Puls UM
Puls UM
Puls UM
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
<strong>Puls</strong> <strong>UM</strong><br />
ROZMAITOŚCI<br />
tomiczne i fizjologiczne zbliżone do ludzkich. Zróżnicowanie<br />
wielkości poszczególnych ras stwarza możliwość<br />
doboru wielkości narządu względem pacjenta. Znaczny<br />
dystans filogenetyczny powoduje jednak duże problemy<br />
natury immunologicznej. Nad tym, by świńskie narządy<br />
nie były odrzucane po przeszczepie, pracują genetycy.<br />
Obecność na powierzchni komórek antygenu Gal jest<br />
główną przyczyną ostrej odpowiedzi immunologicznej ze<br />
strony organizmu człowieka. Naukowcy wpadli więc na<br />
pomysł, by wyeliminować ze świńskich komórek enzym<br />
produkujący ten antygen: alfa-1,3-galaktosylotransferazę,<br />
która jest kodowana przez pojedynczy gen. Wyłączenie<br />
tego genu pozwala na niemal całkowite wyeliminowanie<br />
powstawania antygenu Gal na powierzchni komórek.<br />
Transformacją świń jako dawców narządów zajmują się<br />
nie tylko zagraniczne zespoły badawcze. Możemy pochwalić<br />
się własnym, polskim, transgenicznym knurkiem<br />
o nazwie TG 1154, który urodził się w Instytucie Zootechniki<br />
w Krakowie w 2003 roku. Miał on wbudowany gen,<br />
który może znosić immunologiczną barierę międzygatunkową<br />
świnia-człowiek. Odpowiedź immunologiczna nie<br />
jest jednak jedynym problemem, któremu trzeba stawić<br />
czoła. W świńskich narządach występuje np. wykrzepianie<br />
się krwi, spowodowane różnicami genetycznymi między<br />
dawcą a biorcą i tym samym zachwianiem równowagi<br />
układu krzepnięcia. W przyszłości planowane jest wprowadzenie<br />
do genomów świni genów ludzkich, odpowiedzialnych<br />
za krzepnięcie, by ominąć tę trudność. Poza tym<br />
nie jesteśmy w stanie, nawet w przypadku świń, wyeliminować<br />
zagrożenia stwarzanego przez zwierzęce patogeny,<br />
szczególnie w stanie osłabienia układu odpornościowego<br />
pacjenta na czas przeszczepu.<br />
Pozostaje tylko pytanie, czy mamy prawo wykorzystywać<br />
zwierzęta w taki sposób? Modyfikować je i ostatecznie<br />
zabijać dla pozyskania narządów czy leków?<br />
Jeśli można uniknąć pozbawiania zwierzęcia życia – jak<br />
w przypadku zwierząt mlecznych produkujących biofarmaceutyki<br />
– sprawa staje się zdecydowanie mniej kontrowersyjna.<br />
W przypadku świń, hodowanych jako dawcy<br />
narządów, chyba nie robi im różnicy, czy pozyskuje się<br />
z nich mięso czy serce lub wątrobę… Inną kwestią jest,<br />
czy wprowadzanie pojedynczych ludzkich genów do genomu<br />
świń sprawia, że zaczynają mieć w sobie pierwiastek<br />
ludzki? Każdy powinien zadać sobie te pytania, lecz<br />
odpowiedzieć na nie dopiero w obliczu choroby własnej<br />
lub kogoś bliskiego.<br />
Marta Ptaszyk<br />
23