Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
tan broj stručnjaka naših i stranih vrše floristička i biljnogeografska istraživanja,<br />
istražuju tehniku sadnje, vrst drva i razmatraju ekonomske probleme<br />
krških krajeva.<br />
Rezultati ovog rada na kršu bile su većim delom monokulture od nekoliko<br />
Pinus vrsta, koje se danas viđaju duž ćele jadranske obale a i u<br />
unutrašnjosti. Taj metod pokušava današnje šumarstvo da napusti.<br />
U dendrometriji istraživački 1 rad se odnosi na određivanje drvne mase<br />
stojećih stabala i sastojina, izrade tablica drvnih masa, poboljšanje meraćih<br />
sprava i određivanje prirasta.<br />
Rezimirajući, može se reći da naučno-istraživački rad ovog perioda<br />
jednim delom ima samo historijsku vrednost, dok drugim delom prestavlja<br />
vredne tehničko-šumarske tekovine koje treba danas sistematski proučiti,<br />
srediti i njima se koristiti u daljnjem iradu.<br />
Međutim sve ideje o normalnoj šumi i potrajnosti prihoda malo su<br />
uticale na način eksploatacije šuma, koju su izvodila velika drvna preduzeća,<br />
i koja su koncem I. Svetskog rata potpuno izmenila strukturu<br />
dobnih razreda u našim šumama, ostavljajući malodobne sastojine i šikare.<br />
II.<br />
Drugi period naučno-istraživačkog rada u šumarstvu Jugoslavije zahvata<br />
period između dva svetsika rata t. j. rad u okviru stare Jugoslavije<br />
i okupacije.<br />
Usled povremenih konjuktura posle I. Svetskog rata — i pored već<br />
osetnog pomanjkanja drvnih masa — nastaje još bezobzirnija eksploatacija<br />
šuma, u prvom redu na račun većih godišnjih etata t. zv, prethvata,<br />
zatim sečom srednjedobnih sastojina i otvaranjem još preostalih neotvorenih<br />
kompleksa. Radi što brže amortizacije investicija pojačava se intenzitet<br />
seča u prebornini šumama u tolikoj meri, da je pomlađivanje šuma<br />
slabo obezbeđeno.<br />
Usled narušene prirodne ravnoteže u šumama, nastupaju razne epidemije<br />
u slavonskim hrasticima, navale potkornjaka u Bosni i t. d., koje<br />
uzrokuju sušenja i osetno snizuju postojeću drvnu zalihu.<br />
Ukazuje se potreba da se te pojave — koje dovode u pitanje alimentaciju<br />
krupnih drvnih industrija — naučno ispitaju i pronađu načini<br />
i sretstva da se štete spreče.<br />
Dalje, pomanjkanje hrastovine i porast njene vrednosti, traži da se<br />
naučno ispitaju i utvrde točnije metode kubisanja i ustanovljavanja sastojinske<br />
drvne mase i sastojinskog drvnog prirasta.<br />
S druge strane sve veća primena drveta u raznim granama industrije<br />
i dnevnog života tražila je da se naučno ispitaju tehnička svojstva drveta<br />
kao i metode njegove hemijske prerade.<br />
U takvoj situaciji nastaje potreba za jednom organizovanom formom<br />
naučno-istraživačkog rada u šumarstvu. U tu svrhu bili su posle I. svetskog<br />
rata najpodesniji šumarski fakulteti na univerzitetima.<br />
Godine 1920. Ministarstvo šuma i rudnika traži od poljoprivrednošumarskog<br />
fakulteta u Zagrebu da organizuje šumske pokuse u cilju: ustanovljivanja<br />
prirasta, izrade prihodnih skrižaljaka za hrast, bukvu i jelu<br />
i uzgoja sastojina, jer su ti problemi naročito interesovali Ministarstvo kao<br />
prodavaoca drvne mase.<br />
306
Change language