Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
Ing. Ziani Petar<br />
(Beograd):<br />
EAZVOJ NAUČNIH ISTRAŽIVANJA U<br />
JUGOSLAVIJE<br />
Развитие научиых изисканий в лесоводстве Югославии.<br />
ŠUMAESTVU<br />
Referat održan na drugoj konferenciji poljoprivrednih i šumarskih stručnjaka<br />
slavenskih i drugih narodno-demokratskih država mjeseca maja <strong>1948</strong>.<br />
u Pragu.<br />
U razvoju naučno-istraživačkog rada u šumarstvu jugoslovenskih zemalja<br />
karakteristična su tri perioda.<br />
Jačanje i privremena stabilizacija kapitalističkih odnosa u privredi tih<br />
zemalja (naročito stvaranje i razvoj krupne drvne industrije) odrazili su<br />
se i na organizacionu formu i tematiku naučno-istraživačkog rada i karakterisali<br />
prva dva perioda njegovog razvoja pre drugog svetskog rata.<br />
Treći — današnji — period razvoja uslovljen je političko-ekonomskom<br />
pramenom u Jugoslaviji, nastalom posle drugog svetskog rata t. j. uzimanjem<br />
vlasti u ruke radnoga naroda i društvenom svojinom sretstava<br />
za proizvodnju.<br />
I.<br />
Prvi period počinje pedesetih godina prošlog veka (kada zapravo i<br />
počinje naše organizovano šumarstvo) i traje do konca prvog svetskog<br />
rata (oko 70 godina). U ovom periodu dolazi do prodiranja krupnog stranog<br />
kapitala u naše šumarstvo i do sukcesivnog stvaranja velikih drvnih<br />
industrija.<br />
Za kolonijalnu eksploataciju velikog obilja kvalitetnih drvnih masa:<br />
hraslovine u Slavoniji i četinara u Bosni, krupnom kapitalu nije trebao<br />
nikakav organizovani i sistematski naučni rad. Ni jedan šumarski naučni<br />
zavod ili stanica nisu bili u ovom periodu osnovani na području današnje<br />
Jugoslavije.<br />
Ceo naučno-istraživački rad ovog perioda svodi se na opažanja, opite<br />
i studije pojedinih šumarskih stručnjaka u praksi ili na šumarskim,<br />
!<br />
školama.<br />
i<br />
Karakteristično je za ovaj period, da je sa stranim kapitalom u naše<br />
šumarstvo zapadnih i centralnih oblasti došla masa stranih stručnjaka<br />
koji su primenjivali metodiku i tehniku rada svojih zemalja, koje nisu<br />
odgovarale našim prilikama te su bile izvor velikih pogrešaka i skupih<br />
iskustava. Mnogi pak cd ovih stranaca su se bavili naučnim istraživanjima<br />
u našoj zemlji i dopritneli razvoju šumarske nauke kod nas.<br />
Najveći deo naučnih istraživanja ovog perioda objavljen je u domaćim<br />
i stranim stručnim časopisima,<br />
U oblasti uzgoja i uređenja: šuma, šumari istraživači ovog doba najviše<br />
pažnje posvećuju pomlađivanju, uzgoju i proredi hrastovih sastojina, zatim<br />
problemima pireborne šume i strukture debljinskih stepena u njoj. Pojmovi<br />
»normalne šume« i »potrajnosti prihoda« određene gospodarske jedinice<br />
postaju fiksne ideje šumarstva ovog doba.<br />
Usled porasta prekomorske trgovine iskače važnost primorja pa se<br />
pošumljavanju primorskog krškog područja posvećuje velika pažnja. U<br />
toj oblasti šumarskog rada dolazi do naročite istraživačke aktivnosti. Zna-<br />
305
Change language