szyngiera, grycmann 28 | Nr 3 (119) 2014 Trener
„Beep test“ - próba wytrzymałości dla piłkarzy nożnych Beep test Współczesna piłka nożna stawia bardzo duże wymagania w przygotowaniu motorycznym zawodników. Piłkarze w czasie spotkań na najwyższym poziomie bardzo często przekraczają barierę 10 kilometrów pokonanego dystansu. Jeżeli dodamy do tego, że równocześnie zwiększyło się również tempo gry, czyli prędkość pokonywanych odcinków, mamy odpowiedź, jak wielkim potencjałem motorycznym muszą cechować się najlepsi zawodnicy. Hasło: „nie można poprawić czegoś, czego nie mierzysz” dosadnie wskazuje, jak duże znaczenie w kształtowaniu zdolności motorycznych ma dziś odpowiednia diagnostyka. Obecnie znanych jest wiele testów oceniających poziom wytrzymałości zawodników, przeprowadzanych zarówno w warunkach „terenowych“ jak i laboratoryjnych. Władysław Szyngiera Paweł Grycmann AWF Katowice Rysunek 1. Przebieg „Beep testu” Przez motoryczne zdolności wytrzymałościowe rozumie się osobnicze możliwości przeciwstawienia się zmęczeniu i umiejętność długotrwałego wykonywania określonej pracy. Od kilku lat coraz większym zainteresowaniem w Polsce cieszy się „Beep test“, czyli test wahadłowy, polegający na wielokrotnym powtarzaniu biegu o narastającym tempie (podanym na płycie CD) na odcinku 20 metrów. Próba ta stosowana jest obecnie przez drużyny grające w Ekstraklasie, I i II lidze oraz niższych klasach rozgrywkowych, także wśród młodzieży jak i piłce nożnej kobiet. Oryginalna formuła „Beep testu” została zaprezentowana po raz pierwszy przez Legera i Lamberta w 1982 roku w „European Journal of Applied Physiology” pod tytułem: „A maximal multistage 20 m shuttle run test to predict VO 2max ”. Od tego czasu powstało wiele jego wariantów i mutacji (Shuttle Run, Multistage Fitness, Bleep), głównie w zakresie liczby pokonywanych odcinków na tzw. etapach wysiłkowych (prędkość biegu). Na czym polega T-„Beep-test”? Próba ta, to bieg na odcinku 20 metrów między znacznikami (rys. 1). Zawodnik biegnie tam i z powrotem aż do odmowy, za każdym razem rozpoczynając z wysokości znacznika w momencie sygnału dźwiękowego. Dużą zaletą tego testu jest niewielka przestrzeń, potrzebna do wykonania biegu, co jest największym problemem przy próbach o charakterze wytrzymałościowym. Sugeruje się nawet zwykłą salę gimnastyczną, przez co kolejne próby będą mogły być wykonywane w tych samych warunkach. Wynik zapisywany przez trenera, to moment, w którym zawodnik nie jest już w stanie dobiegnąć do znacznika przed sygnałem dźwiękowym. Zapisywany jest wtedy ostatni etap i odcinek, w którym badany dobiegł do znacznika. Organizacja T-„Beep-testu” Miejsce: sala gimnastyczna lub boisko z znacznikami (lub linia) ustawionymi w odległości 20 metrów. Sprzęt: taśma miernicza, znaczniki, taśma z sygnałem dźwiękowym, glośnik. Wykonanie: bieg na wyznaczonym odcinku, na sygnał dźwiękowy. Test rozpoczyna się szybkim marszem a kończy szybkim biegiem, w trakcie, którego zawodnicy zmieniając kierunek poruszają się między dwiema odległymi o 20 m liniami, zgodnie z sygnałem dźwiękowym z narastającą częstotliwością. Trener Nr 3 (119) 2014 | 29