقاومت متشكل در برابر تهاجمات سرمايه و دولت<br />
سرمايه دار پيشروي كند. اما براي كسب موفقيت و تثبيت دستاوردها و پيشروي اساسي در اين راه، فعالان آگاه بايد<br />
به ارائه سياست و نقشه مبارزاتي درازمدت و پيگير دست بزنند و نقشي برجسته و حياتي در تكامل جنبش كارگري<br />
بازي كنند.<br />
بنابراين روي سخن ما در اينجا با فعالان جنبش كارگري است و نه با پديده بي شكل و متغيري به نام جنبش<br />
خودانگيخته كارگري يا توده هاي كارگر به صورت عام. هر مبارز آگاه در جنبش كارگري كه هدف رهايي طبقه كارگر از<br />
استثمار و ساختن جامعه و دنيايي نو و متفاوت را جستجو مي كند بايد دو چيز را درست تشخيص دهد. يكم، نقش و<br />
رسالت خود به مثابه عنصر آگاه كه مي تواند در تغيير شرايط عيني نقش موثر بازي كند. و اين از بيخ و بن متفاوت<br />
است با ايفاي نقش يك مددكار اجتماعي، يك مشاور حقوقي و يا يك عضو بنيادهاي خيريه غير حكومتي. دامنه ديد،<br />
برنامه ريزي و ابتكار عمل يك فعال آگاه جنبش كارگري بايد بسيار فراتر و كيفيتا متفاوت تر از پيش گذاشتن طرح<br />
هاي موقتي و از امروز به فردا براي حل مشكلات مالي و رفاهي روز كارگران باشد. دوم، بايد اوضاع جامعه و روندهاي<br />
متناقضي كه در بطن آن مي گذرد را درك كند و اين موضوع را در برنامه ريزي هاي مبارزاتي و ترسيم اهداف كوتاه<br />
مدت و ميان مدت مبارزه دخالت دهد. تشخيص صحيح شرايط قدرت حاكم و بحران ها و درگيري هايش، تشخيص
صحيح دوري يا نزديكي شكل گيري بحران و اعتلاي انقلابي در كل جامعه، تشخيص صحيح تاكتيك هاي سركوب و يا<br />
فريب و تطميع از سوي طبقه حاكم و نهادهاي كارفرمايي، همگي در اين چارچوب مي گنجند. اما بخش هاي مختلف<br />
جنبش كارگري و مبارزات گوناگوني كه در آن جاري است، به يك شكل و با دامنه و حدت و شدتي يكسان به ظهور<br />
نمي رسند. اين جنبش نيز مانند بقيه جنبش هاي طبقاتي و اجتماعي، ناموزون به پيش مي رود. بنابراين فعالان آگاه<br />
جنبش كارگري بايد از سطح و درجه و ظرفيت هر مبارزه معين، و روحيه و خصوصيات و تحولات ذهني كارگران درگير<br />
در آن مبارزه، درك صحيحي داشته باشند. بدون چنين دركي نمي توان صحبت از ارائه يك برنامه مبارزاتي صحيح و<br />
پيشرو كرد كه واقعا به تكامل جنبش كارگري و تكامل اتحاد و تشكل آن كارگران كمك كند؛ عقب تر از تمايلات و<br />
ظرفيت هاي آنان نباشد؛ و بيراهه هاي اصلاح طلبانه و خرافي و فريبكارانه سرمايه داري را درذهن آنان تقويت نكند.<br />
ما معتقديم كه به دنبال طرح ايجاد ”تعاوني كارگري“ در مشاركت با سرمايه دار خصوصي و يا با اتكاء به كمك<br />
دولت راه افتادن، نه به درد دنياي كارگران مي خورد و نه آخرت آنان! يعني نه معضلات روز كارگران را به معنايي<br />
واقعي و پايدار حل مي كند و نه در خدمت اهداف درازمدت طبقه كارگر و كسب رهايي كل طبقه قرار مي گيرد. شركت<br />
در اين گونه طرح ها، ايده مشاركت (همراهي و سازش) با طبقه و دولت سرمايه دار را تقويت مي كند؛ ترجيح دادن<br />
منافع فرد كارگر به منافع جمع كارگران و توجه به منافع جمعي از كارگران به جاي منافع طبقه كارگر را تقويت مي<br />
كند. و مثل روز روشن است كه اگر يكي دو تا از اين تعاوني ها استثنائا و در چارچوب طرح ها و اهداف دولت سرمايه<br />
دار، كارشان بگيرد و به رونق توليد و سودآوري برسند، در آنجا حتما يك قشر ممتاز از بين كارگران شكل مي گيرد<br />
كه به شريك درجه دوم كارفرماي اصلي و يا دولت تبديل مي شود و از منافع طبقه استثمارگر پيروي مي كند.<br />
ما معتقديم كه ممكنست در جريان مبارزات رزمنده كارگري در بعضي از واحدهاي توليدي، كار به اشغال<br />
كارخانه و بيرون كردن كارفرمايان دولتي يا خصوصي (و يا نمايندگان سرمايه خارجي) بكشد. اينكه چنين مبارزاتي<br />
چگونه و تحت چه شرايطي مي تواند به طرح كنترل كارگري بينجامد از آنچه تاكنون تجربيات تاريخي در ايران و دنيا<br />
به ما نشان داده جدا نيست. دو حالت دارد: يا اين مبارزات همزمان با شكل گيري بحران و اعتلاي انقلابي و از هم<br />
گسيختگي و ضعف كيفي دولت سرمايه دار اتفاق مي افتد، كه در اين صورت امكان واقعي كنترل توليد و توزيع در<br />
سطح آن كارخانه به وجود خواهد آمد. و يا اينكه، شرايط اعتلاي انقلابي در كل جامعه كماكان شكل نگرفته باشد. در
حالت دوم، بايد حركت رزمنده اشغال كارخانه را به طرح خواسته هاي ديگري پيوند زد كه اتحاد و تشكل توده<br />
كارگران را بالاتر ببرد و موقعيت مساعدتري را براي ادامه جنبش آنان تثبيت كند. مثلا يكي از اين خواسته ها در<br />
شرايط كنوني مي تواند حق ايجاد تشكل هاي متنوع اقتصادي و سياسي و فرهنگي كارگري مستقل از دولت باشد. مي<br />
تواند ممنوعيت اخراج و بازخريد كارگران شاغل باشد. مي تواند خواست رسمي شدن كليه كارگران آن كارخانه باشد.<br />
مي تواند حق اعتصاب باشد (كه متاسفانه در مبارزات جاري كارگران، خيلي كم اين خواست مهم مطرح مي شود). مي<br />
تواند خواست آزادي فعالان جنبش كارگري و ديگر جنبش هاي اجتماعي (نظير زنان، دانشجويان، معلمان و....) باشد<br />
كه هميشه مي توان تعدادي از آنان را در زندان ها يافت. مي تواند پيش گذاشتن خواسته هاي اساسي اين جنبشها و<br />
اعلام حمايت و همبستگي با آنها باشد. مي تواند خواست انحلال نهادهاي ”كارگري“ وابسته و فرمايشي و برچيدن<br />
نهادهاي سركوبگر از صحن كارخانه باشد. وظيفه فعالان آگاه جنبش كارگري اينست كه در آن شرايط، خواسته هايي<br />
را مطرح و فراگير كنند كه نه فقط با روحيه مبارزه جويانه و رزمنده كارگران درگير در آن نبرد خوانايي داشته باشد،<br />
بلكه بتواند به ايجاد شرايطي كمك كند كه در آن مبارزه بر سر خواسته هاي فوري كارگران را نيز بتوان موفق تر و<br />
موثرتر به پيش برد.<br />
هاي سياست كه معتقديم ما<br />
و رفرميستي<br />
اكونوميستي،<br />
پيشروي جاي به<br />
جنبش شدن، تر قوي و كردن<br />
كارگري را گام به گام عقب مي نشاند و روحيه انفعال و نوميدي را ميان توده كارگران گسترش مي دهد. اين عقب<br />
نشيني و انفعال است كه بخشي از كارگران را به دنباله روي از طرح هاي كورپوراتيويستي و عوامفريبانه طبقه و دولت<br />
سرمايه دار مي كشاند و بيراهه ”سه جانبه گرايي“ را در جنبش كارگري تقويت مي كند.<br />
ما معتقديم كه ايده كنترل كارگري را مي توان و بايد از هم اكنون در ميان كارگران در پيوند با دورنماي<br />
انقلاب اجتماعي و كسب قدرت سياسي توسط طبقه كارگر ترويج داد؛ مي توان و بايد كنترل كارگري را به مثابه نتيجه<br />
چنان انقلاب و تحولي معنا كرد و به توده هاي كارگر نشان داد كه اين حركت مي تواند يكي از گام هاي متنوعي باشد<br />
كه طبقه ما در مسير طولاني به دست گرفتن همه امور جامعه به پيش برخواهد داشت. ما معتقديم كه امروز بايد<br />
ماهيت ضد كارگري و سرمايه دارانه آنچه تحت عنوان ”كنترل كارگري“ و ”مشاركت كارگري“ از سوي بخش هايي از
گفت:<br />
بورژوازي بين المللي تبليغ مي شود و به اجراء در مي آيد را به كارگران و توده هاي زحمتكش نشان داد و به آنان<br />
”<br />
تا زماني كه مردم نياموزند كه بايد در پس همه جملات اخلاقي، مذهبي، سياسي و اجتماعي، منافع اين يا آن طبقه را<br />
جستجو كنند همواره قربانيان نادان فريب و خودفريبي بوده و خواهند بود. هواداران اصلاح و بهبود تا زماني كه نفهمند تمامي<br />
نهادهي كهنه، هر قدر هم كه زمخت و پوسيده به نظر برسند توسط نيروهاي اين يا آن طبقه حاكم پاسداري مي شوند، فريب<br />
مدافعان نظم كهنه را خواهند خورد.“ (4)<br />
يادداشتها:<br />
(1<br />
لازم است اشاره كنيم كه دنباله روي از سياست هاي كورپوراتيويستي بورژوازي به جايي رسيده كه برخي حتي<br />
” طرح هاي<br />
تعاوني كارگري“ كه اينك از سوي دولت هاي امپرياليستي در كشورهايي نظير اسپانيا و ايتاليا و فرانسه به<br />
اجراء درآمده است را تحت عنوان كنترل كارگري تبليغ مي كنند. رجوع كنيد به مقاله ”در آرژانتين، اسپانيا، فرانسه،<br />
ايتاليا،... كارگران اداره شركتها را به دست مي گيرند“ (سسيل رمبو _ لوموند ديپلماتيك، دسامبر 2007)<br />
(2<br />
براي آشنايي با تجربه كنترل كارگري در آرژانتين مي توانيد به گزارش هايي كه بهرام قديمي در اين زمينه تهيه<br />
كرده و نيز مقالات پياپي ناصر اصغري رجوع كنيد. آدرس اين مقالات را در اينترنت مي توانيد با ماشين جستجوي<br />
گوگل به فارسي به راحتي پيدا كنيد.<br />
(3<br />
براي اطلاع بيشتراز نظرات ما رجوع كنيد به مقاله<br />
(تاريخ 12 مهر1386)<br />
›<br />
طناب پوسيده ”سه جانبه گرايي“› جمعي از فعالين كارگري<br />
(4<br />
”سه منبع و سه جزء ماركسيسم“ منتخب آثار لنين<br />
منبع پيشنهادي: ”اشكال جنبش طبقه كارگر“ (لنين<br />
تهران خرداد<br />
_<br />
گزيده مقالات درباره مسائل جنبش كارگري<br />
_ (1)<br />
(1360<br />
نشرگزيده،
فردا از آن طبقه ي كارگر است<br />
جمعي از فعالين كارگري<br />
دي1386<br />
-*<br />
ارسال به سايتهاي كارگري،دانشجوئي،زنان،سياسي خبري<br />
طناب پوسيدة ”سه جانبه گرايي“<br />
نوشته زير اوايل خرداد ماه امسال در مقطعي كه بحث بر سر سياست ”سه جانبه گرايي“ در ميان فعالان و محافل و<br />
تشكل هاي كارگري اوج گرفته بود، تهيه شد. در حقيقت، اين مقاله را در پاسخ به پيشنهادي كه از سوي دوستان<br />
شوراي همكاري مبني بر انتشار بولتن شورا دريافت كرده بوديم، نگاشتيم. دوستان شوراي همكاري، موضوعات شماره<br />
اول بولتن را كه قرار بود در نيمه پاياني خرداد ماه 86 انتشار يابد، در دسترس ما قرار دادند. ما نيز بلافاصله مقاله زير<br />
را از طريق اي ميل به دست مسئولين شورا رسانديم. متاسفانه به دلايلي كه هنوز براي ما مشخص نيست، انتشار آن<br />
بولتن تا امروز به تعويق افتاده است. بنابراين با پوزش از دوستان شوراي همكاري، تصميم گرفتيم كه مقاله خود را از<br />
طريق سايت هاي كارگري و خبري مختلف، انتشار علني دهيم. مشتاقانه منتظر نظرها و انتقادهاي رفقا و دوستان از<br />
گرايش هاي گوناگون در مورد اين مقاله هستيم. به اميد پيروزي. «جمعي از فعالين كارگري» 12 مهر1386<br />
طناب پوسيدة ”سه جانبه گرايي“<br />
مدتي است كه از ميان صفوف جنبش كارگري ايران، زمزمه دفاع از سياست ”سه جانبه گرايي“ در فعاليت هاي<br />
سنديكايي به گوش مي رسد. معني اين سياست به طور خلاصه، نشستن نمايندگان كارگران و كارفرمايان و دولت بر<br />
سر ميز مذاكره، چانه زني بر سر مطالبات طرفين و تنظيم روابط و قوانين بر حسب توافق جمعي است. البته دفاع از<br />
اين سياست را بايد از عجايب جنبش كارگري ما دانست. چون در كشوري زندگي مي كنيم كه دولت، خود بزرگترين<br />
كارفرما است. در اين كشور نقش دولت در هدايت و حفاظت و نمايندگي نظام سرمايه داري، كاملا مستقيم و آشكار<br />
است. بنابراين، حتي از ظواهر هم مي توان فهميد كه اين ميز مذاكره، ”سه جانبه“ نيست. و در بهترين حالت، نماينده<br />
كارگران يك طرف است و نمايندگان نظام سرمايه داري به توان (كارفرما و دولت) طرف ديگر. از اين مهمتر، ما در<br />
كشوري زندگي مي كنيم كه به رسميت شناختن ابتدايي ترين حق و حقوق كارگران، جرم محسوب مي شود. در اينجا<br />
2<br />
نه حق اعتصاب كارگري وجود دارد و نه حق تشكل مستقل كارگري. در اينجا اخراج و زندان نصيب نمايندگان واقعي<br />
كارگران مي شود و در مقابل، نهادها و عاملان حكومتي را به عنوان نماينده جامعه كارگري جا مي زنند. پ س در واقع،<br />
”سه جانبه گرايي“ در استبداد سرمايه داري، يعني نشستن نمايندگان نظام سرمايه داري در سه طرف ميز. دفاع از<br />
سياست ”سه جانبه گرايي“ واقعا از عجايب جنبش كارگري ماست. زيرا ما در كشوري زندگي مي كنيم كه سال هاست
همين سياست از سوي نهادهاي ضد كارگري و وابسته به حكومت نظير ”خانه كارگر“ و ”كانون شوراهاي اسلامي كار“<br />
تبليغ و به اجراء گذاشته شده است. هر كارگري كه از كارفرما به مراجع حل اختلاف ”سه جانبه“ شكايت برده است و<br />
به قول معروف گذارش به دباغ خانه افتاده، با نتيجه عملي اين سياست به خوبي آشناست. كارگران به چشم خود ديده<br />
اند كه عموما راي با فشار و يا ”ريش سفيدي“ دولتي ها به نفع سرمايه دار صادر مي شود. افرادي كه به عنوان نماينده<br />
كارگر در اين مجامع حضور مي يابند (حتي اگر واقعا مستقل و با حسن نيت هم باشند) عملا هيچ كاري ازپيش نمي<br />
برند و درواقع حكم ماشين امضاء را بازي مي كنند. در مورد تصميم گيري هاي اساسي تر نظير تعيين سطح<br />
دستمزدها، وضع از اين هم بدتر است. در اين جور كارها، معمولا حتي نمايندگان به اصطلاح كارگر وابسته به خود را<br />
هم بازي نمي دهند. يعني نمايندگان دولت و سرمايه داران بزرگ بخش خصوصي بر مبناي منافع كل نظام سرمايه<br />
داري، خودشان مي برند و مي دوزند. حالا در جامعه اي كه جنبش كارگري اش چنين تجارب روشن و دست اولي دارد،<br />
بخشي از فعالين سنديكايي پرچم دفاع از سياست ”سه جانبه گرايي“ را بلند كرده اند!<br />
اين ها واقعياتي بديهي است و براي فهم و قبول كردنشان نيازي به داشتن يك مغز پيچيده نيست. پ س چه چيز باعث<br />
شده كه حرف از سياست ”سه جانبه گرايي“ به ميان آيد؟ ما در شرايطي به سر مي بريم كه نظام جهاني سرمايه داري،<br />
تهاجم لجام گسيخته اي را در عرصه استثمار نيروي كار و غارت منابع در سراسر دنيا آغاز كرده است. بر اين تهاجم،<br />
نام ”جهاني سازي“ يا گلوباليزاسيون گذاشته اند. معني اين حركت كه از اوايل دهه ميلادي به راه افتاده،<br />
برداشتن موانع دست و پا گير حقوقي و گمركي و تنظيم و تغيير قوانين داخلي كشورها به نفع حركت آزادانه،<br />
بيرحمانه و بدون مرز سرمايه هاي بزرگ امپرياليستي است. گلوباليزاسيون و آزاد سازي سرمايه، استثمار كارگران و<br />
زحمتكشان همه كشورها به ويژه كشورهاي تحت سلطه را فوق العاده تشديد مي كند. اين حركت با بيكارسازي هاي<br />
گسترده، گسترش فقر، پايين رفتن سطح معيشت، حذف امكانات رفاهي، و فراگير شدن فلاكت و فحشا و ديگر<br />
مصائب اجتماعي همراه است. فشارهاي كمرشكن گلوباليزاسيون كه روند رو به رشد خصوصي سازي را به همراه دارد،<br />
1990<br />
بدون شك مقاومت و شورش را در جوامع مختلف دامن مي زند. روشن است كه نظام سرمايه داري جهاني براي اعمال<br />
اين فشارهاي كمرشكن بر صدها ميليون زن و مرد زحمتكش در دنيا، مثل هميشه در درجه اول به زور دولتي و نيروي<br />
تفنگ خود اتكاء مي كند. اما فقط اين نيست. سرمايه داري ازمدتها پيش مي داند كه براي كنترل نيروي كارگران و<br />
زحمتكشان، بايد با پنبه هم سر ببرد. سرمايه داري مي خواهد به طبقه كارگر بقبولاند كه با اين طبقه ”منافع مشترك“<br />
دارد و به نفع هر دو طرف است كه با صلح و آرامش سر يك ميز بنشينند و با هم كنار بيايند. سرمايه داري مي خواهد<br />
به طبقه كارگر اثبات كند كه بهترين كار، قبول قواعدي است كه استثمارگران براي ”بازي كار و سرمايه“ تعيين كرده<br />
اند. بنابراين كارگران راهي ندارند جز اين كه در همين زمين بازي كنند. و گرنه، در مقابل گردباد بنيان كن ”جھانی<br />
” سازی“ و<br />
آزاد سازی ”و“ خصوصی سازی ”تاب تحمل نخواھند داشت.<br />
همين فشارها و پيشنهادهاي همزمان سرمايه داري جهاني است كه خواه ناخواه گرايشي را در صفوف جنبش كارگري<br />
همه كشورها به وجود مي آورد: گرايش ترس و ابهام نسبت به آينده تيره و تاري كه در شرف تكوين است. گرايش<br />
چنگ انداختن به هر ريسماني كه در اين شرايط در دسترس قرار مي گيرد (يا خيال مي كنيم كه در دسترس مان قرار<br />
دارد). بخشي از جنبش كارگري براي فرار از فقر و فلاكت و بيكاري بيسابقه اي كه بر مبناي دستورهاي اقتصادي بانك<br />
جهاني و سازمان تجارت جهاني فرا خواهد رسيد، به بازي كردن در زمين حريف تمايل پيدا كرده اند. طنز اينجاست<br />
كه تشديد فشارها به مقاومت بيشترورشد جنبش خودانگيخته كارگري مي انجامد. اما بخشي از فعالان جنبش
كارگري از آن نتيجه عكس مي گيرند و نسبت به سياست ”سه جانبه گرايي“ اميدوارتر مي شوند! يعني دچار اين توهم<br />
مي شوند كه سرمايه داري مجبوراست آنان را با پشتوانه این جنبش توده ای به رسميت<br />
بشناسد و به ميز<br />
مذاكره دعوت كند .به یک کالم، پيروی ازسياست“ سه جانبه گرایی ”در شرایط كنونی، نتيجه تشدید<br />
فشار، شكل گيری ترس و ابھام در مورد آینده، و توھم نسبت به راه حل ھای قالبی است .ناگفته نماند<br />
که فقدان یک قطب قدرتمند رزمنده و پيگير کارگری در شرایط کنونی، امکان و فرصت بيشتری برای<br />
طرح و تبليغ اینگونه سياستھا در جنبش کارگری ایران فراھم آورده است.<br />
اما براي درك عميقتر سياست ”سه جانبه گرايي“، مي بايد به تاريخچه و سابقه اين سياست در سطح بين المللي و<br />
نتايج تاكنوني آن نيز نگاهي بيندازيم. اولأ، نطفه سياست ”سه جانبه گرايي“ را دولتهاي اصلي نظام امپرياليستي<br />
درست بعد از روسيه، براي جلوگيري از نفوذ آن انقلاب و به راه افتادن انقلابات كارگري در بقيه كشورها<br />
1919<br />
(ILO)<br />
انقلاب 1917<br />
گذاشتند. اين سياست، هسته مركزي ”سازمان جهاني كار“ است كه در سال به وسيله امپرياليستهاي<br />
اروپايي وآمريكايي تاسيس شد. هدف از تاسيس اين سازمان چه بود؟ در درجه اول، اين سازمان قرار بود كه با تصويب<br />
يك رشته قوانين مشترك كار براي كشورهاي سرمايه داري پيشرفته، خطرات ناشي از شورش و انقلاب را كم كنند. در<br />
عين حال، سازمان جهاني كار قرار بود كه با ايجاد شرايط كار نسبتا يكسان در كشورهاي مختلف، و با رويكردي<br />
درازمدت به توليد و بازتوليد نيروي كار، نظام سرمايه داري را به روزتر و كارآمدتر كند. دولت هاي سرمايه داري كه<br />
هميشه و در همه كشورها خود را نماينده مردم معرفي مي كنند، در اين سازمان به عنوان ميانجي ميان كارگران و<br />
كارفرمايان ظاهر شدند. يعني به عنوان كساني كه با در نظر داشتن منافع كل جامعه، كارگران و كارفرمايان را به<br />
سازش و مصالحه مي رسانند تا نظم اجتماعي و توليد مختل نشود. سياست مرگ گرفتن تا به تب راضي شدن“ جزء<br />
ثابت تدابير سازمان جهاني كاربود. والبته اين هميشه به معني اين بود كه كارگران بايد به تب راضي شوند و بسوزند و<br />
” هب<br />
بسازند. اما كساني كه به عنوان نماينده كارگران در سازمان جهاني كار شركت مي كردند چه نهادهايي بودند؟<br />
فدراسيون هاي سنديكايي و اتحاديه هاي كارگري كه تحت رهبري رفرميستي و ارتجاعي و تابع سياستهاي بورژوازي<br />
بودند، به نام نماينده كارگران بر سر ميز مذاكره نشستند. اينها درواقع نمايندگان اشرافيت كارگري، بخشهاي به آب و<br />
نان رسيده كارگران كشورهاي امپرياليستي، و يا مزدوران مستقيم بورژوازي حاكم بودند. طي سالهاي بعد،<br />
سنديكاهاي تحت نفوذ سوسيال دمكراسي و چپ سازشكار، فعالانه در اين سه جانبه گرايي شركت جسته اند. البته،<br />
حتي اگر به فرض محال، سنديكاهاي واقعا مستقل و نمايندگان واقعي كارگران هم به جاي اينان به سازمان جهاني كار<br />
راه مي يافتند فرقي نمي كرد. ماهيت و برنامه و ساز و كار اين نهاد چنان بوده و هست كه هر كس را به پيش برنده<br />
سياست بورژوازي بين المللي تبديل مي كند. جالب است بدانيد كه طبق مقررات سازمان جهاني كار، حتي در اين<br />
تركيب ”سه جانبه“، دولت دو نماينده، و كارگر و كارفرما هركدام يك نماينده دارند! و از آنجا كه برتري امپرياليستي<br />
بايد در همه جا از نظر قانوني هم تثبيت شود، شوراي اداره امور اين سازمان، از دوگروه با امتيازات متفاوت تشكيل مي<br />
شود. چيزي شبيه شوراي امنيت سازمان ملل. يعني نمايندگان دولتهاي امپرياليستي، عضو دائم شوراي اداره امور<br />
سازمان جهاني كارهستند و هر دو سال يكبار از بين بقيه دولتها، چند عضو غير دائم هم انتخاب مي شوند!<br />
نتيجه اصلي كه از اين سابقه و عملكرد مي توان گرفت اينست كه ”سازمان جهاني كار“ يك نهاد به شدت سياسي<br />
است. اين نهاد به امور سنديكايي و حيطه قوانين كار، در درجه اول به آن خاطر مي پردازد كه منافع سياسي معيني را<br />
در دنيا تامين و تضمين كند. اين نهاد اگر چه در آغاز به كشورهاي امپرياليستي مي پرداخت، ولي از آنجا كه سياست
جهاني عمدگي پيدا كرد و موج انقلابات درهمه دنيا و به ويژه در كشورهاي تحت سلطه بالا گرفت، حيطه تعيين قوانين<br />
و مقررات و مداخله و نفوذش را به همه كشورها گسترش داد. سازمان جهاني كار جزئي از سازمان ملل شد و همانطور<br />
كه ديديم كوشيد در تحولات كشورهاي مختلف ايفاي نقش كند. اشاره به مهمترين نقش سياسي كه تا به حال اين<br />
سازمان در اوضاع بين المللي بازي كرده به حد كافي افشاگر و عبرت آميز است. سازمان جهاني كار يكي از اهرم هاي<br />
مهم بلوك غرب در دوران جنگ سرد عليه بلوك شرق بود كه دوشادوش كليساي كاتوليك، در تثبيت موقعيت و<br />
ايجاد فضاي فعاليت براي سنديكاي ”همبستگي“ به رهبري لخ والساي (كارگر اما نماينده بورژوازي) نقش مهمي<br />
داشت. بله، از دل جنبش هاي كارگري و به ياري ”سازمان جهاني كار“ و سياست ”سه جانبه گرايي“ آن، چنين<br />
چيزهايي هم مي تواند سر بلند كند!<br />
براي اينكه به طور ملموس از نتايج عملي و روزمره ”سه جانبه گرايي“ با خبر شويد مي توانيد به اخبار مبارزات<br />
كارگري در آلمان امپرياليستي يا در تركيه و برزيل تحت سلطه امپرياليسم نگاه كنيد. به محض اين كه فضاي مقاومت<br />
و اعتراض كارگري داغ مي شود و بوي اعتصاب به مشام مي رسد، يا حتي موجي از اعتصابات به راه مي افتد، دولت<br />
نماينده اتحاديه كارفرمايان و اتحاديه هاي كارگري را فرا مي خواند تا راه كنترل اوضاع را هر چه سريعتر پيدا كنند.<br />
راه حل معمول نيز، سركوب حركت راديكال درون جنبش كارگري، فشار بر كارگران مبارزه جوتر و آگاه تر، و تقويت<br />
سازشكاران با طرح وعده هاي موهوم و به اصطلاح پيشنهادات ”بينابيني“ است. موج كه فرو نشست، طرح ها را در<br />
بحبوحه سكوت تاييد آميز اتحاديه هاي كارگري به تدريج پياده مي كنند.<br />
تا اينجا رابطه سياست ”سه جانبه گرايي“ را با اهداف و تدابير سرمايه داري امپرياليستي نشان داديم كه البته كاري<br />
لازم است، اما همه ماجرا را بيان نمي كند. واقعيت اينست كه اين سياست در هر جامعه معين، و درعرصه مبارزه<br />
طبقاتي ميان طبقه كارگر و طبقه حاكم، مفهوم و نتايج معيني دارد. اولين حقيقتي را كه تبليغ اين سياست در ذهن<br />
كارگران خدشه دار مي كند، معنا و ماهيت دولت است. ”سه جانبه گرايي“، دولت و كارفرما (سرمايه دار) را جدا ازهم<br />
تصوير مي كند. اين تحريف يك واقعيت اساسي است: دولت نماينده طبقات استثمارگر حاكم است. دولت حافظ منافع<br />
پايه اي و عمومي نظام سرمايه داري است. دولت دستگاه سركوب طبقات تحت استثمار توسط طبقات حاكم است.<br />
سياست و به طور كلي سياستهاي نظامي، امنيتي، اقتصادي، اجتماعي و فرهنگي به حفظ سلطه و حاكميت طبقات<br />
معيني از جامعه خدمت مي كند كه در تضاد آشتي ناپذير با اكثريت اهالي قرار دارند. ايدئولوژي دولت طبقاتي، در<br />
خدمت تحكيم و توجيه و تقديس روابط استثمار و موجوديت طبقه استثمار است. اگر كارگران در مورد ماهيت دولت و<br />
رابطه آن با طبقات گوناگون درك درستي نداشته باشند، به دفعات با هر تغيير چهره دولت (تغيير حكومتها) و بر پايه<br />
شعارها و وعده هاي ”كارگري“ و ”مردمي“ جناح هاي فريبكار، به كمك و اقدامات بالايي ها چشم اميد مي بندند. و راه<br />
حل واقعي كه چيزي جز اتكاء به نيروي پاييني ها و مبارزه آگاهانه و متشكل و منضبط كارگران و زحمتكشان نيست را<br />
گم مي كنند. كارگران با پيروي از اين سياست، مرتبا به تب راضي مي شوند و حتي در دستيابي به ابتدايي ترين<br />
مطالبات اقتصادي و رفاهي خود نيز با هزار مشكل و مانع روبرو خواهند شد. اگر در ذهن كارگران و طبقات محكوم،<br />
دولت از ماهيت و مفهوم طبقاتي اش جدا شود، زمينه براي تبعيت و تسليم توده هاي مردم به سياست و ايدئولوژي<br />
طبقات حاكم هموارتر خواهد شد. با اين درك تحريف شده و مغشوش از دولت، حاكمان خيلي راحتتر مي توانند<br />
كارگران و زحمتكشان و ستمديدگان را زير پرچم هاي دروغيني مثل ”وحدت ملي“ و ”منافع ملي“ بسيج كنند. حتي<br />
مي توانند آنان را در شرايط وقوع جنگها و كشمكش هاي ارتجاعي به گوشت دم توپ خود تبديل كنند.
اتفاقي نيست كه مدافعان سياست ”سه جانبه گرايي“ در جنبش كارگري ايران، همزمان از نقشي كه تشكيل سنديكاها<br />
و فدراسيون هاي سنديكايي در سراسر كشور مي تواند در ايجاد ”وحدت ملي“ و ”مقابله با نيروهاي متخاصم به كشور“<br />
بازي كند، حرف مي زنند. خودشان هم مي دانند كه سياست است كه همه چيز را رقم مي زند. آنان براي ترغيب دولت<br />
در به رسميت شناختن تشكلات كارگري، مجبور شده اند به يك مساله سياسي چنگ بيندازند. يعني دولت را قانع<br />
كنند كه به خاطر كمكي كه اين اقدام به ”وحدت ملي“ مي كنند به اين خواسته گردن گذارند! صاحبان اين طرز فكر به<br />
كارگران مي گويند كه اگر حكومت حركت ما براي ايجاد تشكل مستقل كارگري را سركوب نكند و اگر نهادهاي واقعا<br />
كارگري را به رسميت بشناسد مي توانيم يك وحدت ملي بزرگ و واقعي به وجود بياوريم. اما نكته اينجاست كه<br />
سركوب جنبش كارگري و زير پا نهادن منافع طبقه كارگر، دقيقا همان نقشي است كه بر عهده دولت قرار دارد. دولتي<br />
كه چنين نكند، دولت نيست. اين نهايت خودفريبي و عوام فريبي است كه فكر كنيم دولت بر اثر فشار از پايين،<br />
ماهيت طبقاتي خود را رها خواهد كرد و به نهاد تنظيم كننده روابط بين طبقات تبديل خواهد شد و همزمان منافع<br />
طبقات حاكم و محكوم را اينجا و آنجا نمايندگي خواهد كرد.<br />
اگر قرار است طبقه كارگر و بقيه قشرها و طبقات ستمديده جامعه به بخشي از خواسته هاي خود تحت همين نظام و<br />
دولت دست يابند، مطمئنا بايد راه مقاومت و مبارزه مستقل، رزمنده و راديكال توده اي را دنبال كنند. اين راه در<br />
زمينه تشكل يابي و سازماندهي به معني تلاش براي ايجاد تشكل هاي متنوع و مستقل كارگري از پايين بدون<br />
چشمداشت از مقامات و بدون رجوع به بالايي هاست. اين به معني استقامت و مبارزه همدلانه كارگران آگاه و مبارز<br />
براي حفظ و ادامه كاري اين تشكل ها با استفاده از تاكتيك هاي مناسب است. تاكتيك هايي كه هم راه فشار و تهديد<br />
و سركوب دولتي را سد كند و هم در زمينه استقلال تشكل ها ذره اي به سرمايه داران و دولت شان باج ندهد. بايد<br />
تاكيد كنيم كه تحقق حتي ابتدايي ترين خواسته هاي كارگران نتيجه چنين مبارزه و چنين تشكل هايي است. به<br />
قولي ”اصلاحات واقعي و ماندگار، محصول مبارزه انقلابي است.“ تاريخ در همه كشورها نشان داده كه بدون اعتصابات و<br />
اعتراضات و مبارزات رزمنده پيگير و مستقل كارگران، هيچ كارفرما و دولت نماينده كارفرمايي را نمي توان بر سر ميز<br />
كشاند و آنان را به طور واقعي وادار به عقب نشيني كرد. اگر چنين مبارزه اي پيش شرط طرح مطالبات، بستر طرح<br />
مطالبات، و پشتوانه طرح مطالبات نباشد، بر سر ميز چانه زني فقط كلاه گشاد و سركوب و فلاكت بيشتر نصيب<br />
كارگران مي شود. اين از ابتدايي ترين مطالبات اقتصادي و رفاهي. رهايي كامل و واقعي از چنگال استثمار كه جاي<br />
خود دارد و ابزار و برنامه خود را مي طلبد!<br />
بدون شك همه فعالان جنبش كارگري و مدافعان طبقه كارگر، همه كارگران مبارز بايد از هر تلاشي كه براي بيرون<br />
كشيدن خواسته هاي بر حق كارگري از حلقوم سرمايه داران انجام مي شود حمايت كنند. و اين شامل مبارزه براي<br />
تغيير در قانون كار موجود هم هست. اما اين حقيقت هيچگاه نبايد خدشه دار شود كه در جامعه و نظام طبقاتي، قانون<br />
كار يعني تنظيم قانوني روابط ميان استثمارگر و استثمار شونده. از ديد منافع دراز مدت طبقه كارگر، در جامعه سرمايه<br />
داري قانون كار مترقي وجود نداشته و نخواهد داشت. در همين زمينه، مبارزه براي تحقق خواسته مهم تشكل مستقل<br />
كارگري نيز بايد بدون چون و چرا مورد حمايت قرار گيرد. اما بايد دانست كه نهادهايي از قماش ”سازمان جهاني كار“ و<br />
يا نهادهاي نماينده سرمايه داري در كشور، هرگز پشتيبان ايجاد تشكل مستقلي به معناي واقعي اش نخواهد بود. آنها<br />
طرفدار ”تشكل هاي مستقل كارگري“ وابسته به خود هستند! و حتي اگر يك تشكل كارگري واقعا مستقل شكل<br />
بگيرد، تمام تلاش خود را براي سركوب و از هم پاشاندن، و يا فاسد كردن و تسخير آن توسط نيروهاي خود به كار
خواهند گرفت. اين هم يكي ديگر از درسهاي گرانبهاي تاريخ بيش از 150 سال مبارزه طبقاتي كارگران در سراسر<br />
دنياست.<br />
فردا از آن طبقه كارگر است!<br />
مهر 1386<br />
چگونه اول ماه مه 1886 در تاريخ جاودانه شد<br />
روز شمار يك نبرد انقلابي<br />
كارگران شيكاگو، مشعل بدست در شب خيابانها را مي پيمودند و چنين مي خواندند:<br />
”ميليونها زحمتكش بپا مي خيزند/ ببينيد به خيابان آمده اند/ مستبدين بخود مي لرزند/ قدرتشان را بر باد مي بينند“<br />
سالهاست كه روزجهاني كارگر با حضور صفوف رنگارنگي از نيروهاي طبقاتي گوناگون و حتي متخاصم در خيابانهاي<br />
دنيا برگزار مي شود. بورژوازي كه هيچگاه قادر به پاك كردن اين روز مبارزاتي از ذهن پرولترها و توده هاي تحت ستم<br />
و استثمار در سراسر جهان نشده همواره كوشيده آن را بي محتوا كرده و از آن يك جشن بي آزار بسازد. آنچه ياريگر<br />
طبقات حاكمه در اينكار شده، روايات ناقص يا تحريف شده از اول ماه مه و نبرد كارگران شيگاگو است. مبارزه عظيم<br />
ماه مه<br />
1886<br />
مبارزه اي صرفا صنفي و اقتصادي با ظاهري مسالمت جويانه نبود. اول ماه مه 1886صحنه مظلوميت<br />
كارگر نبود. بلكه نمايانگر صلابت و جسارت و قهرماني كارگران شورشگري بود كه بخشا مسلح بودند.<br />
از سال<br />
1871 شروع<br />
مي كنيم. در آن سال كمون پاريس، فرانسه و كل اروپا را به لرزه درآورد. كارگران و زحمتكشان<br />
پاريس جرئت اين را به خود دادند كه جامعه را از طريق بدست گيري قدرت سياسي در يك جهت تازه، يعني بر مسير<br />
از ميان بردن طبقات، هدايت نمايند. طبقات حاكمه اروپا موقتا از تضادهاي درونيشان دست كشيده، متفقا به جنبش<br />
بيرحمانه آنها بردند. حمله كارگر طبقه<br />
سنگرهاي<br />
درهم توپ با را زحمتكش و كارگر هاي توده<br />
كوبيده، كارگران
قهرمان پاريس را اسير ساخته و بسياري از آنان را در خيابانها تيرباران كردند. در سال 1878دولت پروس (آلمان<br />
فعلي)<br />
يكرشته<br />
ضد شديدا قوانين<br />
سوسياليستي<br />
در كرد. اعلام قانوني غير را كارگري حزب و رساند تصويب به<br />
انگلستان دولت حربه اي ديگر را عليه انقلاب كارگري به كار گرفت و بخش قابل توجهي از طبقه كارگر با رشوه هاي<br />
حاصل از سودهاي مستعمراتي تخدير كرد. در نتيجه بخشي از طبقه كارگر پشتيبان حفظ وضع موجود شد. بنظر مي<br />
رسيد كه شعله هاي سرخ برخاسته از كمون پاريس خاموش شده است. اما ناگهان فرياد تازه جنگ طبقاتي، سكوت را<br />
بهم زد: اينبار از يك گوشه دور افتاده و غير قابل انتظار در آخرين نقطه آمريكاي شمالي، در شيگاگو<br />
،<br />
در محله اي كه<br />
”دنياي متمدن اروپا“ نامش را تا بحال نشنيده بود. محله ”هي ماركت“ لبريز بود از كارگران مهاجر آلماني، هلندي،<br />
لهستاني و رومانيائي و ديگران. آگاهي طبقاتي را كارگران آلماني به آنجا برده بودند.<br />
يكسال پس از كمون پاريس، در زمستان 1872هزاران نفر بخاطر آتش سوزي بزرگ شيكاگو بي خانمان و گرسنه بر<br />
جاي مانده بودند. هزاران نفر براي گرفتن كمك دست به تظاهرات زدند. در دست بسياري از آنها پرچمهائي ديده مي<br />
شد كه رويش نوشته شده بود: ”يا خون يا نان“. در سال 1877اعتصاب بزرگي از سوي كارگران راه آهن انجام گرفت.<br />
بزودي اين اعتصاب، كل كارگران راه آهن در سراسر آمريكا را فراگرفت. بسياري از افراد راديكال كه در رهبري اين<br />
اعتصابات بودند از ميان كارگران آلماني بودند كه سابقا با ماركس و انگلس تماس داشتند. آلبرت پارسون يكي از آنان<br />
بود كه تجربه دو جنبش را داشت: جنبش اروپا و جنبش ضد برده داري در آمريكا. خود او در آمريكا به دنيا آمده بود.<br />
اعتصابات بزرگ سال 1877سرانجام با سركوب پليس از هم پاشيد. در آن سال هر دو طبقه متخاصم مي دانستند كه<br />
جنگي ديگر در كار است. سرمايه داران از اين هراس داشتند كه در آمريكا هم نظير پاريس، كمون برپا شود. بنابراين<br />
هيئت حاكمه تدارك سركوب را مي ديد. كارگران از نظر سياسي و نظامي تدارك مي ديدند. اجتماعات مخفي بحث و<br />
تشكل در سطحي عاليتر برگزار مي شد. در آن زمان اتحاديه هاي كارگري نيمه قانوني بودند و جلسات آنها مخفيانه<br />
تشكيل مي گشت. پليس<br />
در هر فرصتي رهبران را دستگير مي كرد و مورد ضرب و شتم قرار مي داد. آن روزها،<br />
اعتصاب كردن به معناي وارد جنگ شدن با قدرت حاكم بود. در چنان اوضاعي شهر شيكاگو زادگاه مصافي سخت شد:<br />
مصافي كه كارگران انقلابي در هسته رهبري ”اتحاديه مركزي كارگري“ هدايتش مي كردند. در سال 1875 اين اتحاديه<br />
قطعنامه اي را به تصويب رساند. در بخشي از اين قطعنامه آمده بود: ما فورا از طبقه كارگر مي خواهيم كه خود را
مسلح سازد. تنها با ابزار قهر مي توان در مقابل استثمارگران صف آرائي كرد. اين قطعنامه به روي كاغذ نماند. طولي<br />
نكشيد كه دهها واحد از توده هاي مسلح كارگر تشكيل شد. وقتي بورژوازي متوجه ماجرا شد، عناصر مبارز را اخلال<br />
گر ناميد.<br />
متاسفانه تنها حزب متشكل كارگري آن زمان در آمريكا، رفرميست بود. اين حزب معتقد بود كه كارگران مسلح،<br />
وجهه حزب را خدشه دار مي كنند. تفكر حاكم بر جنبش كارگري شيكاگو را مي توان در بيانيه ”اتحاديه انترناسيونال<br />
كارگران“ مشاهده كرد. در آن بيانيه چنين آمده بود: ”اين سيستم ناعادلانه و جنايتكار است و لازمست كه بطور كامل<br />
و بهر طريق ممكن منهدم شود.“ تهييج به منظور سازماندهي، و سازماندهي به منظور قيام. اين عبارت، فشرده راهي<br />
است كه طبقه كارگر اگر مي خواهد زنجيرهايش را بگسلد، بايد بپيمايد.“ اين مواضع، بدون شك خبر از فضاي انقلابي<br />
كل جنبش در موجود عمومي<br />
ضرورت بر تاكيد اين آيا داد. مي دوران آن كارگري<br />
بكارگيري<br />
آن ضعف نقطه قهر،<br />
جنبش بود؟ نه. اگر قرار است نقطه ضعفي در آن جنبش جستجو شود، بايد به گرايش دنباله روي و تسليم به حركت<br />
خودانگيخته موجود در رهبرانش توجه كرد. آنها اعتقاد داشتند كه تنها اتحاديه هاي مستقل كارگري مي توانند محل<br />
مناسبي براي عمل انقلاب باشند. آنها بدنبال يك نظم خودبخودي بودند، نه يك دولت انقلابي نوين. هدف آنها در هم<br />
شكستن قدرت دولتي بود، اما نقشه اداره دولت نوين انقلابي را در اختيار نداشتند.<br />
بدين ترتيب صفوف جنبشي كه پس از سركوب سال<br />
1877<br />
مجددا سربلند كرد، حول ايده قهر گسترش يافت. در<br />
عين حال يك مطالبه معين به مركز مطالبات كارگران تبديل شده بود و آن خواست روزكار هشت ساعته بود. در سال<br />
شبكه چند از 1884يكي<br />
سراسري<br />
سازمان، اين نمود. اعلام را مبارزه روز فراخوان ها اتحاديه<br />
”فدراسيون<br />
صنف<br />
سازمان يافته و اتحاديه اي كارگران“ نام داشت. اين فراخوان با پشتيباني عظيمي روبرو شد. جنبش عظيمي براه افتاد.<br />
بطور مثال تعداد اعضا سازمان ”رسته هاي كار“ در عرض يكسال از 100هزار به<br />
700<br />
هزار نفر در<br />
تابستان 1886<br />
افزايش<br />
يافت. دليل اين استقبال عظيم توده اي واضح بود. در آن دوران 18ساعت كار در روز معمول بود. كارگران تا سرحد<br />
مرگ كار مي كردند. بيكاري، گراني و گرسنگي بيداد مي كرد. كارگران برانگيخته شده در خيابانها اين سرود را مي<br />
خواندند:
كي”<br />
يم<br />
خواهيم همه چيز را واژگون كنيم/ از زحمت كشيدن براي هيچ خسته ايم/ از بدست آوردن لقمه اي ناچيز/ تنها براي روز<br />
بعد، بدون حتي ساعتي براي تفكر، خسته ايم.<br />
در سال 1885اعلاميه زير در صفوف كارگران آمريكا دست بدست مي گشت. اين اعلاميه از طبقه كارگر آمريكا مي<br />
خواست كه در اول ماه مه 1886دست به عمل بزند:<br />
روز شورش<br />
-<br />
نه آرامش. روزي كه حرف، حرف سخنگويان<br />
لاف زن دم و دستگاهي نيست كه طبقه كارگر را به بند كشيده است. روزي كه طبقه كارگر قوانين خويش را بر پا مي<br />
دارد و قدرتش را بكار مي برد كه اين قوانين را به اجرا درآورد. قوانيني كه تماما خلاف رضايت و موافقت ستمگران و<br />
حكمرانان كه سرنوشت كارگران را در دست دارند، است. روزي كه نيروي عظيم زحمتكشان متحد در برابر قدرتي كه<br />
ساعت هشت كار، ساعت هشت لذت كه روزي كند. مي آرائي صف راند مي حكم خلقها همه سرنوشت بر امروز<br />
استراحت و هشت ساعت براي هر كاري به اختيار خود ما، احساس مي شود.“<br />
سال 1886 سالي ”ديوانه وار“ بود. اعتصابات همه جا را فرا گرفت. همانطور كه مورخان اذعان مي دارند از دو ماه قبل<br />
از اول ماه مه، همگان بارها عبور واگنهاي پر از مهمات و مسلسل را بچشم مي ديدند. خيلي ها تكرار كمون پاريس را<br />
پيش بيني مي كردند. در نوزدهم<br />
مارس 1886،<br />
نشريه آلماني زبان ”كارگر“ در آمريكا نوشت: ”اگر ما هر چه زودتر خود<br />
را براي انقلابي خونين آماده نكنيم، ميراثي جز فقر و بردگي براي فرزندانمان بر جاي نخواهيم گذاشت. بنابراين خود را<br />
براي انجام انقلاب مجهز كنيد.“ قبل از روز موعد مبارزه سراسري، هر هفته راهپيمائي هائي تحت شعارهاي ”زنده باد<br />
انقلاب سوسياليستي“ ”سرنگون باد تخت و بارگاه و خزانه“ ”كارگران مسلح شويد“ برگزار مي شد. راهپيمايان مشعل<br />
به دست در شب خيابانها را مي پيمودند و چنين مي خواندند: ”ميليونها زحمتكش بپا مي خيزند، ببينيد به خيابان<br />
آمده اند. مستبدين بخود مي لرزند، چرا كه قدرتشان را برباد مي بينند.“<br />
درست يك شب قبل از واقعه اول ماه مه، روزنامه ”كارگر“ هشدار داد: ”طبق اطلاع، يكي از رفقا به هنگام دستگيري<br />
دستگير نيز رفقا آن تمام و بوده همراهش اعضا از بالائي بلند ليست<br />
شده اند.<br />
بنابراين:<br />
ليست<br />
دفاتر و عضويتها<br />
يادداشتها را از جيبتان بيرون آوريد. تفنگهايتان را تميز كنيد. انبار مهمات خود را كامل كنيد. قاتلين مزدور سرمايه<br />
داران، پليس و گاردش آماده جنايتند. هيچ كارگري نبايد دست خالي از خانه بيرون بيايد.“
رد<br />
تيورتيد<br />
1100<br />
رگراك<br />
هب<br />
تدم<br />
تعاس تشه<br />
يئاميپهار<br />
.دندرك<br />
رد<br />
كرويوين<br />
رفن25000<br />
زا<br />
يودارب<br />
فرط هب<br />
ناديم<br />
داحتا<br />
يئاميپهار<br />
.دندرك<br />
رد<br />
نيع<br />
لاح<br />
رازه40<br />
رگراك<br />
يكرويوين<br />
رد<br />
لاح<br />
باصتعا<br />
.دندوب<br />
رد<br />
نيس<br />
يتانيس<br />
كي<br />
رگراك<br />
عورش<br />
يئاميپهار<br />
نينچ ار<br />
ريوصت<br />
:درك<br />
رهاظت“<br />
ناگدننك<br />
طقف<br />
لمح خرس مچرپ<br />
يم<br />
دندرك<br />
و<br />
يدورس اهنت<br />
هك<br />
دورس دندناوخ يم<br />
رتيابرآ<br />
(نارگراك)<br />
و<br />
هسرام<br />
.زي<br />
كي<br />
گنه<br />
نارگراك<br />
اب<br />
گنفت400<br />
گنيرپسا<br />
دليف<br />
رد<br />
فص<br />
لوا<br />
رهاظت<br />
ناگدننك<br />
رارق<br />
“.دنتشاد<br />
رد<br />
يئول<br />
ليو<br />
يكاتنك<br />
شيب<br />
زا<br />
رگراك6000<br />
هايس<br />
و<br />
ديفس<br />
زا<br />
طسو<br />
كراپ<br />
يلم<br />
روبع<br />
دندرك<br />
و<br />
نيدب<br />
بيترت<br />
تيعونمم<br />
دورو<br />
ريغ<br />
ناديفس<br />
هب<br />
كراپ<br />
ار<br />
هنادماع<br />
.دنتسكش<br />
رد<br />
وگاگيش<br />
هك<br />
ژد<br />
شروش<br />
،دوب<br />
تسد<br />
مك<br />
رازه30<br />
رفن<br />
هب<br />
اهنابايخ<br />
.دنتخير<br />
مامت<br />
اهراطق<br />
زا<br />
راك<br />
هداتسيا<br />
،دندوب<br />
ردانب<br />
ار<br />
ليطعت<br />
هدرك<br />
.دندوب<br />
ناربهر<br />
هظفاحم<br />
راك<br />
هب<br />
هيشاح<br />
هدنار<br />
هدش<br />
.دندوب<br />
نابايخ<br />
ناگيشيم<br />
رپ<br />
دوب<br />
اهرتلورپزا<br />
و<br />
هداوناخ<br />
.ناشياه<br />
همه<br />
نيرتهب<br />
ياهسابل<br />
دوخ<br />
ار<br />
هديشوپ<br />
.دندوب<br />
اما<br />
رهاظ<br />
زور<br />
،ليطعت<br />
لوگ<br />
هدننز<br />
و<br />
يتقوم<br />
.دوب<br />
سيلپ<br />
حلسم<br />
يور<br />
تشپ<br />
ياهماب<br />
طلسم<br />
رب<br />
هنحص<br />
و<br />
تشپ<br />
اهراويد<br />
رگنس<br />
هتفرگ<br />
و<br />
گنج هدامآ<br />
.دوب<br />
سيلپ<br />
ره<br />
اجك<br />
هك<br />
نارگراك<br />
عامتجا<br />
هدرك<br />
دندوب<br />
ار<br />
هلمح دروم<br />
رارق<br />
.داد يم<br />
هطقن<br />
راجفنا<br />
لوا<br />
هام<br />
هم<br />
رد<br />
هاگراك<br />
كم<br />
كيمروگ<br />
.دوب<br />
اجنيا<br />
زا<br />
طساوا<br />
ناتسمز<br />
رد<br />
باصتعا<br />
رسب<br />
يم<br />
،درب<br />
يلو<br />
هلگ<br />
ياه<br />
باصتعا<br />
نانكش<br />
يربهرب<br />
سيلپ<br />
ناكامك<br />
رد<br />
هناخراك<br />
.دندوب<br />
رد<br />
مود<br />
هام<br />
،هم<br />
،زياپسا<br />
ربهر<br />
نارگراك<br />
رارق<br />
دوب<br />
هرابود<br />
ينارنخس ناشيارب<br />
.دنك<br />
دودح هكيماگنه<br />
رگراك6000<br />
ينارنخس هب<br />
وا<br />
شوگ<br />
يم<br />
دص دنچ ،دنداد<br />
رفن<br />
هب<br />
زاوشيپ<br />
يناننكش باصتعا<br />
هك<br />
هزات<br />
دنتشاد<br />
رس زا<br />
راك<br />
دنتشگيمرب<br />
دنتفر<br />
ات<br />
ناشباسح<br />
ار<br />
.دنسرب<br />
همانزور<br />
“رگراك”<br />
خيراتب<br />
هام4<br />
هم<br />
:تشون<br />
يادص ناهگان”<br />
هلولگ<br />
زا<br />
كيدزن<br />
هناخراك<br />
شوگب<br />
.ديسر<br />
دودح<br />
لتاق75<br />
يوق<br />
لكيه<br />
هك<br />
طسوت<br />
كي<br />
هدنامرف<br />
قاچ<br />
سيلپ<br />
يربهر<br />
يم<br />
دندش<br />
نادب<br />
تمس<br />
تكرح<br />
.دندرك<br />
هس<br />
وردوخ<br />
رپ<br />
زا<br />
يشحو<br />
ياه<br />
يماح<br />
مظن<br />
و<br />
نوناق<br />
زين<br />
نانآ<br />
ار<br />
يهارمه<br />
يم<br />
.دندرك<br />
رد<br />
دربن<br />
نايم<br />
نارگراك<br />
حلسم<br />
هب<br />
گنس<br />
هيلع<br />
سيلپ<br />
حلسم<br />
هب<br />
حلاس<br />
فص ،مرگ<br />
نارگراك<br />
ناهگان<br />
مهب<br />
.دروخ<br />
يبمب<br />
تشپ<br />
رس<br />
نارگراك<br />
رجفنم<br />
.دش<br />
تسد<br />
مك<br />
ود<br />
رگراك<br />
هتشك<br />
.دندش<br />
،يرايسب<br />
زا<br />
هلمج<br />
دنچ<br />
،كدوك<br />
حورجم<br />
.دندش<br />
رد<br />
فرظ<br />
دنچ<br />
تعاس<br />
هنانيگمشخ هيملاعا<br />
يا<br />
هك<br />
هب<br />
اضما<br />
زياپسا<br />
هديسر<br />
دوب<br />
رد<br />
تلاحم<br />
نيشنريقف<br />
يرگراك<br />
تسد<br />
تسدب<br />
:تشگيم<br />
نارگراك”<br />
ناراكبحاص ديوش حلسم<br />
دوخ راوخنوخ يورين<br />
ينعي<br />
سيلپ<br />
ار<br />
هيلع<br />
ام<br />
راكب<br />
شش .دنتفرگ<br />
رفن<br />
زا<br />
ناردارب<br />
ام<br />
رصع<br />
زورما<br />
رد<br />
هاگراك<br />
كم<br />
كيمروگ<br />
.دندش هتشك<br />
اهنآ<br />
ناريقف<br />
هراچيب<br />
ار<br />
ارچ دنتشك<br />
تارج هك<br />
هدرك<br />
دندوب<br />
تاروتسد<br />
اسور<br />
ار<br />
ريز<br />
اپ<br />
.دنراذگ<br />
نوچمه<br />
لوكره<br />
هناسفا<br />
يا<br />
ديزيخ اپب<br />
و<br />
لوغ<br />
يناهنپ<br />
هك<br />
امش دهاوخيم<br />
ار<br />
دوبان<br />
،دنك<br />
زا<br />
نايم<br />
.ديرادرب<br />
ام<br />
امش زا<br />
ميهاوخيم<br />
هك<br />
!ديوش حلسم<br />
“!حلسم
روز بعد يعني سوم ماه مه، گسترش اعتصاب پر معنا بود. در سطح كشور نزديك به 340هزار كارگر به جنبش پيوسته<br />
بودند و 190هزار نفر از آنها در اعتصاب بسر مي بردند. در شيكاگو 80هزار كارگر به خيابانها ريختند. هنگامي كه چند<br />
صد زن دوزنده به خيابان آمدند تا به تظاهرات بپيوندند، روزنامه ارتجاعي شيكاگو تريبون عليه شان زوزه كشيد و<br />
آنها را ”سليطه هاي بي چاك و دهن“ ناميد. جانور سرمايه داري واقعا چنگ و دندان نشان داده بود. هزاران نفر در<br />
صدد<br />
پاسخگوئي<br />
”هي ميدان در اي توده اجتماع يك بودند.<br />
فراخوانده مه ماه چهارم عصر براي ماركت“<br />
شد.<br />
سازماندهان تظاهرات نگران از كمين دشمن، مكان باز بزرگي را در نظر گرفته بودند كه در رو زيادي داشت. پس از<br />
طرح اختلاف نظرات فراوان، اسپايز توانست سازماندهان گردهم آئي ”هي ماركت“ را قانع كند كه فراخوان تظاهرات<br />
مسلحانه را پس گرفته و بجاي آن سعي كنند تا مي توانند وسيع ترين مردم را به تظاهرات بكشانند. صبح روز 4ماه مه<br />
پليس به يك ستون سه هزار نفره از اعتصاب كنندگان حمله كرد. اجتماعات در تمام شهر برپا شد. هنوز عصر نشده<br />
بود كه ميدان ”هي ماركت“ از 3هزار كارگر انباشته شد. سخنرانان مرتبا از روي واگن ها سخنراني مي كردند. بعد باران<br />
شروع شد. حاضرين مي خواستند پراكنده شوند. در حاليكه فقط چند صد نفر در ميدان باقي مانده بودند، سر و كله<br />
دسته اي متشكل از 180پليس تا بدندان مسلح پيدا شد. يك افسر پليس به كارگران دستور داد كه متفرق شوند. اما<br />
پاسخ شنيد كه اجتماع كارگران، قانوني و مسالمت آميز است. آخر سر پليس برگشت و به افرادش دستوري دهد. در<br />
اين هنگام ناگهان بمبي در صف پليس منفجر شد. و سپس آنها منطقه را زير آتش گرفتند. در نتيجه چندين نفر كشته<br />
و صدها تن مجروح شدند. در اين ماجرا، هفت پليس نيز كشته شدند.<br />
طبقه حاكمه از اين واقعه به عنوان بهانه اي براي انجام تعرضي كه از قبل طراحي كرده بود، استفاده كرد و در رسانه<br />
گروهي اينطور تبليغ كرد. روزنامه ها ي سراسر كشور به آتش افروزي ديوانه وار پرداختند. آنها خواستار اعدام همه<br />
”اخلال گران“ شدند. سر تيتر روزنامه ها چنين بود: ”جانوران خونخوار.... اوباش سرخ“.<br />
در ”ميلواكي“<br />
با گارد دولتي<br />
كشتاري خونين<br />
به<br />
تظاهرات پنج<br />
پاسخ مه ماه<br />
داد. پنج<br />
كارگر<br />
لهستاني و<br />
كارگر يك<br />
حكومت نقض بخاطر آلماني<br />
خاك به نظامي<br />
شيكاگو در افتادند.<br />
اعتصابي و انقلابي هزاران از مملو زندانها<br />
گشت.<br />
بسياري به هنگام بازجوئي مورد شكنجه قرار گرفتند. از روي ليست اعضاي اتحاديه ها، پليس به خانه هايشان حمله<br />
برد. چاپخانه كارگران مورد حمله قرار گرفت. همه اعضاي چاپخانه روزنامه ”كارگر“ دستگير شدند. پليس هر چه در
دست داشت، از مهمات گرفته تا اسلحه، از شمشير تا چماق، از نشريه تا پرچم سرخ، از ديناميت تا بمب را بعنوان<br />
مدرك به نمايش گذاشت. رهبري انقلابي كارگران در چنگال بورژوازي اسير بود.<br />
طبقه حاكمه در همان ماه مه 1886محاكمات را آغاز كرد. اتهام: قتل پليس. متهمان: اعضاي رهبري آي.دبليو. يپ<br />
.آ<br />
(اتحاديه انترناسيونال كارگران) به نامهاي اوت، اسپايز، مايكل شوآب، ساموئل فيلدن، آلبرت پارسون، آدولف فيشر،<br />
جرج انجل، لوئي كنيگ و اسكار نيب. متهمين را با وجود آنكه از گروه هاي مختلف بودند يكباره با هم محاكمه نمودند.<br />
در طول محاكمه هيچ كس نتوانست حتي يك دليل بياورد كه افراد فوق الذكر در پرتاب بمب شركت داشته اند. از<br />
اينها فقط دو نفرشان در تظاهرات هي ماركت شركت داشتند. محاكمه ماهها بدرازا كشيد. چندين كارگر را با رشوه<br />
شهادتهاي تا خريدند<br />
رهبران عليه انگيز نفرت و زشت<br />
كردند سعي قضات دادگاه، سراسر در كنند. ايراد جنبش<br />
محاكمه را يك محاكمه جنائي جا بزنند. اسپايز در دفاعيه اش از عقايد انقلابي خويش دفاع كرد و در آخر چنين گفت:<br />
”خب، اينها عقايد من است. اگر شما فكر مي كنيد مي توانيد اين عقايد را كه هر روز بيشتر ريشه مي دواند درهم<br />
شكنيد، اگر فكر مي كنيد كه با زنداني كردن ما مي توانيد به عقايد ما ضربه بزنيد، اگر فكر مي كنيد كه مرگ جزاي<br />
گفتن حقيقت است، پس من با سربلندي و جسارت بهاي گزاف آنرا مي پردازم! جلادتان را صدا كنيد!“<br />
لينك بيست و يكساله اعتراض خود را چنين بيان كرد: ”من تكرار مي كنم كه دشمن نظم موجودم و تكرار مي كنم كه<br />
با تمام قدرت تا زمانيكه نفس در سينه دارم با اين نظم نبرد مي كنم. من از شما متنفرم! از نظمتان بيزارم، از قوانين<br />
شما، از اقتدار مستبدانه شما، متنفرم. مرا بدين خاطر بدار بياويزيد!“<br />
دادگاه هفت نفر را محكوم به مرگ كرد. اما جنبش بزرگي در دفاع از آنان براه افتاد. جلسات زيادي در سراسر جهان<br />
به دفاع از آنان برگزار شد: در فرانسه، هلند، روسيه، ايتاليا، اسپانيا، و در تمام ايالات آمريكا. در آلمان، بيسمارك<br />
آنقدر از عكس العمل كارگران نسبت به وقايع ”هي ماركت“ بيمناك شد كه برگزاري تمام جلسات عمومي را ممنوع<br />
اعلام كرد. وقتي زمان اعدام نزديك شد محكوميت دو نفر به حبس ابد تخفيف يافت. جسد لوئي كينگ در زندان پيدا<br />
شد. سرش با ديناميت منفجر شده بود. معلوم نشد كه در اعتراض به سيستم خودكشي كرده يا او را به قتل رسانده<br />
اند. روز 11نوامبر 1886كه بعدا جمعه سياه نام گرفت، براي اعدام رهبران جنبش انقلابي كارگران در نظر گرفته شده
بود. روزنامه هاي شيكاگو شايعاتي را در مورد خطر برپائي جنگ داخلي پخش كردند. بنظر مي آمد كه نقشه هائي<br />
براي حمله به زندان جهت آزاد كردن محكومان موجود بود. اما زندانيان خواستار شدند كه اين كار صورت نگيرد.<br />
سرانجام در روز موعود، هنگام ظهر، اسپايز، انجل، پارسون و فيشر با پيراهن سفيد در محوطه زندان ظاهر شدند.<br />
اسپايز در حاليكه جلادان چشم بند سفيد را بر سرش مي كشيدند چنين گفت: ”روزي خواهد آمد كه سكوت ما از<br />
زوزه هاي امروز شما قدرتمندتر شود.“ بعد از او پارسون فرياد زد: ”كلانتر باتون! بگذار صداي خلق شنيده شود“.<br />
صداي پارسون را با باز كردن دريچه زير پايش قطع كردند! مراسم تشييع جنازه رهبران جانباخته جنبش انقلابي<br />
بورژوازي دل در را وحشت بذر نفر، ميليون نيم آمدن خيابان به شد. برگزار نفر ميليون نيم حضور با كارگران<br />
كاشت. فردا ازآن طبقه كارگر است!<br />
كارگر قهرمان، رهبر زحمتكشان، پر توان پر خروش، عليه دولت سرمايه دار<br />
(جمعي از فعالين كارگري)<br />
ارديبهشت<br />
ماه <strong>1385</strong><br />
اول ماه مه امسال چه چيزهايي را نشان مي داد؟<br />
گرد هم آيي ها و تظاهرات گوناگوني كه امسال در نقاط مختلف كشور به مناسبت روز كارگر بر پا شد، با اعتراض<br />
خشمگينانه كارگران به وضع دستمزدها و قراردادهاي ناعادلانه كار، با اعتراض به فقر و فلاكت و بيكاري، با اعتراض به<br />
فشارها و سركوب هاي دولت سرمايه داران عليه جنبش و فعالين كارگري رقم خورد. در عين حال، اين مبارزات به<br />
صحنه اعلام همبستگي كارگران با خواسته ها و مبارزات معلمان كشور و نيز پشتيباني بخش راديكال و چپ جنبش<br />
دانشجويي از جنبش طبقه كارگر تبديل شد .
گرد هم آيي ها و تظاهرات امسال در شرايطي برگزار شد كه دولت حامي سرمايه دار فشار زيادي را براي تضعيف<br />
جنبش كارگري اعمال مي كرد. دستگيري فعالين اين جنبش و مشخصا محمود صالحي چهره سرشناس و محبوب<br />
كارگران كردستان، اعزام گسترده افراد حراست كارخانه ها به تجمعات كارگري با هدف ايجاد رعب و وحشت، استقرار<br />
نيروهاي انتظامي و پست هاي بازرسي، تهيه عكس از توده هاي كارگر و خانواده هاي آنان به قصد پرونده سازي،<br />
بخشي از اقدامات دولت عليه جنبش كارگري بود. اوج اين اقدامات را در روز<br />
11<br />
ارديبهشت شاهد بوديم. از يك طرف<br />
به كمك گردانندگان ”خانه كارگر“ كوشيدند خواسته ها و مطالبات كارگران را محدود، و نارضايتي و خشم كارگران<br />
جان به لب رسيده را مهار كنند. و از طرف ديگر، نيروهاي سركوب را با ابزار و تاكتيك هاي مختلف، گروه گروه به<br />
خيابان فرستادند تا صداي مقاومت و حق طلبي جنبش كارگري را خاموش كنند. اما موفق نشدند. به هيچ وجه موفق<br />
نشدند. تظاهرات اول ماه مه در تهران و سنندج برگزار شد. جنبش كارگري به ميدان آمد و شعارهايش را فرياد كرد.<br />
مورد هجوم و ضرب و شتم قرار گرفت. دستگيري داد. ولي پا پس نكشيد.<br />
اول ماه مه امسال، در درجه اول آزمون عزم و اراده مبارزاتي براي جنبش كارگري بود و از اين آزمون سر بلند بيرون<br />
آمد. مبارزات اين روز نشان داد كه ظرفيت نهفته مبارزاتي توده هاي كارگري چقدر بالاست و با تكيه به آن چه كارها<br />
كه نمي توان كرد!<br />
اول ماه مه امسال، صحنه شكل گيري اتحاد فعالين جنبش كارگري و همراهي بخش قابل توجهي از كارگران معترض و<br />
مبارز در عمل بود. حضور و اعلام همبستگي گروهي از دانشجويان و زنان و معلمان آگاه و آزاديخواه در اين تظاهرات<br />
باعث تقويت اين اتحاد مبارزاتي شد.<br />
اول ماه مه امسال، نمايانگر ضعف و دردسرهاي حاميان و حافظان نظام استثمار و ستم هم بود. ابزار سركوب و نمايش<br />
هاي رزمي آنها، زحمتكشان مصمم را به وحشت نمي انداخت. هجوم پليس به تظاهرات براي پراكنده كردن صفوف<br />
فشرده مردم و دستگير كردن مبارزان را جمعيت با هوشياري و قاطعيت پاسخ مي داد و ناكام مي گذاشت. توجه و<br />
همدلي رهگذران نسبت به كارگران و مخالفت آنان با سركوب و ضرب و شتم، دست و پاي نيروي انتظامي و واحدهاي
نيايد.<br />
ويژه ضد شورش را بسته بود. فقط آرزو مي كردند كه اين ماجرا هر چه زودتر تمام شود و دردسرهاي بيشتري پيش<br />
نقاط ضعف ما در اول ماه مه امسال چه بود؟<br />
در روز طبقه جهاني كارگر، همه ما به خيابان آمديم و براي افزايش دستمزد و عليه قراردادهاي موقت كار شعار داديم،<br />
اما حق كشي و بي عدالتي و جنايتي كه همين روزها بغل گوشمان مي گذرد و سياست روز دولت حامي سرمايه دار<br />
است را ناديده گرفتيم. ما فراموش كرديم در حمايت از كارگران و زحمتكشان مهاجر افغانستاني كه در معرض استثمار<br />
شديد، سركوب و اخراج قرار دارند چيزي بگوييم. ما فعالين كارگري كه بايد بخش آگاه و پيشرو و تاثيرگذار بر توده<br />
هاي كارگر باشيم خواسته يا ناخواسته در اين مورد غفلت كرديم. تا اين تصور غلط و مضر همچنان در بين كارگران و<br />
مردم حاكم باشد كه مهاجران افغانستاني جاي ما را تنگ كرده اند. آيا مي توانيم ادعاي حق طلبي كنيم اما وقتي كه<br />
در برابر ما حقوق ابتدايي زحمتكشاني كه از كشور و ملتي ديگر هستند لگدمال مي شود، هيچ نگوييم؟ بعضي از ما به<br />
فكر آن بوديم كه با رسانه هاي غربي مصاحبه كنيم و از رنج خود بگوييم، به فكر آن بوديم كه از اين يا آن بند مقاوله<br />
هاي ”سازمان جهاني كار“ دفاع كنيم، به فكر آن بوديم كه خواسته هاي خود را به گوش مجامع بين المللي برسانيم، به<br />
فكر آن بوديم كه براي ”خود“ حمايت و همبستگي بين المللي كسب كنيم و براي اين كار خطاب به ”هم طبقه اي ها“ي<br />
خود در سراسر دنيا اعلاميه بدهيم، ولي خواسته هاي صدها هزار زن و مرد و كودك استثمار شده افغانستاني را ناديده<br />
گرفتيم. (1)<br />
در تجمع ورزشگاه شيرودي و به ويژه در تظاهرات غيرقانوني و خودجوش خيابان مفتح، تعداد زنان كارگر چشمگير<br />
بود. ولي ما فعالين كارگري كه متاسفانه اكثريت قريب به اتفاقمان را مردان تشكيل مي دهند، به فكر مطرح كردن<br />
شعارهايي كه خواسته ها و شرايط ويژه زنان كارگر را بيان كند و به طور كلي ستم ها و فشارهاي ويژه اي كه در<br />
اجتماع، در محيط كار و در خانواده بر همه زنان اعمال مي شود را برملا و محكوم كند نبوديم. دريغ از حتي يك شعار!<br />
با اين همه كم نبودند زنان كارگر جوان و ميانسالي كه از ابتدا تا انتهاي راهپيمايي شعار دادند، نيروي انتظامي را به<br />
عقب نشاندند و مردم رهگذر را به حمايت از تظاهرات دعوت كردند. حضور زنان در ميانه ميدان، مثل هميشه روحيه
همدلي و احساس حقانيت مبارزه را در توده هايي كه ناظر اين صحنه پر شور بودند برانگيخت. نيروهاي سركوبگر از<br />
مشاهده اين همه كارگر زن كه بازو در بازوي كارگران مرد پيشروي مي كردند و شعار مي دادند بهت زده شده بودند.<br />
در چنين اوضاعي آيا ما فعالين و تشكل هاي مستقل مي توانيم صرفا با ذكر نامي از زنان در قطعنامه هاي اول ماه مه از<br />
خود رفع تكليف كنيم؟<br />
(2)<br />
آيا با چنين رفتار عقب مانده اي مي توانيم خود را نيرويي پيشرو و آگاه معرفي كنيم؟ آن<br />
هم در دوره و زمانه اي كه حتي دار و دسته حكومتي و فريبكار ”خانه كارگر“ در قطعنامه اش يك بند را به شرايط زنان<br />
كارگر اختصاص داده است؟.<br />
يكي از سياستهاي اقتصادي كه به جديت در دستور كار نظام سرمايه داري در ايران قرار گرفته تسريع و تشديد برنامه<br />
خصوصي سازي است. اين روزها هر مقام دولتي و يا هر اقتصاددان طرفدار سرمايه داري كه بخواهد از اقتصاد حرف<br />
بزند، از ضرورت اجراي فوري<br />
اصل 44<br />
قانون اساسي صحبت مي كند. ولي ما فعالين كارگري در طرح شعارها و خواسته<br />
هاي خود، اين سياست اقتصادي و نتايج ويران كننده اي كه براي طبقه كارگر و قشرهاي تهيدست جامعه به دنبال<br />
دارد را مسكوت گذاشتيم. انگار نه انگار خبري هست! انگار نه انگار كه نهادهاي سرمايه داري جهاني از صندوق بين<br />
المللي پول و بانك جهاني گرفته تا سازمان تجارت جهاني، همين سياست را به دولتهاي طرف معامله خود ديكته كرده<br />
اند و در سراسر دنيا باعث بيكارسازي هاي وسيعتر، قراردادهاي ناعادلانه تر، فقر و فلاكت گسترده تر، و فراگير كردن<br />
فساد و فحشا<br />
شده اند. ما حتي چشم و گوشمان را بر تهديدهاي مقامات قضايي و انتظامي عليه كارگران بسته ايم.<br />
اينها دارند به روشني اعلام مي كنند كه اعتراضات كارگري عليه عواقب اقتصادي و اجتماعي خصوصي سازي را تحمل<br />
نخواهند كرد و با سركوب جواب خواهند داد، چون ”امنيت سرمايه“ و ”آرامش سرمايه داران“ چنين حكم مي كند. آيا<br />
ما با سكوت در مقابل فجايعي كه در راهست و بسيار تكان دهنده تر از زندگي فاجعه بار كنوني كارگران و زحمتكشان<br />
خواهد بود، خود را به كوچه علي چپ نزده ايم؟ اصلا به اين فكر مي كنيم كه تشديد جهش وار فقر و فلاكت و بيكاري،<br />
چه تاثيري بر كيفيت زندگي و مبارزه طبقه كارگر خواهد گذاشت و احتمال چه عكس العمل ها و مقاومت ها و خيزش<br />
هايي را پديد خواهد آورد؟ آيا با اين بي توجهي، مي توانيم خود را براي تاثيرگذاري بر چنان مبارزاتي آماده كنيم؟<br />
رهبري آن مبارزات پيشكش! آيا مي توانيم طبقه كارگر را حتي در مبارزه به خاطر حفظ سطح معيشت امروزي، آماده<br />
و آگاه كنيم؟ شايد دچار اين توهم شده ايم كه در جريان خصوصي سازي، سرمايه گذاران و بانك ها و موسسات
دنهاوخ يجراخ<br />
،دمآ<br />
اهراك<br />
ار<br />
دنهاوخ مظن<br />
داد<br />
و<br />
تابسانم<br />
رگراك<br />
<br />
امرفراك<br />
ار<br />
دنهاوخ دنمنوناق<br />
دياش .درك<br />
هب<br />
نيا<br />
ركف<br />
هداتفا<br />
ميا<br />
هك<br />
همانرب<br />
،يزاس يصوصخ<br />
تسد<br />
ياهداهن<br />
نيب<br />
يللملا<br />
لثم<br />
نامزاس”<br />
يناهج<br />
“راك<br />
ار<br />
رد<br />
هصرع<br />
ناريا<br />
رتزاب<br />
و<br />
يامنرود<br />
ميظنت<br />
طباور<br />
يقطنم<br />
رد<br />
هصرع<br />
راك<br />
ار<br />
رتكيدزن<br />
يم<br />
دياش .دنك<br />
هب<br />
حلاطصا<br />
عقاو<br />
هدش نيب<br />
ميا<br />
و<br />
ميهاوخ يم<br />
هب<br />
تسايس<br />
هبناج هس”<br />
“ييارگ<br />
يراكمه)<br />
رگراك<br />
تلود<br />
<br />
امرفراك<br />
هناچ رد<br />
،ينز<br />
طيارش ليدعت<br />
و<br />
دوبهب<br />
نيناوق<br />
(راك<br />
تياضر<br />
.ميهدب<br />
دياش<br />
هب<br />
،طلغ<br />
بسانت<br />
ياوق<br />
هزرابم<br />
يتاقبط<br />
ار<br />
شيب<br />
زا<br />
دح<br />
هب<br />
ررض<br />
هقبط<br />
رگراك<br />
يبايزرا<br />
يم<br />
مينك<br />
هبو<br />
ناكما<br />
شهج يورشيپ<br />
شبنج راو<br />
يرگراك<br />
رواب<br />
.ميرادن<br />
رد<br />
هينايب<br />
ياه<br />
لوا<br />
هام<br />
هم<br />
،لاسما<br />
يشخب<br />
زا<br />
ام<br />
ميديشوك<br />
ترورض<br />
نتخادرپ<br />
نارگراك<br />
هب<br />
تسايس<br />
ار<br />
حرطم<br />
مينك<br />
و<br />
زا<br />
ييادج<br />
يريذپان<br />
يسايس هزرابم<br />
و<br />
هزرابم<br />
يداصتقا<br />
.مييوگب<br />
ميديشوك<br />
اب<br />
عوجر<br />
هب<br />
شيب<br />
زا<br />
لاس 150<br />
هقبط هزرابم<br />
رگراك<br />
و<br />
هقبط<br />
يزاوژروب<br />
رد<br />
رسارس<br />
ايند<br />
رب<br />
يتشآ<br />
ريذپان<br />
ندوب<br />
ياهداضت<br />
يتاقبط<br />
ديكات<br />
.ميراذگب<br />
ميديشوك<br />
رد<br />
يايند<br />
،زورما<br />
ترورض<br />
لكشت<br />
يبلاقنا<br />
و<br />
دربن<br />
هقبط يبلاقنا<br />
رگراك<br />
ار<br />
هتسجرب<br />
.مينك<br />
تين<br />
ام<br />
كاپ<br />
،دوب<br />
اما<br />
هب<br />
نارگراك<br />
يناشن<br />
طلغ<br />
!ميداد<br />
ميتشون<br />
هك<br />
مچرپ”<br />
نيا<br />
دربن<br />
يبلاقنا<br />
رد<br />
تاباصتعا<br />
يرگراك<br />
سيلگنا<br />
و<br />
،ناملآ<br />
باصتعا<br />
ناملعم<br />
،ژورن<br />
ناراكندعم<br />
،كيزكم<br />
،يويلوب<br />
،اكيرمآ<br />
يبونج هرك<br />
و<br />
،دنه<br />
و<br />
باصتعا<br />
تكرش نارگراك<br />
دحاو<br />
ينارسوبوتا<br />
رياس و<br />
هقبط ياهشخب<br />
رگراك<br />
رد<br />
ناريا<br />
رد<br />
زازتها<br />
“.تسا<br />
(3)<br />
ينعي<br />
يتازرابم<br />
ار<br />
هنومن<br />
دربن<br />
يبلاقنا<br />
هقبط<br />
رگراك<br />
يفرعم<br />
ميدرك<br />
هك<br />
يتح<br />
ناربهر<br />
و<br />
نامزاس<br />
شناگدنهد<br />
مه<br />
نينچ<br />
يياعدا<br />
!دنرادن<br />
هن<br />
طقف<br />
،نيا<br />
هك<br />
شناربهر<br />
هنوگره<br />
شلات<br />
يارب<br />
كرادت<br />
و<br />
يهدنامزاس<br />
بلاقنا<br />
رد<br />
دوخ عماوج<br />
ار<br />
يب<br />
،رمث<br />
رابنايز<br />
و<br />
زا<br />
دم<br />
هداتفا<br />
دادملق<br />
يم<br />
!دننك<br />
اب<br />
نيا<br />
يبايزرا<br />
،طلغ<br />
اي<br />
ميراد<br />
نامدوخ لد<br />
شوخ ار<br />
يم<br />
مينك<br />
و<br />
نامياهوزرآ<br />
ار<br />
هب<br />
ياج<br />
تايعقاو<br />
يم<br />
.ميناشن<br />
و<br />
اي<br />
راچد<br />
كي<br />
هابتشا<br />
يميدق<br />
هدش<br />
:ميا<br />
ينعي<br />
ره<br />
هزرابم<br />
يا<br />
ار<br />
هب<br />
تكرش فرص<br />
نارگراك<br />
رد<br />
نآ<br />
يبلاقنا<br />
يقلت<br />
يم<br />
.مينك<br />
ينعي<br />
زرم<br />
نايم<br />
تازرابم<br />
هنابلط حلاصا<br />
يا<br />
هك<br />
رد<br />
يرايسب<br />
دراوم<br />
رب<br />
قح<br />
و<br />
مزلا<br />
مه<br />
تسه<br />
ار<br />
اب<br />
دربن<br />
يبلاقنا<br />
هقبط<br />
رگراك<br />
شودخم<br />
يم<br />
.مينك<br />
لاوئس<br />
يرتمهم<br />
هك<br />
دياب<br />
زا<br />
نامدوخ<br />
مينكب<br />
ارچ :تسنيا<br />
يمن<br />
ميناوت<br />
رد<br />
يايند<br />
زورما<br />
دربن<br />
هقبط يبلاقنا<br />
رگراك<br />
ار<br />
رد<br />
شبنج نطب<br />
ياه<br />
،متسيس دض لاكيدار<br />
تازرابم<br />
هناهاوخيدازآ<br />
و<br />
،شخبيئاهر<br />
و<br />
تابلاقنا<br />
يزيمآرهق<br />
هك<br />
رد<br />
عماوج<br />
يفلتخم<br />
نايرج<br />
دراد<br />
صيخشت<br />
،ميهد<br />
يلو<br />
تازرابم<br />
يتسيمرفر<br />
ناممشچ اروف<br />
ار<br />
يم<br />
؟دريگ
يكي<br />
زا<br />
ياهراعش<br />
مهم<br />
ام<br />
رد<br />
لوا<br />
هام<br />
هم<br />
لاسما<br />
لكشت”<br />
لقتسم<br />
قح<br />
ملسم<br />
“تسام<br />
.دوب<br />
رثكا<br />
بيرق<br />
هب<br />
قافتا<br />
نيلاعف<br />
يرگراك<br />
و<br />
ياهورين<br />
شبنج نابيتشپ<br />
يرگراك<br />
رب<br />
هتساوخ نيا<br />
قح رب<br />
ديكات<br />
.دنتشاذگ<br />
اما<br />
هب<br />
رظن<br />
يم<br />
دمآ<br />
هك<br />
يشخب<br />
زا<br />
ام<br />
هب<br />
موهفم<br />
راعش نيا<br />
اقيمع<br />
يپ<br />
هدربن<br />
.ميا<br />
ام<br />
اهراب<br />
هتفگ<br />
ميا<br />
و<br />
هتشون<br />
ميا<br />
هك<br />
لكشت<br />
لقتسم<br />
ينعي<br />
لقتسم<br />
هيامرس تلود زا<br />
راد<br />
و<br />
امرفراك<br />
و<br />
ياهداهن<br />
هدنيامن<br />
ماظن<br />
هيامرس<br />
.يراد<br />
دياب<br />
زا<br />
نامدوخ<br />
ميسرپب<br />
هك<br />
ايآ<br />
نيا<br />
رايعم<br />
ار<br />
طقف<br />
يارب<br />
لكشت<br />
نارگراك<br />
رد<br />
ناريا<br />
لوبق<br />
؟ميراد<br />
ايآ<br />
لكشت<br />
قح لقتسم<br />
ملسم<br />
هقبط مه<br />
يا<br />
ياه<br />
ام<br />
رد<br />
هيقب<br />
اهروشك<br />
تسين<br />
و<br />
ديابن<br />
؟دشاب<br />
هيامرس ايآ<br />
يراد<br />
طقف<br />
رد<br />
ناريا<br />
دض ياهداهن<br />
يرگراك<br />
هب<br />
مان<br />
رگراك<br />
تسرد<br />
هدرك<br />
؟تسا<br />
سپ<br />
ارچ<br />
يتقو<br />
هك<br />
هب<br />
ركف<br />
مايپ<br />
نداد<br />
هب<br />
مه<br />
هقبط<br />
يا<br />
دوخ ياه<br />
بلج و<br />
ينابيتشپ<br />
اهنآ<br />
يم<br />
ميتفا<br />
شومارف<br />
يم<br />
مينك<br />
هك<br />
نامنخس يور<br />
دياب<br />
اب<br />
نارگراك<br />
و<br />
لكشت<br />
ياه<br />
لقتسم<br />
يرگراك<br />
ينعي)<br />
لقتسم<br />
زا<br />
تلود<br />
اه<br />
و<br />
ماظن<br />
هيامرس<br />
يراد<br />
(يناهج<br />
.دشاب<br />
ارچ<br />
اجنيا<br />
هك<br />
يم<br />
ميسر<br />
تيصوصخ<br />
لقتسم<br />
ندوب<br />
لكشت<br />
ياه<br />
يرگراك<br />
ار<br />
شومارف<br />
يم<br />
؟مينك<br />
(4)<br />
دياش<br />
مه<br />
يداهن<br />
دننام<br />
نامزاس”<br />
يناهج<br />
“راك<br />
(ILO)<br />
ار<br />
لكشت”<br />
“لقتسم<br />
دياش ؟ميناد يم<br />
يارب<br />
قاقحا<br />
مشچ دوخ تابلاطم<br />
ديما<br />
هب<br />
روج نيا<br />
اهداهن<br />
هتسب<br />
؟ميا<br />
رد<br />
لوا<br />
هام<br />
هم<br />
،لاسما<br />
ميديشوك<br />
رتدحتم<br />
نامزاس و<br />
هتفاي<br />
رت<br />
و<br />
اب<br />
همانرب<br />
رت<br />
لاس زا<br />
ياه<br />
لبق<br />
رد<br />
ناديم<br />
.ميوش رهاظ<br />
يلو<br />
نيا<br />
شلات<br />
حطس زا<br />
نييعت<br />
،راعش دنچ<br />
روضح<br />
هب<br />
عقوم<br />
رد<br />
لحم<br />
عمجت<br />
و<br />
،تارهاظت<br />
و<br />
تسد<br />
ندز<br />
هب<br />
يضعب<br />
كيتكات<br />
اه<br />
و<br />
اهراكتبا<br />
هنحص رد<br />
لمع<br />
رتارف<br />
.تفرن<br />
دياب<br />
لاوئس نامدوخ زا<br />
مينك<br />
هك<br />
لبق<br />
زا<br />
هكنيا<br />
اپ<br />
هب<br />
تارهاظت<br />
ميراذگب<br />
ايآ<br />
هب<br />
هزادنا<br />
يفاك<br />
رد<br />
طيارش دروم<br />
،دوجوم<br />
اهدياب<br />
و<br />
اهديابن<br />
و<br />
يياهراك<br />
هك<br />
يم<br />
ناوت<br />
ماجنا<br />
،داد<br />
ركف<br />
و<br />
لدابت<br />
رظن<br />
و<br />
ثحب<br />
لدج و<br />
هدرك<br />
؟ميدوب<br />
هب<br />
يتسار<br />
هچ ات<br />
هزادنا<br />
يارب<br />
تلاامتحا<br />
فلتخم<br />
يگدامآ<br />
ميتشاد<br />
و<br />
يم<br />
ميتسناوت<br />
راكتبا<br />
لمع<br />
ار<br />
رد<br />
تسد<br />
؟ميريگب<br />
اضرف<br />
رگا<br />
هناخ”<br />
“رگراك<br />
ميمصت<br />
يم<br />
تفرگ<br />
يدوريش عمجت<br />
ار<br />
وغل<br />
دنك<br />
و<br />
اي<br />
هزاجا<br />
يرازگرب<br />
مسارم<br />
ار<br />
رد<br />
نيرخآ<br />
هظحل<br />
يمن<br />
،دنداد<br />
راكچ ميتساوخ يم<br />
؟مينك<br />
لوا<br />
هام<br />
هم<br />
هنوگچ ار<br />
رازگرب<br />
يم<br />
؟ميدرك<br />
ملاعا<br />
عضاوم<br />
هتساوخ و<br />
اه<br />
رد<br />
زور<br />
لوا<br />
هام<br />
،هم<br />
طرش<br />
يلصا<br />
و<br />
دامن<br />
للاقتسا<br />
لمع<br />
رد<br />
ره<br />
هزرابم<br />
يا<br />
.تسا<br />
ندرب<br />
نيا<br />
عضاوم<br />
و<br />
هتساوخ<br />
اه<br />
راعش تروص هب<br />
و<br />
همانعطق<br />
هب<br />
نايم<br />
هدوت<br />
ياه<br />
يرگراك<br />
هك<br />
نابايخ هب<br />
هدمآ<br />
،دنا<br />
كي<br />
هفيظو<br />
يهيدب<br />
.تسا<br />
يارب<br />
هكنيا<br />
همانعطق<br />
ياه<br />
ام<br />
هب<br />
تسد<br />
نارگراك<br />
دسرب<br />
و<br />
شتوافت<br />
ار<br />
۫◌لاثم<br />
اب<br />
همانعطق<br />
هناخ”<br />
“رگراك<br />
دننيبب<br />
و<br />
هچ دنمهفب<br />
؟ميدرك<br />
لاصا<br />
نارگراك<br />
ي همانعطق<br />
ام<br />
ار<br />
؟دنديد<br />
هبرجت<br />
ناشن<br />
يم<br />
دهد<br />
هك<br />
يكي<br />
طورش زا<br />
تيقفوم<br />
ره<br />
،تارهاظت<br />
هچراپكي<br />
اهراعش ندرك<br />
و<br />
تسدكي<br />
ندرك<br />
و<br />
هب<br />
رثكادح<br />
ندناسر<br />
يژرنا<br />
ناگدننكرهاظت<br />
.تسا<br />
طرش<br />
،رگيد<br />
يهاگآ<br />
يناسر<br />
رد<br />
دروم<br />
تارهاظت<br />
و<br />
هتساوخ<br />
ياه<br />
نآ<br />
هب<br />
ياهشخب
وسيعتري از<br />
پشتيباني آن از تا است بازار و كوچه مردم<br />
صفوف به بخشا◌۫ يا و كنند،<br />
تظاهرات<br />
اين با بپيوندند.<br />
كارهاست كه دست سركوبگران در پراكنده كردن تظاهرات بسته تر مي شود و فرصت و فضا و زمان بيشتري براي<br />
طرح خواسته هاي جنبش به وجود مي آيد. ولي ما به فكر برنامه ريزي جدي براي اين كارها نبوديم. از تبليغ همزمان<br />
در مراكز تجمع رهگذران در ميدان ها و خيابان هاي اطراف غافل شديم. جلوي تظاهرات با ديواري از باتوم بدستان و<br />
خودروها سد شده بود تا مردم از آنچه اتفاق مي افتاد باخبر نشوند، ولي ما از قبل به تاكتيك هاي مناسب تبليغي در<br />
آن سوي صف نيروهاي پليس فكر نكرده بوديم. فعالين آگاه كارگري به هنگام راهپيمايي، با شور و هيجان و تمام توان<br />
خود شعار مي دادند، براي پيشروي زحمت مي كشيدند و كارگران را تهييج مي كردند. اما گويي در آن لحظات پر<br />
التهاب ديگر براي خود نقش سازمانده و برنامه ريز قائل نبوديم. فقط و فقط جزيي از خيل توده هاي خشمگين و<br />
معترض كارگر شده بوديم. و اين مهمترين نقطه ضعف عملي ما در اول ماه مه امسال بود.<br />
در هر صورت، هيچ مبارزه اي بدون قوت و ضعف نيست. بعضي از اين قوت ها و ضعف ها خصوصيت استراتژيكي دارند<br />
و بعضي تاكتيكي .به ويژه وقتي از مشكلات و ضعف ها مي گوييم بايد بدانيم كه بعضي از آنها از ديدگاه ها و گرايشات<br />
نادرست سرچشمه مي گيرند و بعضي نتيجه نابلدي و ناروشني هستند. نكته اي كه نبايد فراموش كنيم اينست كه<br />
آشكار شدن همه اين جوانب مثبت و منفي، حاصل تلاش ها و پيشروي هايي است كه در مسير جنبش كارگري صورت<br />
گرفته است. حاصل به صحنه آمدن هر چه بيشتر توده هاي كارگر و افزايش فعاليت سازمان يافته فعالين آگاه كارگري<br />
مهمترين اين است.<br />
پيشروي براي بستر<br />
امروز هاي ناتواني و ها ماندگي عقب جبران و اشكالات رفع و بيشتر<br />
ماست .فردا از آن طبقه كارگر است!<br />
كارگر قهرمان، رهبر زحمتكشان، پر توان پر خروش، عليه دولت سرمايه دار<br />
(جمعي از فعالين كارگري)<br />
ارديبهشت<br />
ماه 1386
2<br />
م(<br />
3<br />
1 نگاه كنيد به ليست شعارهاي تظاهرات اول ارديبهشت1386 تهران در گزارشات مختلفي كه از اين مراسم منتشر<br />
شده است. همچنين رجوع كنيد به قطعنامه روز جهاني كارگر از سوي ”شوراي همكاري“ چند تشكل مستقل كارگري،<br />
و بيانيه اي خطاب به ”هم طبقه اي ها“ از سوي آن شورا.<br />
نگاه كنيد به جاي خالي زنان در شعارهاي تظاهرات اول ماه مه و به جايگاه كمرنگ زن در قطعنامه هاي آن روز.<br />
نگاه كنيد به بيانيه كميته برگزار كننده مراسم اول ماه مه در جنوب<br />
.<br />
4<br />
نگاه كنيد به بيانيه اي كه از طرف ”شوراي همكاري“ براي جلب پشتيباني ”كارگران و تشكل هاي كارگري جهان“<br />
از مبارزات كارگران ايران صادر شده است. مخاطب اين بيانيه قاعدتا بايد ملغمه اي از تشكل هاي مستقل كارگري،<br />
سنديكاهاي قدرتمند تحت تسلط سرمايه داري در كشورهاي غربي و نهادهاي امپرياليستي مانند ”سازمان جهاني<br />
كار“ باشد.<br />
نبع: سايتهاي مختلف كارگري و خبري)<br />
دستاوردها و انتظارها<br />
(نگاهي گذرا به برگزاري مراسم اول ماه مه در سالهاي اخير)<br />
با اشتياق منتظر رسيدن اول ماه مه روز جهاني كارگريم. سالهاست كه بدون ترس از سركوب و فشار و تهديدهاي<br />
حكومت سرمايه داران اين روز را جشن مي گيريم و بزرگ مي داريم. اين كار، ديگر براي ما يك سنت مبارزاتي شده<br />
است. يك سنت خوب. اگر چه حكومت سرمايه داران بعد از چند سال مقاومت مجبور شد يازدهم ارديبهشت را به<br />
عنوان روز كارگر در تقويم رسمي بگنجاند، اما كماكان از تعطيل كردن مراكز كار در اول ماه مه سر باز مي زند. هر
سال تشكيلات هاي ”كارگري“ وابسته به حكومت تلاش مي كنند شعارهاي مطابق ميل خود را به شعارهاي اول ماه مه<br />
تبديل كنند و از آن يك مراسم بي خطر بسازند. در برنامه هاي راديو و تلويزيون مي كوشند محتواي مبارزاتي اين<br />
تحريف را روز<br />
خيال به كنند.<br />
از متحدي صف خواهند مي خودشان<br />
استثمار و استثمارگران<br />
شدگان،<br />
و ستمگران<br />
ستمديدگان، در خدمت به نظام سرمايه و چپاول و بيعدالتي به وجود بياورند. اهداف هر ساله حكومت در اول ماه مه<br />
پيشاپيش روشن است. سوال اين است كه كارگران مبارز و آگاه چگونه مي توانند روز جهاني كارگر را طوري برگزار<br />
كنند كه شايسته اين روز است؟ چگونه مي توانند تعداد هر چه بيشتري از ياران همسرنوشت خود را در اين مناسبت<br />
مبارزاتي<br />
شعارهاي طرح با توانند مي چگونه آورند؟ ميدان به و كنند متحد<br />
استفاده سوء مانع صحيح<br />
وابستگان<br />
حكومت شوند؟<br />
در دو سه ساله گذشته، فعالان كارگري و مبارزان آگاهي كه براي رهايي طبقه كارگر تلاش مي كنند عملا نشان داده<br />
اند كه اول ماه مه را نقشه مند تر، متحدتر و سازمان يافته تر مي خواهند. پيش از آن، گرايش عمومي به برگزاري<br />
مراسم هاي كوچك و جشن مانند در سالن ها و تالارها بود و يا برگزاري جشن هاي خانگي. گرايش عمومي مراجعه به<br />
مقامات انتظامي و شهرداري بود براي گرفتن مجوز سالن و بلندگو و ميكروفن. خيلي ها فكر نمي كردند كه كارهاي<br />
ديگري هم مي شود كرد. خيلي ها درك درستي از اوضاع عمومي جامعه و موقعيت بحراني حكومت نداشتند و نمي<br />
دانستند كه مي شود و بايد پا را از اين دايره محدود بيرون گذاشت. البته برگزاري اول ماه مه در شهرهاي كردستان<br />
نسبي ضعف مردم، عمومي هواي و حال علت به كرد. مي تفاوت<br />
سياستهاي و ها ايده نفوذ و حاكميت<br />
مخالف<br />
حكومت، سوابق مبارزاتي منطقه و وجود شكل هاي از سازمان يابي مستقل كارگري، مراسم اول ماه مه در كردستان<br />
گسترده تر از ساير مناطق كشور برگزار مي شد.<br />
جنبش فعالان ميان در جدي شكل به بحث اين پيش، سال دو از<br />
ديوار توان مي چگونه كه گرفت در كارگري<br />
محدوديت ها را شكست؟ و آيا اصولا اين كار ضرورت دارد يا نه؟ اين بحث پيش آمد كه آيا عناصر آگاه با دل بستن<br />
به برگزاري جشن هاي چند ده نفره در محيط هاي بسته و<br />
” يب سر و صدا“، به نوعي از خود رفع تكليف نمي كنند؟ آيا<br />
اول ماه مه را نبايد فرصتي براي تبليغ هر چه گسترده تر منافع و خواسته هاي بزرگ و كوچك طبقه كارگر ديد؟ آيا<br />
نبايد تلاش كرد تا تعداد هر چه بيشتري از كارگران ناراضي و معترض در اين روز به خيابان بيايند؟ و بالاخره اينكه،
آيا بايد كارگران جان به لب رسيده اي را كه فقط به اميد طرح مطالبات خود، راهي مراسم ”خانه كارگر“ مي شوند به<br />
حال خود رها كرد تا نقش سياهي لشگر و اهرم فشار يك جناح حكومت در مقابل جناح ديگر را بازي كنند؟<br />
سوالات، اين درمقابل<br />
فعالان از بخشي<br />
صف ”ايجاد بر كارگري<br />
اصرار مستقل“<br />
براي تلاش هرگونه آنان داشتند.<br />
نزديك شدن و تاثير گذاشتن بر كارگراني كه اول ماه مه زير پرچم دار و دسته ”خانه كارگر“ جمع مي شدند را عملي<br />
دنباله روانه و در نهايت به سود اين نهاد ضد كارگري و حكومت ارزيابي مي كردند. اما در دل اين ”منزه طلبي“، عدم<br />
جسارت و ابتكار عمل و بي توجهي به شرايط مشخص پنهان بود. آنان اين جسارت را در خود، و اين توان نهفته را در<br />
كارگران معترض نمي ديدند كه از خط قرمزهاي ”خانه كارگر“ بگذرند و يك مراسم رسمي و حكومتي را به ضد خود<br />
تبديل كنند.<br />
مراسم<br />
11 ارديبهشت 1384<br />
در سالن ورزشي آزادي كه توسط ”خانه كارگر“ سازمان يافته بود و هزاران كارگر براي<br />
فعالان درون متضاد گرايش و بحث دو اين زدن محك براي شد آزمايشي بوته بودند، شده بسيج آن در شركت<br />
جنبش كارگري.<br />
مراسم آن سال در آستانه انتخابات رياست جمهوري اسلامي برگزار مي شد. تشكيلات ”خانه كارگر“ كه يكي از<br />
هاشمي جناح دست در فشار هاي اهرم<br />
نارضايتي بر شدن سوار با گرفت تصميم آيد مي حساب به رفسنجاني<br />
كارگران مستاصل و بي حق و<br />
حقوق، تعداد زيادي را به مراسم خود بكشاند و اول ماه مه را به يك ميتينگ انتخاباتي<br />
”كارگري“ به نفع رفسنجاني و با شركت شخص وي تبديل كند. اين يك نقشه حساب شده بود كه با طرح مطالبه<br />
اقتصادي شروع و به سياست ارتجاعي ختم مي شد. اما در عمل اثبات شد كه حساب چند چيز را نكرده اند. يكم، جو<br />
عمومي ضد حكومتي و ضد انتخاباتي در جامعه و در بين كارگران. خيلي از مردم تصميم به تحريم انتخابات داشتند.<br />
دوم، شناخته شده بودن و منفور بودن شخص رفسنجاني به عنوان نماد استثمار، سركوب و فريب در سطح وسيع.<br />
سوم، حضور فعال كارگران آگاه و مبارز. اعلام كلمه انتخابات و بردن نام رفسنجاني از بلندگوي ”خانه كارگر“، جرقه را<br />
ضد انتخاباتي، ضد شعارهاي زد.<br />
حكومتي و<br />
ضد<br />
كل سرعت به و شد مطرح كارگران بين در موقع به رفسنجاني<br />
فراگرفت. را جمعيت<br />
برنامه<br />
هياهوي و شعار ميان در كه مراسم و شد لغو او سخنراني<br />
كارگران<br />
خشمگين شكل
تظاهرات به خود گرفته بود به هم خورد و نيمه كاره به اتمام رسيد. اما در واقع، اول ماه مه نيمه كاره نماند. برعكس،<br />
شد! مي بايد كه شد برگزار طور همان<br />
يعني يك روز مبارزاتي با حضور سياسي فعال توده هاي كارگر، همراه با<br />
شعارهاي مستقل كارگران، عليه يك كارزار سياسي مهم حكومت سرمايه، و عليه يكي از نمادهاي نظام. يا به قول<br />
خود<br />
حكومتيان<br />
سالن در كه آگاهي عناصر و كارگر هزار چند به مبارزه، اين تاثير نظام“. هاي سرمايه از ”يكي<br />
ورزشگاه حاضر بودند محدود نشد. خبر اين اول ماه مه در سراسر جامعه و همزمان در آن سوي مرزها انتشار پيدا<br />
كرد. اما جدا از اين تاثيرات فوري، هر مبارزه مهمي تاثيرات عميق تر و درازمدت تري هم دارد. اول ماه مه<br />
1384<br />
روحيه جسارت و ابتكار عمل و در افتادن با حكومت را در بين كارگران رشته ها و مناطق مختلف تقويت كرد. حتي<br />
اگر خود به اين تاثير آگاه نباشند. اين مبارزه در چگونگي پيشرفت بحث و جدل هاي درون فعالان جنبش كارگري كه<br />
بالاتر به آن اشاره شد هم موثر بود. نكته مهم اين است كه تظاهرات در سالن<br />
بود و به همين علت، تاثيري گسترده داشت.<br />
ورزشگاه يك مبارزه سياسي كارگري<br />
در فاصله<br />
ارديبهشت 1384 و <strong>1385</strong>،<br />
شك مبارزه كارگران در اول ماه مه سال<br />
وقايع مبارزاتي مهمي مانند اعتصاب كارگران شركت واحد اتفاق افتاد. بدون<br />
1384<br />
بر روحيه كارگران اعتصابي و رهبران سنديكاي آنان تاثير مثبت<br />
گذاشته، عزمشان را جزمتر كرده بود. آنان ضعف و آسيب پذيري دولت را احساس كرده بودند. به علاوه، مبارزات<br />
موثر ديگري نيز در همان يك سال بر پا شد. مبارزاتي كه شايد تاثيرش بر روحيه عمومي فعالين جنبش كارگري و<br />
جنبش منظور نباشد. شده پذيرفته و روشن چنان آن آنان، جويي مبارزه<br />
در كه است زنان جنبش و دانشجويي<br />
مناسبت هاي مختلف، حكومت را به شكل آشكار و توده اي به مصاف طلبيدند و به كل جامعه شجاعت بخشيدند.<br />
بخشي از فعالان اين جنبش، بيش از گذشته از مبارزات توده هاي كارگر و زحمتكش الهام گرفتند و به آن توجه<br />
نشان دادند.<br />
در آستانه 11ارديبهشت<br />
،<strong>1385</strong><br />
تاثير اول ماه مه سال گذشته بر بحث ها و استدلالات عناصر آگاه آشكار بود. آن<br />
مبارزه، از ديد بسياري از اين فعالان نه فقط يك حركت توده اي كارگري بلكه تجربه اتحاد و همكاري خودشان در<br />
صحنه عمل هم بود.
اول ماه مه <strong>1385</strong> در بحبوحه بحران انرژي هسته اي فرا رسيد. اين بار هم ”خانه كارگر“ دو دوزه بازي مي كرد. از<br />
يك طرف، براي جلب نظر كارگران و بيكار شدگان عليه قراردادهاي ظالمانه موقت كار و عقب افتادن دستمزدها و<br />
اجحافات ديگر شعار مي داد. از طرف ديگر، مي خواست تجمع اول ماه مه را با شعار مركزي ”انرژي هسته اي حق<br />
مسلم ماست“ در برابر ساختمان سفارت آمريكا برگزار كند. اين تجمع براي جناح رفسنجاني كه در انتخابات شكست<br />
خورده بود نمايش قدرتي در مقابل جناح پيروز و دولت احمدي نژاد هم محسوب مي شد. بحث و جدلي كه يك سال<br />
پيش از آن، بر سر اين كه با مراسم ”خانه كارگر“ چه بايد كرد به راه افتاده بود، اين بار به شكلي ديگر جريان يافت.<br />
باز هم توجيه هاي ”منزه طلبانه“ شنيده مي شد اما بخش بزرگي از فعالان كارگري به اين نتيجه رسيده بودند كه مي<br />
شود در آن ميدان حضور فعال داشت و بر توده معترض كارگران تاثير گذاشت و نقشه هاي دار و دسته ضد كارگري<br />
”خانه كارگر“ را نقش بر آب كرد. اين تمايل در ميان آنان شكل گرفته بود كه براي اول ماه مه مي توانيم و بايد متحد<br />
جنبش فعالان از بخشي علاوه، به دهيم. انجام تري جدي و بزرگتر كارهاي و شويم<br />
كه افتادند فكر به كارگري<br />
جسارت و ابتكار عمل به خرج دهند و<br />
براي برگزاري تجمعات اعتراضي مستقل در كوچه و خيابان، و نه در محيط<br />
هاي در بسته، تلاش كنند.<br />
در فاصله اول ماه مه 1384تا<br />
،<strong>1385</strong><br />
اعتصاب كارگران شركت واحد و سركوب آن توسط حكومت و دستگيري و<br />
فعالان و رهبران اخراج<br />
سنديكاي<br />
كارگران<br />
محكوميت نيز و واحد، شركت<br />
سازمان<br />
دهندگان<br />
در ماه اول مراسم<br />
كردستان، اتفاق افتاد. روشن بود كه اين وضعيت در شعارهاي اول ماه مه <strong>1385</strong>بايد بازتاب يابد و اين واقعه به وسيله<br />
اي براي شكل دادن به اتحاد و همبستگي مبارزاتي بخش هاي مختلف طبقه كارگر در ايران تبديل شود. اين جا نيز<br />
بار ديگر گرايشات گوناگون در برابر هم قرار گرفتند. يك گرايش از تلاش براي سازمان دهي اعتراض طبقه كارگر به<br />
نظم حاكم كه بدون و چون و چرا يك حركت سياسي است، پرهيز داشت. و گرايش ديگر مي خواست كه حركت اول<br />
ماه مه، بيان تجديد عهد با منافع و آمال طبقه كارگر به مثابه يك كل و عليه نظام ستم و استثمار و بردگي انسان<br />
باشد.<br />
يك گرايش به بهانه وضعيت خاص و مصائب يك بخش از كارگران، با حضور متحد و نقشه مند در ميان توده هاي<br />
معترض كارگر كه از رشته ها و مناطق مختلف به خيابان مي آمدند مخالفت مي كرد. و گرايش ديگر با تكيه بر تجربه
اول ماه مه 1384همه را به استفاده از اين فرصت فرا مي خواند. يك گرايش با در پيش گرفتن سياست ”غير سياسي<br />
كردن“ مبارزه، دچار اين توهم بود كه مي توان خيال حكومت را راحت كرد تا كارگران زنداني را آزاد كند و كارگران<br />
اخراجي را به سر كار برگرداند. و گرايش ديگر مي گفت كه بايد اين خواسته ها را به ميان توده كارگران برد و به<br />
شعارهاي خاص و روز اعتراض كارگري در تظاهرات اول ماه مه تبديلشان كرد تا واقعا تاثيرگذار باشد و به تقويت<br />
آگاهي مبارزاتي و همبستگي طبقاتي به شكلي ماندگارتر كمك كند. سرانجام، گرايش اول صف خود را در اول ماه مه<br />
جدا كرد و در حالي كه چشم انتظار عدالت از نيروي انتظامي بود، در تجمع خيابان ”هنگام“ وحشيانه سركوب شد.<br />
مراسم ”خانه كارگر“ در برابر سفارت آمريكا آن طور كه سازمان دهندگانش مي خواستند پيش نرفت. تعداد زيادي<br />
شهرهاي از كارگر<br />
تظاهرات اين در زن كارگران تعداد بودند. آمده تهران به مختلف<br />
هاي سال با و بود چشمگير<br />
گذشته تفاوت داشت. نيروهاي انتظامي و امنيتي فراوان و مراقب بودند. ولي طولي نكشيد كه فريادهاي اعتراض توده<br />
كارگران خشمگين و عاصي عليه وزارت كار، عليه سياست هاي ضد كارگري، عليه فقر و فلاكت تحميلي از سوي<br />
همين ما مسلم حق كه زدند فرياد كارگران شد. بلند آسمان به داران سرمايه دولت<br />
براي كه است مطالباتي<br />
برخورداري از يك زندگي حداقل انساني ضروري است. آنان آگاهانه شعار مركزي ”خانه كارگر“ كه به وسيله حكومت<br />
ديكته شده بود را مورد تمسخر قرار دادند و گفتند كه حق مسلم ما با حق مسلم آنان هرگز يكي نبوده و نيست.<br />
اعتراضات آن چنان اوج گرفت كه مقامات ”خانه كارگر“ پايان مراسم را اعلام كردند. اين جا بود كه جمعيتي دو هزار<br />
نفري بدون مجوز در مسيري طولاني به راهپيمايي و شعار دهي پرداختند و نيروي انتظامي نيز ترجيح داد عكس<br />
العمل نشان ندهد و نفت بر اين آتش مشتعل نپاشد. اخبار اين تظاهرات به علت حساسيت اوضاع ايران و منطقه و<br />
دعواهاي جمهوري اسلامي و آمريكا به سرعت در رسانه هاي گروهي دنيا انتشار يافت. اين مبارزه در واقع مينياتوري<br />
از نارضايتي و اعتراض نهفته در بطن جامعه به ويژه در ميان توده هاي كارگر و تهيدست عليه حاكميت بود. به طور<br />
كلي، مبارزات گوناگوني كه در اول ماه<br />
مه <strong>1385</strong><br />
برگزار شد بازتاب ايده و جهت گيري معيني بود. اين كه بايد به ميان<br />
توده ها رفت، از لاك دفاعي خارج شد و تظاهرات بيروني برگزار كرد. اين كه اوضاع و احوال جامعه به شكل آشكار<br />
تغيير كرده و جسارت و ابتكار عمل و فعاليت بيشتري را طلب مي كند. اين كه ترس و بي عملي كمرنگ تر شده و
توجيه پذير نيست. اين كه مي توان و بايد با طرح شعارهاي صحيح و به روز به نارضايتي كارگران جهت داد و آن را به<br />
يك نيروي قدرتمند و آگاهانه تبديل كرد.<br />
حالا دوباره اول ماه مه فرا مي رسد. شايد امسال برخلاف سال هاي پيش با بحث ها و گرايش هايي كه با حضور در<br />
ميدان اعتراضات توده هاي كارگر مخالفت مي كنند روبرو نباشيم. به نظر مي آيد كه در اين مورد يك توافق عمومي<br />
شكل گرفته است. شايد امسال گرايشات محدود نگر و فرقه گرا كمتر از گذشته عرض اندام كنند و همه بر ضرورت<br />
برگزاري متحدانه اول ماه مه تاكيد بگذارند. ولي كماكان ضرورت بحث و مبارزه براي رسيدن به اتحاد در سطح بالاتر<br />
كه لازمه پيشروي و كسب دستاوردهاي بيشتر در خدمت طبقه كارگر و در جهت آزادي و رهايي است به جاي خود<br />
باقي است. اين بحث بر سر سياست مبارزاتي اول ماه مه و شعارها و نحوه عمل بايد در ميان كارگران مبارز و فعالان<br />
كارگري به نتايج عملي برسد.<br />
اگر مي خواهيم يك اول ماه مه مستقل و شايسته داشته باشيم، كارگران و توده هاي ستمديده بايد به سياستي<br />
به باجي هيچ و نزند دامن سركوب و سرمايه نظام مدافعان به نسبت را توهمي هيچ كه صحيح<br />
و استثمارگران<br />
ستمكاران ندهد مسلح شوند. امروز در كشمكش ميان سركوبگران داخلي و غارتگران خارجي، هر طرف مي كوشد<br />
كه كارگران و قشرهاي مختلف مردم را به زير پرچم خود بسيج كند. يك طرف به اسم استقلال و منافع ملي، و طرف<br />
ديگر به اسم آزادي و امنيت، مي خواهند از ستمديدگان براي خود گوشت دم توپ و مهره بازي بسازند. در اين<br />
شرايط، سياست مبارزاتي مستقل يعني مخالفت و مرزبندي استوار و روشن با اين هر دو طرف. اين سياستي است كه<br />
در شعارهاي اول ماه مه بايد منعكس شود.<br />
امروز<br />
نظام سرمايه<br />
داري جهاني حريصانه<br />
ياري به كه است تلاش در<br />
نمايندگان و<br />
شركاي داخلي خود،<br />
استثمار<br />
زحمتكشان و كارگران به را شديدتري<br />
هجوم اين كند. تحميل<br />
بازار، و اقتصاد سازي آزاد عنوان تحت وحشيانه<br />
خصوصي سازي، رونق بورس، تعديل اقتصادي، قراردادهاي موقت، نيروي كار شناور و<br />
...<br />
انجام مي شود. نهادهاي<br />
سرمايه داري امپرياليستي مانند صندوق بين المللي پول و بانك جهاني و سازمان تجارت جهاني منافع و طرح هاي<br />
خود را به دنيا ديكته مي كنند و همين طرح هاست كه به شكل تسريع در اجراي<br />
اصل 44<br />
قانون اساسي و نظاير اين
در ايران و كشورهاي مشابه جلوه گر مي شود. اول ماه مه امسال فرصتي است براي اعلام مخالفت قاطع با اين طرح<br />
استثمار جز اي نتيجه كه ها<br />
شديدتر،<br />
بيكاري و فلاكت<br />
جسمي و روحي فشار بيشتر،<br />
بي و فساد و فقر بيشتر،<br />
فرهنگي بيشتر براي طبقه كارگر و توده هاي تهيدست جامعه در بر ندارد.<br />
اول ماه مه روز طبقه كارگر جهاني است. در اين روز، بايد همبستگي و همسرنوشتي كارگران دنيا در ميان كارگران<br />
و زحمتكشان ايران تبليغ و با گرايشات عقب مانده اي كه بر اختلافات ملي و قومي و نژادي ميان افراد طبقه كارگر<br />
تكيه مي كنند و صف طبقه ما را به نفع صف استثمارگران و ستمكاران دنيا تكه تكه مي كنند مبارزه شود. اول ماه مه<br />
روز جهاني طبقه اي است كه براي ساختن يك دنياي متفاوت و دفن هر شكل از ستم و استثمار مبارزه مي كند. در<br />
اين روز بايد آگاهي نسبت به رسالت طبقه كارگر را به ميان كارگران برد و آنان را به مبارزه براي رها كردن نوع بشر،<br />
طبقات و قشرهاي گوناگوني كه هر يك به شكلي تحت ستم و استثمار قرار دارند دعوت كرد. در اين روز بايد ضرورت<br />
پرداختن و توجه<br />
حق بر مبارزات با همبستگي و پشتيباني و مذهبي و جنسيتي ملي، طبقاتي، ستم به كارگران<br />
قشرهاي ديگر جامعه را اعلام كرد.<br />
كارگر زنان، رنجند. در پدرسالاري و مردسالاري از جامعه نيمه اين دهند. مي تشكيل زنان را جامعه از نيمي<br />
كارگرانند. برده بردگانند. زنان از طبقات و قشرهاي مختلف چه كارگر و كاركن رسمي باشند چه نباشند، به شكلي<br />
كارگر خانگي اند. رهايي و آزادي و دنياي نو و متفاوت به دست نخواهد آمد اگر حتي فقط يك زن تحت ستم بماند.<br />
طبقه كارگر، زن و مرد، براي رها شدن از نظام سرمايه و جهل و خرافه بايد آگاهانه عليه ستم جنسيتي، عليه نظام ها<br />
و ايدئولوژي ها و فرهنگ ها و ارزش هاي مردسالار و پدرسالار مبارزه كنند. مردان كارگر بايد از خود بپرسند چرا در<br />
راهپيمايي بدون مجوز اول ماه مه سال گذشته در خيابان طالقاني، زنان شركت نكردند؟ مگر زنان كارگر به شكل<br />
نسبتا گسترده در مراسم مقابل سفارت آمريكا حاضر نبودند؟ پس چرا به صف معترضان نپيوستند؟ آيا علتي غير از<br />
اين داشت كه حرفي از ستم بر زن از زبان تظاهركنندگان نشنيدند و خواسته هاي ويژه خود را در شعارهاي آنان<br />
نديدند؟ آيا غير از اين بود كه فعالان كارگري كه اكثرا مرد هستند توجهي به طرح شعارهاي مشخص عليه ستم<br />
جنسيتي كه كل زنان از آن در رنجند و نيز طرح شعارهاي مشخصي كه مطالبات زنان كارگر را منعكس مي كند<br />
ندارند؟ بايد تلاش كرد كه اين كمبود و جهت گيري<br />
نادرست و زيان بار در اول ماه مه امسال بر طرف شود.
اما سياست صحيح طبقاتي در برگزاري اول ماه مه، از شكل و شيوه صحيح مبارزه در اين روز جدا نيست. اگر از<br />
ضرورت<br />
جسارت و<br />
مي عمل ابتكار<br />
گوييم، جزء<br />
براي تلاش آن از مهمي<br />
سازماندهي<br />
تجمعات<br />
شعارهاي با مستقل<br />
روشن و شفاف و به موقع در ميان توده هاي كارگر و تهيدست است. بايد از تجربه هاي سالهاي دور و نزديك در اين<br />
زمينه بياموزيم. بايد براي برگزاري تجمعات مستقل، محله ها و اماكني را انتخاب كنيم كه بيشترين و نزديكترين<br />
تاثير را بر توده هايي داشته باشد كه اول ماه مه متعلق به آنان است.<br />
بياييد تا در آستانه<br />
11<br />
ارديبهشت 1386بازوانمان را در هم گره بزنيم و هم صدا فرياد كنيم:<br />
آيا اين "سياست بين المللي جنبش كارگري" است؟<br />
چيزي كه محرك ما در نوشتن اين مقاله شد، خواندن<br />
نوشته اي است كه به تازگي تحت عنوان ”بيانيه درباره ي<br />
سياست بين المللي جنبش كارگري ايران“ به امضاي<br />
5<br />
نفر از فعالين و علاقمندان به مسائل اين جنبش منتشر شده<br />
است. اين كه هر يك از آنان تاكنون چه جايگاه و نقشي در جنبش سياسي و جنبش كارگري ايران داشته است نمي<br />
تواند و نبايد تاثيري در ارزيابي ما از اين بيانيه داشته باشد. ما هنوز هيچ نقد و اظهار نظري را در مورد اين بيانيه از<br />
سوي نيروهاي مختلف موسوم به چپ يا سوسياليست و يا تشكل هايي كه در ارتباط با جنبش كارگري فعاليت مي<br />
كنند، نديده ايم. اين خود، براي ما يك زنگ هشدار باش است. از خود مي پرسيم كه آيا ديدگاه و تحليل و راهكاري<br />
كه در اين بيانيه آمده، بيان تمايل بخش مهمي از فعالين جنبش است؟ يا اين كه هنوز قادر نشده اند خط و جهت<br />
گيري و نتايج ناگزير اين بيانيه را تشخيص دهند و لاجرم سكوت كرده اند؟ ما تصميم داريم اين بحث نقادانه را شروع<br />
كنيم. اين را هم بگوييم كه انتشار چنين بيانيه اي را مثبت ارزيابي مي كنيم؛ زيرا افكار و تمايلاتي كه ممكن بود به<br />
شكل جسته و گريخته ابراز شود و عملكردهايي كه ممكن بود به شكل خجالتي نهان صورت گيرد را به صورت يك<br />
نسخه مشخص ارائه كرده است.
بحث خود را از اينجا شروع مي كنيم كه چرا امروز همه از كارگران و جنبش كارگري مي گويند؟ منظورمان نيروها و<br />
شخصيت<br />
طبقات كه است هايي<br />
جمع امروز كه اين كنند. مي نمايندگي را مختلفي<br />
و كارگران مورد در رنگارنگي<br />
جنبش كارگري حرف مي زنند، نشانه اهميت و جايگاهي است كه طبقه و جنبش حق طلبانه ما در معادلات سياسي و<br />
تحولات امروز و فرداي جامعه پيدا كرده است. بنابراين وقتي كه مي بينيم رسانه هاي مهم خارجي اخبار مبارزات<br />
كارگري در ايران را پخش مي كنند، يا فلان مقام سياسي در داخل يا خارج از كشور در مورد سركوب جنبش كارگري<br />
و فشار بر رهبران و فعالين اين جنبش ابراز نگراني مي كند، بايد مطمئن باشيم كه روي جنبش طبقه ما حساب باز<br />
كرده اند. اين مساله، حداقل نشان مي دهد جنبش كارگري به سطح و مرحله اي رسيده كه طبقات ديگر بايد به تنظيم<br />
مناسبات با آن، و يا مهار آن، جدي تر فكر كنند.<br />
در چنين وضعيتي اگر طبقه كارگر و به ويژه مبارزاني كه بار رهبري عملي و هدايت فكري كارگران را به دوش مي<br />
كشند به اهداف و روش هاي طبقات گوناگون براي تاثيرگذاري بر جنبش كارگري آگاه نشوند، كلاهشان پس معركه<br />
است. اولين قدم، پاسخ به اين سوال است كه پشت اين اعلام حمايت ها و انتشار خبرها، سياست كدام طبقه خوابيده<br />
است؟ هدف كوتاه مدت و درازمدت طبقات حاكم و استثمارگر از انجام اين كارها چيست؟ اولين سوال اين نيست كه<br />
چنين حمايت هايي براي ما كارگران نفعي در بر دارد يا نه؟ و آيا به ما كمك مي كند كه راحت تر و كم هزينه تر به<br />
مطالبات و حق و حقوق پايمال شده خود برسيم يا نه؟<br />
ممكنست بپرسيد چه اشكالي دارد كه اين يا آن اتحاديه بزرگ كارگري در غرب، اين يا آن نماينده مجلس در غرب،<br />
در دفاع از مبارزات ما و در اعتراض به دستگيري و آزار نمايندگان ما به دولت ايران نامه اعتراضي بنويسند و روي اين<br />
حكومت سركوبگر فشار بگذارند؟ ممكنست بپرسيد چه اشكالي دارد كه رسانه هاي ماهواره اي، خبر مبارزات و ليست<br />
كشور مختلف نقاط در كارگران بقيه منجمله مردم همه گوش به را ما مطالبات<br />
برسانند؟<br />
جا همين به را اگر بحث<br />
محدود كنيم، مسلما اشكالي در اين كار نمي بينيم. هيچكس مخالف اين نيست كه دولت ضد كارگري تضعيف شود و<br />
سركوب در دستش<br />
اجتماعي هاي جنبش<br />
منجمله<br />
جنبش<br />
نباشد. باز كارگري<br />
هيچكس<br />
مخالف<br />
و رسانه از استفاده<br />
امكانات گسترده خبر رساني و تبليغات به نفع جنبش نيست. ولي اي كاش مساله به اين سادگي و تر و تميزي بود.<br />
مساله اينست كه اين نهادها و رسانه ها و شخصيت ها به هيچوجه دست و پا بسته، از روي حسن نيت يا ساده لوحي
وارد مناسبات با جنبش كارگري نمي شوند. اينها كارشان را بر اساس طرح و نقشه پيش مي برند. مهمتر اين كه، به<br />
علت تسلط نظام سرمايه داري بر كل دنيا و بمباران سياسي و ايدئولوژيك جامعه با ايده ها و باورها و دورنماهايي كه<br />
منافع سرمايه را پاسداري مي كنند، دست و بال بورژوازي در عوامفريبي باز است. اين حرف به معني ناتواني مطلق<br />
جنبش كارگري در استفاده از تضادهاي ميان دشمنان طبقاتي نيست. به معني دوري جستن از ابزار و امكانات واقعي<br />
كه در نتيجه شكاف و رقابت در صفوف سرمايه داري به وجود مي آيد، نيست. بحث اينست كه ما با نيروهايي طرف<br />
هستيم داراي استراتژي معين و تاكتيك هاي مناسب براي آن استراتژي. در مفابل، اگر طبقه كارگر و جنبش كارگري<br />
بدون يك استراتژي صحيح و بدون تاكتيك هايي مناسب وارد اين مصاف شوند، اگر بگويند ”از اين ستون به آن<br />
ستون فرج است“ و فعلا بايد به هر قيمتي كه شده كاري كرد كه كارگران را به عنوان يك طبقه به رسميت بشناسند،<br />
همانطور رفتار كرده اند كه طرف مقابل مي خواهد. نيروها و يا حكومتهاي سرمايه داري از ما حمايت نمي كنند به اين<br />
خاطر كه از مطالبات ما خوششان مي آيد. اينطور نيست كه اگر اينها در جايگاه طبقه حاكمه در ايران بنشينند چنين<br />
فشارها و اجحافاتي را به ما تحميل نخواهند كرد. اينها به دنبال هدف هاي سياسي و اقتصادي بزرگتر و درازمدت ترند.<br />
در درجه اول مي خواهند اوضاع سياسي را به نفع خود تغيير دهند. اگر جنبش كارگري در هر تماس و ارتباطي كه<br />
برقرار مي كند، نداند كه اين فعاليت ها قرار است به ايجاد چه شرايطي خدمت كند و آيا اين در جهت منافع اساسي<br />
طبقه ما خواهد بود يا نه، بي نقشه و دنباله رو باقي خواهد ماند. يعني فقط بر مبناي تاكتيك هاي طبقات ديگر عمل<br />
خواهد كرد و ناخواسته و ندانسته مهره اي در بازي آنها خواهد شد.<br />
اين حرفها يك رشته اصول عام و يا نصيحت هاي اخلاقي نيست. انقلاب طبقه كارگر هيچگاه با دستكش سفيد انحام<br />
نشده و نخواهد شد. اما امروز جنبش كارگري ايران و فعالانش در شرايطي قرار گرفته اند كه اگر در مورد صف دوستان<br />
و دشمنان انقلاب، و متحدان دور و نزديك طبقه كارگر روشن نباشند به راحتي مي توانند به يك نيروي ذخيره در<br />
طرح هاي بورژوازي بومي و بين المللي تبديل شوند. همان منافع و موقعيتي كه كشمكش ميان هيئت حاكمه ايران با<br />
آمريكا و متحدان غربي اش را تا حد درگيري هاي نظامي دامن مي زند، همان رقابتهاي جناحي كه دولت سرمايه دار<br />
در ايران را به عنوان آماج عمده جنبش كارگري تضعيف مي كند و امكانات بيشتري را براي پيشروي طبقه ما مهيا مي<br />
كند، مرز ميان دوستان و دشمنان ما را نيز نامشخص مي كند. اين مساله پيچيده تر و فريبنده تر مي شود وقتي كه
يناسك<br />
اب<br />
لكش<br />
و<br />
ليامش<br />
يرگراك<br />
و<br />
هب<br />
نابز<br />
،پچ<br />
زرم<br />
نايم<br />
تسود<br />
و<br />
نمشد<br />
ار<br />
شودخم<br />
يم<br />
.دننك<br />
دياش<br />
رگا<br />
طقف<br />
ناگدنيامن<br />
سلاجم<br />
يبرغ<br />
و<br />
هناسر<br />
يياه<br />
دننام<br />
يادص”<br />
“اكيرمآ<br />
نابز<br />
تيامح هب<br />
زا<br />
تازرابم<br />
يرگراك<br />
ناريا<br />
هدوشگ<br />
،دندوب<br />
هبرجت<br />
تايانج هدنز<br />
مسيلايرپما<br />
رد<br />
ناتسناغفا<br />
و<br />
قارع<br />
يفاك<br />
دوب<br />
ات<br />
قح نارگراك<br />
بلط<br />
هب<br />
نانيا<br />
دامتعا<br />
.دننكن<br />
اما<br />
ينامز<br />
هك<br />
يهورگ<br />
هب<br />
مسا<br />
عفانم<br />
يروف<br />
هقبط<br />
رگراك<br />
و<br />
كرادت<br />
،مسيلايسوس يارب<br />
رد<br />
شوگ<br />
نارگراك<br />
همزمز<br />
يم<br />
دننك<br />
هك<br />
دياب<br />
اب<br />
يشخب<br />
اهنيمه زا<br />
،دش دحتم<br />
يدج تلاكشم<br />
شيپ<br />
يم<br />
.ديآ<br />
و<br />
نيا<br />
هينايب<br />
نينچ زين<br />
.تسا<br />
هينايب<br />
رد<br />
زاغآ<br />
شلات<br />
يم<br />
هقبط دنك<br />
رگراك<br />
شبنج و<br />
يرگراك<br />
ار<br />
دعاقتم<br />
دنك<br />
هك<br />
ام<br />
رد<br />
فعض عضوم<br />
رارق<br />
.ميراد<br />
هينايب<br />
نيا<br />
فعض<br />
ار<br />
زا<br />
ود<br />
لماع<br />
هجيتن<br />
يم<br />
.دريگ<br />
مكي<br />
نيا<br />
،هك<br />
رد<br />
هقبط لباقم<br />
ام<br />
يورين”<br />
دحتم<br />
تلود<br />
هيامرس هقبط و<br />
راد<br />
“ناريا<br />
رارق<br />
.دراد<br />
مود<br />
نيا<br />
،هك<br />
هب<br />
تلع<br />
تكلاف<br />
يمومع<br />
و<br />
،نمزم<br />
هقبط<br />
رگراك<br />
زا”<br />
مك<br />
نيرت<br />
ناوت<br />
تمواقم<br />
رد<br />
ربارب<br />
تاضرعت<br />
ههبج<br />
هيامرس<br />
رادروخرب<br />
“.تسا<br />
ايآ<br />
نيا<br />
،ريوصت<br />
همه<br />
تيعقاو<br />
ار<br />
سكعنم<br />
يم<br />
؟دنك<br />
هب<br />
چيه<br />
.هجو<br />
يسك<br />
هك<br />
هب<br />
ميژر<br />
يبهذم<br />
و<br />
فوفص<br />
هيامرس هقبط<br />
راد<br />
ناريا<br />
هاگن<br />
دنك<br />
و<br />
فاكش دناوتن<br />
و<br />
،نارحب<br />
و<br />
مدع<br />
يسايس تيعورشم<br />
و<br />
دارفنا<br />
نامكاح<br />
رد<br />
نيب<br />
هدوت<br />
ياه<br />
مدرم<br />
ار<br />
،دنيبب<br />
نودب<br />
كش<br />
عقاو<br />
نيب<br />
؛تسين<br />
هتوك<br />
نيب<br />
.تسا<br />
يسك<br />
هك<br />
راشف<br />
رقف<br />
و<br />
تكلاف<br />
و<br />
رامثتسا<br />
ماجل<br />
هتخيسگ<br />
رب<br />
نارگراك<br />
و<br />
ناشكتمحز<br />
ار<br />
دنيبب<br />
اما<br />
تيفرظ<br />
هتفهن<br />
يراجفنا<br />
رد<br />
هعماج نطب<br />
و<br />
هيلاط<br />
ياه<br />
جاوما<br />
دنلب<br />
تمواقم<br />
هتخيگنادوخ<br />
نانآ<br />
ار<br />
صيخشت<br />
،دهدن<br />
رصنع<br />
هقبط ورشيپ<br />
رگراك<br />
.تسين<br />
هكلب<br />
هلابند<br />
ور<br />
شيارگ<br />
ياه<br />
بقع<br />
،هدنام<br />
لعفنم<br />
و<br />
هدنامرد<br />
رد<br />
هعماج<br />
.تسا<br />
يسك<br />
هك<br />
ياهرابيوج<br />
هدنكارپ<br />
و<br />
هدنيازف<br />
شبنج<br />
ياه<br />
نوگانوگ<br />
يعامتجا<br />
ار<br />
دنيبن<br />
املسم<br />
يامنرود<br />
بلاقنا<br />
و<br />
اهتصرف<br />
و<br />
فياظو<br />
يبلاقنا<br />
مه ار<br />
.ديد دهاوخن<br />
يتقو<br />
شبنج هك<br />
يرگراك<br />
هقبط و<br />
رگراك<br />
فيعض نينچ نيا<br />
و<br />
يب<br />
هانپ<br />
هدننكش و<br />
،دش ريوصت<br />
شيارگ<br />
هب<br />
اهورين<br />
و<br />
ياهداهن<br />
دنمتردق<br />
نيب<br />
يللملا<br />
<br />
هب<br />
هباثم<br />
اهنت<br />
هار<br />
تاجن<br />
<br />
هجوم<br />
هولج<br />
يم<br />
.دنك<br />
اما<br />
ثحب<br />
شبنج”<br />
يرگراك<br />
و<br />
هقبط<br />
رگراك<br />
فيعض :ناريا<br />
<br />
تلود<br />
و<br />
هيامرس هقبط<br />
راد<br />
:ناريا<br />
“يوق<br />
هب<br />
يياهنت<br />
يمن<br />
دناوت<br />
تسايس نآ<br />
رابگرم<br />
اج ار<br />
دزادنيب<br />
و<br />
زا<br />
يزاوژروب<br />
نيب<br />
يللملا<br />
يارب<br />
ام<br />
دحتم<br />
.دزاسب<br />
دياب<br />
داضت<br />
و<br />
لباقت<br />
نيب<br />
ماظن<br />
و<br />
هقبط<br />
مكاح<br />
رب<br />
ناريا<br />
اب<br />
ماظن<br />
نيب<br />
يللملا<br />
داح نانچ نآ<br />
و<br />
قيمع<br />
دوش ريوصت<br />
هك<br />
ناوتب<br />
هب<br />
نينچ ناكما<br />
يداحتا<br />
ركف<br />
.درك<br />
هينايب<br />
يم<br />
:دسيون<br />
...”<br />
هقبط<br />
رگراك<br />
ناريا<br />
اب<br />
يزاوژروب<br />
يا<br />
تسوربور<br />
دوخ هك<br />
رد<br />
لباقت<br />
فص اب<br />
يدنب<br />
طلسم<br />
رد<br />
يسايس ماظن<br />
نيب<br />
يللملا<br />
رارق<br />
.دراد<br />
رگا<br />
تلود<br />
ناريا<br />
رد<br />
هداوناخ”<br />
هب<br />
يناهج حلاطصا<br />
ياهروشك<br />
“كيتاركمد<br />
و<br />
رد<br />
يتيعضو<br />
هباشم<br />
دنليات<br />
و
يليف<br />
نيپ<br />
و<br />
دننام<br />
نآ<br />
رارق<br />
“...تشاد<br />
هينايب<br />
زا<br />
لباقت”<br />
نيب<br />
برغ<br />
و<br />
يساركمد<br />
يبرغ<br />
يگدركرس هب<br />
اكيرمآ<br />
اب<br />
ميژر<br />
“يملاسا<br />
فرح<br />
يم<br />
.دنز<br />
ايآ<br />
ليلحت<br />
هينايب<br />
زا<br />
تابسانم<br />
مكاح يزاوژروب<br />
رد<br />
ناريا<br />
اب<br />
يسايس ماظن”<br />
نيب<br />
“يللملا<br />
قيقد<br />
و<br />
قيمع<br />
و<br />
همه<br />
هبناج<br />
؟تسا<br />
زورما<br />
شكمشك<br />
و<br />
داضت<br />
نايم<br />
ميژر<br />
يروهمج<br />
يملاسا<br />
اب<br />
مسيلايرپما<br />
اكيرمآ<br />
هب<br />
هناتسآ<br />
لباقت<br />
يدج<br />
ات<br />
دح<br />
يريگرد<br />
ياه<br />
يماظن<br />
گنج و<br />
هديسر<br />
.تسا<br />
رگا<br />
دوخ هجوت<br />
ار<br />
هب<br />
نيفرط ياهاعدا<br />
دودحم<br />
مينكن<br />
و<br />
هب<br />
ياهداضت<br />
هشير<br />
يا<br />
رت<br />
حطس رد<br />
نيب<br />
يللملا<br />
هاگن<br />
،مينك<br />
نآ<br />
تقو<br />
املسم<br />
اوعد<br />
ار<br />
نيب<br />
يودرا<br />
دادبتسا<br />
يبهذم<br />
زا<br />
وسكي<br />
و<br />
يساركمد<br />
يبرغ<br />
زا<br />
يوس<br />
رگيد<br />
ميهاوخن<br />
.ديد<br />
اكيرمآ<br />
هب<br />
هباثم<br />
كي<br />
تردقربا<br />
يسايس<br />
<br />
يداصتقا<br />
<br />
يماظن<br />
يارب<br />
دربشيپ<br />
عفانم<br />
يساسا<br />
و<br />
تدمزارد<br />
و<br />
ميكحت<br />
،شتيعقوم<br />
جايتحا<br />
دراد<br />
هك<br />
مظن<br />
طلسم<br />
رد<br />
شخب<br />
يياه<br />
زا<br />
ايند<br />
ار<br />
هب<br />
مه<br />
دنزب<br />
و<br />
تابسانم<br />
تردق<br />
ار<br />
رد<br />
حطس<br />
نيب<br />
يللملا<br />
يزاسزاب<br />
.دنك<br />
هنايمرواخ<br />
رد<br />
ياهتسايس<br />
زورما<br />
،اكيرمآ<br />
شقن<br />
يمهم<br />
افيا<br />
يم<br />
.دنك<br />
رد<br />
بوچراچ<br />
نيا<br />
،اهتسايس<br />
اكيرمآ<br />
يم<br />
دناوت<br />
اب<br />
عجترم<br />
نيرت<br />
و<br />
ماكح نيرتدبتسم<br />
هلمجنم<br />
ميژر<br />
ياه<br />
يبهذم<br />
دقع<br />
داحتا<br />
ددنبب<br />
و<br />
تيعقوم<br />
نانآ<br />
ار<br />
رد<br />
ياهروشك<br />
هطلس تحت<br />
تيبثت<br />
.دنك<br />
اي<br />
يم<br />
دناوت<br />
يياه شخب<br />
زا<br />
مكاح نيعجترم<br />
ار<br />
ينابرق<br />
،هدرك<br />
زا<br />
زكارم<br />
تردق<br />
دنارب<br />
يتح و<br />
نيسح مادص لثم<br />
نانآ<br />
ار<br />
.دشكب<br />
اكيرمآ<br />
يتروص رد<br />
هك<br />
شعفانم<br />
باجيا<br />
دنك<br />
تسنكمم<br />
عاجترا<br />
يبهذم<br />
لثم<br />
قارع<br />
رد<br />
ميهس تردق<br />
؛دنك<br />
اي<br />
نيا<br />
يتانايرج هك<br />
لثم<br />
نابلاط<br />
ار<br />
يارب<br />
يتدم<br />
جامآ<br />
رارق<br />
.دهد<br />
لباقت<br />
زورما<br />
يروهمج نايم<br />
يملاسا<br />
اب<br />
اكيرمآ<br />
ار<br />
دياب<br />
رد<br />
بوچراچ نيا<br />
رد<br />
رظن<br />
.ميريگب<br />
اما<br />
رد<br />
جوا<br />
نيا<br />
،لباقت<br />
يتح ينعي<br />
رگا<br />
گنج كي<br />
مامت<br />
دض رايع<br />
يمدرم<br />
،دوش زاغآ<br />
زاب<br />
مه<br />
هتشر<br />
ياه<br />
دنويپ<br />
ينورد<br />
ماظن<br />
مكاح<br />
رب<br />
ناريا<br />
ار<br />
هب<br />
ماظن<br />
طلسم<br />
رب<br />
ايند<br />
لصتم<br />
هاگن<br />
يم<br />
.دراد<br />
ماظن<br />
،ناريا<br />
يماظن<br />
تحت<br />
هطلس<br />
مسيلايرپما<br />
تسا<br />
هك<br />
عفانم<br />
يساسا<br />
هيامرس<br />
ياه<br />
يتسيلايرپما<br />
هلمجنم)<br />
هيامرس<br />
ياه<br />
(يياكيرمآ<br />
ار<br />
رد<br />
روشك<br />
و<br />
هقطنم<br />
نيمات<br />
يم<br />
دنك<br />
و<br />
موادت<br />
يم<br />
.دشخب<br />
هار<br />
رود<br />
:ميورن<br />
ناريا<br />
رد<br />
ميسقت<br />
راك<br />
نيب<br />
يللملا<br />
هفيظو<br />
يمهم<br />
رد<br />
ديلوت<br />
و<br />
رودص<br />
تفن<br />
يارب<br />
زكارم<br />
ديلوت<br />
و<br />
تشابنا<br />
هيامرس<br />
يتسيلايرپما<br />
هب<br />
هدهع<br />
دراد<br />
و<br />
لك<br />
ماظن<br />
يتسيلايرپما<br />
هلمجنم<br />
اكيرمآ<br />
زا<br />
نيا<br />
هلاسم<br />
دوس<br />
يم<br />
.درب<br />
اما<br />
هب<br />
رظن<br />
يم<br />
ديآ<br />
هك<br />
ناگدنسيون<br />
،هينايب<br />
اهاعدا<br />
و<br />
تاغيلبت<br />
اكيرمآ<br />
رد<br />
دروم<br />
يسايس ماظن<br />
كيتاركمد<br />
و<br />
يناهج هداوناخ”<br />
“يساركمد<br />
يدج ار<br />
هتفرگ<br />
دنا<br />
و<br />
ليلحت<br />
دوخ ياه<br />
ار<br />
رب<br />
نيا<br />
هياپ<br />
هداد رارق<br />
.دنا<br />
هينايب<br />
زا<br />
فص”<br />
يدنب<br />
طلسم<br />
رد<br />
ماظن<br />
يسايس<br />
نيب<br />
“يللملا<br />
تبحص<br />
يم<br />
دنك<br />
هك<br />
هب<br />
رظن<br />
يم<br />
ديآ<br />
هب<br />
اكيرمآ<br />
و<br />
نادحتم<br />
شكيدزن<br />
هراشا<br />
.دراد<br />
شثحب<br />
تسنيا<br />
هك<br />
اهنيا<br />
رد<br />
لباقت<br />
اب<br />
تلود<br />
ناريا<br />
رارق<br />
هتفرگ<br />
دنا<br />
و<br />
اتدعاق<br />
كي<br />
شخب<br />
ريغ<br />
طلسم<br />
مه
تسه<br />
هك<br />
يلباقت<br />
اب<br />
نيا<br />
تلود<br />
دياش .درادن<br />
روظنم<br />
هيسور<br />
نيچ و<br />
دشاب<br />
اي<br />
يياهروشك<br />
ريظن<br />
لائوزنو<br />
و<br />
.ابوك<br />
نيا<br />
كي<br />
ليلحت<br />
قيقد<br />
تسين<br />
و<br />
يمن<br />
دناوت<br />
رد<br />
صيخشت<br />
عاضوا<br />
فص و<br />
يدنب<br />
يعقاو<br />
اهورين<br />
يكمك<br />
هب<br />
شبنج<br />
يرگراك<br />
ام<br />
.دنكب<br />
لاس يط<br />
ياه<br />
،ريخا<br />
هقبط<br />
رگراك<br />
رد<br />
ناريا<br />
اب<br />
راشف<br />
هدنيازف<br />
هيامرس<br />
و<br />
ليمحت<br />
طيارش<br />
تخس<br />
رت<br />
يراك<br />
وربور<br />
هدش<br />
.تسا<br />
دودحم<br />
قح ندش<br />
قوقح و<br />
يرگراك<br />
و<br />
شرتسگ<br />
يراكيب<br />
و<br />
رقف<br />
دهاش ار<br />
هدوب<br />
بوكرس .تسا<br />
ميقتسم<br />
ار<br />
اهراب<br />
هبرجت<br />
هدرك<br />
.تسا<br />
رييغت<br />
نيناوق<br />
ار<br />
هب<br />
تسايس عفن<br />
“يزاس يصوصخ”<br />
و<br />
شرتسگ<br />
داصتقا<br />
يلاربيلوئن<br />
هب<br />
مشچ<br />
هديد<br />
.تسا<br />
و<br />
تباصا<br />
شكرت<br />
ياه<br />
“يزاس يناهج”<br />
ار<br />
مسج رب<br />
و<br />
دوخ حور<br />
ساسحا<br />
هدرك<br />
.تسا<br />
لك<br />
يسايس ماظن<br />
طلسم<br />
رب<br />
يماح ،ايند<br />
و<br />
نابهگن<br />
نيا<br />
تيعضو<br />
ميخو<br />
.تسا<br />
نيا<br />
يسايس ماظن<br />
هدنيامن<br />
و<br />
باتزاب<br />
هيامرس يناهج ماظن<br />
يراد<br />
طيارش رد<br />
ينونك<br />
؛تسا<br />
و<br />
زورما<br />
لك<br />
هيامرس ماظن<br />
يراد<br />
نودب<br />
يارجا<br />
حرط<br />
ياه<br />
نامناخ<br />
زادنارب<br />
دض و<br />
يرگراك<br />
هك<br />
يم<br />
مينيب<br />
يمن<br />
دناوت<br />
هب<br />
تايح<br />
دوخ<br />
همادا<br />
.دهد<br />
نيا<br />
هلاسم<br />
هن<br />
طقف<br />
رد<br />
دروم<br />
ناريا<br />
هك<br />
رد<br />
يياهروشك<br />
ريظن<br />
دنليات<br />
و<br />
نيپيليف<br />
قدص مه<br />
يم<br />
.دنك<br />
تسنكمم<br />
هب<br />
ام<br />
دنيوگب<br />
هك<br />
رد<br />
نيپيليف<br />
اي<br />
دنليات<br />
هيداحتا<br />
ياه<br />
يرگراك<br />
دوجو<br />
دراد<br />
اما<br />
رد<br />
،ناريا<br />
تلود<br />
لمحت<br />
چيه<br />
يلكش<br />
زا<br />
لكشت<br />
لقتسم<br />
نارگراك<br />
ار<br />
.درادن<br />
تسنكمم<br />
دنيوگب<br />
نيمه<br />
توافت<br />
ثعاب<br />
يم<br />
دوش<br />
هك<br />
نارگراك<br />
رد<br />
نيپيليف<br />
و<br />
دنليات<br />
دنناوتب<br />
رد<br />
لباقم<br />
مجاهت<br />
هيامرس<br />
و<br />
تلود<br />
هيامرس<br />
راد<br />
تمواقم<br />
دننك<br />
اما<br />
رد<br />
ناريا<br />
نيا<br />
راك<br />
هب<br />
يراوشد<br />
و<br />
اب<br />
لمحت<br />
هنيزه<br />
ياه<br />
نكشرمك<br />
تروص<br />
يم<br />
.دريگ<br />
رد<br />
خساپ<br />
هب<br />
نيا<br />
للادتسا<br />
ارصتخم<br />
يم<br />
مييوگ<br />
هك<br />
نارگراك<br />
رد<br />
نآ<br />
ود<br />
روشك<br />
اب<br />
تدش<br />
راك<br />
و<br />
تاعاس<br />
ينلاوط<br />
راك<br />
دنهجاوم<br />
و<br />
حطس<br />
اهدزمتسد<br />
رايسب<br />
نيياپ<br />
.تسا<br />
رد<br />
اجنآ<br />
ياهتسايس<br />
يداصتقا<br />
لاربيلوئن<br />
و<br />
ريبادت<br />
يناهج<br />
يزاس<br />
تساهتدم<br />
هك<br />
تفس لكش هب<br />
تخس و<br />
هدش هدايپ<br />
.تسا<br />
هتبلا<br />
هجيتن<br />
يا<br />
هك<br />
هينايب<br />
دهاوخ يم<br />
زا<br />
نيا<br />
ثحب<br />
دنليات<br />
دريگب<br />
نيا<br />
تسين<br />
هك<br />
اجنآ<br />
هيداحتا<br />
يرگراك<br />
تسه<br />
و<br />
اجنيا<br />
.تسين<br />
هكلب<br />
تسنيا<br />
هك<br />
رد<br />
دروم<br />
،ناريا<br />
يم<br />
ناوت<br />
اب<br />
يياهورين<br />
هك<br />
رد<br />
يناهج هداوناخ”<br />
ياهروشك<br />
ياج “كيتاركمد<br />
دنراد<br />
؛دش دحتم<br />
و<br />
هب<br />
تلع<br />
عضو<br />
،دوجوم<br />
ام<br />
نينچ ميروبجم<br />
.مينك<br />
اما<br />
رد<br />
نيپيليف<br />
و<br />
،دنليات<br />
رگيد<br />
يزاين<br />
هب<br />
نيا<br />
راك<br />
.تسين<br />
اريز<br />
يزاوژروب<br />
نيب<br />
يللملا<br />
و<br />
يموب<br />
شيپاشيپ<br />
هقبط<br />
رگراك<br />
و<br />
هيداحتا<br />
ياه<br />
يرگراك<br />
ار<br />
هب<br />
هتخانش تيمسر<br />
و<br />
يناديم<br />
يارب<br />
هزرابم<br />
و<br />
رد تيلاعف<br />
رايتخا<br />
نارگراك<br />
هداد رارق<br />
.تسا<br />
ينعي<br />
رد<br />
نآ<br />
اهروشك<br />
شيپاشيپ<br />
هنيمز<br />
داحتا<br />
اب<br />
يشخب<br />
زا<br />
يزاوژروب<br />
نيب<br />
يللملا<br />
رد<br />
بلاق<br />
تيلاعف<br />
هيداحتا<br />
ياه<br />
يرگراك<br />
مهارف<br />
و<br />
هدش يلمع<br />
.تسا
بيانيه بعد از اين زمينه چيني، توجه جنبش كارگري ايران را به يك نيروي ”قابل دسترس“ كه براي اتحاد و پشتيباني<br />
از طبقه كارگر ايران قدم جلو گذاشته، جلب مي كند. اين نيرو، ”اتحاديه هاي آزاد جهاني“ نام دارد كه به اختصار<br />
هاي سياست كند نمي تلاش حتي ندارد؛ نيرو اين سابقه توضيح به چنداني علاقه بيانيه شود. مي خوانده<br />
ITUC<br />
عمومي<br />
چه نيرو اين مورد در بيانيه از ما دهد. نشان ما به دنيا كنوني اوضاع در را جهاني“ آزاد هاي ”اتحاديه<br />
دستگيرمان مي شود؟ اول اين كه نويسندگان بيانيه و شماري ديگر از علاقمندان و فعالان ايراني جنبش كارگري در<br />
يك حمايت ”جلب هدف با خودشان قول به اند: داشته هايي همكاري نيرو اين با اخير سالهاي طي كشور حارج<br />
اتحاديه اروپايي“. دوم اين كه ”اتحاديه هاي آزاد جهاني“ يك جريان يكدست نيست و بر مبناي تناسب قواي دروني<br />
اش، سياست هاي گاه متناقض اتخاذ مي كند. از نظر بيانيه، بعصي از اين اتحاديه هاي كارگري غرب همبستگي بين<br />
المللي را در چارچوب منافع سرمايه خودي تبيين مي كنند، و بعضي ديگر بر اساس منفعت طبقاتي مشترك جهاني<br />
كارگران. بيانيه به ما مي گويد كه در صفوف اين نيرو ”مجموعه اي از اتحاديه هاي مبارز و طيف وسيعي از فعالين چپ<br />
و سوسياليست در حال مبارزه اند“ كه در راه همبستگي جهاني كارگران“از فداكاري هاي كوچك و گاه بزرگ نيز ابايي<br />
ندارند.“ سوم اين كه، مجموعه اين اتحاديه ها<br />
” رب بستر رفرميسم قرار داشته و در چهارچوب هاي حفظ نظم موجود<br />
مبارزه مي كنند.“<br />
بيانيه به ما نمي گويد كه ”اتحاديه هاي آزاد جهاني“<br />
حداقل طي سه دهه (1990<br />
(1960<br />
يك ابزار<br />
تبليغ بسيج و<br />
سياسي در بين كارگران به نفع بلوك غرب سرمايه داري عليه بلوك شرق سرمايه داري بود. از آنجايي كه بلوك شرق<br />
خود را در سطح بين المللي نماينده طبقه كارگر وانمود مي كرد، فعاليت ”اتحاديه هاي آزاد جهاني“ براي سرمايه داري<br />
غرب اهميت زيادي داشت. يكي از كارهاي مهم اين جريان، پشتيباني از اعتراضات كارگري در بلوك شوروي بود.<br />
خصوصا در مورد لهستان و اتحاديه ”سوليدارنوش“ (همبستگي) كه توانست نقش سياسي مهمي در تضعيف و ايجاد<br />
شكاف در جوامع اروپاي شرقي بازي كند. بيانيه به ما نمي گويد كه ”اتحاديه هاي متمايل به چپ از نوع چي جيله در<br />
ايتاليا و ث ژ ت در فرانسه“ در دو دهه<br />
1960<br />
و 1970ميلادي به مثابه چماق سركوب عليه نيروهاي كمونيست و چپ<br />
انقلابي در اين دو كشور مورد استفاده دولت سرمايه داري امپرياليستي قرار گرفتند. در آن سالها، اين دو اتحاديه<br />
بخش مهمي از كارزار سياسي بورژوازي خودي عليه به اصطلاح ”تروريسم“ (يعني كل جنبش كمونيستي و انقلابي) را
شآ”<br />
به پيش مي بردند و تعدادي از اعضايشان به مثابه نيروي ضربت در كنار پليس عليه تظاهرات پرولترها و دانشجويان و<br />
جوانان ضد سيستم وارد عمل مي شدند. بيانيه به ما نمي گويد كه بعد از پايان جنگ سرد و فروپاشي بلوك شرق،<br />
بخشي از نيروهاي ”چپ“ سرخورده كه قبلا متحدان خود را در بلوك شوروي جستجو مي كردند به تجديد نظر در<br />
مواضع سابق خود پرداختند و از موضع ضعف، اينجا و آنجا به صفوف ”اتحاديه هاي آزاد جهاني“ پيوستند. اين نيروها<br />
اگر قبلا مواضع رفرميستي خود را با رنگ و لعاب چپ تري عرضه مي كردند، بعد از پيوستن به اين جريان ”اساسا بر<br />
بستر رفرميسم“ قرار گرفتند.<br />
بيانيه به ما نمي گويد كه عليرغم وجود تمايزات ميان نيروهاي متشكل در ”اتحاديه هاي آزاد جهاني“، چه مواضع و<br />
سياستهاي مشتركي اين مجموعه را به هم متصل مي كند؟ اتحادشان در چيست؟ آيا اين مجموعه، جهت گيري ها و<br />
سياستهاي كلي مشترك، و سخنگويان مشتركي دارد؟ طي سال هاي اخير، گردن گذاشتن به روند ”جهاني سازي“<br />
محور اتصال ”اتحاديه هاي آزاد جهاني“ بوده است. اين جريان، محل پيوند قشر ممتاز و مرفه كارگران در غرب با<br />
بخشهايي از طبقه كارگر شاغل است كه ”گلوباليزاسيون“ امپرياليستي را به مثابه<br />
” كي واقعيت“ پذيرفته اند. يعني<br />
كساني كه تنها راه چاره را انطباق و يا تنظيم منافع ”كارگري“ با سياستهاي اقتصادي امپرياليسم در دوره حاضر مي<br />
دانند. ”اتحاديه هاي آزاد جهاني“ در همين زمينه، جزوه آموزش گلوباليزاسيون منتشر كرده اند. پيام شان به طبقه<br />
كارگر اينست كه:<br />
كشك خاله ته، بخوري پاته نخوري پاته.“ اين در حالي است كه مبارزه مداوم توده هاي پرولتر<br />
و زحمتكش و تحتاني، به ويژه كارگران حاشيه اي و مهاجر در كشورهاي غربي، بيش از يك دهه است كه عليه جهاني<br />
سازي جريان دارد و به يكي از مولفه هاي مهم مبارزه طبقاتي در اين كشورها تبديل شده است. اين همان مبارزه اي<br />
است كه از نظر بيانيه بازتابي از ”سنت جنبش هاي خرده بورژوايي و روشن فكري داراي جهت گيري هاي ضد سرمايه<br />
داري، آنارشيستي و آنتي گلوباليزاسيون“ است.<br />
بيانيه به ما در مورد مواضعي كه ”اتحاديه هاي آزاد جهاني“ در قبال وقايع و تحولات سياسي مهم دنيا اتخاذ كرده،<br />
چيز چنداني نمي گويد. براي مثال خوانندگان بيانيه از اين با خبر نمي شوند كه دبير كل اتحاديه هاي آزاد جهاني به<br />
هنگام دستگيري صدام حسين توسط ارتش آمريكا از اين واقعه ابراز خوشوقتي كرد و آن را ”ضربه اي مهم به كساني<br />
دانست كه مي كوشند مانع دمكراسي شدن عراق شوند.“ يعني درست همان موضعي را گرفت كه از زبان جرج بوش و
همدستانش شنيده مي شد. بيانيه به ما نمي گويد كه موضع ”اتحاديه هاي آزاد جهاني“ در مورد جنگهاي انقلابي جاري<br />
در دنيا كه منافع طبقه سرمايه دار دلال بومي و امپرياليستها را همزمان مورد حمله قرار مي دهند چيست. بيانيه در<br />
مورد جنبشها و نيروهايي كه به واقع مي توانند و بايد متحدان نزديك و مستحكم طبقه كارگر و جنبش كارگري در<br />
ايران باشند به ما هيچ نمي گويد.<br />
ممكنست نويسندگان بيانيه بگويند كه ما با دفتر و دستك و مقامات رسمي ”اتحاديه هاي آزاد جهاني“ كاري نداريم.<br />
نگاه ما به همان جريانات ”چپ صديق“ و سوسياليستي است كه گفتيم در راه همبستگي بين المللي طبقه كارگر حاضر<br />
به هر نوع فداكاري هاي كوچك و بزرگ هستند. ممكنست بگويند ما با اين جريان تماس برقرار مي كنيم تا روي<br />
سياستهاي عمومي ”اتحاديه هاي آزاد“ تاثير بگذاريم. اما معني همبستگي بين المللي طبقه كارگر جهاني و راه و روش<br />
ابزار عملي و<br />
چيست؟ آن كردن<br />
آيا جريانات<br />
نظر مورد<br />
بيانيه حاضرند<br />
نفع به<br />
همبستگي<br />
المللي، بين<br />
عليه فعاليت<br />
سرمايه<br />
هاي بورژوازي<br />
كشورهاي در خودشان<br />
آيا بزنند؟ جدي اقدامات به دست و كنند گيري موضع سلطه تحت<br />
حاضرند از سطح صدور چند اعلاميه همبستگي با كارگران و ارسال نامه هاي اعتراضي به روساي دولت يا مقامات<br />
وزارت كار فراتر روند؟ براي مثال آيا حاضرند براي تحريك افكار عمومي در مورد جناياتي كه توسط طبقات حاكمه<br />
كشورهاي تحت سلطه اتفاق مي افتد و بورژوازي امپرياليستي در آن نقش تعيين كننده دارد، در كشور خودشان از<br />
حربه اعتصاب استفاده كنند؟ آيا حاضرند بعد از عقد قراردادهاي اقتصادي كلان دولت هاي خودي با جمهوري اسلامي،<br />
پايه هاي كارگري خود را به مقابل مجلس و كاخ نخست وزيري بكشانند و اعتراض كنند؟ اينها چنين نكرده اند و<br />
نخواهند<br />
كشورهاي در موجود نظم از جزئي را خود زيرا كرد.<br />
به را اينها ملي“، ”منافع نوع يك دانند. مي غربي<br />
بورژوازي خودي و سودهاي كلاني كه از كشورهاي تحت سلطه بيرون مي كشد و به درون جوامع غربي پمپاژ مي كند<br />
پيوند مي دهد. حالا اگر نيرويي پيدا شود كه بخواهد پايش را از گليم فعاليت هاي رايج درازتر كند و فراخوان اعتراض<br />
رزمنده صادر كند، پايه هاي ”اتحاديه هاي آزاد جهاني“ به او جواب مثبت نخواهند داد. اين ”پايه كارگري“ با آن نوع<br />
مبارزات و اعتراضات رزمنده سر سازگاري ندارد. به گروه خوني اش نمي خورد.<br />
بيانيه مرتبا از اتحاد و متحدان بين المللي صحبت مي كند اما به نظر مي آيد كه اتحاد را با ”كمك بلاعوض“ اشتباه<br />
گرفته است. اتحاد دو طرف دارد. بيانيه فقط از چيزهايي كه در اين اتحاد نصيب جنبش كارگري ايران خواهد شد
صحبت مي كند. سوال اينجاست كه طرف مقابل از جنبش كارگري و طبقه كارگر ايران چه توقع و انتظاري دارد؟ از ما<br />
مي خواهد كه چكارهايي بكنيم و چه كارهايي نكنيم؟ اگر بغضي موضع گيري ها و عملكردهاي سياسي ما به مذاق آن<br />
متحدان خوش<br />
نيامد<br />
چه عكس<br />
العملي<br />
نشان خواهند<br />
بي خيال داد؟<br />
خواهند بود،<br />
تذكر خواهند داد،<br />
رابطه قطع يا<br />
خواهند كرد؟ بيانيه اينطور تصوير مي كند كه جنبش كارگري مثل يك فقير گرسنه در خيابانها<br />
سرگردان است و<br />
”اتحاد بين المللي“ مثل يك اسكناس 50توماني روي زمين افتاده است. اين طرف و آن طرف نگاه مي كند و مي بيند<br />
كه كسي حواسش نيست. عقل سليم حكم مي كند كه آن را بردارد و با آن ناني بخرد و جان خود را نجات دهد. اما به<br />
نظر ما، تصوير واقعي اين ”اتحاد بين المللي“ بيشتر شبيه طعمه بر سر قلاب است. قبل از اين كه آن را قورت بدهيد<br />
گلويتان شكافته مي شود.<br />
بيانيه در تحليل از وضعيت طبقه كارگر در ايران چنين مي گويد: ”طبقه كارگر از يك سو با رژيم و طبقه اي درگير<br />
هارترين از يكي ي دهنده سازمان ي مثابه به كه است<br />
اجتماعي ي مولفه هرگونه و همه مزدي، بردگي اشكال<br />
تاريخي در تعيين سطح مزد و معاش كارگران را حذف كرده و اكثريت سنگيني از مزدبگيران را در معرض نابودي<br />
فيزيكي قرار داده است.“ و كمي جلوتر اضافه مي كند: ”امروز اين بورژوازي خودي و دولت سياه و سركوب گر آن است<br />
كه موجوديت طبقه كارگر را به عنوان يك طبقه هدف حمله ي اصلي خود قرار داده است.“ و بالاخره اين كه: ”جدال<br />
امروز طبقه كارگر ايران با بورژوازي حاكم و دولت اش بيش از هر چيز جدالي است بر سر حق زندگي. مبارزه اي است<br />
بر سر بود و نبود. امروز طبقه كارگر ايران هنوز براي به رسميت شناخته شدن به عنوان يك طبقه مبارزه مي كند.“<br />
حرفهاي دلنشيني است. اكثريت كارگران ايران به ويژه قديمي ترها كه امكان مقايسه شرايط سي سال پيش با امروز<br />
را دارند، سقوط سطح معيشت و مزد را با پوست و گوشت خود احساس مي كنند. اما باز هم بيانيه همه چيز را نمي<br />
گويد و مهمتر اين كه، از اين واقعيات نتيجه گيري نادرست مي كند. اولين نكته اساسي ناگفته اينست كه: منافع نظام<br />
جهاني سرمايه داري در برقراري و تداوم هارترين اشكال بردگي مزدي در كشورهاي تحت سلطه است. ايران يكي از<br />
اين كشورهاست ولي تنها كشور نيست. پايين كشاندن سطح معيشت و رفاه و دستمزد كارگران و گسترش فقر و<br />
فلاكت و گراني، كاملا بر منافع و تدابير سرمايه امپرياليستي و سرمايه هاي بزرگ بومي دلال امپرياليسم منطبق است.<br />
بيانيه هيچ حرفي از نسخه ها يا دستورات نهادهاي بين المللي مانند ”بانك جهاني“ و ”صندوق بين المللي پول“ نمي
زند. انگار نه انگار كه طرح هاي خصوصي سازي اقتصاد، حذف سوبسيدها، تعديل نيروي كار، حذف هزينه هاي تامين<br />
اجتماعي، تغيير قوانين كار به نفع و براي تشويق سرمايه داران را همين نهادها در برابر دولت هاي كشورهاي تحت<br />
سلطه گذاشته اند. اينها را نمي گوييم كه رژيم و طبقه حاكم در ايران را مامور و معذور معرفي كنيم. منافع طبقاتي اين<br />
رژيم در پياده كردن همين نسخه هاي اقتصادي نئوليبرالي در شرايط گلوباليزاسيون است؛ مجري اين طرح هاي ضد<br />
كارگري و ضد مردمي همين رژيم است؛ و بدون شك آماج عمده مبارزات طبقه كارگر و توده هاي زحمتكش و تحت<br />
ستم در ايران نيز همين رژيم است. اما بيانيه آمده و يك نظام فراگير جهاني با دولت ها و نهادهاي قدرتمند بين<br />
المللي اش را از تصوير پاك كرده است. اگر اين كار را نمي كرد، آيا مي توانست به سادگي بخشي از اين نيروهاي بين<br />
المللي را به عنوان متحدين روز طبقه كارگر ايران جا بزند؟<br />
دومين نكته اساسي اينست كه تشديد استثمار طبقه كارگر و ”حذف يا كاهش شديد مولفه هايي مانند هنر، آموزش،<br />
بهداشت و حتي پوشاك و مسكن مناسب در تعيين دستمزد“ كارگران ايران (و ساير كشورهاي تحت سلطه)، به معناي<br />
بازتوليد يا تجديد حيات طبقه كارگر در شرايطي بدتر و نامساعدتر از پيش است؛ و نه به معني نابودي فيزيكي طبقه<br />
ما. هدف طبقه بورژوازي، نابودي فيزيكي يا از بين بردن موجوديت طبقه كارگر نيست. نابودي طبقه كارگر يعني منتفي<br />
شدن منبع استثمار كه همان نيروي كار است و نتيجه اي جز نابودي طبقه بورژوازي ندارد. اين يك بحث تئوريك<br />
صرف و بديهي نيست. اين واقعيتي عيني است كه بارها و بارها در كشورهاي مختلف و در مقاطع گوناگون در مقابل<br />
است كافي است. شده تكرار ما چشم<br />
كشورهاي از به بسياري<br />
تا كنيد نگاه آفريقايي<br />
معيارهاي ”جديدتر“ و<br />
تكان<br />
دهنده تري را براي ”نابودي فيزيكي“ كارگران به چشم ببينيد. شايد نويسندگان بيانيه با مشاهده وضعيت هم طبقه<br />
اي ما در آن كشورها يكباره به اين نتيجه برسند كه ”بابا! صد رحمت به ايران خودمان!“ ولي حتي در آنجا نيز طبقه<br />
كارگر از نظر فيزيكي حذف نمي شود؛ بلكه موجوديتش با شرايط جديد استثمار و بي حقوقي انطباق مي يابد. و البته<br />
در اين شرايط، عنصر ديگري تقويت مي شود كه نويسندگان بيانيه توجه چنداني به آن ندارند: جبر غير اقتصادي.<br />
يعني اهرم هايي اضافه بر جبر پايه اي اقتصادي (نياز كارگر به فروش نيروي كارش براي ادامه زندگي) در جامعه فعال<br />
مي شود. براي مثال نقش استبداد و سركوب سياسي پر رنگ تر مي شود؛ مهار ايدئولوژيك كارگران و توده هاي مردم
زا<br />
هار<br />
ييوشزغم<br />
يبهذم<br />
و<br />
تاغيلبت<br />
يتسيلانويسان<br />
يعاجترا<br />
شيب<br />
زا<br />
شيپ<br />
ترورض<br />
اديپ<br />
يم<br />
؛دنك<br />
تابسانم<br />
يتنس<br />
يگداوناخ<br />
هريشع و<br />
يا<br />
و<br />
يلحم<br />
يهدنامزاس رد ييارگ<br />
يورين<br />
راك<br />
و<br />
ميظنت<br />
ياهدادرارق<br />
راك<br />
شقن<br />
يرتمهم<br />
يزاب<br />
يم<br />
.دنك<br />
هتبلا<br />
هچنآ<br />
شيب<br />
زا<br />
ره<br />
زيچ<br />
ثعاب<br />
شسرپ<br />
و<br />
ينارگن<br />
يدج<br />
ام<br />
،دوش يم<br />
ليلحت<br />
ياه<br />
هبناجكي<br />
و<br />
اي<br />
نييبت<br />
ياه<br />
كيروئت<br />
تسردان<br />
هينايب<br />
؛تسين<br />
هكلب<br />
قطنم<br />
مكاح<br />
رب<br />
نآ<br />
.تسا<br />
رگا<br />
رارق<br />
دوب<br />
افرص<br />
رب<br />
هياپ<br />
ءازجا<br />
فلتخم<br />
و<br />
عضاوم<br />
و<br />
ياهاعدا<br />
ينوگانوگ<br />
هك<br />
هينايب<br />
هتشابنا<br />
زا<br />
تساهنآ<br />
تواضق<br />
،مينك<br />
نكمم<br />
دوب<br />
نآ<br />
يدنس ار<br />
يطاقتلا<br />
.ميمانب<br />
نكمم<br />
دوب<br />
لابند<br />
شيارگ<br />
اه<br />
قباوس و<br />
توافتم<br />
اي<br />
داضتم<br />
جنپ<br />
اضما<br />
هدننك<br />
نآ<br />
ميدرگب<br />
ات<br />
در<br />
ياپ<br />
ره<br />
كي<br />
ار<br />
رد<br />
هشوگ<br />
يا<br />
زا<br />
هينايب<br />
اديپ<br />
دياش .مينك<br />
هاگن<br />
يضعب<br />
ناگدنناوخ زا<br />
هينايب<br />
هب<br />
يتارابع<br />
ريظن<br />
نيا<br />
دوش هتخود<br />
:هك<br />
يمامت”<br />
هيامرس ي هقبط<br />
،راد<br />
رد<br />
ره<br />
ي هطقن<br />
،ايند<br />
مصخ<br />
يتاقبط<br />
يتسيلايسوس شبنج<br />
نارگراك<br />
رامشب<br />
يم<br />
دياش “.دنيآ<br />
يضعب<br />
اه<br />
هك<br />
لاح<br />
و<br />
ياوه<br />
هدنمزر<br />
يرت<br />
دنراد<br />
هب<br />
تارابع<br />
ريز<br />
لد<br />
شوخ<br />
:دننك<br />
نامرآ”<br />
ييارگ<br />
هصيصخ<br />
ي<br />
يگشيمه<br />
شبنج<br />
،“يرگراك<br />
بزح”<br />
يبلاقنا<br />
هقبط<br />
،“رگراك<br />
ياهدراگ”<br />
حلسم<br />
عافد<br />
“يرگراك<br />
و<br />
هتبلا<br />
زور”<br />
!“مايق<br />
اما<br />
مكاح قطنم<br />
رب<br />
هينايب<br />
هك<br />
رد<br />
هجيتن<br />
يريگ<br />
ياه<br />
يلمع<br />
تسايس و<br />
ياه<br />
زور<br />
نآ<br />
زورب<br />
،هتفاي<br />
همه<br />
نيا<br />
ترابع<br />
يزادرپ<br />
ياه<br />
هب<br />
رهاظ<br />
پچ<br />
ار<br />
هب<br />
يياهوزرآ<br />
رود<br />
يارب<br />
هدنيآ<br />
يا<br />
مولعمان<br />
و<br />
رد<br />
تقو”<br />
لگ<br />
“ين<br />
ليدبت<br />
يم<br />
.دنك<br />
نتخادرپ<br />
هب<br />
يامنرود<br />
بلاقنا<br />
يرگراك<br />
اي<br />
يزوريپ<br />
مسيلايسوس<br />
زا<br />
هاگديد<br />
،هينايب<br />
عوضوم<br />
نيا<br />
هلاقم<br />
.تسين<br />
ام<br />
ارصحنم<br />
دوخ هجوت<br />
ار<br />
رب<br />
مكاح قطنم<br />
رب<br />
هينايب<br />
زكرمتم<br />
يم<br />
.مينك<br />
دودحم<br />
ندرك<br />
شبنج فادها<br />
،يرگراك<br />
نيياپ<br />
حطس ندروآ<br />
عقوت<br />
هقبط<br />
،رگراك<br />
و<br />
رب<br />
نيا<br />
هياپ<br />
هب<br />
لابند<br />
دحتم<br />
نتشگ<br />
زا<br />
فوفص نورد<br />
نانمشد<br />
،يتاقبط<br />
لك<br />
قطنم<br />
هينايب<br />
.تسا<br />
رب<br />
يانبم<br />
يقطنم<br />
هك<br />
رد<br />
تلامج<br />
ريز<br />
نايب<br />
،هدش<br />
هنيمز<br />
يكيدزن<br />
و<br />
شزاس<br />
اب<br />
ياهتردق<br />
زواجتم<br />
يتسيلايرپما<br />
و<br />
يتح<br />
يياهشخب<br />
زا<br />
همكاح تئيه<br />
ينونك<br />
ناريا<br />
مهارف<br />
.تسا<br />
تقد<br />
:دينك<br />
نادحتم”<br />
هقبط زورما<br />
رگراك<br />
ار<br />
زين<br />
اقيقد<br />
رد<br />
نايم<br />
يناسك<br />
تسج دياب<br />
هك<br />
زا<br />
قح نيا<br />
(تايح قح)<br />
هقبط<br />
رگراك<br />
هب<br />
عافد<br />
رب<br />
شبنج ؛“دنزيخ يم<br />
يرگراك<br />
ناريا<br />
دياب<br />
دناوتب<br />
اب<br />
يرايشه<br />
و<br />
تيارد<br />
يتاقبط<br />
هب<br />
يبايزرا<br />
زا<br />
لمع<br />
درك<br />
يعقاو<br />
ياهورين<br />
عفنيذ<br />
رد<br />
هزرابم<br />
شا<br />
،هتخادرپ<br />
و<br />
زا<br />
نايم<br />
نآ<br />
اه<br />
عيسو<br />
نيرت<br />
نادحتم<br />
ار<br />
يارب<br />
دوخ ي هزرابم<br />
.دنيزگرب<br />
صخاش نيمه<br />
هب<br />
قيرط<br />
يلوا<br />
تسايس رد<br />
نيب<br />
شبنج يللملا<br />
يرگراك<br />
قدص زين<br />
يم<br />
؛“دنك<br />
دنويپ”<br />
اب<br />
نادحتم<br />
نيب<br />
يللملا<br />
زا<br />
كي<br />
وس<br />
و<br />
هدافتسا<br />
زا<br />
فاكش<br />
يروهمج<br />
يملاسا<br />
و<br />
برغ<br />
يارب<br />
ندناسر<br />
يادص<br />
دوخ<br />
هب<br />
شوگ<br />
ي هدوت<br />
عيسو<br />
نارگراك<br />
<br />
زورما<br />
<br />
يكي<br />
زا<br />
يتايح ياهزاين<br />
و<br />
يروف<br />
شبنج نيلاعف<br />
يرگراك<br />
؛“تسا<br />
شبنج”<br />
يرگراك
ناريا<br />
يمن<br />
دناوت<br />
رد<br />
نايرج<br />
ي هزرابم<br />
داح<br />
شيوخ<br />
شيپاشيپ<br />
رب<br />
ساسا<br />
يياهرايعم<br />
هب<br />
كيكفت<br />
فوفص<br />
تسود<br />
و<br />
نمشد<br />
تسد<br />
دنزب<br />
هك<br />
دنور<br />
هزرابم<br />
يتاقبط<br />
زونه<br />
رد<br />
روتسد<br />
راك<br />
هتشاذگن<br />
.تسا<br />
نيدحتم<br />
زورما<br />
هقبط<br />
رگراك<br />
ناريا<br />
ار<br />
رب<br />
ساسا<br />
هرگ<br />
هاگ<br />
ياه<br />
زورما<br />
شبنج لباقم<br />
يرگراك<br />
دياب<br />
نييبت<br />
درك<br />
و<br />
هن<br />
رب<br />
ساسا<br />
فاصم<br />
ياه<br />
يادرف<br />
هقبط .نآ<br />
رگراك<br />
يمن<br />
دناوت<br />
زا<br />
ياهورين<br />
دحتم<br />
يزورما<br />
شا<br />
رظنفرص<br />
هدرك<br />
و<br />
رد<br />
راظتنا<br />
ششخرد<br />
مچرپ<br />
هدوت<br />
يا<br />
لاكيدار<br />
نارگراك<br />
رد<br />
رگيد<br />
اهروشك<br />
.دنيشنب<br />
هقبط<br />
يرگراك<br />
هك<br />
زا<br />
للاقتسا<br />
لمع<br />
و<br />
يار<br />
رادروخرب<br />
،دشاب<br />
دياب<br />
دناوتب<br />
اب<br />
يرايشه<br />
هب<br />
ميظنت<br />
هطبار<br />
دوخ<br />
اب<br />
ياهورين<br />
ناهج رد رثوم<br />
زورما<br />
“...دزادرپب<br />
ركف<br />
يم<br />
دينك<br />
اب<br />
نيا<br />
قطنم<br />
و<br />
تهج<br />
يريگ<br />
و<br />
،هيحور<br />
رد<br />
تلاوحت<br />
ناكت<br />
هدنهد<br />
يادرف<br />
كيدزن<br />
رد<br />
،ناريا<br />
و<br />
اصخشم<br />
رد<br />
تروص<br />
زورب<br />
كي<br />
گنج<br />
يعاجترا<br />
نايم<br />
يروهمج<br />
يملاسا<br />
اب<br />
اكيرمآ<br />
و<br />
،شنادحتم<br />
هچ<br />
تسايس<br />
و<br />
يعضوم<br />
ذاختا<br />
دهاوخ<br />
؟دش<br />
يناسك<br />
هك<br />
نينچ<br />
دنشيدنيب<br />
اجك<br />
دنهاوخ<br />
داتسيا<br />
و<br />
هچ<br />
دنهاوخ<br />
؟درك<br />
ايآ<br />
نيا<br />
لامتحا<br />
ديعب<br />
؟تسا<br />
ايآ<br />
داضت<br />
و<br />
شكمشك<br />
نايم<br />
عاجترا<br />
و<br />
مسيلايرپما<br />
هنيمز<br />
ينيع<br />
يدعاسم<br />
نينچ يارب<br />
شرغل<br />
يياه<br />
ار<br />
شيپاشيپ<br />
داجيا<br />
هدركن<br />
تسا<br />
و<br />
هنومن<br />
شياه<br />
ار<br />
زا<br />
يدنچ<br />
شيپ<br />
رد<br />
فوفص<br />
ياهورين<br />
نويسيزوپا<br />
هب<br />
مشچ<br />
هديدن<br />
؟ميا<br />
هينايب<br />
هب<br />
لابند<br />
شنيزگ<br />
زا<br />
نايم<br />
ياهورين<br />
عفنيذ<br />
رد<br />
هزرابم<br />
شا<br />
.تسا<br />
هب<br />
لابند<br />
عيسو<br />
نيرت<br />
نادحتم<br />
.تسا<br />
هب<br />
لوق<br />
،شدوخ<br />
مه<br />
هب<br />
لابند<br />
عيسو<br />
نيرت<br />
دحتم<br />
رد<br />
نايم<br />
ياهورين<br />
يلخاد<br />
تسا<br />
و<br />
مه<br />
هب<br />
قيرط<br />
يلوا<br />
رد<br />
تسايس<br />
نيب<br />
.يللملا<br />
لاوس<br />
تسنيا<br />
هك<br />
رد<br />
،ناريا<br />
مادك<br />
اهورين<br />
تسنكمم<br />
زا<br />
تايح قح”<br />
هقبط<br />
“رگراك<br />
عافد<br />
؟دننك<br />
نشور<br />
تسا<br />
هك<br />
هاگن<br />
ناگدنسيون<br />
هينايب<br />
يوس هب<br />
يياهورين<br />
زا<br />
لد<br />
هقبط<br />
يزاوژروب<br />
ناريا<br />
تسا<br />
و<br />
هن<br />
نيا<br />
اي<br />
نآ<br />
لكشت<br />
يبلاقنا<br />
.نويسيزوپا<br />
ايآ<br />
يياهشخب<br />
زا<br />
حانج<br />
حلاصا<br />
بلط<br />
مود<br />
يدادرخ<br />
و<br />
نارس<br />
نارازگراك<br />
يگدنزاس<br />
هك<br />
نيا<br />
اهزور<br />
قوقح”<br />
يياكيدنس<br />
“نارگراك<br />
و<br />
ناوخمه<br />
ندش<br />
اب<br />
ياهرايعم<br />
نيب<br />
يللملا<br />
رد<br />
نيا<br />
هنيمز<br />
ار<br />
همزمز<br />
يم<br />
دننك<br />
رامش رد<br />
نيا<br />
نادحتم<br />
هوقلاب<br />
؟دنتسه<br />
ايآ<br />
مسيلايرپما<br />
اكيرمآ<br />
و<br />
هيداحتا<br />
اپورا<br />
ار<br />
يمن<br />
ناوت<br />
ياهورين<br />
رثوم<br />
ناهج رد<br />
زورما<br />
باسح هب<br />
؟دروآ<br />
نينچ اب<br />
قطنم<br />
و<br />
هاگديد<br />
و<br />
هيحور<br />
،يا<br />
رگيد<br />
هلصوح يسك<br />
يمن<br />
دنك<br />
رظتنم<br />
ششخرد<br />
مچرپ<br />
هدوت<br />
يا<br />
لاكيدار<br />
نارگراك<br />
رد<br />
ياهروشك<br />
!دوش رگيد<br />
رد<br />
،عقاو<br />
رگيد<br />
يسك<br />
هلصوح<br />
بلاقنا<br />
يعامتجا<br />
ار<br />
يمن<br />
دنك<br />
و<br />
رداق<br />
تسين<br />
هناوج<br />
اه<br />
و<br />
لاهن<br />
ياه<br />
بلاقنا<br />
يعقاو<br />
نارگراك<br />
و<br />
ناشكتمحز<br />
ار<br />
رد<br />
ياهروشك<br />
تحت<br />
هطلس<br />
هيامرس و<br />
يراد<br />
هتفرشيپ<br />
دنيبب<br />
و<br />
اب<br />
اهنآ<br />
.دوش دحتم<br />
درد<br />
يلصا<br />
ناگدنسيون<br />
هينايب<br />
.تساجنيمه<br />
هب<br />
رظن<br />
يم<br />
ديآ<br />
هك<br />
رگيد<br />
دامتعا<br />
و<br />
يداقتعا<br />
هب<br />
هقبط بلاقنا<br />
رگراك<br />
.دنرادن
خلاصه كنيم،<br />
اجتماعي، و طبقاتي هاي شكاف و تضادها تعميق<br />
تشديد<br />
گوناگون، هاي ستمگري<br />
ظرفيت<br />
خيزش<br />
عظيمي را در صفوف طبقه كارگر و توده هاي مردم انباشته است. درگيري در صفوف امپرياليستها و مرتجعين در دنيا و<br />
مشخصا در خاورميانه حدت يافته است. به جان هم افتادن دشمنان طبقه كارگر و مردم، فرصت ها و امكانات بيشتري<br />
را براي پيشروي جنبشها و فعاليت نيروهاي پيشرو و آگاه طبقه ما فراهم آورده است. انعكاس خبر جنبش ها در رسانه<br />
هاي امپرياليستي، اعلام حمايت از آنها، اعتراض به اقدامات سركوبگرانه رژيم، نتيجه چنين وضعيتي است. در اين<br />
اوضاع، مبارزات كارگران و توده ها حتي مي تواند رژيم را وادار به عقب نشيني موضعي و موقتي كند. درست در همين<br />
شرايط است كه روشن كردن صف دوست و دشمن، و نشان دادن ماهيت و اهداف طبقاتي نهفته پشت هر شعار و<br />
برنامه و ادعايي بيش از پيش ضرورت مي يابد. درست در همين شرايط است كه بايد آرمان رهايي طبقه كارگر را بيش<br />
از گذشته تبليغ و ترويج كرد؛ تشكل هاي گوناگون مبارزاتي و انقلابي را در دل توده ها ايجاد كرد و گسترش داد؛ و<br />
در جاري هاي انقلاب و سيستم ضد و انقلابي واقعا نيروهاي و ها جنبش با را كارگر طبقه المللي بين ارتباطات<br />
كشورهاي مختلف عميقتر و سازمان يافته تر كرد. اين كارها از زمين تا آسمان با آنچه بيانيه به طبقه كارگر و جنبش<br />
كارگري در ايران پيشنهاد مي كند تفاوت دارد. انتخاب از ميان اين دو راه، سرنوشت طبقه ما و سمت و سوي تحولات<br />
جامعه را رقم خواهد زد.<br />
فردا از آن طبقه كارگر است!<br />
(جمعي از فعالين كارگري)<br />
شرايط جنبش كارگري در ايران<br />
آيا به مرحله جديدي پا گذاشته ايم؟<br />
طبقه حاكمه ايران تصميمش را گرفته است.<br />
مي خواهند پوست مردم را بكنند.<br />
كارگران و تهيدستان شهري و<br />
روستايي، و قشر پايين ومتوسط حقوق بگيران دولتي، قرار است<br />
"<br />
توسعه اقتصادي" و<br />
"<br />
نرخ هاي بالاي رشد" و
دراصل، تامين و تداوم سودهاي كلان و مطمئن براي سرمايه داران بزرگ داخلي و انحصارات سرمايه داري<br />
امپرياليستي شوند. شايد اين خبر به گوششتان رسيده باشد كه مدتي قبل از فرا رسيدن اول ماه مه امسال، احمدي<br />
نژاد و مقامات وزارت كار و وزارت كشور و خانه كارگر جلسه محرمانه اي برگزار كردند تا جلوي تكرار مبارزات و<br />
اعتراضات كارگران در اين روز خاص را بگيرند. آنچه باعث تشكيل اين جلسه شده بود، ظاهرا ً انعكاس اخبار مبارزات<br />
كارگران ايران در رسانه هاي جهاني در سال هاي گذشته و فشارهايي بود كه از اين جانب بر حكومت اسلامي وارد مي<br />
آمد. اما نكته اصلي كه در همان جلسه رو آمد چيزي ديگري بود. حرف رئيس جمهوري اسلامي اين بود كه ما مي<br />
خواهيم به سرعت اصل<br />
44<br />
را در اقتصاد ايران پياده كنيم. مي خواهيم هر چه زودتر به<br />
”<br />
سازمان تجارت جهاني“<br />
بپيونديم. اين وسط ، اگر كارگران بخواهند با اعتراضات و طرح خواسته هايشان موش بداونند، واز آن بدتر، اگرخواست<br />
ايجاد تشكل هاي مستقل كارگري به يك جريان عمومي تبديل شود، با مشكل و دردسر روبرو خواهيم شد. بنابراين با<br />
تمام قوا بايد جلوي شكل گيري اين جريان را بگيريم. و براي اين كار بايد حواسمان به عناصري باشد كه مي توانند در<br />
جنبش كارگري نقشي آگاهگرانه و پيشرو وسازمانده بازي كنند. دولت سرمايه دار با اين دورنما و ارزيابي، سركوب<br />
فعالان جنبش كارگري و توده هاي حق طلب و پا به ميدان گذاشته كارگر را در دستور كارخود قرار داده است.طي<br />
همين دوره،جنبش كارگري به شكل مستمر و سراسري به موج گراني و گسترش فقر و فلاكت از يك سو، و خطر<br />
بيكارسازي و اخراج در جريان خصوصي سازي ها و تعميق ركود و بحران صنايع عكس العمل نشان داده است. وقتي<br />
كه از مستمر وسراسري بودن اين عكس العمل حرف مي زنيم. نبايد اين درك را بگيريم كه با يك جنبش سازمان<br />
يافته سراسري با رهبري متمركز روبروييم. اين واقعيت را همه مي دانيم<br />
.<br />
ولي شايد معناي اين واقعيت مسلم ، براثر<br />
مشاهده گسترش جنبش كارگر از واحد هاي بزرگ گرفته تا متوسط و كوچك، درذهن بغضي ازما كمرنگ شود. يعني<br />
فراموش كنيم<br />
”<br />
كارهاي زيادي است كه انجامشان طلب ميشود و به اضطرار.<br />
”<br />
آيا جنبش كارگري، درهمين سطح<br />
كنوني، با وجود محدوديت در امر سازماندهي و تاثير ناچيز آگاهي انقلابي طبقاتي برآن ، گام هاي آشكاري به پيش بر<br />
نداشته است؟ بدون شك چنين است. وقتي كه اعلام حمايت و همبستگي از مبارزات پراكنده كارگري و يا از چهره<br />
هاي فعال جنبش كارگري كه تحت حبس و آزار حكومت قرار مي گيرند، از محدوده فعالين آگاه و تشكل هاي سياسي<br />
و اجتماعي فراتر مي رود و در ميان توده كارگران نطفه مي بندد و جوانه مي زند، يعني يك گام به پيش. وقتي كه<br />
هزاران كارگر درهفت تپه، طومار حمايت از تشكيل سنديكاي مستقل خود را امضاء مي كنند و متحدانه پشت خواسته
هايشان مي ايستند، يعني يك گام به پيش. نكته اي كه نبايد فراموش شود و بايد دائماً بر آن تاكيد كنيم اينست كه<br />
اين گامها نيز به ميزان زيادي تحت تاثير فعاليت آگاهگرانه در صفوف طبقه ما برداشته شده است. بدون انتقال آگاهي،<br />
بدون انتقال تجربه مبارزاتي، اين ها ميسر نبود. مساله اينست كه اين حد از فعاليت، كافي نيست. نه فقط كاقي نيست،<br />
بلكه اصل كارهم نيست.<br />
بنابراين ما با دو روند مواجهيم كه به موازات هم رو به گسترش اند: از يك طرف تهاجم سرمايه در قالب طرح هاي<br />
فراگير اقتصادي و تحميل فوق استثمار به طبقه كارگر و زحمتكشان با استفاده از چماق استبداد و سركوب دولتي ؛<br />
ازطرف ديگر عكس العمل جنبش كارگري به شكل مبارزات مقاومت جويانه و حق طلبانه و كماكان تدافعي. اگر عامل<br />
سومي در اين شرايط، مداخله فعال نكند تناسب قوا ميان اين دو در روند، به ناگزير به سود سرمايه و دولت سرمايه<br />
دار خواهد بود. تا زماني كه ذهن و عمل ما درجهتي نباشد كه آن اتفاق را عملي كند. نمي توان از آغاز مرحله اي<br />
جديد در جنبش كارگري سخن گفت. در واقع، مقامات حكومت اسلامي همه تلاش خود را مي كنند كه آغاز مرحله<br />
جديد بهره كشي و فلاكت، با آغاز مرحله جديد و تكامل يافته اي از جنبش كارگري همراه نشود. سوال اينست كه آيا<br />
با اين حد از فعاليت، ومهمتراز آن، با اهداف و دورنماها و ارزيابي هايي كه در ميان فعالان جنبش كارگري و اغلب<br />
جريانات منتسب و مدعي نمايندگي طبقه كارگر رايج است، مي توان به مرحله اي جديد پا گذاشت ؟ ما با قاطعيت<br />
اعلام مي كنيم<br />
:<br />
نه! بدون تبليغ و ترويج ايده دگرگوني ريشه اي جامعه در صفوف طبقه كارگر، بدون متشكل كردن پيشرو<br />
ترين عناصر طبقه كارگر( عناصري كه در مبارزات روزمره و در جريان مقاومت و اعتراض گروهي، گوشه اي از توانايي ها و<br />
كيفيات خود را به نمايش مي گذارند) در هسته هايي كه بر اساس ايدئولوژي و سياست و اهداف استراتريك طبقه ما تشكيل مي<br />
شوند، بدون معرفي و آميختن شعارهاي عمومي با جنبش اساساً اقتصادي و خود روي كارگري، بدون افشاگري هاي عمومي<br />
پيرامون هر نوع استثمار و ستمگري و در مورد قشرهاي گوناگون جامعه، نمي توان چيزي را متحول كرد وتكامل داد. در اينجا،<br />
عامدانه حرفي از ضرورت مبارزه براي ايجاد تشكل هاي گوناگوني مستقل كارگري نمي زنيم. چرا كه ايده واهداف استراتژيك<br />
انقلابي، و نقشه و ابزار پايه اي براي تحقق آن، بالاتر از موجوديت صرف اين يا آن تشكل قرار دارد و سرنوشت هر تشكلي را رقم<br />
مي زند.
در اينجا لازمست با توهم و تصوري مرز بندي كنيم كه به انتظار گشايشي از ”غيب ” نشسته و وقوع يك جنبش<br />
سراسري قدرتمند كارگري را پيش بيني مي كند كه قيام عليه حاكميتي بحران زده و از هم گسيخته مي انجامد. طبقه<br />
كارگردر ايران تجربه انقلاب 57 و پيش از آن، جنبش سال هاي<br />
1320 -32<br />
را در تاريخچه خود ثبت كرده است. اما<br />
مشكل بتوان گفت كه نسل امروزكارگران ايران،آن تجارب را در ذهن و عمل خود جذب كرده اند و با آن آشنايند.<br />
متاسفانه بازگويي اين تاريخ ، در اغلب موارد از ديدگاهي اصلاح طلبانه و اكونوميستي انجام مي گيرد، و نسل جوان از<br />
درس هاي اساسي آن بي بهره مي ماند. واقعيت اينست كه حضورقدرتمند جنبش كارگري (به ويژه اعتصاب نفتگران<br />
جنوب) در سال 57، يك اتفاق خلق الساعه نبود. اين حضور فقط در بستر يك بحران انقلابي و زير سوال رفتن قدرت<br />
سياسي موجود توسط يك نيروي آلترناتيو<br />
)<br />
هرچند ارتجاعي<br />
(<br />
مي توانست اتفاق بيفتد. و درست به علت اينكه، آن<br />
نيروي مذهبي رهبري جنبش عمومي مردم را درست گرفته بود، جنبش كارگري در آن مقطع نيز عليرغم حضور و فعاليت<br />
نيروهاي غير مذهبي و پيشرو، نهايتاً به نيروي ذخيره اي در خدمت كسب قدرت سياسي توسط رهبري مذهبي تبديل شد. اين<br />
اتفاق بارها در مورد جنبش هاي كارگري گوناگون در كشورهاي مختلف افتاده است.<br />
و تا زماني كه يك نيروي آلترناتيو<br />
انقلابي طبقاتي<br />
)<br />
ويك قطب انقلابي) در دل طبقه كارگر و در بطن كليه جنش هاي اجتماعي شكل نگيرد و تا زماني كه<br />
با استراتژي و نقشه و ابزار لازم براي تدارك و سازماندهي انقلاب در ميدان حضور نداشته باشد، نمي توان از نظر<br />
استراتژيك جهت جنبش كارگري را رقم زد. بدون اين آلترناتيو و قطب انقلابي طبقاتي، جنبش كارگري مي تواند<br />
مقاومت؛ مي تواند بر سر خواسته هايش دست به مبارزات قهرمانانه و تاثير گذار بزند؛ مي تواند با پايداري و پيگيري<br />
خود حتي جامعه را در مقطعي به لرزه در آورد و طبقه حاكم و دولت و شريكان بالا دست خارجي اش را به وحشت<br />
بيندازد؛ مي تواند موقتا واينجا و آنجا حريف را عقب بنشاند و اصلاحات ناپايداري را به او تحميل كند؛ اما نهايتاً نظام<br />
موجود حفظ خواهد شد و در برهمين پاشنه خواهد چرخيد.<br />
پس بايد توهمات را به دور بيندازيم و براي ارتقاء و تكامل جنبش طبقه كارگر به مرحله اي نوين تلاش كنيم .<br />
رفرميسم و اكونوميسم ما را از انچام اين وظيفه انقلابي؛ اين رسالت طبقاتي ، باز مي دارد. بايد جنبيد و كاري كرد<br />
كارستان!<br />
"<br />
بسيار كارهاست
مي شود انجامشان طلب.<br />
ده ها<br />
هزار سال<br />
زماني ست بس دراز<br />
درياب وقت را،<br />
درياب لحظه را!"<br />
طرح تحول بزرگ اقتصادي دولت چه به سر ما خواهد آورد؟<br />
اين روزها رئيس جمهور اسلامي در هر فرصتي از طرح تحول بزرگ اقتصادي مي گويد. به قول خودشان مي خواهند<br />
يك بسته كامل اقتصادي را در مقابل جامعه باز كنند. اين يك ”بسته پيشنهادي“ نيست بلكه اجباري است. آش كشك<br />
خاله است. اين بسته قرار است يارانه و گمرك و بانك و بيمه را هماهنگ كند به نحوي كه سودهاي كلان و نرخ رشد<br />
بالاي اقتصادي براي نظام سرمايه داري در ايران و سرمايه گذاران خارجي تامين شود. در واقع, اين ”بسته اجباري“<br />
فقط دست پخت حكومت اسلامي نيست بلكه در چارچوب همان طرح هاي اقتصادي است كه صندوق بين المللي پول<br />
و بانك جهاني به كشورهاي مختلف ديكته كرده اند و اجراي موثرشان شرط پذيرفته شدن در سازمان تجارت جهاني<br />
است.<br />
اگر مي خواهيد نتايج عملي اين بسته را براي توده هاي مردم,<br />
براي كارگران و زحمتكشان جامعه ببينيد<br />
كافيست نگاهي به وضعيت فلاكتبار و وخيم شمار زيادي از كشورهاي آفريقا و آسيا و آمريكاي جنوبي بيندازيد. همين<br />
چند روز پيش بود كه رهبر جديد كوبا, رائول كاسترو به مردم آن كشور ”مژده“ داد: ”بايد منتظر رسيدن روزهايي<br />
سخت باشيد.“ بله, ظاهرا در كوبا هم آش كشك خاله را بار كرده اند.<br />
اما فرق دولت سرمايه دار در ايران اينست كه از در راه بودن سختي ها حرف نمي زند. بر عكس, طرح رياضت كشي<br />
اقتصادي و تشديد فشار بر مردم را با عباراتي چون ”رفاه بيشتر براي قشرهاي محروم“ و ”چشيدن طعم شيرين نعمات<br />
بيشتر از طرف مردم“ معرفي مي كند. در اينجا منحصرا به بخش ”هدفمند كردن يارانه ها“ در اين بسته اجباري مي
پردازيم. اين عبارتي است كه دولت سرمايه دار براي حذف يارانه ها به كار مي برد. اين كار را با حذف يارانه مواد<br />
سوختي شروع كرده اند و طي چندين ماهي كه از اين كار مي گذرد, همه مردم (به ويژه كارگران و قشرهاي پاييني<br />
جامعه) تاثيراتش را به شكل گراني بيشتر و تورم بيسابقه, و فاصله هر چه بيشتر دخل از خرج, با پوست و گوشت خود<br />
احساس كرده اند. اگر يادتان باشد قبل از به اجرا گذاشتن طرح سهميه بندي بنزين و حذف يارانه مواد سوختي,<br />
رئيس جمهور اسلامي و اقتصاددانان حكومتي ادعا مي كردند كه اين طرح براي رفع بيعدالتي هاي اقتصادي است. مي<br />
گفتند كه مي خواهند يارانه ناعادلانه اي كه از طريق عرضه بنزين ارزان به پولدارهاي جامعه كه هر يك چند خودرو<br />
دارند داده مي شود را حذف كنند. مي گفتند كه با اين كار مشكل ترافيك و آلودگي هوا در شهرهاي بزرگ تا حد<br />
زيادي بر طرف خواهد شد. مي گفتند كه مبالغ صرفه جويي شده از حذف يارانه و سهميه بندي مواد سوختي را صرف<br />
قشرهاي محروم خواهند كرد.<br />
باز هم اگر يادتان باشد,<br />
وقتي كه صحبت از گران كردن بنزين<br />
(از<br />
100 تومان به<br />
80<br />
تومان) بود همين رئيس جمهور در تلويزيون ظاهر شد و صاف صاف در چشم مردم نگاه كرد و گفت: من با بالا بردن<br />
قيمت بنزين مخالف بودم و نمي خواستم به مردم فشار بيايد! ولي كمي بعد از اجراي طرح سهميه بندي كه با گران<br />
شدن بنزين سهميه اي<br />
)<br />
و البته عرضه سازمان يافته بنزين آزاد!) همراه بود, او بار ديگر به حرف آمد و گفت: همه كه<br />
مي بينيم بنزين عملا ليتري<br />
تومان شده است!!<br />
طوري اين حرف را مي زد انگار شخص خودش و طرح هاي<br />
400<br />
اقتصادي حكومت اسلامي هيچ نقشي در اين 4 برابر شدن يكشبه قيمت بنزين نداشته است. انگار كاري است كه<br />
ناخواسته و خودبخودي انجام گرفته<br />
و در موردش كاري هم نمي شود انجام داد.<br />
نتيجه فوري اين اقدام عامدانه<br />
اقتصادي, جهش تورم و گراني اوج يابنده و ادامه داري بود كه امروز شاهدش هستيم. نه خيابان ها خلوت شد. نه<br />
مشكل ترافيك و آلودگي هواي شهرهاي بزرگ حل شد. نه عدالت اقتصادي برقرار شد. نه خودروهاي قشر ممتاز و<br />
فوق مرفه سرمايه داران حكومتي و شريك حكومت از حركت افتاد و در گاراژ ماند.<br />
حالا كاري كه از بنزين شروع كرده بودند را مي خواهند قدم به قدم (البته هر چه سريعتر) به بخش هاي ديگر هم<br />
سرايت بدهند.<br />
البته مطمئن باشيد كه اين كار را در كمال پر رويي و با شعارهاي عوامفريبانه پيش خواهند برد.<br />
همانطور كه گفتيم اسمش را گذاشته اند: هدفمند كردن يارانه ها. رئيس جمهور اسلامي مي گويد كه يارانه مورد نياز<br />
صنايع (در واقع آن بخش از درآمدهاي نفتي و ارزش افزوده ناشي از استثمار كارگران و زحمتكشان كه از اين راه به<br />
جيب سرمايه داري دولتي و خصوصي مي رود) به صورت غير مستقيم پرداخت خواهد شد. يعني با ارائه آب و برق و
تلفن و گاز ارزان, تعرفه هاي گمركي پايين براي وارد كردن مواد اوليه و تجهيزات مورد نياز آنها, و احتمالا ارائه نرخ<br />
هاي پايينتر براي گرفتن وام صنعتي و خريد ارز خارجي.<br />
اما براي<br />
توده هاي مردم,<br />
يارانه را مي خواهند به شكل<br />
مستقيم و ”هدفمند“ بدهند. ظاهرا جمعيت را به<br />
10<br />
بخش تقسيم كرده اند. سه بخش بالايي كه قشرهاي فوق مرفه و<br />
مرفه جامعه هستند را فعلا كنار مي گذارند, در مورد سه بخش مياني هم دست نگه مي دارند, و از چهار بخش پاييني<br />
كه از همه محرومتر و آسيب پذيرترند شروع مي كنند. البته رئيس جمهور همچنان به مرفه ترين ها هم قول مي دهد<br />
كه در ادامه طرح, از يارانه مستقيم بي نصيب نخواهند ماند! بگذريم از اين كه اين قشر در واقع, اساس سهم يارانه اي<br />
خود را به شكل غير مستقيم در بيزنس هاي ريز و درشتي كه دارد دريافت مي كند. همانطور كه تاكنون انجام شده<br />
است.<br />
دولت سرمايه دار روي<br />
”هدفمند“<br />
كردن يارانه خيلي تاكيد مي كند.<br />
رئيس جمهور مي گويد مبلغ يارانه بر حسب<br />
نيازهاي محاسبه شده افراد خانوارها<br />
)<br />
بر اساس اطلاعات پرسشنامه اي) به حسابشان ريخته خواهد شد و اين كار را<br />
از 4 دهك پاييني شروع مي كنند. بگذاريد يك تصوير رويايي از اين طرح ارائه كنيم: دولت مي آيد از مردم مي<br />
پرسد كه در چه زمينه اي يارانه مي خواهيد؟ مردم هم جواب مي دهند: مسكن, آموزش, خوراك, آب و برق و گاز و<br />
تلفن, بهداشت و درمان, تفريح و مسافرت و امثالهم. دولت مي پرسد خانوار شما چند نفره است؟ و مردم مثلا مي<br />
6 يا گويند 5,4<br />
نفره. دولت مي گويد بسيار خوب, سهم شما بر حسب هر نفر از افراد خانوار, ماهيانه مي شود<br />
هزار 100<br />
تومان. شماره حسابتان را بدهيد تا اول هر برج به آن واريز كنيم. مردم هم تشكر مي كنند و مي روند پي كارشان و هر<br />
ماه در حالي كه چند صد هزار تومان به درآمدشان اضافه شده به خوبي و خوشي زندگي مي كنند و دولت را هم دعا<br />
مي كنند. اما ببينيم در واقعيت چه خواهد شد؟ دولت ارقام را جمع آوري خواهد كرد و بر مبناي بنيه مالي و اولويت<br />
هاي بودجه, يعني بعد از كنار گذاشتن هزينه هاي سنگين و در حال افزايش نظامي و امنيتي و تبليغاتي (رسانه هاي<br />
داخلي و متحدان خارجي) و كسر مخارج ريخت و پاش مقامات, رقم حداقلي را به عنوان سهم هر خانوار تعيين خواهد<br />
كرد. اين رقم با توجه به تجربه اي كه از عملكرد مالي<br />
–<br />
اقتصادي حكومت اسلامي در زمينه هاي مشابهي مثل بيمه<br />
داريم, معمولا بسيار كمتر از محاسباتي است كه مردم در مورد دخل و خرج خود مي كنند. سپس با به راه افتادن<br />
طرح, يارانه از روي مايحتاج عمومي و ابزار معيشت مردم برداشته خواهد شد. البته بعيد است كه بتوانند اين كار را<br />
يكمرتبه و سريع انجام دهند. اگر چه دولت واقعا تلاش مي كند به اين اقدام سرعت ببخشد. يعني مردم چشم باز مي
كنند و در بازار, نه فقط با بنزين ليتري 570 تا 700 توماني, بلكه با نان و روغن و برنج و گوشت و ميوه و سبزي و<br />
پوشاك و اتوبوس و تاكسي و.... با قيمت هاي چند برابر و سرسام آور روبرو مي شوند. اول ماه به بانك مي روند و مي<br />
بينند آن مبلغ حداقلي كه گفتيم و دولت محاسبه كرده به حسابشان ريخته شده است. احتمالا لبخند رضايت خواهد<br />
زند. ولي در بازار مي بينند كه باز هم كم مي آورند. يعني مجموع درآمدهايشان كه دولت با حساب و كتاب ديگري<br />
محاسبه كرده و قيمت كالاها كه با حساب و كتاب ديگري تعيين شده, كماكان خوانايي ندارند. بنابراين به ناچار مصرف<br />
خود را كاهش مي دهند. يكي از نكاتي كه دولت اسلامي با افتخار به عنوان مزيت طرح ”هدفمند كردن يارانه ها“ از آن<br />
حرف مي زند, اينست كه پول را مستقيم به مردم مي دهيم تا آن را هر جوري كه خواستند و در هر زمينه اي كه نياز<br />
داشتند مصرف كنند. انگار دارند به مردم ”كارت هديه“ بانك پارسيان مي دهند! واقعيت اينست كه اگر اجاره خانه<br />
عقب بيفتد, معنايش اينست كه خورد و خوراك بچه ها قطع خواهد شد. چون والدين بايد بين نان سنگ<br />
(غير يارانه اي) با پرت شدن اثاثيه به كوچه و بي خانمان شدن يكي را انتخاب كنند.<br />
توماني 700<br />
اما مساله به اينجا ختم نمي شود. فرض كنيد مبلغ يارانه مستقيم نقدي براي يك خانوار در سال <strong>1388</strong> (سال آتي),<br />
300 ماهيانه<br />
هزار تومان تعيين شود. اما در سه ماه دوم سال <strong>1388</strong>, نرخ تورم جهش كند و قيمت ها يكشبه بالا برود.<br />
آيا فكر مي كنيد دولت مي آيد و مبلغ يارانه را هر سه ماه يكبار بر مبناي افزايش تورم, بيشتر مي كند؟ آيا تا اين<br />
اندازه خوش خيال هستيد؟ توده هاي مردم,<br />
همان 4 دهك پاييني كه قرار است طرح از آنها شروع شود با يك چنين<br />
تكان اقتصادي, به خاك سياه خواهند نشست و دستشان به هيچ جا بند نخواهد بود. ديگر در بازار حتي جايي هم<br />
نيست كه بتوان نان<br />
100<br />
توماني پيدا كرد كه لااقل فقط آن را خريد و سق زد. يك احتمال ديگر كه با توجه به ماهيت<br />
حكومت اسلامي و تجربه دوران حياتش اصلا احتمال بعيدي نيست, اينست كه دولت گاه به گاه به علت كمبود منابع<br />
مالي و كسري بودجه و امثالهم,<br />
مبلغ يارانه ماهيانه را دير به حساب بريزد.<br />
يا براي چند ماه اين كار را به تعويق<br />
بيندازد. اين چيزي است كه آخر هر سال در مهلت پرداخت عيدي و مزايا براي قشرهاي مختلف حقوق بگير دولت, و<br />
يا در مورد حقوق ماهانه بازنشستگان اتفاق مي افتد. فقط خودتان مجسم كنيد, جامعه اي كه ديگر در آن كالاي يارانه<br />
اي موجود نيست و قيمت ها شكل نجومي<br />
نيست.<br />
)<br />
دلاري) به خود گرفته, و از آن طرف از يارانه مستقيم نقدي هم خبري
فكر نكنيد اين حرفها زيادي بدبينانه است و يا حدس و گمان هايي بعيد است. نشانه ها و نمونه هايي از اين نوع<br />
اقدامات در كشورهاي تحت سلطه اي مانند ايران قبلا انجام شده, يا هم اينك در حال انجام است. نتيجه فوري اجراي<br />
اين طرح ها, معمولا وقوع شورش هاي گرسنگان<br />
)<br />
يا به قولي شورش نان) بوده است. سوال اينست كه آيا كارگران و<br />
زحمتكشان در ايران در برابر اجراي چنين طرح فلاكت زايي مقاومت و مبارزه خواهند كرد يا نه؟ آيا به نيروي عزم و<br />
اراده مبارزاتي خود, دولت سرمايه دار و طرح ريزان نهادهاي جهاني را به عقب نشيني يا به تعويق انداختن اجراي اين<br />
طرح ها وادار خواهند كرد يا نه؟ آيا وقوع شورش هاي نان در ايران محتمل نيست؟ اوضاع به سرعت در چنين جهتي<br />
در حركت است. بايد به اين احتمالات فكر كرد و براي پيشبرد اهداف ضد استثماري و ضد ستمگرانه طبقه كارگر و<br />
تامين خواسته هاي بر حق توده هاي مردم, هر چه متحدتر و متشكل تر تدارك ديد.<br />
فردا ازآن طبقه كارگر است<br />
دو پرسشي كه پيرامون مساله سركوب و اعدام مبارزان در رژيم جمهوري اسلامي و راهكارهاي مقابله با آن مطرح است<br />
دوستان عزيز*، مي خواستيم به دو پرسشي كه پيرامون مساله سركوب و اعدام مبارزان در رژيم جمهوري اسلامي و<br />
راهكارهايي براي مقابله با آن مطرح كرده بوديد پاسخ دهيم. بعد از اين كه شما، اين نوشته را روي سايت خود قرار<br />
داديد، ما نيز آن را در وبلاگ خود منعكس خواهيم كرد.<br />
از اينجا شروع كنيم كه چرا رژيم اسلامي عليرغم فشار افكار عمومي داخلي و بين المللي، ناگزير به صدور احكام<br />
اعدام براي برخي از مبارزان و مخالفان خود است؟ دوستان سايت گزارشگران، اين پرسش را مشخصاً در مورد مبارزان<br />
كرد مطرح كرده اند، اما از نظر ما صدور حكم اعدام به موقعيت خاص كردستان مربوط نمي شود؛ هر چند كه اين<br />
موقعيت را بايد به طور ويژه مد نظر قرار داد.<br />
براي مثال، طي دو سه ساله اخير، ما شاهد صدور حكم اعدام در<br />
خوزستان و بلوچستان هم بوده ايم. علاوه بر اين، از شكل هاي اعدام غير رسمي<br />
) قتل در اسارت كه تحت عنوان<br />
سكته، ايست قلبي، خودكشي و يا ضربات ”غير عمدي“ بازجو انجام مي گيرد) نبايد غافل بود.
اين واقعيتي است كه طي سال هاي اخير دست و بال حكام شرع در صدور حكم اعدام براي مخالفان سياسي جمهوري<br />
اسلامي<br />
واعلام علني يا اجراي آن) بسيار بسته تر از دهه<br />
1360<br />
است. اين موقعيت اساسا ناشي از دو مساله است.<br />
)<br />
يكم، عدم مشروعيت سياسي اين رژيم نزد اكثريت جامعه. بخش هاي بزرگي از مردم، حركات جمهوري اسلامي را زير<br />
ذره بين دارند و تك تك جناياتش را نه فقط در حافظه تاريخ<br />
ثبت مي كنند بلكه هم امروز، از راه هاي مختلف به<br />
گوش همگان مي رسانند و افشايش مي كنند. دوم، ضعف و محدوديت نسبي قطب انقلابي در جامعه. يعني تشكل هاي<br />
مبارزي كه با نقشه و استراتژي و برنامه معين در دل توده هاي كارگر و زحمتكش ريشه دوانده باشند و رژيم را با<br />
تهديد فوري و بالفعل مرگ و زندگي روبرو كنند، هنوز شكل نگرفته اند. بنابراين، جمهوري اسلامي از يك سو در<br />
مقابل رشد نارضايتي و خشم مردم آسيب پذيرتر شده و اينطور نيست كه بتواند هرغلطي كه خواست انجام دهد. و از<br />
سوي ديگر، مخالفان خود را نيز در موقعيتي نمي بيند كه مجبور باشد به شيوه دهه<br />
بيندازد.<br />
1360<br />
عمل كند و حمام خون راه<br />
اگر به مواردي كه بيدادگاه هاي اسلامي به حكم اعدام روي آورده اند دقت كنيم متوجه مي شويم كه رژيم از يك خطر<br />
جدي و فوري به هراس افتاده است.<br />
در مناطقي كه از سوي حكومت مركزي تحت ستم<br />
ملي قرار دارند، و معمولا<br />
مناطق مرزي هستند، وضعيت سياسي مي تواند سريعا دچار تغيير شود. اين احتمال، به ويژه در شرايط امروز منطقه،<br />
نزديكتر احساس مي شود. در چنين شرايطي، گروه هاي مخالف اگر از خود پيگيري و پايداري ملموسي نشان دهند به<br />
سرعت مي توانند در ميان مردم جا باز كنند و به يك نيروي اجتماعي تبديل شوند. در چنين شرايطي، هر شخصيت<br />
مبارزي كه به خاطر مخالفت با ستمگري حكومت در ميان بخش هايي از مردم، سرشناس و محبوب شده است به<br />
سرعت مي تواند به يك چهره آلترناتيو تبديل شود كه توده ها به او به چشم يك رهبر نگاه مي كنند. جمهوري<br />
اسلامي در مقابل چنين وضعيتي، مجبور مي شود نقاب آشتي و مسالمت را از چهره بردارد و براي مرعوب كردن توده<br />
هاي ستمديده اين مناطق و جلوگيري از شكل گيري شخصيت هاي محبوب مردمي و نيروهاي آلترناتيو به سركوب<br />
خشن و عريان (منجمله به صدور احكام اعدام براي مبارزان) روي بياورد. اين پس زمينه سياستي است كه جمهوري<br />
اسلامي مشخصا در كردستان به اجراء گذاشته، يا تلاش مي كند به اجراء بگذارد. اين را هم در نظر داشته باشيم كه<br />
كردستان كماكان از نظر سياسي، يك قطب ضد حكومتي در كل ايران محسوب مي شود و ابراز مخالفت و مقاومت به<br />
شكل هاي مختلف و به صورت عمومي در آن جريان دارد. در شرايط از هم گسيختگي اوضاع و متزلزل شدن موقعيت
رژيم، بدون شك كردستان جزء مناطقي است كه سريعاً دستخوش تحولات سياسي خواهد شد و قدرت حكومت<br />
مركزي در آنجا فرو خواهد ريخت.<br />
همين جا لازم مي بينيم به يك نكته ديگر هم اشاره كنيم. وضعيتي كه به شكل مختصر به آن پرداختيم مد نظر<br />
نيروهاي امپرياليستي و دولت هاي همسايه جمهوري اسلامي نيز هست. يعني آنها هم به اين پتانسيل ها واقفند و<br />
براي استفاده از اين موقعيت در چارچوب تضاد و كشمكش ارتجاعي و ضد مردمي خود با رژيم ايران تلاش مي كنند.<br />
به همين خاطر، ممكنست در موارد معين با ”دفاع“ اين يا آن نهاد و رسانه امپرياليستي از يك مبارز محكوم به اعدام،<br />
يا با ”محكوم“ كردن اقدامات سركوبگرانه رژيم اسلامي عليه ملل تحت ستم از جانب آنها روبرو شويم. اين جور قاطي<br />
شدن صف ها، نبايد خللي در مبارزه مردم عليه سركوبگري و جنايات رژيم، و درتلاش عمومي براي جلوگيري ازاعدام<br />
مبارزان به وجود بياورد. جمهوري اسلامي هميشه مخالفان خود را عامل و وابسته به ”دولت هاي خارجي“ معرفي كرده<br />
است. در مقابل، قدرت هاي امپرياليستي به ويژه آمريكا نيز مي كوشند خود را با مبارزه مردم ايران در راه آزادي و<br />
دمكراسي و خلاص شدن از رژيم مستبد مذهبي، هم صف جلوه دهند.<br />
در مقابل اين ترفندهاي مرتجعين و<br />
امپرياليستها بايد هوشيارانه عمل كرد و مانع از سوء استفاده هاي سياسي هر دو طرف شد.<br />
پرسش اساسي ديگر اينست كه چگونه مي توان مانع از اعدام مبارزان و مخالفان از سوي رژيم جمهوري اسلامي شد؟<br />
تجربه نشان داده كه به اين پرسش نمي توان صرفا با جمله ”بايد متحدانه مبارزه كرد“ پاسخ گفت! به طور عام، تا<br />
زماني كه يك جنبش اجتماعي (منظور فقط در داخل كشور نيست) عليه يك حكم اعدام مشخص به راه نيفتد، نمي<br />
توان انتظار جلوگيري از چنين جناياتي را داشت. در تاريخ معاصر، نه فقط در ايران، مبارزات توده اي در دفاع از جان<br />
شخصيت هاي مبارز و انقلابي سازمان يافته است. برخي از اين مبارزات به نتيجه رسيده است. گاه نيز شاهد بوده ايم<br />
كه يك رژيم مرتجع از آنجا كه هرگونه كوتاه آمدن در مقابل خواست مردم را باعث تزلزل بيشتر موقعيت خود ديده،<br />
در اقدامي ديوانه وار حكم اعدام را به اجراء گذاشته است. بنابراين، هنگام سازمان دادن چنين مبارزه اي بايد مردم را<br />
به حداكثر تهييج كرد و براي كسب پيروزي در اين مبارزه برانگيخت، تا با تمام قوا افشاگري و اعتراض كنند و موضوع<br />
را به موضوع روز تبديل كنند. يعني بايد با اين روحيه وارد مبارزه شويم و جلو برويم كه پيروز اين نبرد هستيم. دست<br />
زدن به ابتكارات مبارزاتي در ميان قشرها و در مناطقي كه معمولا به نيروي مركزي اين مبارزه تبديل شده اند، اهميت<br />
بسيار دارد. در عين حال، بايد در محيط هايي كه امكان گسترده تر و آزادانه تري براي پيشبرد اين نوع مبارزات وجود
دارد، طرح هاي منظم تر و ادامه دارتري را به اجراء گذاشت. در شرايط كنوني، يك خطاي بزرگ اينست كه مبارزه<br />
براي نجات جان مبارزان محكوم به اعدام، به فضاي اينترنتي محدود شود. يعني افشاگري ها و تبادل اطلاعات و ابراز<br />
همبستگي ها صرفا در اين محدوده انجام بگيرد. نبايد فراموش كرد كه خيابان حرف اول را مي زند. ابتكار عمل هاي<br />
مبارزاتي وقتي موثر است كه در دل توده ها انجام بگيرد. اين هم در محيط داخل كشور صادق است و هم در خارج از<br />
كشور. اين فوق العاده مهم است كه در جريان مبارزات گوناگون كارگران، دانشجويان، زنان، معلمان، هنرمندان و... به<br />
مجازات اعدام اعتراض شود و از جان مبارزان محكوم به اعدام دفاع شود. اين فوق العاده مهم است كه در خارج از<br />
كشور، در جريان مبارزات توده اي عليه جنگ و تجاوز امپرياليستي، موضوع احكام اعدام در كشورهايي مانند ايران<br />
به ميان كشيده شود و مبارزان دربند و اهدافشان به توده هاي شركت كننده در آن مبارزه شناسانده شوند.<br />
اين<br />
نخستين گام در راه سازماندهي يك جنبش همبستگي بين المللي در دفاع از آنان است.<br />
خلاصه كنيم؛ تا وقتي كه دامنه مبارزه را محدود ببينيم و از ابزار محدودي براي پيشبرد آن استفاده كنيم، نمي توانيم<br />
انتظار برپايي يك جنبش اجتماعي بر سر اين موضوع مشخص را داشته باشيم. تا وقتي كه مبارزات مختلف را محدود<br />
به طرح خواسته هاي منحصر به اين قشر و آن طبقه ببينيم و از مطرح كردن موضوعات عمومي مبارزاتي،<br />
مانند<br />
*<br />
مخالفت با مجازات اعدام و دفاع از مبارزان محكوم به اعدام، در فرصت هاي گوناگون خودداري كنيم، نمي توانيم<br />
انتظار يك حركت قدرتمند و موثر و پيروزمند را داشته باشيم.<br />
مرداد ماه 87<br />
اين مقاله در رابطه با پرسش دوستان درتارنماي گزارشگران نوشته شده است:<br />
http://www.gozareshgar.com<br />
كشتار سال 67: يك واقعيت خونين زنده؛ يك مساله مبارزاتي روز<br />
بيست سال از كشتار زندانيان سياسي توسط رژيم جمهوري اسلامي ايران مي گذرد. بيست سال، زمان اندكي<br />
است. حتي گذشت صدها سال هم نمي تواند جنايات بزرگ را از حافظه تاريخ پاك كند. جنايات استعمارگران اروپايي<br />
و سپس امپرياليستها در كشورهاي عقب مانده، جنايات نازيست ها و صهيونيستها، جنايات بنيادگرايان مذهبي،<br />
فراموش شدني نيست. شايد عدالت تاريخي، در بسياري موارد صورت واقعيت به خود نگيرد. يعني دوران هاي تاريخي
سپري شود، نسل ها عوض شود و رژيم ها جا به جا شوند بي آن كه آمران و عاملان جنايات در جايگاه متهم بنشينند<br />
و به حكم ستمديدگان مجازات شوند. اما تا وقتي كه جنايتكاران بزرگ هنوز بر مسند قدرتند و به ستم و استثمار و<br />
فريبكاري ادامه مي دهند، فراموش نكردن و نبخشودن جنايات، اهميت ويژه اي پيدا مي كند.<br />
يادآوري كشتار سال<br />
1367<br />
و بازگو كردن علل وقوع آن براي نسل هاي بعدي، انگيزه مبارزاتي امروز مردم را محكمتر و عميقتر مي كند.<br />
كشتار هزاران زنداني سياسي كه سال ها از اسارت و محكوميتشان مي گذشت به دستور مستقيم سران رژيم<br />
اسلامي انجام شد. اين زندانيان در محاكمه هاي<br />
شان، محكوم به مرگ شدند.<br />
2 – 3<br />
كشتار 1367<br />
دقيقه اي، به جرم پايداري بر نظرات ايدئولوژيك و سياسي<br />
به نمونه و نمادي از ماهيت ارتجاعي، ضد مردمي و اصلاح ناپذير جمهوري<br />
اسلامي تبديل شد. همه مقامات، همه رهبران جناح هاي آن زمان و دوره هاي بعد رژيم، در آن جنايت شريك بودند.<br />
”اصولگرايان“ و“اصلاح طلبان“ امروز، در سال 67 يا خود بازجو و حاكم شرع و جلاد بودند؛ يا توجيه گر مطبوعاتي و<br />
منبري و رسانه اي آن كشتار.<br />
كشتار 67<br />
در يك دوره چرخش و گذار تاريخي انجام گرفت. جنگ ارتجاعي ايران و عراق در شرايطي پايان<br />
مي يافت كه ضعف و از هم گسيختگي به صفوف رژيم راه يافته بود و بسياري از حاميان و پايه هاي جمهوري اسلامي از<br />
آن روي برگردانده بودند. معمولا در همين دوره هاي چرخش و گذار است كه خطر بي ثباتي، رژيم ها را تهديد مي كند<br />
و آنها را به چاره جويي بر مي انگيزد. كشتار زندانيان سياسي در سال 67 بخشي از تدابير رژيم اسلامي براي فرار از<br />
بي ثباتي بود. جمهوري اسلامي نمي خواست كه هزاران مبارز زنداني در پايان دوران طولاني محكوميشان به جامعه<br />
برگردند و باعث درد سر شوند. جمهوري اسلامي نمي خواست در فرداي يك جنگ خانمانسوز و بيهوده، و نوشيدن<br />
جام زهر شكست، در انظار عمومي ضعيف جلوه كند. اما در اين ميان، آنچه مشوق و ياور رژيم اسلامي در انجام اين<br />
جنايت بزرگ شد، سكوت معني دار قدرت هاي امپرياليستي و رسانه هاي بين المللي در اين مورد بود. آمريكا و اروپا<br />
كه خاتمه جنگ و موضع ضعيف جمهوري اسلامي در آن مقطع را فرصت بسيار مناسبي براي دست يافتن به امتيازات<br />
و قراردادهاي پر سود با ايران مي ديدند، آن روزها نه از ”حقوق بشر“ حرفي مي زدند و نه از ”دمكراسي“ و ”مبارزه با<br />
تروريسم“. اين يك بده بستان آگاهانه ميان جمهوري اسلامي و شريكان و حاميان بزرگ بين المللي اش بود.<br />
جمهوري اسلامي از زمان برملا شدن اين جنايت در همان سال، همه تلاش خود را به كار برد تا داد خواهان و<br />
در درجه اول، بازماندگان آن جانباختگان و بقيه خانواده هاي زندانيان سياسي را از افشاي كشتار باز دارد. آنان را
تهديد به زندان و شكنجه و قتل كرد. اما در اين كار موفق نشد. اعتراض به كشتار 67 و تلاش براي مشخص كردن<br />
گورهاي پنهان و جلوگيري از تخريب مزار جانباختگان، به يك موضوع دائمي مبارزه سياسي تبديل شد. رژيم هر<br />
كاري كه مي توانست كرد كه ابعاد اين جنايت پوشيده بماند اما شكست خورد؛ هر كاري كه مي توانست كرد تا دهان<br />
مردم را ببندد اما شكست خورد؛ هر كاري كه مي توانست كرد تا تاريخ اين ماجرا را فراموش كند اما شكست خورد. و<br />
در سال هاي بعد كه شكاف هاي دروني جمهوري اسلامي گشوده تر شد و جناح ها به جان هم افتادند و گروهي ادعاي<br />
اصلاح طلبي كردند، برخي از روشنفكران حكومتي به مردم گفتند كه بهتر است آن جنايت را فراموش نكنند، اما<br />
جنايتكاران را ببخشند! اما از نيروهاي انقلابي و مبارزان نسل گذشته و امروز پاسخ شنيدند كه: فراموش نمي كنيم و<br />
نمي بخشيم.<br />
بيست سال از كشتار زندانيان سياسي در سال<br />
1367<br />
تشديد سركوب روي آورده، وعده ”بازگشت به ارزش هاي دهه<br />
مي گذرد. اين در حالي است كه حكومت اسلامي به<br />
“1360<br />
(يعني همان سطح از سركوب و خفقان) را مي<br />
دهد. باز هم نشانه هاي ضعف و شكاف، باز هم نشانه هاي دوران گذار و بي ثباتي، پيدا شده است. اما اين بار دست و<br />
بال جمهوري اسلامي در سركوب و كشتار، عليرغم خواسته ها و تصوراتش، بسيار بسته تر از سال 67 است. با وجود<br />
اين، رژيم آشكارا حمايت و سكوت اربابان امپرياليستش را در برابر جناياتي كه در آستين دارد، گدايي مي كند. تنها<br />
راه مقابله با اين جنايات، پايداري در راه، كوتاه نيامدن از خواسته ها و اهداف اساسي مردم، افشاي همه جانبه حيات<br />
سراسر ستمگري و استثمار رژيم، اتكاء به نيروي انقلابي توده ها، و دل نبستن به وعده ها و شعارهاي سرمايه داري<br />
بين المللي است. براي انقلاب كردن، براي كسب رهايي، براي پيروز شدن، نه فراموش مي كنيم نه مي بخشيم.<br />
فردا از آن طبقه ي كارگر است<br />
طبقه كارگر و نظرها و گرايش هاي طبقاتي ديگر<br />
چرا كارگران بايد نظرها و گرايش هاي طبقاتي مختلف را بشناسند و از هم تشخيص دهند؟ پيش از هر چيز بايد<br />
بگوييم كه اين نظرها و گرايش ها در همه ي جامعه نفوذ مي كنند و در هم تداخل دارند. يعني در عرصه انديشه و<br />
تفكر ايدئولوژيك و سياسي، مرزها و ديوارهاي محكم و غير قابل نفوذ بين طبقات مختلف اجتماعي كشيده نشده<br />
است. طبقه كارگر در معرض ايدئولوژي ها و سياست هايي قرار دارد كه منافع و اهداف ساير طبقات را منعكس مي
كنند. چه بسا در مقاطع و مراحلي، بخش هاي بزرگي از كارگران آن ايدئولوژي ها و سياست ها را متعلق به خود بدانند<br />
و از آن پيروي كنند. اين به ويژه در مورد جهانبيني و سياست هاي طبقات حاكم مطرح است كه براي دوره هاي<br />
طولاني، ايده هاي مسلط بر جامعه اند. مثلا در جامعه اي نظير ايران، عقايد و باورهاي سنتي و مذهبي طي قرن ها<br />
توسط نهادهاي مذهبي و حكومت ها ترويج شده است. رسانه هاي مدرن نيز ابزاري در دست طبقات حاكم براي جا<br />
انداختن و طبيعي و عمومي جلوه دادن اين عقايد است. بنابراين طبقه كارگر بايد مرتبا به دنبال اين باشد كه كدام<br />
ديدگاه، سياست، شعار بيانگر حقيقت علمي، و بازتاب منافع انقلابي طبقه هست و كدام نيست.<br />
كارگراني كه به دنبال آگاهي سياسي و طبقاتي مي گردند و به همين خاطر، توجه بيشتري به اطلاعيه ها و مصاحبه ها<br />
و مقالات سياسي دارند مرتبا توسط عقايد سياسي و ايدئولوژيك مختلف بمباران مي شوند. بخشي از اينها به طبقات<br />
حاكمه و نمايندگان سياسي آشكار و پنهان آنها مربوط است، و بخشي ديگر به نمايندگان طبقاتي كه در حاكميت قرار<br />
ندارند و به درجه و شكلي از ستم هاي موجود و سيستم حاكم رنج مي برند. اولين نكته اي كه نبايد از آن غافل شد،<br />
اهميت اين برخورد آراء و عقايد در افزايش آگاهي طبقه ماست.<br />
خصوصا افشاگري از جوانب گوناگون سياسي،<br />
ايدئولوژيك، اقتصادي دستگاه حاكم<br />
(و دولت هاي رنگارنگي كه نظام جهاني سرمايه داري را تشكيل مي دهند)<br />
اهميتي ويژه دارد. اين افشاگري مي تواند از سوي نيروهاي طبقات مختلف انجام بگيرد. مثلا در شرايط امروز دنيا، كم<br />
نيستند روشنفكراني كه افق ديدشان بورژوايي است؛ به سوسياليسم و كمونيسم اعتقادي ندارند يا تفسيري كه از آن<br />
ارائه مي كنند فرقي با همين جوامع سرمايه داري پيشرفته با كمي حك و اصلاح ندارد. اما همين ها مقالات افشاگرانه<br />
اي در مورد سيستم و سياست دولت ها مي نويسند كه جوانبي از واقعيت را خيلي زنده و موثر در مقابل ما قرار مي<br />
دهد و آگاهي سياسي ما را عميقتر مي كند. در همين جنبش ضد رژيمي خودمان، با چنين مقالات ارزشمندي از سوي<br />
افراد گوناگون با گرايش ها و طرز تفكرهاي متضاد روبرو مي شويم. مهم است كه در دل همه اين مقالات و ابراز نظرها<br />
به جستجوي حقايق باشيم؛ حقايقي كه سلاح ما را در تجزيه و تحليل علمي از نظام<br />
حاكم و روشنتر كردن راه<br />
دگرگوني واقعي اين نظام تيزتر مي كند.<br />
طبقه كارگر بايد نگاهي نقادانه و علمي نسبت به همه چيز، منجمله نظرات و آرايي كه از درون صفوف خودش ارائه مي<br />
شود داشته باشد. آيا طبقه كارگر با ”عايق بندي“ ذهن خود در برابر ساير نظرها و گرايش ها، اصولا مي تواند به دنيا
نقادانه و علمي نگاه كند؟ آيا جزم گرايي و فرقه گرايي در رفتار با ساير نظرها و گرايش ها، طبقه كارگر را از ديدن<br />
محدوديت ها و نارسايي ها و اشتباهات و انحرافاتي كه ناگزير گريبانگير خودش هم خواهد شد عاجز نخواهد كرد؟ كم<br />
نيستند كساني كه خود را نماينده طبقه كارگر و مسلح به جهانبيني علمي ماترياليستي ديالكتيكي مي دانند اما دل به<br />
مطالعه و بررسي آثار ”غير خودي“ نمي دهند. يا حداكثر فقط زماني به نظرات بقيه توجه مي كنند كه در آنها به نظرات<br />
شخص خود يا گروه و حزبشان برخورد منفي يا مثبتي شده باشد. در هر دو حالت نيز، معمولا رفتارشان همه جانبه<br />
نيست و از يافتن حقايق گوناگون و گاه نهفته در اين ابراز نظرات دور مي افتند. به محض ديدن انتقاد و ايراد گيري از<br />
خودشان، روي همه چيز خط منفي مي كشند و چشم ديدن نكات مثبتي و حقايقي هم كه مي تواند در پشت اين<br />
انتقادات باشد را ندارند.<br />
ما در اين وبلاگ، در بخش مقالات انتخابي كه برايمان فرستاده مي شود و نيز در انتخاب اخبار، تلاش مي كنيم<br />
كارگران مبارز و فعالان جنبش كارگري را با جوانب افشاگرانه مختلف از نظام ستم و استثمار سرمايه داري در ايران و<br />
دنيا، با حقايق پنهان و آشكاري كه در مقالات نيروهاي مختلف طبقاتي تنيده شده است، و با نحوه نگرش و تحليل<br />
هاي طبقاتي گوناگون آشنا كنيم. زماني كه درون گروهبندي هاي سياسي (به ويژه آنان كه خود را منتسب به طبقه<br />
كارگر مي دانند) جدل ها و جدايي ها رخ مي دهد، و صحنه براي مدتي از مشاجره بر سر اين گونه موضوعات پر مي<br />
شود، ما تلاش مي كنيم بدون دامن زدن به جنجال ها و حاشيه ها و كنار گذاشتن مسائل فرعي يا مصنوعي، آثاري را<br />
منعكس كنيم كه به روشن شدن جوانب و دلايل مهم و اصلي اين مشاجرات كمك كند. به هر حال، انتخاب هاي ما به<br />
ناگزير بر پايه نگرش، گرايش و اولويت هاي خودمان صورت مي گيرد و ”بيطرفانه“ نيست. ما عليرغم حفظ نگاه انتقادي<br />
خود، صحيح نمي دانيم كه در مورد تك تك اين جدل ها به اظهار نظر مستقيم بپردازيم. هر چند اگر مواردي پيش<br />
بيايد كه به گرهي جدي براي جنبش كارگري و جنبش سياسي عمومي تبديل شود، مسلما به ابراز نظر مشخص<br />
خواهيم پرداخت.<br />
جمعي از فعالين كارگري<br />
مرداد ماه 87
چه كسي مسئول سوانح كاري است؟<br />
طبق آخرين آمار, در ايران هر سال حدود 25 هزار كارگر در نتيجه سوانح كاري، كشته يا زخمي و معلول مي شوند.<br />
اين يعني حدود<br />
75<br />
كارگر در روز. اين يعني به هم خوردن وضع زندگي<br />
75<br />
خانوار كارگري در هر روز. بخش عمده<br />
سوانح كاري در صنايع، به ويژه صنعت ساخت و ساز اتفاق مي افتد. روزي نيست كه به چشم خود بروز سانحه اي را به<br />
هنگام گود برداري، حفر چاه، ترميم فاضلاب، خاك برداري، كار روي داربست و جرثقيل، قير ريزي معابر و امثالهم<br />
نبينيم يا خبرش را نشنويم. غير از بخش ساخت و ساز، معدن نيز مرتبا قربانيان زيادي از كارگران مي گيرد. باز هم<br />
آمار نشان مي دهد كه وقوع سوانح كاري، سيري صعودي دارد. 6 سال پيش، تعداد كارگراني كه گرفتار سوانح كاري<br />
شده بودند حدود<br />
16<br />
هزار نفر بود و حالا بالاي<br />
25<br />
هزار نفر. ماجراي ريزش ساختمان در سعادت آباد، شايد به خاطر<br />
اين كه به بهانه اي براي رقابت ها و دعواهاي دروني حكومت تبديل شد، بازتابي عمومي پيدا كرد. اما از اين نوع وقايع<br />
به شكل روزمره در گوشه و كنار كشور اتفاق مي افتد و آب از آب تكان نمي خورد. بسياري از سوانح كاري كه در<br />
مناطق دور افتاده و محيط هاي كاري دور از چشم اتفاق مي افتد حتي به شكل عدد به آمار هم راه نمي يابد. به علاوه،<br />
تلفات و لطماتي كه حين كار بر طبقه كارگر وارد مي آيد به سوانح كاري محدود نمي شود. مشاغل پر خطر و محيط<br />
هاي آلوده، نوعي مرگ تدريجي و فرسايشي را به همراه دارد.<br />
كاهش<br />
طول عمر كارگران در اين مشاغل، در هيچ<br />
ارزيابي رسمي و در هيچ ستون آمار دولتي جاي نمي گيرد و به عنوان تلفات و لطمات محاسبه نمي شود. از نظر نظام<br />
سرمايه داري، 10 سال بيشتر يا كمتر از عمر يك فرد كارگر، اهميتي ندارد. براي سرمايه داري بيرحم و خونسرد مهم<br />
اينست كه هميشه نيروي كار آماده و ارزان براي استثمار شدن در بازار كار وجود داشته باشد.<br />
يك مشكل ارائه آمار اينست كه انسان ها را به چند رقم خلاصه مي كند.<br />
25000<br />
در سال و<br />
75<br />
در روز، هرگز نمي<br />
تواند فاجعه اي انساني كه هر لحظه در حال وقوع است را به روشني بازتاب دهد و بار سنگين اش را به ذهن<br />
خوانندگان آمار منتقل كند. معني اين فجايع را اعضاي خانواده و ياران كارگران قرباني در محيط كار، عميقتر درك مي<br />
كنند. آنان هستند كه نتايج خرد كننده عاطفي و مادي هر سانحه را بر امروز و فرداي خويش احساس مي كنند. آنان<br />
هستند كه از كابوس تهديد دائمي حين كار، بيشتر آزار مي بينند. مشكل ديگري كه در آمار وجود دارد، ناگفته ماندن
علل بروز اين سوانح است. انگار همين است كه هست: امسال اين تعداد، سال آينده تعدادي ديگر. در آمار، نامي از<br />
نظام و شيوه و مناسباتي كه كار تحت آن انجام مي گيرد، برده نمي شود. در آمار، پاي هيچ طبقه و قشري كه وقوع اين<br />
سوانح كاري را اجتناب ناپذير مي كند به ميان نمي آيد. انگار سانحه و كار، لازم و ملزوم يكديگرند. انگار كارگري كه<br />
مورد لطف قرار گرفته، بر سرش منت گذاشته، به او كاري داده اند بايد «پاي لرزش هم بنشيند» و سوانح كاري را به<br />
جان بخرد.<br />
واقعيت چيست؟ سوانح كاري از كجا ناشي مي شود؟ علت اساسي وقوع اين سوانح كاري بيشمار و دائمي، هدف و<br />
شيوه اي است كه نظام سرمايه داري و باندهاي سرمايه دار (دولتي يا خصوصي)، در روند كار و توليد دنبال مي كنند.<br />
آنها به دنبال كسب سودهاي بيشتر و سريعتر هستند. آنها مي خواهند تا آنجا كه امكان دارد هزينه هاي توليد را<br />
كاهش دهند كه اين شامل پرداخت دستمزد و ساير هزينه هاي نگهداري كارگران هم هست.<br />
هر چه شدت كار و<br />
سرعت كار كارگران در يك روز كار بيشتر باشد، محصول بيشتر و سريعتر توليد خواهد شد؛ يا انجام پروژه ها كمتر<br />
طول خواهد كشيد؛ و نتيجتاً هزينه هاي كارفرما هم كمتر خواهد شد. حتي در پروژه هاي ساختماني و راهسازي كه به<br />
دست مقاطعه كار سپرده شده است و قاعدتاً كار را هر چه بيشتر كش بدهند، سود بيشتري به جيب مي زنند هم از<br />
شدت و خطرات كار كاسته نمي شود. چون در اينجا نيز بخش بزرگ سود را مقاطعه كار از قيمت سازي مواد اوليه و<br />
مصالح به دست مي آورد تا از تقلب در پرداخت چند ماه دستمزد كارگران. در اينجا اگر كار را كش مي دهند براي<br />
اينست كه مصالح و مواد اوليه اي كه قبلاً خريداري و انبار شده را فردا به قيمت تورمي روز (يعني چهار لا پهنا)<br />
حساب كنند. طول دادن كار، چيزي از پر مخاطره بودن آن براي كارگران موقت، بي حقوق و اكثرا مهاجري كه از<br />
امكانات و استانداردهاي ايمني بي اطلاعند، كم نمي كند.<br />
اكثريت كارگران قرباني سانحه را جوانان در فاصله سني 25<br />
30 تا<br />
تشكيل مي دهند و اين اتفاقي نيست. اينها همان جواناني هستند كه انرژِي و قدرت كار سريعتر و شديدتر را<br />
دارند و در عين حال، انگيزه و نياز به كسب دستمزد بيشتر در شرايط<br />
تشكيل خانواده، آنان را به سوي مشاغل پر<br />
مخاطره مي كشاند.<br />
در مورد سوانح در پروژه هاي پيمانكاري و كارگاه هاي كوچك زير استاندارد هيچ حرفي نمي توان زد؛<br />
زيرا عدم<br />
رعايت اصول ايمني جزء مشخصات و<br />
«استاندارد»هاي آنهاست. اما در مراكز توليدي بزرگتر و در مشاغل ثابت و
قانونمند هم سوانح كاري بسياري رخ مي دهد. به اين دليل ساده كه حفظ شرايط مناسب براي ايمني كارگران و انجام<br />
نظارت و مراقبت منظم براي تضمين سلامتي و بهداشت در محيط كار، هزينه بر است. اين هم جزء هزينه هايي است<br />
كه سرمايه داران به هر شكل ممكن از آن مي زنند و محدودش مي كنند. بدون شك نتيجه اين «صرفه جويي»، بالا<br />
رفتن ريسك وقوع سوانح است.<br />
در نظام استثمار سرمايه داري، كارگري شايسته پاداش و امتياز است كه سريعتر و شديدتر از بقيه كار كند. از نظر<br />
سرمايه داران، كارگر خوب كسي است كه مثل ماشين كار مي كند. و مثل ماشين كار كردن يعني بي فكر كار كردن. آيا<br />
كارگر مي تواند بي فكر كار كند؟ نه! با اين همه مشغله و گرفتاري و گره هاي ريز و درشتي كه در زندگي كارگر و<br />
خانوار كارگري وجود<br />
دارد، با اين همه تبعيض و تحقير و بي عدالتي روزمره، با شنيدن وعده پاداش در روزهاي<br />
تنگدستي، و بالاخره با رقابتي كه كارفرما در ميان كارگران دامن مي زند، مگر مي شود بي فكر بود؟! پس ديگر جايي<br />
براي دقت و احتياط و تامل باقي نمي ماند.<br />
اما همين حقايق ساده در مورد سوانح كاري را نظام سرمايه داري حاكم بر ايران و دستگاه مغز شويي اش، فريبكارانه<br />
مخدوش مي كنند. كافيست نگاهي به تبليغات تلويزيوني وزارت كار جمهوري اسلامي بيندازيد. اشاره به اين نكته هم<br />
مهم است كه دستگاه تبليغاتي جمهوري اسلامي معمولا در زمينه هايي به ساختن كارتون هاي كوتاه (يا نقاشي هاي<br />
متحرك) اقدام مي كند كه يك مساله مهم اجتماعي و فراگير مطرح باشد و حكومت واقعا نياز به ”پيچاندن“ اذهان<br />
عمومي را احساس كند. مثلا به هنگام شروع «طرح امنيت اجتماعي» كارتون هاي ضد «اوباش» و «عليه سي دي<br />
فروش ها» را ديديم. يا در مورد معضل ترافيك و علل آن. حالا هم در كارتون هاي مربوط به سوانح كاري، كارگران<br />
خودسر، ديوانه، شرور و بي خيالي را به ما نشان مي دهند كه هنگام كار مرتباً خود و بقيه كارگران را به خطر مي<br />
اندازند و چوبش را هم مي خورند. در اين كارتون ها، معمولا سركارگر و مهندس و كارفرمايي وجود دارد كه براي<br />
كارگران دل مي سوزاند، به كارگران متخلف و بي احتياط تذكر مي دهد يا آنان را تنبيه مي كند. در اين كارتون ها،<br />
نماينده وزارت كار حضور دارد كه به عنوان عامل سوم (جدا از كارگر و كارفرما)، شعار «اول ايمني، بعد كار» را تبليغ<br />
مي كند. تقريبا در هيچيك از اين كارتون ها، گناهي به گردن كارفرما و سرمايه دار نيست. تنها در يك مورد، فردي<br />
بساز بفروش به عنوان مقصر معرفي مي شود! بايد هم چنين باشد. اين كارتون ها به سفارش وزارت كار جمهوري
اسلامي توليد شده اند: يعني در واقع، وزارت ويژه سرمايه داري دولتي و خصوصي در جمهوري اسلامي. اگر قرار باشد<br />
كه در اين كارتون ها، مثلا فلان مسئول «ايران خودرو» يا فلان كارفرما در شهرداري، مقصر معرفي شود كه تيشه به<br />
ريشه خودشان زده اند. بنابراين به جاي ارائه تصويرهاي واقعي از كارفرمايان و سركارگراني كه بر سر كارگران<br />
فرياد مي كشند و به آنان فرمان مي دهند كه سريعتر و شديدتر كار كنيد، كاريكاتوري از يك كارگر ساختماني خل<br />
وضع را نشان مي دهند كه عشق «مرد عنكبوتي» دارد و روي داربست پشتك و وارو مي زند. يا به جاي نشان دادن<br />
عواملي كه باعث بروز فجايعي مانند ريزش ساختمان در سعادت آباد و مرگ چندين كارگر جوان شد، كارگر قلدر و بي<br />
عقلي را نشان مي دهند كه براي لجبازي با مهندس ناظر، ديوار باربر را با پتك فرو مي ريزد و باعث ريزش كل<br />
ساختمان و مدفون شدن كارگران مي شود. هدف از ساختن اين كارتون ها اينست كه عامه مردم، نظام حاكم را به<br />
عنوان مقصر واقعي وعلت العلل اين فجايع تشخيص ندهند. دولت سرمايه دار با اين تبليغات مزورانه، هم آتش نفرت و<br />
نارضايتي مردم نسبت به استثمارگران و شيوه هاي حيواني به جيب زدن سود توسط آنها را فرو مي نشاند، و هم حس<br />
اتحاد و همبستگي نسبت به قربانيان اين نظام (يعني طبقه كارگري كه مرتباً توسط سوانح كاري و مخاطرات دائمي<br />
تهديد مي شود) را تضعيف مي كند. اين همان هدفي است كه نظام سرمايه داري حاكم بر ايران در دوران رژيم شاه هم<br />
دنبال مي كرد. در آن دوره كه تبليغات تلويزيوني هنوز به اندازه امروز فراگير نبود، راديو ايران درست همزمان با<br />
ساعت تنفس ناهار در كارخانه ها، نمايش هاي كوتاهي پخش مي كرد كه عيناً محتواي همين كارتون ها را داشت.<br />
عنوان اين نمايش ها چنين بود: «چرا هر بلايي هست بايد سر من كارگر بياد؟» و در پايان هم چنين نتيجه گيري مي<br />
شد: «همه بلاها سر من كارگر بي احتياط مياد!»<br />
يكي از چيزهايي كه مردم بايد بدانند اينست كه سازندگان اين كارتون ها هيچ شناختي از سانحه كاري ندارند؛ و به<br />
طور كلي با زندگي كارگري و مصائب و مسائل كارگري بيگانه اند. بنابراين هر چقدر هم كه خود را هنرمند بدانند و از<br />
خود ذوق هنري نشان دهند، در نهايت مزدوراني بيش نيستند كه براي كسب درآمد، دروغ تحويل جامعه مي دهند.<br />
اينان يك قشر نازك از متخصصان دست پرورده سازمان صدا و سيما هستند كه با بستن قراردادهاي چند ده ميليوني<br />
و در رفاه و امنيت كامل زير سايه دولت سرمايه داري كار مي كنند. شايد رايج ترين سانحه كاري براي اين مزدوران،<br />
واژگون شدن<br />
فنجان از روي ميز كامپيوتر و ريختن شير قهوه داغ به روي شلوار تميزشان باشد. اينان از سقوط،
خفگي، سوختگي، قطع عضو و قطع نخاع هيچ تصوري ندارند. سفارش دهندگان اين كارتون ها نيز معمولا سانحه<br />
كاري را به شكل آمار و ارقام مي شناسند. شايد مهمترين سانحه كاري كه مي تواند براي خود اينها اتفاق بيفتد، زماني<br />
است كه توده هاي كارگر در محيط كار و در برابر نهادهاي دولتي سر به اعتراض و شورش بر مي دارند و احيانا ايشان<br />
را گوشمالي مي دهند. اينها همه مي تواند موضوع نمايش ها و ديگر آثار هنري باشد كه طبقه كارگر در آينده در<br />
افشاي نظام ستم و استثمار سرمايه داري خواهد ساخت.<br />
خلاصه اينكه، كاهش سوانح كاري و تبديل آن به چيزي كه واقعا بتوان بر آن نام «سانحه» نهاد، در گرو دگرگوني<br />
اهداف و روش هاي حاكم بر روند كار است. و اين هيچ معنايي ندارد مگر نابودي نظام سرمايه داري با همه نهادها و<br />
قوانين و افكار و ديدگاهي كه آن را نمايندگي مي كند.<br />
فردا ازآن طبقه ي كارگر است<br />
جمعي از فعالين كارگري<br />
(jafk)<br />
شهريور 87<br />
تاثير جهاني سازي و نئوليبراليسم اقتصادي بر كار و زندگي زنان<br />
متني كه مي خوانيد با استفاده از نكات مقاله اي تهيه شده كه منبع آن مطالعات ميداني بوده است. موضوع اين مطالعات ميداني،<br />
تغيير و تحولاتي است كه در نتيجه گسترش ”جهاني سازي“ و تهاجم سرمايه داري در شرايط زنان كارگر صورت گرفته است. بايد<br />
توجه داشته باشيم كه اين مطالعات در آن گروه از كشورهاي تحت سلطه سرمايه داري امپرياليستي انجام شده كه سال هاست<br />
اشكال سازماندهي و فعاليت سنديكايي كارگري را تجربه مي كنند. نتيجه گيري هاي پاياني مقاله، بر اين پايه قرار دارد.
در دو دهه گذشته، نئوليبراليسم سرمايه داري به گرايش مسلط اقتصادي و سياسي در اغلب حكومت هاي كشورهاي<br />
تحت سلطه امپرياليسم تبديل شده است؛ چه آنها كه آشكارا خود را راست معرفي مي كنند و چه حكومت هايي كه<br />
نقاب ”چپ“ به چهره زده اند. اين گرايش، معنايي جز تهاجم لجام گسيخته به سطح معيشت طبقه كارگر با هدف<br />
تشديد استثمار و بالا بردن سودهاي سرمايه داري ندارد. نگاهي عميقتر به وضع موجود نشان مي دهد كه عملكرد<br />
نئوليبراليسم كاملا تحت تاثير تقسيم بندي جنسيتي طبقه كارگر و كل جامعه قرار دارد.<br />
در دو دهه اخير كه كاهش نرخ سودها و پر رنگ شدن روند ركود در اقتصاد جهاني را شاهديم، نظام سرمايه داري<br />
سياست ”منعطف“ كردن بازار كار را به اجراء گذاشته است. اين سياست، قبل از همه گريبان زنان كارگر را گرفت و<br />
سپس همه كارگران را در بر گرفت. از حدود 20 سال پيش، به طور كلي مشاغل بيشتر صورت پيماني و موقتي به خود<br />
گرفت و در واقع ما شاهد گسترش مشاغل بدون قرارداد، و خارج از قوانين و مقررات كار، بوديم. از آنجا كه زنان كارگر<br />
آماج اصلي اين امر بودند، جنبش كارگري با جهت گيري مردانه و مردسالارانه اش، اهميت چنداني به مساله نداد.<br />
سپس برنامه تعديل ساختاري كه ”صندوق بين المللي پول“ ديكته كرده بود به شكل گسترده به اجراء درآمد و بازار<br />
كار را به شدت تكان داد.<br />
بازخريدهاي گسترده آغاز شد. سياست بازخريد را اول از همه، از زنان كارگر آغاز كردند و شرايط كاري زنان نيز<br />
بسيار ناجور شد. در آن بخش هاي توليدي و خدماتي كه بيشتر از نيروي كار زنان استفاده مي شد، شيوه هاي مقاطعه<br />
كاري و استخدام پيماني رواج يافت. مشاغلي نظير ماشين نويسي و دستياري در دفاتر را عامدانه بي اهميت و دست و<br />
پا گير معرفي كردند تا سياست بازخريد و اخراج زنان را موجه جلوه دهند. اما اين بازخريدها و اخراج ها به معني<br />
حذف كامل نيروي زنان از اين مشاغل نبود. بلكه سياستي آگاهانه بود تا نيروهاي جديد و جواني را از ميان زنان بر<br />
اساس قراردادهاي جديد، با دستمزد پايينتر، شرايط كاري سخت تر، بدون مزايا و هزينه هاي اضافي، استخدام كنند.<br />
در مورد بانك ها، با كاركنان زن موجود دوباره قرارداد بستند. اما اين بار، عملا در سطح يك كارمند تازه استخدام<br />
شده و بدون مزايا و امتيازات رتبه كاري.
يك شيوه ديگر بازخريد زنان كارگر يا تبديل آنان به شاغلين خارج از قوانين و مقررات كار، استفاده از موارد ازدواج،<br />
بارداري و بچه داري بود. اين موارد بهترين توجيه را در اختيار كارفرما قرار مي داد تا بر پايه ارزش هاي پدرسالارانه،<br />
زن را به ”جايگاه اصلي اش“ يعني به سر خانه و زندگي اش باز گرداند. اين بازخريدهاي ناعادلانه و تبعيض آميز، فقر و<br />
فلاكت زناني را كه نيازمند حمايت اقتصادي در دوران بارداري و بچه داري بودند، تشديد كرد و به طور كلي به حقوق<br />
زنان كارگر ضربه زد.<br />
بنابراين<br />
منعطف كردن نيروي كار زنان با حمايت ايدئولوژي مردسالار<br />
انجام گرفته است.<br />
يكي از شعارهاي اين<br />
ايدئولوژي، ”نان آور بودن مرد“ است. بر اين اساس، زنان كارگر، كارگر واقعي محسوب نمي شوند؛ بلكه فقط ”كمك<br />
حال“ نان آور خانه اند. اين ايدئولوژي، كار زنان را بي ارزش جلوه مي دهد. تبليغ چنين توجيهاتي براي بازخريد و يا<br />
اخراج كارگران زن، ابزاري در دست سرمايه داري است تا اعتراضات كارگري را مهار كند. اخيرا نهادها و رسانه هاي<br />
طبقه حاكم، چنين تبليغ مي كنند كه نرخ كاريابي و استخدام زنان سريعتر از همين نرخ در مورد مردان است. اما<br />
همين نهادها و رسانه ها از دليل اين مساله حرفي نمي زنند: با افزايش مشاغل پيماني و خارج از چارچوب قوانين كار،<br />
شمار مطلق مشاغل افزايش يافته است. زنان براي تامين معاش خود، بدون شك و ترديد مشاغل شديدا بي ثبات را<br />
مي پذيرند. اين در حالي است كه مردان نسبت به زنان، بيشتر ”حق انتخاب“ شغل دارند. در حال حاضر، نرخ جذب<br />
كارگران در مشاغل خارج از قوانين كار بيشتر از مشاغل رسمي است و در اين ميان، سهم زنان بيشتر از مردان است.<br />
بايد توجه داشت، آماري كه در اين زمينه در دست است، موارد ”خود- استخدامي“ و كارهايي كه براي انجام به خانه<br />
آورده مي شود، را در بر نمي گيرد.<br />
در حال حاضر، بيشتر زناني كه درگير مشاغل خارج از چارچوب قانون كار هستند در بنگاه هاي كوچك زير ده نفر<br />
فعاليت دارند. اين يعني كشيده شدن نيروي زنان به محيط ها و فعاليت هاي محدود، و البته افزايش فشارهاي روحي<br />
در ميان زنان بر اثر فقدان اعتماد به نفس و ترس از بيكار شدن. اين فشارهاي روحي به يك مشكل جدي اجتماعي<br />
تبديل مي شود و كل جامعه را تحت تاثير قرار مي دهد. به علاوه، با خودكار شدن هر چه بيشتر خطوط توليد، نيروي<br />
كار در بخش صنايع محدودتر مي شود و در مقابل، نيروي كار در بخش خدمات گسترش مي يابد. مشاغل زنان در<br />
بخش خدمات، معمولا بي ثبات تر و كم دستمزدترند و آنان را در مقابل آزار و استثمار جنسي، آسيب پذيرتر مي كنند.
اين نوع مشاغل، زمينه بيشتري براي تاكيد بر ”زنانگي“ اين كارگران و سوء استفاده جنسي از آنان را ايجاد مي كنند.<br />
در ايران با نمونه هاي بهره كشي جنسي از زنان كارگر (به ويژه جوانان و نوجوانان) در كارگاه هاي كوچك، در مشاغل<br />
پيماني در دفاتر شركت ها، يا به هنگام<br />
خدمتكاري در خانه ها و ادارات، كاملا آشناييم. اما در كشورهاي شرق آسيا،<br />
40 تا 30<br />
نيروي كار زنانه در بخش خدمات مستقيما به سوي صنعت سكس رانده مي شود. بسياري از زنان مزدوج در سنين بين<br />
سالگي در بخش موسوم به ”اتاقك تلفن“ مشغول به كار مي شوند. آنان مجبورند از طريق مكالمه تلفني،<br />
مشتريان مرد را از نظر جنسي ارضاء كنند. سود اين كار به جيب شركت هاي واسطه كه اين زنان را استخدام كرده اند<br />
و البته به جيب شركت هاي ارتباطات تلفني مي رود كه براي اين قبيل مكالمات، نرخ بالايي تعيين كرده اند. تعداد<br />
زياد ديگري از همين زنان مزدوج كه با يك شماره مشخص مي شوند، به عنوان ”همدم“ و ”هم صحبت“ مردان در كافه<br />
ها استخدام شده اند. بارها پيش آمده كه مردان كارگر براي ”تفريح“ به كافه اي رفته اند و شماره اي را انتخاب كرده<br />
اند، و در كمال ناباوري مشتري همسر خود شده اند. يعني همان همسراني كه براي تامين معاش خانواده خود و افزايش<br />
درآمد خانوار، به اين كار روي آورده اند. رسانه هاي رسمي معمولا با آب و تاب اين ماجراها را نقل مي كنند تا از آنها<br />
روند فزاينده ”انحطاط زنان جامعه“ را نتيجه بگيرند؛ در حالي كه حقيقت به عمد پنهان مي ماند: اين زنان، قرباني نظام<br />
منحط سرمايه داري اند.<br />
همانطور كه قبلا گفته شد، طبقه حاكمه ايدئولوژي و فرهنگ مردسالارانه اي را تبليغ و تقويت مي كند كه ضامن<br />
تسلط سرمايه داري بر جامعه است. ”مرد نان آور“، الگويي است كه از يك طرف ستم بر زنان را مي پوشاند و از طرف<br />
ديگر بر اين نياز تاكيد مي گذارد كه براي نجات اقتصاد ورشكسته، زنان بايد بيشتر فداكاري كنند. بر مبناي اين الگو،<br />
اگر صحبت از بيكاري به عنوان يك معضل جدي اجتماعي است، فقط بيكاري مردان مد نظر است! به همين خاطر است<br />
كه براي سنجش ميزان بيكاري جوانان فقط از پسران ديپلمه و ليسانسه آمار گرفته مي شود. بر مبناي اين الگو، نقش<br />
زنان ”آرامش بخشيدن“ به مردان رنج ديده و تحت فشار در خانه است. انگار نه انگار كه زنان به عنوان كارگران مزد<br />
بگير و كارگران بدون مزد، از استثمار و فشار مضاعف در رنج اند. رسانه هاي رسمي، ستم و رنجي كه زنان از سوء<br />
استفاده هاي جنسي مي برند را ناديده مي گيرند و همزمان زنان درمانده و نوميدي كه خانه را ترك گفته اند را به<br />
عنوان مقصر و نابود كننده ارزش هاي خانوادگي معرفي مي كنند. در حال حاضر، راهكاري كه بسياري از جامعه
شناسان و اقتصاددانان مدافع سرمايه داري در مقابل حكومت ها قرار مي دهند اينست كه بايد در ميان زنان به تبليغ<br />
ضرورت ازدواج در اسرع وقت پرداخت تا از ورود آنان به بازار كار جلوگيري شود. در همين چارچوب است كه رسانه ها<br />
در جوامعي كه با معضل حاد بيكاري روبرو هستند به تبليغ فضايل و خوشي هاي ازدواج مي پردازند. يكي از دلايل<br />
ارائه لوايحي مانند ”لايحه حمايت از خانواده“ به مجلس شوراي اسلامي ايران كه هدف گسترش چند همسري در ميان<br />
مردان جامعه را دنبال مي كند نيز مي تواند دور كردن هر چه بيشتر نيروي زنان از مشاغل و فعاليت هاي اجتماعي<br />
باشد.<br />
به نكته ابتداي بحث باز گرديم: عملكرد نئوليبراليسم كاملا تحت تاثير تقسيم بندي جنسيتي طبقه كارگر و كل جامعه<br />
قرار دارد. در مقابل سرمايه داري، در مقابل عملكرد اقتصاد نئوليبراليستي و جهت گيري هاي جنسيتي آن، نمي توان<br />
با شيوه هاي سنتي سازماندهي كه كارگران مرد شاغل در بنگاه هاي بزرگ را كانون توجه قرار مي دهد به مقاومت<br />
پرداخت. كم نبوده اند زنان پر شور و مبارزي كه در نتيجه تبعيضات و بي عدالتي هاي جنسيتي در صفوف تشكل هاي<br />
كارگري و مبارز، كنار كشيده اند. كم نبوده اند مرداني كه اين زنان را محكوم كرده اند. كم نيستند مرداني كه زنان را<br />
به چشم پوشيدن از مسائل و خواسته هاي ويژه جنبش رهايي زنان دعوت مي كنند تا به اصطلاح ”منافع والاتر كل<br />
جنبش طبقه كارگر“ حفظ شود! اتحاديه هاي كارگري و همه تشكل هاي مستقل كارگري و جمع هاي مبارزاتي براي<br />
مقابله با ”جهاني سازي“، ”نئوليبراليسم اقتصادي“ و كليت نظام جهاني سرمايه داري بايد وضعيت زنان كارگر را عميقا<br />
درك كنند و براي آماج قرار دادن قلب و اساس اين نظام طبقاتي مردسالار، مبارزات راديكال تري را سازمان دهند.<br />
براي اين كار نه تنها بايد مساله ستم بر زنان و ارتباط آن با ستم و استثمار طبقاتي را بازشناخت، بلكه بايد به شرايط<br />
كار و مبارزه كارگران در مشاغل حاشيه اي، خانگي و خارج از قانون كار بيش از پيش نزديك شد، ارزش هاي<br />
پدرسالارانه و مردسالارانه را از صفوف طبقه كارگر و تشكل هاي مبارزاتي و جنبش عمومي مردم پاك كرد، راه را بر<br />
ايجاد تشكل هاي مستقل و ويژه زنان گشود.<br />
فردا ازآن طبقه كارگر است
بحران نظام جهاني سرمايه داري وموقعيت طبقه كارگر<br />
چند هفته است كه عمق بحران نظام جهاني سرمايه داري براي اهالي دنيا آشكار شده است. مرتبا خبر از ورشكستگي<br />
بانك ها و موسسات بزرگ مالي در آمريكا و اروپا مي رسد. سيستم مالي در سطح بين المللي به لرزه افتاده است.<br />
بازارهاي سهام (بورس) از غرب تا شرق با تكان هاي شديد روبرو هستند. و اين رشته سر دراز دارد. اولين سوالي كه<br />
به اذهان راه پيدا مي كند اينست كه چرا يك نظام عظيم و جا افتاده بين المللي كه مثل ساعت كار مي كند و به توليد<br />
انبوه و تكامل مداوم فن آوري مي پردازد, ظاهرا بي هيچ منطقي به دام بحران مي افتد؟<br />
دولت هاي سرمايه داري و اقتصاد دانان و روشنفكراني كه مدافع و عاشق سينه چاك اين نظام هستند ، اول انكار<br />
مي كردند كه بحراني در كار است. مي گفتند كه يكسري عدم تعادل هاي عادي است كه بر طرف خواهد شد .بعد از<br />
اينكه عمق بحران آشكارتر شد و ديگر جاي انكار نبود ، گفتند كه بحران وجود دارد اما داريم وارد مرحله پاياني آن<br />
مي شويم! و بالاخره ، با ادامه ورشكستگي بنگاه ها و سقوط شاخص ها در بازار سهام، انگشت اتهام را متوجه<br />
بعضي“ ”<br />
زياده طلبي ها، تقلب ها و بي مسئوليت ها از طرف“ بعضي“ بنگاه ها و گردانندگان بورس كردند تا نظام جهاني سرمايه<br />
داري را بي تقصير جلوه دهند.اما واقعيت اينست كه منطق نظام سرمايه داري همين بي منطقي است.هرج و مرجي كه<br />
بر جريان توليد ارزش اضافه و كسب سود حاكم است ، درذات سرمايه داري است. پيمان ها و قراردادها, تنظيم و<br />
تقسيم كارهايي كه ميان گروهبندي هاي بزرگ سرمايه داري و دولت هاي دنيا صورت مي گيرد فقط مي تواند اين<br />
هرج و مرج ذاتي را در دوره هايي تخفيف دهد يا قانونمند كند. قانونمند كردن هرج و مرج, به معني حذف آن نيست.<br />
هدف اين نوشته، توضيح بحران و عملكرد سرمايه داري نيست. اما اشاره به اين نكته را ضروري مي دانيم كه جريان<br />
بين المللي توليد ارزش اضافه و كسب سود ، يك جريان صرفا اقتصادي نيست. ما با دولت هاي ريز و درشت سرمايه<br />
داري با منافع و رقابت ها و كشمكش هايشان سر و كار داريم .ما با رويارويي قدرت ها و گروهبندي هاي مختلف<br />
سرمايه داري با ايدئولوژي ها و گرايش هاي سياسي متفاوت سر و كار داريم. ما با جنگها و ناامني هاي بين المللي<br />
روبرو هستيم كه براي دستيابي به قدرت بيشتر، سود بيشتر، مناطق نفوذ بيشتر، و كسب سلطه جهاني اتفاق مي<br />
افتند. جريان بين المللي توليد ارزش اضافه و كسب سود، تحت تاثير همه اين روندها و تحولات سياسي و نظامي و
ايدئولوژيك قرار دارد.توسط همين روندها و تحولات، تحريك و تشويق مي شود. و در عين حال، توسط همين عوامل<br />
به مخاطره مي افتد و با موانع<br />
پياپي روبرو مي شود<br />
.<br />
كسب سود سرمايه داري يك قمار بزرگ و دائمي است كه<br />
قدرتهاي سرمايه داري نمي توانند از آن كنار بكشند. آنها در اين رقابت ديوانه وار مي جنگند و توطئه مي كنند تا<br />
قدرت و سود بيشتري را براي خود تحكيم كنند، اما همزمان فشار مالي بيسابقه اي بر ساختارها و موسسات نظام وارد<br />
مي آورند و آينده سرمايه گذاري ها را با ابهام و ناامني بيشتري روبرو مي كنند. اين چنين است كه<br />
ارزش پول هاي جهاني و سهام سرمايه گذاري ها دچار افت مي شود. اين چنين است كه بازار سرمايه گرفتار جنون مي<br />
شود و سهامداران، سراسيمه ”بخت“ مبهم كسب سودهاي آينده را مي فروشند تا گرفتار“ بدبختي“ آشكار نشوند.<br />
دوباره برگرديم به حرف هايي كه اين روزها در مورد بحران مالي نظام سرمايه داري مي شنويم. همه از ورشكستگي<br />
بانك ها و راه هاي نجات موسسات بزرگ صحبت مي كنند. دولت هاي غربي مرتبا جلسه مي گذارند تا با تزريق پول<br />
هاي هنگفت به بنگاه هاي در معرض خطر، اوضاع را با ثبات كنند و اعتماد را به بازار سرمايه برگردانند. بعد از سه دهه<br />
تبليغ پر سر و صداي خصوصي سازي، دولت ها دوباره دست به كار شده اند تا مستقيما مسئوليت اداره بنگاه هاي<br />
بزرگ را به عهده بگيرند. اما كمتر حرفي از تاثير اين بحران و اقداماتي كه نظام سرمايه داري براي خروج از بحران در<br />
دستور كار دارد بر موقعيت كارگران و زحمتكشان مي شنويم. تو گويي اين صاحبان بانك ها و بنگاه ها هستند كه بار<br />
بحران هاي نظام سرمايه داري را به دوش مي كشند و به خاك سياه مي نشينند! اتفاقا يكي از تبليغات رايج دولت هاي<br />
سرمايه داري در جريان بحرانها اينست كه اين يك مشكل همگاني و ملي است بنابراين همه جامعه بايد كمربندها را<br />
سفت كنند و فداكاري كنند تا وضع به حالت عادي برگردد<br />
.<br />
داري امپرياليستي از ضرورتهاي ملي، و وحدت و منافع ملي حرف مي زنند.<br />
امروز هم بوش و ساركوزي و ساير سران دنياي سرمايه<br />
در اين ميان،حرف هاي مقامات دولت سرمايه دار در ايران نيز شنيدني است. اينان چنين وانمود مي كنند كه بحران<br />
كنوني هيچ ربطي به اقتصاد ايران ندارد و تاثير چنداني بر حال و روز جامعه ما نمي گذارد. گردانندگان بازار سهام ادعا<br />
مي كنند، در شرايطي كه همه بورس هاي دنيا دچار تلاطم و بي ثباتي است، بورس ايران“با ثبات“ و ”قدرتمند“ باقي<br />
مانده است! اما اين حرفها درست مثل سوت زدن كودك هراساني است كه بايد در دل تاريكي جلو برود و راه برگشت<br />
هم ندارد. واقعيت اينست كه بحران مالي جهاني، اقتصاد ايران را هم درگير كرده است. اقتصاد ايران از نظر سرمايه
گذاري و بازار كاملاً وابسته به مراكز و منابع اقتصاد سرمايه داري امپرياليستي است. آيا كاهش شديد و يكباره قيمت<br />
نفت، هيچ تاثيري بر اقتصاد نفتي ايران ندارد و باعث كسري بودجه و اختلال در طرح هاي اقتصادي نخواهد شد؟ آيا<br />
شك داريد كه كارگران و زحمتكشان و به طور كلي توده هاي مردم، بايد بار اين كسري بودجه را به دوش بكشند؟ آيا<br />
نمي دانيد كه به تعويق افتادن پرداخت دستمزدها، زدن از خدمات ناچيز اجتماعي، متوقف شدن طرح هاي عمراني و<br />
محدود شدن هزينه هاي آموزشي و بهداشتي و عمومي، نتيجه ناگزير اين كاهش درآمد نفتي خواهد بود؟ شما حتي<br />
كافيست به جدول ارزش سهام در بازار بورس ايران نگاه كنيد تا تاثير بحران جهاني را ببينيد:همين حالا همه شركت<br />
ها و موسساتي كه در زمينه سرمايه گذاري و اعتبار، نمايندگي و ليسانس، و يا مواد اوليه، به بنگاه هاي خارجي وابسته<br />
اند، افت ارزش دارند.فقط سهام مربوط به معادن و مواد خام داخلي ، افت نكرده است. خطر ركود و تعطيلي<br />
بنگاه ها و شركت هايي را كه ارتباط و وابستگي نزديكتري با بنگاه هاي اقتصادي بحران زده خارجي دارند, تهديد<br />
مي كند. امروز سران حكومت اسلامي در مورد طرح ها و ابتكارهاي خود براي ايجاد يك نظام مالي بانكي اسلامي, و<br />
ايجاد گروه هاي اقتصادي بين المللي جديد براي فرار از اثرات بحران جهاني, و بحران هاي آتي, داد سخن مي دهند.<br />
اما واقعيت اينست كه عمق و گسترش بيشتر بحران نظام سرمايه داري امپرياليستي, تجزيه اتحادها و بلوك بندي<br />
هاي موجود و ادغام و تشكيل گروه هاي جديدي را براي يك رقابت شديدتر و بيرحمانه تر باعث خواهد شد. اينها<br />
فقط گروه ها و بلوك هايي اقتصادي نيستند؛ بلكه دنيا با صف بندي هاي سياسي و نظامي و ديپلماتيك جديد روبرو<br />
خواهد شد.اين وسط ، نيروهايي مثل دولت سرمايه دار حاكم بر ايران، سريعتر از آنچه فكرش را بكنيد مجبور به<br />
انتخاب بلوك و گره زدن سرنوشت خود با اين يا آن گروهبندي جهاني خواهد شد. در اين اوضاع و با اين دورنما, شايد<br />
خيلي ها فكر كنند كه احياي وضعيت گذشته, يا بيرون آمدن سرمايه داري به هر طريق, بالاخره از وضع بي ثبات<br />
كنوني بهتر خواهد بود. چون اگر ركود بزرگ بر اقتصاد دنيا حاكم شود, طبقه كارگر و زحمتكشان بيشتر در معرض<br />
خطر بيكاري و اخراج قرار خواهند گرفت. يعني همين لقمه ناني ناچيزي كه به هزار مشقت و اما و اگر به دست مي آيد<br />
هم مثل ماهي از دستمان ليز خواهد خورد و آهي در بساط باقي نخواهد ماند. اما اين نهايت خوشخيالي است. مطمئن<br />
باشيد كه هر تلاش بلوك هاي بزرگ سرمايه داري براي دستيابي به رونق مجدد, با تلاش هاي مخرب و مرگبار براي از<br />
ميدان به در كردن رقيبان,<br />
با تبديل<br />
كارگران و زحمتكشان و ستمديدگان بلوك“خودي“<br />
به گوشت دم توپ در<br />
جنگهاي ارتجاعي و كشيدن شيره جان آنان به حداكثر تحت عنوان“منافع ملي و همگاني“، همراه خواهد بود.
نظام سرمايه داري امپرياليستي تا به حال دو جنگ بزرگ جهاني و شمار زيادي جنگ هاي منطقه اي و نيابتي را<br />
براي حفظ و گسترش منافعش در كارنامه خود دارد. اين هم نهايت خوشخيالي است كه فكر كنيم ديگر امكان تكرار<br />
جنگ هاي مخرب و بزرگ تحت سرمايه داري از ميان رفته است و قدرت هاي سرمايه داري ، به سر عقل آمده اند.<br />
جنون و بي منطقي، كاركرد طبيعي اين نظام است.<br />
و بالاخره از نكته مثبت اين بحران بگوييم! اين بحران، نه فقط زيانبار بودن ادامه حيات اين نظام استثمارگر را به<br />
شمار هر چه بيشتري از اهالي دنيا گوشزد مي كند و بسياري را به فكر پيدا كردن راه حل اساسي مي اندازد ،بلكه<br />
باعث مي شود كه كارگران و زحمتكشاني كه توسط مرزهاي ملي و قومي در سراسر دنيا تقسيم شده اند،اين مرزها را<br />
كمرنگ تر از پيش ببينند و بيشتر به فكر هم بيفتند. كاركرد بحراني و مخرب نظام بين المللي سرمايه داري،<br />
زمينه را براي درك مفهوم طبقه واحد و جهاني كارگر، و بسط معنا و اهميت حياتي انترناسيوناليسم پرولتري فراهم<br />
مي كند. اما اين فقط يك زمينه سازي عيني است. براي تبديل اين گرايش و زمينه به يك جزء حياتي از آگاهي انقلابي<br />
طبقاتي، پيشروان طبقه كارگر بايد در عرصه تئوري و عمل فعالتر و نقشه مندتر ظاهر شوند و رشته هاي<br />
پيوند ميان كارگران و زحمتكشان و ستمديدگان را در جريان مبارزات طبقاتي و انقلاب اجتماعي در راستاي هدف و<br />
دورنماي انقلاب جهاني محكمتر ببافند.<br />
جنبش كارگري و ايده "اشغال كارخانه ها"<br />
دور جديدي از بحث و جدل بر سر طرح و شعار ميان فعالاني كه خود را مدافع منافع كارگران مي دانند، آغاز شده<br />
است. دو عامل، به روشني محرك اين تشكل ها و فعالان است.<br />
يكم، گسترش تعرض دولت سرمايه داري ايران و كل نظام حاكم به سطح معيشت و امنيت شغلي توده هاي كارگر، و<br />
نيز ادامه سركوب و فشارهاي سياسي بر كل مردم و نفي ابتدايي ترين حقوق و آزادي ها، كه گسترش امواج مقاومت<br />
طبقه ما را در پي داشته است.<br />
دوم، به مشكل خوردن طرح ها و شعارهاي پيشين فعالان جنبش كارگري.
يك جنبه بارز بحث و جدل هاي كنوني اينست كه برخلاف استدلالات اكونوميستي ناب چند ساله اخير، آشكارا رنگ<br />
و بوي سياسي به خود گرفته است. اين روزها نويسندگان مقالات كارگري، تلاش بيشتري براي مرتبط كردن هر طرح<br />
به منافع طبقاتي نهفته در آن، و نيز به اوضاع و احوال عمومي جامعه، از خود نشان مي دهند. اين نكته مثبتي است.<br />
اين مي تواند به شفاف تر شدن مجادله ها و طرح ها از يك طرف، و به تكامل نظريه ها و سياست هاي فعالان و پرورش<br />
و تربيت كارگران مبارز از طرف ديگر كمك كند.<br />
به عقيده ما طرح ها و شعارهاي امروز را بدون در نظر گرفتن اوضاع كلي جامعه و دنيا، و بدون در نظر گرفتن تناسب<br />
قواي ميان طبقه حاكمه و توده هاي كارگر و زحمتكش نمي توان سبك و سنگين كرد و محك زد. اين اصل در مورد<br />
طرح ها و شعارهاي تاكنوني نيز صادق است. از ديد يك كارگر نيشكر هفت تپه يا لاستيك البرز، درستي يا نادرستي<br />
يك طرح و يك شعار ممكنست با اين تعيين شود كه تا چه اندازه به مشكلات فوري اقتصاديش جواب مي دهد، يا<br />
اينكه آيا خطر بيكاري و گرسنگي را براي مدتي از او و خانواده اش دور مي كند يا نه. ما مخصوصا از يك كارگر صحبت<br />
مي كنيم و نه طبقه كارگر. زيرا در بطن مبارزه و مقاومت خودبخودي كارگري، گرايش غير قابل گريزي به محدود ديدن<br />
منافع وجود دارد؛ معمولا به اين شكل كه آن را در منافع فوري و يا فردي يك بخش از كارگران خلاصه مي كند. مثالي<br />
بزنيم.<br />
اين روزها همگي از شنيدن خبر تشكيل سنديكاي كارگران نيشكر هفت تپه شادمانيم و اين عمل مبارزاتي جسورانه<br />
و بر حق را به يكديگر تبريك مي گوييم. اما با نگاه به سابقه و زمينه مبارزاتي كه به اين واقعه مهم منجر شد، برايمان<br />
اين پرسش پيش مي آيد كه چرا از بيش از 4 هزار كارگر نيشكر هفت تپه، هزار نفرشان به حمايت از سنديكاي نوپاي<br />
آن بر مي خيزند؟ چه عامل يا عواملي باعث شده كه آن اتحاد چند هزار نفري در مبارزات خشمگينانه خياباني در سال<br />
گذشته، به هنگام تاسيس و اعلام سنديكا تكرار نشود؟ بدون شك علت را نمي توان و نبايد به تهديد و سركوبگري<br />
رژيم تقليل داد. واقعيت اينست كه ترفندهايي از قبيل پرداخت "قطره اي" دستمزدها و تسهيلات معوقه، بخشي از<br />
كارگران را نسبت به وعده ها اميدوار مي كند و آنان تصميم مي گيرند كه بيش از اين خطر نكنند مبادا همين چيزهاي<br />
ناچيزي را كه به دست آورده اند از دست بدهند. بنابراين به نتايج مبارزاتي كه به موفقيت هاي قسمي و يا موقتي مي<br />
انجامد نبايد يك جانبه نگاه كنيم. هميشه هنگام روبرو شدن با چنين موفقيت هايي، دو گرايش در بين كارگران<br />
(منجمله در ذهن عناصر فعال و پيشرو در آن مبارزه معين) بروز مي كند. يك گرايش مي خواهد از اين موفقيت ها<br />
وسيله اي براي محكم كردن اتحاد و اعتماد به نفس توده هاي كارگر بسازد و به افق هاي دورتر و گسترده تر مبارزه<br />
طبقاتي نگاه كند. و گرايش دوم با رضايتمندي و "واقع بيني" مي خواهد به همين سطح از موفقيت دل ببندد و آن را<br />
به خطر نيندازد.
اجازه دهيد پيش از آنكه به بي توجهي به شرايط زندگي و معيشت كارگران يا مشكلات روزمره طبقه كارگر متهم<br />
شويم، اعلام كنيم كه قصد ما از بيان اين واقعيات، محكوم كردن بخشي از هم طبقه اي هاي خودمان به جرم "تنگ<br />
نظري"، "ساده انديشي" يا "ناآگاهي" نيست. ما بي توجهي به مقاومت و اعتراض بر حق توده هاي كارگر و بي فايده<br />
انگاشتن اين مبارزات خودبخودي را همانقدر نادرست مي دانيم كه تعريف و تمجيد و ستايش يكجانبه از اين مبارزات.<br />
ما بي توجهي به ضرورت متشكل شدن توده هاي كارگر در سطوح مختلف براي مقاومت در مقابل تهاجم وحشيانه<br />
نظام و دولت سرمايه دار را همانقدر نادرست مي بينيم كه چسبيدن به سياست ها و راه هاي بارها امتحان شده، بي<br />
نتيجه و يا خيال بافانه. در واقع ما با مطرح كردن وجود گرايش نادرست يا سد كننده در جنبش كارگري، انگشت اتهام<br />
را به سوي خودمان به مثابه فعالان چپ و تشكل هاي مبارز در عرصه اين جنبش گرفته ايم. تنگ نظري و ساده<br />
انديشي و ناآگاهي اگر هست، نتيجه كم كاري و دقيقتر بگوييم، نتيجه منطقي نگرش و سياست هاي نادرستي است كه<br />
چندين و چند سال است در قبال طبقه كارگر پيشه كرده ايم. اگر قرار باشد گرايش اولي كه بالاتر گفتيم در ميان<br />
كارگران تقويت شود و گرايش دوم به حاشيه رانده شود، باز اين فعالان چپ و تشكل هاي مبارز هستند كه بايد با<br />
مسلح شدن به نگرش و سياست هاي صحيح و گسترش آگاهي انقلابي طبقاتي در ميان توده هاي كارگر، كليد اين كار<br />
را بزنند.<br />
با اين مقدمه كوتاه اما ضروري مي خواهيم به طرح هاي امروز در جنبش كارگري بپردازيم.<br />
امروز چند طرح در مقابل هم قرار گرفته اند كه هر يك مدعي تغيير وضع موجود و ارتقاء جنبش كارگري به سطح<br />
بالاتر است. در اين مقاله، ما به طرح اشغال كارخانه ها مي پردازيم كه "كميته هماهنگي" (طرفداران لغو كار مزدي)<br />
در اسناد اخير خود بر آن تاكيد مي گذارد؛ و بررسي طرح ها و راه هاي ديگر را در مقالات بعدي پي مي گيريم. طرح<br />
اشغال كارخانه مشخصاً در مورد آن واحدهاي توليدي پيشنهاد مي شود كه در معرض ورشكستگي و تعطيل كامل قرار<br />
دارند و كارگران آنها تيغ بيكاري را بر گردن خود احساس مي كنند. "كميته هماهنگي" اين طرح را از عدم موفقيت<br />
يا در جا زدن شكل هاي تاكنوني مبارزات كارگري نتيجه گرفته است. يعني اين كميته ديگر تحصن، اعتصاب، راه<br />
بندان، راهپيمايي هاي خياباني و حتي درگيري هاي خشونت آميز با نيروهاي سركوبگر را پاسخگوي نيازهاي روز<br />
جنبش كارگري كه همانا تثبيت موقعيت شغلي كارگران و رفع خطر فوري تعطيلي كارخانه و بيكاري گسترده است،<br />
نمي داند. از ديد "كميته هماهنگي" بايد دست به يك اقدام قاطع تر و موثرتر زد. در عين حال، چنين اقدامي بايد<br />
بتواند قابليت گسترش به واحدهاي ديگر را داشته باشد و همزمان از همبستگي كارگران سراسر كشور برخوردار شود.<br />
اين اقدام، آنچنان كليدي است كه مي تواند وضعيت كلي جامعه را دگرگون كند و سلطه طبقه حاكمه را با خطر جدي<br />
روبرو كند. اگر بخواهيم بحث "كميته هماهنگي" را خلاصه كنيم، به اين سه شعار مي رسيم: سپردن مسئوليت اداره<br />
واحدهاي توليدي در معرض تعطيلي به كارگران؛ ارائه مواد اوليه رايگان توسط حكومت به كارگران؛ خريد مستقيم<br />
توليدات اين واحدها توسط كارگران و زحمتكشان جامعه و دنيا.
ما رك و راست اين طرح را خيالبافانه مي دانيم. البته طراحان اشغال كارخانه ها به حد كافي خيالباف نيستند؛ و گر نه<br />
به جاي تقاضاي دريافت مواد اوليه رايگان از سوي دولت، مي توانستند شعار مصادره مواد اوليه مورد نياز را جلو<br />
بگذارند. مثلا مي توانستند اول يكي دو پالايشگاه و ابزار انتقال سوخت را تسخير كنند و منحصرا در اختيار واحد<br />
توليدي مورد نظر خود قرار دهند. يا مي توانستند چند اسكله و انبار كه مواد اوليه وارداتي در آنجا قرار دارد را<br />
تسخير كنند و منحصرا هر وقت احتياج داشتند از آنجا برداشت كنند. يا حتي مي توانستند كشتي هاي باري خود را<br />
داشته باشند كه مواد اوليه و مواد خام را از كشورهاي مبداء فقط براي كارگران حمل مي كنند. ما اين طرح را در زمينه<br />
هر سه شعار، خيالبافانه مي دانيم.<br />
اول ببينيم كه معني سپردن مسئوليت اداره يك واحد توليدي به كارگران چيست؟ يعني مديريت يك جزء از كل<br />
برنامه توليدي اقتصادي كشور به كارگران سپرده شود. اگر معني واقعي كلماتي مثل مديريت، جزء و كل، و برنامه<br />
اقتصادي كشور را درك كرده باشيم آن وقت در مورد پا در هوا بودن اين طرح شك نخواهيم كرد. چند سوال ساده:<br />
اين كارخانه تحت اشغال (تحت مديريت كارگران) به چه ميزان توليد خواهد كرد؟ در چارچوب كدام سهميه بندي<br />
توليدي و نيازهاي توليدي كلي؟ اين كارخانه با فشارهاي بازار، رقابت در زمينه فن آوري، و مسائلي مثل ركود جهاني<br />
چه خواهد كرد؟ اين كارخانه در شرايطي كه حكومت به هر دليل نخواهد يا نتواند مواد اوليه مورد نياز را وارد كند چه<br />
خواهد كرد؟ (منظور همان مواد اوليه رايگان است!) اين كارخانه چگونه توليداتش را به دست مصرف كننده خواهد<br />
رساند؟ با استفاده از كدام شبكه حمل و نقل و توزيع؟ آيا آن شبكه هم تحت مديريت كارگران همين كارخانه است؟ و<br />
بالاخره يك پرسش اساسي تر: اين وسط تكليف قانون ارزش چيست؟! بالاخره توليدات اين كارخانه، كالا هستند يا نه<br />
و از قوانين اقتصاد كالايي پيروي مي كنند يا نه؟ آيا طراحان "اشغال كارخانه" انتظار دارند باور كنيم كه ديگر قانون<br />
ارزش عمل نخواهد كرد و سودي در كار نخواهد بود؟ پس نظام و دولت حاكم اينجا چكاره اند؟!<br />
سياست پشت اين نوع "اشغال كارخانه" تفاوت چنداني با سياستي كه زماني "اتحاد كميته هاي كارگري" در مورد<br />
تعطيلي "چيني سازي" گيلان و راه مقابله با آن فرموله كرد، ندارد. "اتحاد كميته هاي كارگري" مي خواست از طريق<br />
مشاركت نمايندگان كارگران با سرمايه دار خصوصي و كمك وام دولتي، كارگران را به امنيت شغلي برساند و اين واحد<br />
توليدي را سر پا نگهدارد. البته طراحان "اشغال كارخانه" كوشيده اند درزهاي الگوي گيلان را بگيرند. آنان به خيال<br />
خود با پرهيز از گرفتن وام دولتي و تاكيد بر خواست مواد اوليه رايگان، نقاط ضعف آن الگو را بر طرف كرده اند! آنان<br />
به كارگران هشدار مي دهند كه مبادا بخواهيد براي تهيه مواد اوليه از وام دولتي استفاده كنيد كه پدرتان در مي آيد و<br />
گرفتار مي شويد و هست و نيست خود را مي بازيد. به جاي اين كار، دولت را مجبور كنيد قانون ارزش را زير پا بگذارد<br />
و همه چيز را به رايگان در اختيار شما قرار دهد. استدلالي كه "كميته هماهنگي" (طرفداران لغو كار مزدي) براي<br />
طرح اين خواسته مي آورد (و در واقع به كارگران مي گويد كه بايد به مقامات دولتي نيز همين را بگوييد) چنين است:<br />
مواد اوليه را بايد رايگان در اختيار ما بگذاريد چون صاحب اصلي اش ما هستيم. چون همه ارزش هاي دنيا را ما
كارگران توليد مي كنيم. ما به "كميته هماهنگي" مي گوييم چطور است يك كار ديگر بكنيم. (پيشاپيش معذرت مي<br />
خواهيم كه حرف ما ممكنست نوعي تمسخر تعبير شود؛ ولي براي ملموس و قابل فهم شدن بحث مجبوريم چنين<br />
بنويسيم). دوستان "كميته هماهنگي"، چطور است كه با همين استدلال از دولت سرمايه دار و كليه سرمايه داران<br />
بخواهيم كه حاكميت سياسي و قدرت اقتصادي را يكسره به طبقه كارگر واگذار كنند؟ مگر نه اينست كه همه ارزش ها<br />
را طبقه ما مي آفريند و از نقطه نظر طبقه كارگر و زحمتكشان، وضع موجود با نظام و دولت و كليه نهادهايش كه غصب<br />
كننده ارزش ها هستند، هيچ مشروعيتي ندارند؟ اميدواريم كه اسم اين نوع استدلال ها را آگاهي دادن و پرورش<br />
طبقاتي كارگران و يا زمينه چيني براي برانگيختن آنان عليه نظام موجود نگذاريد. نتيجه اين حرفها، فقط توهم<br />
آفريني در ميان كارگران در مورد ماهيت، منافع، نيات و نحوه عملكرد دولت طبقاتي است. نتيجه اين حرفها، فقط سر<br />
در گم كردن نمايندگان كارگران اين يا آن واحد توليدي در راهروهاي وزارت كار، وزارت بازرگاني، وزارت صنايع و....<br />
است كه دنبال اين يا آن مسئول بدوند و دست آخر هم با خنده تمسخر اين نمايندگان سرمايه داري و يا با ضرب و<br />
شتم ماموران حراست و نيروي انتظامي روبرو شوند. شما خوب مي دانيد كه وقتي خواسته اي جلو گذاشته مي شود<br />
فقط براي پچ پچ كردن در گوش يكديگر در محيط كار نيست؛ فقط براي نوشتن روي پارچه و نصب كردن بر نرده هاي<br />
كارخانه هم نيست؛ اين خواسته ها اگر واقعا آنها را اجرايي مي دانيد و به دنبال عملي كردنش هستيد بالاخره بايد<br />
جايي توسط جمع كارگران يا نمايندگان كارگران با مسئولان و مقاماتي كه قدرت تهيه و عرضه مواد اوليه را دارند در<br />
ميان گذاشته شود. و درست همينجاست كه بايد منتظر تمسخر و ضرب و شتم باشيم.<br />
ما كمي بالاتر نكته اي را به شكل پرسش در مورد مصادره مواد اوليه مطرح كرديم كه ممكنست صرفا يك جدل طنز<br />
آميز به نظر بيايد. اينجا مي خواهيم دوباره به بحث مصادره برگرديم و از آن به نتايج ديگري در مورد اوضاع و شرايط<br />
براي اشغال كارخانه يا اعمال كنترل كارگري برسيم. "كميته هماهنگي" در ترسيم شرايطي كه به اشغال كارخانه مي<br />
انجامد و بعد از اشغال پيش خواهد آمد روي دو نكته انگشت گذاشته است. يكم، رجوع به دوران انقلاب 57 و فضاي<br />
فعاليت گسترده اي كه براي جنبش كارگري ايجاد شده بود و كارهايي كه مي شد انجام داد و انجام نشد. دوم، اشاره به<br />
اينكه شرط موفقيت اشغال كارخانه و تداوم و گسترش اين مبارزه، اشغال همزمان ده واحد توليدي بزرگ در معرض<br />
تعطيلي در سراسر كشور است. ما فكر مي كنيم كه شرايطي مانند دوران انقلاب 57، همان چيزي است كه در ادبيات<br />
چپ از آن تحت عنوان اعتلاي انقلابي ياد مي شود. تضعيف و از هم گسيختگي دستگاه حاكمه و كاسته شدن از<br />
توانايي اعمال كنترل دولت بر جامعه، و وجود روحيه انقلابي فراگير و عميق در ميان توده ها، دو وجه مشخصه چنان<br />
اوضاعي است. در دوره اعتلاي انقلابي، اميد، نگاه به آينده، خواست دگرگوني و به دست گرفتن سرنوشت خود در<br />
ميان توده ها منجمله كارگران بر فضاي استيصال و پايين آمدن سطح توقعات و خود را به در و ديوار زدن مي چربد.<br />
در دوره اعتلاي انقلابي، مي توان دست به اشغال كارخانه و اعمال كنترل كارگري به معناي واقعي و موثر زد. درست<br />
همانطور كه در چنين دوره هايي مي توان خيلي كارهاي ديگر هم كرد؛ كارهايي كه به محدوده ده بيست كارخانه هم<br />
محدود نمي شود و در چارچوب گام هاي ضروري براي كسب قدرت سياسي قرار مي گيرد. در دوره اعتلاي انقلابي،
حتي مساله دستيابي به مواد اوليه نيز معمولا جور ديگري حل مي شود. وقتي كه نظام سياسي حاكم در حال بحران و<br />
تضعيف و از هم گسيختگي باشد، مي توان انبارهاي مواد اوليه را مصادره كرد. در آن شرايط، نيازي به تحويل رايگان<br />
اين مواد توسط دولت نيست! اما بگذاريد اين نكته را هم فقط براي تحريك افكار مطرح كنيم: در مقاطعي از دوران<br />
اعتلاي انقلابي، شايد چسبيدن به كارخانه خود و تلاش براي اعمال كنترل كارگري در آنجا، ضروري ترين اقدام نباشد.<br />
اتفاقا ممكنست كه متشكل شدن كارگران در صفوف گاردهاي انقلابي كه بيرون از چارچوب كارخانه به اعمال قدرت<br />
سياسي مي پردازند، ضرورت و تاثير بيشتري بر سرنوشت و آينده انقلاب و طبقه كارگر داشته باشد. حتي در زمينه<br />
“اقتصادي”<br />
نيز ممكنست اعمال كنترل كارگري بر انبارهاي كالاهاي اساسي مورد نياز توده ها، اعمال كنترل و<br />
سازماندهي توزيع آنها، و جلوگيري از خرابكاري و احتكار و دزدي در اين زمينه، تعيين كننده تر از تلاش براي<br />
سازماندهي و مديريت چند واحد توليدي بزرگ باشد. در دوران اعتلاي انقلابي، فراخوان هايي نظير اينكه "نفتگران!<br />
شيرهاي نفت را ببنديد!" نه در چارچوب محدودي كه امروز "كميته هماهنگي" به آن مي انديشد (يعني حمايت از<br />
خواست هاي كارگران براي به راه انداختن توليد در يك يا چند كارخانه اشغال شده)<br />
بلكه در خدمت پيشبرد<br />
استراتژي انقلابي و براي تسريع سرنگوني قدرت سياسي مي تواند صادر شود و ثمربخش باشد. به عقيده ما، امروز<br />
جامعه در شرايط اعتلاي انقلابي به سر نمي برد و طرح هايي كه تحت عنوان "اشغال كارخانه" يا 'كنترل كارگري" در<br />
شرايط كنوني جلو گذاشته مي شود، عملاً ظرفي براي چانه زني و نهايتا سازش و مصالحه گروهي از نمايندگان و فعالان<br />
جنبش كارگري با دولت سرمايه داري است. اينها طرح هايي رفرميستي هستند كه صرفا پوششي آناركو راديكال بر<br />
تن كرده اند.<br />
ما رك و راست طرح اشغال كارخانه "كميته هماهنگي" را سرمايه دارانه مي دانيم؛ حتي اگر به نام كارگران مطرح<br />
شده باشد؛ حتي اگر تعدادي كارگر در گوشه اي سعي كنند آن را عملي كنند. اين در واقع الگو برداري از همان طرح<br />
هايي است كه تحت عنوان "كنترل كارگري" در نقاط مختلفي از دنياي امروز به اجراء گذاشته شده است. همانطور كه<br />
قبلاً در مقاله بررسي كنترل كارگري نشان داديم، اين قبيل طرح ها يا بي سرانجام اند و در ميانه راه با تضادهاي جدي<br />
و قابل پيش بيني روبرو مي شوند و به شكست مي انجامند؛ و يا به مثابه جزيي از برنامه كلي دولت هاي بورژوايي در<br />
شرايط بحران عمل مي كنند و در دو زمينه (كاهش فشارهاي بحران از طريق انتقال آن بر دوش جامعه، و كاهش بي<br />
اعتمادي و خشم توده هاي كارگر نسبت به وضع موجود) عصاي دست بورژوازي حاكم مي شوند. براي اطلاع بيشتر در<br />
مورد چند و چون اين نوع از "كنترل كارگري" در دوران بحران اقتصادي و همراهي حساب شده دولت هاي بورژوايي<br />
با آن، مي توانيد به طرح جاري مشاركت اقتصادي "كارگري" با دولت امپرياليستي اسپانيا رجوع كنيد. "كميته<br />
هماهنگي" چيزي فراتر از اين دورنما ارائه نمي كند. در اين زمينه خوبست به آرزوهاي "كميته هماهنگي" براي<br />
عرضه مستقيم محصول (بهتر است بگوييم كالا) به دست توده هاي مصرف كننده در سطح ايران و دنيا نيز نگاهي<br />
بيندازيم. "كميته هماهنگي" در خيال خود، تشكيل يك بازار انحصاري جديد در كنار بازارهاي موجود را تصور مي<br />
كند كه قادر است مشتريان بيشتري را با تبليغ "همبستگي كارگري" به سوي خود جلب كند. مثلاً كارگران هفت تپه،
1980 دهه<br />
شكر توليد مي كنند و كارگران سراسر ايران، شكر را از آنان مي خرند. (فكر نمي كنيم نظر كميته هماهنگي اين باشد<br />
كه كارگران هفت تپه بايد شكر را مجاني بين توده ها تقسيم كنند. آنان قاعدتاً در ذهن خود، شكري را مجسم مي<br />
كنند كه با حذف واسطه ها، ارزان تر به دست مصرف كننده مي رسد.) به هر حال، اين يك بازار انحصاري خواهد بود؛<br />
زيرا هر دو طرفش در انحصار فقط يك طبقه يعني طبقه كارگر است! يك لحظه به عالم خيال برويم و فكر كنيم كه<br />
چنين بازاري ايجاد شده است، اما ناگهان در بازار بغل دستي، تاجري پيدا شود و شكر را به ميزان زياد و به قيمتي<br />
پايينتر از شكر كارگري هفت تپه عرضه كند. فكر مي كنيد آن "همبستگي كارگري" كه پايه اش نفع فوري و مستقيم<br />
اقتصادي بوده، تا كجا در مقابل قوانين بازار تاب مي آورد؟ آن بخش از طرح كه خيال سازماندهي يك بازار جهاني براي<br />
كالاي صادراتي خودي را در سر دارد، از بخش داخلي پا در هواتر است. البته طراحان "كميته هماهنگي" حتما<br />
چيزهايي در مورد "تبليغ انترناسيوناليستي" براي خريد كالاهاي نيكاراگوآيي، ونزوئلايي و امثالهم در بازارهاي<br />
اروپايي شنيده اند و به نوعي مي خواهند از آن الگو بگيرند. اما يك نكته را ناديده گرفته اند و آن پشتيباني دولتها<br />
براي بازاريابي و سازماندهي صادرات و ايجاد بازار فروش براي آن كالاهاست. زماني بود كه حكومت ساندينيست ها در<br />
به اروپا قهوه صادر مي كرد و حتي در بعضي كشورها، تعاوني هايي متشكل از گروه هاي طرفدار شوروي و<br />
آناركو رفرميست ها تشكيل شده بود كه بسته هاي قهوه را با برچسب "از مردم نيكاراگوآ حمايت كنيد" در سوپر<br />
ماركت ها عرضه مي كردند. اما دقت كنيد كه يك دولت بورژوايي در كشور توليد كننده و يك موسسه تجاري در<br />
چارچوب نظام بورژوايي كشورهاي اروپايي پشت اين داد و ستد سودآور قرار داشتند. در آن داد و ستد، طرفين هم<br />
منفعت مالي را در نظر داشتند و هم منفعت سياسي را. همين حالا دولت سرمايه داري نفتي ونزوئلا، بنزين صادراتي<br />
خود را به بازار آمريكا با نرخ ويژه "براي تهيدستان" و بر مبناي همان منافع عرضه مي كند. سوال مي كنيم: از نظر<br />
"كميته هماهنگي"، آن دولتي كه بايد پشت اين كار، يعني صادرات و عرضه كالاهاي كارگري ايراني در دنيا را بگيرد<br />
كيست؟ حتي اگر به فرض محال دولت سرمايه دار مذهبي پاي اين كار بيايد بدون شك با در نظر گرفتن منافع<br />
اقتصادي و سياسي خود خواهد بود. يعني در واقع، از بخشي از كارگران ايراني يا نمايندگان آنان به عنوان يك<br />
"شريك" پايين دست و ريزه خوار، از بخشي از فعالان و تشكل هاي كارگري به عنوان مبلغ شراكت با بورژوازي و<br />
سازش طبقاتي، و از آن كالاهاي صادراتي به عنوان يكي از منابع كسب ارز خارجي براي خزانه خود استفاده خواهد<br />
كرد.<br />
بهتر است طراحان "كميته هماهنگي" نگاهي هم به طرح هاي اقتصادي دولت جمهوري اسلامي براي تبديل كردن<br />
خطر بحران جهاني سرمايه داري به يك فرصت براي طبقه حاكم بيندازند؛ و صادقانه دورنماي طرح خود را در<br />
چارچوب وضعيت فعلي دنيا دوباره ارزيابي كنند. متخصصان حكومتي مي گويند كه ما مي توانيم از وضع فعلي<br />
استفاده كنيم و با ارائه ارزانتر كالاهاي ايراني در بازار جهاني، در شرايطي كه قدرت خريد مردم در سطح دنيا پايين<br />
آمده، براي خود مشتريان زيادي پيدا كنيم و سود زيادي ببريم. اين متخصصان تاكيد دارند كه تماس ها و ارتباطات و<br />
زمينه چيني هاي سياسي جمهوري اسلامي در دوره كنوني، و تبليغات دولت هايي كه در قاره هاي مختلف با ايران
روابط حسنه اي دارند، مي تواند پشتوانه خوبي براي موفقيت اين تدبير اقتصادي باشد. آيا "كميته هماهنگي" در<br />
صورتي كه به فرض محال كارگران يك كارخانه موفق شدند دولت را به انتقال مديريت كارخانه به آنان يا<br />
نمايندگانشان، ارائه مواد اوليه رايگان، و بالاخره كمك در بازاريابي و عرضه كالاها در سطح داخلي و خارجي قانع<br />
كنند، احساس نمي كنند كه به مهره اي در يك طرح بزرگتر اقتصادي دولت تبديل شده اند؟ آيا احساس نمي كنند كه<br />
طرحشان بر تدابير اقتصادي حكومت براي تبديل خطرات به فرصت ها منطبق خواهد شد؟ آيا احساس نمي كنند كه<br />
آن كارگران يا نمايندگان كارگري در مقام "مديريت واحد توليدي" دارند با توليد كالاهاي ارزان، گوشه اي از روابط<br />
حسنه مورد نظر جمهوري اسلامي را با مصرف كنندگان جهاني مي بافند؟ و بايد تاكيد كنيم كه توليد و عرضه ارزانتر<br />
كالاها به معني استثمار شديدتر كارگران آن واحد توليدي است؛ و نه فقط آنان. اين به معني حفظ و تثبيت شرايط<br />
استثمار شديد در كل جامعه نيز هست كه همه كارگران را در بر مي گيرد. پرداختن به اين نكته را تا همين حد كافي<br />
مي دانيم.<br />
اما برگرديم به يك سوال منطقي كه طراحان "اشغال كارخانه" بعد از همه اين بحثها مي توانند در برابر ما قرار دهند:<br />
اگر اشغال كارخانه نه، پس چه؟ مگر نه اينست كه جنبش كارگري خيلي راه ها و روش هاي مبارزاتي را امتحان كرده<br />
است ولي نتوانسته معضلات و خطرات بزرگ را از برابر پاي توده هاي كارگر كنار بزند؟ پاسخ ما كوتاه است: شكل ها و<br />
شيوه هاي مبارزاتي كه بستر حركت و بروز جنبش كارگري مي شوند هميشه متنوع و متعدد هستند. با توجه به<br />
شرايط مختلف شكل گيري هر مبارزه، و با توجه به سطوح متفاوت آگاهي مبارزاتي كارگران و سوابق اعتراضات آنان،<br />
ما هميشه با شكل هاي مختلف اعتراض روبرو مي شويم. بسياري اوقات، نحوه عكس العمل دولت و كارفرمايان به يك<br />
اعتراض بر چگونگي ادامه آن تاثير مي گذارد و شكل هاي مبارزاتي جديدتر (و گاه راديكال تري) را باعث مي شود.<br />
يكي از اين شكل هاي مبارزاتي كه بارها ديده ايم، حبس كردن مسئولين كارخانه، بيرون كردن حراست و اشغال<br />
محوطه واحد توليدي توسط كارگران مبارز بوده است. اين نوع اشغال كارخانه با آنچه مد نظر "كميته هماهنگي"<br />
است كاملاً تفاوت دارد. در اين حالت، كارگران براي موثرتر كردن اعتراض خود و براي نشان دادن ميزان جديت و<br />
پايداري خود بر خواسته هاي بر حقشان، يك شكل راديكال تر مبارزه را انتخاب مي كنند؛ يا در مواردي به صورت<br />
خودبخودي به اين سمت رانده مي شوند. هدف آنان از اشغال كارخانه، هماني است كه هنگام اعتصاب يا تحصن در<br />
مقابل وزارت كار و يا ايجاد راهبندان دنبال مي كنند: اعلام رساي خواسته هاي خود و اعمال فشار بر دولت سرمايه دار<br />
و كارفرمايان براي تحقق آنها. چنين مبارزاتي همانند ساير شكل هاي اعتراض و مقاومت كارگري بايد مورد پشتيباني<br />
همه بخش هاي طبقه كارگر و تشكل هاي مبارز قرار بگيرد؛ از دستاوردهاي اين مبارزات حفاظت شود؛ از آنها<br />
جمعبندي شود و درس هاي مثبت و منفي آنها براي كل طبقه كارگر مشخص شود.<br />
عين همين مساله در مورد تشكل هاي جنبش كارگري نيز صدق مي كند. يعني اينكه ظرف تشكيلاتي مناسب و ممكن<br />
براي اتحاد كارگران و پيشبرد و تداوم مبارزات كارگري، بر حسب سطح و شكل مبارزه جاري، سطح آگاهي كارگران
درگير در آن مبارزه، سابقه مبارزات در هر واحد توليدي، و موقعيت حاكم بر كل جنبش كارگري و كل جامعه در هر<br />
مقطع مشخص، تعيين مي شود. بنابراين درگير شدن در بحث هاي ديرينه بر سر اينكه شورا بهتر است يا سنديكا، و يا<br />
نقش مجامع عمومي كارگري، اصولا راه به جايي نمي برد. زيرا جنبش كارگري شرايط يكدست و همگوني ندارد. و بايد<br />
تاكيد كنيم تا زماني كه دو عامل، (يعني نيروي رهبري كننده جنبش طبقه كارگر با شبكه تشكيلاتي سراسري مورد<br />
نياز براي اين كار از يك طرف، و وضعيت مبارزاتي نسبتا سراسري معمولا به شكل دوره هاي بحران و اعتلاي<br />
انقلابي) وجود نداشته باشد، چنين تشكل فراگيري را نمي توان ايجاد كرد. ما اين مساله را مشخصا در مورد جوامعي<br />
مطرح مي كنيم كه با استبداد و خفقان فراگير و طولاني دست به گريبانند و تلاش براي ايجاد تشكل هاي مستقل<br />
كارگران و ساير قشرهاي مردم در آنجا با پيگرد و سركوب روبرو مي شود. در چنين شرايطي، خيلي از تشكل ها مي<br />
توانند نام هايي به خود بگيرند كه از مفهوم كلاسيك شان در ادبيات چپ و نمونه هاي تاريخي آن تشكلات در<br />
كشورهاي مختلف فاصله دارند. مثلا تشكل هايي تحت عنوان سنديكا از درون مبارزات توده هاي كارگر بجوشند كه<br />
عملا به يك واحد توليدي محدود بمانند و به واحدهاي هم رشته خود سرايت پيدا نكنند. يا شوراهايي به وجود بيايند<br />
كه عملا فقط به مسائل اقتصادي و رفاهي كارگران بپردازند و هيچ ربطي به اعمال قدرت سياسي نداشته باشند. در<br />
چنين اوضاعي، خط بطلان كشيدن بر يك تشكل اصيل كارگري كه محصول و ادامه مبارزات معيني است صرفاً به<br />
خاطر اينكه عنوان سنديكا بر آن گذاشته شده، برخوردي غلط و ذهنيگرايانه است. درست همانطور كه تلاش براي<br />
محدود نگهداشتن سطح مبارزات يك تشكل كارگري، عدم تلاش براي ارتقاء آگاهي طبقاتي انقلابي كارگران درگير در<br />
آن، و عدم تلاش براي افزدون بر عمق و دامنه شعارها و خواسته هاي آن (هم اقتصادي و هم سياسي)، با اين توجيه كه<br />
مثلا “سنديكا صرفا تشكلي صنفي است و كارش فقط چانه زني با دولت و كارفرما در چارچوب نظام سرمايه داري<br />
است) نيز ديدگاهي تنگ نظرانه را بازتاب مي دهد. كار درست اينست كه فعالان كارگري از شكل گيري چنين تشكل<br />
هايي از پايين (و از خواست ايجاد اين تشكل ها تحت هر نامي كه باشد) استقبال كنند؛ در محيط هايي كه حضور<br />
مستقيم دارند فعالانه و با نقشه و برنامه در صفوف چنين تشكل هايي شركت كنند و براي تاثيرگذاري و جهت دهي<br />
صحيح و تكامل آنها تلاش كنند. هم درك صحيحي از ظرفيت تكامل هر تشكل معين داشته باشند، هم محدوديت<br />
هاي عيني و سطح ذهني بدنه هر تشكل را مد نظر قرار دهند. هم به مساله دائمي متحد كردن توده كارگران در<br />
مبارزات جاري توجه كنند، هم مبارزه براي كسب رهبري و خنثي كردن گرايشات سازشكارانه و جهت گيري هاي<br />
ارتجاعي كه مرتباً در صفوف جنبش بروز مي كند را هوشمندانه پيش ببرند. هم در پي تشخيص و متشكل كردن<br />
پيشروترين عناصر طبقه كارگر در سطوح مناسب تشكيلاتي باشند، هم بر بخش مياني طبقه تاثير بگذارند و از طريق<br />
هدايت آنها، بخش عقب مانده طبقه را نيز با جنبش همراه كنند.<br />
به طور كلي، براي تاثير گذاري بر مبارزات گوناگون طبقه كارگر و جهت دادن به اين جويبارهاي پراكنده، هيچ راهي<br />
جز تبليغ و ترويج آگاهي انقلابي طبقاتي، ايجاد تغيير در مسير مبارزات خودبخودي و حق طلبانه كارگران، و<br />
سازماندهي انقلاب وجود ندارد. اين كارها نيز عملي نخواهد شد مگر آن كه هسته هاي مخفي و كار آزموده اي متشكل
از عناصر آگاه و پيشرو طبقه كارگر در بطن محيط كار و زيست طبقه ما تشكيل و تكثير شوند. وجود چنين شبكه اي<br />
در تداوم و تكامل جوانه هاي تجمع ها و تشكل هاي كارگري تحت هر عنوان (سنديكا، شورا، مجمع عمومي، كميته<br />
اعتصاب و...) نقش تعيين كننده دارد. بدون چنين شبكه اي، حتي اگر جامعه وارد اعتلاي انقلابي هم بشود، طبقه<br />
كارگر نمي تواند جهت سياسي درستي بيابد، در سرنوشت انقلاب و جامعه نقش مستقل و موثري بازي كند و در مسير<br />
رهبري يك انقلاب اجتماعي به واقع گام بردارد.<br />
هر چه انجام اين كارهاي ضروري ديرتر انجام شود و به دلايل مختلف به تعويق بيفتد، وضع موجود بيشتر ادامه خواهد<br />
يافت. حتي اگر در مقابل مبارزات قاطعانه و فداكاري هاي بزرگ توده ها، دولت و طبقه سرمايه دار حاكم اينجا و آنجا<br />
مجبور به عقب نشيني بشوند و به خواسته هايي گردن بگذارند، اين مساله كاملاً موقتي و فرعي و گاه ظاهري خواهد<br />
بود. به نحوي كه در يورش بعدي سرمايه داري، همه اينها پس گرفته خواهد شد. اينهمه بحث و طرح حكومتي بر سر<br />
اجراي اصل 44 و حذف يارانه ها، به معني اينست كه طبقه حاكم قصد ندارد "نم پس بدهد". اينهمه تدابير سراسيمه<br />
از سوي دولت ها و بنگاه هاي سرمايه داري در مقابل خيز برداشتن امواج بحران به معني اينست كه فشار و شدت<br />
استثمار طبقه كارگر و توده هاي ستمديده در همه جا بيشتر خواهد شد. اينهمه رجوع و استقبال مجدد از آثار ماركس<br />
براي شناخت كاركرد نظام سرمايه داري و تضادهايش به معني اينست كه خيلي ها دنبال راه اساسي وضع موجود مي<br />
گردند. آنان در كاپيتال، گروندريسه، ايدئولوژي آلماني، مبارزه طبقاتي در فرانسه، مانيفست كمونيست، هجدهم برومر<br />
و... به دنبال پاسخ به اينكه شورا بهتر است يا سنديكا، كارخانه را چطور اشغال كنيم يا عرضه و فروش كالاهاي آن را<br />
چگونه سازمان بدهيم، نيستند. آنان به دنبال نگرش، روش و ابزار اساسي براي دگرگون كردن نظام حاكم بر دنيا<br />
هستند. به دنبال اين هستند كه به تفكر ماركسيستي مسلح شوند و اين آگاهي را به ميان طبقه كارگر و توده هاي<br />
ستمديده ببرند. اين فرق مي كند با تلاش براي پيدا كردن راه هاي "ملموس"، طرح هاي مستاصلانه و يا غرق شدن<br />
در توهمات و تخيلات بي پايه اي كه ما را براي مدتي طولاني تر سر كار مي گذارد. با توجه به اوضاع كنوني و گرايش<br />
هاي رايج، ما تمامي همرزمان خود در جنبش كارگري را به مطالعه و بازبيني عميق آثار راهگشاي متفكران و رهبران<br />
انقلابي طبقه كارگر فرا مي خوانيم. در اين ميان، جا دارد كه بر "چه بايد كرد" لنين و جوهر و جهت گيري راهگشاي<br />
آن تاكيد ويژه بگذاريم.<br />
آذر ماه 87<br />
حرف هايي درباره انقلاب 57 و طبقه كارگر<br />
پرچم هاي سه رنگ و پارچه نوشته هايي كه به در و ديوار چسبانده اند به ما مي گويند كه "سي امين سالگرد انقلاب<br />
اسلامي" است. مقامات سخنراني مي كنند، راديو و تلويزيون آمار ارائه مي دهند، آخوندها به منبر مي روند، تا به ما
اثبات كنند كه "طي اين 30 سال چقدر حال و روز مردم بهتر شده است." حراستي ها ما را زير نظر مي گيرند و چشم<br />
غره مي روند، گشتي هاي امنيتي و انتظامي شمشير را از رو مي بندند و در خيابان ها جولان مي دهند، و زندانبانان و<br />
بازجويان سه شيفت زحمت مي كشند، تا به ما نشان دهند كه "اين نظام سي ساله چقدر مردمي است و توده ها زير<br />
سايه رژيم اسلامي چقدر آزادند." در مقابل، ما چكار مي كنيم؟<br />
_<br />
بي توجه و بي تفاوت از كنار همه اينها مي گذريم؟<br />
_<br />
زير لب فحشي نثار زمين و زمان مي كنيم و به خود دلداري مي دهيم كه "اين نيز بگذرد"؟<br />
_<br />
يا همه اين گستاخي ها و دروغ ها، ما را به فكر مي اندازد كه به موضوعات مهمتري فكر كنيم؟<br />
يعني ما را وادار مي كند كه در هر فرصتي از هم بپرسيم: انقلاب بهمن 57 چه ربطي به طبقه كارگر داشت؟<br />
_آيا ما بوديم كه انقلاب كرديم؟<br />
_آيا مي توانستيم كاري بكنيم كه آن انقلاب متعلق به ما شود؟<br />
_حضور طبقه ما در تحولات سال 57 چگونه بود و چه تاثيري داشت؟<br />
_تاثير اعتلاي انقلابي بر ما چه بود؟<br />
كارگراني كه اينك درگير مبارزه شبانه روزي براي تامين معاش، حفظ شغل و دستيابي به حقوق پايمال شده خود<br />
هستند، ممكنست اين سوال ها را بي ربط بدانند. ممكنست بگويند جواب دادن به اينها چه دردي از دردهاي بي<br />
حساب امروز ما دوا مي كند؟ بله. كارگران جواني كه واحدهاي توليدي و خدماتي بزرگ و كوچك با نيروي كار و<br />
زحمت آنها مي چرخد، آن روزها را به چشم نديده اند. آن كارگراني كه انقلاب را ديدند، اگر بخت با آنها يار بود و در<br />
آن سال هاي توفاني، توان و امكان كار كردن را از دست ندادند، اينك ديگر بازنشسته اند. ولي پاسخ به سوال هاي<br />
بالا، نبايد فقط مساله كارگراني باشد كه تجربه شركت در انقلاب 57 را دارند. فكر كردن، بحث و جدل كردن، و عميق<br />
شدن در نقش و عملكرد طبقه كارگر در آن انقلاب، مسائلي را جلو مي كشد و امكان رسيدن به جمعبندي هايي را به<br />
وجود مي آورد، كه به دورنما و جهت گيري و سرنوشت طبقه كارگر و مبارزه طبقاتي ربط مستقيم دارد.<br />
نقش و عملكردي كه كارگران مي توانند در يك انقلاب داشته باشند، كاملاً به ميزان آگاهي و تشكل آنها مربوط است.<br />
وقتي كه جامعه ما از اواسط سال<br />
1356<br />
با نشانه هاي گردباد بحران روبرو شد، كارگران سال ها بود كه از تشكل هاي<br />
مستقل خود محروم بودند. فقط چند سازمان فرمايشي و زرد وجود داشت كه توسط نمايندگان و ماموران رژيم شاه
اداره مي شد كه كارش كنترل محيط هاي كار، تبليغ ايدئولوژي و سياست حكومت در ميان كارگران، و شناسايي<br />
عناصر آگاه و مبارز فعال در ميان طبقه كارگر (مشخصاً كمونيست ها) بود. ساليان سال بود كه سركوب و خفقان<br />
سياسي بر كل جامعه حاكم بود؛ فعاليت گروه ها و احزاب كمونيست انقلابي كه منافع و آرمان هاي اساسي طبقه كارگر<br />
را نمايندگي مي كردند غيرقانوني بود؛ حتي كم خطرترين و مسالمت جو ترين گروه هاي مخالف و منتقد رژيم شاه هم<br />
تحت پيگرد و فشار قرار داشتند؛ و كمونيست ها با مجازات حبس و شكنجه و حتي اعدام روبرو مي شدند: يعني همان<br />
وضعيتي كه شديدترش، در اين سي سال برقرار بوده است و بايد آن را يكي از دستاوردهاي انقلاب اسلامي به حساب<br />
آورد! به هر حال، تاثير ديكتاتوري سلطنتي بر توده هاي كارگر اين بود كه فقط شمار كمي از كارگران با منافع اساسي<br />
طبقاتي خود آشنا بودند و آگاهي انقلابي را جذب كرده بودند. اينها كساني بودند كه به علل گوناگون، بخت آشنايي با<br />
مسائل سياسي و اجتماعي و تماس و ارتباط با گروه ها و محافل كمونيستي و چپ را پيدا كرده بودند. اينها كساني<br />
بودند كه ضرورت و اهميت متشكل شدن عناصر پيشرو طبقه كارگر، متشكل كردن بدنه طبقه كارگر، و اشاعه و تكامل<br />
آگاهي طبقاتي انقلابي سياسي را نسبتا درك كرده بودند. از طرف ديگر، مبارزات كارگري كه از آغاز دهه<br />
به 1350<br />
شكل آشكاري رو به گسترش بود، و بخشي از عناصر انقلابي نيز اينجا و آنجا در آنها نقش داشتند، اساسا مبارزاتي<br />
اقتصادي رفاهي بودند و كماكان مبارزاتي خودبخودي محسوب مي شدند. جنبش جوان و پراكنده كمونيستي در<br />
دهه 1350، به سطح يك حزب انقلابي با برنامه و نقشه و استراتژي مشخص، تكامل نيافته بود. پس اين امكان وجود<br />
نداشت كه مبارزات اقتصادي، جايگاه خود را در چارچوب يك نقشه كلي و در خدمت به استراتژي انقلابي طبقه كارگر<br />
براي كسب قدرت سياسي پيدا كنند. و اين امكان هم وجود نداشت كه تعداد بيشتري از كارگران درون يك شبكه در<br />
حال گسترش سازماني، در سطوح و شكل هاي مختلف (مخفي و نيمه علني و حتي علني) متشكل شوند و منظماً در<br />
معرض آگاهي طبقاتي انقلابي سياسي قرار بگيرند. بنابراين، توده هاي كارگر با سطح پاييني از آگاهي و تشكل، در<br />
بسياري از موارد به صورت پراكنده و فردي، و تقريبا بدون هيچ نشانه اي از استقلال طبقاتي، درگير مبارزات و<br />
تحولات سياسي سال 57 شدند.<br />
اما هيچ انقلابي، حتي اگر در گام هاي ابتدايي اش "همه با همي" و بدون جهت گيري معين طبقاتي به نظر آيد، بدون<br />
رهبري نيست و نخواهد ماند. در جريان تحولات نيمه دوم سال<br />
56<br />
و سراسر سال<br />
57<br />
نيز گروه ها و شخصيت هاي<br />
معيني جلوي صحنه را اشغال كردند و ايدئولوژي و سياست هاي خود (يا در واقع منافع آن قشرها و طبقاتي كه خود<br />
نماينده اش بودند) را بر جريان عمومي انقلاب مسلط كردند. مي گوييم جريان عمومي، چرا كه در هر انقلابي هميشه<br />
اين امكان وجود دارد كه در عرصه هايي يا مناطقي و يا مقاطعي، گروه هاي طبقاتي ديگري (به غير از نيروي مسلط)<br />
تاثيرگذار باشند؛ اما سرنوشت و ماهيت هر انقلاب را نهايتاً آن نيرويي تعيين مي كند كه بر جريان عمومي و بر فرايند<br />
كسب قدرت سياسي، مسلط مي شود. در انقلاب<br />
57<br />
نيز ائتلافي از روحانيت شيعه و نيروهاي ملي مذهبي تحت<br />
رهبري خميني و موتلفه، طي يك دوره چند ماهه به نيروي مسلط تبديل شدند. آنها از باورهاي مذهبي و خرافي<br />
مردم، از امكانات تبليغي كه مسجد و حسينيه در اختيارشان مي گذاشت، از نيروي طلاب كه در سطح كشور پراكنده
بودند، و البته از وعده هاي رنگارنگ براي فريب و جلب بخش هاي مختلف مردم به سوي خود استفاده كردند. بازار و<br />
نيروهاي خرده بورژوازي سنتي در شهرهاي بزرگ، فضاي شهرهاي سنتي متوسط و كوچك، مردم مذهبي به ويژه در<br />
روستاهاي استان هاي مركزي كشور و نيز توده هاي مهاجر از زمين كنده شده و بي هويت در حاشيه شهرها، رفته<br />
رفته حول اين رهبري حلقه زدند. در مورد طبقه كارگر يا بهتر بگوييم بخش هاي مختلف كارگران، مساله كمي فرق<br />
مي كرد. آن گروه از كارگراني كه به خاطر شيوه كار و زندگي خود، بيشتر با "جمع كارگري" تعريف مي شدند يعني<br />
كار و مبارزه خود را ضرورتا و به طور خودبخودي به شكل دستجمعي پيش مي بردند، اين جريان عمومي و رهبريش را<br />
"نا آشنا" مي ديدند. نتيجتاً، با كمي تاخير و ترديد به امواج انقلاب 57 پيوستند. حضور اين كارگران در تظاهرات ها و<br />
درگيري ها، در بيشتر موارد به شكل فردي و يا در جمع هاي كوچك انجام گرفت؛ نه به شكل گسترده و تحت پرچم<br />
كارگران يك واحد توليدي مشخص. البته اين موضوع در چند مورد كه برجسته ترينش، كارگران نفت بودند تفاوت<br />
داشت و به شكل اعتصاب سياسي دستجمعي از<br />
57 مهر 29<br />
اتفاق افتاد. در مورد اعتصاب نفت، نكته اينجاست كه<br />
سطح آگاهي در ميان اين كارگران نسبتا بالا بود و از سابقه تشكل و مبارزه در سال هاي<br />
1320 32<br />
نيز برخوردار<br />
بودند. عناصر چپ و كمونيست نيز با استفاده از جاي پاهايي كه از قبل داشتند و شرايط و امكاناتي كه در سال<br />
57<br />
فراهم آمد، سريعاً به فعاليت در ميان كارگران و كاركنان صنعت نفت پرداختند. در واقع، اعتصاب نفتگران نتيجه و<br />
نشانه يك تصميم گيري سياسي از سوي بخشي از طبقه كارگر و فعالان آگاهش براي تسريع جريان انقلاب (و البته<br />
تقويت جريان عمومي) بود. شايد براي اينكه نظري قطعي در اين مورد بدهيم، رجوع به اسناد آن دوران جنبش<br />
كمونيستي و كارگري و جمعبندي هايي كه از اعتصاب نفت صورت گرفته، ضروري باشد اما احساس مي كنيم كه<br />
تصميم به اين اقدام مهم، به نوعي اعلام يك حركت مستقل از سوي بخشي از طبقه كارگر بود؛ در عين حال كه رهبري<br />
و تسلط جريان مذهبي را در عمل پذيرفته بود.<br />
در اينجا بايد به تبليغات رويزيونيستي فعالين حزب توده در جنبش كارگري در آن دوره نيز اشاره كنيم كه بر مبناي<br />
سياست هاي كلي خود و اردوگاه سرمايه داري شرق، كارگران را به زير چتر رهبري خميني مي راندند. آنها با شعار<br />
مبارزه با "چپ روي" و "تند روي" و با تبليغ ضرورت اتحاد با "اسلام مترقي و انقلابي"، سعي داشتند راه هرگونه<br />
حركت خلاف جريان از سوي طبقه كارگر و برافراشته شدن پرچم مستقل ايدئولوژيك و سياسي كمونيست ها را در<br />
دل بحران انقلابي<br />
57<br />
ببندند. اين چنين بود كه براي نمونه، در روزهاي اول بهمن<br />
57<br />
توده اي ها با استفاده از<br />
نفوذشان تظاهراتي با شركت كارگران كارخانه سيمان ري از وزارت كار به سوي دانشگاه تهران به راه انداختند كه<br />
براي اولين بار سرود معروف "كارگر، برزگر، رنجبر، اي كارگر، ما با هم متحد مي شويم..." در آن خوانده شد و ترجيع<br />
بندش "درود بر خميني" بود. بعدها نيروهاي چپ و انقلابي، اين ترجيع بند را به "درود بر كارگر" تغيير دادند. در<br />
مقابل موج سنگين ضد كمونيستي كه مذهبيون مسلط بر جنبش مردم به راه انداخته بودند، و در مقابل سياست<br />
بورژوايي حزب توده و گرايش به دنباله روي در بين بسياري از روشنفكران است كه ارزش اعلام موضع آن كارگر سرد
و گرم روزگار چشيده آذربايجاني و از فعالان اصلي "خانه كارگر" انقلابي، يعني زنده ياد بختيار، معلوم مي شود. او<br />
قبل از قيام در بحث با طرفداران خميني در مقابل دانشگاه تهران فرياد مي كشيد: "آقا! من كافر هستم!"<br />
مساله ديگري كه در مقطع قبل از قيام بهمن اتفاق افتاد، بي ثباتي و تعطيلي تعدادي از واحدهاي توليدي و فرار<br />
كارفرماها به همراه سرمايه هاي نقدي شان به خارج بود. در چنان وضعيتي كه كار و معيشت بسياري از كارگران در<br />
شهرهاي مختلف به خطر افتاده بود، مبارزه و اعتراض كارگري به صورت تحصن در واحدهاي توليدي و برگزاري<br />
ميتينگ ها و مجمع عمومي ها انجام مي گرفت. فعالان چپ، اعضا و هواداران گروه هاي كمونيستي و انقلابي كه<br />
بسياري از آنها دانشجو بودند، در اين جمع هاي كارگري شركت مي كردند و به بحث و تبادل نظر و ارائه پيشنهاد مي<br />
پرداختند. در حال حاضر به كم و كيف آن بحث ها و پيشنهادها كاري نداريم، و فكر مي كنيم آنچه مطرح مي شد نمي<br />
توانست چيزي متفاوت و يا فراتر از درك عمومي آن زمان جنبش كمونيستي از چگونگي تكامل و تشكل جنبش<br />
كارگري باشد. اما يك نكته در همان تجربه آشكار شد: تمايل شديد به دنباله روي از حركت خودبخودي كارگران و<br />
بروز جوانه هاي كارگريستي از سوي بخشي از كمونيست ها. در شرايطي كه در خيابان ها با خون مردم، و در جلسات<br />
پشت پرده با زد و بند سران جريان مذهبي و مقامات ارتش و فرستادگان امپرياليستها، تكليف قدرت سياسي داشت<br />
معين مي شد، بخشي از انقلابيون با گروهي از كارگران، بي خبر در اين يا آن كارخانه تحصن كرده بودند. اينان نمي<br />
دانستند كه تربيت سياسي ايدئولوژيك كارگران و متشكل كردن طبقه كارگر در چنان روزهايي مي تواند و مي بايد<br />
در جريان نقشه ريزي و يورش براي تسخير مراكز قدرت، و مبارزه براي تثبيت دستاوردهاي اين اقدام براي طبقه<br />
كارگر و زمينه سازي براي گام هاي آتي انقلاب، انجام بگيرد. بحث هاي فراواني كه بعد از قيام بين چپي ها بر سر<br />
"شورا يا سنديكا" راه افتاد (و تا به امروز هم به شكلي جريان دارد)، اگر تجربه ايجاد تشكل هاي متنوع كارگري براي<br />
كسب قدرت (و مشخصا شوراهاي كارگري در مفهوم گسترده انقلابي اش) را پشتوانه خود داشت، بدون ترديد بعد از<br />
قيام، ثمربخش تر و سازنده تر از آنچه ديديم پيش مي رفت.<br />
به هر حال، بحران انقلابي<br />
57<br />
كه باعث تضعيف و از هم گسيختگي دستگاه سركوب و كنترل رژيم شاه شد، فرصت<br />
هاي جديدي را براي انتشار ايده ها و افكار كمونيستي و آشنايي تعداد بسيار گسترده تري از كارگران را با ديدگاه ها<br />
و سياست هاي چپ، نسبت به سال هاي اختناق، فراهم كرد. و اين فرصتي است كه هميشه به هنگام بروز بحران هاي<br />
عميق و موثر سياسي مي تواند به وجود آيد. بحث ها و مجادلات پر شوري از سوي عناصر فعال كمونيست و انقلابي، و<br />
ميان گرايش هاي مختلف سياسي، در محل هايي كه به مركز تجمع توده هاي مردم تبديل شده بود، جريان يافت.<br />
بدين ترتيب در فاصله اي كوتاه، كارگران تشنه آگاهي سياسي با موضوعات و مواضع گوناگون و مسائل مورد مشاجره<br />
تئوريك آشنا شدند. بحث در صحن دانشگاه ها، در سالن هاي اجتماعات، در مقابل شركت ها و واحدهاي توليدي، در<br />
گوشه خيابان ها و پارك ها، بسياري از كارگران پيشرو را به خود جلب مي كرد. هنگام پخش اعلاميه ها و نشريات<br />
گروه هاي سياسي، همين كارگران بودند كه از هم سبقت مي جستند و نوشته هاي انقلابي را روي هوا از دست هم مي
ربودند. استفاده از فضاي نسبتا بازي كه در ماه هاي منتهي به قيام بهمن و تا مدتها بعد از آن ايجاد شد، بر ميزان نفوذ<br />
جنبش كمونيستي در بدنه طبقه كارگر و ساير قشرهاي جامعه، از زنان گرفته تا دانش آموزان و دانشجويان، معلمان و<br />
پرستاران، تاثير زيادي گذاشت. نقشي كه گروه هاي چپ و كمونيستي توانستند بعد از برقراري جمهوري اسلامي در<br />
مبارزات كارگري و متشكل كردن كارگران در سطوح گوناگون بازي كنند را نمي توان از اين زمينه چيني جدا كرد.<br />
بدون انتشار آگاهي طبقاتي انقلابي سياسي درسطح وسيع، بدون شناساندن افكار نيروهايي كه حرفي نو و<br />
متفاوت از جريان مذهبي داشتند، بدون شركت فعال كمونيست ها در صف اول مبارزات سال 57 و مشخصاً در قيام<br />
مسلحانه بهمن ماه، و بالاخره بدون سابقه فداكاري و قهرماني و جان باختن نيروهاي چپ در شكنجه گاه ها و ميدان<br />
هاي اعدام رژيم شاه و يا در جريان درگيري هاي مسلحانه، نفوذ روزافزون جنبش كمونيستي در ميان كارگران و<br />
ستمديدگان امكان پذير نبود. و اين نفوذ به حدي بود كه حاكمان تازه به قدرت رسيده اسلامي را به وحشت انداخت و<br />
آنها را از روز اول به طراحي و سازماندهي سركوب و كشتار غير رسمي و رسمي كمونيست ها و انقلابيون وادار كرد.<br />
با نگاه به آنچه گفتيم به سوال هايي كه اول طرح شد بر مي گرديم. طبقه كارگر در انقلاب 57 كه اكثريت عظيم مردم<br />
را درگير كرده بود شركت جست؛ اما بي بهره از آگاهي و تشكل و ابزاري كه براي رهبري كردن يك انقلاب لازم داشت.<br />
آنچه باعث اين كمبود و ضعف شد، جواني و نابلدي و ناروشني ايدئولوژيك و سياسي جنبش كمونيستي ايران بود.<br />
گرايش ها و جريان هاي رويزيونيستي و بورژوايي نيز به شكل آشكار و يا خزنده در حال تاثير گذاري مخرب بر اين<br />
جنبش بودند. كارگران عمدتاً به شكل پراكنده و فردي و به مثابه جزيي از توده مردم، با اشتياق اما با دورنمايي مبهم،<br />
در مبارزات سال 57 شركت كردند. شماري از آنها در جريان تظاهرات ها و در قيام بهمن جان باختند. كارگران انقلاب<br />
كردند، اما نتوانستند انقلاب را از آن خود سازند. كارگران همراه با بقيه مردم قيام كردند، اما نتوانستند دولت خود را<br />
بر پا دارند. تجربه طبقه كارگر ايران در انقلاب 57 بار ديگر اين حقيقت را نشان داد كه بدون آگاهي طبقاتي انقلابي،<br />
بدون حزب پيشاهنگ، بدون تئوري و نقشه و استراتژي انقلابي، بدون ابزار انقلابي كسب قدرت سياسي، طبقه ما نمي<br />
تواند پيروز شود. اين اساسي ترين درس انقلاب 1357 است.<br />
فردا از آن طبقه كارگر است!<br />
"جمعي از فعالين كارگري"<br />
17 بهمن 1387<br />
"زن، پرولتر<br />
ِ مرد است."<br />
حرف هايي درباره مساله زن و انقلاب كمونيستي
بياييد از يك بحث "غير طبقاتي" شروع كنيم: مردان، زنان را به حساب نمي آورند! اين نظر مردان همه طبقات در<br />
مورد زنان همه طبقات است. بهتر است تعارف هايي كه اخيرا در "تجليل از شخصيت زن" و "به رسميت شناختن<br />
حقوق زنان" باب شده را جدي نگيريم. اينها قبل از اينكه نشانه يك دگرگوني در افكار و ايده هاي كهنه و سنتي در<br />
مورد زنان باشد، نتيجه فريادهايي است كه زنان شورشگر و نوانديش شبانه روز در مقابل سركوب و فشار نظام طبقاتي<br />
و مردسالار سر داده اند. اينها عقب نشيني لفظي است در برابر حركت زنان حق طلبي كه در مقابل تحقير كردن ها و<br />
يا عوامفريبي مرداني كه بر سر درجه دوم بودن زنان با اين نظام همسو و همفكر هستند، جا نزده اند.<br />
وقتي مي گوييم مردان، زنان را به حساب نمي آورند منظورمان در جدول هاي آمار و يا در مباحث زيست شناسانه<br />
نيست. بگذريم از اينكه تفكر مردسالارانه به راحتي مي تواند در محاسبات آماري، نقش تعيين كننده زنان در توليد و<br />
تحقق ارزش را حذف كند يا كمرنگ جلوه دهد. مردسالارها به راحتي مي توانند از ضعيف بودن ذاتي زنان يا كم عقل<br />
بودن آنان به علت كوچكتر بودن حجم مغزشان بگويند، و در مورد غلبه احساسات زنان بر منطق شان، هزار و يك<br />
جور مزخرف به اصطلاح علمي به هم ببافند. همه اينكارها را قرن هاست كه انجام مي دهند تا موقعيت برتر و تبعيض<br />
آميز مردان در جامعه طبقاتي را توجيه و ابدي وانمود كنند.<br />
مردسالارها واقعياتي مانند شجاعت و پيگيري الهام بخش<br />
زنان در عرصه تغيير مناسبات اجتماعي و سياسي را با ناراحتي نظاره مي كنند؛ و گاه با اكراه به انگيزه هاي قوي تر و<br />
برتري هاي آشكار زنان در عرصه آموزش و فراگيري اذعان مي كنند.<br />
مردسالارها براي ممانعت از پيشرفت هاي "غير<br />
منطقي"، "غير طبيعي" و "زياده از حد" زنان به انواع و اقسام قوانين و سنت هاي كهنه و احكام مذهبي آويزان مي<br />
شوند.<br />
آنجا كه صحبت از طبقه كارگر در ميان است، نظرات مردسالارانه معمولا به صورت مردانه معرفي كردن نيروي كار بروز<br />
مي كند. براي مثال، آمار جديد حكومتي سهم زنان از نيروي كار رسمي ايران را<br />
براي زنان را<br />
11<br />
25<br />
درصد نشان مي دهد و نرخ بيكاري<br />
درصد مي داند. در اينگونه آمارها، فقط به زنان شاغل رسمي بسنده مي شود، و اكثريت زنان كه<br />
درگير مشاغل غير رسمي در خانه و خيابان يا در كارگاه هاي كوچك سنتي هستند، ناديده گرفته مي شوند. اگر چه بر<br />
مبناي همين آمار ناقص و گمراه كننده نيز مي توان به حقايقي در مورد سياست طبقه سرمايه دار حاكم در شرايط<br />
بحران براي بيكارسازي زنان شاغل پي برد (توجه داشته باشيم كه نرخ بيكاري براي مردان در همين دوره حدود<br />
9<br />
درصد است). اين واقعيتي است كه گسترش نظام سرمايه داري در سراسر دنيا، مداوما تعداد بيشتري از زنان را به<br />
نيروي كار صنعتي و خدماتي تبديل مي كند؛ در عين حال زنان در صنايع كوچك سنتي و خانگي، و در كشاورزي<br />
معيشتي، كماكان نقشي اساسي باز مي كنند. اين نقش عليرغم محدود شدن و به حاشيه رانده شدن بخش هاي عقب<br />
مانده و ماقبل سرمايه داري اقتصاد، همچنان به عهده زنان است. عرصه مهم ديگري كه زنان در آن نقشي منحصر به<br />
فرد ايفاء مي كنند و هيچكس در "زنانه بودن" آن شك ندارد، كار خانگي يا خانه داري است. خانه داري را بهتر است<br />
بيگاري يا كار بدون مزد بناميم، و نه كار به معني رايج كلمه. اين بيگاري، نقش كليدي در سودآوري سرمايه داري دارد.<br />
كار بدون مزد زنان كه شرايط تجديد قوا و انرژي كار مرد (يا مردان) خانواده را تامين مي كند، و نيروي كار جديد<br />
جامعه را از طريق توليد مثل و بچه داري مي پروراند، تاكنون جايگاه بي بديلي در تحقق ارزش در جامعه سرمايه داري<br />
داشته است. براي اكثريت مردم تصور اينكه چرخ زندگي بتواند بدون كار خانگي بچرخد، غير ممكن است. در واقع
اكثريت عظيم اهالي دنيا، شايد بدون اينكه خود متوجه باشند، خانواده را مقدس مي دانند و باور دارند كه "بهشت<br />
زير پاي مادران است" چرا كه كار خانگي را حياتي و واجب تشخيص مي دهند!<br />
در عين حال، به ويژه طي سه دهه گذشته، سرمايه داري بين المللي به شكل بيسابقه اي نيروي كار زنان را وارد بازار<br />
كار كرده، در برخي كشورها رشته هاي توليدي معيني را عمدتا با استفاده از اين نيرو به راه انداخته است. نتيجه<br />
اينكه، زنان بيش از پيش در لايه هاي تحتاني (لايه هاي گسترده و مهم) طبقه كارگر جهاني جاي مي گيرند.<br />
پرولتريزه شدن زنان بدون شك بر شرايط و شكل كار خانگي تاثير مي گذارد، اما به هيچ وجه به معني حذف آن<br />
نيست. وقتي كه به پرولتريزه شدن هر چه بيشتر زنان در سطح دنيا و ادامه كار خانگي نگاه مي كنيم، با رابطه اي<br />
متناقض و شكل هاي مختلط بهره كشي روبرو مي شويم. در بعضي موارد، كارهاي فرعي واحدهاي توليدي و خدماتي<br />
سرمايه داري را به زنان مي سپارند تا به شكل فردي و يا در گروه هاي كوچك خانوادگي در خانه هاي خويش آن را<br />
انجام دهند. اين راهي است براي همزيستي كار مزدي زنان با بيگاري (يا به اصطلاح وظايف) خانگي آنان. همينجا در<br />
مورد ايران مي توانيم به رشته اي مثل قاليبافي اشاره كنيم كه طي چند قرن به صورت توليد سنتي خانوادگي و عمدتا<br />
با بهره كشي از نيروي كار دختران جوان در روستاها و شهرهاي مختلف اداره مي شد. اما در سال هاي اخير، به شكلي<br />
سازمان يافته تر و تحت كنترل بورژوازي بزرگ (خصوصي و دولتي)، توسط نيروي كار مزدي زنانه اي كه در محل<br />
سكونتش به كار مي پردازد و به اصطلاح "سفارش" مي گيرد، به پيش مي رود. در اين شكل از سازماندهي نيروي كار،<br />
زنان كارگر درگير روابط مختلطي از كار مزدي و كار بي مزد خانوادگي هستند (در بسياري موارد، دستمزد قاليبافي بر<br />
اساس مناسبات پدرسالارانه حاكم "و به طور طبيعي" در اختيار مرد خانواده قرار مي گيرد). خوبست در همينجا<br />
اشاره كنيم كه يك نگاه گذرا به تعداد بافندگان در سراسر كشور (رقمي بالغ بر<br />
2<br />
ميليون نفر) كه عمدتا زن هستند<br />
خود مي تواند پوچي آمارهايي را كه مي خواهند نقش زنان در طبقه كارگر را كوچك جلوه دهند نشان دهد. در كنار<br />
اين، بعضي كارهاي خدماتي نظير بسته بندي نيز هست كه در خانه هاي مناطق شهري توسط زنان انجام مي گيرد و<br />
اين بيشتر در چارچوب كار مزدي به شيوه قطعه كاري مي گنجد. و اما يك نكته كلي و پر اهميت: زنان كارگر زير يك<br />
منگنه مضاعف يعني بهره كشي بيرون از خانواده و درون خانه، بيشتر و شديدتر از مردان كارگر استثمار مي شوند؛<br />
اين يك واقعيت عيني است. در جامعه مردسالار، حتي مردان كارگر هم از امتيازات مردانه برخوردارند؛ اين هم يك<br />
واقعيت عيني است. همين شرايط عيني، شكافي را بين مردان و زنان كارگر شكل داده است. بدون توجه به اين<br />
واقعيات، نمي توان رفتار و سياست صحيحي براي متحد كردن واقعي صفوف طبقه كارگر اتخاذ كرد.<br />
طي چند دهه گذشته، عمدتا در كشورهاي سرمايه داري پيشرفته، روندي نيز جريان يافت كه گرايش به محدود كردن<br />
كار خانگي زنان داشت. بدون آن كه بخواهيم عوامل موثر و تعيين كننده اي مانند جنبش ها و مبارزات راديكال<br />
سياسي و اجتماعي بعد از جنگ دوم جهاني را در ضربه زدن به ديدگاه ها و ارزش هاي جا افتاده و كهنه بر سر خانواده<br />
و جايگاه و نقش زنان در جوامع امپرياليستي كمرنگ كنيم، و بدون اينكه بخواهيم با تنگ نظري "اقتصادگرايانه" به<br />
تحولات اجتماعي نگاه كنيم، بايد بگوييم كه زنانه شدن نيروي كار در اين جوامع، و جا افتادن امكاناتي مانند مهد<br />
كودك ها و خدمات اجتماعي و مرخصي هاي ويژه به تغييراتي در شكل سازماندهي زندگي خانوادگي و تعهدات عرفي<br />
و مذهبي در زندگي زناشويي انجاميد؛ هر چند كه شكل "كلاسيك" خانواده، كماكان يك نهاد اساسي جامعه باقي<br />
ماند. موقعيت نيروي كار زنانه تحت روابط سرمايه داري (خاصه در جوامع امپرياليستي) اگر چه در حيطه دستمزدها و
امكانات رفاهي، حقوق قانوني و سنديكايي، گرايش به همسطح شدن با نيروي كار مردانه دارد، اما همچنان با نابرابري<br />
هاي ملموس و بالقوه دست به گريبان است. براي مثال، امروز در شرايط تعميق بحران و ركود بين المللي و اجراي<br />
سياست هاي تعديل اقتصادي، زنان به اولين آماج بيكارسازي ها تبديل شده اند.<br />
هر آنچه گفتيم، براي نشان دادن بي پايه و اساس بودن نگرشي است كه تصوير مردانه اي از طبقه كارگر دارد و هر<br />
زمان صحبتي از جايگاه زنان در طبقه كارگر به ميان مي آيد، اين نقش را ناچيز مي انگارد. طي بيش از يك قرن مبارزه<br />
و جنبش و انقلاب طبقه كارگر در گوشه و كنار دنيا، شاهد به ميدان آمدن ديدگاه هاي متضاد بر سر اين موضوع در<br />
صفوف جنبش ها و احزاب كارگري بوده ايم. حتي در همان زمان شكل گيري اولين تشكيلات بين المللي كارگران<br />
يعني انترناسيونال اول، چگونگي برخورد به مساله زنان و رهايي زن، به يكي از موضوعات مورد مشاجره در سطح<br />
رهبران انترناسيونال تبديل شد. اين مشاجره به شكل مخالفت يا موافقت با عضويت زنان در هيئت هاي نمايندگي<br />
انترناسيونال اول بروز كرد. گرايش مردسالار در جنبش كارگري و كمونيستي استدلال مي كرد كه "كار اصلي زنان،<br />
خانه داري و فراهم كردن شرايط مناسب و آرامش براي كارگران مبارز مرد است!" با توجه به شرايط ذهني و ديدگاه<br />
هاي رايج در جنبش طبقه كارگر در آن دوران، بهتر مي توان اهميت و پيشرو بودن موضع فريدريش انگلس را فهميد<br />
زماني كه مي گفت: "زن در خانه، پرولتر ِ مرد است." از يك ديدگاه كمونيستي كه هدف از مبارزه و انقلاب را رهايي<br />
نوع بشر از همه شكل هاي ستم و استثمار، و نه فقط رهايي كارگران و يا مردان كارگر، مي داند مي توان فهميد كه<br />
متصل نگه داشتن زنان به كار خانگي، و در واقع معني كردن زن با خانه داري، معنايي جز ابدي كردن نقش پرولتر يا<br />
برده مرد براي زنان ندارد. از زمان ماركس و انگلس تاكنون، نگرش مردسالارانه به شكل هاي مختلف در صفوف طبقه<br />
كارگر ادامه حيات داده، بازتوليد شده است. گاه مي بينيم كه حتي امروز، اين نگرش در همان شكل ها و با همان<br />
استدلال هايي عرضه مي شود كه 160 سال پيش مي شد! كافيست به دور و بر خود دقيقتر نگاه كنيم. اصلا چرا راه دور<br />
برويم، كافيست به روابطي كه زير سقف خودمان برقرار است دقت كنيم، آيا كم هستند زنان آزاديخواهي كه براي<br />
رهايي زحمتكشان مبارزه مي كنند و همسرشان نيز فعال جنبش كارگري و چپ به حساب مي آيند اما در چارديواري<br />
خانه، خود را در زندان روابط مردسالارانه و رفتارهاي زن ستيزانه اسير مي بينند؟ آيا كم هستند مردان فعال در<br />
جنبش كارگري و چپ كه هر وقت صحبت از طبقه كارگر و زنان به ميان مي آيد، نقش زن را به خانواده كارگري محدود<br />
مي كنند، ضرورت پايبندي همسر يك كارگر به تعهدات و وظايف و منافع مشتركشان را گوشزد مي كنند، و هر حرفي<br />
از حقوق پايمال شده زنان و ستم جنسيتي را مخرب و باعث تضعيف مبارزات كارگري معرفي مي كنند؟ آيا كم هستند<br />
مردان فعال در جنبش كارگري و چپ كه با عقب مانده ترين گرايش ها و ارزش ها و سنت هاي مردسالارانه رايج در<br />
جامعه (و در صفوف توده هاي كارگر و زحمتكش) همراه مي شوند يا در مقابلش سكوت اختيار مي كنند؟ و بالاخره آيا<br />
تعداد محدود زنان آگاه و مبارز در صفوف تشكل هاي مربوط به جنبش كارگري و چپ، به ويژه در سطوح تصميم گيري<br />
و رهبري، را مي توان از تفكر مردسالارانه مسلط بر اين تشكل ها و عملكرد باز دارنده ناشي از آن، جدا دانست؟<br />
اما نگرش مردسالارانه صرفا به نفي وزنه و جايگاه زنان در صفوف طبقه كارگر محدود نمي شود، بلكه در حيطه<br />
تئوريك مساله زن را "مساله اي بورژوا دمكراتيك" عنوان مي كند و آن را كم اهميت تر از به اصطلاح "مسائل<br />
طبقاتي" قلمداد مي كند و به شكلي يك سويه، آن را تابع "مساله طبقاتي" مي داند. وقتي كه يك مدعي نمايندگي<br />
آرمان كمونيسم و منافع اساسي طبقه كارگر، مساله زن را چيزي شبيه به مساله ملي معرفي مي كند يعني آن را در
كند.<br />
چارچوب جامعه بورژوايي و تحولات بورژوا دمكراتيك قابل حل مي داند. اما مساله زن به واقع يك مساله كمونيستي<br />
است يعني حل كامل آن وابسته به از بين رفتن مالكيت خصوصي و طبقات است. بدون حل نهايي تضاد ميان اجتماعي<br />
شدن توليد و مالكيت خصوصي، سلسله مراتب جنسيتي در جامعه بشري از بين نخواهد رفت.<br />
انقلابات تجربه<br />
سوسياليستي در قرن بيستم نيز نشان مي دهد كه تضاد جنسيتي (تضاد زن و مرد) و مساله رهايي زن از نظر عيني<br />
يكي از تضادهاي اصلي و يك قوه محركه مهم براي پيشروي انقلاب در فرايند ساختمان سوسياليسم است؛ هر جا<br />
نيروي ذهني انقلاب با شكل هاي گوناگون ستم بر زنان و بازتوليد آن در جامعه سوسياليستي درگير شد و نيروهاي<br />
گسترده اجتماعي (اساسا از صفوف زنان) در جهت حل اين تضاد در زيربنا و روبناي جامعه به ميدان آمدند، موتور<br />
محركه انقلاب سوسياليستي فعالتر و پر قدرت تر به جريان افتاد. و هر جا كه با استدلال ها و بهانه هاي محافظه كارانه<br />
به سنت ها و ايده هاي كهنه و روابط مردسالارانه پا داده شد، نيروهاي بورژوايي در جامعه و دولت و حزب انقلابي<br />
قدرتمندتر شدند و انقلاب را از شتاب انداختند. و بايد اين را با تاكيد اعلام كنيم كه جنبش رهايي زنان اين ظرفيت (و<br />
اين رسالت) را دارد كه با پيشروي و تعميق خود در عرصه پراتيك و تئوري، جنبش طبقه كارگر و نيروي پيشاهنگ<br />
انقلابي را پالايش دهد و افق و دامنه ديدش از ادامه انقلاب تحت ديكتاتوري پرولتاريا و آرمان كمونيسم را گسترده تر<br />
تفكر مردسالارانه اي كه در جنبش كارگري و چپ، تحت عنوان دفاع از طبقه كارگر و سوسياليسم، مساله زن و جايگاه<br />
زنان در جامعه را از نظر كيفي و كمي، كم اهميت و محدود و يا در گرو و تابع حل "تضاد طبقاتي" وانمود مي كند،<br />
معمولا براي اثبات حقانيت خود به جنبش جاري زنان اشاره مي كند. بارها اين حرف را از زبان برخي مردان (و گاه<br />
زنان) فعال در جنبش كارگري و چپ شنيده ايم كه جنبش زنان يك جنبش بورژوايي و ليبرالي است و تنها "راه<br />
رستگاري"اش گردن گذاشتن به سياست و جهت گيري به اصطلاح كارگري ماست! اما اين يك مغلطه بزرگ است.<br />
مساله زن يك چيز است و جنبش زنان چيزي ديگر. جنبش زنان مانند هر جنبش اجتماعي ديگر به گرايش هاي<br />
طبقاتي متفاوت تقسيم مي شود. افق گرايش هاي بورژوايي در جنبش زنان، "بازسازي" و يا تصحيح سلسله مراتب<br />
جنسيتي در چارچوب نظام سرمايه داري است. حال آنكه، گرايش هاي پرولتري كمونيستي افق جنبش رهائي زن را به<br />
وراي نظم موجود مي برند و آن را در شورش عليه ستم پيگيرتر و انقلابي تر مي كنند؛ چرا كه نابودي كامل ستم بر زن<br />
و برچيدن سلسله مراتب جنسيتي را مد نظر دارند. كساني كه پرداختن به مساله زن را به جنبش زنان محول مي كنند<br />
و همزمان جنبش زنان را هم جنبشي بورژوايي معرفي مي كنند، معمولا همان كساني هستند كه شعار "فقط دفاع از<br />
زنان كارگر و زحمتكش" را به دست مي گيرند. وقتي از آنان مي پرسيم كه اين دفاع چگونه انجام مي گيرد، معمولا<br />
خواسته هاي محدودي را جلو مي گذارند كه اگر چه محقانه و مهم است و بايد بر سرش مبارزه شود، اما به هيچ وجه<br />
كافي نيست. "پرداخت دستمزد برابر به زنان و مردان در مقابل كار برابر" يا "ايجاد مهد كودك ها در محيط كار"،<br />
"مرخصي با حقوق و تسهيلات براي زنان كارگر باردار"، "مجازات جرايمي مانند آزار جنسيتي كارگران زن در محيط<br />
كار" و امثالهم خواسته هاي مهمي هستند؛ اما ستم جنسيتي را ريشه كن نمي كنند. اين خواسته ها تحت نظام<br />
سرمايه داري مي تواند تحقق بيابد، يعني اين اصلاحات به واقع مي تواند انجام گيرد، بي آنكه روابط توليدي و<br />
اجتماعي ستمگرانه اي كه نابرابري جنسيتي يكي از ستون هاي آن است به طور كيفي دگرگون شود؛ (و همانطور كه<br />
مي بينيم بخشي از اين خواسته ها در برخي از كشورهاي سرمايه داري پيشرفته تحقق يافته است). در همين زمينه<br />
مي توانيم به شعار اصلاحگرايانه ديگري اشاره كنيم كه تلاش در برچيدن بيگاري خانگي زنان دارد اما در عمل به
بازتوليد نقش و جايگاهي كمك مي كند كه نظام طبقاتي از دير باز براي زن در نظر گرفته است. منظور ما شعار<br />
"پرداخت دستمزد در برابر كار خانگي" است. اين شعار خوش ظاهر كه شايد بسياري از زنان نيز آن را كمكي در<br />
مسير عدالت اجتماعي و نزديك شدن زن به استقلال اقتصادي بدانند، به معناي انحصاري كردن كار خانگي (يا وظايف<br />
خانه داري) براي زنان است. اين يعني محدود نگهداشتن زن به خانه و آشپزخانه و اتاق خواب، محدود نگهداشتن فكر<br />
و انديشه و خلاقيت زنان، محدود نگهداشتن حيطه تصميم گيري و مديريت و رهبري زنان، و عملا دور نگهداشتن<br />
توده هاي زن از امور كلان جامعه يعني فرماندهي و اداره سياست و اقتصاد و روبناي فرهنگي و فلسفي و هنري.<br />
محدود ديدن مساله رهايي زنان و حل تضاد جنسيتي به اينگونه خواسته ها و شعارهاي اصلاحگرايانه، جنبش زنان كه<br />
هيچ، اعتراضات زنان كارگر را هم به شكل چيزي فرعي به "جنبش مردانه كارگري" و اهداف ريز و درشت "تشكل<br />
هاي مردانه كارگري" سنجاق مي كند.<br />
اما رهايي زنان و حل تضاد جنسيتي يك فرايند پر افت و خيز و درازمدت خواهد بود؛ همگام و همسان با فرايند<br />
طولاني گذار انقلابي از سوسياليسم به كمونيسم. آنچه نشانه و ضامن پيشروي در اين مسير است، برانگيختن زنان به<br />
مبارزه پيگير و شورش تا به آخر عليه كليت ستمديدگي است. اگر نيرويي كه داعيه سرنگوني جامعه طبقاتي و ساختن<br />
جامعه نوين را دارد، توده هاي زن را در مبارزه عليه قدرت سياسي حاكم درگير نكند، اگر آنان را عليه كليه<br />
ساختارهاي قدرت مردسالارانه از ساختارهاي دولتي گرفته تا ستون هاي مردسالاري در فرهنگ حاكم و سنت هاي<br />
كهنه و خرافي و مذهب و خانواده نشوراند، يك جاي كارش مي لنگد. اينها كه گفتيم از همين حالا بايد در جهت گيري<br />
و عمل مبارزاتي كمونيست ها حاضر و جاري باشد؛ و گرنه اين راه طولاني مي تواند با انجام فداكاري ها و قبول رنج<br />
هاي بزرگ، و شايد با "نيات حسنه"، به سوي جهنم سنگفرش شود. در اين مسير بايد از حكم راهگشاي ماركس و<br />
انگلس استفاده كنيم كه گفتند: "انقلاب كمونيستي راديكال ترين گسست از مناسبات سنتي مالكيت و راديكال ترين<br />
گسست از ايده هاي سنتي است." اين اساس راهنماي ما در انجام انقلاب ريشه اي اجتماعي است. براي حل تضاد<br />
جنسيتي نيز بايد مناسبات توليدي حاكم و در راس آن، مناسبات مالكيت موجود را هدف گرفت و به آن از دريچه<br />
محروميت و فرودستي زنان نگاه كرد. مثالي بزنيم. در انقلاب چين، كمونيست ها شعار "تقسيم سرانه زمين بين زنان و<br />
مردان" را جايگزين "تقسيم زمين بر پايه خانوار" كردند تا به مناسبات مالكيتي كه زنان را محروم نگه مي داشت و<br />
موقعيت برتر اقتصادي را به رئيس خانوار (يعني مرد) مي داد، ضربه بزنند. آنان همزمان قانون مهم "حق طلاق براي<br />
زنان" را تصويب كردند كه تغييري راديكال در مناسبات خانواده و نقش زن در تعيين سرنوشتش به حساب مي آمد.<br />
هجوم به قوانين و سياست ها و باورهاي كهنه و پدرسالارانه در روبناي جامعه، وجه ديگري از اين گسست انقلابي بود<br />
كه بر حضور آگاهانه تر، موثرتر و گسترده تر زنان در جامعه راه مي گشود. در جامعه ما كه تحت يك حكومت<br />
استبدادي مذهبي قرار دارد، برانگيختن زنان براي گسست از نقش درجه دومي كه در قوانين فقهي و شرعي براي زن<br />
نهادينه شده است، يك عامل مهم پيشروي و دگرگوني است. مبارزه با پديده هايي مانند حجاب اجباري، سنگسار،<br />
صيغه و چند همسري مردانه و امثالهم، انرژي انقلابي فراواني را در جامعه آزاد خواهد كرد. به كار گيري آگاهانه تبعيض<br />
مثبت در مورد زنان، يك جهت گيري و سياست ضروري براي مواجهه با امواج قدرتمند عادت، سنت، روال "عادي" و<br />
وضع موجود در سطح جامعه و در ميان توده هاست كه انديشه ها و رفتارهاي مردسالارانه را مداوما توليد مي كنند.<br />
تبعيض مثبت به اين معني است كه در عرصه هاي گوناگون سياسي، اقتصادي، فرهنگي، اجتماعي و نظامي (به ويژه در<br />
سطوح مختلف مديريت و رهبري در همه اين عرصه ها)، آگاهانه به شركت زنان اولويت و رجحان داده شود و پشتوانه
هاي تبليغي و آموزشي و قانوني و حقوقي براي اين كار فراهم شود. اگر قرار است كه كمونيسم با عبور از ديكتاتوري<br />
طبقاتي پرولتاريا كه "نقطه گذار ضروري است به سوي سرنگوني كليه تمايزات طبقاتي، سرنگوني كليه روابط توليدي<br />
كه اين تمايزات بر روي آنها بنا شده اند، سرنگوني كليه روابط اجتماعي كه منطبق براين روابط توليدي هستند، و<br />
دگرگون كردن كليه افكاري كه از اين روابط اجتماعي نتيجه مي شوند" ساخته خواهد شد، بايد آگاه باشيم كه مساله<br />
زن و تضاد جنسيتي در بطن همه اين تمايزات و روابط و افكاري كه شايسته سرنگون شدن است جاي گرفته است.<br />
"دو گسست و چهار كليتي" كه كانون توجه ماركس و انگلس بودند از امر رهايي زنان غير قابل تفكيك است.<br />
اسفند ماه 87<br />
بنقل از بولتن شماره 3 (ويژه ي 8 مارس)<br />
جمعي از فعالين كارگري<br />
(jafk)<br />
"انسان ابزار ميسازد. هنگاميكه ابزار خواستار انقلاب شود از طريق انسان سخن خواهد گفت"<br />
سخني كوتاه:<br />
با خواندن بحث هاي رد و بدل شده ميان رفيق فرهاد فرياد و نيما طاهري در مورد تبيين علمي از روابط توليدي، نيروهاي<br />
مولده و انسان، به اين فكر افتاديم كه بخشي از كتاب «علم انقلاب» نوشته لني ولف (يكي از كمونيست هاي انقلابي امريكا) را كه<br />
به اين موضوع مربوط است نقل كنيم. اگر چه بحث ميان فرهاد و نيما ممكن است در نظر اول تجريدي و بي ارتباط با پراتيك<br />
انقلابي نظر بيايد، ولي واقعيت اينست كه جهت گيري هاي متضاد در اين زمينه، كاملاً با عملكرد طبقه كارگر، زمينه ساختمان<br />
سوسياليسم و پيشبرد ديكتاتوري پرولتاريا مرتبط است. مبارزه با جهت گيري هاي نادرست يا التقاط تئوريك در مورد مفهوم و<br />
نقش نيروهاي مولده در تكامل جامعه بشري و انقلاب، هميشه يكي از موضوعات مهم مبارزه در صفوف جنبش بين المللي<br />
كمونيستي بوده است.<br />
"جمعي از فعالين كارگري"<br />
"انسان ابزار ميسازد. هنگاميكه ابزار خواستار انقلاب شود از طريق انسان سخن خواهد گفت..." (مائو) اما چگونه<br />
است كه ابزار خواستار انقلاب ميشود؟
قبل از هر چيز بايد بگوييم، در حاليكه انسان ابزار را ميسازد، به عبارتي ابزار نيز انسان را مي آفريند و آفريده<br />
است. هنگاميكه نزديك به چهارميليون سال پيش، يكي از تيره هاي پستانداران ماقبل انسان اشيائي را كه مي يافت<br />
و مورد حمل و استفاده قرارميداد به ابزارتبديل نمود، انتخاب طبيعي (و ساير فشارهاي تكاملي) در جهت تكامل يك<br />
مغز بزرگتر و پيچيده تر عمل نمودند. اين مغز تكامل يافته بنوبه خود توانست مهارت و آزادي جديد دست را جهت<br />
ساختن ابزار فزوني بخشد. بعدها با پيچيده تر شدن كار و برخوردار شدن اين موجودات از ايده هاي بسيار پيچيده<br />
تري كه از ارتباط گيري با اصوات ساده فراتر ميرفت، تكامل نيز بهمين گونه به توسعه دستگاهي جهت مكالمه در<br />
انسان راه گشود. اين ديالكتيك مارپيچي، كه كار حلقه كليديش بود، از طريق مراحلي كه هنوز تماماً ترسيم ناشده اند<br />
و پيچش و چرخشها به پيدايش بشريت نوين در حدود پنجاه هزار سال پيش منتهي گشت.(1)<br />
امروزه شايد سخت باشد كه به كار بعنوان شالوده بشريت نگريسته شود بويژه در جامعه طبقاتي كه كار فكري و<br />
يدي از هم فاصله گرفته و هر كدام نيز بنوبه خود از هم گسيخته شده و مقدار زيادي خصلت ضد بشري يافته اند.<br />
جامعه طبليت پايه اي زندگي خويش متنفرند و آن را بعنوان چيزي خارج از اراده خويش تحمل<br />
انقلاب كمونيستي به<br />
نمايش در خواهد آمد. سپس با تكامل بيش از پيش جامعه و بقول ماركس، غلبه بر "تبعيت برده گونه فرداز تقسيم<br />
كار"، كار علاوه بر نياز پايه اي، به "خواست اوليه زندگي" تبديل خواهد شد(2) (نقد برنامه گوتا).<br />
آنچه كه كار را از نظر ماركس به كار تبديل مي كند چيزي نيست بجز خصلت آگاهانه بودن آن در تقابل با رابطه<br />
غريزي صرف با محيط پيرامون. ماركس در "كاپيتال" چنين خاطر نشان مي سازد:<br />
فعاليتهاي عنكبوت شبيه به كار يك بافنده است، و زنبور با ساختمان كندويش آرشيتكت را خجالت زده مي كند. اما<br />
آنچه كه بدترين آرشيتكت را از بهترين زنبور متمايز مي كند، اين است كه يك آرشيتكت پيش از آنكه به ساختمانش<br />
ماديت بخشد آنرا در ذهن خويش ميسازد. نتيجه اي كه در پايان پروسه هر كاري حاصل مي گردد، قبلا در ذهن<br />
سازنده اش موجود بوده است. (كاپيتال، جلد يك، صفحه<br />
(871<br />
كار و ابزاري كه در جريان آن مورد استفاده قرار ميگيرد، نه تنها تكامل بشر بلكه همچنين تكامل جوامع بشري را نيز<br />
به پيش راند. از آنجا كه كار يك پراتيك آگاهانه است و از آنجا كه انسانها به نقد آنچه كه انجام داده اند مي نشينند و<br />
آنرا تغيير مي دهند، آنها بطور مداوم ابزار و شيوه هاي نوين را رشد و توسعه داده و درك عميقتري از جهان كسب مي<br />
كنند. جهشهاي تاريخي از شكار و جمع آوري آذوقه به كشاورزي، از حيوانات باركش به موتور بخار، و از ماشينهاي<br />
احتراقي به كامپيوتر همگي نشانه هاي اين پيشرفت هستند.<br />
در عين حال، اين پروسه هموار وبدون تضاد پيش نرفته است. انسانها نه تنها از ابزار استفاده كرده و آنرا تكامل<br />
ميدهند، بلكه براي انجام چنين كاري بايد وارد مناسبات اجتماعي معيني شوند. چه كسي صاحب ابزار توليد است؟<br />
رابطه ميان مردم در پروسه توليد چيست؟ محصول چگونه توزيع مي شود؟ اينها سه عرصه اصلي مناسبات توليدي اند<br />
(كه بر رويهمرفته زيربنا را تشكيل ميدهند). در اين ميان مالكيت عموماً عمده است اگرچه، دو ديگر بر مالكيت<br />
تاثير مي گذارند؛ و حتي در برخي اوقات اهميتي بيش از آن كسب مي كنند.
بود.<br />
بطور عموم مجموعه هاي مختلف مناسبات توليدي، از سطوح متفاوت تكامل نيروهاي توليدي (ابزار، موادخام، منابع<br />
طبيعي، توانايي هاي مردم در استفاده از آنان) برخاسته و با آن تطابق دارند. بطور مثال روابط برده داري عموماً از<br />
شرايطي ناشي شده كه در آن ابزار و نيروهاي توليدي به اندازه اي كه بتوان محصول مازاد بدست آورد توسعه يافته<br />
بودند، اما هنوز نسبتاً عقب افتاده بوده و محتاج كار بدني زياد و تلاش فكري اندك از سوي توليدكنندگان بودند<br />
.(3)<br />
در جوامع برده داري معروف مانند يونان و روم، مالكين، ابزار اصلي توليد منجمله خود بردگان را در تملك داشتند.<br />
مناسبات ميان مردم در پروسه كار توام با خشونت و تخاصم شديد بود (بطوريكه بردگان، زير شلاق تا سرحد مرگ كار<br />
مي كردند) و به برده فقط به اندازه بخورونمير داده مي شد و اغلب شرايط تغذيه حيوانات اهلي برده داران بهتر از آنان<br />
اما شيوه توليدي برده داري در اين جوامع باستاني، انباشت مازاد فراواني را امكان پذير نمود. طبقه فارغ البالي بوجود<br />
آمد كه به انجام آزمونهاي علمي مشغول شد. صنعتگران و تجار نيز در منافذ جامعه برده داري رشد كردند، و نيروهاي<br />
مولده تكامل يافتند. اما مناسبات برده داري كه آن پيشرفتها را امكان پذير ساخت، بزودي در تقابل با تكامل بيش از<br />
پيش آن قرار گرفت. برده كه با وحشيگري بي اندازه روبرو بوده و احياناً با انجام كار طاقت فرسا طي يكي دو سال از<br />
بين مي رفت، هيچ انگيزه اي نداشت كه از ابزار پيشرفته تر استفاده كند. بالعكس، مقاومت مداوم بردگان منجمله<br />
خرابكاري و از بين بردن ابزار كار مانع مدرنيزه شدن ابزار توليد شده و بواسطه ابزار زمخت تر و آسيب ناپذيرتر در<br />
جهت پائين نگاه داشتن سطح توليد عمل مينمود. سپس خود نظام برده داري نيز به تحقير كار يدي پرداخت و اين امر<br />
زوال جوامع برده داري را تسريع كرد.<br />
بدين ترتيب، بقول مائو، ابزار شديداً محتاج سخن گفتن بودند. و سخن نيز گفتند: از طريق قيامهاي توده اي بردگان و<br />
مبارزات "بربرها" عليه سلطه رومي ها. البته واضح است كه اينها اعمالي مكانيكي كه خصلت ابزار است نبودند، بلكه<br />
عمل آگاهانه و دلاورانه مردمي بود كه در برابر بردگي بپاخاسته و پتانسيل بشر براي نيل به چيزي عاليتر را حس كرده<br />
بودند. اما همان ايده آل ها و ديدگاههايي كه باعث بوجود آمدن قيامها يكي پس از ديگري گرديدند، ريشه در تضاد<br />
ميان نيروهاي مولده كه نيازمند تكامل مداوم بودند و مناسبات توليدي كه به زنجيري بر دست وپاي اين نيروها<br />
و به سرچشمه زوال كل جامعه تبديل شده بودند داشت. اين مبارزات ميان مردم (عليرغم اينكه بازيكنانش داراي<br />
چه سطحي از آگاهي بودند)، وسيله اي بود كه از طريق آن نيروهاي مولده، مناسبات توليدي كهن را در هم شكستند.<br />
اين مسئله به اصل مهم ديگري اشاره دارد: تضادهاي موجود در شيوه توليدي جامعه بيان فشرده خود را (كه نهايتاً<br />
فقط از طريق مبارزه ميتواند حل شود)<br />
در روبنا نهادهاي سياسي، ايده ها، هنر، فلسفه و غيره كه بر روي<br />
مناسبات اقتصادي قرار گرفته است، مي يابد. روبنا، بمثابه پوسته اي است كه بر گرد زيربنا كشيده شده و آنرا حفظ<br />
مي كند. (4) روبنا بيش از زيربنايي كه بر روي آن استقرار يافته است "به چشم مي خورد". ايده ها، سياست و غيره<br />
چيزهايي هستند كه وقتي در باره جامعه مي انديشيم، بلافاصله به ذهنمان مي رسند و اصلي ترين ابزارهايي هستند<br />
كه جامعه از آن طريق درباره خود مي انديشد. ليكن، تضادهاي بين زيربناي اقتصادي و نيروهاي توليدي در پايه اين<br />
بنا قرار گرفته اند و باعث ايجاد تركهايي در ديوارها مي گردند. استعاره فوق را بيشتر بپرورانيم: در عين حال، پي<br />
ريزي نوين، نهايتاً نيازمند در هم شكستن پوسته و پاكسازي آنچه كه قديمي است، مي باشد.
بيشك، اين طرحي اجمالي از مناسبات ميان عناصر اصلي گوناگون در كليت جامعه است، و اين مقولات نه تنهادافع<br />
يكديگر هستند، بلكه همچنين بطور سيال درهم نفوذ كرده و بيكديگر تبديل مي شوند. در حالي كه نيروهاي توليدي<br />
عموماً نسبت به زير بناي اقتصادي عمده هستند، اما گاهي اوقات براي رشد نيروهاي مولده انجام تحول در زيربنا<br />
ضروري ميشود و نتيجتاً زيربنا عمده مي شود. و در حالي كه معمولا زير بنا نسبت به روبنا عمده است، بازهم، گاهي<br />
اوقات روبنا عمده و تعيين كننده ميشود.<br />
اهميت بررسي اقتصاد سياسي كه به مناسبات اقتصادي جامعه توجه مي نمايد در آن است كه تحولات زيربنايي<br />
كه مختصات مبارزه طبقاتي را تعيين مي كنند، درك شوند. اقتصاد سياسي از پايه مادي وظايفي حكايت دارد كه<br />
تكامل تاريخي، آنها را در دستور كار انقلاب قرار داده است. در حالي كه مناسبات اقتصادي به تنهايي كليت يا تك<br />
عنصر تعيين كننده جامعه نيست (همانگونه كه اقتصاد سياسي كليت ماركسيسم را تشكيل نمي دهد)، اما اين<br />
مناسبات، پايه اي هستند و بررسي آنها جزء ضروري هر گونه درك عميق از جامعه و انقلاب است.<br />
يادداشتها:<br />
(2)<br />
(1)<br />
انگلس، اين پروسه را مفصلا در "نقش كار در گذار از ميمون به انسان" مورد بحث قرار ميدهد.<br />
كار، مخفي ترين جلوه را در آن جامعه اي بخود ميگيرد كه ظرفيت تسهيل بيسابقه كار را براي نخستين بار ارائه<br />
داد: يعني جامعه سرمايه داري. ماركس، در كاپيتال اثرات توليد سرمايه داري بر پروسه كار را به تفصيل تشريح<br />
ميكند: "از مكانيزاسيون سوء استفاده ميشود تا كارگر را از دوران كودكي به جزئي از ماشين تبديل كنند. از اين راه،<br />
نه تنها هزينه بازتوليد كارگر بطور قابل ملاحظه اي كاهش مي يابد، بلكه در عين حال، وابستگي اجباري وي را به<br />
كارخانه بطور كل و بنابراين به سرمايه دار، تكميل مي كند... در مانوفاكتور و صنايع دستي، كارگر ابزار را در خدمت<br />
ميگيرد، ولي در كارخانه به خدمت ماشين در مي آيد. در مورد اول، حركت ابزار كار از جانب او آغاز ميشود، ولي در<br />
مورد دوم، اين اوست كه بايد بدنبال ماشين روان شود. در مانوفاكتور، كارگران اعضاي يك مكانيسم زنده هستند. در<br />
كارخانه، مكانيسم مرده اي جدا از كارگر وجود دارد كه او صرفاً به زائده آن تبديل ميشود. و جريان يكسان و خسته<br />
كننده كار بي انتها و رنج آوري كه طي آن همواره همان روند مكانيكي بارها و بارها تكرار ميشوند، به كار سيزيف در<br />
جهنم مي ماند. سنگيني كار، مانند همان تخته سنگها، همواره از نو بر دوش كارگر فرسوده، فرو مي ريزد. (انگلس) كار<br />
مكانيكي در عين اينكه دستگاه عصبي را بي اندازه خسته مي كند، مضافاً حركات متنوع عضلات و هرگونه فعاليت<br />
آزاد جسماني و روحي را متوقف ميسازد. از آنجايي كه ماشين كارگر را از كار رها نمي كند و لذت كار را هم از آن مي<br />
گيرد، بنابراين تسهيل كار توسط ماشين خود بنوعي شكنجه تبديل ميشود. هر توليد سرمايه داري، از آن جهت كه<br />
صرفاً پروسه كار نيست، بلكه در عين حال، پروسه ارزش افزايي است، داراي اين خصوصيت است كه نه تنها كارگر بر<br />
ابزار كار مسلط نيست، بلكه بالعكس اين ابزار كار است كه او را به كار ميگيرد. اما، فقط در نظام كارخانه اي است كه<br />
براي نخستين بار جابجايي فوق، عينيت فني و محسوس كسب ميكند. ابزار كار كه اتوماتيك شده است، طي پروسه
كار در برابر كارگري كه شكل سرمايه بخود گرفته است، بصورت كار مرده اي در مي آيد كه بر نيروي زنده كار استيلا<br />
يافته و آنرا ميمكد. اين جدايي نيروهاي فكري توليد از كار يدي و تبديل آن نيروها به ابزار غلبه سرمايه بر كار،<br />
چنانكه قبلا متذكر شديم، در صنعت بزرگي كه بر پايه ماشينيسم قرار دارد، متكامل ميگردد." (كاپيتال، جلد<br />
،1<br />
صفحه 423 422)<br />
(3)<br />
در مورد برده داري در جامعه ايالات متحده آمريكا بايد گفت كه مناسبات برده داري در يك جامعه كلا سرمايه<br />
داري موجود بود و توليد بنحو گسترده اي براي بازار جهاني صورت ميگرفت. آن نوع توليدي كه بردگان در آن اشتغال<br />
داشتند عبارت بود از توليد گسترده پنبه، تنباكو، و غيره كه به كارگران بسيار زيادي محتاج بود. از نظر اقتصادي،<br />
پيشبرد اين توليد توسط برده ها، براي مدت طولاني بسيار باصرفه تر بود، حتي با وجود آنكه مقاومت بردگان (كه<br />
بشكل خرابكاري در ابزار توليد انجام مي شد) ابزار را در سطحي عقب مانده نگاه مي داشت. در اين مورد برده داران<br />
براي حفظ مناسبات برده داري مجبور بودند كه از رشد توليد ممانعت بعمل آورند و بردگان را در جهل و ناداني نگاه<br />
دارند و مجازاتهاي سخت و حتي مرگ در مورد بردگاني كه خواندن و نوشتن مي آموختند به مورد اجراء گذاردند. اين<br />
امر بويژه پابپاي تكامل صنعت و كشاورزي سرمايه داري در مابقي ايالات متحده آمريكا به تضاد بسيار حادي تبديل<br />
گرديد كه فقط بوسيله جنگ داخلي حل شد.<br />
(4)<br />
در عالم واقعيت، رابطه ميان روبنا و زيربنا، سيالتر از آنچه اين استعاره ممكن است تصوير كند بوده و كمتر<br />
مكانيكي است. علت اينكه از آن استفاده كرديم اينست كه بتوانيم به درك مفهوم اساسي مورد نظر ياري رسانيم،<br />
بررسي واقعي از يك جامعه مشخص به اين تضاد (و نيز تضاد ميان نيروهاي مولده و مناسبات توليدي) بايد بمثابه<br />
مقوله اي كه در برگيرنده تاثير متقابل، پيچيدگي و سياليت است، برخورد كند <br />
اول ماه مه: جشن كارگري يا نماد<br />
نبرد طبقاتي جهاني؟<br />
رسم اينست كه هر سال در آستانه اول ماه، فعالان كارگري به بررسي تجارب يك ساله جنبش كارگري مي پردازند و<br />
دورنماي مبارزات در سال آتي را ترسيم مي كنند. ولي موقعيتي كه اينك جنبش ما با آن روبروست و راه و روش هاي<br />
گوناگوني كه به بحث روز فعالين اين جنبش در مورد برگزاري مراسم اول ماه مه تبديل شده، ما را بر آن مي دارد كه<br />
نكاتي را در اين مورد مطرح كنيم. چرا كه به نظر ما، اين راه و روش ها نه فقط مربوط به برگزاري يك مراسم معين،<br />
بلكه بازتاب سياست ها و راه و روش هاي متفاوت در قبال كل جنبش كارگري است.<br />
ما در چه موقعيتي به سر مي بريم؟ اين دوره اي است كه نظام و دولت سرمايه دار در ايران در صدد آغاز تهاجمي<br />
گسترده تر از پيش بر سطح معيشت و شرايط زندگي توده هاي عظيم مردم و در اين ميان طبقه كارگرند. اين مساله<br />
اي صرفا اقتصادي رفاهي نيست. اين تهاجم سرمايه داري هار در شرايط تعميق بحران ساختاري دنياي سرمايه داري<br />
امپرياليستي انجام مي گيرد. بحران هاي اينچنيني در بطن خود، زمينه هاي مقاومت و مبارزه راديكال توده ها را مي<br />
پرورانند و آتش مهار ناپذير تنش هاي سياسي و اجتماعي را دامن مي زنند. ما در چنگال نظامي سياسي گرفتاريم كه
استثمار و غارت و فساد را به بكارگيري سركوب سياسي و فرهنگي و ايدئولوژيك و با توجيهات شرعي و فقهي به<br />
پيش مي برد. پيشبرد تهاجم جديد سرمايه داري بحران زده، نيازمند ابعاد گسترده تري از سركوب سياسي <br />
ايدئولوژيك عليه توده هاي مردم است. حاكمان دارند براي مقابله با مقاومت مردم جان به لب رسيده تدارك مي<br />
بينند. مانورهاي نيروهاي انتظامي و نظامي و وظايف تازه بسيج براي مقابله با شورش هاي شهري طراحي شده است.<br />
در مقابل، يكي از شروط هرگونه مقاومت و مبارزه جدي از پايين، تقويت روحيه و همبستگي مبارزاتي توده ها و بسط<br />
شكل ها و سطوح مختلف سازمانيابي از طريق نشر آگاهي سياسي و ايدئولوژي پيشرو و انقلابي در جامعه است.<br />
برگزاري مراسم اول ماه مه، واقعه اي مجرد از اين اوضاع و وظايفي كه با تاكيدي بيش از پيش در مقابل فعالان جنبش<br />
طبقه كارگر قرار مي دهد نيست. اول ماه مه فقط يك سنت نيست كه به برگزاري يك جشن محدودش كنيم. اول ماه<br />
مه فرصتي است براي گرد هم آمدن كارگران و زحمتكشان و ستمديدگان در يك ابراز وجود مبارزاتي. اين كيفيت<br />
براي مراسم اول ماه مه ضروري است. فلسفه وجودي اول ماه مه جز اين نيست. اول ماه مه، روز شيريني خوران تعداد<br />
زيادي كارگر و خانواده هايشان نيست. تهديدها، دستگيري ها، شلاق زدن كارگران برگزار كننده مراسم اول ماه مه<br />
براي اين نيست كه مي خواسته اند “جشن” بگيرند. پايين آوردن سطح توقع خود و كارگران از مراسم اول ماه مه، بيان<br />
يك “تاكتيك” مناسب براي به خيابان آوردن وسيع ترين توده ها و به اين ترتيب، خلع سلاح كردن رژيم نيست. اين<br />
در واقع به معني پايين آوردن آگاهي مبارزاتي كارگران و محدود كردن دامنه تاثير سياسي و اجتماعي مبارزه طبقه<br />
كارگر است.<br />
جالب اينست كه طرفداران اين “تاكتيك” مي خواهند از سطح توده هاي وسيع كارگر حركت كنند تا با اين كار، بخش<br />
بزرگي از كارگران به راحتي بتوانند با مراسمي كه آنان تدارك مي بينند همراهي كنند؛ اما خود به روشني در سطحي<br />
پايينتر از مقاومت و اعتراض خودجوش امروز بسياري از كارگران قرار گرفته اند. ما در روزهايي به سر مي بريم كه<br />
بخشي از كارگران با تشخيص فجايع و فلاكتي در امسال در پيش است، به درستي با شعار “اصلاح الگوي مصرف با<br />
اخراج كارگران!” به ميدان مي آيند؛ روزهايي كه شمار روز افزوني از كارگران، هيچ معنايي جز مقاومت و اعتراض براي<br />
زندگي خويش نمي يابند و مقاومت و اعتراض مي رود كه به شرط ادامه زندگي آنان تبديل شود. در اين اوضاع، حتي<br />
برگزاري جشن هاي بي آزار دار و دسته مرتجع “خانه كارگر” مي تواند به صحنه بروز اعتراضات كارگران بيكار و<br />
گرسنه تبديل شود. آن وقت چگونه مي توانيم صرفا به دنبال برگزاري جشن و تبريك گفتن و شيريني خوردن و آواز<br />
خواندن باشيم و ادعاي پاسخ گفتن به انتظارات جنبش كارگري را هم داشته باشيم. آيا براي مثال، امسال كارگران و<br />
خانواده هايشان در مراكزي نظير هفت تپه كه درگير مبارزات ادامه دار است، نبايد اول ماه مه را به فرصتي براي ابراز<br />
وجود و نمايش قدرت مبارزاتي و طرح شعارها و مطالبات كوچك و بزرگ خود تبديل كنند؟ آيا شركت دادن توده هاي<br />
كارگر در تعيين سياست ها و شعارهاي مراسم اول ماه مه، و تبديل اين روزها به فرصتي براي تبليغ و ترويج و انتقال<br />
آگاهي سياسي طبقاتي و انترناسيوناليستي به شمار بيشتري از كارگران، كاري ناممكن است؟
از ضرورت نشر آگاهي سياسي و ايدئولوژي پيشرو و انقلابي در جامعه گفتيم. در اين دوره، اگر اين وظيفه را محكم در<br />
دست نگيريم و راه ها و روش هاي انجام هر چه گسترده تر اين امر را پيدا نكنيم، نمي توانيم جاي پاي محكمي براي<br />
جلب و جذب و متشكل كردن توده هاي كارگر و ستمديده به دست بياوريم. اين كار بايد اساسا در محل كار و آموزش،<br />
و در محله و خيابان انجام گيرد. بايد به شكل جمعي، تاثيرگذار باشد. اهميت و تاثير تبليغ و ترويج، و افشاگري و<br />
اطلاع رساني گسترده به مثابه جزيي از آن، در اين اوضاع بحراني بيشتر شده است. بيخود نيست كه مثلا در حيطه<br />
اينترنت، رژيم سياست گسترش فيلترينگ سايت ها و وبلاگ ها را به اجراء گذاشته است. هر چند در اين حيطه،<br />
هميشه راه هاي گريز و نقب زدن هاي تازه براي انتقال نظرها و سياست هاي مخالف حكومت ها وجود دارد و باز مي<br />
شود، اما كماكان هيئت هاي حاكمه ستمگر امكانات بيشتري براي كنترل و سد كردن كانال هاي ارتباطي در اختيار<br />
دارند. بنابراين بايد به طور جدي، به دنبال راه و روش ها و ابتكار عمل ها در زمينه تبليغ و ترويج مستقيمي بود كه<br />
كمتر به فن آوري پيشرفته و امكانات تحت كنترل دولت ها متكي باشد. سازماندهي مستقيم و از پايين اين وظايف،<br />
بايد جايگاه اصلي را نسبت به سايت ها و وبلاگ ها و برنامه هاي پخش ماهواره اي بيابد. مراسم اول ماه مه امسال و<br />
فعاليت هاي حول و حوش آن مي تواند عرصه اي باشد براي محك زدن توان و ابتكار عمل هاي فعالان جنبش كارگري<br />
در اين مورد.<br />
موقعيت كنوني طبقه كارگر در آمريكا<br />
و نگاهي به سابقه مبارزاتي آنان در اول ماه مه 1886<br />
معمولا مردم محروم در كشورهاي تحت سلطه امپرياليسم تصوير ايده آلي از موقعيت توده هاي ساكن در كشورهاي<br />
امپرياليستي دارند. در اين ميان، آمريكا جايگاهي ويژه دارد. هميشه اينطور تبليغ شده كه آمريكا سرزمين فرصت ها<br />
و تحقق روياها است. سرزميني كه كافيست در آن كار و تلاش كني و به هر آرزويي كه داري برسي. اگر فرقي ميان<br />
مردمش وجود دارد اينست كه يكي زودتر، و ديگري ديرتر به آرزوهايش مي رسد؛ ولي بالاخره هر دو مي رسند! شايد<br />
اين حرف ها در همين چند ماهي كه از رو شدن و تعميق بحران ساختاري نظام سرمايه داري امپرياليستي مي گذرد،<br />
ديگر چندان خريدار نداشته باشد. ولي واقعيت اينست كه پيش از اين نيز، يعني حتي در پر رونق ترين روزهاي اين<br />
نظام استثمارگر، جامعه آمريكا سرشار از تضادهاي حاد و گوناگون طبقاتي و اجتماعي بوده است. بيرون كشيدن<br />
سودهاي عظيم از كشورهاي تحت سلطه و توزيع خرده ريزهايي از غارت و استثمار امپرياليستي در سطح جامعه<br />
آمريكا، هرگز به معني خاتمه يا تخفيف ستم و استثمار بر ميليون ها زن و مرد پرولتر و زحمتكش در اين كشور نبوده<br />
است. طبقه كارگر در آمريكا نيز مانند طبقه كارگر در همه كشورهاي امپرياليستي از همان آغاز قرن بيستم شاهد<br />
انشعاب در صفوف خود و شكل گيري قشري شد كه اشرافيت كارگري نام گرفت و به مثابه پايگاه بورژوازي در صفوف
طبقه عمل كرد. در سال هاي بعد، به ويژه بعد از تقسيم مجدد دنيا در جنگ جهاني دوم، فراتر از قشر نازك اشرافيت<br />
كارگري، بخش وسيعتري از كارگران از موقعيت هاي محكمتر شغلي و دستمزد و مزاياي كيفيتا بالاتر از اكثريت محروم<br />
پرولتاريا برخوردار شدند؛ به نحوي كه مي شد به آنان لقب كارگر بورژوا زده داد. اما بخش هاي ديگر طبقه كارگر در<br />
دوران هاي مختلف، همچنان نيروي مركزي تحت استثمار سرمايه داري آمريكا باقي ماندند و در شكل هاي گوناگون<br />
مبارزات طبقاتي (از مبارزات خودجوش روزمره گرفته تا مبارزات انقلابي آگاهانه) درگير شدند.<br />
اگر بخواهيم از عمومي ترين خصوصيات خواهران و برادران طبقاتي خود در آمريكا صحبت كنيم بايد بگوييم كه<br />
پرولتارياي آمريكا به مثابه بخشي از طبقه كارگر جهاني، نيرويي گسترده و گوناگون است. در اين ميان، استثمار شده<br />
ترين ها قرار دارند كه به واقع هيچ چيز براي از دست دادن ندارند. اين بخش از پرولتاريا شامل ميليون ها نفر است كه<br />
مي توانند ستون فقرات مبارزات انقلابي باشند. بخش زيادي از اينان در مراكز كوچك كارگاهي واقع در محلات<br />
زحمتكشي و حاشيه شهرها كار مي كنند و دستمزدشان به شدت ناچيز است. آنان در اين وضعيت و با اين<br />
دستمزدهاي كم ممكن است حتي در حال توليد تراشه براي صنعت عظيم كامپيوتر باشند. بخشي ديگر از كارگران<br />
تحتاني آمريكا، به كار برده وار در مشقت خانه هايي مشغولند كه در بسياري از شهرهاي يزرگ پراكنده اند. بخش<br />
اعظم اين كارگران، زن هستند كه در كنار كارگران موقتي و كم مزد در صنايع بسته بندي و بخش هاي مربوط به<br />
صنعت «فست فود» و خيل كمك پرستاران و پرستاران جزء، نيروي كار زنانه رو به افزايشي را تشكيل مي دهند.<br />
شرايط در اين كارگاه هاي توليد پوشاك، كارگاه هاي جهنمي 100 سال پيش را تداعي مي كند. بعضي ديگر از كارگران<br />
در آمريكا هر روز بايد ساعت ها بر سر چهارراه ها به انتظار بايستند تا مگر چند ساعت كار در يك پروژه ساختماني<br />
نصيبشان شود.<br />
كارگران كشاورزي هم بخشي از اين پرولتاريا هستند. آنان به كاشت و برداشت مشغولند، مزارع را اداره مي كنند و<br />
محصولات غذايي تجاري توليد مي كنند. اين كارگران با كارگران بخش حمل و نقل، انبار و سردخانه، و توزيع<br />
محصولات غذايي در ارتباطند.<br />
انضباط و تجربه گسترده اي كه نتيجه كار جمعي روزانه، و حتي مبارزات خودجوش دستجمعي براي معيشت و بقاء<br />
است مي تواند به يك نقطه قوت به هنگام به پاخيزي پرولتاريا تبديل شود. در اين ميان، نبايد تاثير تجارب مبارزاتي<br />
شمار كثيري از كارگران مهاجر كه در كشورهاي خود عليه رژيم هاي مرتجع و سلطه امپرياليستي جنگيده اند را<br />
ناديده گرفت. كارگران مهاجر بخش مهمي از بخش تحتاني طبقه كارگر در آمريكا را تشكيل مي دهند. اينان نيز درس<br />
هاي مبارزاتي مهمي را با خود به صفوف پرولتارياي آمريكا مي آورند.<br />
پرولترهاي ديگري نيز هستند كه به شكل توده جوانان بيكار در محلات فقيرنشين (و عمدتا سياهپوست نشين)<br />
انباشته شده اند. بسياري از آنان مجبورند كه مرتبا از يك شغل موقت به شغلي ديگر پناه ببرند و دوره هاي طولاني را
در بيكاري و فقر و ناامني سپري كنند. بسياري از آنان بي سرپناه مي شوند و به خوابگاه ها و نوانخانه هاي عمومي<br />
روي مي آورند. بسياري نيز درگير كارهاي غير قانوني مي شوند و سر از زندان در مي آورند. خصوصيت بخش عمده<br />
اين نيرو، جوان بودن، پر جرات بودن و چيزي براي از دست نداشتن است. طبقه حاكمه سرمايه دار از اين پرولترها كه<br />
مي توانند باروت خشك و قابل اشتعال در انبار مبارزه طبقاتي باشند، هراسان است و براي مهار و سركوب كردن آنان<br />
هر كاري مي كند. به علاوه ميليون ها نفر ديگر هم در صفوف طبقه كارگر هستند كه در بخش هاي مهم توليدي<br />
شاغلند. براي دوره هاي معيني، دستمزدها و مزايا در اين نوع مشاغل، بالا بود. اما اينك حتي همين ها هم امنيت<br />
شغلي خود را در خطر مي بينند. شرايط كاري شان بدتر شده، درآمدهايشان مورد تهاجم سرمايه قرار گرفته است.<br />
اين وضعيت بحراني و رو به وخامت، زمينه را براي نزديك شدن منافع اين بخش از كارگران به مبارزه انقلابي پرولتاريا<br />
فراهم مي كند. تجربه و انضباطي كه بخش بزرگي از آنان در جريان كار جمعي در صنايع بزرگ و شركت در شكل هاي<br />
اعتصابي مبارزه به دست آورده اند، مي تواند در خدمت مبارزه براي آرمان طبقه قرار بگيرد.<br />
به هم آميختن و مجتمع شدن نقاط قوت بخش هاي گسترده و متنوع طبقه كارگر در آمريكا، در شرايطي كه بخش<br />
هاي تحتاني ستون فقرات مبارزه انقلابي را تشكيل داده باشند، مي تواند پرولتارياي آمريكا را قادر به رهبري نبرد<br />
براي سرنگون كردن هيولاي سرمايه داري امپرياليستي كند.<br />
پرولتارياي آمريكا از نظر استراتژيك در شالوده اقتصاد سرمايه داري امپرياليستي جاي دارد. اين طبقه به طور بالقوه<br />
ارتشي است كه مي تواند سرمايه داري را به زباله دان تاريخ بفرستد و تحت هدايت حزب پيشاهنگ انقلابي خود،<br />
توده هاي وسيعتري از اهالي را با خود متحد كند، سوسياليسم را بسازد و آمريكا را به پايگاهي براي انقلاب جهاني<br />
تبديل كند. اين ظرفيتي است كه به شكلي گسترده اي از جانب جامعه و حتي خود پرولتارياي آمريكا ناديده گرفته<br />
مي شود. طبقه حاكمه سرمايه دار در آمريكا بي وقفه تلاش مي كند كه پرولترها به منافع مشترك و رسالت مشترك<br />
خود به مثابه يك طبقه، آگاه نشوند. طبقه حاكمه وضعيت فلاكت بار و نوميد كننده اي را بر محلات فقرنشين تحميل<br />
كرده كه توده هاي پرولتر را به رقابت و درگيري با يكديگر بر سر شغل و يا نان شب واداشته است. طبقه حاكمه براي<br />
ايجاد تفرقه در ميان توده ها به ايجاد درگيري هاي قومي و نژادي و فرهنگي دامن مي زند. حاكمان آمريكا مي خواهند<br />
كاري كنند كه پرولترها منافع مشترك و نقاط قوتي كه واقعا در همين چندگانگي طبقه كارگر آن كشور وجود دارد را<br />
نبينند. اين درست همان منافع و نقاط قوت مشتركي است كه بيش از 120 سال پيش، پرولتارياي چند مليتي و چند<br />
فرهنگي آمريكا را در نبرد تاريخي اول ماه مه نيز متحد كرد.<br />
با اين مقدمه كوتاه، به سال<br />
1871<br />
مي رويم. در آن سال كمون پاريس، فرانسه و كل اروپا را به لرزه درآورد. كارگران و<br />
زحمتكشان پاريس جرئت اين را به خود دادند كه جامعه را از طريق بدست گيري قدرت سياسي در يك جهت تازه،<br />
يعني بر مسير از ميان بردن طبقات، هدايت كنند. طبقات حاكمه اروپا موقتا از تضادهاي درونيشان دست كشيده،
متفقا به جنبش طبقه كارگر حمله بردند. آنها بيرحمانه سنگرهاي توده هاي كارگر و زحمتكش را با توپ درهم كوبيده،<br />
كارگران قهرمان پاريس را اسير ساخته و بسياري از آنان را در خيابانها تيرباران كردند. در سال 1878 دولت پروس<br />
(آلمان فعلي) يكرشته قوانين شديدا ضد سوسياليستي به تصويب رساند و حزب كارگري را غير قانوني اعلام كرد. در<br />
انگلستان دولت حربه اي ديگر را عليه انقلاب كارگري به كار گرفت و بخش قابل توجهي از طبقه كارگر با رشوه هاي<br />
حاصل از سودهاي مستعمراتي تخدير كرد. در نتيجه بخشي از طبقه كارگر پشتيبان حفظ وضع موجود شد. بنظر مي<br />
رسيد كه شعله هاي سرخ برخاسته از كمون پاريس خاموش شده است. اما ناگهان يك فرياد تازه، سكوت را بهم زد:<br />
اينبار از يك گوشه دور افتاده و غير قابل انتظار. از آمريكا، در شهر شيگاگو. در محله اي كه "دنياي متمدن اروپا"<br />
نامش را نشنيده بود. محله "هي ماركت" لبريز بود از كارگران مهاجر آلماني، هلندي، لهستاني و رومانيائي و ديگران.<br />
آگاهي طبقاتي را كارگران آلماني به آنجا برده بودند. اين جمعيت كارگري كه زبان ها و فرهنگ هاي مختلف شان به<br />
آنان ظاهري ناهمگون بخشيده بود، به عنوان لايه هاي تحتاني و به شدت فقر زده طبقه كارگر، هم با يكديگر منافع<br />
مشترك داشتند و هم خصوصيات مشترك. پيگيري، جسارت و راديكاليسم مبارزاتي، آنان را به هم پيوند مي داد.<br />
يكسال پس از كمون پاريس، در زمستان<br />
1872<br />
هزاران نفر بخاطر آتش سوزي بزرگ شيكاگو بي خانمان و گرسنه بر<br />
جاي مانده بودند. هزاران نفر براي گرفتن كمك دست به تظاهرات زدند. در سال<br />
1877<br />
اعتصاب بزرگي از سوي<br />
كارگران راه آهن انجام گرفت. بزودي اين اعتصاب، كل كارگران راه آهن در سراسر آمريكا را فراگرفت. بسياري از<br />
افراد راديكال كه در رهبري اين اعتصابات بودند از ميان كارگران آلماني بودند كه سابقا با ماركس و انگلس تماس<br />
داشتند. آلبرت پارسون يكي از آنان بود كه تجربه دو جنبش را داشت: جنبش اروپا و جنبش ضد برده داري در<br />
آمريكا. خود او در آمريكا به دنيا آمده بود. اعتصابات بزرگ سال 1877سرانجام با سركوب پليس از هم پاشيد. در آن<br />
سال هر دو طبقه متخاصم مي دانستند كه جنگي ديگر در كار است. سرمايه داران از اين هراس داشتند كه در آمريكا<br />
هم نظير پاريس، كمون برپا شود. بنابراين هيئت حاكمه تدارك سركوب را مي ديد. كارگران از نظر سياسي و نظامي<br />
تدارك مي ديدند. اجتماعات مخفي بحث و تشكل در سطحي عاليتر برگزار مي شد. در آن زمان اتحاديه هاي كارگري<br />
نيمه قانوني بودند و جلسات آنها مخفيانه تشكيل مي گشت. پليس در هر فرصتي رهبران را دستگير مي كرد و مورد<br />
ضرب و شتم قرار مي داد. آن روزها، اعتصاب كردن به معناي وارد جنگ شدن با قدرت حاكم بود. در چنان اوضاعي<br />
شهر شيكاگو زادگاه مصافي سخت شد: مصافي كه كارگران انقلابي در هسته رهبري "اتحاديه مركزي كارگري"<br />
هدايتش مي كردند. تفكر حاكم بر جنبش كارگري شيكاگو را مي توان در بيانيه "اتحاديه انترناسيونال كارگران"<br />
مشاهده كرد. در آن بيانيه چنين آمده بود: "اين سيستم ناعادلانه و جنايتكار است و لازمست كه به طور كامل و به هر<br />
طريق ممكن منهدم شود. تهييج به منظور سازماندهي، و سازماندهي به منظور قيام. اين عبارت، فشرده راهي است كه<br />
طبقه كارگر اگر مي خواهد زنجيرهايش را بگسلد، بايد بپيمايد." اين مواضع، بدون شك خبر از فضاي انقلابي عمومي<br />
موجود در كل جنبش كارگري آن دوران مي داد. آيا اين تاكيد بر ضرورت بكارگيري قهر، نقطه ضعف آن جنبش بود؟<br />
نه. اگر قرار است نقطه ضعفي در آن جنبش جستجو شود، بايد به گرايش دنباله روي و تسليم به حركت خودانگيخته
موجود در رهبرانش توجه كرد. آنها اعتقاد داشتند كه تنها اتحاديه هاي مستقل كارگري مي توانند محل مناسبي براي<br />
عمل انقلاب باشند. آنها بدنبال يك نظم خودبخودي بودند، نه يك دولت انقلابي نوين. هدف آنها در هم شكستن<br />
قدرت دولتي بود، اما نقشه اداره دولت نوين انقلابي را در اختيار نداشتند.<br />
در سال 1875 "اتحاديه مركزي كارگري" قطعنامه اي را به تصويب رساند. در بخشي از اين قطعنامه آمده بود: ما فورا<br />
از طبقه كارگر مي خواهيم كه مسلح شود. تنها با ابزار قهر مي توان در مقابل استثمارگران صف آرائي كرد. اين<br />
قطعنامه به روي كاغذ نماند. طولي نكشيد كه دهها واحد از توده هاي مسلح كارگر تشكيل شد. وقتي بورژوازي متوجه<br />
ماجرا شد، عناصر مبارز را اخلال گر ناميد.<br />
بدين ترتيب صفوف جنبشي كه پس از سركوب سال 1877 مجددا سربلند كرد، حول ايده قهر گسترش يافت. در عين<br />
حال يك مطالبه معين به مركز مطالبات كارگران تبديل شده بود و آن خواست روزكار هشت ساعته بود. در سال<br />
1884<br />
يكي از چند شبكه سراسري اتحاديه ها فراخوان روز مبارزه را اعلام نمود. اين سازمان، "فدراسيون صنف<br />
سازمان يافته و اتحاديه اي كارگران" نام داشت. اين فراخوان با پشتيباني عظيمي روبرو شد. جنبش عظيمي براه<br />
افتاد. بطور مثال تعداد اعضا سازمان "رسته هاي كار" در عرض يكسال از 100هزار به<br />
700<br />
هزار نفر در تابستان 1886<br />
افزايش يافت. دليل اين استقبال عظيم توده اي واضح بود. در آن دوران 18ساعت كار در روز معمول بود. كارگران تا<br />
سرحد مرگ كار مي كردند. بيكاري، گراني و گرسنگي بيداد مي كرد. كارگران برانگيخته شده در خيابانها اين سرود را<br />
مي خواندند:<br />
مي خواهيم همه چيز را واژگون كنيم/ از زحمت كشيدن براي هيچ خسته ايم/ از بدست آوردن لقمه اي ناچيز/ تنها<br />
براي روز بعد، بدون حتي ساعتي براي تفكر، خسته ايم.<br />
درسال 1885<br />
اعلاميه زير در صفوف كارگران آمريكا دست بدست مي گشت. اين اعلاميه از طبقه كارگر آمريكا مي<br />
خواست كه در اول ماه مه 1886دست به عمل بزند: "يك روز شورش<br />
-<br />
نه آرامش. روزي كه حرف، حرف سخنگويان<br />
لاف زن نيست. روزي كه طبقه كارگر قوانين خويش را بر پا مي دارد و قدرتش را بكار مي برد كه اين قوانين را به اجرا<br />
درآورد. قوانيني كه تماما خلاف رضايت و موافقت ستمگران و حكمراناني است كه سرنوشت كارگران را در دست<br />
دارند. روزي كه نيروي عظيم زحمتكشان متحد در برابر قدرتي كه امروز بر سرنوشت همه خلقها حكم مي راند صف<br />
آرائي مي كند. روزي كه لذت هشت ساعت كار، هشت ساعت استراحت و هشت ساعت براي هر كاري به اختيار خود<br />
ما، احساس مي شود."<br />
سال 1886 سالي "ديوانه وار" بود. اعتصابات همه جا را فرا گرفت. همانطور كه مورخان اذعان مي دارند از دو ماه قبل<br />
از اول ماه مه، همگان بارها عبور واگنهاي پر از مهمات و مسلسل را به چشم مي ديدند. خيلي ها تكرار كمون پاريس را
پيش بيني مي كردند. در نوزدهم مارس 1886، نشريه آلماني زبان "كارگر" در آمريكا نوشت: "اگر ما هر چه زودتر<br />
خود را براي انقلابي خونين آماده نكنيم، ميراثي جز فقر و بردگي براي فرزندانمان بر جاي نخواهيم گذاشت. بنابراين<br />
خود را براي انجام انقلاب مجهز كنيد." قبل از روز موعد مبارزه سراسري، هر هفته راهپيمائي هائي تحت شعارهاي<br />
"زنده باد انقلاب سوسياليستي" "سرنگون باد تخت و بارگاه و خزانه" "كارگران مسلح شويد" برگزار مي شد.<br />
راهپيمايان مشعل به دست در شب خيابانها را مي پيمودند و چنين مي خواندند: "ميليونها زحمتكش بپا مي خيزند،<br />
ببينيد به خيابان آمده اند. مستبدين بخود مي لرزند، چرا كه قدرتشان را برباد مي بينند."<br />
درست يك شب قبل از واقعه اول ماه مه، روزنامه "كارگر" هشدار داد: "طبق اطلاع، يكي از رفقا به هنگام<br />
دستگيري ليست بلند بالائي از اعضا همراهش بوده و تمام آن رفقا نيز دستگير شده اند. بنابراين: ليست عضويتها و<br />
دفاتر يادداشتها را از جيبتان بيرون آوريد. تفنگهايتان را تميز كنيد. انبار مهمات خود را كامل كنيد. قاتلين مزدور<br />
سرمايه داران، پليس و گاردش آماده جنايتند. هيچ كارگري نبايد دست خالي از خانه بيرون بيايد.“<br />
در ديترويت<br />
1100<br />
كارگر به مدت هشت ساعت راهپيمائي كردند. در نيويورك 25000نفر از برادوي به طرف ميدان<br />
اتحاد راهپيمائي كردند. در عين حال<br />
40<br />
هزار كارگر نيويوركي در حال اعتصاب بودند. در سين سيناتي يك كارگر<br />
شروع راهپيمائي را چنين تصوير كرد: "تظاهر كنندگان فقط پرچم سرخ حمل مي كردند و تنها سرودي كه مي<br />
خواندند سرود آربايتر (كارگران) و مارسه يز. يك هنگ كارگران با<br />
كنندگان قرار داشتند." در لوئي ويل كنتاكي بيش از<br />
400<br />
6000<br />
تفنگ اسپرينگ فيلد در صف اول تظاهر<br />
كارگر سياه و سفيد از وسط پارك ملي عبور كردند و بدين<br />
ترتيب ممنوعيت ورود غير سفيدان به پارك را عامدانه شكستند. در شيگاگو كه دژ شورش بود، دست كم<br />
هزار نفر 30<br />
به خيابانها ريختند. تمام قطارها از كار ايستاده بودند، بنادر را تعطيل كرده بودند. رهبران محافظه كار به حاشيه رانده<br />
شده بودند. خيابان ميشيگان پر بود از پرولترها و خانواده هايشان. همه بهترين لباسهاي خود را پوشيده بودند. اما<br />
ظاهر روز تعطيل، گول زننده و موقتي بود. پليس مسلح روي پشت بامهاي مسلط بر صحنه و پشت ديوارها سنگر<br />
گرفته و آماده جنگ بود. پليس هر كجا كه كارگران اجتماع كرده بودند را مورد حمله قرار مي داد. نقطه انفجار اول ماه<br />
مه در كارگاه مك گورميك بود. اينجا از اواسط زمستان در اعتصاب بسر مي برد، ولي گله هاي اعتصاب شكنان<br />
برهبري پليس كماكان در كارخانه بودند. در دوم ماه مه، اسپايز، رهبر كارگران قرار بود دوباره برايشان سخنراني كند.<br />
هنگاميكه حدود<br />
6000<br />
كارگر به سخنراني او گوش مي دادند، چند صد نفر به پيشواز اعتصاب شكناني كه تازه داشتند<br />
از سر كار برميگشتند رفتند تا حسابشان را برسند. روزنامه "كارگر" به تاريخ 4 ماه مه نوشت: "ناگهان صداي گلوله<br />
از نزديك كارخانه بگوش رسيد. حدود 75 قاتل قوي هيكل كه توسط يك فرمانده چاق پليس رهبري مي شدند بدان<br />
سمت حركت كردند. سه خودرو پر از وحشي هاي حامي نظم و قانون نيز آنان را همراهي مي كردند. در نبرد ميان<br />
كارگران مسلح به سنگ عليه پليس مسلح به سلاح گرم، صف كارگران ناگهان بهم خورد. بمبي پشت سر كارگران<br />
منفجر شد. دست كم دو كارگر كشته شدند. بسياري، از جمله چند كودك، مجروح شدند. در ظرف چند ساعت
340 به<br />
اعلاميه خشمگينانه اي كه به امضا اسپايز رسيده بود در محلات فقيرنشين كارگري دست بدست ميگشت: "كارگران<br />
مسلح شويد صاحبكاران نيروي خونخوار خود يعني پليس را عليه ما بكار گرفتند. شش نفر از برادران ما عصر امروز<br />
در كارگاه مك گورميك كشته شدند. آنها فقيران بيچاره را كشتند چرا كه جرات كرده بودند دستورات روسا را زير پا<br />
گذارند. همچون هركول افسانه اي بپا خيزيد و غول پنهاني كه ميخواهد شما را نابود كند، از ميان برداريد. ما از شما<br />
ميخواهيم كه مسلح شويد! مسلح!" روز بعد يعني سوم ماه مه، گسترش اعتصاب پر معنا بود. در سطح كشور نزديك<br />
هزار كارگر به جنبش پيوسته بودند و هزار نفر از آنها در اعتصاب بسر مي بردند. در شيكاگو<br />
80<br />
هزار كارگر به<br />
خيابانها ريختند. هنگامي كه چند صد زن دوزنده به خيابان آمدند تا به تظاهرات بپيوندند، روزنامه ارتجاعي شيكاگو<br />
تريبون عليه شان زوزه كشيد و آنها را "سليطه هاي بي چاك و دهن" ناميد. جانور سرمايه داري واقعا چنگ و دندان<br />
نشان داده بود. هزاران نفر در صدد پاسخگوئي بودند. يك اجتماع توده اي در ميدان "هي ماركت" براي عصر چهارم<br />
ماه مه فراخوانده شد. سازماندهان تظاهرات نگران از كمين دشمن، مكان باز بزرگي را در نظر گرفته بودند كه در رو<br />
زيادي داشت. پس از طرح اختلاف نظرات فراوان، اسپايز توانست سازماندهان گردهم آئي "هي ماركت" را قانع كند<br />
كه فراخوان تظاهرات مسلحانه را پس گرفته و بجاي آن سعي كنند تا مي توانند وسيع ترين مردم را به تظاهرات<br />
بكشانند. صبح روز 4ماه مه پليس به يك ستون سه هزار نفره از اعتصاب كنندگان حمله كرد. اجتماعات در تمام شهر<br />
برپا شد. هنوز عصر نشده بود كه ميدان ”هي ماركت“ از<br />
3<br />
هزار كارگر انباشته شد. سخنرانان مرتبا از روي واگن ها<br />
سخنراني مي كردند. بعد باران شروع شد. حاضرين مي خواستند پراكنده شوند. در حاليكه فقط چند صد نفر در<br />
ميدان باقي مانده بودند، سر و كله دسته اي متشكل از<br />
180<br />
پليس تا به دندان مسلح پيدا شد. يك افسر پليس به<br />
كارگران دستور داد كه متفرق شوند. اما پاسخ شنيد كه اجتماع كارگران، قانوني و مسالمت آميز است. آخر سر پليس<br />
برگشت و به افرادش دستوري دهد. در اين هنگام ناگهان بمبي در صف پليس منفجر شد. و سپس آنها منطقه را زير<br />
آتش گرفتند. در نتيجه چندين نفر كشته و صدها تن مجروح شدند. در اين ماجرا، هفت پليس نيز كشته شدند. طبقه<br />
حاكمه از اين واقعه به عنوان بهانه اي براي انجام تعرضي كه از قبل طراحي كرده بود، استفاده كرد و در رسانه گروهي<br />
اينطور تبليغ كرد. روزنامه ها ي سراسر كشور به آتش افروزي ديوانه وار پرداختند. آنها خواستار اعدام همه "اخلال<br />
گران" شدند. سر تيتر روزنامه ها چنين بود: "جانوران خونخوار.... اوباش سرخ".<br />
در"ميلواكي" گارد دولتي با كشتاري خونين به تظاهرات پنج ماه مه پاسخ داد. پنج كارگر لهستاني و يك كارگر<br />
آلماني بخاطر نقض حكومت نظامي به خاك افتادند. در شيكاگو زندانها مملو از هزاران انقلابي و اعتصابي گشت.<br />
بسياري به هنگام بازجوئي مورد شكنجه قرار گرفتند. از روي ليست اعضاي اتحاديه ها، پليس به خانه هايشان حمله<br />
برد. چاپخانه كارگران مورد حمله قرار گرفت. همه اعضاي چاپخانه روزنامه "كارگر" دستگير شدند. پليس هر چه در<br />
دست داشت، از مهمات گرفته تا اسلحه، از شمشير تا چماق، از نشريه تا پرچم سرخ، از ديناميت تا بمب را بعنوان<br />
مدرك به نمايش گذاشت. رهبري انقلابي كارگران در چنگال بورژوازي اسير بود.
طبقه حاكمه در همان ماه مه 1886 محاكمات را آغاز كرد. اتهام: قتل پليس. متهمان: اعضاي رهبري آي. دبليو. پي. آ.<br />
(اتحاديه انترناسيونال كارگران) به نامهاي اوت، اسپايز، مايكل شوآب، ساموئل فيلدن، آلبرت پارسون، آدولف فيشر،<br />
جرج انجل، لوئي كنيگ و اسكار نيب. متهمين را با وجود آنكه از گروه هاي مختلف بودند يكباره با هم محاكمه نمودند.<br />
در طول محاكمه هيچ كس نتوانست حتي يك دليل بياورد كه افراد فوق الذكر در پرتاب بمب شركت داشته اند. از<br />
اينها فقط دو نفرشان در تظاهرات هي ماركت شركت داشتند. محاكمه ماه ها بدرازا كشيد. چندين كارگر را با رشوه<br />
خريدند تا شهادتهاي زشت و نفرت انگيز عليه رهبران جنبش ايراد كنند. در سراسر دادگاه، قضات سعي كردند<br />
محاكمه را يك محاكمه جنائي جا بزنند. اسپايز در دفاعيه اش از عقايد انقلابي خويش دفاع كرد و در آخر چنين گفت:<br />
"خب، اينها عقايد من است. اگر شما فكر مي كنيد مي توانيد اين عقايد را كه هر روز بيشتر ريشه مي دواند درهم<br />
شكنيد، اگر فكر مي كنيد كه با زنداني كردن ما مي توانيد به عقايد ما ضربه بزنيد، اگر فكر مي كنيد كه مرگ جزاي<br />
گفتن حقيقت است، پس من با سربلندي و جسارت بهاي گزاف آنرا مي پردازم! جلادتان را صدا كنيد!"<br />
لينك بيست و<br />
يكساله اعتراض خود را چنين بيان كرد: "من تكرار مي كنم كه دشمن نظم موجودم و تكرار مي كنم كه با تمام قدرت<br />
تا زمانيكه نفس در سينه دارم با اين نظم نبرد مي كنم. من از شما متنفرم! از نظمتان بيزارم، از قوانين شما، از اقتدار<br />
مستبدانه شما، متنفرم. مرا بدين خاطر به دار بياويزيد!"<br />
دادگاه هفت نفر را محكوم به مرگ كرد. اما جنبش بزرگي در دفاع از آنان براه افتاد. جلسات زيادي در سراسر جهان<br />
به دفاع از آنان برگزار شد: در فرانسه، هلند، روسيه، ايتاليا، اسپانيا، و در تمام ايالات آمريكا. در آلمان، بيسمارك<br />
آنقدر از عكس العمل كارگران نسبت به وقايع "هي ماركت" بيمناك شد كه برگزاري تمام جلسات عمومي را ممنوع<br />
اعلام كرد. وقتي زمان اعدام نزديك شد محكوميت دو نفر به حبس ابد تخفيف يافت. جسد لوئي كينگ در زندان پيدا<br />
شد. سرش با ديناميت منفجر شده بود. معلوم نشد كه در اعتراض به سيستم خودكشي كرده يا او را به قتل رسانده<br />
اند. روز<br />
11 نوامبر 1886<br />
كه بعدا" جمعه سياه نام گرفت، براي اعدام رهبران جنبش انقلابي كارگران در نظر گرفته شده<br />
بود. روزنامه هاي شيكاگو شايعاتي را در مورد خطر برپائي جنگ داخلي پخش كردند. بنظر مي آمد كه نقشه هائي<br />
براي حمله به زندان جهت آزاد كردن محكومان موجود بود. اما زندانيان خواستار شدند كه اين كار صورت نگيرد.<br />
سرانجام در روز موعود، هنگام ظهر، اسپايز، انجل، پارسون و فيشر با پيراهن سفيد در محوطه زندان ظاهر شدند.<br />
اسپايز در حاليكه جلادان چشم بند سفيد را بر سرش مي كشيدند چنين گفت: ”روزي خواهد آمد كه سكوت ما از<br />
زوزه هاي امروز شما قدرتمندتر شود.“ بعد از او پارسون فرياد زد: "كلانتر باتون! بگذار صداي خلق شنيده شود".<br />
صداي پارسون را با باز كردن دريچه زير پايش قطع كردند! مراسم تشييع جنازه رهبران جانباخته جنبش انقلابي<br />
كارگران با حضور نيم ميليون نفر برگزار شد. به خيابان آمدن نيم ميليون نفر، بذر وحشت را در دل بورژوازي كاشت.<br />
«دست اندركاران بولتن<br />
«
تجمع پارك لاله: زمينه اي براي پرداختن به مسائل عميقتر<br />
تجمع اول ماه مه امسال در پارك لاله تهران، به صحنه آشكار وحشيگري و آزادي كشي جمهوري اسلامي تبديل شد.<br />
پيش از آنكه تجمع صدها زن و مرد كارگر و روشنفكري كه به قصد برگزاري مراسم روز جهاني كارگر به پارك لاله<br />
آمده بودند، شكل و نظم بگيرد، حمله تعداد بيشماري از نيروهاي انتظامي و لباس شخصي ها آغاز شد. بيش از<br />
نفر 150<br />
از تجمع كنندگان با ضرب و شتم و توهين، دستگير شدند. از اين افراد فقط تعداد اندكي آزاد شده اند و براي آزادي<br />
بقيه، وثيقه هاي سنگين تعيين كرده اند. مبارزه متحد و گسترده براي آزادي بدون قيد و شرط همه دستگير شدگان<br />
در روز جهاني كارگر به يك مساله مبارزاتي روز براي كل جنبش كارگري و نيروهاي چپ و مترقي و آزاديخواه تبديل<br />
شده است.<br />
شايد در شرايطي كه كماكان بسياري از دوستان و رفقايمان در ارتباط با تجمع پارك لاله در زندان به سر مي برند و<br />
سرنوشت نامعلومي دارند، باز كردن بحث جمعبندي از سياست و نحوه اجراي تجمع پارك لاله، نا به هنگام به نظر<br />
برسد. ولي به عقيده ما، بي توجهي به اين مساله زيان هاي بسياري براي جنبش ما در پي خواهد داشت. به ويژه اينكه<br />
تقريبا همه گرايش ها و جريان ها، فقط به صدور اطلاعيه هايي در محكوميت ضرب و شتم وحشيانه و دستگيري هاي<br />
گسترده پرداخته اند. اين سكوت يا بي توجهي، باعث تعجب است. متعجب تر مي شويم، وقتي كه به ياد مي آوريم<br />
بعد از ضربه آذر ماه 1386 به بخش چپ جنبش دانشجويي، خيلي ها سريعا به جمعبندي از آن دستگيري ها پرداخته،<br />
راديكاليسم را مورد حمله قرار داده، گناه سركوب را به گردن حركات "نامعقول" و "چپ روي" دانشجويان<br />
انداختند. اگر امروز كساني با همان ديدگاه (كه به نظر ما ديدگاهي نادرست و محافظه كارانه است) به وقايع پارك لاله<br />
نگاه كنند، قاعدتا بايد به انتقاد از "ماجراجويي" سازمان دهندگان اين تجمع بپردازند. اما فعلا همه سكوت كرده اند!<br />
بگذاريد از اينجا شروع كنيم كه پيش از انجام اين تجمع، خيلي از ما (منظور از ما، كل فعالان حيطه جنبش كارگري<br />
است) مي دانستيم كه رژيم اسلامي به علت وضعيتي كه در آن گرفتار است و نارضايتي فزاينده اي كه در جامعه وجود<br />
دارد، با تمام قوا از برگزاري مراسم اول ماه مه جلوگيري خواهد كرد. مقامات انتظامي پيشاپيش به تهديد مستقيم و<br />
غير مستقيم فعالان جنبش كارگري پرداخته، آنان را از انجام چنين كاري منع كرده بودند. تجسم كردن صحنه اي كه<br />
پيش خواهد آمد، كار مشكلي نبود. حتي خيلي از ما، تاكتيك ها و نحوه عمل نيروهاي سركوبگر براي محاصره و<br />
سركوب تجمع كنندگان را پيش بيني مي كرديم. مطمئن بوديم كه با محاصره كامل پارك لاله، تصوير برداري گسترده<br />
از افراد، حضور لباس شخصي ها و دستگير كردن فعالان سرشناس روبرو خواهيم شد. بنابراين از همه، به ويژه از<br />
سازمان دهندگان تجمع پارك لاله سوال مي كنيم:
آيا انتظار چنين چيزهايي را نداشتيد؟<br />
اگر داشتيد، چه تدبير و تاكتيكي براي خنثي كردن آن انديشيده بودند؟<br />
و اگر نداشتيد، اين سوال پيش مي آيد كه واقعا چه تحليلي از اوضاع سياسي جامعه و موقعيت رژيم داريد؟<br />
فكر مي كنيم كه بخشي از ما به طور كلي تحليل نادرستي از اوضاع دارند. يك تحليل يك سويه و غير ديالكتيكي، كه<br />
نتايج سياسي خوشخيالانه و ساده انگارانه اي را به همراه مي آورد. بدون شك در اين نوشته، مجالي براي باز كردن<br />
ارتباط ديدگاه اكونوميستي و تقليل گرايانه با تحليل هاي سطحي سياسي نيست، ولي در حد اشاره بايد بگوييم كه:<br />
بعضي از ما گمان مي كنند چون رژيم گرفتار بحران است، چون انتخابات نزديك است و رقابت جناح هاي حكومتي بالا<br />
گرفته، يا چون نارضايتي مردم گسترده است، بنابراين احتمال دارد كه رژيم، اينجا يا آنجا كوتاه بيايد. به ويژه اگر،<br />
جنبش هاي طبقاتي و اجتماعي نيز خواسته هاي خود را به اصطلاح در چارچوب "معقولي" مطرح كنند. بعضي از ما<br />
گمان مي كنيم كه جلو گذاشتن يك رشته مطالبات عمدتا اقتصادي و رفاهي، يا ارائه ابتدايي ترين خواسته هاي<br />
سياسي و اجتماعي، قاعدتاً نبايد با سركوب شديد از جانب رژيم روبرو شود! در همين زمينه، اشاره به يك گفت و گوي<br />
تلفني در يكي از برنامه هاي ماهواره اي (در آستانه برگزاري تجمع پارك لاله) مي تواند مفيد باشد. ببيننده اي از<br />
ايران به مجري برنامه ويژه اول ماه مه مي گفت كه تحت اين رژيم اينطور نمي توان حركت كرد؛ اينها فردا نيروهاي<br />
سركوبگر را مي آورند و نمي گذارند مراسم برگزار شود. مجري در جواب مي گفت كه اينطور نيست. اينها نمي توانند<br />
تعداد زيادي كارگر و افراد خانواده هايشان را كه آمده اند روزشان را جشن بگيرند و شيريني بخورند را سركوب<br />
كنند! (نقل به معني)<br />
اگر اين جواب نشانگر يك تحليل سياسي نادرست و توهم آفرين از اوضاع نيست، پس چيست؟ وقتي كه نمي توانيم<br />
رابطه صحيحي بين اقتصاد و سياست، بين بحران اقتصادي و ملزومات سياسي آن، بين نارضايتي خودجوش توده ها و<br />
اقدام آگاهانه سياسي برقرار كنيم، محكوم به سطحي نگري در تحليل از اوضاع هستيم و پياپي غافلگير خواهيم شد.<br />
به نظر ما يك سياست ديگر هم در برنامه ريزي تجمع اول ماه مه تهران تاثير گذاشته است: اين سياست كه "اعلام"<br />
تجمع مهم است، نه "اجراء" آن. بگذاريد اين مساله را بيشتر باز كنيم. بر مبناي اين سياست، همين كه چند تشكل<br />
حاضر شوند با هم فراخوان تجمع اول ماه مه را امضاء كنند و خواسته هاي مشتركي را جلو بگذارند، مساله حل است.<br />
البته ما هم فكر مي كنيم خيلي خوبست كه تشكل هاي مختلف جنبش كارگري (و ساير جنبش هاي اجتماعي) وارد<br />
يك اتحاد مبارزاتي شوند و در مناسبت هاي مختلف، سياست و اهداف مشتركي را جلو بگذارند، توده هاي وسيع را با<br />
آن آشنا كنند و به مبارزه برانگيزند. اما، اولين سوال اينست كه مضمون آن سياست و اهداف مشترك چيست؟ تا چه<br />
حد با اوضاع خوانايي دارد؟ تا چه حد منافع اساسي مبارزات طبقاتي و اجتماعي را پاسخ مي دهد؟ تا چه حد سطح
مبارزات و جنبش هاي موجود را در جهت يك دورنماي انقلابي ارتقاء مي دهد؟ در عين حال، مساله به صدور يك<br />
فراخوان، يا ليست كردن يك رشته خواسته ها، ختم نمي شود. سازماندهي مبارزات معين، پيدا كردن شكل هاي<br />
مناسب براي به ميدان آوردن قشرهاي مختلف مردم براي ابراز وجود، اعلام خواسته ها، ارتقاء آگاهي، و تحكيم<br />
همبستگي و روحيه مبارزاتي آنان، نقش تعيين كننده در پيشروي و تكامل جنبش دارد. در مقابل، ناتواني در<br />
سازماندهي مبارزات، عدم اجراء يا اجراي نيمه كاره برنامه هاي اعلام شده مبارزاتي، و نداشتن ابتكار عمل و تاكتيك<br />
صحيح براي كنار زدن موانعي كه رژيم مرتبا در مقابل جنبش قرار مي دهد، به روحيه عمومي ضربه مي زند و باعث<br />
تضعيف رشته هاي پيوند ما با كارگران و بقيه توده هاي ستمديده مي شود. در اين صورت است كه زمينه براي ياس و<br />
محافظه كاري، در قالب جمعبندي هاي راست روانه از شكست ها فراهم مي شود.<br />
بي توجهي به ويژگي محيط هاي مختلفي كه مبارزات در آنجا انجام مي شود و تعميم دادن يك روش واحد به شرايط<br />
متفاوت نيز مي تواند يكي از اشكال هاي كار ما باشد. در اين زمينه، مشخصا بحث ما در مورد سوابق و تجربيات<br />
مبارزاتي متفاوت در مناطق مختلف، فضاي سياسي متفاوت، و تناسب قواي متفاوت ميان صف جنبش مردم و صف<br />
رژيم است. براي مثال، مراسم هاي اول ماه مه در شهرهاي كردستان و تجمع اول ماه مه در پارك لاله تهران، ظاهرا<br />
چارچوب و سياست واحدي داشت. اما در كردستان، عليرغم چند نوبت دستگيري فعالان، و سپس حضور گسترده<br />
نيروهاي سركوبگر و ضرب و شتم مردم، مراسم ها برگزار شدند. اين يك تفاوت مهم است كه از تناسب قوايي متفاوت،<br />
و تجربيات و توانايي هاي مبارزاتي متفاوت، حكايت مي كند.<br />
اما آنچه در پارك لاله اتفاق افتاد را از سياست اين دوره رژيم، يعني در شرايط بحران جهاني نظام سرمايه داري و<br />
شرايط نابسامان داخلي در آستانه انتخابات نمي توان جدا كرد. اين درست است كه طي سي سال گذشته، سركوب<br />
مبارزات مردم و جلوگيري از مقاومت و تشكل مستقل توده ها همواره در دستور كار جمهوري اسلامي قرار داشته<br />
است، اما حالا دوره اي است كه دستگاه حاكمه خود را با احتمال شورش هاي فراگير روبرو مي بيند و براي چنين<br />
دورنمايي آماده مي شود. تغييراتي كه در وظايف و عملكرد نهاد بسيج داده شده (يعني افزودن بر نقش امنيتي آن در<br />
محلات و محيط هاي كار و شركت دادن آن در سركوب مستقيم مبارزات) با چنين دورنمايي طراحي شده است.<br />
واحدهاي ويژه ضد شورش بر مبناي تازه ترين تمرينات پليس كشورهاي امپرياليستي، مانور سركوب شورش<br />
گرسنگان مي دهند. يعني يك گروه از آنان با شعار "ما گرسنه ايم" جلو مي آيند و گروه ديگر بايد انواع تاكتيك ها و<br />
ابزارهاي سركوب را روي آنان امتحان كنند. شك نكنيد كه رژيم هر بار كه نيروهايش را براي مهار يك تظاهرات،<br />
تحصن يا اعتصاب اعزام مي كند، به اين ماموريت به مثابه مانور و تمريني براي وقايع آتي نيز نگاه مي كند و به<br />
جمعبندي و درس آموزي از آن مي نشيند.
در چنين اوضاعي، جامعه با يك مساله فوري يعني انتخابات رياست جمهوري نيز روبروست. اين مساله مي تواند<br />
عليرغم خواست كل هيئت حاكمه، به تشديد رقابت ها و تضادهاي دروني آنها، و نتيجتا به تضعيف عمومي حاكميت<br />
بينجامد. حكومتيان به اين مساله به خوبي آگاهند و همه تلاش خود را به كار مي برند تا نگذارند توده هاي مردم با<br />
استفاده از اين تضعيف، جلو بيايند و خواسته هايشان را با جسارت و پيگيري بيشتري مطرح كنند. يكي از حربه هاي<br />
حاكميت، كشاندن مردم به انتخابات ارتجاعي، و دامن زدن به اين توهم است كه ممكنست بخشي از خواسته هاي<br />
مردم توسط اين يا آن جناح عملي شود. ولي برنامه ريزان جمهوري اسلامي به اين حربه بسنده نمي كنند. آنها از<br />
طريق عوامل و خبرچينان خود دارند مرتبا نبض جامعه را مي گيرند. كافيست همين روزها به دور و بر خود نگاه دقيقي<br />
بيندازيد. در محيط كار، در فضاهاي آموزشي، در اتوبوس و تاكسي، در كنار بساط روزنامه فروشي ها، كساني را گمارده<br />
اند كه با طرح سوال يا تيله انداختن در مورد انتخابات، به نظرسنجي روزمره مي پردازند. وظيفه اينان، مشخص كردن<br />
افت و خيزها در رويكرد توده ها نسبت به انتخابات و جناح هاي مختلف، و نيز درجه خشم،<br />
جامعه در اين مورد است.<br />
بي تفاوتي و يا توهم<br />
با چنين دورنمايي از بحران و مقاومت و خيزش، واضح است كه هرگونه افشاگري از طرح ها و اهداف سياسي و<br />
اقتصادي و نظامي و امنيتي رژيم، و هر حركت آگاهگرانه اي كه به برانگيختن قشرها و طبقات محروم و ستمديده<br />
كمك كند، مي تواند تاثيراتي به مراتب عميقتر از پيش بر جامعه داشته باشد. رژيم اين خطر را احساس مي كند. به<br />
همين خاطر، حتي مسالمت آميزترين اعتراض ها يا محدودترين افشاگري ها عليه نظام را تلاش براي "براندازي"<br />
تلقي مي كند؛ حتي اگر به آن عنوان "براندازي نرم" بدهد. در اين شرايط، فراخوان هاي مبارزاتي، سازماندهي<br />
كارگران و زنان و جوانان، تبليغ و ترويج در مورد تشكل سازي مستقل و حزبيت، و ترسيم دورنما و اهداف انقلابي در<br />
جنبش هاي طبقاتي و اجتماعي، براي رژيم غير قابل تحمل تر از پيش است. خفه كردن آگاهگري ها، سركوب<br />
سازماندهي ها، و مهار مقاومت ها و مبارزات آگاهانه و يا خودجوش، براي جمهوري اسلامي اهميتي بيش از پيش يافته<br />
است. حاكمان به هر تجمعي از اين زاويه نگاه مي كنند؛ نه صرفا اينكه سازمان دهندگانش چقدر "معقولند"؛ جمعشان<br />
چقدر "كوچك" است؛ يا آمده اند "فقط جشن بگيرند"!<br />
رژيم به اين جنبش و فعالانش چنين نگاه مي كند؛ پس بهتر است خودمان هم به خودمان همينطور نگاه كنيم. يعني به<br />
رسالتي كه بر دوشمان است، نقشي كه مي توانيم ايفاء كنيم، و پتانسيلي كه براي دگرگون كردن اوضاع در اختيار<br />
داريم، كم بها ندهيم. متاسفانه نحوه عمل ما در تجمع پارك لاله، كه با بي توجهي به احتمالات آشكار و نداشتن ابتكار<br />
عمل رقم خورد، نشان داد كه ما هنوز رسالت خود را به درستي درك نكرده ايم. در نتيجه، آنچه در پارك لاله به<br />
نمايش درآمد، "مظلوميت" جنبش كارگري و فعالانش بود. آيا به راستي با چنين روحيه و رفتاري مي توانيم پيشروي<br />
كنيم؟ مي توانيم پرچم آرمان بزرگ رهايي را به دوش بگيريم؟ بايد گوشزد كنيم كه در مقايسه با دانشجويان چپ در<br />
آذر ماه 86، آنان لااقل اين درجه از تدارك، توانايي و جسارت را داشتند كه عليرغم دستگيري ده ها نفر، تظاهرات 13
آذر را به شكلي موفقيت آميز برگزار كنند. چنين اتفاقي در مراسم پارك لاله نيفتاد. همان طور كه بالاتر گفتيم، شايد<br />
براي بخشي از ما فقط "اعلام" تجمع و سپس تبليغات اينترنتي و ماهواره اي حول آن (همراه با بزرگ نمايي) كفايت<br />
مي كرد. اگر چنين است بايد بگوييم كه حتي در اين زمينه هم درست حساب و كتاب نمي شود. اگر سطح توقع ما،<br />
انعكاس فراخوان يك تجمع در رسانه هاي بين المللي و سپس محكوم كردن سركوب آن تجمع از طرف مجامع و<br />
نهادهاي بين المللي باشد، بايد بگوييم كه در اين حيطه دست امثال كوهستاني نژادها و "سوليدارتي سنتر"ها و<br />
تريبون "صداي آمريكا" خيلي بازتر از تشكل هاي جنبش كارگري است. "افكار عمومي" كه شامل بخش گسترده اي<br />
از كارگران و زحمتكشان مي شود، اين خبرها و اعلام محكوميت ها را از زبان و همراه با تحليل و تفسير بورژوازي بين<br />
المللي و سخنگويان به اصطلاح كارگري آنها خواهد شنيد. تحت تاثير جهت دهي هاي آنها قرار خواهد گرفت. اگر<br />
عمدتا به دنبال اين نوع تبليغات و اين ابزارها باشيم، بازي را باخته ايم. دستاوردها از آن كساني خواهد بود كه<br />
امكانات اينچنيني را در انحصار خود دارند.<br />
بعد از همه اين حرفها، ممكنست بعضي ها بگويند اوضاع همين است كه هست. كاري ديگري نمي شد كرد. به نظر ما،<br />
كارهاي ديگري مي شد كرد. و از اين به بعد، مي بايد كرد. بخشي از مشكل بر مي گردد به دركي كه از رابطه فعالان<br />
جنبش كارگري و چپ با توده هاي كارگر و به طور كلي توده هاي مردم در سر داريم. يادمان نرفته كه از چند هفته<br />
قبل از اول ماه مه، بخشي از اين فعالان تبليغ مي كردند كه در برنامه ريزي مراسم اول ماه مه، "خود توده ها بايد<br />
حضور داشته باشند و خودشان هم اجرايش كنند". به همين خاطر مي گفتند كه مراسم بايد "معقول" برگزار شود و<br />
توده ها احساس نكنند كه دارند كار عجيب و غريبي انجام مي دهند. فراخوان علني به شيريني خوران اول ماه مه از<br />
همينجا نتيجه مي شد. در اينجا مجال نيست كه به كاريكاتوريزه شدن "مشي توده اي" در اين نوع نگاه بپردازيم.<br />
فقط اين را مي گوييم كه اين نگاه، عليرغم ظاهر "مردم دارانه"اش، توده هاي كارگر را قابل و قادر به درك شعارهاي<br />
عمومي تر سياسي اجتماعي و منافع عميقتر طبقه كارگر، و مبارزه آگاهانه در راه چنين منافعي نمي بيند.<br />
حالا برگرديم و ببينيم كار ما چه شد؟ نه "شيريني خوران" انجام شد و نه به دنبال كارهاي "غير معقول" رفتيم!<br />
تاثير واقعه پارك لاله بر آن تعداد از كارگران كه به فراخوان اول ماه مه پاسخ مثبت دادند و در محل حاضر شدند، چه<br />
بود؟ شك نداريم كه خشم و نفرتشان نسبت به رژيم سركوبگر و نماينده سرمايه داري بيشتر شد اما احساس<br />
سرخوردگي را ناديده نگيريم: سرخوردگي از به سرانجام نرسيدن يك فعاليت مبارزاتي و در نطفه خفه شدن تجمع<br />
اول ماه مه. بروز اين احساس را در ميان بسياري از حاضران در تجمع پارك لاله ناديده نگيريم كه "رژيم قوي است و<br />
جنبش ضعيف". چنين احساسي، تاثيرات ذهني منفي به دنبال دارد. اصلا تمام تلاش جمهوري اسلامي اينست كه<br />
چنين احساسي را به توده هاي مردم و مخالفان سياسي اش القاء كند. اين در حالي است كه رژيم واقعا در وضعيتي<br />
بحراني و ضعيف قرار دارد. خود اين مساله كه حكومت با اين همه امكانات گسترده تبليغي و مالي و رسانه اي، براي<br />
جلوگيري از برگزاري يك تجمع چند صد نفري در شهر تهران، اينهمه نيرو بسيج مي كند و دست به چنين وحشيگري
هايي مي زند، نشان از وحشت هيئت حاكمه از گسترش آگاهي و برانگيزي امواج مقاومت دارد. به راستي كدام رژيم<br />
مقتدر و با ثباتي است كه براي حفظ نظم و آب از آب تكان نخوردن، چنين رسوايي ها را به جان بخرد؟!<br />
به نظر ما براي مراسم اول ماه مه مي شد كه نيروهاي مختلف فعال در جنبش كارگري و همراهانشان مشتركا به نقشه<br />
ريزي و تقسيم كار و تعيين شعارها بپردازند. هر يك از اين نيروها، محله اي كارگري و زحمتكشي و نيز نقطه معيني از<br />
شهر را انتخاب مي كرد و به طور مستقل، و بدون گل و گشاد بازي، گروه هاي كوچكي از افراد متعهد و مطمئن را<br />
سازمان مي داد. اين گروه ها، با ارزيابي و نقشه و تدارك قبلي، در آن مكان ها به اجراي آكسيون هاي كوتاه مدت<br />
تبليغي مي پرداختند. آكسيون هايي كه از يك طرف براي نيروهاي رژيم غافلگيرانه بود؛ و از طرف ديگر، امكان واقعي<br />
ارتباط و بحث با مردم را در مورد اول ماه مه و خواسته هاي جنبش كارگري و مسائل مهم سياسي روز منجمله كارزار<br />
فريب انتخاباتي، ايجاد مي كرد. آكسيون هايي كه مي توانست با موفقيت به انجام برسد و باعث تقويت همبستگي و<br />
روحيه مبارزاتي شركت كنندگان و مخاطبانش بشود. بخشي از تدارك آكسيون هاي روز اول ماه مه، مي توانست و مي<br />
بايست شعارنويسي بر ديوارها، آويزان كردن پارچه نوشته هاي بزرگ، پخش شب نامه ها و تراكت هاي تبليغي در<br />
امكان مناسب باشد. چه بسا برگزاري چنين آكسيون هاي در محلات زحمتكشي، خود فرصتي براي بروز اعتراضات<br />
خودجوش هر چند محدود مردم محل مي شد. اينها كارهايي عجيب و غريب و نشدني نيست. حتي بخش هايي از<br />
فعالان جنبش كارگري، تجربه نزديك چنين كارهايي را دارند. كافيست كه تجربيات چند ساله گذشته شان را مرور<br />
كنند و از آن، طرح و نقشه بيرون بكشند. براي نمونه مي توانيم به آكسيون تبليغي اول ماه مه سال 85 در ترمينال<br />
اتوبوسراني ميدان آزادي كه با شعار مركزي آزادي فعالين كارگري و كليه زندانيان سياسي، با حضور بيش از<br />
نفر 30<br />
انجام شد اشاره كنيم: اكسيوني موفق و تاثيرگذار در نوع خود. جالب است كه خود رژيم فكر مي كند كه قاعدتاً<br />
فعالان جنبش كارگري و چپ به چنين كارهايي دست خواهند زد؛ به همين خاطر به افراد بسيج در محلات هشدار<br />
داده كه گوش به زنگ باشند؛ ولي خود ما زياد در اين باغ ها نيستيم!!<br />
با وجود همه اين واقعيات عيني غير قابل انكار، ممكنست كه كماكان بعضي ها بگويند اين حرفها، خيالبافي و ذهني<br />
گري است. ممكنست كماكان پاي خود را در يك كفش كنند كه تنها كاري كه مي شد انجام داد (در واقع انجام نداد!)<br />
همان بود كه اتفاق افتاد. به هر حال، جلو اين جور فكر كردن ها را نمي شود گرفت. ولي سعي مي كنيم خودمان را<br />
جاي اين دوستان قرار دهيم تا ببينيم در چارچوب ديدگاه آنها از سازماندهي مراسم پارك لاله، آيا مي شد بهتر از<br />
اين عمل كرد يا نه؟ براي مثال، با توجه به تجارب چند ساله گذشته، حدس زدن اين مساله دشوار نبود كه تعدادي از<br />
افراد در جريان يك تجمع غير قانوني دستگير خواهند شد و مشكل وثيقه هاي سنگين پيش خواهد آمد. آيا تعيين<br />
يك سياست مشخص براي حل اين مشكل، از قبل ممكن نبود؟ به نظر ما بود. بايد اين كار را به مثابه جزيي از سياست<br />
تدارك كلي برگزاري تجمع اول ماه مه انجام مي داديم. براي چنين مواقعي مي بايد از پيش، سياست مشتركي را براي<br />
دستگير شدگان تعيين كرد. مثلا اينكه تا آزادي بدون قيد و شرط همه كساني كه دستگير شده اند، وارد اعتصاب غذا
شوند. يا اينكه در مقابل سياست آزاد كردن برخي و نگهداشتن برخي ديگر از جانب رژيم مخالفت كنند و حد الامكان<br />
بكوشند كه مانند تني واحد در اسارت عمل كنند. ما از همه سوال مي كنيم كه آيا برخورد فردي به مساله دستگيري،<br />
كار درستي است؟ به اين معني كه هر كسي در اين موارد بايد گليم خود را از آب بيرون بكشد؟ آيا گردن گذاشتن به<br />
سياست وثيقه هاي سنگين، در عمل به اين معني نيست كه افرادي كه توان مالي يا امكان بيشتري براي جور كردن<br />
وثيقه دارند، بخت آزادي شان بيشتر است و آنان كه از هرگونه امكاناتي محرومند، محكوم به در حبس ماندن اند؟ آيا<br />
بي برنامگي در مقابل اين سياست رژيم، عملا به همبستگي و اتحاد مبارزاتي در صفوف جنبش كارگري (يا هر جنبش<br />
اجتماعي ديگر) ضربه نمي زند؟ چرا، مي زند. هنگام سازماندهي هر آكسيون مبارزاتي، موظفيم كه به اين نوع مسائل<br />
هم فكر كنيم و برايش راه حل مشترك و جمعي در بياوريم.<br />
در هر صورت، آنچه كه گفتيم فقط پيش درآمدي براي دامن زدن به بحث در اين زمينه ها بود. توقع و انتظار ما اينست<br />
كه بحث عميق و گسترده در مورد اينگونه مسائل، خواه از طرف كساني كه با گرايش ما احساس نزديكي بيشتري مي<br />
كنند، خواه كساني كه توافق چنداني با گرايش ما ندارند، پشت گوش انداخته نشود. وقتش همين حالاست.<br />
ارديبهشت ماه 88<br />
جمعي از فعالين كارگري(afkj)<br />
كجاي كاريم؟<br />
تحولات يك ماهه اخير، تمامي تشكل هاي مخالف رژيم جمهوري اسلامي و تمامي كوشندگان جنبش هاي اجتماعي<br />
مختلف را با پرسش ها و وظايف جديدي روبرو كرده است. همه نظرها و برنامه ها و ادعاهاي درست و نادرست گذشته،<br />
به بوته آزمايش گذاشته شده است. به پاخيزي يك جنبش عظيم سياسي، و ورود جامعه به دوره اي جديد كه با<br />
اعتلاي انقلابي رقم مي خورد، فرصت هاي بي نظير براي سازماندهي و پيشروي در مسير يك انقلاب اجتماعي را به<br />
همراه آورده است. در عين حال، خطرات بزرگي نيز در كمين جنبش عمومي مردم است كه مي تواند شور و شوق و<br />
فداكاري هاي آنان را بي ثمر كند. شك نيست كه خيزش توده ها با افت و خيزهاي ناگزير جلو مي رود. اين طبيعت<br />
چنين خيزش هايي است. ولي مساله اينست كه تشديد تضادها، به نقطه غليان رسيدن شرايط سياسي، روزنه ها و راه<br />
هاي جديدي را بر مبارزه توده ها مي گشايد و خيزش جاري به صورت موج وار، با حدت و شدت از گوشه اي ديگر و به<br />
شكل هاي ديگر، فوران خواهد كرد. اين دورنمايي است كه عليرغم سركوب و برقراري حكومت نظامي غير رسمي،<br />
برابر جامعه گشوده شده است. در چنين اوضاعي، طبقه كارگر چه مي كند؟ عناصر و تشكل هايي كه خود را مدافع<br />
منافع كارگران مي دانند و جنبش كارگري عرصه عمده فعاليت آنهاست، به چه كاري مشغولند و چه مي گويند؟ آيا
فرصت هاي پيش رو را مي بينند و در صدد استفاده از اين فرصت ها براي نزديك كردن جامعه به انقلابي هستند كه<br />
ريشه هاي استثمار و ستم را بسوزاند و نظام و مناسباتي نوين بنا كند؟<br />
آنچه تاكنون از بخش بزرگي از اين عناصر و تشكل ها مشاهده كرده ايم ما را به اين نتيجه مي رساند كه خير! طرز<br />
تفكر سترون و غير انقلابي، هدف هاي محدود، كم توقعي، جزم گرايي و اعتقاد به الگوهاي جامد در مبارزه طبقاتي،<br />
سرانجام ميوه تلخ خود را به بار آورده است. بخش قابل توجهي از عناصر و تشكل هاي منتسب به جنبش كارگري و<br />
چپ، از سير تحولات جامعه و نيازهاي سياسي و تشكيلاتي خيزش پر شتاب توده ها عقب مانده اند. و اي كاش فقط<br />
اين بود! در اين ميان، عناصر و تشكل هايي پيدا شده اند كه براي بي اعتبار كردن خيزش مردم، و دوري گزيدن از<br />
رويارويي توده ها با قدرت سياسي حاكم، به هر بهانه و توجيه و استدلالي چنگ مي اندازند. نرم ترين توصيفي كه در<br />
مورد اينگونه توجيه ها و استدلال ها مي توان به كار برد، آشغال و منحط است. (1)<br />
اما بگذاريد برخورد انتقادي به عناصر و تشكل هاي منتسب يا مرتبط با جنبش كارگري را از خودمان شروع كنيم.<br />
مروري بر نوشته هاي يك ساله اخير "جمعي از فعالين كارگري" نشان مي دهد كه زمينه تحليل ما از اوضاع عمومي<br />
جامعه، موقعيت تضادهاي طبقاتي و اجتماعي و سياسي، و روندهاي محتمل، عمدتا صحيح بوده است. (2) ما به<br />
پيشگويي در تحليل سياسي معتقد نيستيم. اما توجه كافي به موقعيت تضادها، و پرهيز از يك جانبه نگري سياسي و<br />
تنگ نظري طبقاتي، مي تواند تا حد زيادي به گرفتن نبض جامعه كمك كند؛ مي تواند كمك كند كه روندهاي محتمل<br />
را از پس گرد وغبار وقايع روز، بهتر ببينيم؛ مي تواند كمك كند كه صداي تحولات فردا را از دل "سكوت" امروز<br />
واضحتر بشنويم. امروز كه به نوشته هاي خود در چندين ماه گذشته رجوع مي كنيم، تاكيدهاي صحيحي را بر آنچه<br />
مي تواند پيش آيد، و نيز بر اين كه رژيم جمهوري اسلامي براي چه دورنمايي تدارك مي بيند، پيدا مي كنيم. درست<br />
به همين خاطر، خود را شايسته برخوردي نقادانه مي دانيم. اين انتقاد از خود، شايد براي ما گزنده تر و آزار دهنده تر<br />
از انتقادي باشد كه بر بسياري ديگر از عناصر و تشكل هاي منتسب به جنبش كارگري روا مي دانيم. ما نيز از سير<br />
وقايع، و انجام وظايفي كه بارها بر آن پافشاري كرده بوديم، به ميزان زيادي عقب افتاديم. شك نداريم كه كمبود نيرو،<br />
يكي از عوامل مهم در اين عقب افتادن است. اما فقط اين نيست. براي فعاليت در دوره هاي جديد، براي استفاده از<br />
فرصت هاي نوين، براي تاثير گذاشتن و تاثير گرفتن از توده هاي پا به صحنه گذاشته، بايد دورنماهاي مبارزاتي را<br />
دوباره تعريف كرد؛ بايد ضرباهنگ فعاليت را تغيير داد؛ بايد شيوه ها و روش ها و ابتكارهاي جديد اتخاذ كرد؛ بايد نوع<br />
سازماندهي نيروهاي خود و رابطه كار مخفي و كار علني را با توجه به شرايط نوين دوباره ترسيم كرد و به اجراء<br />
گذاشت؛ بايد شعارهاي مناسب و به روزي كه نبرد امروز را به اهداف عاليتر و دورنماي انقلابي پيوند بزند، تدوين كرد و<br />
به ميان گذاشت (كه شايد اين آخري آسانترين كار در ميان كارهايي كه بايد انجام شود باشد.) كليد مجموعه اين<br />
فعاليت ها: افزايش تلاش براي ايجاد هسته هاي انقلابي حزبي در دل پيشروان طبقه كارگر و پيشروترين و پيگيرترين<br />
زنان و روشنفكران و جواناني كه عليه كليت نظام حاكم هستند؛ افزايش تلاش براي تبليغ و ترويج برنامه كمونيستي
براي تحول جامعه؛ افزايش تلاش براي نزديك و متحد كردن كمونيست هاي انقلابي؛ و برافراشتن پرچم روشن و<br />
قدرتمندي است كه قشرها و طبقات ستمديده را به گرد هم آمدن و ادامه مبارزه براي خلاص شدن از شر اين نظام<br />
ارتجاعي و پيشبرد اهداف آزاديخواهانه و حق طلبانه خود فرابخواند.<br />
با چنين نگاهي به شرايط، و با چنين حركتي است كه مي توان از سير تحولات حتي المقدور عقب نيفتاد؛ دنباله رو<br />
اوضاع و سير خودجوش خيزش توده ها نشد؛ در هر گام جاي پاي خود را محكم كرد و با استفاده از فرصت ها، جهش<br />
هاي نسبتا سريعي را به سطوح بالاتر مبارزه و تشكل تدارك ديد. در چند هفته گذشته، ما تلاش كرديم تحرك<br />
سياسي و عملي خود را بيشتر كنيم؛ تلاش كرديم در ميان توده هاي به ميدان آمده باشيم؛ تلاش كرديم نيروي<br />
كوچك خود را براي يافتن مبارزان جوان و پيشرو و تاثيرگذاري بر آنان فعال كنيم. اما عليرغم همه اينها، عقب ماندن<br />
از اوضاع كماكان بيداد مي كند. بدون اينكه بخواهيم برخورد احساسي و شتابزده به اوضاع كنوني داشته باشيم، بايد<br />
اذعان كنيم كه ما از بافتن رشته هاي اتحاد و پيوند با آن دسته از عناصر و تشكل ها كه تحليل و رويكردشان به<br />
شرايط و وظايف را به خود نزديك مي بينيم باز مانديم. اين نكات انتقادي را به ويژه با اين هدف روي كاغذ مي آوريم،<br />
تا همه رفقاي شناخته و ناشناخته اي كه به نظرها و سياست هاي "جمعي از فعالين كارگري" رجوع مي كنند و خود را<br />
هم جهت يا متحد با اين نظرها و سياست ها مي دانند، به فعاليت و تحرك خويش نيز در اين روزها نگاهي دوباره<br />
بيندازند و ببينند كه به راستي، وظايف انقلابي را محكم در دست گرفته اند؟ ببينند كه آيا براي تغيير جهت موج<br />
خيزش مردم به يك مسير صحيح تلاش كرده اند؟ يا بر عكس، خود دنباله رو و تابع سير وقايع شده اند؟ باشد تا اين<br />
ارزيابي انتقادي از رويكرد و حركت، به همسو كردن و سامان دادن به فعاليت هاي پراكنده و چند سويه همگي ما<br />
كمك كند.<br />
برگرديم به گرايش و رويكرد بخش هاي ديگر (يعني بخش غالب) عناصر و تشكل هاي منتسب به جنبش كارگري. در<br />
مورد اينها، غافلگيري و انفعال در قبال خيزش توده ها را به وضوح مشاهده مي كنيم. چرا غافلگيري؟ چرا انفعال؟ ما<br />
مدتهاست با گرايش هايي روبرو هستيم كه هم رگه هاي عميق رفرميستي دارند و هم آغشته به اكونوميسم و دنباله<br />
روي از جنبش خودبخودي طبقه<br />
كارگرند. (3)<br />
اين گرايش ها نهايتا انقلاب اجتماعي را امكان پذير نمي دانند؛ يا لااقل<br />
آن را به آينده اي نامعلوم موكول مي كنند. اينها نمي توانند و نمي خواهند ربطي ميان فعاليت هاي امروز خود و<br />
جنبش امروز كارگران، با دورنماي انقلاب اجتماعي ايجاد كنند. بنابراين از يك طرف، فعاليت ها و مبارزات امروزشان<br />
نهايتا به چارچوبي اصلاح طلبانه و مطرح كردن مطالبات در چارچوب نظام موجود محدود مي شود؛ و از طرف ديگر،<br />
انقلاب اجتماعي و يا نظام سوسياليستي ادعايي شان، در گرو رشد و تكامل خودبخودي تضادها و پخته شدن شرايط<br />
عيني است (بدون اينكه عنصر ذهني انقلابي بتواند در آن نقش مهم يا تعيين كننده اي ايفا كند.) همين نگرش محدود<br />
و نادرست از نحوه تكامل تضادهاي جامعه و تاثير متقابل شرايط عيني و عناصر ذهني، باعث شده كه اين افراد و<br />
تشكل ها از آنچه در بطن جامعه مي گذرد و از احتمال بروز چرخش ها و برآمدهاي سياسي كه كل جامعه را تحت
تاثير قرار مي دهد غافل بمانند. نگرش تدريج گرايانه اينان، نمي گذارد كه تجربه هاي دور و نزديك در ايران و ساير<br />
نقاط دنيا را در خاطر داشته باشند و روندهاي محتمل را پيش بيني كنند. اين مبناي غافلگيري آنهاست.<br />
مشكل ديگر، درك مكانيكي (غير ديالكتيكي) و دگماتيستي آنها از خصوصيت و كيفيت جنبش هاي گوناگون طبقاتي<br />
و اجتماعي و تاثير متقابل اين جنبش ها بر يكديگر است. برگرديم و اظهارات اين عناصر و تشكل ها را در چند ساله يا<br />
همين چند ماهه اخير مروري بكنيم. ببينيم كه در مورد جنبش كارگري در ايران و رابطه آن با جنبش هاي ديگر نظير<br />
جنبش زنان، جنبش دانشجويي، جنبش جوانان و... چگونه صحبت كرده اند. ما با نيات اين عناصر و تشكل ها كاري<br />
نداريم: اينكه طرفدار كارگران و زحمتكشان هستند يا نه؟ آيا دلشان براي توده هاي گرفتار فقر و فلاكت مي سوزد يا<br />
نه؟ آيا واقعا مي خواهند دردي از دردهاي توده ها درمان شود و به خوشبختي و رفاه و عدالت برسند يا نه؟ صرفا نيات<br />
خوب داشتن، گرهي را باز نمي كند. اصل قضيه اينست كه اين قبيل گرايش ها، جاي پا و تكيه گاه سياست هاي<br />
رفرميستي و اهداف طبقاتي (غير پرولتري و غير انقلابي) خود را در جنبش كارگري قرار داده اند. در اينجا فرصتش<br />
نيست (و راستش اهميت درجه اول هم ندارد) كه در مورد اينكه چرا و چگونه منافع و اهداف خرده بورژوايي و<br />
بورژوايي در جنبش كارگري حضور مي يابد و بيان "كارگري" پيدا مي كند صحبت كنيم. اصل قضيه اينست كه در<br />
اين حالت، جنبش كارگري عملا و نهايتا اهرمي مي شود براي پيشبرد سياست هاي رفرميستي و در نتيجه، دست<br />
نخوردن به پايه هاي نظام طبقاتي استثمارگر و دستگاه ستمگر سياسي. گرايش هاي مورد بحث، عمدتا در قالبي<br />
"كارگريستي" ظاهر شده اند. هنوز يادمان نرفته كه در جريان بحث هايي كه در جمعبندي از مراسم اول ماه در پارك<br />
لاله تهران به راه افتاد، خيلي ها حكم بر اين دادند كه جنبش كارگري ايران، در صف مقدم جنبش هاي موجود قرار<br />
گرفته و به موتور محركه و جهت دهنده به ساير جنبش ها تبديل شده است. (4) بگذاريد به صراحت بگوييم، جنبش<br />
كارگري ايران يك جنبش عقب نگهداشته شده (به لحاظ سياسي) است. به همين روشني! مسلما استبداد حاكم و<br />
سركوب دائمي در اين عقب نگهداشته شدن، نقش اصلي را بازي مي كند. اما فقط اين نيست. گرايش هاي رفرميستي<br />
و اكونوميستي (گرايش هاي خرده بورژوايي و بورژوايي) نيز نقش مهمي در عدم ارتقاء جنبش كارگري و وضعيت<br />
كنوني آن بازي كرده اند. تعريف و تمجيدهاي نادرست و غير واقعي از موقعيت و كيفيت جنبش كارگري، يعني كمك<br />
به عدم ارتقاء اين جنبش؛ يعني ناديده گرفتن و در نتيجه صحه گذاشتن بر عقب ماندگي هاي اين جنبش.<br />
در چنين اوضاعي، ناگهان يك فرايند متفاوت انفجاري، از جايي ديگر به راه مي افتد. اين جريان به دلايل مختلف،<br />
تحت تاثير و نفوذ سياسي بعضي از جناح هاي رژيم مرتجع قرار دارد. جنبش كارگري كه قرار بود جهت دهنده به ساير<br />
جنبش هاي باشد، ناگهان در حاشيه قرار مي گيرد. تعداد قابل توجهي از اعضاي طبقه كارگر، به ويژه كارگران و<br />
بيكاران جوان، به صورت فردي و تحت پرچم ها و رنگ ها و شعارهاي غير پرولتري و ضد كارگري، در خيزش عمومي<br />
شركت مي كنند. در روزهاي كارزار انتخاباتي، قبل از راي گيري، عناصر و تشكل هايي كه گرفتار رفرميسم و<br />
اكونوميسم اند، منفعل و بي سر و صدا هستند. به نظر مي آيد كه به دليل اختلاف نظرهاي سياسي، و جهت گيري هاي
مختلف در مورد مضحكه انتخاباتي رژيم، نمي توانند موضع مشتركي بگيرند. بعضي ها اينجا و آنجا از "شركت نكردن<br />
خود در انتخابات" مي نويسند اما حاضر نمي شوند به طور مشخص طبقه كارگر و مردم را به تحريم انتخابات فرا<br />
بخوانند. در واقع حاضر نمي شوند به نام كارگران، يك نقش پيشرو سياسي و جهت دهنده را براي كل جامعه بازي<br />
كنند. بعضي ها هم هستند كه به تكرار خواسته هاي مطرح شده در قطعنامه مشترك اول ماه مه قناعت مي كنند و مي<br />
گويند اين جواب كارگران به مضحكه انتخابات است. انگار نه انگار كه سنگ روي سنگ بند نيست. در اين موقعيت<br />
انفعالي كه گرايش هاي مورد بحث گرفتارش شده اند، تجمع هاي گسترده شبانه در حمايت از اين يا آن نامزد بر پا مي<br />
شود. به وجود آمدن يك فضاي جديد و ملتهب سياسي در كل جامعه غير قابل انكار است. موضوع قدرت سياسي دارد<br />
بعد از مدتها به مركز توجه ميليون ها نفر تبديل مي شود.<br />
در آن شرايط، ما و رفقايي ديگر از جنبش چپ فرياد مي<br />
زنيم كه فرصت هاي مهم (هر چند موقتي) براي فعاليت آگاهگرانه سياسي در ميان توده هاي وسيع ايجاد شده است.<br />
بايد اين فرصت ها را دريابيم و همزمان با تمام قوا براي رفع خطرات و توهماتي كه از جانب بخشي از ارتجاع حاكم بر<br />
سر مردم سايه افكنده تلاش كنيم. اما اكونوميستها و رفرميستها گوش شنوا ندارند. در اين ميان، ترحم انگيزترين<br />
موضع گيري را در نوشته اي ديديم كه حضور توده ها در خيابان ها قبل از انتخابات را تحت تاثير تجمع هاي كارگري<br />
در اول ماه مه امسال مي ديد!<br />
بعد از تقلب بزرگ انتخاباتي، و ورود جامعه به يك اعتلا در ابعاد توده هاي ميليوني، گرايش هاي اكونوميستي و<br />
رفرميستي منتسب به جنبش كارگري نيز به سرعت خود را با شرايط جديد منطبق مي كنند. گرايش انفعالي در بعضي<br />
از اين عناصر و تشكل ها، به سطح دشمني آشكار با خيزش توده ها تكامل مي يابد. اينها توده هاي خشمگين مردم را<br />
به نشستن در خانه دعوت مي كنند مبادا ماجرا به نفع موسوي و كروبي تمام شود! (5) اينها پيشاپيش دست خود را به<br />
نشانه تسليم سياسي در برابر جناح "اصلاح طلب" رژيم بالا برده اند. تا آنجا كه به رهنمودهاي اينها براي كارگران<br />
مربوط مي شود، در واقع لياقت و توان شركت در خيزش را براي طبقه كارگر نمي بينند؛ به نحوي كه بتواند مسير را<br />
عوض كند و سياستي متفاوت و مستقل و راهگشا را خلاف جهت برنامه ها و اهداف ارتجاعي امثال موسوي در پيش<br />
بگيرد. اين سياست و رويكرد را فقط مي توان منحط و آشغال ناميد. بيشتر اينها فكر مي كردند كه جنبش كارگري<br />
براي خودش و فارغ از تضادها و تحولات سياسي و اجتماعي (منجمله وقايعي كه جرقه اش را مي تواند تضادها و<br />
شكاف هاي درون رژيم بزند و صحنه نفوذ جناح هاي حكومتي باشد) تكامل مي يابد و پيشرفت مي كند. بيشتر اينها<br />
اصلا كارگران را لايق شركت در نبردهاي سياسي و آبديده شدن و پالايش پيدا كردن در جريان خيزش ها نمي دانند؛<br />
لايق و قادر به آموختن سياست و شناخت يافتن از سياست ها و منافع طبقات گوناگون در جريان توفان هاي بزرگ<br />
نمي دانند. از نظر اينها ميدان و عرصه فعاليت كارگران همان كارخانه و اعتصاب ها و تحصن هاي عمدتا اقتصادي <br />
رفاهي است. اينها وقتي كه مي خواهند بزرگ و گسترده فكر كنند، از چارچوب مطالبات فراوان و چانه زني هاي<br />
گسترده فراتر نمي روند. اينها به خيال خودشان دنبال "خلوص" جنبش كارگري هستند و به همين خاطر خدا خدا<br />
مي كنند كه اين روزهاي پر آشوب زودتر بگذرد تا جنبش كارگري برگردد سر خانه و زندگي خودش!
شكل ديگري از انفعال يا عدم تحرك كافي، اين روزها در قالب محدود كردن اهداف طبقه كارگر از شركت در خيزش<br />
كنوني ظاهر مي شود. بسيار مي شنويم كه هدف از شركت، يكم افشاگري و توهم زدايي از جناح هاي مختلف رژيم<br />
و )<br />
مشخصا امثال موسوي و كروبي) است و دوم، كمك به تشكل يابي سريع جنبش كارگري با استفاده از فرصتي كه پيش<br />
آمده است. (6) اين دو هدف، كاملا به هم ربط دارد و هر دو بيان يك رويكرد انفعالي به اوضاع است. در شرايط كنوني،<br />
دو جور مي شود افشاگري و توهم زدايي زد. يكي اينكه فقط از ماهيت يكسان و ضد مردمي و ضد كارگري همه جناح<br />
هاي هيئت حاكمه (اعم از متقلبان در انتخابات و معترضان به تقلب) بگوييم و به توده ها هشدار دهيم كه زير پرچم<br />
سبز موسوي جمع نشويد. دوم اينكه به مردم بگوييم خشم و نفرت و انرژي مبارزاتي خود را بايد گسترده تر و عميقتر<br />
و پيگيرتر به ميان آوريد؛ بايد پايدارتر و ادامه دارتر در ميدان بمانيد و روش ها و ابتكارهاي گوناگون مبارزاتي را به<br />
كار ببنديد؛ بايد فرصت از هم گسيختن قدرت سياسي حاكم، و آماج قرار دادن ستون هاي اين حاكميت مرتجع را<br />
بيشتر دريابيد و از آن براي پيشروي جنبش عمومي بيشتر استفاده كنيد؛ بايد دورنماي انقلاب اجتماعي و اهداف و<br />
خواسته هايي را دارا باشيد كه خيزش امروز را به آن دورنما مرتبط كند؛ بايد به دنبال شناختن و دست يافتن به ستاد<br />
رهبري كننده اي باشيد كه بتواند اين نبرد عظيم و ادامه دار را هدايت كند؛ و براي همه اين كارها بايد نارهبراني مانند<br />
موسوي و كروبي و سياست ها و ارزش ها و اهداف ضد مردمي اي كه اينان نمايندگي اش مي كنند و به تحكيم و ادامه<br />
حيات نظام سرمايه داري، و رژيم مذهبي و زن ستيز كنوني مي انجامد را طرد كنيد. اين دو نوع افشاگري با هم تفاوت<br />
دارد و به نتايج متفاوتي خدمت مي كند. به مساله تشكل يابي كارگران نيز دو جور مي توان نگاه كرد. يكي اينكه<br />
منظورمان صرفا تلاش براي ايجاد تشكل هاي موسوم به صنفي يا سنديكايي در جنبش كارگري باشد. يعني با استفاده<br />
از شكاف در هيئت حاكمه و تضعيف جناح حاكم، فرصت را غنميت شمرده در پي امتياز گرفتن از دولت در اين زمينه<br />
باشيم. ديگري اينكه، با استفاده از فضاي سياسي و اعتلاي انقلابي در كل جامعه، منجمله در صفوف كارگران، شكل<br />
هاي متفاوتي از سازماندهي را به كار بگيريم كه اتفاقا بخش مهمي از آن به تشكل يابي سياسي طبقه كارگر مربوط مي<br />
شود و نطفه هاي اعمال قدرت سياسي، و دخالتگري سياسي و عملي در خيزش ها و تحولات پيش رو را شكل مي<br />
دهد. ايجاد تشكل هايي كه مي تواند به پيگيري و پايداري خيزش عمومي مردم كمك كند و به گسترش و ارتقاء<br />
اعتراضات سياسي طبقه كارگر به روش هاي اعتصابي و اشغال محيط هاي كار كمك كند، بخشي از وظايف كنوني را<br />
شامل مي شود.<br />
بگذاريد با يك مثال ملموس نشان دهيم كه تنگ نظري ظاهرا دلسوزانه نسبت به خواسته ها و منافع روز طبقه كارگر،<br />
در شرايط پر تلاطم كنوني، به چه نتايج مرگباري مي تواند بينجامد. در مباحث انتقادي مربوط به تجمع اول ماه مه در<br />
پارك لاله، با اين اتهام روبرو شديم كه "جمعي از فعالين كارگري" توجهي به بهبود معيشت كارگران ندارد و برايش<br />
مهم نيست كه كارگران گرسنگي مي كشند يا نه. ما را متهم كردند كه چون در مورد خطر فريب خوردن و دنباله روي<br />
كارگران از وعده هاي اقتصادي و رفاهي نامزدهاي رياست جمهوري اسلامي هشدار داده ايم، داريم به كارگران مي<br />
گوييم كه اگر اين يا آن جناح مجبور شد و به شما امتيازي داد قبول نكنيد چون ممكنست به نفع مرتجعين حاكم تمام
شود. (7) وقايع چند هفته گذشته، به خوبي نشان داد كه حق با ما بود و عطف توجه به "معيشت كارگران" از جانب<br />
كساني كه "جمعي از فعالين كارگري" را بر سر اين نكته نقد مي كردند، در عمل به كجا مي انجاميد. اين واقعيتي<br />
است كه ستاد انتخاباتي محمود احمدي نژاد با پخش پول، حواله براي گرفتن وام بانكي، بالا بردن حقوق بازنشستگي و<br />
سود سهام عدالت در بين گروهي از تهديدستان و محرومان كه بخشي از آنها در صف طبقه كارگر جاي دارند، راي<br />
خريد. احمدي نژاد با اين كار، براي خود تبليغاتچي به دست آورد و يا اينكه بخشي از مخالفان بالفعل خود را به سكوت<br />
واداشت. آيا با معيار "توجه به مساله گرسنگي" و محروميت اين گروه از افراد، مي شود حمايت از احمدي نژاد و يا<br />
سكوت در قبال باند تبهكاري كه او نمايندگي اش مي كند را ارزش گذاري كرد و اين كار را جايز شمرد؟ آيا منتقدان ما<br />
مي دانند كه امروز افراد محروم و بيكار ديگري از شهرستان ها و روستاهاي عقب مانده و فقير، دقيقا با انگيزه سير<br />
كردن شكم خود و خانواده شان و يا با هدف دستيابي سريع به چند ميليون تومان و تشكيل خانواده، در لباس<br />
مزدوران بسيجي به ضرب و شتم مردم معترض در خيابان ها مشغولند؟ آيا مساله فقر و گرسنگي و فلاكت را مي توان<br />
تا به اين حد مجزا از محيط حاكم و تضادهاي سياسي جامعه مورد توجه و برخورد قرار داد و برايش پاسخ هاي هر چند<br />
فوري و موقتي پيدا كرد؟ جواب ما منفي است. به عقيده ما هر كس چنين بينديشد نه فقط مساله آموزش سياسي و<br />
انتقال آگاهي انقلابي به توده هاي كارگر و زحمتكش را ناديده گرفته است؛ بلكه در شرايط خاص كنوني زمينه<br />
مساعدي را براي مزدور پروري امثال احمدي نژاد از ميان توده هاي محروم مهيا مي كند.<br />
در اينجا لازم مي دانيم به صورت كناري به يك رويكرد ظاهرا متفاوت ديگر كه در برخورد به شرايط كنوني بروز يافته،<br />
اشاره اي بكنيم. اين رويكرد با سطحي نگري و خوشخيالي، مساله سازماندهي انقلاب اجتماعي را ساده مي كند. اين<br />
رويكرد، پديده پيچيده و متناقضي كه در جامعه جاري است را با حداقلي از تلاش و تبليغ سياسي، در حال گذر به<br />
سرنگوني نظام جمهوري اسلامي و برقراري يك دولت انقلابي و متفاوت تصوير مي كند. (8) در چارچوب همين نگرش<br />
است كه رهنمودهاي عجيب و بدون پشتوانه براي اعمال رهبري چپ (چپي كه خودشان مد نظر دارند) بر خيزش<br />
ميليوني توده ها صادر مي شود. در چارچوب همين نگرش است كه فراخوان اعتصاب سياسي در واحدهاي بزرگ<br />
توليدي، بدون ايجاد زمينه هاي سياسي و تشكيلاتي حداقل براي تحقق اين عمل، به گوش مي رسد. در چارچوب<br />
همين نگرش است كه خيزش عظيم توده ها بسيار گسترده تر از آنچه هست بزرگ نمايي مي شود و تظاهرات<br />
ميليوني تهران به<br />
3<br />
10<br />
ميليوني تبديل مي شود. در چارچوب همين نگرش است كه به مردم حاضر در صحنه وعده داده<br />
مي شود كه فقط كافيست چند روز پايداري كنيد و ميليوني به خيابان بياييد مساله حل است! قرار كه نيست ماه ها<br />
اين كار را بكنيد!! به نظر ما اين رويكرد اگر چه مبارزه جويانه تر از آن رويكرد انفعالي ظاهر مي شود و در ارزيابي از<br />
فرصت ها در شرايط جديد اعتلاي انقلابي روي نكات درستي انگشت مي گذ ارد، اما نهايتا از ترسيم پيچيدگي ها و<br />
تضادهاي راه طولاني انقلاب و نيازها و ابزار سازماندهي انقلاب اجتماعي عاجز مي ماند. بنابراين نمي تواند طبقه كارگر<br />
و توده هاي مردم را به آگاهي و تدارك لازم براي پيشروي در مسير انقلاب رهنمون شود.
تا اينجاي كار، نكات انتقادي بالا را براي ترسيم گرايش ها و رويكردهاي كلي در صحنه جنبش كارگري ايران، و دامن<br />
زدن به بحث و جدل بر سر وظايف دوره كنوني كافي مي دانيم. اوضاع جامعه به گونه اي جريان يافته كه ادامه مباحثه<br />
بر سر سياست جنبش كارگري كه حول مساله برگزاري تجمع اول ماه مه به راه افتاده بود را، در چارچوب گذشته،<br />
ناقص و غير مفيد مي سازد. شك نيست كه سياست هاي امروز ادامه و تكامل منطقي همان سياست ها و رويكردها و<br />
نگرش هاست؛ اما بايد قالب مبارزه انتقادي گذشته را گسترش داد و مباحث را با توجه به مسائل حياتي روز تعميق<br />
كرد. مي دانيم كه هم اكنون بسياري از رفقا و دوستان در چارچوب جنبش چپ و كارگري ذهن خود را بر سر اين<br />
مسائل متمركز كرده اند و انتظار داريم كه هر چه زودتر حاصل تلاش هاي فكريشان را در مقالات راهگشا ببينيم.<br />
توضيحات:<br />
(1<br />
توجه داشته باشيد كه ما در اين نوشته به نقد رويكردها و گرايش هاي نادرستي كه امروز به وضوح خود را به<br />
نمايش گذاشته اند مي پردازيم و نه نقد افراد يا تشكل هاي معين. چه بسا در جريان پيشرفت و تكامل مبارزه طبقاتي<br />
و تحولات سياسي جامعه، بخشي از افراد و تشكل هايي كه حامل چنين رويكردها و گرايش هايي هستند، تغيير جهت<br />
دهند و به انتقاد از آن بپردازند. يك هدف مهم نوشته حاضر، كمك به راه افتادن و تعميق چنين روندي است. در عين<br />
حال مي دانيم كه عقبگرد برخي افراد و تشكل ها در شرايطي كه جنبش عمومي توده هاي مردم جهش وار به پيش<br />
مي رود، بسيار سريعتر از دوره هاي عادي انجام مي گيرد و مي تواند باعث انحطاط سياسي و افتادن به دام هاي بي<br />
بازگشت شود.<br />
(2<br />
رجوع كنيد به مقالات و اطلاعيه هاي ماه هاي اخير «جمعي از فعالين كارگري» (JAFK) در مورد تدارك اول<br />
ماه مه، جمعبندي از مراسم روز جهاني كارگر، و در تحريم انتخابات.<br />
(3<br />
همينجا لازم مي دانيم حساب دوستان "كميته هماهنگي..." (گرايش لغو كارمزدي) را از بقيه جدا كنيم. اين<br />
دوستان فعالانه با انتشار يك سلسله اطلاعيه و مقاله كوشيدند در مورد مضحكه انتخابات رياست جمهوري اسلامي و<br />
وقايع بعد از آن، آگاهي سياسي نسبت به اين وقايع و تحولات تعيين كننده را در ميان كارگران انتشار دهند.<br />
4) براي نمونه رجوع كنيد به مقاله » چند بر هيچ به نفع جنبش كارگري؟» نوشته كاوه اردلان خرداد 88<br />
(5<br />
رجوع كنيد به اظهار نظرها و تحليل هاي مسئولين حزب حكمتيست؛ و نيز گرايشي كه برخي در اظهارات<br />
عناصري مانند بهمن شفيق و عباس فرد و همفكرانشان بازتاب مي يابد.
6) رجوع كنيد به اظهار نظرهاي برخي فعالين در تلويزيون كومله.<br />
(7<br />
رجوع كنيد به مقاله «آيا سازمان دهندگان تجمع اول ماه مه ماجراجويي كردند؟» نوشته بهرام رحماني <br />
ارديبهشت 88<br />
8) رجوع كنيد به اظهار نظرهاي مسئولان حزب كمونيست كارگري ايران در تلويزيون كانال جديد.<br />
جمعي از فعالين كارگري jafk) (<br />
تيرماه 88<br />
28<br />
مرداد در سه بُرش تاريخي<br />
تحولات و چرخش هاي تعيين كننده در حيات سياسي جامعه، هميشه محكي براي سنجش جهت گيري ها و برنامه ها<br />
و اهداف نيروهاي طبقاتي مختلف بوده است. در چنين دوران هايي است كه انقلابيگري هاي رايج به سادگي مي تواند<br />
به دنباله روي و واقع بيني راست روانه تبديل شود. در چنين دوران هايي است كه ادعاي استواري بر آرمان انقلاب<br />
كمونيستي و منافع پرولتاريا به راحتي مي تواند كنار گذاشته شود و همراهي با اين يا آن جناح از بورژوازي موعظه<br />
شود.<br />
28<br />
مرداد در تاريخ معاصر ايران، جايگاه مهمي دارد. «كودتاي آمريكايي انگليسي سال<br />
32<br />
كه شاه را به قدرت باز<br />
گرداند و بر يك دوره 12 ساله از جنبش پر افت و خيز سياسي و اجتماعي در ايران نقطه پايان نهاد» در اين روز اتفاق<br />
افتاد. طبقه كارگر در برابر آن چرخش تعيين كننده سياسي، عملا منفعل باقي ماند.<br />
كم نبودند كارگران مبارزي كه توسط حكومت كودتا دستگير شدند و مورد آزار قرار گرفتند. در ميان اعداميان و جان<br />
باختگان سال هاي بعد از كودتاي 28 مرداد، نام كارگران حق طلبي كه تا آن زمان در صفوف حزب توده ايران فعاليت<br />
مي كردند، به چشم مي خورد. اما اين واقعيت نمي تواند بر انفعال سياسي طبقه كارگر به مثابه يك كل، پرده بيندازد.<br />
علت اصلي اين انفعال را بايد در محروم بودن طبقه ما از يك حزب پيشاهنگ كمونيست انقلابي جستجو كرد. حزب<br />
توده ايران، ماهيت و خصوصيات چنين پيشاهنگي را نداشت. اين حزب در واقع يك جبهه دمكراتيك و ضد<br />
امپرياليستي بود كه منافع مشترك سياسي قشرها و طبقات مياني و تحتاني را در مقابل رژيم سلطنتي نمايندگي مي<br />
كرد و در چارچوبي سنديكايي مبارزه براي برخي از مطالبات كارگري و دهقاني و زحمتكشي را سازمان مي داد. در آن<br />
دوران، از نظر جهت گيري سياسي، حزب توده يك جريان رفرميست (اصلاح طلب) بود. و از نظر طبقاتي، يك جريان
ترقيخواه بورژوايي خرده بورژوايي بود. چنين حزبي نمي خواست و نمي توانست يك انقلاب عميق اجتماعي را در<br />
مسير سوسياليسم برنامه ريزي و رهبري كند. اين حزب حتي نمي توانست رهبر مردم در يك تحول دمكراتيك<br />
انقلابي، فراتر از چارچوب انقلابات بورژوايي نوع كهن، باشد. معمولا در جنبش چپ ايران با اين جمعبندي ناقص روبرو<br />
مي شويم كه اشكال كار حزب توده را يك دوره «چپ روي» و يك دوره «راست روي» در قبال بورژوازي ليبرال ايران<br />
و جبهه ملي به رهبري دكتر مصدق مي داند. در حالي كه اشكال اصلي نه در تاكتيك هاي سياسي در قابل بورژوازي،<br />
بلكه دورنما و ماهيت و اهداف طبقاتي آن بود. اين حزب براي انقلاب درازمدت نقشه نمي كشيد؛ ابزار لازم براي كسب<br />
قدرت سياسي را فراهم نمي آورد؛ و از محدوده هاي ضد فاشيستي ضد استبدادي فراتر نمي رفت. وقتي هم كه<br />
كودتاي 28<br />
مرداد اتفاق افتاد، آنهمه مبارزان صادق اعم از كارگر و روشنفكر و معلم و دهقان كه زير چتر حزب توده<br />
متشكل بودند، نمي دانستند كه چكار بايد بكنند و چرا؟ آيا بايد در مقابل يورش باند شاه، زير شعار «زنده باد مصدق»<br />
جمع شوند؟ يا بايد دسته هاي مسلح كارگران و زحمتكشان را براي در هم شكستن كودتا و البته با هدف كسب قدرت<br />
سياسي تشكيل دهند؟ آنچه در<br />
1332 مرداد 28<br />
و روزها و ماه هاي بعد از آن گذشت، تاكيدي بر اين اصل<br />
ماركسيستي بود كه بدون حزب رهبري كننده انقلابي، بدون ارتش انقلابي مردم، و بدون سامان دهي اتحاد انقلابي<br />
طبقات و قشرهاي ستمديده جامعه، انجام انقلاب پيروزمند اجتماعي ناممكن است.<br />
28 دومين<br />
مرداد در تاريخ معاصر ايران به سال<br />
1358<br />
بر مي گردد؛ يعني چند ماه بعد از سقوط رژيم سلطنتي و<br />
برقراري رژيم جمهوري اسلامي. اين نيز يك تحول مهم در تاريخ مبارزات مردم بود كه در يك دوره تاريخي تعيين<br />
كننده اتفاق مي افتاد. جنبش انقلابي در كردستان بعد از سقوط رژيم شاه يكباره رشد و گسترش يافته بود. نيروهاي<br />
چپ انقلابي درون اين جنبش موفق به سازماندهي توده هاي محروم در روستاها و شهرها شده بودند و با حركت براي<br />
تشكيل نهادهاي مردمي به صورت شوراهاي محلي، اتحاديه هاي دهقاني و... ارتجاع تازه به قدرت رسيده اسلامي و<br />
سياست هاي سركوبگرانه اش را به چالش گرفته بودند. توطئه هاي خونين نيروهاي رژيم با مقاومت مسلحانه پيشمرگه<br />
روبرو مي شد. روز<br />
28<br />
مرداد سال<br />
58<br />
بود كه خميني فرمان حمله نظامي به كردستان با استفاده از همه نيروهاي<br />
مسلح دولتي را صادر كرد. مقاومتي كه در برابر اين يورش ارتجاعي انجام گرفت در فاصله كوتاهي ورق را به نفع مردم<br />
برگردانند و تاثير سياسي و روحي زيادي بر كل جامعه گذاشت. مقاومت كردستان، رژيم اسلامي را مجبور به عقب<br />
نشيني موقتي و پيش گذاشتن طرح آتش بس كرد.<br />
دومين 28<br />
مرداد، براي طبقه كارگر و نيروهاي چپ انقلابي، درس هاي زيادي داشت. علت هجوم جمهوري اسلامي به<br />
كردستان اين بود كه نسبت به دوره هاي گذشته در تاريخ معاصر ايران، اين بار كمونيست ها و چپ هاي انقلابي موفق<br />
شده بودند كه تشكل هاي مستقل خود را با اهدافي نسبتا روشن و پيشرو، بدون چشمداشت و يا توهم جدي نسبت به<br />
اين يا آن جناح بورژوازي، ايجاد كنند و بخش وسيعي از توده هاي مردم را به سمت سياست هاي خود جلب كرده،<br />
متشكل شان كنند. هجوم جمهوري اسلامي براي اين بود كه از تبديل كردستان به يك چراغ راهنما و الگو براي مردم
ساير نقاط ايران، به ويژه در مناطقي كه از ستم ملي رنج مي برند، جلوگيري كند. فرمان حمله خميني براي اين بود كه<br />
نگذارد يك قطب انقلابي در مقابل قطب ارتجاعي حاكم شكل بگيرد. يورش رژيم به كردستان توسط تعداد كثيري از<br />
نيروهاي داوطلب صورت گرفت. اما درست به علت متشكل بودن، برنامه داشتن، در آميختگي انقلابيون آگاه با توده<br />
هاي مردم، و برخورداري از ابزار اعمال قدرت سياسي (نيروي مسلح انقلابي)، اين يورش گسترده با شكست روبرو<br />
شد. پشتيباني نيروهاي كمونيست و چپ در ساير نقاط از جنبش كردستان، نيز يك عامل مهم و درس آموز از وقايع<br />
آن دوران به حساب مي آيد. اكثر اين نيروها، مبارزات مردم در كردستان را به مثابه پيشروترين حركت در كل كشور<br />
تشخيص داد بودند و كمابيش اهميت وجود يك پايگاه انقلابي كه در برابر قدرت ارتجاعي مركزي قد علم كرده بود را<br />
براي سرنوشت كل انقلاب درك مي كردند. متاسفانه بعد از شكست جنبش سراسري در دهه<br />
60<br />
و سپس عقب نشيني<br />
ها در كردستان كه كاملا متاثر از خط سياسي نيروهاي رهبري كننده آن بود، بسياري از اين درك ها و درس ها به<br />
فراموشي سپرده شد و جاي خود را به تفكرات كارگريستي، رفرميستي و اكونوميستي داد. تفكراتي كه نقش رهبري<br />
كننده حزب انقلابي، نقشه و برنامه و استراتژي انقلاب كمونيستي، و ابزار گوناگون لازم براي سازماندهي و به پيروزي<br />
رساندن انقلاب را ناديده مي انگاشت.<br />
و اينك در آستانه 28 مرداد 88، جامعه ايران به يكي از عميقترين بحران هاي سياسي دوران معاصر پا گذاشته است.<br />
بحراني كه به طور جدي، جمهوري اسلامي را به خطر انداخته، زمينه هاي مساعدي را براي بروز نارضايتي و خشم سي<br />
ساله توده هاي ستمديده عليه نظام طبقاتي و رژيم استبداد مذهبي فراهم آورده است. طبقه كارگر از يك نظر در<br />
موقعيتي بهتر از دهه<br />
1320 30<br />
قرار دارد. تجارب چند دهه مبارزات طبقاتي و انقلابات پرولتري در دنيا و ايران،<br />
مصالح گرانبهايي را براي ترسيم انقلابي نوين در اختيار طبقه ما قرار داده است. از طرف ديگر، طبقه كارگر به لحاظ<br />
برخورداري از نيروهاي متشكل انقلابي در صفوف سازمان هاي گوناگون در سراسر جامعه، از موقعيتي ضعيفتر نسبت<br />
به سال هاي<br />
61 1357<br />
قرار دارد. نيروهاي آگاه و انقلابي طبقه كارگر به درك صحيح از ظرفيت هاي انقلابي نهفته در<br />
دل جامعه، و به ويژه در جنبش هاي اجتماعي زنان و جوانان و كارگران و زحمتكشان (كه در خيزش جاري تنها گوشه<br />
هايي از آن بالفعل شده است) نياز عاجل دارند. در اين شرايط، دو انحراف سياسي، نيروهاي طبقه كارگر را به خطر<br />
انداخته، مي تواند امر سازماندهي انقلاب كمونيستي را مخدوش كند. اولين انحراف، كه شكل هاي پوشيده و آشكارش<br />
را در صفوف جريان هاي چپ مشاهده مي كنيم، دنباله روي عملي و يا اتخاذ مواضع متزلزل و توهم آفرين نسبت به<br />
جريان «سبز» است كه منافع بخشي از طبقه ارتجاعي حاكم را نمايندگي مي كند. بحث هاي به اصطلاح تاكتيكي<br />
مبني بر همراهي با اين جريان، كه تحت عنوان «ضرورت دور نيفتادن از توده هاي بسياري كه موسوي و كروبي و<br />
خاتمي را رهبر خود مي دانند» مطرح مي شود، تكرار فاجعه آميز دنباله روي چپ از جريان خميني در انقلاب<br />
57<br />
است. درست در شرايطي كه كليد پيشروي انقلاب كمونيستي در روشن كردن خط تمايزها ميان صف دوستان و<br />
دشمنان مردم و طبقه كارگر، روشن كردن خط تمايزها در دورنما و آرمان و اهداف مبارزه است، اينگونه «تاكتيك»ها<br />
فقط مايه خودفريبي و عوامفريبي است و دست آخر، به خلع سلا ح و دلسرد كردن مردم معترضي مي انجامد كه با
شور و اميد به خيابان آمده اند. دومين انحراف، دعوت از طبقه كارگر و مبارزان چپ به بي تفاوتي در قبال خيزش<br />
كنوني، و عملا كنار كشيدن از مبارزات مردم است. اين انحراف، به بهانه نفوذ يك جناح از مرتجعين در خيزش مردم، و<br />
با پيش گذاشتن تصويري ايده اليستي و تر و تميز از مبارزه طبقاتي (كارگران يك طرف، بقيه طرف ديگر)، عملا طبقه<br />
كارگر را از نقش و رسالت پيشرويي كه مي بايد در جنبش هاي عمومي بازي كند دور مي كند. اين انحراف، عملا كاري<br />
به سازماندهي و رهبري فرايند پر افت و خيز و پيچيده انقلاب اجتماعي ندارد و بيشتر در پي انجام اصلاحات در<br />
چارچوب همين نظام استثمارگر و گرفتن خرده امتيازات رفاهي و اجتماعي براي كارگران يا قشرهاي ديگر است. يعني<br />
در واقع چيزي شبيه به خط حزب توده قبل از كودتاي 28 مرداد<br />
.32<br />
نتيجه عملي دعوت به كنار كشيدن از خيزش<br />
كنوني، واگذار كردن رهبري مردم به بخشي از ارتجاع حاكم است. يعني عملا همان نتيجه اي به دست مي آيد كه<br />
انحراف اول نيز به آن ياري مي رساند.<br />
بارها شنيده ايم و گفتيم كه گذشته، چراغ راه آينده است؛ و زماني كه توده هاي مردم در شمار عظيم به خيابان مي<br />
آيند و ديگر نمي توانند وضع موجود را تحمل كنند، گذشته به واقع چراغي است براي روشن كردن مسير همين امروز.<br />
درس هاي مربوط به حزب انقلابي و ارتش خلق، دورنما و آرمان كمونيستي، نقشه و برنامه و استراتژي انقلاب<br />
دمكراتيك نوين و سوسياليستي، كه از<br />
28 تا 32 مرداد 28<br />
كننده جامعه خودنمايي مي كند را بايد اين روزها عميقا مرور كنيم و به كار بنديم.<br />
مرداد 58، و سپس تا امروز در وقايع و تحولات تعيين<br />
28 مردادماه 88<br />
نامه انتقادي به هيئت تحريريه "بسوي انقلاب"<br />
بروز انحراف راست در مواجهه با خيزش كنوني مردم و جريان سبز<br />
همه چيز از تئوري "جنبش رنگين كمان" شروع شد. جريان سبز با حضور شمار گسترده اي از مردم به راه افتاده<br />
بود و افراد و جريان هايي از اپوزيسيون رژيم كه در برابر ابن حركت احساس ضعف مي كردند و عملا خود را ناتوان تر<br />
و كوچكتر از آن مي ديدند كه پرچم مستقلي را بلند كنند و توده هاي به پا خاسته را به سوي آن فرا بخوانند،<br />
كوشيدند به هر طريق با آن جريان همراه شوند. "رنگين كمان" يعني اينكه ما را هم در صف خود قبول كنيد. ما هم<br />
هستيم. اما معني تئوريك جنبش رنگين كمان اين بود كه "سبز" جزيي از طيف رنگارنگ جنبش توده هاي مردم<br />
است. اين يعني هم صف قلمداد كردن نيروهاي طبقاتي گوناگون (نيروهايي كه بخشا داراي تضادهاي آشتي ناپذير با<br />
يكديگرند) درون يك طيف بزرگ.
تا پيش از بروز خيزشي كه جرقه اش را جدال انتخاباتي ميان دو صف از دشمنان مردم زد، خيلي از نيروهاي چپ و<br />
يا فعال در جنبش كارگري تصوير به ظاهر روشني از صحنه مبارزه طبقاتي داشتند. اختلافي اگر ميانشان وجود داشت،<br />
در اين بود كه مثلا فلان شعار يا بهمان تاكتيك در جريان يك تظاهرات و تحصن صحيح است يا اشتباه. فلان فرم<br />
تشكيلاتي با مبارزات كارگري يا اجتماعي موجود خوانايي دارد يا خير. فلان قشر را مي توان جزيي از طبقه كارگر به<br />
حساب آورد يا نه، و امثالهم. خيلي از نيروهاي اين جنبش معمولا رغبتي به بحث و جدل هاي مهم تئوريك از خود<br />
نشان نمي دادند. تاثير اين مباحث را بر پراتيك مبارزه طبقاتي، از زاويه ترسيم دورنما و تامين جهت گيري و تدقيق<br />
استراتژي و تاكتيك هاي صحيح، درك نمي كردند. و جايي كه زبان به بحث تئوريك مي گشودند معمولا در چارچوبي<br />
تجريدي و ظاهرا بي ارتباط با گام هاي پيش پا بود.*<br />
ولي با به هم ريختن اوضاع جامعه و بروز خيزش ميليوني مردم، يكمرتبه سر در گمي فكري در صفوف فعالان چپ و<br />
كارگري به دو صورت به راه افتاد: انفعال، كنار نشستن و انتظار از يك طرف يا دنباله روي آشكار و خجالتي از موج<br />
توده اي و نيروهاي مسلط بر آن از طرف ديگر. در اين نوشته، ما از گرايش انفعال و انتظار در مي گذريم و مشخصا به<br />
گرايش دنباله روانه اي كه مي توانيم نامش را اكونوميسم سياسي بگذاريم مي پردازيم.<br />
علت اينكه نوشته حاضر خطاب به هيئت تحريريه "بسوي انقلاب" نوشته شده اينست كه اين نشريه طي دو ماه و<br />
" سب<br />
نيمه اخير، نمونه بارزي از گرايش بالا را عرضه كرده است. هنوز براي ما مشخص نيست كه وي انقلاب"، نشريه<br />
يك طيف است يا ارگان نيرويي كه از يك اتحاد سياسي و ايدئولوژيك حزبي پيروي مي كند. اما اين كاملا مشخص<br />
است كه سياست و روح حاكم بر مقالات اين نشريه، نشان از گرايش دنباله روي از سير خودبخودي و اكونوميسم<br />
سياسي دارد.<br />
"بسوي انقلابي"ها<br />
از اين جا حركت مي كنند كه به ناگزير بايد جريان سبز را به رسميت شناخت ولي با گرايش ها و<br />
اقدامات انحصار طلبانه اين جريان درون جنبش مردم مبارزه انتقادي كرد. شايد آنان، در ذهن خود دارند تاكتيكي را<br />
به كار مي برند براي تاثيرگذاري بر آن بخش از مردم كه خيزش اعتراضي خود را به غلط با جريان سبز و رهبران<br />
مرتجعش معني مي كنند. اما اين ذهنيت يا اين نيت، نتيجه اي جز تطهير جناحي از رژيم نزد توده ها ندارد. به<br />
خصوص كه بسياري از اين توده جوان، داراي شناخت تاريخي از ماهيت و تجربه مستقيم از<br />
عملكرد سي ساله اين<br />
جناح و شخصيت هايش نيستند. در چنين چارچوبي، حتي "منتقدانه"ترين پيام ها خطاب به رهبران "جنبش سبز"،<br />
از سوي كساني كه خود را نماينده چپ انقلابي يا پرولتارياي آگاه مي دانند، تبديل مي شود به ابزاري براي رنگ و لعاب<br />
زدن به ماهيت ضد مردمي اين رهبران و پوشاندن تضاد آشتي ناپذيري كه با منافع دور و نزديك توده هاي ستمديده<br />
دارند. در نظر بگيريد كه "بسوي انقلاب" و<br />
"عزيزان"<br />
"<br />
(2)<br />
استفاده مي كنند، يا از اين مي گويند كه:<br />
ندا" در مورد همين ها از عبارت<br />
"دوستان ‘جنبش سبز’" (1) يا
"همين ‘خود محوري’ و انحصار طلبي رهبران ‘جنبش سبز’ همراه با تاريخچه ي رفتارهاي ديكتاتوري شان در زمان<br />
بهره بري از نيروي سركوبگر حكومتي بود كه ما را بر آن داشت تا حساب خود را از ايشان جدا كرده و به ‘جنبش<br />
رنگين كمان’ بپيونديم." (3) (تاكيد از ما)<br />
معني جملات بالا هيچ نيست جز اين كه نويسندگان "بسوي انقلاب" حداقل تا مدتي با جريان سبز همراه بوده، در<br />
جريان كار سياسي مستقيم با مردم، خود را جزيي از آن معرفي مي كرده اند.<br />
نمي خواهيم با پيشداوري و ذهنيگري به نقد نظر و عملكرد "بسوي انقلابي"ها بپردازيم؛ ولي از نوشته هايشان<br />
چنين بر مي آيد كه بر سر شعارها يا خواست هايي كه مستقيما به تقلب انتخاباتي و "راي مردم" مربوط مي شود، به<br />
درجاتي با مردمي كه در انتخابات رياست جمهوري شركت كردند و "راي"شان دزديده شد، احساس همراهي و<br />
همدردي مي كنند. اين برداشت ما از جمله زير است:<br />
"بنابراين اعلام مي داريم كه ‘جنبش رنگين كمان’ به هيچ عنوان ‘جنبش سبز’، خواسته هاي محدود درون حكومتي و<br />
رهبرانشان را محور فعاليت هاي خود نمي داند و تنها تا زماني ايشان را تحمل مي كند كه در عمل، و در خيابان و<br />
تجمع هاي اعتراضي، با مردم پيش روند." (4) (تاكيد از ما)<br />
معنايش اينست كه نويسندگان "بسوي انقلاب" با كل ماجراي راي دادن و سپس تلاش براي ابطال انتخابات و راي<br />
گيري مجدد در اين كارزار ارتجاعي و عوامفريبانه، مشكلي ندارند. بلكه دعوايشان با رهبران جريان سبز فقط بر سر<br />
محوري كردن اينگونه شعارهاست. به نظر مي آيد كه "بسوي انقلاب"، آن حكم داهيانه ماركس در مورد جوهر<br />
انتخابات در تمامي نظام هاي طبقاتي استثمارگر را به فراموشي سپرده است كه در اين فرايند: "ستمديدگان فرصت<br />
مي يابند كه گروهي از ستمگران بر خود، را براي چند سال برگزينند." به همين روشني! اين حقيقتي است كه<br />
كمونيست ها چه قبل از برگزاري انتخابات، چه بعد از آن (با تقلب يا بدون تقلب با كودتا يا بدون كودتا) بايد به توده<br />
هاي ستمديده بگويند. اما ظاهرا براي "بسوي انقلاب"، نفس راي دادن از سوي ميليون ها نفر از مردم و سپس نفس<br />
دفاع آنان از "راي" خود (بدون توجه به مضمون و چارچوب و اهداف كل اين فرايند) اهميت دارد و بس.<br />
از كنار اين مساله نبايد به سادگي عبور كنيم. چرا كه "بسوي انقلاب" در شمار جريان هاي چپ بود كه به تحريم<br />
انتخابات رياست جمهوري پرداخت. پرسش اينجاست كه چه عاملي باعث شده اينك نسبت به شعارها يا خواسته<br />
هايي كه در مضمون و ماهيت خود، ادامه همان فريب انتخاباتي است برخوردي جانبدارانه اتخاذ كند؟ مطلب از اين<br />
قرار است كه تا وقتي شمار عظيمي از مردم به پاي صندوق هاي راي نرفته بودند، "بسوي انقلاب" كارزار انتخابات<br />
رياست جمهوري اسلامي را به مثابه يك طرح و ترفند ارتجاعي افشاء مي كرد. ولي وقتي در عمل اثبات شد كه<br />
"انتخاب" ميليون ها نفر شركت در انتخابات است، "بسوي انقلاب" به اين انتخاب مردم (فارغ از مفهوم ارتجاعي و
تاثيرات مخرب سياسي و روحي اش بر ذهن توده ها) گردن گذاشت. اين گردن گذاشتن، بازتاب دركي نادرست از<br />
مقوله دمكراسي و مسائل مربوط به قدرت سياسي است. اين درك، نهايتا همه چيز را به سطح آگاهي مقطعي توده ها و<br />
تصميم هايي كه بر اين مبنا مي گيرند واگذار مي كند. اين در حالي است كه اين سطح از آگاهي، اساسا يك آگاهي<br />
خودانگيخته است و كاملا تحت تاثير و يا تسلط نگرش و سياست بخش هاي حاكم و فرادست جامعه قرار دارد. مهم<br />
اين نيست كه بخشي از اين مردم يا به فرض محال همه آنان، تصور مي كردند كه با شركت در انتخابات رياست<br />
جمهوري دارند به نظام نه مي گويند؛ يا به خيال خود دارند از تضاد و شكاف در بين هيئت حاكمه به سود خود استفاده<br />
مي كنند و فضاي تنفس به دست مي آورند. مهم اينست كه شركت در بازي عوامفريبانه انتخابات، به واقع بازتاب<br />
سطح سازش، يا سطح توهم، و يا حساب و كتاب كردن بخشي از اهالي در قبال قدرت سياسي موجود بوده و هست.<br />
اين كه بعد از اعلام نتايج، بسياري از مردم با خشم و عصبانيت بسيار از تحقيري كه شده بودند و فريبي كه خورده<br />
بودند به خيابان ها آمدند و در اين فرايند خونين مبارزاتي، به حصارهاي سازش و توهم ضربه خورد، به هيچ وجه به<br />
معني دستيابي توده ها به يك جمعبندي عميق و پايدار و ارتقاء سطح آگاهي خودانگيخته آنان به آگاهي طبقاتي <br />
انقلابي نيست. درست همين واقعيت است كه وظيفه آگاهگرانه نيروهاي پيشرو انقلابي و مشخصا كمونيست ها را<br />
تعريف مي كند و در مقابل سير خودبخودي امور، نگرش و عمل لنيني "حركت خلاف جريان" و "منحرف كردن<br />
جنبش خودانگيخته" را مي طلبد. در مقابل جريان يا موج سبز نيز، وظيفه و راهكار كمونيستي هيچ چيز نيست مگر:<br />
خلاف جريان رفتن از طريق افشاي ماهيت و اهداف ضد مردمي و بورژوا كمپرادوري رهبران آن،<br />
تشريح علل و چارچوب تضادها و درگيري هاي درون صفوف دشمنان طبقه كارگر و توده هاي ستمديده،<br />
مشخص كردن صفبندي مخدوش شده ميان دوستان و دشمنان مردم،<br />
و مهمتر از همه، جلو گذاشتن دورنماي كمونيسم جهاني، طرح جامعه نوين و متفاوت سوسياليستي، مضمون<br />
مناسبات پيشرو و انقلابي به مثابه آلترناتيو نظم موجود، و ترسيم خطوط اوليه استراتژي و تاكتيك هاي تحقق چنان<br />
جامعه اي.<br />
اما نويسندگان "بسوي انقلاب" راهي كاملا متفاوت را پيشنهاد مي كنند:<br />
صحه گذاشتن و توجيه تئوريك تراشيدن براي "هم صف" شدن بخشي از دشمنان مردم با توده هاي معترض<br />
برخورد انتقادي اما دوستانه با رهبران جريان سبز طوري كه به جنبش عمومي لطمه اي وارد نيايد و به اصطلاح به<br />
نفع كودتاگران تمام نشود
تقويت وزنه تشكل ها و نهادهاي مردمي در دل يك "جنبش فراگير رنگين كماني" و تغيير تدريجي تناسب قواي<br />
سياسي عليه جناح حاكم و به نفع حاكميت مردمي.<br />
به قول خودشان: "ما بايد نهادهاي مردمي، از قبيل «انجمن هاي محلي»، «انجمن هاي صنفي»، «احزاب سياسي» و<br />
نهادهاي دمكراتيك حمايت از حقوق كودكان، برابري زنان، و مذاهب و اقوام و … را بنا كرده و با تشكل دهي و<br />
سازمان يافتگي خود و كل جامعه در اين نهادها، قدرت سياسي مردم را فزوني داده و «قدرت سياسي و اجتماعي» را<br />
به منشاء آن، يعني مردم، برگردانيم." (5) (تاكيد از ما)<br />
بهتر است براي تشريح درك نويسندگان "بسوي انقلاب"، از همين نقل قول به اصطلاح موجه شروع كنيم. اين يك<br />
درك آشكارا تدريجي و مهمتر از آن، رفرميستي از تحول سياسي در جامعه اي است كه تحت يك ديكتاتوري خشن<br />
طبقاتي قرار دارد. جمهوري اسلامي طي بيش از<br />
30<br />
سال حيات خود، نقش مركزي نيروي مسلح ضد مردمي و قهر<br />
ارتجاعي را در حفظ نظام كهنه را آشكارا به نمايش گذاشته است. شكل گيري همه نهادهايي كه در نقل قول بالا رديف<br />
شده، حتي احزاب سياسي، بدون توجه به خط رهبري كننده و جهت دهنده (و منحرف كننده) مسير خودروي جنبش<br />
توده اي، و در فقدان يك استراتژي انقلابي و ابزار ضروري براي اعمال قهر طبقاتي انقلابي، نمي تواند يك تحول<br />
ريشه اي اجتماعي و سياسي را به بار بياورد. نويسندگان "بسوي انقلاب" با مخدوش كردن صف دوستان و دشمنان<br />
مردم، در واقع دوري خود از خط رهبري كننده و جهت دهنده (و منحرف كننده) مورد نياز را اعلام كرده اند. آنان با<br />
مسكوت گذاشتن مساله قهر و نقش مركزي قواي مسلح در نظام طبقاتي، نزديكي خود به برداشت هاي رفرميستي و<br />
سوسيال دمكراتيك از نحوه تغييرات اجتماعي و سياسي را به نمايش گذاشته اند. به نظر ما به هيچ وجه اتفاقي نبود<br />
كه طي اين دوره سه ماهه، "بسوي انقلاب" هيچ توجهي به مبارزه در كردستان (كه خارج از چارچوب تعريف شده<br />
توسط جريان سبز قرار داشت) نكرد. و چشم بسته از كنار 28 مرداد كه سالگرد اولين تهاجم گسترده نظامي جمهوري<br />
اسلامي به كردستان در سال<br />
1358<br />
بود، گذشت. شايد نويسندگان "بسوي انقلاب" در ضمير ناخود آگاهشان، نمي<br />
خواستند گذشته جنايتكارانه كل حاكميت اسلامي (و نقش برجسته همين رهبران سبز در استقرار و تحكيم اين نظام<br />
ضد مردمي) را زنده كنند. شايد نمي خواستند به موضوع قهر عادلانه و انقلابي كه هميشه در بررسي تاريخ مبارزات<br />
انقلابي در كردستان به ميان مي آيد، نزديك شوند.<br />
يك مشكل پايه اي ديگر نزد "بسوي انقلاب"، هدفي است كه نه فقط براي مردم به طور عام، بلكه براي خود به<br />
مثابه يك نيروي آگاه سياسي كه قاعدتا بايد دامنه ديدي گسترده تر و دورنمايي همه جانبه تر داشته باشد، ترسيم<br />
كرده اند. نوشته اند كه:<br />
"هدف مردم «دمكراسي» است. يعني نظام سياسي ايكه به ايشان قدرت تعيين سرنوشتشان را بدهد و آزادي هاي<br />
فردي شان را تضمين كند." (6)
در اين زمينه، تنها رسالتي كه "بسوي انقلاب" به دوش خود مي بيند، مزين كردن واژه دمكراسي به "دمكراسي<br />
مشاركتي" است. اما جوهر دمكراسي مشاركتي مورد نظر آنان، همان چيزي است كه در بالا نوشته اند: نظام سياسي<br />
اي كه به مردم قدرت تعيين سرنوشتشان را بدهد و آزادي هاي فردي شان را تضمين كند. اين چيزي جز دمكراسي<br />
صوري مستقر در جوامع سرمايه داري پيشرفته در "دوره هاي عادي" حاكميت بورژوايي نيست. سيستم انتخاباتي در<br />
اين جوامع، شعار "يك شهروند، يك راي"، و مجموعه قوانين مدني و شهروندي مستقر، هم ادعاي بهره مند كردن<br />
مردم از قدرت تعيين سرنوشتشان را دارد و هم تضمين آزادي هاي فردي آنان. تصور ما از بحث هايي كه در گذشته از<br />
برخي نويسندگان "بسوي انقلاب" و "ندا" شنيده مي شد اين بود كه مخالف دمكراسي هاي مبتني بر پروسه<br />
انتخابات پارلماني هستند؛ و در مقابل، به شكل هاي شورايي باور دارند. ولي يك چرخش و تكان بزرگ سياسي در<br />
جامعه ايران، محدوديت ديد "بسوي انقلابي"ها از مقوله قدرت تعيين سرنوشت براي مردم را برملا كرد.<br />
"بسوي انقلاب" در تقديس موج خودانگيخته و در تلاش براي جا انداختن تئوري "جنبش رنگين كماني" تا آنجا<br />
پيش رفت كه به چاپ نظرات زير پرداخت:<br />
"اپوزيسيون بيروني رژيم – طيف متنوع كمونيست ها ، سوسياليستها ، سوسيال-دمكراتها ، مجاهدين خلق ، بخشي<br />
از ملي – مذهبي ها ، سلطنت طلبان و فعالين سياسي مستقل همچون بني صدر كه زماني فرزند سياسي خميني<br />
محسوب مي شد - در آرزوي انقلابي تمام عيار براي به زير كشيدن رژيم و ايجاد نظامي دمكراتيك با خواستهاي<br />
عدالتخواهانه و برابري طلبانه است." (7)<br />
قضاوت در مورد تحليل بالا را به خوانندگان واگذار مي كنيم. مختاريد كه آن را خوشخيالانه بدانيد يا عوامفريبانه.<br />
اغراق آميز بدانيد يا تخيلي. به طور كلي مجموعه مقالات اين دوره "بسوي انقلاب" بازتاب دنباله روي از خطوط و<br />
گرايش هاي مرتجع و بورژوايي مسلط بر جريان سبز و همراهي و دوستي آنان با موج سبز بود و نشان مي داد كه با سر<br />
به دنبال توده هايي راه افتاده اند كه خود با سر به دنبال فريب انتخاباتي روان شدند. نويسندگان "بسوي انقلاب"<br />
كاري به خط و نگرش مسلط بر حركت توده ها در راي دادن و سپس دنبال "راي خود" گشتن، ندارند. درست همانطور<br />
كه كاري به ماهيت طبقاتي دمكراسي ندارند. اين روزها همه صحبت شان از دمكراسي به مثابه هدف مردم، و ضديت<br />
مردم با ديكتاتوري است. براي مثال چنين مي گويند:<br />
" اكثريت قريب به اتفاق ايرانيان، متحدانه، در حال مبارزه با ديكتاتوري و كودتاچيان هستند." (8)<br />
اين نهايت ظاهر بيني است! در پشت اين كلمات، اهداف و دورنماها و خواسته هاي گوناگون طبقاتي در بطن خيزش<br />
عمومي مردم مخدوش شده است. از نويسندگان "بسوي انقلاب" مي پرسيم: آيا منافع واقعي اين اكثريت مردم با<br />
سرنگوني ديكتاتوري طبقاتي حاكم گره خورده است، يا فقط با كنار زدن كودتاچيان و ديكتاتوري يك جناح از
حاكميت؟ آيا ضديت با ديكتاتوري، در برگيرنده ضديت با كل مناسبات ستمگرانه و استثماري اقتصادي و سياسي و<br />
اجتماعي و فرهنگي هم هست يا خير؟<br />
اين حرف ها در مورد دمكراسي فراطبقاتي (و در واقع خودفريبي و عوامفريبي در مورد دمكراسي بورژوايي) از زبان<br />
كساني بيرون مي آيد كه با قاطعيت عليه تئوري و پراتيك جمهوري دمكراتيك خلق، جمهوري دمكراتيك نوين، و<br />
امثالهم در تاريخ جنبش بين المللي كمونيستي موضع گيري مي كنند و اينها را بورژوايي و رويزيونيستي و خلاف<br />
منافع طبقه كارگر معرفي مي كنند! اين حرف ها را كساني مي زنند كه به خط و برنامه كمونيستي براي ايجاد اتحاد<br />
انقلابي (و نهايتا ايجاد يك دولت انقلابي نوين) و رهبري آن بر اساس معيارهاي روشن و برنامه هاي كوتاه مدت و<br />
درازمدت، به مثابه ابزار گذار به سوسياليسم و دورنماي كمونيسم جهاني، باور ندارند. جاي تعجبي نيست. توهم در<br />
مورد دمكراسي "غير طبقاتي" و توهم آفريدن در مورد حركت و خواست خودانگيخته "مردم" به اين دمكراسي،<br />
بيانگر يك تفكر مصالحه جو و رفرميستي بورژوايي است. اين تفكر بايد هم نسبت به دمكراسي انقلابي توده ها تحت<br />
رهبري كمونيستي ابراز نفرت كند. لحن دوستانه "بسوي انقلاب" در قبال رهبران جريان سبز كه در واقع بخشي از<br />
دشمنان شناخته شده و ديرينه توده هاي مردم و نيروهاي كمونيست و انقلابي هستند از يك طرف، و لحن پرخاشگر و<br />
آنتاگونيستي "بسوي انقلابي"ها در قبال گرايش ها و احزاب چپ انقلابي ضد رژيم از طرف ديگر، دو روي يك سكه<br />
اند. احساس مي كنيم كه اتحادهاي انقلابي و فرايند يكپارچه دمكراسي نوين سوسياليسم نفي شد تا راه براي<br />
ائتلاف و همراهي با هر كس و ناكسي تحت عنوان "رنگين كمان" هموار شود.<br />
البته " سب<br />
"بسوي انقلاب"<br />
وي انقلاب" كماكان از واژه ها و عبارات و استدلال هاي چپ براي تبليغ سياست خود استفاده مي كند.<br />
كماكان از<br />
"انحصار طلبي"<br />
و<br />
"سازشكاري"<br />
اين يا آن چهره سبز به خشم مي آيد و به اين<br />
"دوستان/ عزيزان" خرده مي گيرد. ولي اين برخوردهاي "انتقادي" تماما بر متن يك سياست رفرميستي، يك رفتار<br />
دنباله روانه و اكونوميستي سياسي، و يك تئوري بورژوايي يعني دمكراسي مشاركتي فراطبقاتي قرار دارد. اين نكته<br />
هم به اندازه كافي افشاگر است كه وقتي نويسندگان "بسوي انقلاب"از دمكراسي و ديكتاتوري مي گويند، كاري به<br />
جنبه طبقاتي اين مقولات ندارند. اما وقتي كه مي خواهند نيروهاي پيشاهنگ آگاه و تشكل هاي تعيين كننده و<br />
ضروري براي رهبري انقلاب اجتماعي را نفي كنند و بكوبند، به بحث هايشان رنگ طبقاتي مي زنند!<br />
چارچوب هنوز در "بسوي انقلاب" با جملاتي نظير اين روبرو مي شويم كه:<br />
كارگران است نه احزاب و فرقه ها." (9)<br />
در همين<br />
" انقلاب سوسياليستي امر طبقاتي<br />
در هر صورت، نكات انتقادي كه در اين مقاله بر آن انگشت گذاشتيم، ختم كلام نيست. ما معتقديم كه بحران<br />
سياسي حاكم بر جامعه و خيزش پر شور توده هاي مردم، همه نيروهاي سياسي و اجتماعي مخالف جمهوري اسلامي را<br />
به صحنه آزموني بزرگ كشانده است. گرايش ها و جهت گيري ها با سرعتي خيره كننده شكل مي گيرند. تئوري هاي
به ظاهر مجرد با سرعتي باور نكردني، نتايج عملي خود را آشكار مي كنند. در اين شرايط، صحنه مبارزه طبقاتي پر<br />
مي شود از استدلال ها و توجيه هاي سياسي و ايدئولوژيك در اثبات راست روي ها و دنباله روي ها، و نيز چپ نمايي<br />
هاي انفعالي و سترون. "بسوي انقلاب" به راست روي در غلتيده است؛ گروهي ديگر ممكنست با "وجداني راحت"<br />
راه انفعال را در پيش گرفته باشند. خط كمونيستي انقلابي در جريان مبارزه با همين نوع گرايش ها و جهت گيري<br />
هاست كه صيقل زده تر و مدون تر مي شود. تهيه و ارائه اين مقاله كوتاه، فقط گام كوچكي در اين راستا بوده است.<br />
نكته اي پس از نگارش متن<br />
در فاصله نگارش و ويرايش اين نوشته، با چند مقاله جديد از طرف "بسوي انقلابي"ها روبرو شده ايم كه نشانه<br />
هايي از تامل (و شايد تلاش براي تصحيح زيادروي هاي راست روانه) را در خود دارد. فكر مي كنيم كه اين بيشتر<br />
نشانه كاهش هيجان، و نتيجه فروكش موج بلند اوليه خيزش باشد. به يك معني، آن اهرم فشار قدرتمندي كه "بسوي<br />
انقلاب" را به دنباله روي وادار مي كرد يا به رشد گرايش اكونوميستي سياسي اين جريان ياري مي رساند، كم اثر شده<br />
است. اين احتمال هم وجود دارد كه عكس العمل هاي انتقادي نسبت به مواضع "بسوي انقلاب" از درون و بيرون<br />
خودشان، به تامل و بازنگري آنچه گذشت پا داده باشد. يك چيز روشن است. اگر اين "تغيير مسير" بر پايه يك<br />
جمعبندي ماترياليستي و ديالكتيكي از انحراف دنباله روانه و راست روانه صورت نگيرد، و صرفا يك عكس العمل<br />
تجربه گرايانه و احساسي باشد، در ادامه راه بايد انتظار چرخش ها و تزلزل هاي سياسي بيشتر و شايد زيان بارتر را<br />
داشته باشيم.<br />
زيرنويس<br />
*<br />
در چنين فضايي، بحث و جدل هايي از چند جانب بر سر سياست و پراتيك اكونوميستي، رفرميستي و تسليم طلبي<br />
در پوشش دفاع از منافع و مبارزه طبقه كارگر جريان داشت. فراموش نكرده ايم كه وقتي "جمعي از فعالين كارگري"<br />
به انتشار يادداشت ها از مطالعه "چه بايد كرد" اثر لنين پرداخت، افرادي از اين سو و آن سو به اظهار نظر در مورد<br />
كليت يا اجزايي از اين بحث پرداختند. در همين چارچوب، با اين انتقاد مشخص روبرو شديم كه چرا به جاي عطف<br />
توجه به جنبش كارگري، كوشيده ايم با تاكيد بر نقل قولي از لنين، اذهان كارگران و فعالين جنبش را به سوي<br />
"جنبش عمومي توده هاي مردم" برگردانيم و آنان را از مساله اصلي دور كنيم؟ به ياد مي آوريم كه در يكي از اين<br />
نقدها، اشكال كار ما را الگو برداري از "چه بايد كرد" در زمينه اي معرفي مي كردند كه مربوط به دوران گذشته است.<br />
يعني به موقعيت مشخصي كه حزب بلشويك و جامعه روسيه در اوايل قرن بيستم داشت. منظورشان اين بود كه<br />
شرايط عيني و موقعيت فعالين جنبش چپ و كارگري در ايران امروز، ربطي به وضعيتي كه لنين در آن صحبت از توجه<br />
به "جنبش عمومي مردم" كرد، ندارد.
ه)<br />
منابع<br />
(1<br />
مقاله "از تابستان تا تابستان" به قلم م. مينايي<br />
2) همانجا.<br />
(3<br />
مقاله "پيشروي جنبش رنگين كمان و تاكتيك هاي قديمي حكومتي"<br />
4 مانجا.<br />
(5<br />
پيام هفتم "نداي سرخ"<br />
6) همانجا.<br />
(7<br />
مقاله "آينده محمود" به قلم م. مينايي<br />
(8 مقاله 8"<br />
(9<br />
مرداد، نمونه زنده جنبش رنگين كمان"<br />
مقاله "درس هاي خرداد"<br />
جمعي از فعالين كارگري<br />
(jafk)<br />
15 شهريور 88<br />
سيزده آبان ما: نماد آگاهي است! پرچم آزادي است!<br />
مناسبت هاي تاريخي، يكي از پي ديگري فرا مي رسند. بعضي از آن ها، يادآور مبارزه اي بياد ماندني از جانب<br />
مردمند و بعضي ديگر، نشانه و نمادي از فريبكاري سياسي يا دست آويزي خرافي از سوي حاكمان مستبدند. براي به<br />
صحنه آوردن جنبش مردم، جنبشي كه بازتاب اعتراض كارگران و زحمتكشان حق طلب، زنان آزاديخواه، جوانان و<br />
دانشجويان نوانديش و ديگر قشرهاي ستمديده است، مي توان و بايد از مناسبت هاي نوع اول استفاده كرد. سيزده
آبان يكي از اين مناسبت هاست كه مي تواند يادمان بخشي از تاريخ معاصر كشور را به تريبوني براي اعلام آمال و<br />
خواسته هاي اساسي و مشترك ميليون ها توده تحت ستم و استثمار تبديل كند.<br />
57<br />
سيزده آبان روز به خاك افتادن چند دانش آموز در سال پنجاه و هفت توسط رژيم سلطنتي است. در اين روز حدود<br />
هفتصد دانش آموز كه بعد از تعطيلي مدارس در ساعت يازده صبح قصد داشتند در اطراف دانشگاه تهران به مبارزات<br />
دانشجويان بپيوندند به رگبار بسته شدند. چنين بود كه 13 آبان، در جريان انقلاب و از سوي مردم به پاخاسته، روز<br />
دانش آموز نام گرفت. حاصل خونفشاني دانش آموزان همانند ديگر فداكاري هاي عظيم مردم ايران در جريان انقلاب<br />
به دست گروهي فريبكار و تشنه بهره كشي و غارت دزديده شد. رژيم مستبد سلطنتي فرو افتاد اما جايش را<br />
رژيم استبداد اسلامي گرفت. چرخ اقتصاد وابسته ايران همچنان به سود سرمايه داري بزرگ و انحصارگر بوروكرات <br />
كمپرادور چرخيد. در سياست، يك نظام خشن ديني جاي استبداد پوسيده سلطنتي را گرفت اما سلسله مراتب قدرت<br />
همان كه بود باقي ماند: يعني اقليتي استثمارگر در راس جامعه نشست و جايگاه محكوم و محروم براي اكثريت اهالي<br />
حفظ شد. فرهنگ كهنه مسلط بر جامعه، دستخوش تغيير شد: به اين معني كه وزنه سنت و مذهب در اين فرهنگ<br />
نسبت به جنبه بورژوايي امپرياليستي آن سنگين تر شد.<br />
طي 31 سال حيات جمهوري اسلامي بارها ديده ايم كه حاكمان دست به دزدي يا تحريف مناسبت هاي تاريخي و يا<br />
شعارها و نمادهاي مبارزاتي مردم زده اند. 13 آبان نيز از اين دزدي در امان نماند. شايد تفاوت 13 آبان در آن باشد كه<br />
سال بعد در همين روز، واقعه مهم ديگري اتفاق افتاد. اين واقعه جديد كه مُهر جمهوري اسلامي را بر خود داشت،<br />
مفهوم مردمي سيزدهم آبان به مثابه روز دانش آموز را كنار زد و عنوان فريبكارانه “روز مبارزه با استكبار جهاني” را به<br />
آن چسباند. امروز ديگر براي بسياري در ايران و دنيا روشن شده كه سر كار آمدن رژيم اسلامي در پي سازش پنهاني<br />
ائتلاف گروهي مرتجع و ضدانقلابي با قدرت هاي بزرگ غرب انجام شد. آمريكا و اروپا به قدرت گرفتن ملاها رضايت<br />
دادند تا از راديكال شدن بيشتر جنبش توده هاي مردم، پايه گرفتن نيروهاي كوچك اما موثر كمونيست و انقلابي، و<br />
ادامه بي ثباتي اوضاع ايران بكاهند. چرا كه ادامه آن وضع، كل منطقه خاورميانه را تحت تاثير قرار مي داد، منافع<br />
درازمدتشان را به خطر مي انداخت و مي توانست به سود رقيب جهاني آن روزشان يعني بلوك امپرياليستي شوروي<br />
تمام شود.<br />
اما آتش شور انقلابي مردم ايران با ايجاد رژيم اسلامي خاموش نشد. كارگران و زحمتكشان، زنان، مردم ملل تحت<br />
ستم، با خواست و توقع آزادي و رهايي و بهروزي هنوز در ميدان بودند و حق خود را مي خواستند. جنبش ها و تشكل<br />
هاي مردمي به گرد اين خواسته ها سازمان و گسترش مي يافت. اعتصاب ها و تحصن ها و مبارزات سياسي و در برخي<br />
مناطق مبارزات مسلحانه جريان داشت. رژيم اسلامي راهي جز سركوب خونين مردم و استفاده از حربه فريبكاري و<br />
جهل و تفرقه مذهبي نداشت.
از سوي ديگر، ماه عسل جمهوري اسلامي و آمريكا اروپا هم نمي توانست زياد ادامه پيدا كند و نكرد. چرا كه<br />
آمريكا در پي اين بود كه رژيم نوبنياد اسلامي را آن طور كه منافع همه جانبه اش ايجاب مي كند، شكل دهد. ترميم<br />
ساختار وابسته اقتصادي و سياسي و نظامي كه زير ضربات انقلاب مردم آسيب ديده بود بايد به سرعت و مطابق منافع<br />
منطقه اي آمريكا انجام مي شد. نيازها و تدابير آمريكا، ائتلاف حكومتي جديد ايران را زير فشار قرار داده بود و آن را<br />
تغيير شكل مي داد. بعضي نهادها و سياست هايش مي بايد تضعيف مي شدند، و بعضي ديگر بايد رو مي آمدند و<br />
تقويت مي شدند. رژيم اسلامي بايد شكل و شمايل يك دولت بورژوا دلال و تحت سلطه را به خود مي گرفت.<br />
زير اين فشار دوگانه از پايين و بالا بر جمهوري اسلامي بود كه سفارت آمريكا در روز<br />
1358 آبان 13<br />
به وسيله<br />
جمعي از حزب الهي هاي دانشگاه هاي كشور اشغال شد و كليه كاركنانش گروگان گرفته شدند. خميني و همدستانش<br />
در راس جمهوري اسلامي، شركت در اين قمار مخاطره آميز را به جان خريدند تا سلطه سياسي و ايدئولوژيك خود بر<br />
جامعه را محكم كنند. آن ها شرايط جديد را وسيله فريب و بسيج توده ها و سركوب نيروهاي مخالف و انقلابي و<br />
جنبش هاي حق طلبانه انقلابي، و كنار زدن رقيبانش درون دستگاه دولتي كردند. نتيجه نهايي اين قمار، پذيرش<br />
زبونانه مفاد قرارداد الجزاير از سوي رژيم اسلامي و آزاد كردن گروگان هاي آمريكايي بود. در عين حال، رژيم در<br />
عرصه داخلي از اشغال سفارت سود زيادي برد. مخالفان خود را نزد توده هاي ناآگاه، به عنوان مامور و مزدور آمريكا<br />
معرفي كرد. جنبش هاي انقلابي و اعتراضي كارگري و دهقاني، زنان و ملل ستمديده را ستون پنجم بيگانه جلوه داد.<br />
قدرت رقيبان ملي مذهبي خميني را در دستگاه حكومتي به طور جدي كاهش داد. به شكرانه همه اين ها و براي<br />
ادامه فريبكاري به اصطلاح “ضد امپرياليستي”،<br />
13<br />
آبان به يك مناسبت مهم در جمهوري اسلامي تبديل شد: به<br />
فرصتي براي سخنراني هاي كليشه اي مقامات حكومتي عليه آمريكا و غرب، احتمالا كمي قبل يا بعد از اينكه<br />
امضايشان زير قراردادهاي اسارت بار نفتي و گازي، تجاري و نظامي امنيتي با اين يا آن قدرت امپرياليستي نقش<br />
ببندد! به ميداني براي به صف كردن مشتي عربده كش خشك مغز و نشئه خرافات مذهبي در خيابان ها.<br />
اما امسال بعد از سال ها قرار است كه 13 آبان متفاوتي برگزار شود. قرار است كه مردم، اين مناسبت ربوده شده و<br />
تحريف شده را دوباره از آن خود كنند.<br />
امسال 13<br />
آبان بر متن خيزش توده هاي مردمي كه از استثمار و ستم<br />
31 ساله<br />
رژيم اسلامي به حد انفجار رسيده اند برگزار مي شود. 13 آبان مي تواند و بايد فرصتي باشد براي تشديد مبارزه عليه<br />
حاكمان كودتاگر كه خون تازه نداها و سهراب ها و ترانه ها بر دستانشان مي درخشد و داغ ننگ شكنجه و كشتار<br />
31<br />
ساله مردم را بر پيشاني دارند. 13 آبان روز اعلام انزجار عمومي از باند مذهبي نظامي امنيتي ِ كلان سرمايه داران<br />
ديكتاتور است. روز كساني است كه جمهوري اسلامي را نمي خواهند، نه يك كلمه بيش نه يك كلمه كم! كساني كه<br />
فريب جناح هاي مختلف رژيم استبداد مذهبي را نخورده اند و نخواهند خورد. كساني كه مي خواهند در صف اول<br />
مبارزه عليه نظام بيدادگر سرمايه داري و اربابان و حاميان امپرياليستش بايستند. كساني كه چشم اميد به امامزاده
موسوي و كروبي و ديگر چهره هاي “موج سبز” نبسته اند و نسبت به سابقه جنايت و غارت، سياست فلج كننده كنوني<br />
و اهداف ضد مردمي اين جناح از رژيم سراپا ارتجاعي آگاهند.<br />
13<br />
آبان امسال مي تواند و مي بايد ميداني باشد براي اعلام افق ها و دورنماهاي نوين و متفاوت از جنايت و نكبت و<br />
فريبكاري جمهوري اسلامي. ميداني براي اعلام خواسته ها و شعارهاي متفاوت و پيشرو كه آينده اي روشن و آزاد از<br />
ستم طبقاتي و جنسيتي و ملي و مذهبي را به ده ها ميليون زن و مرد نويد دهد. 13 آبان مي تواند و مي بايد صحنه اي<br />
باشد براي ابراز وجود كارگران و زنان و جوانان و روشنفكران آگاه و حق طلب؛ ابراز وجود كمونيسم و انقلابي انديشي<br />
و آزاديخواهي.<br />
جمهوري اسلامي نميخوايم نمي خوايم!<br />
دين از دولت جدا باد!<br />
ما زن و مرد جنگيم! بجنگ تا بجنگيم!<br />
اعتياد، گراني، تورم و بيكاري: جمهوري اسلامي!<br />
كارگر، معلم، دانشجو: اتحاد! اتحاد!<br />
حجاب اجباري: نشانه بردگي!<br />
فقر، گراني، فساد: با حذف يارانه ها!<br />
مرگ بر دشمن علم و خرد! مرگ بر دشمن نسل جوان!<br />
كارخانه و خيابان، مدرسه و دانشگاه، نبرد تا پيروزي!<br />
“جمعي از فعالين كارگري”<br />
(JAFK)<br />
11 آبان <strong>1388</strong>
یست<br />
یعن<br />
یالت<br />
آرشيو، اطلاعيه ها و بيانيه(جافك)<br />
قطعنامه جمعی از فعالين کارگری در اول ماه مه ١٣٨٥<br />
این قطعنامه در برخی مراسم ھای اول ماه مه در تھران در ميان کارگران پخش شد.<br />
اول ماه مه، روز طبقه كارگر جھانی فرا می رسد: روز رزم ماندگار كارگران انقالبی شيكاگو در سال<br />
.١٨٨٦<br />
٢<br />
ھر<br />
سال كارگران جھان و ھمه كسانی كه كمر به نابودی استثمار و ستم بسته اند، شيپور این نبرد جھانی را به صدا<br />
در می آورند تا خواب از چشم سرمایه داران و عامالن بی حقوقی و بی عدالتی و فالكت و نكبت توده ھا بربایند.<br />
در آستانه اول ماه مه، ما جمعی از زنان و مردان كارگر كه به رسالت تاریخی و توان طبقه خود آگاھيم و خواھان<br />
پایان بخشيدن به بھره كشی<br />
انسان از انسان و ساختن دنيایی<br />
عاری از ستم ھستيم، اعالم می كنيم كه:<br />
١ حكومتھای ضد كارگری، چه زمانی كه آشكارا سياستھای خانمانسوز آزادسازی اقتصادی و خصوصی سازی را<br />
بر اساس دستورات سرمایه داری جھانی پياده می كنند، چه در دوره ای كه پشت وعده ھای عدالت خواھی و<br />
مبارزه با فساد اقتصادی پنھان می شوند، ھدفی جز تقویت نظام استثمار و بردگی ندارند. منافع آنان در نقطه<br />
مقابل منافع اساسی و خواسته ھای روز كارگران و زحمتكشان و ستمدیدگان قرار دارد.<br />
شعارھایی كه ھر حكومت ضد كارگری عليه قدرتھای سرمایه داری امپریالي<br />
دروغين<br />
٣<br />
٤<br />
٥<br />
٦<br />
می دھد فقط یك ژست<br />
"استقالل طلبی" است تا بار دیگر مردم را فریب دھد، نارضایتی عميق آنان از وضعيت نابسامان كنونی را<br />
به سوی دشمن خارجی منحرف كند و خود را از مھلكه نجات دھد.<br />
ایران و منطقه خاورميانه و دنيا در یكی از حساس ترین دوره ھا به سر می برد و خطر جنگ ھای تجاوزكارانه<br />
امپریاليستھا به ویژه آمریكا سایه افكنده است. آمریكا برای اجرای نقشه ھای برتری جویانه جھانی خود، سياستھا<br />
و اھداف حكومت ایران را بھانه كرده و به سادگی از امكان تھاجم نظامی به ایران و حتی استفاده از تسليحات<br />
ھسته ای در این جنگ حرف می زند. ما این نقشه ھای تجاوزكارانه را كه در ادامه جنایات آمریكا و متحدانش در<br />
عراق و افغانستان قرار دارد محكوم می كنيم.<br />
ما ھمه سياستھا و تبليغاتی كه در جھت كشاندن مردم به زیر پرچم آمریكا تحت عنوان دروغين "دمكراسی" و یا<br />
تحت پرچم حكومت ضد كارگری تحت عنوان دروغين "دفاع از استقالل و منافع ملی" انجام می گيرد را رد می كنيم<br />
و معتقدیم كه طبقه كارگر و توده ھای ستمدیده خود باید سرنوشت خویش را به دست گيرند و تعيين كنند.<br />
در سال گذشته، سياست سركوب و فشار عليه مبارزات كارگری ادامه یافت و در مواردی مانند اعتصاب كارگران<br />
شركت واحد اتوبوسرانی به دستگيری و ضرب و شتم و اخراج گروھی از فعاالن و كارگران مبارز انجاميد. ما این<br />
اقدامات سركوبگرانه عليه كارگران مبارز و فشار بر خانواده ھای آنان را محكوم می كنيم. ما خواھان آزادی فوری<br />
یاران دستگير شده خود ھستيم. ما خواھان بازگرداندن كارگران اعتصابی اخراج شده به سر كار خود ھستيم.<br />
كارگران ایران از حق تشكل ھای مستقل سياسی و صنفی و اجتماعی و فرھنگی خود محرومند. كارگران ایران<br />
از ابتدایی ترین حق مقاومت و مبارزه ی<br />
حق اعتصاب ھستيم.<br />
٧<br />
حق اعتصاب محرومند. ما خواھان حق تشكل ھای مستقل كارگری و<br />
زنان نيمی از جامعه اند. زنان نيمی از طبقه كارگر و خانواده كارگری را تشكيل می دھند. زنان كارگر مانند بقيه<br />
زنان جامعه از ستم جنسيتی رنج می برند. زنان كارگر و زحمتكش در محيط كار از استثماری شدیدتر از مردان در<br />
رنجند و بی حقوق ترند. ما خواھان رفع تبعيض جنسيتی از زنان جامعه و پایان بخشيدن به ھمه نابرابریھا و<br />
فشارھا و ستم ھای ویژه ای ھستيم كه در این نظام مردساالر بر زنان اعمال می شود. ما خواھان دستمزد برابر<br />
در مقابل كار برابر بدون در نظر گرفتن جنسيت كارگران ھستيم. ما خواھان برخورداری زنان كارگر از تسھي<br />
ھستيم كه به سالمت جسم و روح آنان كمك كند.
یھا<br />
نيي<br />
یست<br />
٨ كارگران "خارجی" و مشخصا كارگران افغانی ساكن ایران تحت استثمار بسيار شدید قرار دارند. ھيچگونه<br />
حقوق صنفی و اجتماعی ندارند.<br />
دائما با خطر دستگيری و اخراج از ایران روبرو ھستند. كارفرمایان از موقعيت<br />
متزلزل آنان برای پایين نگھداشتن سطح دستمزدھا و ایجاد رقابت و تفرقه در صفوف كارگران بيشترین استفاده را<br />
می كنند. این كارگران "خارجی" بخشی از طبقه كارگرند. بخشی از طبقه جھانی ما ھستند و با ما منافع مشتركی<br />
دارند. ما خواھان رفع ھرگونه تبعيض عليه كارگران افغانی ھستيم. ما ھر گونه فشار و تھدید و توھين عليه این<br />
كارگران را محكوم می كنيم. ما عليه سياستھا و تبليغات تفرقه افكنانه ای ھستيم كه از سوی مراجع و رسانه<br />
دولتی و بازوھای به اصطالح كارگری حكومت عليه كارگران افغانی به پيش می رود. اخراج كارگران افغانی<br />
باید متوقف شود!<br />
٩<br />
كارگران ایران ھمچنان در معرض شكل ھای قرون وسطایی استثمار و سازماندھی كار قرار دارند. قراردادھای<br />
موقت كه شكلی از برده داری مدرن تحت سرمایه داری است به طور مستقيم بخش بزرگی از طبقه كارگر را اسير<br />
كرده است و به طور غير مستقيم بر شرایط عمومی ھمه كارگران تاثير می گذارد. سياست بيكارسازی و به<br />
اصطالح "تعدیل نيروی كار" كه توسط بانك جھانی و صندوق بين المللی پول به سرمایه داری ایران دیكته شده،<br />
ھمچنان از صفوف طبقه ما قربانی می گيرد، خانواده ھا را به روز سياه می نشاند و فقر و گرسنگی و خودكشی و<br />
تن فروشی<br />
١٠<br />
و مصائب اجتماعی<br />
دیگر را دامن می<br />
زند.<br />
ما خواھان پایان بخشيدن به قراردادھای<br />
موقت، عقد<br />
قراردادھای دائمی و برخورداری ھمه كارگران از بيمه كارگری، حق بازنشستگی و سایر حقوق ابتدایی و مسلم<br />
كارگری ھستيم. ما سياست بيكارسازی را محكوم می كنيم. ما سياستھای تعدیل اقتصادی و طرح ھای ویرانگر<br />
سرمایه داری جھانی برای اقتصاد ایران را محكوم می كنيم.<br />
مبارزه كارگران از مبارزات بقيه زحمتكشان و ستمدیدگان جامعه جدا نيست. كارگران در راه رھائی از استثمار<br />
و ستم و كسب حقوق سياسی<br />
و اقتصادی<br />
و فرھنگی<br />
خود، نمی<br />
توانند به مقاومت و مبارزه بقيه طبقات و<br />
قشرھای محروم و تحت ستم بی توجه بمانند. كارگران رسالت متحد كردن و رھبری كردن این نيروھای اجتماعی<br />
را به دوش می كشند. ما ھرگونه ستم ملی، مذھبی و جنسيتی را محكوم می كنيم. ما از مقاومت و مبارزه<br />
راستين دانشجویان و زنان و مردم مناطق تحت ستم ملی<br />
سرنوشت حمایت می كنيم.<br />
١١<br />
و مذھبی<br />
در مسير آزادی<br />
و رھائی<br />
و حق تع<br />
قدرت طبقه كارگر در اتحاد و ھمبستگی و تشكيالت كارگران است. تعصب و تبعيض بر مبنای مليت، جنسيت،<br />
كيش و آیين و دین، سن و سابقه، با منافع طبقه ما در تضاد است. متعلق به طبقه ما نيست. انعكاس دیدگاه و<br />
منفعت طبقات استثمارگر است. ما مخالف دامن زدن به اینگونه تعصب ھا و تبعيض ھا در صفوف كارگران ھستيم و<br />
معتقدیم كه چنين كاری فقط به تفرقه و پراكندگی می انجامد و در خدمت دشمنان طبقه كارگر قرار می گيرد. ما<br />
خواھان ایجاد فضای سالم و آزاد و رفيقانه در بين كارگران ھستيم تا در مورد راه ھای مبارزه، اھداف مبارزه و آینده<br />
ای كه باید به سود طبقه كارگر ساخته شود به بحث و گفتگو و نقد و تبادل نظر بپردازند و به وحدت و ھمبستگی<br />
بيشتری دست پيدا كنند.<br />
١٢<br />
طبقه كارگر یك طبقه جھانی است و مبارزه كارگران و زحمتكشان و ستمدیدگان در ھر گوشه دنيا، جزئی از یك<br />
مبارزه جھانی عليه ستم و استثمار است و باید مورد توجه و حمایت كارگران ایران قرار گيرد. ما از ھمه شكل ھای<br />
مبارزات راستين انقالبی، آزادیخواھانه، ضد امپریالي<br />
و حق طلبانه ای<br />
زحمتكشان و ستمدیدگان از فرانسه گرفته تا نپال، از آمریكا گرفته تا تركيه و<br />
كنيم.<br />
...<br />
كه توسط طبقه كارگر و سایر<br />
به پيش می رود، پشتيبانی می<br />
جمعی از فعالين کارگری<br />
اردیبھشت<br />
١٣٨٥
محمود صالحي، كارگر مبارز، آزاد بايد گردد<br />
دستگيري محمود صالحي حمله به جنبش كارگران و تشكل هاي مستقل كارگري است.<br />
اين عمل تلاشي بيهوده براي خاموش كردن صداي مقاومت و اعتراض كارگران است.<br />
مي خواهند كارگر حق طلب نباشد، مبارزه جو نباشد، آگاه و متحد و متشكل نباشد.<br />
مي خواهند كارگر پرچمدار رهايي و آزادي ستمديدگان نباشد.<br />
با اين كارها مي خواهند نظام بهره كشي از كارگران و غارت مردم<br />
به وسيله سرمايه هاي داخلي و خارجي را مستحكم كنند.<br />
اينها كارگر را مطيع و سر به زير و برده مزدي مي خواهند.<br />
ولي ما چنين نيستيم و نخواهيم بود.<br />
براي آزادي محمود صالحي مبارزه مي كنيم.<br />
شعار هر كارگر: زنداني سياسي آزاد بايد گردد!<br />
كارگر قهرمان، رهبر زحمتكشان،پر خروش پر توان،عليه دولت سرمايه دار<br />
ارديبهشت 1386<br />
جمعي از فعالين كارگري
وقتي كه سرمايه، ترور مي كند<br />
شنيدن خبر ترور مجيد حميدي از فعالان كارگري در شهر سنندج توسط جوخه مرگ رژيم سرمايه و جهل، خشم همه<br />
كارگران<br />
مبارز و آگاه، همه رزمندگان راه و آرمان طبقه كارگر، همه آزاديخواهان و استبداد ستيزان را برانگيخته است.<br />
اينك مجيد حميدي كه مبارزه حق طلبانه خود را از طريق كميته هماهنگي به پيش مي برد، با مرگ دست و پنجه نرم<br />
مي كند. پرسشي كه در برابر همه ما قرار گرفته اينست كه ترور سنندج نشانه چيست؟ و پرسش مهمتر اينست كه در<br />
برابر اين جنايات چه بايد كرد؟<br />
بدون شك، دست زدن به چنين اقداماتي در شرايط كنوني، فقط و فقط نشانه ترس و زبوني و ضعف حكومت سرمايه<br />
است. رژيم در مقابل نارضايتي عمومي و گسترش جنبشهاي اجتماعي از جنبش كارگري گرفته تا جنبشهاي زنان و<br />
دانشجويان و معلمان و... به تكاپو افتاده است. رژيم در عكس العمل به جنبشهاي مردمي، در درجه اول عناصر آگاه و<br />
مبارزي كه در صف اول ايستاده اند را آماج قرار مي دهد. هدفش اينست كه با اين كار، امكان آگاه و متشكل شدن را<br />
از توده هاي معترض و به جان آمده سلب كند. و اتفاقي نيست كه اين ترور در كردستان انجام مي شود. سابقه<br />
مبارزاتي، فضاي سياسي حاكم كه حاكي از انفراد رژيم است، و گسترش شكل هاي مختلف سازمان يابي اعتراض و<br />
مقاومت مردم، كردستان را به يك نقطه ضعف مهم جمهوري اسلامي تبديل كرده است. حكومت مي داند كه اگر در<br />
آينده نزديك، جامعه در گير تلاطم هاي بزرگ سياسي شود، كردستان از نخستين مناطقي خواهد بود كه كنترل بر آن<br />
را از دست خواهد داد. حكومت با اين ترور و اقدامات مشابه ديگر، دارد خود را براي چنين احتمالي آماده مي كند.<br />
پس بهتر است مبارزان جنبشهاي اجتماعي گوناگون نيز از همين امروز خود را آماده تحولات فردا كنند.<br />
دراين اوضاع، شم طبقاتي حكومت سرمايه خوب كار مي كند و طبقه كارگر را به عنوان دشمن طبقاتي خود خوب<br />
تشخيص مي دهد. از اين رو، ماموران و خبرچينان خود را واداشته كه حركت هاي مقاومت جويانه و تعرضي كارگران را<br />
زير نظر بگيرند. آنان در پي هر مبارزه كارگري، شماري از مبارزان و سازمان دهندگان جنبش را مي ربايند و به<br />
سياهچال ها روانه مي كنند. شماري از كارگران حق طلب را از اخراج مي كنند و در معرض تهديد و فشار دائمي قرار<br />
مي دهند. و در شرايطي، كساني مانند مجيد حميدي را نيز ترور مي كنند. در مقابل، ما بايد روحيه ترديد نكردن و پا<br />
پس نكشيدن در برابر ترور و سركوب دولتي را همه جا تبليغ كنيم. بايد اين حقيقت را از زبان طبقه كارگر به گوش<br />
جامعه برسانيم كه جنگيدن عليه ماشين دولتي ستم و استثمار عين زندگي است و نجنگيدن عين مرگ است. پاسخ<br />
فوري كه بايد به اين فشارها و سركوب ها داد، تلاش پيگيرانه براي مبارزه اي سازمان يافته تر با اهدافي روشن تر،<br />
پيش گذاشتن خواسته هاي مهمتر و ريشه اي تر، و دامن زدن به حركتي متحدانه در سطح جنبش كارگري و فراتر از<br />
آن، در سطح جنبشهاي مختلف اجتماعي است.
در عين حال، ترور مجيد حميدي براي همه ما فعالان كارگري و فعالان ساير جنبشهاي اجتماعي درسي را در بر دارد.<br />
نبايد به خود اجازه خوشخيالي بدهيم. ديدن شكاف ها و نقاط ضعف واقعي رژيم و امكاناتي كه براي گسترش مقاومت<br />
و اعتراضات كارگران و توده هاي ستمديده پديد آورده، نبايد ما را از ماهيت سركوبگرانه آن غافل كند. نبايد اجازه<br />
دهيم كه توهمات رفرميستي و بيراهه هاي سازش، فعاليت ها و تشكل هاي ما را به علني گرايي و قانوني گرايي مبتلا<br />
كند. اگر در پيشبرد مبارزه به نقش پليس سياسي كم بها بدهيم بايد انتظار ضربات جدي را داشته باشيم. تجربه<br />
مبارزه طبقاتي در ايران و همه دنيا سرشار از نمونه هاي دردناك در اين زمينه است.<br />
در دوران تكان هاي بزرگ سياسي كه در راهست، اگر طبقه كارگر به رهبر انقلابي مردم تبديل نشود و يا آگاهانه و<br />
پيگيرانه در اين راه تلاش نكند، فاجعه اي دهشتناكتر از ضدانقلابي كه از دل انقلاب<br />
1357 سر<br />
بلند كرد در انتظار<br />
جامعه ما خواهد بود. بنابراين مهمترين وظيفه طبقه ما در قبال اوضاع كنوني، وظيفه سياسي اوست. آنچه تعيين مي<br />
كند كه مبارزات حق طلبانه روزمره توده هاي كارگر واقعا به يك مدرسه جنگ در خدمت آماده شدن براي جنگ<br />
واقعي طبقاتي تبديل شود، تلاش همزمان براي اتحاد كارگران پيشرو در تشكل هاي منضبط انقلابي و دور از چشم<br />
پليس سياسي، و در مرزبندي روشن با بيراه هاي رفرميستي و اكونوميستي است. ضعيف تر شدن حاكميت، امكان<br />
پيشروي سريعتر در اين راه انقلابي را فراهم كرده است.<br />
فردا از آن طبقه كارگر است!<br />
جمعي از فعالين كارگري<br />
30 مهر 1386
فعالان جنبش دانشجويي، فرزندان آگاه مردم، بايد فورا و بدون قيد و شرط آزاد شوند!<br />
چند ده تن از دانشجويان مبارز از گرايش هاي گوناگون سياسي و عقيدتي همچنان در زندان به سر مي برند.<br />
فشارهاي روحي و جسمي بر آنان براي اعتراف به اتهامات واهي ادامه دارد. مقامات و رسانه هاي وابسته به پرونده<br />
سازي براي اين مبارزان مشغولند. خطر صدور حكم هاي سنگين و حبس طولاني، شماري از آنان را تهديد مي كند.<br />
اين تهديدي عليه همه جنبش هاي اجتماعي حق طلب و آزاديخواه است.<br />
جرم دانشجويان دستگير شده چيست؟ تبليغ خواسته هاي مردم. دفاع از مبارزات كارگران و معلمان و زنان و همه<br />
زحمتكشان و ستمديدگان جامعه. مخالفت با سركوبگران داخلي و مداخله جويان خارجي. جرم آنان، تبليغ ضرورت<br />
اتحاد و همبستگي طبقات و قشرهاي تحت استثمار و ستم در مقابل دولت سرمايه دار و سرمايه داري جهاني است.<br />
جرم آنان اينست كه جرات كرده اند، به ميدان آمده اند و در مقابل تهديد و چماق سركوب تسليم نشده اند. جرم آنان<br />
هم صدايي با مبارزات كارگران شركت واحد اتوبوسراني، كارگران كشت و صنعت نيشكر هفت تپه، و ده ها هزار كارگر<br />
ديگري است كه هر روز در سراسر كشور عليه فقر و فلاكت و فساد به مقاومت و اعتراض بر مي خيزند. جرم آنان، آگاه<br />
بودن و تلاش براي انتشار اين آگاهي در جامعه است.<br />
كارگران حق طلب و مقاوم! مبارزان جنبش كارگري!<br />
سركوب جنبش دانشجويي و دستگيري فعالانش كاملا به ما مربوط است. اين جنبش يك بخش مهم از بدنه بزرگ<br />
مبارزه اي است كه هدفش پيروزي و بهروزي همه محرومان جامعه است. دفاع از جنبش دانشجويي، اعتراض عليه<br />
سركوب دانشجويان مبارز، و اعلام همبستگي با اين جنبش در جريان اعتراضات و اعتصابات كارگري، وظيفه ماست.<br />
مقامات براي اينكه ما را بترسانند مسلما تبليغ خواهند كرد كه اعلام همبستگي كارگران با دانشجويان مساوي است با<br />
فعاليت سياسي! بگذاريد هر چه دلشان مي خواهد بگويند. مگر غير از اينست كه دولت سرمايه داران به هر گوشه<br />
زندگي مردم، رنگ سياست هاي خود را زده است؟ در اين جامعه همه چيز سياسي است. باتومي كه در جريان اعتصاب<br />
و تحصن كارگري به سر ما مي خورد و باتومي كه در دانشگاه تن دانشجويان را كبود مي كند، هر دو سياسي است.<br />
مساله اينست كه چه سياستي درست و مردمي است و چه سياستي نادرست و ضد مردمي. همبستگي جنبش كارگري<br />
با جنبش دانشجويي و همه جنبش هاي اجتماعي ديگر يعني تقويت سياست درست و مردمي. يعني گامي براي<br />
نزديكتر شدن به افق پيروزي و رهايي. بياييد تا اين گام را محكمتر و متحدانه تر برداريم.<br />
فردا از آن طبقه كارگر است!<br />
جمعي از فعالين كارگري - آذر 1386
حرف اينها و حرف ما<br />
مي گفتند كه پول نفت را به سر سفره هايمان مي<br />
آورند .<br />
اما مي بينيم كه صبح به صبح، گراني و فقر را در بازار تحويل مان<br />
مي گفتند<br />
مي دهند .<br />
كه نماينده عدالت اند واز مستضفان و كوخ نشينان حمايت مي كنند .<br />
اما مي بينيم كه كارگران را صد تا صد، و هزار تا هزار تا، بيكار مي<br />
مي گفتند كه در دين وآئين شان بايد دست كارگر را<br />
كنند .<br />
بوسيد .<br />
اما مي بينيم كه كارگرآگاه و حق طلب را در خيابان شلاق مي<br />
زنند .<br />
قائلند .<br />
مي گفتند كه براي زن، بالاترين<br />
ارزش و جايگاه را<br />
اما مي بينيم كه زن را در شرع وعرف يك موجود درجه دوم<br />
و يك<br />
ماشين جوجه كشي<br />
مي بينيم كه با حجاب اجباري، صيغه، سنگسارو جدا سازي جنسيتي،<br />
اسارت زن را تحكيم مي<br />
كنند .<br />
مي گويند كه اينجا آزاد ترين جامعه دنيا<br />
است .<br />
اما مي بينيم كه زندان ها پراست از كارگران و زنان و جواناني كه حرف حق مي زنند،<br />
آزادي مي خواهند، به ستم و تبعيض گردن نمي گذارند و با استثمار مبارزه مي<br />
مي دانند .<br />
كنند .<br />
مي گويند مردم اينجا از همه ي مردم دنيا،<br />
شادتر و خوشبخت<br />
ترند .<br />
اما ميليون ها معتاد به مواد مخدر، هزاران مورد خود كشي در سال، هزاران مورد تن فروشي و تجارت<br />
و صدور بردگان جنسي، نشانه ي بي آيندگي و فقرمردم و انحطا ط و بن بست جامعه<br />
مي گويند معلم و مجري اخلاق و امنيت در جامعه<br />
اما مقام انتظامي شان در خلوت، بساط فساد پهن مي<br />
مي گويند با<br />
است .<br />
اند .<br />
كند .<br />
”<br />
استكبار جهاني ” مخالفند و هيچ وقت در طول تاريخ،
اين كشور به اندازه ي امروز مستقل نبوده است .<br />
اما مي بينيم كه به ثروت هاي كشور چوب حراج زده اند، منابع را پيش فروش كرده اند،<br />
و زندگي مردم را به نفت و نظر لطف اربابان بازار جهاني نفت وابسته نگاه داشته<br />
اند .<br />
مي بينيم كه براي پر كردن جيب خود و سرمايه داران بين المللي، دستور خارجي ها را به اجراء مي گذارند،<br />
و روزگار كارگران و زحمتكشان را با سياست ” خصوصي سازي اقتصاد“ تيره و تار مي<br />
و ما مي گوئيم<br />
با نظام سرمايه داري<br />
اينها را<br />
كنند .<br />
كه :<br />
نمي خواهيم .<br />
مخالفيم .<br />
در برابر فشار و سركوب<br />
و تهديد كوتاه نمي<br />
آئيم .<br />
و برا ي ساختن جامعه اي آزاد از بهره كشي انسان از انسان، آزاد از ستم جنسي و ملي و مذهبي،<br />
آزاد از وابستگي و سلطه سرمايه جهاني، آزاد از خرافه و جهل،<br />
آزاد از تاريك انديشي و كهنه پرستي، مبارزه مي<br />
”جمعي از فعالين<br />
ارديبهشت<br />
كنيم .<br />
كارگري “<br />
1387
حلقه هاي پيوند بحران و سركوب<br />
دستگيري محسن حكيمي و ابراهيم مددي، دو تن از فعالان شناخته شده جنبش كارگري، پرسش ها و نگراني هاي<br />
زيادي را در ميان كوشندگان آگاه اين جنبش و ساير جنبش هاي اجتماعي دامن زده است. از خود مي پرسيم كه آيا<br />
اين دستگيري ها سرآغاز دور جديدي از سركوب مبارزان است؟ آيا اتفاقات جديدي در شرف وقوع است كه حكومت<br />
سرمايه داري پيشاپيش عكس العمل نشان مي دهد؟ آيا يك بگير و ببند "معمولي" است كه طي سال هاي اخير بارها<br />
شاهدش بوده ايم؟<br />
به نظر ما اين اقدام سركوبگرانه، نگاهي جدي و برخوردي جدي را از جانب همه ما مي طلبد. عاجلترين كاري كه<br />
بايد انجام شود: افشاء و محكوم كردن هر چه وسيعتر اين دستگيري ها در ميان كارگران و به طور كلي در سطح<br />
جامعه است. تلاش براي سازماندهي اعتراض هاي مشخص حول خواست آزادي بدون قيد و شرط و فوري حكيمي و<br />
مددي، و نيز همه مبارزان زنداني (اعم از فعالان جنبش كارگري و جنبش هاي اجتماعي) است.<br />
همانطور كه بارها گفته ايم، ما بايد براي تبديل اين خواسته به دغدغه كارگران معترض و حق طلب كه درگير<br />
مبارزات گوناگون روزمره هستند، تلاش كنيم. اين تلاش ممكنست در مواردي به نتيجه فوري و دلخواه نرسد.<br />
ممكنست نتوانيم سطح آگاهي توده هاي كارگر را در اين يا آن مبارزه معين به اندازه اي ارتقاء دهيم كه ربط مستقيم<br />
مبارزه براي آزادي فعالان جنبش كارگري و مقابله با اينگونه اقدامات سركوبگرانه را با منافع و اعتراضات جاري خود<br />
درك كنند. ولي تلاش ما مسلما در برخي محيط ها و مبارزات ثمر خواهد داد و شعار آزادي مبارزان اسير به شعار<br />
بخش هايي از كارگران تبديل خواهد شد. حتي در محيط هايي كه ما با پاسخ مثبت فوري و موثر روبرو نشويم، مي<br />
توانيم مطمئن باشيم بذري كه امروز فقط در دل پيشروترين ها نشسته است، به رشد نهال آگاهي در فرداي مبارزه<br />
توده هاي كارگر كمك خواهد كرد.<br />
به علاوه همراه با اين مبارزه مشخص و براي تعميق و موثرتر كردن آن، بايد بتوانيم علل دستگيري هاي كنوني و<br />
دورنما و نتيجه آن را تا حد ممكن مطرح كنيم. به عقيده ما، اين دستگيري ها را نبايد اقدامي حساب نشده و يا<br />
خودسرانه تلقي كرد. اين دستگيري ها به معضلات اقتصادي و سياسي كه مقابل پاي دولت طبقاتي قرار گرفته، كاملا<br />
ربط دارد:<br />
يكم، اين دستگيري ها به طرح تشديد استثمار، شوك تراپي و حذف يارانه ها كه همه جناح هاي حكومتي با آن<br />
توافق اساسي دارند و به يك "مساله ناموسي" نظام سرمايه داري تبديل شده، مرتبط است. براي اينان روشن است
كه اجراي قطعي اين سياست اقتصادي و البته تاثيرات ناگزير بحران نظام جهاني سرمايه داري امپرياليستي بر ساختار<br />
وابسته ايران، عكس العمل اعتراضي گسترده توده هاي كارگر و زحمتكش را در پي خواهد داشت. همانطور كه تجربه<br />
اجراي اين سياست ها در كشورهاي مختلف نشان مي دهد، اين عكس العمل اعتراضي به شكل انفجاري بروز مي كند<br />
و با خود روندهاي خارج از كنترل و خطرناكي را براي نظام هاي طبقاتي حاكم به همراه مي آورد. مساله اينست كه<br />
ركود و فلاكت، گراني و بيكار سازي هاي گسترده در راه است و اين شرايط بي پاسخ نخواهد ماند. بخشي از تدابير<br />
پيشگيرانه حاكمان براي مهار اين انفجار اجتماعي و پيامدهاي سياسي آن، تجهيز و آماده سازي نيروهاي ويژه<br />
سركوب براي برقراري حكومت نظامي و سركوب مستقيم تظاهرات ها و اعتصابات توده اي محتمل است. مقامات<br />
نظامي و انتظامي رژيم، اين هدف را علنا در جريان برگزاري رزمايش هاي درون شهري اخير به زبان آوردند. اما بخش<br />
ديگر اين تدابير، حمله به فعالان و مبارزان آگاه جنبش هاي اجتماعي از هم اكنون است. با اين كار تلاش مي كنند در<br />
ميان فعالاني كه مي توانند و مي بايد وظيفه افشاي سياست هاي خانمان برانداز حاكمان و كمك به سازماندهي و<br />
جهت دادن به مبارزات توده ها را به دوش گيرند، ترس ايجاد كنند و آنان را به انفعال و سكوت وادارند. با اين كار<br />
تلاش مي كنند كه صحنه پر تلاطم اعتراضات و انفجارهاي اجتماعي فردا، از فعالان و مبارزاني كه قادرند نقشي<br />
تاثيرگذار ايفا كنند، خالي شود. به عقيده ما، حكومت فعالان شناخته شده جنبش كارگري و ساير جنبش هاي<br />
اجتماعي را آماج فوري حمله قرار مي دهد، تا پيام ارعاب و انفعال را سريعتر به جامعه منتقل كند. حكومت به شدت<br />
در مقابل فراخوان هايي كه كارگران و زحمتكشان را به مقابله فعال با تهاجم وحشيانه سرمايه داري دعوت كند،<br />
احساس خطر مي كند. حكومت به شدت در مقابل تلاش توده هاي كارگر براي دستيابي به سطوح و اشكال مختلفي از<br />
تشكل هاي مبارزاتي و مستقل از نظام، احساس ضعف مي كند. هجوم بي تبعيض حاكمان به مبارزان و فعالان جنبش<br />
كارگري (با جهت گيري ها و گرايش هاي گوناگون و حتي مخالف يكديگر) پيش از هر چيز نشانگر اين احساس ضعف و<br />
خطر در شرايط فرارسيدن امواج بلند بحران است.<br />
دوم، تضاد با طبقه كارگر و بقيه بخش هاي مردم، تنها تضادي نيست كه گريبانگير طبقه حاكمه ايران است. حاكمان<br />
اسلامي، تضادهاي جناحي هم دارند. اين رشته از تضادها نيز در شرايط تعميق بحران مي توانند عمق بيشتري پيدا<br />
كنند و به چند پارگي و ضعف نظام و دولت سرمايه داري دامن بزنند. در افق نزديك، تضادها و رقابت هاي جناحي<br />
هيئت حاكمه مي تواند در جريان انتخابات رياست جمهوري سال 88 بيش از پيش بالا بگيرد. كارزارهاي انتخاباتي اين<br />
بار نيز مثل هميشه با عوامفريبي و دروغ و وعده، رقم خواهد خورد. مساله اي كه نبايد از آن غافل شويم، تلاش جناح<br />
هاي رقيب حكومتي براي تاثير گذاري بر بخش هاي مختلف مردم (منجمله كارگران) و تبديل آنان به پايگاه و مدافع<br />
خود در اين رقابت ارتجاعي خواهد بود. هيچ ديوار غير قابل نفوذي بين اين تلاش ها و تبليغات عوامفريبانه با افكار<br />
عمومي كشيده نشده است. ساده انديشي است اگر فكر كنيم تضاد عيني و آشتي ناپذير ميان طبقه كارگر و توده هاي<br />
مردم با طبقه حاكم، اين عوامفريبي ها را خود به خود خنثي خواهد كرد. رژيم با تشديد سركوب فعالان جنبش هاي<br />
طبقاتي و اجتماعي تلاش مي كند صحنه را براي برپايي بي دردسر (يعني بدون مقاومت و افشاگري در مورد) اين
انتخابات عوامفريبانه آماده كند. به علاوه، اگر اين يا آن جناح حكومتي احساس كند كه بخش ها يا عناصري از جنبش<br />
كارگري و ساير جنبش ها احتمال دارد به نيروي ذخيره يا موتلف جناح رقيبش تبديل شوند، دست روي دست نخواهد<br />
گذاشت و براي خنثي كردن آنها به هر وسيله وارد عمل خواهد شد.<br />
سوم، طبقه حاكمه ايران تضادها و كشمكش هاي بين المللي خاص خود را هم دارد. همه تلاش حاكمان اسلامي در<br />
اين دوره اينست كه به قدرت هاي امپرياليستي اثبات كنند كه نه تنها مي خواهند منافع نظام سرمايه داري جهاني در<br />
اين كشور و منطقه را به خوبي تامين كنند، بلكه رژيمي با ثبات و قوي و ماندگار را نمايندگي مي كنند؛ بنابراين به نفع<br />
طرفين است كه فشارهاي سياسي و تحريم هاي اقتصادي با هدف حك و اصلاح يا تغيير رژيم اسلامي كاملا كنار<br />
گذاشته شود. در چنين شرايطي، وقتي كه برخي نهادهاي بين المللي بر مبناي منافع و مصالح خود فشارهايي را بر<br />
جمهوري اسلامي اعمال مي كنند (مثلا قطعنامه اخير نهاد حقوق بشر سازمان ملل عليه عملكرد رژيم ايران)، طبقه<br />
حاكمه نيز خود را ناچار به ضد حمله مي بيند تا به اصطلاح نشان دهد "بيدي نيست كه به اين بادها بلرزد". با توجه<br />
به اينكه در فشار سياسي اخير سازمان ملل، مشخصا سركوب فعالان و تشكل هاي كارگري در ايران طي سال گذشته<br />
محكوم شده است، مي توانيم بگوييم كه دستگيري هاي جديد با نيم نگاهي به اين فشار نيز صورت گرفته است و<br />
حالت دهن كجي به آن قطعنامه را هم دارد.<br />
بايد تاكيد كنيم كه اشاره ما به وجود مجموعه اي از تضادها و تاثيرات هر يك بر سياست ها و تدابير هيئت حاكمه،<br />
به هيچ وجه به معني مرتبط دانستن اين گرايش و يا آن عنصر فعال كارگري و اجتماعي به دعواها و كشمكش هاي<br />
جناحي يا بين المللي نظام حاكم نيست. هدف ما روشن كردن پيچيدگي هاي صحنه و تداخل و تاثير گذاري متقابل<br />
تضادهاي گوناگوني است كه ماهيت هاي متفاوت دارند. آنچه در اين صحنه پيچيده مي بايد راهنماي عمل فعالان و<br />
مبارزان راستين راه رهايي طبقه كارگر و توده هاي مردم باشد، وضوح و پيگيري و پايداري در مورد اهداف انقلابي و<br />
منافع اساسي طبقاتي، و ترسيم مداوم خط مرزهاي روشن با اهداف و راهبردها و راهكارهاي دشمنان طبقاتي (از هر<br />
جناح، داخلي يا خارجي) است.<br />
ما خواهان آزادي فوري و بدون قيد و شرط محسن حكيمي و ابراهيم مددي هستيم!<br />
همه زندانيان سياسي و عقيدتي بايد فورا آزاد شوند!<br />
فردا از آن طبقه كارگر است!<br />
"جمعي از فعالين كارگري"<br />
دي ماه 78
پيام جمعي از فعالين كارگري (jafk) به<br />
كميته برگزاري كارزار زنان 2009 در استكهلم<br />
با درود هاي گرم انقلابي<br />
مي خواهيم حمايت و همبستگي خود با سمينار و راهپيمائي شما زنان راديكال به مناسبت روز جهاني زن را ابراز<br />
كنيم. ما معتقديم كه كارگران آگاه و انقلابي نه فقط بايد تفكرات و رفتارھا و ارزش ھاي پدرسالارانه و مردسالارانه را<br />
نشانه بگيرند بلكه بايد به برابري و رھايي زنان متعهد شوند. و رهايي زنان يعني رهايي ھمه زنان جامعه بشري،<br />
منجمله زنان كارگر؛ از فرودستي و ستم جنسيتي.<br />
ستم بر زنان يكي از ستون ھاي مھم جامعه طبقاتي است. اقتصاد و سياست و فرھنگ و ايدئولوژي حاكم از موقعيت<br />
فرو دست زنان در جامعه پروار مي شود و به نوبه خود اين موقعيت ناعادلانه را توجيه و تحكيم مي كند.<br />
بخشھاي<br />
بزرگي از جامعه منجمله مردان كارگر و زحمتكش به تفكرات و رفتارھاي پدرسالارانه و مردسالارانه آغشته اند و در<br />
محل كار، خانه و به طور كلي در جامعه با زنان رفتاري تحقيرآميز و ستمگرانه دارند. اين تفكرات و رفتارھا مستقيما به<br />
حفظ و تحكيم نظام طبقاتي حاكم و ادامه استثمار و ستم خدمت مي كند. رفتار و كردار هر كارگر واقعا انقلابي بايد در<br />
خدمت افشاگري و روشنگري در زمينه مساله زن و ستم جنسيتي در جامعه و دنيا باشد؛ و جمع ما براي اشاعه اين<br />
رفتار و كردار در صفوف جنبش كارگري تلاش مي كند. به عقيده ما فعاليت جنبش زنان منجمله تلاش هاي راديكال<br />
در چارچوب كارزار، بخشي مهم از مبارزه گسترده اي است كه هدفش پيروزي و بهروزي همه محرومان جامعه است. ما<br />
دفاع از جنبش زنان، اعتراض عليه سركوب زنان مبارز، و<br />
اعلام همبستگي با اين جنبش در جريان اعتراضات و<br />
اعتصابات كارگري را وظيفه خود مي دانيم. در اين راه، مي كوشيم دوشادوش شما با جھل و خرافه نبرد كنيم و افكار<br />
علمي و پيشرو و واقعيات مستند را تبليغ كنيم. به ويژه آن كه استثمارگران حاكم با استفاده از فريبكاري مذھبي و<br />
احكام ديني زن ستيزانه مي خواھند در صفوف مردم تفرقه بيندازند و بر خر مراد سوار بمانند.<br />
امسال در شرايطي هشت مارس را جشن مي گيريم كه دنيا شاھد تلاش و كشمكش قدرتھاي امپرياليستي، دولتھاي<br />
مرتجع وابسته و نيروھاي بنيادگراي كهنه پرست، در شرايط اوج گيري بحران ساختاري نظام جهاني سرمايه داري<br />
است. اين وضعيت مسلما بر زندگي، مبارزه و آينده زنان و ھمه ستمديدگان تاثير خواھد گذاشت. جنبش رھايي زنان<br />
در مقابل اين وقايع و تحولات، منفعل و دست بسته و بي طرف باقي نخواهد ماند. منافع اساسي و درازمدت زناني كه از<br />
ستم مضاعف در رنجند، از منافع و آرمان كمونيسم يعني نبرد براي ساختن دنيايي آزاد از طبقات و همه مصائب جامعه<br />
طبقاتي جدا نيست. اين هم ديگر، واقعيتي آشكار است كه بخشي مهم و رو به افزايش از طبقه كارگر جهاني را كه<br />
نيروي رهبري كننده نبرد براي كمونيسم است، زنان تشكيل مي دهند. باشد تا شاهد حضور فزاينده و تعيين كننده<br />
زنان آگاه در نقش هاي رهبري كننده و تصميم گيرنده انقلاب كمونيستي باشيم.
در خاتمه مي خواهيم اين موضع مهم را تكرار كنيم كه "اگر زنان در زندگي سياسي شركت نكنند، نمي توان از<br />
دمكراسي كامل و پايدار حرفي زد تا چه رسد به سوسياليسم." و مي خواهيم اين حكم شاعرانه و عميق را نيز بازگو<br />
كنيم كه: "زنان نيمي از آسمان را بر دوش دارند؛ و بايد همه آن را به چنگ آورند!"<br />
گرامي باد هشتم مارس روز جهاني زن!<br />
بدون رهائي زن، رهائي از ستم طبقاتي نا ممكن است!<br />
جمعي از فعالين كارگري<br />
مارس 2009<br />
برابر با 16<br />
اسفند 87
شركت در انتخابات:<br />
انتخاب فقر، بيكاري، استبداد!<br />
روي سخن با شماست! ھمه شما. نه فقط زنان و مردان كارگر، كه ھمه زحمتكشان. روي سخن با زنان ستمديده و حق<br />
طلب، دانشجويان آزاديخواه، معلمان مبارز، دانش آموزان و جوانان عصيانگر، روشنفكران ترقيخواه و ھنرمندان مردمي<br />
ھم ھست. ھمه ما بار ديگر در برابر اين پرسش قرار گرفته ايم كه در مورد نمايش فريبكارانه انتخابات رياست جمھوري<br />
چه خواھيم كرد؟ بار ديگر حاكمان، «كارزار انتخاب» ھميشگي شان را به راه انداخته اند تا مردم را به «انتخاب» از<br />
ميان ستمگران وادار كنند. بار ديگر جدال ھاي لفظي، افشاگري ھاي جناحي و شخصي، وعده و وعيدھا و تھديدھا در<br />
فضاي پر تنش جامعه پراكنده مي شود. بار ديگر لحن سركوبگران نرم مي شود؛ دست ھاي خون آلود با دستكش<br />
سفيد پوشانده مي شود؛ و نامزدھاي رقيب كه سر تا پايشان به ستم و جنايت سي ساله آغشته است، خود را به ما<br />
تحميل مي كنند و نامش را «انتخابات» مي گذارند.<br />
روز 22 خرداد، روز انتخابات دوره دهم رياست جمهوري حكومتي است كه بيش از سي سال جامعه ي بحران زده ي<br />
قبل از انقلاب 57 را همچنان در شرايط بحراني نگاه داشت و نه تنها قدمي در برآورده كردن خواسته هاي انقلابي توده<br />
ها براي آزادي و زندگي بهتر بر نداشت، كه از همان آغاز، با اعمال ديكتاتوري سرمايه داري و استبداد مذهبي،<br />
سياست هاي سرمايه جهاني را در سركوب و به شكست كشاندن انقلاب دنبال كرد. هيئت حاكمه جمهوري اسلامي،<br />
نماينده نظام سرمايه داري اي تمركز يافته و انحصارهاي خصوصي و دولتي اي است كه تشنگي شان براي قدرت و<br />
ثروت بيشتر، حتي توان مسالمت با جناح هاي ديگر سرمايه داري را از ايشان سلب كرده است. ديديم كه چگونه پس<br />
از سركوب همه جانبه مقاومت هاي انقلابي، چون گرگي گرسنه به رمه زدند و تا به امروز تمامي منابع طبيعي و انساني<br />
ايران را در تمركز گروه هاي اقتصادي وابسته به خود در آورده اند.<br />
گو اينكه مهمترين عامل بقاء و استمرار اين حكومت، سركوب قهرآميز مبارزات مردمي و بخصوص طبقه كارگر بوده<br />
است، اما، متاسفانه ، بقاياي توهمات مذهبي و ناسيوناليستي و خوفِ پدرسالارانه ي رايج در فرهنگِ مردم نيز به تداوم<br />
وضع غير قابل تحمل امروز كمك كرده است. ما بايد از خود سوال كنيم كه چنين حكومتي كه بيش از سه دهه<br />
جولانگاه گروه هاي زالو صفت سرمايه داري بوده و همواره حافظ منافع اين چند هزار نفر در برابر مقاومتِ اكثريت<br />
70<br />
ميليوني كارگران و زحمتكشان بوده است! و عناصر حكومتي اي كه با زور اسلحه، بند و زندان و اعدام شرايط پر شدن<br />
ميلياردي حساب هاي بانكي خود و عواملشان را مهيا ساخته و مردم را در بيكاري و فقر و اسارت فرو برده اند، چه<br />
حق انتخابي براي ما گذاشته اند؟ آيا اگربه زندگينامه ي اين چهار چهره، احمدي نژاد، كروبي، موسوي و رضايي رجوع<br />
كنيم، كارنامه اي جز اعمال خشونت و سركوب و خونريزي عليه مردم و كارگران مي يابيم؟ فكر مي كنيد
اگردرپرونده ي ايشان ذره اي از روحيه ي انساندوستي و مروت به نوع بشر و همدردي با طبقه كارگر وجود داشت، از<br />
هفت خوان نظارت استصوابي شوراي مخوف نگهبان و تأييد ولي فقيه مي گذشتند تا به عنوان نامزد انتخابات معرفي<br />
گردند؟ مطمئن باشيد كه اگر ذره اي استقلال فكري و عمل در ايشان مشهود بود و امكان آن مي رفت كه بخواهند و<br />
يا بتوانند قدمي در جهت منافع مردم و مخالفت با ساختار استبدادي قدرت بردارند، نامي از ايشان نمي شنيديم.<br />
تجربه انتخابات رياست جمھوري در خرداد<br />
1376<br />
را دست كم نگيريم. بسياري از توده ھاي مردم در آن روزھا فريب<br />
وعده هاي جناح «اصلاح طلب» حكومت و شعار «آزادي و نشاط» را خورند و گروهي از روشنفكران نوميد و مسالمت<br />
جو نيز با توجيهات «تاكتيكي» بر بوق دوم خرداد دميدند. نتيجه كار را ھمه مي دانيم: وضعيت فرق نكرد كه ھيچ، بدتر<br />
از بد شد. در اين ميان فقط شور و شوق و انرژي و اميد شمار زيادي از مردم و مشخصا جوانان تلف شد.<br />
شكست دوم خرداد، اين نتيجه را داشت كه به توھم<br />
»<br />
تغيير رژيم از درون « ضربه زد؛ ولي آن را ريشه كن نكرد.<br />
نارضايتي اجتماعي و خشم سياسي مردم رو به گسترش گذاشت؛ پابه پاي آن بحران اقتصادي نيز در حال ريشه<br />
دواندن بود؛ و بالاخره فشارھا و كشمكش ھاي بين المللي رژيم اسلامي با قدرت ھاي غربي نيز داشت بالا مي گرفت. به<br />
قدرت رساندن احمدي نژاد، پاسخ جناح قدرتمندي از<br />
ھيئت حاكمه به زور قدرت نظامي و امنيتي و مالي و شعارھاي<br />
عوامفريبانه به اين اوضاع بود. در اين بازي الاكلنگي حاكمان، اصلاح طلبان به ناگزير پايين رفتند و اصولگرايان بالا<br />
آمدند. طعم محصولات احمدي نژاد را حالا ديگر اكثريت مردم (حتي آن كساني كه فريبش را خوردند و به او راي<br />
دادند)<br />
چشيده اند: تورم و بيكاري و فقر و دروغ و سركوب بيشتر! و وقاحت بيشتر! حالا باز ھم عده اي پيدا شده اند<br />
كه مي خواھند تجربه خودفريبي بزرگ در دوم خرداد را به عنوان «تنها راه ممكن» به ما قالب كنند. مي گويند اشكال<br />
بار قبل اين بود كه به اندازه كافي واقع بين نبوديم و از شعارھاي عام و بي در و پيكري مثل« آزادي» پيروي كرديم. مي<br />
گويند كه مردم بايد توقعاتشان را تا حد مطالباتي كه بتوان آنھا را عملي كرد پايين بياورند. درست در اوضاعي كه<br />
دنياي سرمايه داري امپرياليستي، نظام طبقاتي و دولت ستمگرش، وحشيانه ترين تھاجم اقتصادي را عليه كارگران و<br />
زحمتكشان تدارك مي بينند و ھرابزار سياسي، نظامي و ايدئولوژيكي را براي حفظ پايه ھاي قدرت خود بر دوش مردم<br />
جان به لب رسيده به كار مي گيرند، اينان مردم را به اميد بستن «واقع بينانه» (يعني تسليم) به جناحي از همين نظام<br />
دعوت مي كنند.<br />
مھمترين و كليدي ترين ھدفي كه ھمه ما بايد در اين مقطع دنبال كنيم اينست كه ھدف اصلي حاكمان از برگزاري<br />
كارزار انتخاباتي، يعني دامن زدن به روحيه تسليم و بردگي در ميان مردم، و نمايش قدرت آنھا را خنثي كنيم. اين<br />
يعني تلاش براي سازماندھي نمايش قدرت و ھمبستگي مردم در مخالفت با فريب انتخاباتي<br />
.<br />
يعني نشان دادن اينكه<br />
بخش بزرگي از جامعه به واقع با اين فريبكاري مخالف است، در آن شركت نمي كند و اھداف پشت آن را مي شناسد.<br />
بنابراين اعلام مخالفت با انتخابات رياست جمھوري اسلامي، به شكل شعارنويسي گسترده بر در و ديوار شھر، پخش
تراكت ھاي تحريم انتخابات با استفاده از روش ھاي مناسب و وسيع در محيط ھاي كار و آموزش و محلات مسكوني،<br />
دامن زدن به بحث و اعلام مخالفت علني در تجمع ھاي كوچك و بزرگ، فعاليتي است كه از ھمين حالا تا زمان<br />
برگزاري انتخابات بايد انجام شود. بايد مردم ناراضي و مخالف، دلگرم شوند و نيروي بزرگي را ھمفكر و ھمسو و<br />
ھمسرنوشت با خودشان ببينند. بايد بتوانند در لحظات آخر، ترديد را كنار بگذارند و فكر ھزينه ھايي كه راي ندادن<br />
مي تواند برايشان به دنبال داشته باشد را از خود دور كنند. بايد بتوانند به كساني كه از روي ناآگاھي يا فرصت طلبي<br />
و منفعت جويي، در آن لحظات ھمگان را دعوت به شركت در انتخابات مي كنند، نه بگويند و اطرافيان و آشنايان خود<br />
را نيز به نه گفتن تشويق كنند. تنھا اگر با تمام قوا در اين جھت تلاش كنيم است كه مي توان انتظار داشت، رژيم در<br />
اجراي سياست ھاي خانمان براندازش، با ترس و احتياط بيشتري حركت كند و اين ابراز نارضايتي آشكار توده ھا را در<br />
محاسبات خود واقعا دخالت دھد.<br />
پس ترديدھا را كنار بگذاريم و آستين ھا را بالا بزنيم.<br />
نظام سرمايه دار نمي خوايم، نمي خوايم!<br />
دولت سرمايه دار نمي خوايم، نمي خوايم!<br />
رهايي نوع بشر با انقلاب كارگر!<br />
كارگران، زنان، جوانان، متحد و همسنگر!<br />
زنداني سياسي آزاد بايد گردد!<br />
امضاء ها:<br />
«جمعي از فعالين كارگري»<br />
(JAFK)<br />
»<br />
«تلاش براي ايجاد حزب طبقه كارگر»-<br />
بسوي انقلاب « هيئت تحريه انقلاب<br />
كمونيستهاي انقلابي
بياد رفيق سلمان يگانه<br />
با شنيدن خبر درگذشت سلمان يگانه، ناباورانه اشك ريختيم. سلمان، كارگري آگاه بود كه آرزوي دنيايي متفاوت و<br />
عاري از استثمار و ستم را در سر مي پروراند و برايش مبارزه مي كرد. صداقت، صراحت و پيگيري در امر مبارزه، از<br />
خصوصيات چشمگير سلمان بودند. او كه در خانواده اي كارگري پرورش يافته بود، خود نيز به صفوف طبقه كارگر<br />
پيوست. در كارخانه سيمان لوشان (گيلان) كار كرد. سپس شامل طرح تعديل شد و شغلش را از دست داد. مدت ها<br />
بيكار بود تا بالاخره در شركت فولاد لوشان، كاري پيدا كرد. كاري طاقت فرسا و طولاني، بدون تعطيل در هفت روز<br />
هفته. در نظام بيرحم سرمايه داري كه براي جان توده هاي زحمتكش ارزشي قائل نيست و هدفش فقط رسيدن به<br />
سود بيشتر است، سوانح كاري هميشه در كمين كارگران است. سلمان يگانه نيز كه دلش براي آرمان رهايي كارگران و<br />
ستمديدگان مي تپيد، با دست نامريي سود و سرمايه، در يك سانحه كاري جان سپرد. از دست دادن سلمان عزيز را به<br />
خانواده و بستگان و تمامي يارانش، به جنبش كارگري ايران، تسليت مي گوييم.<br />
ارديبهشت 88
جاي صداي مشترك طبقه كارگر عليه مضحكه انتخابات خالي است!<br />
طي دو سال گذشته، بخش هاي مختلف فعالاني كه در ارتباط با جنبش كارگري مبارزات خود را به پيش مي برند،<br />
تمايل بيشتري به حركات مشترك از خود نشان مي دهند. اين تمايل گاه به شكل ايجاد تشكل هاي نسبتا با دوام، و<br />
گاه به صورت تشكيل كميته هاي برگزار كننده تظاهرات، به نمايش در مي آيد. نزديكترين اين تلاش ها، اقدام به<br />
صدور قطعنامه مشترك به مناسبت اول ماه مه<br />
اقتصادي، سياسي و اجتماعي را بازتاب مي داد.<br />
<strong>1388</strong><br />
بود كه درجه اي از توافق نظر بر سر خواسته هاي گوناگون<br />
پرسشي كه اينك به اضطرار به ذهن هر فعال آگاه جنبش كارگري نيش مي زند اينست كه آيا دامنه اين تلاش ها بايد<br />
به مناسبتي خاص نظير روز جهاني كارگر محدود باشد؟ آيا تلاش براي موضع گيري مشترك از سوي نيروهاي مرتبط با<br />
جنبش كارگري را نمي توان بر سر موضوعات پر اهميت ديگر، موضوعات فراگير سياسي<br />
)<br />
نظير انتخابات رياست<br />
جمهوري اسلامي) نيز به پيش برد؟ ما عميقا اعتقاد داريم كه بسياري از كارگران چنين انتظاري از تشكل هاي مرتبط<br />
با جنبش كارگري دارند و مي خواهند صداي مشترك خود را از اين جانب بشنوند و به گوش جامعه برسانند.<br />
در همين چند روزي كه از آغاز رسمي كارزار ارتجاعي رياست جمهوري مي گذرد، شخصيت ها و گروه ها و گرايش<br />
هاي سازشكار و مسالمت جو (از ملي مذهبي گرفته تا به اصطلاح سكولارهاي «واقع بيني» كه در صفوف دشمنان<br />
مردم به دنبال امامزاده اي براي دخيل بستن مي گردند) بر تبليغات خود در سطح جامعه افزوده اند. اينان با هزار و<br />
يك توجيه و زير پرچمي كه خود نامش را «مطالبه جويي» گذاشته اند، مي كوشند مردم را با سياست خود همراه<br />
كنند و نهايتا به نفع يكي از نامزدهاي نظام سرمايه دار و دولت مستبد مذهبي به پاي صندوق هاي راي بكشانند.<br />
ايدئولوژي اينها «انتخاب از ميان بد و بدتر» است و اين معنايي ندارد جز اينكه راهي جز دست و پا زدن در منجلاب<br />
فلاكت و بردگي و نهايتا به خرده ريزي قانع شدن در چارچوب همين نظام، وجود ندارد.<br />
مي دانيم كه درحال حاضر برخي از تشكل ها و گروه هاي چپ، به طور جدي براي اعلام صداي مشترك خود در<br />
ضديت با مضحكه انتخابات كوشش مي كنند. اما اين كافي نيست. بايد دامنه اين نوع اقدامات، گسترده تر شود. بايد<br />
صداي مخالفت و مقاومت، رساتر و فراگيرتر شود. ما در اين راه، در حد توان خود تلاش خواهيم كرد و از همه گروه ها<br />
و تشكل ها و عناصر مبارزي كه در سطح جنبش هاي طبقاتي و اجتماعي فعالند مي خواهيم كه در روزهايي كه باقي<br />
است، به طور جدي در اين راستا بكوشند.<br />
«جمعي از فعالين كارگري»<br />
(JAFK)<br />
خرداد 88
اميد نااميدان<br />
بازي فريبكارانه انتخابات رياست جمهوري با پيروزي از قبل تعيين شده احمدي نژاد به پايان رسيد. مردمي كه طي دو<br />
هفته گذشته با اميد بسيار و آرزوهاي كوچك به خيابان آمده بودند و گمان مي كردند كه "اينبار فرق مي كند"<br />
مبهوت و سرخورده شده اند. نيروهاي سازمان يافته امنيتي و انتظامي و جناحي از دستگاه روحانيت شيعه كه مهره<br />
وقيح و دروغگوي خود را طبق نقشه قبلي دوباره به حكومت رسانده اند، در آماده باش كامل به سر مي برند. اگر آدم با<br />
چشمان باز به آنچه در حاشيه كارزارهاي انتخاباتي مي گذشت مي نگريست و فقط به شور و شوق ساده دلانه دختران<br />
و پسران جوان در خيابان ها اكتفا نمي كرد، مي توانست تقلب بزرگ را پيش بيني كند. به عوامل اطلاعاتي جمهوري<br />
اسلامي پيشاپيش اطمينان داده شده بود كه احمدي نژاد پيروز انتخابات است. تبليغ شايعه سازان اطلاعاتي و كساني<br />
كه از سوي دستگاه حاكمه به نظر سنجي در سطح جامعه مشغول بودند، از دو هفته قبل اين بود كه: "مقام رهبري با<br />
احمدي نژاد است پس او حتما برنده است." تهديدهاي مقامات نيروي انتظامي عليه برگزاري تظاهرات هاي بدون<br />
مجوز كه درست در آستانه راي گيري انجام گرفت، خبر از سازماندهي چنين تقلبي مي داد.<br />
آيا آنچه در مقابل چشم جامعه مي گذرد، سندي ديگر مبني بر عدم مشروعيت جمهوري اسلامي است؟ آيا<br />
سازشكاران و مرتجعان "دمكرات" شده اي كه ذهن مردم را طي چند هفته گذشته بمباران كردند و تعداد بسيار<br />
زيادي را به اميد تغيير به پاي صندوق هاي راي كشاندند، امروز حرفي براي گفتن دارند؟ واقعيت اينست كه نظام حاكم<br />
مثل هميشه برنده انتخابات بود. شركت گسترده مردم، به حساب مشروعيت نظام نوشته شد. اين هدف اصلي از<br />
برگزاري بازي انتخابات بود. قانع كردن و يا واداشتن توده هاي ناراضي به شركت در اين بازي ارتجاعي، نكته مشتركي<br />
بود كه نه فقط جناح هاي مختلف جمهوري اسلامي بلكه قدرت هاي امپرياليستي نيز موافقش بودند. به مردمي كه<br />
مدتها بود اعتماد و اطميناني به دستگاه حاكمه نداشتند، اين فريب را قبولاندند كه نه فقط مجبوريد از بين بد و بدتر<br />
يكي را انتخاب كنيد، بلكه خوشحال باشيد كه اينبار "بد پيروز خواهد شد"! كافيست به تبليغات سه هفته گذشته<br />
«صداي آمريكا» و «بي بي سي فارسي» دقت كنيد كه چگونه دست در دست رژيم اسلامي در تنور انتخابات دميدند و<br />
مردم مردد و بي اعتماد را متقاعد كردند كه با دخيل بستن به حرم موسوي و كروبي مي توان وضع را بهتر كرد. و<br />
همين رسانه هاي امپرياليستي را ببينيد كه بعد از انتشار نتايج آراء، حالا با تمام قوا مي كوشند كه جوانان خشمگين<br />
را از اعتراض و شورش باز دارند. آيا نفوذ تفكرات سازشكارانه و سياست هاي توهم آفرين در ميان مردم آنقدر بوده كه<br />
نيروي اعتراض را اخته كند و آتش مبارزه عليه اين مستبدان وقيح را فرو نشاند؟<br />
همه اين وقايع اگر هيچ فايده اي براي توده هاي مردم نداشته باشد اين نفع را دارد كه به توهم و خوشخيالي ضربه مي<br />
زند. جواناني كه روز و شب شعار مي دادند و مي خواندند و مي رقصيدند و اميد به شكافتن ديوار ستم و استبداد را<br />
داشتند، آيا به اين بيدادگري گردن خواهند گذاشت؟ و در اين ميان، سوال ما از كارگران مبارز و فعالان آگاه مرتبط با
جنبش كارگري اينست كه آيا با در حاشيه ماندن مي توان پيشتاز و پرچم تحولات جامعه بود؟ موضع گيري هاي<br />
پراكنده و گاه مبهم و غير صريحي كه اينجا و آنجا به نام تشكل ها و فعالان كارگري عليه مضحكه انتخابات انجام<br />
گرفته، به هيچ وجه كافي نيست. بايد حساسيت اوضاع را درك كرد و هر چه سريعتر شعارها و سياست هاي مناسب و<br />
صحيحي را تدوين كرد و به محيط هاي مختلف كار و اقامت توده ها برد؛ به خيابان برد. بايد بار ديگر اين حقيقت<br />
اساسي را با صداي رسا در سراسر جامعه، در ميان بهت و سرخوردگي عمومي فرياد كرد كه: تنها اميد نااميدان، انقلاب<br />
است!<br />
فردا از آن طبقه كارگر است!<br />
23 خرداد
براي پيروزي بر اين باند تبهكار كارگران و زحمتكشان بايد به ميدان بيايند!<br />
رفقاي فعال در جنبش كارگري، كارگران مبارز! ايران يكي از حساس ترين دوره هاي حيات خود را مي گذراند. رژيم<br />
سرمايه داري اسلامي بعد از سال ها گرفتار يك پراكندگي و بحران دروني تعيين كننده شده است. توده هاي<br />
خشمگين مردم كه از بازي فريبكارانه انتخابات و لگدمال شدن آشكار حيثيت و اعتماد خويش به خشم آمده اند هر<br />
روز به خيابان مي ريزند و فرياد مي زنند كه اين وضع بايد عوض شود! ما اين حاكمان متقلب و جنايتكار را نمي<br />
خواهيم!<br />
آنچه درگيرش هستيم يك كودتاي ارتجاعي است كه با پاسخ غافلگير كننده اي از سوي مردم روبرو شده است. پاسخ<br />
مردم مي رود كه از چارچوبه تنگ دعواهاي جناحي رژيم اسلامي عبور كند و راه بر جوشش انقلابي توده هاي<br />
ستمديده بگشايد. اين كار ساده انجام نخواهد شد. براي اينكه چنين شود، مردم بايد در شمار گسترده و گسترده تر<br />
از امروز در ميدان بمانند. بايد براي جزء به جزء حركات و تدابير اين رژيم كودتايي، جواب داشته باشند. ترساندن و به<br />
خانه راندن مردم، فرسودن خيزش كنوني با تبليغ اين دروغ كه مبارزه به جايي نخواهد رسيد، مهمترين تدبير حاكمان<br />
در شرايط امروز است. تيراندازي بر جمعيت، قمه كشي و دستگيري هاي گسترده همگي با اين هدف انجام مي شود.<br />
جلوگيري از اطلاع رساني، تدبير ديگري است كه بايد با تمام قوا با آن مبارزه كنيم. بعد از تلفن همراه و اينترنت و<br />
پارازيت ماهواره اي حالا ديگر نوبت جمع آوري بشقاب هاي ماهواره اي است. اينبار به خانه ها مي ريزند و شيشه ها را<br />
مي شكنند تا به مردم بگويند كه شوخي ندارند. اما مردم هم با اين جانيان مفتخور كه از خون و كار توده ها چاق و<br />
چله شده اند، شوخي ندارند. بايد هر جا قصد تعرض به تظاهرات، به تحصن، به خانه و مجتمع هاي مسكوني، به<br />
بيمارستان ها و مدارس و دانشگاه ها را كردند، با پاسخي جانانه روبرو شوند. شرط موفقيت ما در اين كار، متحد شدن،<br />
تشكل هاي كوچك و بزرگ گوناگون ساختن براي سازماندهي و نقشه ريزي و دستيابي به تاكتيك هاي عملي<br />
مبارزاتي است.<br />
در اين ميان، فعالان جنبش كارگري و كارگران حق طلب و مبارز در سراسر ايران نبايد در حاشيه بمانند. نبايد دچار<br />
اين تصور نادرست شوند كه اين وقايع ربطي به زندگي و سرنوشت ما ندارد. شك نكنيد كه پيروزي كودتاگران يعني<br />
استثمار شديدتر، فقر بيشتر، فلاكت و بردگي مزدي خرد كننده تر. شك نكنيد كه اگر اين باند جنايتكار به كمك<br />
يگان ضد شورش و نيروهاي امنيتي و انتظامي و اوباش بسيجي بتوانند مردم را به خانه برانند، وحشيانه ترين سركوب<br />
و كشتار را به جامعه ما تحميل خواهند كرد. كارخانه ها و محيط هاي كارگري و محلات زحمتكشي بايد به صحنه<br />
اعتراض و مبارزه روزمره تبديل شود. شعارها بايد از سطح شعارهاي رايج اقتصادي و رفاهي فراتر برود و مشخصا
سياسي شود. هر چه شرايط كنوني در جهت گسترش جنبش عمومي مردم بيشتر ادامه پيدا كند، امكان و فرصت<br />
پيشروي و موفقيت و پيروزي توده هاي كارگر و ستمديده و اكثريت مردم در برابر اين رژيم ستمگر بيشتر خواهد شد.<br />
كارگران امروز روز به ميدان آمدن است! امروز روز اعتراض و تحصن و اعتصاب عليه رژيم سرمايه داران كودتاچي<br />
است! فردا ممكنست خيلي دير باشد. متحدانه به ميدان بياييم.<br />
جمعي ار فعالين كارگري<br />
(JAFK)<br />
27 خرداد 88<br />
مفهوم اين حضور عظيم<br />
حضور زنان در خيزش توده اي, عظيم و بي سابقه است. هر جا چشم مي چرخاني دختران جوان و زنان ميانسال و<br />
سالخورده را مي بيني كه در كنار هم راهپيمايي مي كنند و شعار مي دهند. در صحنه هاي پر التهاب درگيري هاي<br />
خياباني, دختران پر شور را مي بيني كه با خشم و تمسخر سينه به سينه نيروهاي سركوبگر مي ايستند و فعالانه در<br />
جنگ و گريز شركت مي كنند. اين تبلور يكي از عميق ترين تضادهاي اجتماعي است كه طي سي سال حاكميت اين<br />
نظام طبقاتي مردسالار انباشته شده, و اينك به صورت آتشفشان فوران مي كند. اين ستم جنسيتي به مثابه يكي از<br />
پايه هاي رژيم سرمايه داري اسلامي است كه مادران و دختران و خواهران را در كنار هم به ميدان آورده, آن سان كه<br />
هيچيك فكر عقب نشستن در سر ندارند.<br />
حاكمان اسلامي از هر جناح و دسته (منجمله همين “اصلاح طلباني” كه امروز مغضوب واقع شده اند و خيال دارند روي<br />
موج خيزش توده اي سوار شوند) از همان روز اول استقرار اين نظام, به سركوب رسمي و شرعي زنان جامعه پرداختند<br />
و نقش درجه دوم و فرودست زن را در قوانين نهادينه كردند. همين ها بودند كه از دهان اوباش حزب الهي (پدران<br />
همين بسيجي هاي جاني) شعار دادند: “يا روسري يا توسري!” و با تيغ و اسيد و زنجير به زنان آزاديخواه حمله بردند.<br />
همين ها بودند كه مجازات سنگسار را برقرار كردند. همين ها بودند كه جدا سازي جنسيتي در جامعه و دانشگاه را<br />
برقرار كردند. همين ها بودند كه صداي زنان هنرمند را ممنوع اعلام كردند. همين ها بودند كه تجاوز جنسي به<br />
دختران خردسال و نوجوان را تحت عنوان نكاح اسلامي, و تن فروشي را تحت نام صيغه, رواج دادند و تشويق كردند.<br />
همين ها بودند كه براي رعايت كامل اصول مذهبي و براي جلوگيري از “به بهشت رفتن” دختران اعدامي, قبل از<br />
اجراي حكم به آنان تجاوز كردند. همين ها بودند كه با چپاول و استثمار شديدي كه بر مردم تحميل كردند, فقر و
بيكاري و فلاكت را آنچنان گسترش دادند كه تن فروشي به يكي از شغل هاي رايج براي سير كردن شكم دختران<br />
جوان و خانواده هايشان تبديل شد.<br />
حالا ميوه همه اين ستمگري هاي سي ساله, در خيابان خودنمايي مي كند. يكي از ستون هاي مهم اين خيزش, به هر<br />
بهانه اي كه بر پا شده باشد و هر شعار نامربوط و مربوطي هم كه در آن فرياد شود, بر حركت رهايي بخش و حق طلبانه<br />
زنان عليه ستم جنسيتي استوار است. اتفاقي نيست كه در دل تظاهرات, با يك پديده مشهود و الهام بخش روبرو مي<br />
شويم: حضور سه نسل از زنان دست در دست هم. چه بسيارند مادر بزرگان و مادران و دخترانشان كه دوشادوش هم<br />
در تظاهرات ها شركت مي كنند. اينها شكل هاي مختلف ستمگري را در دوره هاي گوناگون تجربه كرده اند. از شلاق<br />
كميته انقلاب و تيغ حزب االله تا تجاوز بازجو, از حكم حاكم شرع تا گشت ارشاد. حالا ديگر روز حسابرسي نزديك<br />
است!<br />
اما نبايد دلخوش بود؛ نبايد به خواب رفت. نگاه كنيد كه در مقابل چشمان ما, و در شرايطي كه جناح حاكم شمشير را<br />
از رو بسته است و براي نجات خود از بحران و از هم گسيختگي نظام اسلامي دست و پا مي زند, نيروهاي ستاد “اصلاح<br />
طلبان” در تلاشند تا نيروي عظيم زنان را به حداكثر مهار كنند و انرژي و شور زنان را به مجراي دعواهاي جناحي خود<br />
بريزند و از اين نيرو به عنوان اهرم فشار در جدال قدرت استفاده كنند. معمولا ديده بوديم كه جناح هاي فريبكار<br />
حكومت در دوران انتخابات وعده هايي براي جلب قشرهاي مختلف مردم مي دهند و بعد از اينكه در انتخابات پيروز<br />
شدند همه آن وعده ها را زير پا مي گذارند. اما حالا مي بينيم كه جناح “اصلاح طلب” هنوز به قدرت نرسيده و در<br />
مهلكه يك كودتا, پيشاپيش وعده هايش در مورد زنان را عملا پس مي گيرد. اجازه ندادن به طرح خواسته هاي<br />
مشخص مربوط به رفع ستم جنسيتي در جريان تظاهرات ها, معنايي جز لگد مال كردن وعده هاي فريبكارانه سه<br />
هفته پيش مانند “برچيدن گشت ارشاد” ندارد.<br />
فقط در صورتي مي توان تلاش هاي فريبكارانه را خنثي كرد كه شعارها و خواسته هاي زنان, با صداي بلند در خيزش<br />
كنوني به گوش برسد. اين حق زنان است كه در جريان تظاهرات ها, صفوف خود را محكمتر و گسترده تر كنند, صف<br />
هاي مشخص خود را تشكيل دهند, شعارهاي مربوط به رفع ستم جنسيتي را علاوه بر شعارهاي سياسي و مبارزاتي<br />
عمومي در دست بگيرند و فرياد كنند. اين حق زنان و نياز عاجل جنبش مردم براي پيشروي و تعميق است كه همه<br />
شركت كنندگان در خيزش توده اي, همه جامعه و همه جهانيان با نيروي عظيمي روبرو شوند كه آگاهانه شعارهايي با<br />
مضمون زير را به صحنه مي آورند:<br />
حكومت ضد زن نمي خوايم! نمي خوايم!<br />
حجاب اجباري نمي خوايم! نمي خوايم!
سهميه بندي جنسيتي ملغي بايد گردد!<br />
جدا سازي جنسيتي ملغي بايد گردد!<br />
جانيان ضد زن, آمران سنگسار, نابود بايد گردند!<br />
دولت گشت ارشاد نمي خوايم! نمي خوايم!<br />
براي اعلام اين شعارها و فراگير كردن آنها در ميان صدها هزار زن و مردي كه هر روز در خيابان ها هستند, همه<br />
فعالان آگاه در جنبش هاي پيشرو و آزاديخواه و مترقي اجتماعي از جنبش زنان و كارگري و دانشجويي گرفته تا<br />
معلمان و پرستاران و.... بايد با دل و جرات عمل كنند. بگذار نيروي عظيم انقلاب اجتماعي, يعني زن ستمديده,<br />
زنجيرهاي هزاران ساله را بكشند و كيفيتي نوين به جنبش عظيم توده ها ببخشد.<br />
“جمعي از فعالين كارگري”<br />
(JAFK)<br />
28 خرداد 88<br />
جنبش كارگري، مبارز كهنه كار ديگري را از كف داد<br />
با تاسف فراوان از مرگ يداالله خسرو شاهي، كارگر مبارزي كه حامل تجربه ده ها سال مبارزه عليه نظام سرمايه داري<br />
و دو رژيم استبداد سلطنتي و ارتجاع اسلامي بود، با خبر شديم. از دست دادن كساني كه منافع خود را در منافع جمع<br />
مي بينند و سرزندگي و خوشبختي را با حضور دائم در سنگرهاي مبارزه براي رهايي محرومان معني مي كنند، هميشه<br />
سنگين است. در عين حال، همه ما بايد بكوشيم كه جاي خالي هر مبارزي را با فداكاري و تلاش بيشتر پر كنيم. افراد<br />
هر چه بيشتري را به ويژه از نسل پر شور جوان و تشنگان آگاهي طبقاتي انقلابي به صفوف نبرد در عرصه هاي<br />
جهاني و ملي جلب كنيم. و ياد روزهايي پر افت و خيزي كه سرخوشانه همدوش با مبارزاني كه امروز در ميان ما<br />
نيستند مي رزميديم را به منبع انرژي و الهام تبديل كنيم براي مبارزاتي كه پيش رو داريم.<br />
ياد يداالله خسرو شاهي را گرامي مي داريم و مرگ او را به ياران و بستگانش تسليت مي گوييم.<br />
جمعي از فعالين كارگري<br />
15 بهمن <strong>1388</strong>
ب<br />
آن دفعه انقلا را دزديدند،<br />
اين بار نمي<br />
يم<br />
گذار !<br />
22<br />
" و<br />
بهمن 1357 چه اتفاقي افتاد؟ در آن روزهمه آرزوهايي كه طي چند ماه اعتراض و اعتصاب<br />
همگاني و سرانجام قيام مسلحانه خود انگيخته شكل گرفته بود برباد رفت!<br />
آرزوهاي زنان و مردان ستمديده و زحمتكش و روشنفكران انقلابي، با به قدرت رسيدن رهبران مرتجع<br />
و عوامفريب دستگاه روحانيت شيعه به همدستي بورژواليبرال هاي ملي- مذهبي برباد رفت.<br />
رژيم جايگزين، با االله اكبرو نماز جماعت با "بحث بعد از مرگ شاه" و "خواهرم حجاب زينت توست"<br />
ارتش برادر ماست" سر كار آمد.<br />
جواناني كه در خيابان سنگر ساخته بودند و خون داده بودند.<br />
نسلي از زنان كه براي نخستين بار در شمار گسترده پا به ميدان مبارزه خياباني گذاشته بودند.<br />
كارگراني كه درگير اعتصابات سياسي شده بودند و درجه اي از قدرت و اتحاد طبقاتي خود را تجربه مي كردند.<br />
زحمتكشان فقر زده در روستا يا تحقير شده در شهرها و زاغه ها كه با شادي و ناباوري شكستن بت<br />
هاي قدرت و ثروت را در برابر گام هاي خود مي ديدند.<br />
انقلابيون اسيري كه بعد از سال ها در ميان اشك و شعار مردم از زندان آزاد شده بودند.<br />
روشنفكراني كه نظرات خود را در محله، كارخانه، دانشگاه و خيابان با شبنامه يا به صداي بلند ابراز مي<br />
كردند.<br />
هنرمنداني كه شهرها را پر كرده بودند از ترانه، سرود و پوستر و طرح هاي شابلوني،<br />
فكر كردند كه پيروز شده اند.
كمتر كسي بود كه از مناظره و معامله آخوندهاي حيله گر و مشاوران تحصيل كرده آن ها با<br />
ديپلمات ها و جاسوسان و نظاميان<br />
آمريكايي و اروپايي خبردار باشد. كمتر كسي بود كه حتي اگر از اين ماجرا بويي برده است، اهميتش را بفهمد و وظيفه افشاي<br />
سازش بزرگ پشت پرده ميان ارتجاع و امپرياليسم را به عهده بگيرد. چنين شد كه با مخلوط كردن دين و دولت يك ماشين<br />
جديد استثمار و كشتار بر پا شد كه جمهوري اسلامي نام گرفت.<br />
سران جمهوري اسلامي به مردم وعده دادند كه بهترين زندگي در دنيا و بهترين جايگاه در آخرت<br />
را براي شما تضمين مي كنيم. آن ها شعار استقلال و آزادي دادند. ولي معني واقعي اين وعده ها را از همان كارهاي اول شان مي<br />
شد فهميد: شعار"روسري يا توسري" به هنگام سركوب نظاهرات زنان در روز هشتم مارس(اسفند ماه<br />
كدامين بهشت را به روي زنان باز كرده اند.<br />
بمباران مردم سنندج در بهار<br />
همراه داشتند.<br />
(57<br />
58<br />
نشان مي داد كه دروازه<br />
يك نمونه كوچك از هدايايي بود كه خميني و همدستانش براي ملل ستمديده ساكن ايران به<br />
جمهوري اسلامي آمده بود تا منافع سرمايه بزرگ و انحصارگر بوركراتيك و دلال، ادامه كنترل و سلطه سرمايه داري جهاني بر<br />
كشور و سلطه و ترويج ايدئولوزي و فرهنگ پوسيده مذهبي و خرافي در جامعه را تضمين كند.<br />
سي و يك سال زمان درازي است. حتي يك روز از اين حاكميت ستمگر و آزادي كش و متحجر هم قابل تحمل نيست. طي<br />
اين سي و يك سال، بخش هاي مختلف مردم بارها و به شكل هاي مختلف زبان به اعتراض گشودند، خواسته هاي برحق كوچك و<br />
بزرگ را طلب كردند، به مبارزه سياسي با رژيم بر خاستند و سر به شورش بر داشتند. طي اين سي و يك سال، جمهوري اسلامي<br />
بارها موفق شد با استفاده از كشتار و زندان وشكنجه با استفاده از افيون دين و فريبكاري ناسيوناليستي و "دشمن سازي" از<br />
حاميان و همدستان جهاني اش، مبارزات مردم را سركوب و وادار به عقب نشيني كند.<br />
طي اين سي و يك سال خشم و نفرتي عميق از نظام حاكم در دل جامعه انباشته شد و از نسلي به نسل بعد گذركرد. طي اين سي<br />
و يك سال كمونيست ها و عناصر پيشرو و نوانديش بارها بر خاك افتادند اما آگاهي انقلابي و جنبش انقلابي چون ققنوس از دل<br />
خاكستر زمان برخاست و در جستجوي افق هاي تازه پروبال تكان داد. آتش خيزشي كه اينك در گوشه و كنار ايران افروخته شده<br />
نتيجه و بازتاب اين پويش پرافت و خيز سي ويك ساله است. سوخت اين آتش را بهره كشي بي وقفه از كارگران و زحمتكشان<br />
ستم و تبعيض جنسيتي عليه زنان، ستم ملي و مذهبي عليه بخش بزرگي از اهالي، سركوب و بي آينده كردن نسل جوان، و تحقير<br />
و اعمال فشار بر روشنفكران و هنرمندان نو انديش و دگرانديش فراهم ساخته است. پيروزي توده هاي مردم در گروآگاهي<br />
وتشكل و اتحاد انقلابي است. پيروزي توده هاي مردم در گرو شكل گيري يك رهبري آگاه و انقلابي، يك قطب رهبري كننده<br />
سياسي، يك دورنماي مبارزاتي و يك نقشه عمل براي در هم شكستن ساختار سياسي و اقتصادي و فرهنگي حاكم است.<br />
پيروزي مردم در گرو داشتن هدف و آرماني بزرگ است:<br />
آرمان رهائي نوع بشر از هرگونه استثمار و ستم در هر جاي دنيا.<br />
همه ما بايد<br />
خواهيم:<br />
براي كمك به شكل گيري و تقويت نيروي رهبري كننده و چنين قطبي تلاش كنيم.<br />
بايد چنين كنيم اگر نمي
كه اين نكبت سي ويك ساله باز هم ادامه پيدا كند، باز هم يك اقليت مرتجع بر اكثريت جامعه مسلط باشند و مغزها را با خرافه<br />
و فريب مذهبي بشويد، نيروي كار را استثمار كنند، منابع و ثروت ها را بچاپند و كشور را در خدمت سرمايه داري امپرياليستي<br />
جهاني به حراج بگذارند؛ كه باند هاي كودتاگر آخوند وسردار فاسد بار ديگر خود را به كمك اعدام و شكنجه تجاوز عليه<br />
دختران و پسران مردم از خطر سقوط برهانند؛كه ساختار موجود به كمك بعضي مرتجعين قديمي و جديد معترض از درون<br />
همين نظام از بحران كنوني جان سالم به در ببرد و چيزي شبيه فريب بزرگ سال اين بار به رنگ سبز و تحت شعار<br />
مسالمت وعدم خشونت" تكرار شود. پس بياييد تا در<br />
"<br />
57<br />
22<br />
بهمن امسال راهي متفاوت را به سوي يك آينده درخشان و رنگارنگ در<br />
برابر جامعه بگذاريم. وقتي كه ساختار حاكم جسم و روح مردم را به بند مي كشد و از هم مي درد بايد ساختارشكن بود. اين<br />
منطقي ترين و صحيح ترين كاري است كه مي توان انجام داد. وقتي كه قوانين حاكم ضامن استثمار و ستمگري است؛ بازتاب<br />
جهل و ارزش هاي كهنه و حقير است؛ بايد اصل و فرع اين قوانين را زير سوال برد و از آن پيروي نكرد. وقتي كه حفظ نظام ضد<br />
مردمي جمهوري اسلامي و تبعيت از قانون اساسي آن هدف مشترك همه مرتجعين به اصطلاح اصولگرا يا اصلاح طلبي است<br />
كه بر سر منافع و دورنما هاي امروز و فرداي خود به جان هم افتاده اند بايد صف مردم را به دقت و با قاطعيت از صف اصحاب<br />
خميني و صاحبان جمهوري اسلامي جدا كرد و در درياي توفاني سياست خلاف همه اين جريان ها شنا كرد.<br />
هوشياري بيشتر، هزينه كمتر!<br />
اگر مي خواهيم در مبارزاتي كه در پيش رو داريم موفق عمل كنيم، اگر مي خواهيم بي دليل هزينه ندهيم و طرح هاي سركوبگرانه<br />
دولت را نقش بر آب كنيم، اگر مي خواهيم در هر مبارزه اي تاثير سياسي و روحي خوبي روي شركت كنندگان در تظاهرات هاي<br />
خياباني و مردم بگذاريم، بايد يك رشته اصول را بشناسيم و رعايت كنيم. كار سختي نيست، فقط آگاهي و جرات و نظم و دقت<br />
مي خواهد مثلاً<br />
:<br />
-<br />
وقتي در يك تظاهرات شركت مي كنيم، حواسمان جمع باشد تا بتوانيم جاسوسان حكومت كه دارند براي شناسايي و ضربه زدن<br />
هاي بعدي از مردم عكس مي گيرند را شناشايي كنيم. همانطور كه ميدانيد خيلي از كساني كه بعد از تظاهرات ها دستگير شده اند<br />
را از روي همين عكس ها و همينطور فيلم دوربين هاي مدار بسته اي كه در خيابان ها، در ورودي بانك ها و ادارات دولتي نصب<br />
شده شناسايي كرده اند. البته در شرايطي كه بيشتر تظاهر كنندگان خودشان در حال عكس گرفتن و فيلمبرداري با موبايل<br />
هستند (و اين كار براي اطلاع رساني و افشاگري از جنايات رژيم خيلي اهميت دارد)، تشخيص اينكه مزدوران كجا هستند سخت<br />
است. اما كمي دقت روي حركات و نحوه رفتار، محل ايستادن و جا به جا شدن اين افراد براي داشتن بهترين كادر از چهره تظاهر<br />
كنندگان، و اين مساله كه آن ها در مواردي به شكل تيم هاي سه نفره و نزديك به هم عمل مي كنند، مي تواند دستشان را رو<br />
كند. از روي زاويه عكس ها و ميزان دقت و نزديكي مزدوراني كه از مردم عكس گرفته اند، مي شود به اين نتيجه رسيد كه احتمالا<br />
از دوربين مخفي استفاده كرده اند. اين دوربين ها احتمالادر كيف جا سازي شده، پس از نحوه در دست گرفتن يا جركت دادن<br />
كيف دستي هم مي توان متوجه موارد مشكوك شد. اخيراً ديده شده كه بعضي از مزدوران، دوربين هايي را به شكل خودكار در<br />
جيب بالاي پيراهن دارند كه لنز آن به شكل دايره شفاف روي بدنه خودكار با كمي دقت قابل تشخيص است. دقت كنيد در صحنه<br />
ها ي حاد و هنگام درگيري، مزدوران پر جنب و جوش تر عمل مي كنند و سعي مي كنند از زواياي مختلف و از چهره بيشترين<br />
افراد تصوير برداري كنند. حتي مواردي ديده شده كه يكي از مزدوران فقط به قصد شناسايي افرادي كه راديكال تر عمل مي كنند<br />
دست به حركت تحريك كننده اي مي زند تا مردم در مقابلش عكس العمل نشان دهند و قدم جلو بگذارند، و در همان حال مزدور
ديگري مشغول فيلمبرداري از اين صحنه مي شود. توجه به دوربين هاي مدار بسته و خنثي كردن آن ها از طريق رنگ پاشيدن<br />
روي لنز دوربين هم مي توان براي جلوگيري از شناسايي هاي بعدي مفيد باشد. در هر حال بايد توجه داشت كه پوشاندن صورت و<br />
عدم استفاده از لباسي كه در محل زندگي يا كار معمولا به تن مي كنيم كاملا ضروري است.<br />
-<br />
-<br />
تك نيفتادن در تظاهرات ها به ويژه در نزديكي محل استقرار نيروهاي حكومت، خيلي مهم است. بايد مرتبا صحنه كلي تظاهرات<br />
را در نظر گرفت و جا به جايي را با حساب انجام داد. به خصوص در موقع پراكنده شدن تظاهر كنندگان و خاتمه تظاهرات بايد<br />
مراقب مسيرهايي كه براي برگشت انتخاب مي كنيم باشيم تا نا خواسته در تور نيروهاي سركوبگر نيفتيم.<br />
براي تصميم گيري درمورد پيشروي يا عقب نشيني، انتخاب مسيرهاي نا شناخته، بهترين كار اينست كه به آگاهي جمعي اتكاء<br />
كنيم. فردي و سر خود تصميم نگيريد و به حرف مجموعه افرادي كه با هم در يك صحنه و يك شرايط مشترك قرار گرفته ايم<br />
گوش كنيد. پيشنهاد يا نكات نا روشني كه در هر مورد به نظرتان مي رسد را تا جايي كه امكان دارد در همان جمع كوچك مطرح<br />
كنيد. اگر يك تصميم به نظرتان نا درست مي رسد بدون فكر، دنباله رو نشويد و به جمع كمك كنيد كه صحيح ترين تصميم را<br />
بگيرد.<br />
فرياد مشترك 22<br />
بهمن 88<br />
زنداني سياسي آزاد بايد گردد!<br />
شكنجه اعدام ديگر اثر ندارد!<br />
عدالت اسلامي<br />
:<br />
اعدام نسل جوان!<br />
مرگ بر دشمن نسل جوان!<br />
حكومت مذهبي نمي خوايم! نمي خوايم!<br />
حجاب اجباري نمي خوايم! نمي خوايم!<br />
صيغه سنگسار: قانون مرد سالار!<br />
زنان آزاد نباشند<br />
جامعه آزاد نيست!<br />
يارانه رو دزديده - خزانه رو چاپيده - مرگ بر اين دولت سرمايه دار!<br />
نان گران، برق گران، گاز گران، ارزان فقط قيمت جان!
تشكيلات اعتصاب<br />
حق مسلم ماست!<br />
ما زن مرد جنگيم، بجنگ تا بجنگيم!<br />
ما زير خط فقريم، بجنگ تا بجنگيم!<br />
نداييم، سهرابيم، بجنگ تا بجنگيم!<br />
ما پرچم فرداييم،<br />
بجنگ تا بجنگيم!<br />
در تكثير و پخش اين مطلب تا قبل از تظاهرات<br />
22<br />
بهمن ما را ياري كنيد<br />
روزهاي ما<br />
تاريخ را توده ها مي سازند، هر چند كه اين نقش تاريخساز هميشه در دالان هاي پر پيچ و خم تاريخ رسمي كه تاريخ<br />
طبقات استثمارگر حاكم است، گم مي شود. انقلاب كار توده هاست، هر چند كه خيلي وقت ها شخصيت ها و گروه<br />
هاي ضد مردمي سر بزنگاه از راه رسيده اند و بر اعتراض و شورش مردم سوار شده اند و سكه تحولات را به نام خود<br />
زده اند. اما هميشه چنين نبوده، و چنين نيز نخواهد بود. اين درست است كه طبقه حاكم در راه دستيابي محرومان و<br />
تهيدستان به آگاهي طبقاتي، به علم انقلاب، به اتحاد و تشكل انقلابي، مانع ايجاد مي كند، اما انقلابي كه نقشه مند و<br />
آگاهانه است هميشه در جايي نطفه مي بندد.<br />
علم و آگاهي طبقاتي، راه خود را با بذرها و جوانه هاي كوچك آغاز مي كند و شكوفا مي شود. توده هاي كارگر و<br />
قشرهاي ستمديده، منافع اساسي و آرمان هاي خود را از زبان محافل و گروه ها و احزاب انقلابي بيان مي كنند. اين ها<br />
پيشروان و نوانديشان و فعالاني هستند كه هم مسئوليت پروراندن و ترويج آگاهي انقلابي را به دوش خود ديده اند، و<br />
هم ضرورت ابتكار عمل در رهبري و به ثمر رساندن انقلاب آگاهانه را درك كرده اند. در چند دهه گذشته ايران، و<br />
غالبا در دوران هاي تيره تار، اين پيشروان با ابتكار عمل هاي خود تاثير فوري يا درازمدت بر سير تحولات سياسي<br />
جامعه داشته اند.<br />
ايران معاصر پياپي از استبداد و سركوب خشن حكومتي، خرافه و فريبكاري مذهبي، توهم يا بي تفاوتي سياسي، رنج<br />
برده است. اما جرقه هاي سرخ نيز پياپي به چشم آمده اند تا آتشي پايدار بيفروزند و راه را براي در هم آميختن
آگاهي انقلابي و حق طلبي و اعتراض و شورش توده ها هموار كنند. مبارزاني كه نام چريك هاي فدايي خلق را براي<br />
خود برگزيدند و در سال<br />
1349<br />
در پي انجام عمليات مسلحانه در منطقه سياهكل گيلان بودند، از ايجاد كنندگان<br />
همين جرقه هاي سرخ بودند. به خاطر حركت شجاعانه آنان كه خلاف جريان مسلط بر فضاي سياسي جامعه انجام<br />
گرفت، به خاطر برافراشتن پرچم مبارزه قهرآميز با رژيم سلطنتي، به خاطر اعلام تعهد و مسئوليت و ابتكار عمل<br />
1349 بهمن 19 انقلابي،<br />
(روز درگيري سياهكل) در تاريخ معاصر ايران ثبت شده است. نام سياهكل را جوانان چپ<br />
انقلابي كه هواخواه كمونيسم و طرفدار كارگران و زحمتكشان بودند بر دفتر تاريخ نوشتند. جرقه سرخ ديگر، روز<br />
بهمن است كه به شكل نمادين در روزشمار انقلاب ثبت شده است.<br />
26<br />
26<br />
بهمن 1357، روز جان باختن رفيق حسين<br />
كريمي است كه سازمان زحمتكشان كردستان ايران (كومه له) آن را به عنوان روز كومه له برگزيد. به يك مفهوم، 26<br />
بهمن روز اعلام موجوديت و اعلام قبول مسئوليت رهبري مبارزات توده هاي تهديدست و ستمديده از سوي گروهي از<br />
چپ هاي انقلابي كردستان است. آنان از سال ها پيش از آن، درگير سازماندهي مخفيانه مبارزه ضد رژيمي بودند.<br />
26<br />
بهمن روز برافراشته شدن پرچم طرفداري از كمونيسم در كردستان است كه با ابتكار عمل در آغاز مبارزه مسلحانه<br />
پارتيزاني و ايجاد تشكل هاي متنوع توده اي در آن منطقه همراه بود. نسل هاي بعدي نه فقط در كردستان كه در<br />
سراسر ايران هنوز هم مي توانند از آن تجربه، درس هاي ارزشمندي بگيرند.<br />
5<br />
بهمن نيز جرقه اي سرخ است. در<br />
پنجم بهمن 1360، سربداران كه نيروي مسلح اتحاديه كمونيست هاي ايران بودند بر اساس طرح تسخير آمل با هدف<br />
برپا كردن قيام مسلحانه، تاثيرگذاري سياسي بر كل كشور و گسترش قيام به شهرهاي ديگر، وارد اين شهر شدند. اين<br />
اقدام هم اعلام قبول مسئوليت رهبري مبارزات توده هاي مردم عليه رژيم مرتجع جمهوري اسلامي بعد از انجام كودتا<br />
و تشديد سركوب و كشتار سراسري در خرداد<br />
1360<br />
بود و هم يك ابتكار عمل انقلابي براي متحد كردن نيروها و<br />
عناصر كمونيست و آزاديخواهي كه زير فشار رژيم با خطر تلاشي، پراكندگي و انفعال روبرو شده بودند. حركت<br />
سربداران شكست خورد اما در همان مدت كوتاه، تاثير سياسي و روحي غير قابل انكاري بر مردم مناطق مختلف<br />
كشور داشت و هنوز هم براي نسل هاي بعدي درس هاي مثبت و منفي بسياري در زمينه هاي سياسي و نظامي و<br />
تشكيلاتي در بر دارد.<br />
جرقه هاي اينچنيني، روزهاي اينچنيني، از آن طبقه كارگر و همه ستمديدگان و محرومان است. ما در برابر مناسبت<br />
هاي رسمي كه به كمك خرافه و اسطوره و باور ديني يا توهمات و داستان هاي ملي گرايانه و برتري جويانه به جامعه<br />
تحميل شده است، بيكار نمي نشينيم. ما در برابر جشن ها و عزاهاي بي ارتباط به زندگي و مبارزه واقعي روز و آرمان<br />
هاي فرداي توده ها، بيكار نمي نشينيم. ما روزهاي خود را بزرگ مي داريم، از درس هاي شان مي آموزيم و از خاطراتي<br />
كه در آن ها ثبت شده الهام مي گيريم.<br />
“جمعي از فعالين كارگري”19<br />
بهمن <strong>1388</strong>
Change language