Nr 42 - Tauron

Nr 4 (42) 

Kwiecień 2012 

magazyn grupy tauron ISSN 1689-5304 

wywiad 

Tomasz Tomczykiewicz: 

Nie stać nas na 

dekarbonizację 

biznes 

Grupa Tauron 

poprawiła wyniki 

raport 

Świat potrzebuje 

więcej węgla

iznes 

Polska Energia 4 (42) 2012 

Grupa Tauron 

poprawiła wyniki 

2 

Przychody koncernu wyniosły w 2011 r. blisko 20,8 mld zł, 

a sprzedaż wzrosła o 6,3 proc. w porównaniu z 2010 r. 

Zwiększyły się także inwestycje Grupy – w ubiegłym roku 

wyniosły ponad 2,5 mld zł 

Po uwzględnieniu zmian w sposobie 

sprzedaży w Grupie (wartość przychodów 

z obowiązkowej sprzedaży wytworzonej energii 

poprzez obrót publiczny stanowiła sprzedaż 

wewnętrzną w Grupie i podlegała wyłączeniu 

konsolidacyjnemu) wyniosłaby ona 

w 2011 r. około 16,4 mld zł (w 2010 r. Tauron 

wypracował ponad 15,4 mld zł przychodów). 

EBITDA 

Tauron zwiększył EBITDA (zysk operacyjny powiększony 

o amortyzację) o 9,6 proc. do ponad 

3 mld zł z niemal 2,8 mld zł w 2010 r. Marża 

EBITDA wyniosła 14,6 proc., a po doprowadzeniu 

do porównywalności 18,4 proc. W roku 

2010 marża Grupy wyniosła 17,9 proc. 

Zysk 

Nastąpił również wzrost zysku netto o 25 

proc. z 991 mln zł w 2010 r. do 1,24 mld zł 

w 2011 r. Już tylko 1,6 proc. zysku netto przypada 

na akcjonariuszy mniejszościowych, 

podczas gdy przed rokiem było to 13,4 proc. 

Redukcja kosztów 

W Grupie realizowany jest program redukcji 

kosztów operacyjnych o 1 mld zł w latach 

2010-2012. Program zrealizowany jest już 

w ponad 66 proc., a 366 mln zł oszczędności 

osiągnięto w 2011 r. 

Produkcja 

Produkcja energii przez Tauron w 2011 r. 

wzrosła o 0,3 proc. w stosunku do roku 2010 

z 21,32 TWh do 21,38 TWh (wytwarzanie 

łącznie z segmentem OZE). 

Dystrybucja 

Zwiększył się również wolumen energii dostarczonej 

przez segment dystrybucji. 

W 2011 r. było to 38,24 TWh, czyli o 1,9 proc. 

więcej niż przed rokiem. 

Sprzedaż 

Nastąpił także wzrost sprzedaży detalicznej 

energii elektrycznej o 3,4 proc. z 34,34 TWh 

w 2010 r. do 35,52 TWh w roku 2011. Zwiększony 

wolumen sprzedaży osiągnięto wśród 

dotychczasowych klientów oraz dzięki pozyskaniu 

nowych. 

Klienci 

Następuje systematyczny wzrost liczby klientów 

w segmencie dystrybucji. Na koniec 2011 r. 

Tauron miał ich ponad 4,14 mln, czyli o 28 tys. 

więcej niż rok wcześniej. 

(LW) 

Najważniejsze dane operacyjne i wyniki finansowe 

Kluczowe dane operacyjne IV kwartał IV kwartał Zmiana 2010 r. 2011 r. Zmiana 

2010 r. 2011 r. (proc.) (proc.) 

Wydobycie węgla kamiennego (mln ton) 1,12 0,8 (28,5) 4,5 4,58 1,7 

Wytwarzanie energii elektrycznej (produkcja netto) (TWh) 5,78 5,08 (12,2) 21,32 21,38 0,3 

W tym: ze źródeł odnawialnych 0,25 0,22 (11,9) 1,1 0,99 (9,9) 

Wytwarzanie ciepła (PJ) 6,49 5,57 (14,2) 18,29 15,96 (12,7) 

Dystrybucja (TWh) 9,45 9,41 (0,3) 37,52 38,24 1,9 

Sprzedaż energii elektrycznej (TWh) 8,95 8,41 (6,1) 34,34 35,52 3,4 

Liczba klientów – Dystrybucja (tys.) 4115 4143 0,7 4115 4143 0,7 

Wyniki finansowe IV kwartał IV kwartał Zmiana 2010 r. 2011 r. Zmiana 

2010 r. 2011 r. (proc.) (proc.) 

Przychody (mln zł) 4 478,0 5 588,4 24,8 15 428,9 20 755,2 34,5 

doprowadzone do porównywalności 4 478,0 4 536,0 1,3 15 428,9 16 406,0 6,3 

EBITDA (mln zł) 599,0 652,3 8,9 2 758,5 3 023,0 9,6 

EBIT (mln zł) 271,3 290,5 7,1 1 399,3 1 611,5 15,2 

Zysk netto (mln zł) 166,3 219,0 31,7 991,4 1 239,4 25,0 

w tym udział akcjonariuszy mniejszościowych 5,6 proc. (3,0) proc. 13,4 proc. 1,6 proc. 

Dariusz Lubera, prezes 

zarządu Taurona: 

Wyniki wypracowane przez Grupę 

Tauron w ubiegłym roku po raz kolejny 

dobrze wpisują się w oczekiwania 

rynku. Na szczególną uwagę zasługują 

dwucyfrowe wzrosty zysku operacyjnego 

oraz zysku netto. Strategia, którą 

konsekwentnie realizuje Tauron, 

powinna pozwolić na kontynuację 

wzrostu wyników, co dodatkowo 

zostanie wzmocnione poprzez 

zrealizowaną pod koniec ubiegłego 

roku akwizycję Górnośląskiego Zakładu 

Elektroenergetycznego. Pracujemy 

równolegle nad wieloma inicjatywami, 

takimi jak poprawa efektywności, 

integracja aktywów GZE czy przyspieszenie 

programu inwestycyjnego. 

Wszystkie te działania mają na celu 

systematyczny wzrost wartości Grupy. 

Krzysztof Zawadzki, 

wiceprezes zarządu 

ds. ekonomiczno-finansowych 

Taurona: 

Wypracowane przez Grupę Tauron 

wyniki, w trudniejszym niż przed rokiem 

otoczeniu rynkowym, dają nam powody 

do satysfakcji. Zakładając warunki 

porównywalne (bez sprzedaży 

większości wolumenu produkcji energii 

przez rynek publiczny), osiągnęliśmy 

wzrost marży EBITDA przy rosnącej skali 

działalności. Działania związane 

z poprawą efektywności czy reorganizacją 

Grupy przynoszą więc wymierne 

korzyści. Powody do zadowolenia dają 

także wyniki GZE wypracowane w 2011 r. 

Ich wpływ na wyniki Grupy nie był 

jeszcze znaczący z uwagi na zasady 

konsolidacji, ale poziom EBITDA, która 

przekroczyła w całym 2011 r. 500 mln zł, 

to dobry sygnał na przyszłość przed 

uzyskaniem wielu synergii wynikających 

z akwizycji. 

Foto: ARC Foto: ARC


OD REDAKCJI 

2 biznes 

Grupa Tauron poprawiła wyniki 

3 EDYTORIAL 

Powody do satysfakcji 

4 Wywiad 

Nie stać nas na dekarbonizację 

6 Flesz 

Polskie weto 

Negocjacje zakupu kopalń Adamów i Pątnów 

Biomasa z Afryki w Polsce 

Doba na zamianę sprzedawcy energii 

Wizyta w Japonii 

Rośnie liczba zielonych certyfikatów 

8 Biznes 

Droga do stabilnego rynku 

9 Notowania 

Rekordowo wysokie ceny 

10 Strategia 

Sprzedawca z wyboru 

12 W Grupie 

Pod czujnym okiem kamer 

Tauron sprzedawcą energii dla PSE Operator 

Wiele pytań na spotkaniach w sprawie niskiej emisji 

Będą nowi prezesi 

Energetycy na poligonach 

Naukowcy w EC Katowice 

Milion dolarów, helikopter i zapora 

16 Wydarzenia 

Polska gospodarka przed zmianami 

Energetyka jest dzisiaj potęgą 

18 W unii 

Polskie weto było uzasadnione 

20 biznes 

Zmiana sprzedawcy – przywileje i ryzyko 

22 Energetyczne naj... 

Radioaktywna porażka Kremla 

24 Raport 

Świat potrzebuje więcej węgla 

26 HISTORIA 

Paliwo dla energetyki 

28 ENERGIA INACzEJ 

Trochę słońca dla każdego 

30 felieton 

Lubię to! 

Powody 

do satysfakcji 

Marzec jest miesiącem, na który z niecierpliwością czekają akcjonariusze 

Taurona. Ogłaszane wtedy finansowe wyniki roczne wiele 

mówią o kondycji firmy i jej możliwościach. Prezentujemy je na str. 2, 

ale warto podkreślić stały wzrost przychodów i zysku Grupy, a także 

coraz lepsze wyniki sprzedaży. Podczas prezentacji wyników prezes 

zarządu Taurona, Dariusz Lubera, tak mówił o perspektywach: 

„Strategia, którą konsekwentnie realizuje Tauron, powinna pozwolić 

na kontynuację wzrostu wyników”. 

Marcowy numer „Polskiej Energii” zdominował węgiel. W wywiadzie 

z wiceministrem gospodarki Tomaszem Tomczykiewiczem rozmawialiśmy 

o najważniejszych wyzwaniach stojących przed branżą energetyczną 

i górnictwem. Dla naszego rozmówcy – a jest to także głos 

polskiego rządu – najistotniejsze i nadrzędne pozostaje dbanie o dobro 

polskiego przemysłu, rozwój sektorów infrastrukturalnych, zapewnienie 

bezpieczeństwa dostaw paliw i energii oraz promowanie konkurencji. 

Minister Tomczykiewicz zwraca też uwagę na nierozłączność 

w warunkach polskich sektora energetycznego i górnictwa węgla. 

Wśród wielu problemów czekających na rozwiązanie przez Ministerstwo 

Gospodarki nasz rozmówca wymienił działania związane z uruchomieniem 

wspólnego europejskiego rynku energii, a na naszym, 

polskim podwórku prace nad prawami: energetycznym, gazowym, 

OZE i o korytarzach przesyłowych. Przypomniał także, że trwają inwestycje 

w modernizację i budowę węglowych mocy wytwórczych. „Jestem 

przekonany, że energetyka węglowa ma potencjał, który trzeba 

umiejętnie wykorzystać” – podkreślił minister Tomczykiewicz. 

Nasi unijni komentatorzy dokładnie analizują powody polskiego 

weta klimatycznego w europejskim parlamencie. „Czy można było postąpić 

inaczej” – pytają retorycznie. Zwracają szczególną uwagę na 

brak zrozumienia ze strony niektórych unijnych urzędników dla różnorodności 

gospodarek poszczególnych krajów UE. Pokazują też dziwne 

mechanizmy dokonywania analiz i raportów dla Komisji Europejskiej. 

Mówią o braku dobrej woli do obiektywnych rozmów o przyszłości węglowego 

sektora energetycznego w Unii Europejskiej. 

Tymczasem Międzynarodowa Agencja Energetyczna przedstawiła 

raport dotyczący prognoz globalnego rynku węgla do roku 2016, z którego 

jasno wynika, że światowe zapotrzebowanie na czarny kruszec będzie 

w najbliższych latach wzrastać, a za ten trend odpowiedzialne będą 

przede wszystkim szybko rozwijające się Chiny i Indie. 

W cyklu „Energetyczne Naj…” przywołujemy jedną z największych 

katastrof „energetycznych” na terenie Europy. W kwietniu mija bowiem 

26 lat od wybuchu w elektrowni atomowej w Czarnobylu. 

W dziale historycznym rozpoczynamy krótki cykl poświęcony przeszłości 

spółek wchodzących dzisiaj w skład Taurona. Na początek proponujemy 

zapoznanie się z historią kopalń węgla kamiennego wchodzących 

w skład Południowego Koncernu Węglowego z Grupy Tauron. 

Zapraszam do lektury! 

Magdalena Rusinek 

redaktor naczelna 

Wydawca: Tauron Polska Energia SA, Departament Komunikacji Rynkowej i PR • dyrektor: Paweł Gniadek, pawel.gniadek@tauron-pe.pl, tel. 32 774 24 37 

• Redakcja: „Polska Energia”, Katowice Business Point, ul. ks. Piotra Ściegiennego 3, 40-114 Katowice, fax 32 774 25 24, e-mail: redakcja@tauron-pe.pl 

• Redaktor naczelny: Magdalena Rusinek, magdalena.rusinek@tauron-pe.pl, tel. 32 774 27 21 

• Zastępca red. naczelnego: Marcin Lauer, marcin.lauer@tauron-pe.pl, tel. 32 774 27 06 

•Zespół redakcyjny: Marietta Stefaniak, marietta.stefaniak@tauron-pe.pl, tel. 32 774 25 33; Południowy Koncern Węglowy SA: Zofia Mrożek, zmrozek@pkwsa.pl, tel. 32 618 56 07; 

Tauron Wytwarzanie SA: Dariusz Wójcik, dariusz.wojcik@pke.pl, tel. 32 774 24 34; Tauron Ciepło SA: Karolina Kmon, kkmon@pec.katowice.pl, tel. 32 258 72 48; 

Tauron Sprzedaż sp. z o.o.: Elżbieta Bukowiec, elzbieta.bukowiec@tauron-pe.pl, tel. 12 265 41 55; Tauron Obsługa Klienta: Katarzyna Sierszuła, katarzyna.sierszula@tauron-pe.pl, tel. 71 889 57 29; 

Tauron Ekoenergia: Monika Meinhart-Burzyńska, monika.meinhart-burzynska@tauron-ekoenergia.pl, tel. 75 754 68 07 

• Realizacja wydawnicza: Direct Publishing Group, ul. Genewska 37, 03-940 Warszawa 

• Wydawca nie odpowiada za treść reklam i ogłoszeń. Redakcja nie zwraca materiałów oraz zastrzega sobie prawo ich redagowania i skracania. 

• Zdjęcie na okładce: Corbis, numer zamknięto 3 kwietnia 2012 r. 

3

wywiad 


Nie stać nas na dekarboni 

ROZMOWA Z POSŁEM TOMASZEM TOMCZYKIEWICZEM, WICEMINISTREM GOSPODARKI 

4 

rozmawiali: Magdalena Rusinek i Paweł Gniadek 

Jakie są najważniejsze wyzwania stojące 

przed branżą energetyczną i górnictwem 

Tomasz Tomczykiewicz: Żyjemy w ciekawych 

czasach, w których nie brakuje wyzwań 

dla polskiej energetyki i górnictwa, i to zarówno 

na płaszczyźnie wspólnotowej, jak i krajowej. 

Najistotniejsze i nadrzędne zawsze pozostaje 

jednak dbanie o dobro polskiego przemysłu, 

rozwój sektorów infrastrukturalnych, 

zapewnienie bezpieczeństwa dostaw paliw 

i energii oraz promowanie konkurencji. 

Realizujemy obecnie bardzo istotne działania 

związane z uruchomieniem wspólnego 

europejskiego rynku energii i zwiększeniem 

jego transparentności. Kluczowe są również 

prace nad ustawami zasadniczymi, tj. prawami: 

energetycznym, gazowym, OZE i o korytarzach 

przesyłowych oraz zaawansowane procesy 

inwestycyjne w modernizację i budowę 

mocy wytwórczych. Odnosząc się do tych 

ostatnich, warto podkreślić, iż duża część inwestycji 

dotyczy mocy wytwórczych bazujących 

na węglu, co sprawia, że paliwo to należy 

w dalszym ciągu traktować jako filar 

krajowego wytwarzania energii. A już w niedalekiej 

przyszłości stoją przed nami kolejne 

wyzwania, jak uwolnienie rynku gazu czy też 

dalsza liberalizacja rynku energii. Pamiętajmy 

o znanej maksymie, że przyszłość będzie 

dla nas szczodra jedynie wtedy, kiedy wszystko 

ofiarujemy teraźniejszości. 

Wszystkie spółki węglowe zapowiadają na 

rok 2012 wzrost wydobycia. Na ile, Pana 

zdaniem, te zapowiedzi są realne Czy dzięki 

wzrostowi wydobycia uda się zmniejszyć 

import węgla 

W ciągu ostatniego dziesięciolecia (2001- 

-2011) wydobycie węgla w Polsce spadło 

o około jedną czwartą z poziomu 103 do 76 

mln ton. Spowodowane to było zmianami 

w strukturze sektorów gospodarki oraz poprawą 

efektywności energetycznej zarówno 

w poszczególnych gałęziach przemysłu, jak 

i w sferze komunalno-bytowej. Koniunktura 

gospodarcza w naszym kraju jest dobra i na 

tle pozostałych krajów Unii Europejskiej odnotowujemy 

bardzo dobre tempo wzrostu 

gospodarczego, który mierzony wskaźnikiem 

PKB w bieżącym roku prognozowany jest na 

poziomie 2,5 proc. W związku z tym należy 

spodziewać się również wzrostu o ok. 2 proc. 

zapotrzebowania na energię elektryczną, co 

z kolei bezpośrednio przełoży się na wzrost 

sprzedaży węgla energetycznego oraz koksowniczego. 

Ceny węgla na rynkach światowych, 

w porównaniu do początku 2011 r., 

spadły o ponad 15 proc., tak więc można na 

tej podstawie wstępnie wnioskować, że nastąpi 

wzrost sprzedaży na rynki lokalne ze 

względu na zmniejszenie rentowności eksportu. 

Z drugiej strony spadki cen węgla na 

rynkach światowych mogą spowodować 

wzrost importu do Polski. Ostateczne saldo 

eksportu i importu węgla uzależnione będzie 

od wymienionych przeze mnie wcześniej 

czynników, kursu dolara do złotówki oraz od 

kształtowania się polityki cenowej polskich 

wytwórców węgla. 

Mówi się o prywatyzacji Kompanii Węglowej 

i Katowickiego Holdingu Węglowego. 

Kiedy do tych prywatyzacji mogłoby dojść 

Czy dla KW i KHW najlepszym rozwiązaniem 

byłaby prywatyzacja poprzez giełdę 

Historia pokazuje, że prywatyzacja przedsiębiorstw, 

w tym również z sektora wydobywczego, 

sprzyja wzrostowi efektywności funkcjonowania 

spółek, optymalizacji ich kosztów 

i polepszeniu wyników całego sektora. Najlepszym 

tego dowodem są ubiegłoroczne dobre 

wyniki finansowe branży wydobywczej, 

w tym w szczególności sprywatyzowanej Jastrzębskiej 

Spółki Węglowej. Prywatyzacja 

kolejnych przedsiębiorstw wydobywczych 

wydaje się w tym kontekście bardzo ważna 

i pilna, choć nad samą jej formą z pewnością 

będzie trzeba prowadzić dalsze dyskusje. Należy 

jednak pamiętać, że to od kondycji zarówno 

spółek, jak i sytuacji na rynkach finansowych, 

zależeć będzie sam moment wprowadzenia 

ich na parkiet GPW. W chwili obecnej 

trwają zaawansowane wewnętrzne procesy 

„dostosowawcze” w spółkach, mające przybliżyć 

je do debiutu. Czekamy na ich zakończenie, 

by móc przejść do dalszych etapów 

prywatyzacji. 

Spółki węglowe planują inwestycje we 

własne źródła wytwórcze energii. Jak Pan 

to ocenia 

Większość spółek węglowych ma plany związane 

z rozszerzeniem, wspólnie z inwestorami 

finansowymi lub branżowymi, zakresu 

działalności o wytwarzanie energii elektrycznej 

oraz, w niektórych przypadkach, ciepła. 

W Katowickim Holdingu Węglowym planowane 

są inwestycje w zakresie budowy bloku 

40-60 MW w kopalni Murcki-Staszic, a w dalszej 

kolejności w kopalni Mysłowice-Wesoła. 

W Kompanii Węglowej rozpatrywany jest projekt 

budowy elektrowni o mocy ok. 900 MW, 

natomiast Jastrzębska Spółka Węglowa deklaruje 

budowę nowych mocy w EC Zofiówka 

(70 MW) oraz prowadzi działania akwizycyjne, 

czego przykładem jest zakup PEC Jastrzębie. 

Działania prowadzone przez spółki 

węglowe należy ocenić pozytywnie. Ich wynikiem 

będzie zmniejszenie kosztów zakupu 

mediów energetycznych, zwiększenie przychodów 

z nowych obszarów działalności 

w związku z odsprzedażą posiadanych nadwyżek 

energii elektrycznej oraz certyfikatów 

w przypadków źródeł kogeneracyjnych. Tego 

typu dywersyfikacja działalności związana 

z rozszerzeniem zakresu łańcucha wartości 

jest, w mojej opinii, pozytywna i wpisuje się 

w politykę energetyczną państwa w zakresie 

poprawy bezpieczeństwa energetycznego, 

przy założeniu zachowania działalności wydobywczej 

jako podstawowego obszaru działalności. 

Świadczy również o tym, że branża 

górnicza poszerza obszary działania, co 

w perspektywie rosnących cen energii elektrycznej 

powinno pozytywnie wpłynąć na 

kondycję finansową sektora. 

Energetyka i górnictwo mają w Polsce charakter 

komplementarny. Rząd, będąc w opozycji 

do unijnych planów dotyczących dalszej 

dekarbonizacji przemysłu, stoi na stanowisku, 

że nie jest możliwe i uzasadnione całkowite 

odejście od przyszłości bazującej na węglu

zację 

Tomasz Tomczykiewicz 

Przewodniczący Regionu 

Śląskiego Platformy Obywatelskiej, 

poseł na Sejm RP, wiceminister 

gospodarki 

Urodził się w 1961 r. w Pszczynie. 

Absolwent Wydziału Inżynierii 

Sanitarnej i Wodnej na Politechnice 

Krakowskiej oraz studiów podyplomowych 

w zakresie zarządzania w warszawskiej 

Szkole Głównej Handlowej. 

W 1990 r., po zmianie ustroju, rozpoczął 

własną działalność gospodarczą, 

kontynuując tradycję rodzinną. 

W 1998 r. został radnym Sejmiku 

Województwa Śląskiego i burmistrzem 

Pszczyny. 

Od 2001 r. reprezentuje w Sejmie 

mieszkańców Śląska, pełniąc mandat 

posła, a od ośmiu lat stoi na czele 

śląskiej Platformy Obywatelskiej. 

W ostatniej kadencji współprzewodniczył 

Komisji Gospodarki. Uczestniczył 

też w pracach nadzwyczajnej komisji 

śledczej ds. wyjaśnienia śmierci 

Barbary Blidy. Od lipca 2010 r. do 

listopada 2011 r. przewodził pracom 

klubu parlamentarnego Platformy 

Obywatelskiej. 

W grudniu 2011 r. objął stanowisko 

wiceministra gospodarki odpowiedzialnego 

za energetykę i górnictwo. 

foto: ARC 

Jak ocenia Pan polskie weto w sprawie podniesienia 

poziomu redukcji emisji CO 2 

Energetyka i górnictwo mają w Polsce charakter 

komplementarny. Rząd, będąc w opozycji 

do unijnych planów dotyczących dalszej 

dekarbonizacji przemysłu, stoi na stanowisku, 

że nie jest możliwe i uzasadnione całkowite 

odejście od przyszłości bazującej na 

węglu. Obecnie polski sektor wytwarzania 

energii elektrycznej oparty jest w ponad 90 

proc. na tym paliwie. 

Jestem przekonany, że energetyka węglowa 

ma potencjał, który trzeba umiejętnie 

wykorzystać. Nie zmienia to jednak ogólnego 

obrazu obu sektorów, w których pojawia 

się szereg wyzwań związanych z implementacją 

zapisów pakietu klimatycznego i energetycznego. 

Działania inwestycyjne w rozbudowę lub 

modernizację bloków wytwórczych uwzględniają 

zapisy polityki energetycznej i klimatycznej, 

dywersyfikując strukturę paliw. Dynamicznie 

postępuje rozbudowa potencjału 

wytwórczego w zakresie odnawialnych źródeł 

energii, głównie w obszarze energetyki 

wiatrowej, jak i związanej z biomasą i biogazem. 

Mamy jednak świadomość, że zasadnicza 

zmiana struktury paliwowej w Polsce to 

proces długofalowy, natomiast polityka Unii 

Europejskiej w zakresie redukcji emisji CO 2 

ukierunkowana jest na drastyczne, z naszego 

punktu widzenia, obniżanie emisji CO 2 nawet 

do 30 proc. w roku 2020. Gdyby Polska przyjęła 

kierunki zmian proponowane przez KE 

bez zastrzeżeń, spowodowałoby to poważne 

skutki gospodarcze (utrata konkurencyjności 

przez energochłonne gałęzie gospodarki, takie 

jak: hutnictwo, górnictwo, koksownictwo, 

przemysł cementowy, chemiczny, papierniczy) 

i społeczne (utrata miejsc pracy, obniżenie 

poziomu życia). Na to Polski po prostu nie 

stać i weto w sprawie zwiększenia poziomu 

redukcji emisji CO 2 z naszego punktu widzenia 

było jedyną drogą do zapobieżenia degradacji 

społeczno-gospodarczej Polski. Nasze 

weto nie wyklucza jednak gotowości Polski 

do dalszych rozmów w tym zakresie. Konieczne 

jest jednak wypracowanie takiego modelu 

redukcji emisji CO 2 , który uwzględniać będzie 

interesy wszystkich krajów UE, w tym 

Polski. 

5

Flesz 


>> 

Polskie weto 

6 

Minister środowiska Marcin Korolec 

zawetował 9 marca w imieniu polskiego 

rządu propozycję zwiększenia redukcji 

emisji CO 2 przez Unię Europejską. Po wielokrotnie 

zgłaszanych propozycjach kompromisu 

Polska nie mogła poprzeć rozwiązań 

proponowanych przez duńską prezydencję. 

Zgodnie z obecnie obowiązującym pakietem 

klimatyczno-energetycznym Unia Europejska 

jest zobowiązana zredukować 

20 proc. emisji CO 2 do 2020 r. Akceptacja 

nowej propozycji Danii oznaczałaby, że UE 

chce się zobowiązać do redukcji 40 proc. 

emisji do roku 2030, 60 proc. do 2040 i aż 

80 proc. do 2050 r. Tymczasem zdaniem 

Polski brakuje obliczeń, np. ile będzie to 

kosztowało poszczególne kraje i sektory. 

Unia odpowiada jedynie za ok. 10 proc. 

emisji na świecie, a globalne zobowiązania 

innych krajów mają być uzgodnione 

dopiero w 2015 r. 

– Przyjechaliśmy na posiedzenie 

Rady UE ds. środowiska 

z propozycją poszukania 

kompromisów, które pozwoliłyby 

na przyjęcie 

konkluzji w sprawie Mapy 

drogowej przejścia do gospodarki 

niskoemisyjnej 

do 2050 r. Nie było jednak 

wystarczającej determinacji, 

aby umożliwić 

akceptację tekstu przez ministrów. 

Zgłosiliśmy z państwami 

regionu pakiet poprawek do 

dokumentów o ochronie klimatu, 

jednak Rada osiągnęła 

porozumienie tylko w obszarze 

polityki globalnej. Według 

mnie, korzystnie jest dążyć do 

Polska wygrała z Komisją Europejską 

Komisja Europejska przekroczyła swoje 

kompetencje w ograniczaniu emisji CO 2 

– uznał 29 marca Trybunał Sprawiedliwości UE. 

W trakcie negocjowania darmowych limitów 

emisji CO 2 na lata 2008-2012 Polska domagała 

się przyznania naszej gospodarce 284,6 

mln ton. KE ograniczyła jednak te plany aż 

o 26,7 proc. Chcąc uchronić polskie firmy 

energetyczne przed dokupowaniem upraw- 

pogodzenia globalnej i wewnątrzunijnej 

polityki klimatycznej. Teraz mamy tu rozdźwięk 

– mówi Marcin Korolec. 

Jak ocenia minister, z polskiej perspektywy 

widać, że polityka klimatyczna UE 

jest na rozstaju dróg i przed największymi 

jak dotychczas wyzwaniami, wynikającymi 

m.in. ze skutków kryzysu gospodarczego. 

Polskiemu wetu poświęcona była dyskusja, 

jaka odbyła się 15 marca w Sejmie. 

Także 15 marca, tyle że w Parlamencie 

Europejskim, przegłosowano niewiążącą 

rezolucję ws. poparcia planu działań na 

rzecz wprowadzenia konkurencyjnej gospodarki 

opartej na technologiach niskoemisyjnych 

do 2050 r. Dokument KE wyznacza 

ramy działania dla Unii, aby osiągnąć 

80-95 proc. redukcję emisji CO 2 

przed rokiem 2050. Wszyscy 

uczestniczący w głosowaniu 

polscy posłowie głosowali 

przeciwko rezolucji. 

– Dyskusja się rozpoczęła, 

jest wiele 

państw, które podzielają 

stanowisko 

Polski – podkreśla 

minister 

Marcin Korolec. 

(EM) 

Więcej 

na str. 18-19 

Zdaniem ministra 

Marcina Korolca 

Polska nie mogła 

zająć innego 

stanowiska niż 

zawetować 

propozycje UE 

Foto: ARC 

nień, polski rząd już w 2009 r. powiedział 

„nie” i w pierwszej instancji uzyskał korzystny 

wyrok. Komisja Europejska odwołała się, 

ale ostatecznie przegrała. 

Zdaniem ekspertów zwycięstwo to może 

pomóc w obronie naszych racji na europejskim 

forum po tym, jak nasz kraj zgłosił weto 

w sprawie przyszłych kierunków polityki klimatycznej. 

 

(AO) 

Owoce masłosza są bogate w tłuszcze. To z nich 

wytwarza się znane w kosmetyce masło shea 

Biomasa z Afryki w Polsce 

Prezes Urzędu Regulacji Energetyki 

zakwalifikował kolejne paliwo do biomasy 

przeznaczonej na cele energetyczne – to łupiny 

i wytłoczyny z orzecha masłosza. 

Orzech ten uprawiany jest w Afryce centralnej. 

Rośnie na wysokość do 15 m. Ma twarde, 

skórzaste liście i mlecznobiały sok. Kwitnie 

dopiero w dwudziestym roku życia, a najwięcej 

owoców rodzi w wieku 50-100 lat. Owocem 

tej rośliny jest orzech przypominający 

wyglądem śliwkę. Zawiera około 50 proc. 

tłuszczu i dzięki niemu znalazł tak szerokie 

zastosowanie w przemyśle kosmetycznym. 

Niedawno URE uznał, że w polskich elektrowniach 

i elektrociepłowniach może być 

wykorzystywane paliwo z biomasy, jaką są 

pozostałości z procesu uzyskiwania oleju 

palmowego z palmy olejowca gwinejskiego. 

 

Doba na zmianę 

sprzedawcy energii 

Europejska Rada Regulatorów Energetyki 

(CEER) przyjęła Wytyczne Dobrych Praktyk 

w zakresie detalicznego modelu rynku 

energii. Regulatorzy postulują m.in. skrócenie 

czasu zmiany sprzedawcy energii do 

24 godzin. 

Dokument zawiera 13 rekomendacji, dotyczących 

m.in. funkcjonowania detalicznego rynku 

energii, roli sprzedawców jako głównych 

punktów kontaktowych dla klientów, zapewnienia 

odpowiedniej jakości i przejrzystości 

ofert oraz dalszego uproszczenia procedury 

zmiany sprzedawcy, w tym skrócenia czasu na 

jego zmianę do 24 godzin. CEER rekomenduje 

możliwość zawarcia przez konsumenta umowy 

kompleksowej (czyli łącznej – na sprzedaż 

i dostawę energii) i apeluje o stworzenie możliwości 

wyboru różnych metod płatności rachunków 

za energię. 

(ER) 

Foto: PL.wikipedia

Wizyta w Japonii 

Przedstawiciele Ministerstwa Gospodarki, 

polskiego sektora energetycznego 

i świata nauki przebywali w lutym 

w Japonii. Grupę Tauron reprezentowała 

wiceprezes Taurona ds. strategii i rozwoju 

Joanna Schmid. 

Misja gospodarcza zorganizowana została 

przez Japońskie Centrum Energii Węglowej 

(JCOAL) w ramach dwustronnej współpracy 

w obszarze technologii czystego węgla 

(CCT). Jej głównym celem było zapoznanie 

ekspertów z Polski z japońskimi rozwiązaniami 

technologicznymi w zakresie produkcji 

energii, a także nawiązanie kontaktów 

pomiędzy polskim a japońskim środowiskiem 

naukowym. 

Podczas wizyty w Japonii przedstawiciele 

polskiego przemysłu energetycznego 

odwiedzili m.in. ośrodek badawczy IHI. 

Zwiedzano znajdujące się tam zakłady produkujące 

kotły oraz instalacje służące do 

testowania procesów spalania. Polacy obejrzeli 

także znajdującą się w budowie instalację 

testową do wychwytywania dwutlenku 

węgla. 

W kolejnym ośrodku badawczym – znajdującym 

się w Kioto RITE – zapoznano się 

z badaniami nad technologią wychwytywania 

i geologicznego składowania CO 2 . 

Polscy energetycy odwiedzili największą 

w Japonii elektrownię cieplną Hekinan 

o mocy 4100 MW. W Nakoso zwiedzano 

z kolei demonstracyjną elektrownię o mocy 

250 MW, w której stosuje się nowoczesną 

technologię zgazowania węgla (IGCC). 

Polscy goście oglądają jedną z japońskich prezentacji. Na zdj. wiceprezes Taurona Joanna Schmid 

i zastępca dyrektora Departamentu Energetyki w Ministerstwie Gospodarki Edward Słoma 

Uczestnicy polskiej misji gospodarczej 

spotkali się z także przedstawicielami administracji 

japońskiej (METI), przemysłu (Chugoku 

Electric Power Co., Hitachi Ltd.) i instytucji 

finansowych (SMBC). Nasi naukowcy 

przedyskutowali kwestie dotyczące działalności 

naukowo-badawczej podczas spotkań 

z przedstawicielami japońskiego przemysłu 

(IHI, Kawasaki Heavy Industries, KOBELCO), 

instytutów naukowych (RITE, AIST) oraz wyższych 

uczelni (Uniwersytet Tokijski). 

Dziękując za zaproszenie, przedstawiciel 

Ministerstwa Gospodarki, zastępca 

dyrektora Departamentu Energetyki Edward 

Słoma, podkreślił m.in. wagę diagnostyki 

instalacji energetycznych w kontekście 

starzejących się instalacji energetycznych 

w Polsce. 

(AO) 

Foto: ARC ministerstwa gospodarki 

rośnie liczba zielonych certyfikatów 

Prezes URE wydał w 2011 r. 11,5 tys. 

świadectw pochodzenia energii z odnawialnych 

źródeł na wolumen energii elektrycznej 

o wielkości 10,6 mln MWh. 

Prezes URE pozytywnie ocenił też wnioski 

przedsiębiorstw dotyczące 612 świadectw 

pochodzenia z kogeneracji (świadectwa CHP) 

na łączny wolumen energii elektrycznej o wartości 

28,3 mln MWh. W 2010 r. wydano 544 

dokumenty na 25,4 mln MWh (za produkcję 

w 2008, 2009 i 2010 r.). 

URE zwraca uwagę, że liczba „zielonych 

certyfikatów” systematycznie wzrasta. 11,5 

tys. świadectw OZE w 2011 r. to o 1,5 tys. wię- 

cej niż w roku 2010, w którym wydano 10 tys. 

świadectw pochodzenia OZE, na łączny wolumen 

10,9 mln MWh (za 2008, 2009 i 2010 r.). 

Obecnie, o czym już pisaliśmy, trwają prace 

nad zmianami systemu wsparcia dla odnawialnych 

źródeł energii, które mają się znaleźć 

w ustawie o OZE. 

– Nowe przepisy są odpowiedzią na postulaty 

dotyczące powstania jasnego i efektywnego 

systemu promocji energii odnawialnej. 

Ma to szczególne znaczenie w obliczu 

wzrastającego wykorzystania OZE, które wynika 

z potrzeby ochrony środowiska i wzmocnienia 

bezpieczeństwa energetycznego kraju 

– zapewnia wiceminister gospodarki Mieczysław 

Kasprzak. 

Jak podkreśla, stabilny rozwój OZE będzie 

osiągalny jedynie poprzez stworzenie sprawnych 

instrumentów wsparcia inwestycji w tym 

sektorze. 

– Dlatego w projekcie ustawy o OZE zawarliśmy 

możliwość zwrotu przedsiębiorcom 

kosztów inwestycyjnych i eksploatacyjnych. 

Chcemy także utrzymać i doskonalić dotychczasowy 

system świadectw pochodzenia, 

aby mogły z niego korzystać przede wszystkim 

nowoczesne i innowacyjne technologie 

– dodaje wiceminister Kasprzak. (ER) 

7

Biznes 


Droga do stabilnego rynku 

Już po raz dziesiąty odbyła się konferencja naukowo-techniczna „Odbiorcy na rynku energii”. 

W Czeladzi 15 i 16 marca przedstawiciele firm energetycznych, naukowcy i klienci dyskutowali 

m.in. o sytuacji na rynku energii i nowych regulacjach prawnych 

Tauron był głównym partnerem tego spotkania. 

Co roku przyciąga ono aktywnych uczestników 

rynku energii elektrycznej. Marcowa debata 

dotyczyła głównie regulacji prawnych, 

które mają zmienić obraz branży. Najwięcej uwagi 

poświęcono polskim działaniom w sprawie 

derogacji i tzw. „trójpakowi energetycznemu”, 

czyli projektom ustaw wprowadzających nowe 

prawo energetyczne, gazowe i o odnawialnych 

źródłach energii. 

8 

Stabilność kluczem do sukcesu 

Uczestnicy konferencji za najistotniejsze uznali 

ustabilizowanie przepisów prawnych, które pozwolą 

podejmować długofalowe decyzje. 

– Spotykaliśmy się na konferencjach odbiorców 

przez dziesięć lat. Razem dyskutowaliśmy 

o problemach. Dzisiaj powinniśmy już więc 

wznosić toasty, gratulować sobie, że jest lepiej, 

skoro przez dekadę pracowaliśmy nad nowym 

modelem rynku. Odnoszę jednak wrażenie, że 

przed dziesięcioma laty byliśmy większymi optymistami. 

Sądziliśmy, że załatwimy więcej 

spraw, tymczasem dzisiaj okazuje się, że wiele 

jest wciąż do zrobienia, a zagadnienia, z którymi 

się zmagamy, są znacznie trudniejsze, niż 

mogłoby się kiedyś wydawać – mówił prof. Jan 

Popczyk z Politechniki Śląskiej, rozpoczynając 

dyskusję. 

– Polski rynek energii mimo wszystko zmienia 

się, staje się coraz bardziej konkurencyjny, 

o czym świadczy fakt, że w ciągu ostatniego 

roku czterokrotnie – z 9 do 36 tys. – zwiększyła 

się liczba odbiorców, którzy zmienili dostawcę 

energii. Wciąż jednak daleko jest nam do innych 

krajów, chociażby sąsiadujących z Polską 

Czech, gdzie liczby te są wielokrotnie większe 

– mówił Marek Miśkiewicz, dyrektor Południowego 

Oddziału Urzędu Regulacji Energetyki. 

Krzysztof Zamasz (drugi z lewej), wiceprezes zarządu Taurona, odebrał podziękowanie za współpracę przy 

organizacji konferencji 

Panel dyskusyjny dotyczący przyszłości sektora energetycznego poprowadził prof. Jan Popczyk. W debacie 

uczestniczył m.in. Dariusz Niemiec z Taurona (drugi z lewej) 

Nowi gracze 

Adam Witek, prezes energetycznej spółki KGHM, 

mówił o planach firmy związanych z energetyką 

przemysłową. Nie ukrywał, że mimo potężnych 

inwestycji związanych z przejęciem kanadyjskiej 

Quadry, potentat miedziowy nie rezygnuje 

z planów wejścia w energetykę. Zaznaczył, że 

KGHM jest zainteresowany zakupem elektrowni 

wiatrowych i wodnych. Firma rozpoczęła już także 

uprawę roślin energetycznych na obszarach 

wokół kopalń i hut – na nieużytkach nienadających 

się pod uprawy rolne. Umożliwia sobie 

w ten sposób dostawy biomasy do swoich kolejno 

uruchamianych elektrociepłowni. W ciągu 

najbliższych kilkunastu miesięcy KGHM zamierza 

uprawiać ok. 5 tys. hektarów roślin energetycznych. 

Firma angażuje się także – wraz z Tauronem 

– w budowę bloku energetycznego 

o mocy rzędu 800 MW w Blachowni. 

Budowa modelu rynku 

Dwudniowe dyskusje uczestników konferencji 

dotyczyły także polskiego weta w sprawie „Planu 

działania na rzecz wprowadzenia konkurencyjnej 

gospodarki opartej na technologiach niskoemisyjnych 

do 2050 r.”, który został zaproponowany 

przez Komisję Europejską. 

– Jeśli zastanawiamy się nad miksem energetycznym 

2050, który powinno się stworzyć, 

okazuje się, że należy dokonać całkowitej przebudowy 

rynku energetycznego – stwierdził 

prof. Jan Popczyk. – Jeżeli tego nie zrobimy, to 

zapomnijmy o ochronie konkurencyjności przemysłu. 

Dyskusja dotyczyła także cen energii w kontekście 

możliwej derogacji i przyszłości polityki 

cenowej. – Okazuje się, że w 2012 r. cena ta 

w Polsce jest jeszcze niższa niż w pozostałych 

krajach Unii Europejskiej, natomiast już w roku 

2014 będzie jedną z najwyższych w Unii. Ceny 

polskiej energii będą na poziomie niemieckich 

czy holenderskich, zakładając, że kraje te nie 

zrobią czegoś, aby je obniżyć – mówił Henryk 

Kaliś, prezes Izby Energetyki Przemysłowej 

i Odbiorców Energii. 

Krzysztof Zamasz, wiceprezes zarządu Taurona, 

podkreślał z kolei, że jedną z najistotniejszych 

kwestii jest podnoszenie poziomu konkurencyjności 

rynku, która to może się okazać 

jedną z recept na rozwiązanie problemów energetyki. 

(MS) 

FOTO: ARC FOTO: ARC


notowania 

Komentarz 

Rekordowo wysokie ceny 

WITOLD LEBEK 

Biuro Analiz 

Operacyjnych Taurona 

Departament Obrotu Energią 

Po łagodnym styczniu w lutym obserwowaliśmy prawdziwie 

zimową aurę z niskimi temperaturami i obfitymi opadami 

śniegu. Średnia temperatura była o ponad 5 st. C niższa niż 

w styczniu i oscylowała wokół –5,65 st. C. Na początku miesiąca 

spadła poniżej –17 st. C, by na przełomie pierwszego i drugiego 

tygodnia lutego osiągnąć –19 st. C. W drugiej połowie miesiąca 

unormowała się i nie spadała poniżej –8 st. C. 

Ceny spot poszybowały w lutym do średniego poziomu 

209,07 zł/MWh i były o ponad 14 zł/MWh wyższe od notowań 

kontraktu terminowego Base M-02-12 oraz aż o 36 zł/MWh wyższe 

od średniej na rynku spot w styczniu. Było to spowodowane 

głównie wysokimi cenami w szczycie, które wieczorem często 

przekraczały 400 zł/MWh. Średnia cen na rynku bilansującym 

– na poziomie 200,37 zł/MWh – była niższa o blisko 9 zł/MWh 

niż na rynku spot, przy bardzo niskim stopniu korelacji. 

Podobna sytuacja miała miejsce na rynkach krajów ościennych, 

w Czechach i w Niemczech. Wynikało to, podobnie jak 

w Polsce, z załamania pogody. W obu krajach na rynku spot zanotowano 

wzrosty na poziomie 15 €/MWh w odniesieniu do 

stycznia. W Czechach średnia cen spot ukształtowała się na poziomie 

55,86 €/MWh, natomiast na niemieckim EPEX Spot były 

one nieznacznie niższe i wyniosły średnio 54,92 €/MWh. 

Niższe ceny zanotowano także na skandynawskiej giełdzie 

300 000 

NordPool Spot, gdzie średnio kształtowały się na poziomie 

49,06 €/MWh. 440 W przeliczeniu na euro ceny w Polsce były niższe 

250 000 

niż w Niemczech (–4,95 €/MWh) i w Czechach (–5,89 €/MWh) 

390 

oraz nieznacznie wyższe niż w Skandynawii (+0,91 €/MWh). Powodem 

była dalsza aprecjacja złotówki, która w ciągu miesiąca 

200 000 

340 

zyskała ponad 290 

150 000 

4,4 proc. w stosunku do euro, z poziomu 4,23 na 

koniec stycznia 240 do 4,14 na zamknięciu lutego. 

100 000 

Na rynkach towarowych największą aktywność obserwowaliśmy 

na rynku CO 2 . Miesięczny wolumen obrotu wzrósł o ponad 50 000 

190 

140 

80 proc. – do poziomu 4,1 t CO 2 dla jednostek EUA. Nadpodaż 

uprawnień, 

90 

spowodowana m.in. przez sprzedaż ponad 21 mln 

0 

t 

1 lut 4 lut 7 lut 10 lut 13 lut 16 lut 19 lut 22 lut 25 lut 28 lut 

CO 2 przez Europejski Bank TGE Inwestycyjny, CRO TGE doprowadziła CRO w pierwszej 

połowie miesiąca do spadku cen z poziomu 8,46 €/t CO 2 do 

miesięcznego minimum na poziomie 7,66 €/t CO 2 (EEX EU- 

ADEC-12). Wzrost cen pod koniec miesiąca do poziomu ok. 

9,5 €/t CO EUR/MWh 

2 spowodowany był narastającą niepewnością związaną 

z pogłoskami o zwiększeniu celu redukcyjnego do poziomu 

105 

30 proc. 95 w 2020 r. Gdyby kraje UE zaakceptowały ten cel, należałoby 

spodziewać się dalszych wzrostów cen. Wydaje się to jednak 

mało prawdopodobne ze względu na konieczność jedno- 

85 

75 

myślności w głosowaniu w Parlamencie Europejskim. 

Silną 65 korelację z CO 2 wykazywały notowania niemieckiej 

energii w kontraktach rocznych CAL-13. W dniu minimalnych notowań 

CO 2 CAL-13 spadł od początku miesiąca o 1,3 € do pozio- 

55 

45 

mu 50,95 €/MWh i następnie rozpoczął trend wzrostowy, by pod 

koniec miesiąca 35 dojść do poziomu 54,33 €/MWh. 

NordPool EPEX spot OTE TGE 

Niższą zmiennością wykazał się rynek węgla. Podobnie jak 

25 


w przypadku CO 2 obserwowaliśmy do połowy miesiąca spadki 

cen do poziomu 112,90 $/t, a następnie trend wzrostowy do około 

116,4 $/t. Zamknięcie miesiąca ukształtowało się na poziomie 

114 $/t (-1,9 $/t MtM dla CAL-13). Nieco inna sytuacja miała miejsce 

na rynku gazu. Kontrakty ICE TTF front month zdrożały średnio 

o około 1,8 €/MWh, co w główniej mierze spowodowane było 

warunkami pogodowymi. 

Wolumen obrotu [MWh] 

EUR/MWh 

105 

95 

85 

75 

440 

390 

340 

290 

240 

190 

140 

Średnie ceny i wolumeny 

energii elektrycznej na TGE i rynku bilansującym 

w LUTYM 2012 r. 

90 


TGE CRO TGE CRO 

60 

59 

58 

EUR/MWh 

300 000 

250 000 

200 000 

150 000 

100 000 

50 000 

65 57 

9,0 

300 000 

56 

55 

8,5 

55 

250 000 

440 

45 

54 390 

8,0 

200 000 

35 53 

340 

7,5 

52 


25 290 

1 lut 51 4 lut 7 lut 10 lut 13 lut 16 lut 19 lut 

EEX German 

22 lut 

Base CAL-13 

25 lut 

[EUR/MWh] 

28 lut 

150 000 

7,0 

240 

EEX CO2 EUA DEC-12 [EUR/t] 

50 

100 6,5000 


190 

EUR/MWh 

105 

95 

85 

75 

65 

55 

45 

korelacja cen energii 

w kontraktach terminowych i emisji CO 2 

w lutym 2012 r. 

140 

90 


TGE CRO TGE CRO 

EUR/t 

Średnie ceny energii 

w kontraktach Spot na rynkach europejskich 

W lutym 2012 r. 

35 


25 


0 

0 

10,0 

9,5 

50 000 

Cena [PLN/MWh] 

60 

EUR 

59 

58 

57 

56 

55 

54 

53 

52 

51 

50 

1 lut 

60 

E 

59 

58 

57 

56 

55 

54 

53 

52 

51 

50 

1 lut 

9

STRATEGIA 


Sprzedawca z wyboru 

Tauron Sprzedaż GZE to nowa spółka, która dołączyła do struktur Grupy Tauron. Wbrew 

nazwie nie zajmuje się ona wyłącznie sprzedażą energii elektrycznej. Firma oferuje klientom 

produkty energetyczne dla domu i firm oraz doradza, jak kupić energię na wolnym rynku 

Foto: shutterstock 

10 

Tauron Sprzedaż GZE świadczy usługi 

dla ponad miliona klientów indywidualnych 

i 50 tysięcy firm. Sprzedażą zajmują się dwa 

zespoły: Klientów Biznesowych i Klientów Masowych, 

wspomagane przez Dział Marketingu 

i analityka rynkowego. 

Ich zadaniem jest zapewnienie klientom 

stałego dostępu do oferty firmy. Dobierają kanały 

sprzedaży i metody komunikacyjne dedykowane 

poszczególnym grupom klientów. 

Specjaliści opracowują nowe oferty, które następnie 

negocjują z klientami, aby w efekcie 

sprzedać im „szyte na miarę” produkty. Dział 

Marketingu odpowiada za kampanie marketingowe 

i sprzedażowe, a poprzez agentów 

handlowych nowa spółka Taurona prowadzi 

również aktywną sprzedaż w terenie. Ponadto 

do jej zadań należy opracowanie analiz rynku, 

a także tworzenie planów w zakresie organizacji 

obsługi i sprzedaży. 

Nie tylko sprzedaż 

Aby spółka mogła prowadzić sprawne działania 

sprzedażowe oparte o szeroki wachlarz 

autorskich produktów, niezbędne jest funkcjonowanie 

działów ją wspierających. Taką 

funkcję pełni pion Portfela Energii, w skład 

którego wchodzą działy: Zarządzania Portfelem 

Sprzedaży i Cenotwórstwa, Operatorstwa 

Handlowego oraz Rozwoju Produktów. To tutaj 

przygotowuje się prognozy cen i zapotrze- 

Siedziba spółki nie zmieniła się – Tauron Sprzedaż 

GZE mieści się w charakterystycznym budynku 

w Gliwicach przy ulicy Barlickiego 2 

Produkty 

Dla Tauron Sprzedaż GZE niezwykle istotne 

jest partnerskie podejście do klienta oraz zapewnienie 

przejrzystych ofert, zarówno dla 

biznesu, jak i dla domu. 

Każdy klient, w zależności od ilości zużycia 

energii elektrycznej i trybu pracy, ma możliwość 

wyboru produktu idealnie dopasowanego 

do swoich potrzeb, jak np. gwarancję niezmienności 

ceny energii w czasie trwania 

umowy, dzięki której oszacować można koszty 

jej zużycia i łatwiej zaplanować budżet. 

Klienci biznesowi mogą korzystać z e-biura, 

które pozwala m.in. na podgląd elektronicznych 

faktur, historii płatności oraz zużycia 

energii. Dzięki temu rozwiązaniu Tauron 

Sprzedaż GZE powiadamia swoich klientów – 

również poprzez e-mail – o wystawieniu kolejnych 

faktur. Klienci biznesowi prowadzący 

działalność w ramach wielu obiektów (zakłabowania 

na energię, wycenia jej koszt dla poszczególnych 

grup i analizuje ewentualne 

ryzyko. Działania tego pionu służą wsparciu 

spółki w utrzymaniu klientów. Zatrudnieni 

w nim specjaliści opracowują także plany operacyjne 

i prognozy, służące rozwojowi i wdra- 

Foto: ARC 

żaniu nowych produktów. Obszar Zakupów, 

jak zwykle nazywany jest ten pion, pełni także 

nadzór nad współpracą z operatorami sieci 

dystrybucyjnych, operatorem sieci przesyłowej 

i operatorami pomiarów. 

Pracę obu podstawowych pionów Tauron 

Sprzedaż GZE wspomagają działy controllingu 

i finansów, IT, radca prawny oraz HR, które 

współuczestniczą w tworzeniu modelu biznesowego 

spółki.

plakat B1 - DRUK 3/23/12 4:52 PM Page 1 

Composite 

dów, biur, sklepów, itp.) mogą podpisać ze 

spółką jedną umowę i otrzymywać zbiorczą 

fakturę, obejmującą wszystkie te obiekty. 

Inną ofertą, dla troszczących się o środowisko 

naturalne firm i klientów indywidualnych, 

jest Produkt Zielony, dzięki któremu 

można otrzymywać dwa razy więcej niż standardowo 

energii ze źródeł odnawialnych. 

Innowacyjne rozwiązania 

Tauron Sprzedaż GZE przygotował dla swoich 

klientów możliwość zakupu kolektorów słonecznych. 

Spółka oferuje nie tylko pomoc 

w uzyskaniu dotacji na te urządzenia (w tym 

przygotowanie niezbędnych formalności), ale 

i doradztwo oraz udostępnienie listy autoryzowanych 

instalatorów. Osoby zainteresowane 

tym produktem mogą dodatkowo liczyć na 

różnorodne rabaty i gratisy. 

Klienci spółki mają też możliwość robienia 

zakupów w sklepie internetowym Agito, który 

proponuje im specjalne, atrakcyjne ceny urządzeń 

dla firmy i domu. 

Niedawno zakończył się I Śląski Spis Energetyczny 

prowadzony przez Tauron Sprzedaż 

GZE. Jego uczestnicy przekazali swoje opinie 

dotyczące korzystania z energii elektrycznej. 

Dzięki niemu spółka będzie mogła stworzyć 

nowe, pożądane przez klientów oferty i atrakcyjne, 

elastyczne produkty. 

aNNa Chrapkiewicz 

Tauron wita klientów z Górnego Śląska 

Na początku kwietnia nowa spółka 

sprzedażowa w Grupie zmieniła nazwę 

na Tauron Sprzedaż GZE (dawniej: 

Vattenfall Sales). 

W związku z tym przygotowała 

kampanię informacyjną na ten temat. 

Do wszystkich klientów spółki – zarówno 

indywidualnych, jak i biznesowych 

– trafiają foldery informacyjne oraz 

specjalne listy od zarządu. Obecnie 

klienci spółki będą otrzymywać 

wszystkie faktury, pisma i inne dokumenty 

oznaczone marką Tauron Polska 

Energia. 

Otrzymują też ważne informacje, że 

zmiany te nie mają wpływu na ich 

sposób korzystania z energii, a dotychczasowe 

umowy i promocje, z których 

korzystają, pozostają w mocy, więc nie 

wymagają z ich strony żadnych działań. 

Nie zmieniły się też adresy pocztowe 

ani kontakty telefoniczne spółki. 

Z WACHLARZA PRODUKTÓW 

Chcąc zaoszczędzić czas swoich 

klientów, spółka proponuje produkty 

online, na które zdecydowało się już 

72 495 klientów ceniących wygodę. 

W ten sposób otrzymują oni rachunki za 

prąd bezpośrednio na swoją skrzynkę 

e-mail. Tą samą drogą docierają do nich 

przypomnienia o zapłacie. Jednocześnie, 

zmieniając papier w wersję 

elektroniczną, dbają o środowisko. 

Wybranie opcji z gwarancją ceny, 

z której korzysta już 200 tys. klientów 

spółki, pozwala na uniknięcie 

podwyżek cen energii przez cały rok, 

a w ten sposób lepsze zaplanowanie 

domowych wydatków. 

Tauron Sprzedaż GZE oferuje także 

Telerachunek, który ma 218 418 

klientów. Regularnie – co miesiąc lub 

dwa – podają oni odczyt licznika i na 

bieżąco kontrolują swoje rachunki za 

prąd, ponieważ płacą tylko za jego 

rzeczywiste zużycie. Jest to niezwykle 

przydatne dla osób wynajmujących 

mieszkanie. Pracownik spółki sprawdza 

stan licznika tylko raz w roku. 

Tauron Sprzedaż GZE uruchomił dla 

klientów serwis www.tauron-wita.pl, 

na którym można znaleźć więcej informacji 

oraz kupony z atrakcyjnymi powitalnymi 

rabatami i zapowiedź wydarzeń, 

w których mogą wziąć oni udział. 

11

W Grupie 


PKW 

Pod czujnym okiem kamer 

Monitoring w ZG Janina pozwala nadsztygarom bhp i dyspozytorom ruchu obserwować wydarzenia w kopalni. Na górze monitora widać dokładną datę i czas nagrania 

FOTO: REMIGIUSZ MAŁOCHA 

Zapewnienie bezpieczeństwa 

i ochrony zdrowia pracowników Południowego 

Koncernu Węglowego, redukcja ich 

ryzykownych zachowań oraz poprawa 

porządku i dyscypliny pracy – to zadania 

kompleksowego systemu monitoringu 

miejsc szczególnie niebezpiecznych 

pracującego w Zakładzie Górniczym Janina. 

System składa się z 28 kamer wideo rozmieszczonych 

w kluczowych miejscach kopalni, 

m.in. w szybach zjazdowych oraz na 

drogach dojściowych do nich. Poprzez sieć 

światłowodową obraz z nich trafia do stanowiska 

nadzoru monitoringu – serwera, 

na którym zainstalowane jest oprogramowanie 

zarządzające. Archiwizuje ono obrazy 

i udostępnia je zdefiniowanym użytkownikom. 

Obecnie można je śledzić w biurze 

nadsztygarów bhp oraz w pomieszczeniu 

dyspozytora ruchu. Każde stanowisko obsługi 

wyposażone jest w system, pozwalający 

na bieżący podgląd obrazów ze wszystkich 

kamer w dowolnych konfiguracjach, 

przeglądanie archiwów oraz zgrywanie materiałów 

archiwalnych. 

Od pierwszego dnia działania system 

skutecznie wpłynął na zachowanie pracowników. 

Zauważono wzrost dyscypliny 

podczas poruszania się w wyrobiskach 

podziemnych, zjazdu i wyjazdu załogi, 

a także podczas jazdy pociągami osobowymi 

oraz poprawę bezpiecznego zachowania 

na dworcu osobowym. 

W celu dalszej poprawy stanu bezpieczeństwa 

pracy w PKW, system monitoringu 

będzie sukcesywnie rozbudowywany. 

 

(RM) 

12 

28 kamer 

Z tylu urządzeń 

składa się obecnie 

monitoring. Będzie 

on rozbudowywany

SPRZEDAŻ 

CIEPŁO 

FOTO: shutterstock 

Tauron sprzedawcą 

energii dla PSE Operator 

Od kwietnia 2012 r. Tauron Sprzedaż 

sprzedaje energię dla 22 stacji elektroenergetycznych 

oraz siedziby Polskich Sieci 

Elektroenergetycznych Operator w Konstancinie-Jeziornie. 

Sprzedawca energii 

wyłoniony został w przetargu. 

Stacje transformatorowe PSE Operator zlokalizowane 

są w różnych częściach Polski. 

Dotychczas poszczególne stacje kupowały 

energię elektryczną od lokalnych dostawców. 

W styczniu ogłoszony został przetarg, 

którego celem było scentralizowanie zakupu 

energii elektrycznej dla wszystkich 22 

obiektów PSE Operator oraz siedziby spółki. 

Do przetargu stanęło sześciu sprzedawców 

energii. Spółka Tauron Sprzedaż przedstawiła 

najkorzystniejszą ofertę. (RuM) 

Wiele pytań na spotkaniach 

w sprawie niskiej emisji 

Podczas spotkań w ramach 

kampanii „Niska emisja – wysokie 

ryzyko” najczęściej padają pytania 

o zmianę sposobu ogrzewania, jej koszty 

i o to, jak duży wpływ na tę decyzję mają 

urzędy miasta. 

Rozmowy z lokatorami budynków nieogrzewanych 

ciepłem systemowym są 

jednym z etapów dofinansowanej przez 

WFOŚiGW w Katowicach kampanii realizowanej 

przez Tauron Ciepło. Związane 

z nią spotkania odbywają się w szkołach, 

halach sportowych i lokalnych ośrodkach 

kultury. O szkodliwości niskiej emisji, 

sposobach oraz kosztach przyłączenia 

do bezpiecznej sieci ciepłowniczej opowiadają 

eksperci Taurona. 

Przy wymianie systemu ogrzewania 

na ciepło systemowe główne wątpliwości 

mieszkańców związane są z podziałem 

kosztów między zarządców nieruchomości 

a dostawcę ciepła. Uczestników spotkań 

interesują także propozycje systemów 

dofinansowania inwestycji. 

O tym m.in. mówiono w połowie lutego 

na spotkaniu dyrektora Departamentu 

Rozwoju Rynku Tauron Ciepło Grzegorza 

Bednarskiego i Marka Sztuki, kierownika 

Działu Rozwoju Rynku, z władzami Siemianowic 

Śląskich. Celem spotkania było 

zaznajomienie urzędników z koncepcją 

planu rozwoju rynku ciepła systemowego 

w mieście. 

Przy podejmowaniu decyzji o wymianie 

systemu ogrzewania na ciepło systemowe 

główne wątpliwości mieszkańców związane 

są z jasnym podziałem kosztów między 

zarządców nieruchomości a dostawcę ciepła 

Przedstawiciele Tauron Ciepło rozmawiali 

także z władzami Siemianowic Śl. 

o zainteresowaniu mieszkańców siemianowickiego 

osiedla Tuwima zmianą sposobu 

ogrzewania. Większość tamtejszych 

lokali jest własnością miasta, dlatego 

szczególnie istotna jest decyzja 

Urzędu Miasta o partycypacji w kosztach 

montażu instalacji wewnętrznych w budynkach. 

Zaprezentowana przez Tauron 

Ciepło koncepcja uciepłownienia osiedla 

została pozytywnie przyjęta i oceniona 

przez władze miasta. Kolejnym etapem 

będzie więc podjęcie przez poszczególne 

wspólnoty mieszkaniowe odpowiednich 

uchwał, upoważniających zarządców do 

rozpoczęcia współpracy z Tauron Ciepło, 

prowadzącej do zmiany systemu ogrzewania 

budynków. (KK) 

FOTO: KAROLINA KMON 

PKW 

Zarząd PKW uzupełniony 

Rada nadzorcza Południowego 

Koncernu Węglowego wybrała 2 kwietnia 

nowych członków zarządu spółki. 

Prezesem zarządu, dyrektorem naczelnym 

został Kazimierz Grzechnik. Funkcję wiceprezesa 

zarządu, dyrektora ds. handlowych 

pełnić będzie Wojciech Rorot. Rada 

nadzorcza ogłosiła postępowanie kwalifikacyjne 

na stanowisko prezesa zarządu 

i wiceprezesa zarządu dyrektora ds. handlowych 

2 marca br. 

Obecnie w skład zarządu, oprócz nowo 

wybranych członków wchodzą: wiceprezes 

zarządu, dyrektor ds. technicznych 

Jerzy Wróbel oraz wiceprezes zarządu, 

dyrektor ds. ekonomiczno- finansowych 

Teresa Rajca-Bisztyga. 

(RuM) 

Foto: ARC 

13

W Grupie 


DYSTRYBUCJA 

WYTWARZANIE 

14 

Energetycy na poligonach 

140 elektromonterów Tauron 

Dystrybucja zostanie przeszkolonych 

w dziedzinie prac pod napięciem. 

Pierwsze ćwiczenia w nowej formule 

ruszyły w marcu na specjalnych 

poligonach ćwiczeniowych. 

Wykonywanie prac pod napięciem daje 

wiele korzyści. Najważniejsza z nich to 

utrzymanie dostawy energii w czasie 

prac. Są one wykonywane przy urządzeniach 

do 1 kV, w liniach napowietrznych 

średniego napięcia oraz przy urządzeniach 

rozdzielczych średniego napięcia. 

Pod napięciem można wykonać większość 

zadań wchodzących w zakres 

przeglądu linii, rozdzielnicy czy złącza 

kablowego. 

Celem spółki jest, aby wszyscy monterzy 

pracujący przy eksploatacji sieci niskiego 

napięcia uzyskali do końca 2014 r. 

uprawnienia do wykonywania prac pod 

napięciem. Szkolenia prowadzone są pod 

okiem doświadczonej kadry na obu dobrze 

wyposażonych poligonach należących 

do Tauron Dystrybucja. (KB) 

Poligon Kraków 

Poligon szkoleniowy „Balicka” w Krakowie jest 

jednym z najnowocześniejszych na terenie Polski 

południowej 

Poligon szkoleniowy „Balicka” w Krakowie 

dysponuje pełnym zapleczem dydaktyczno-technicznym 

i jest jednym z najnowocześniejszych 

tego typu obiektów na 

terenie Polski południowej. Powstał w latach 

90. XX w. i od początku był rozbudowywany 

oraz modernizowany. Szkolą się 

na nim pracownicy zajmujący się eksploatacją 

i dozorem technicznym urządzeń. 

Od 2008 r. odbywają się tu również, na 

ośmiu różnych stanowiskach, szkolenia 

z zakresu prac pod napięciem (PPN). Corocznie 

ok. 800 elektromonterów odbywa 

na poligonie praktyczną część szkoleń 

okresowych. 

W oddziale krakowskim ok. 540 pracowników 

posiada już uprawnienia do 

PPN do 1 kV, a poligon służy głównie do 

weryfikacji tych uprawnień. Monterzy ćwiczą 

tu także przygotowanie oraz izolowanie 

miejsca pracy, a także kontrolę i nadzór 

procesu dopuszczenia i zakończenia 

pracy. 

Poligon Tarnów 

Tarnowski poligon szkoleniowy został 

otwarty w 2001 r. na terenie bazy materiałowo-technicznej 

przy ulicy Kryształowej. 

Na początku odbywały się tu 

szkolenia w technologii prac pod napięciem 

dla elektromonterów pracujących na 

sieciach niskiego napięcia. 

Poligon był systematycznie rozbudowywany. 

Do istniejących linii niskiego napięcia 

podłączono złącza kablowe na potrzeby 

szkolenia do prac pod wyższym 

napięciem. Dobudowano urządzenia średniego 

napięcia oraz ustawiono słup linii 

110 kV. Dzięki temu znacznie poszerzył się 

zakres przeprowadzanych na poligonie 

szkoleń, kursów i ćwiczeń. 

W latach 2001-2011 na poligonie przeszkolono 

730 pracowników spółki, w tym 

ponad 170 do prac pod napięciem, oraz 

ponad 660 pracowników firm zewnętrznych, 

wśród których ponad 300 zostało 

przeszkolonych do PPN. 

Foto: ARC 

Foto: DARIUSZ WÓJCIK 

Naukowcy w EC Katowice 

Już po raz 138. zorganizowano 

spotkanie członków Komisji Energetyki 

Polskiej Akademii Nauk w Katowicach. Tym 

razem odbyło się ono w Elektrociepłowni 

Katowice należącej do Tauron Wytwarzanie. 

Spotkania takie są potwierdzeniem statusu 

technologicznego firmy gospodarza, a także 

zainteresowania nauki współpracą z branżą 

eneregetyczną. Wzrasta szansa, że powstające 

w jej wyniku pomysły i wdrożenia myśli 

naukowo-technicznej będą przenoszone do 

przemysłu. 

Ponad 30-osobowa grupa przedstawicieli 

uczelni i instytutów naukowych dyskutowała 

9 marca na temat projektu bloku gazowo-parowego, 

który powstanie w EC Katowice. 

Spotkanie otworzył przewodniczący komisji, 

prof. dr hab. inż. Andrzej Ziębik. 

Gospodarz spotkania, prezes Tauron Wytwarzanie 

Stanisław Tokarski, przedstawił 

prezentację dotyczącą strategicznych aspektów 

programu inwestycyjnego Tauron Wytwarzanie. 

Skierował też do przedstawicieli PAN 

dwa problemowe pytania – jaka jest przyszłość 

przed jednostkami 120 MW, których 12 

działa w Tauron Wytwarzanie i jaki plan modernizacji 

dla nich przyjąć oraz jaki model generacji 

zastosować przy odbudowie mocy 

w Elektrowni Łagisza Ze względu na swoją 

złożoność obydwa zagadnienia wymagają 

przeprowadzenia analiz i konsultacji. 

Jako drugi zabrał głos dyrektor EC Katowice 

Eugeniusz Kuglarz, który zaprezentował historię 

i techniczne oraz technologiczne parametry 

elektrociepłowni. 

Prezentację projektu bloku gazowo-parowego 

BGP-135 dla EC Katowice przeprowadził 

Łukasz Grela – wiceprezes Energoprojektu 

Katowice. Z prezentacją aplikacji komputerowej 

dla kreowania strategii wysokosprawnej 

dużej kogeneracji wystąpił dr inż. Marcin Liszka 

z Politechniki Śląskiej. 

Zwieńczeniem spotkania było zwiedzanie 

bloku fluidalnego BCF 100. (DW) 

Pytania zadane przez prezesa Tokarskiego wywołały 

żywą dyskusję

Podczas akcji 

antyterrorystycznych 

wielka odpowiedzialność 

za bezpieczeństwo 

mienia i ludzi spada 

na strażaków 

EKOENERGIA 

Milion dolarów, helikopter i zapora 

Wczesny ranek, 24 lutego 2012 r. 

Dwóch uzbrojonych bandytów wdziera się do 

budynku elektrowni wodnej Pilchowice I. 

Okazuje się, że zapora została zaminowana. 

Pracownicy elektrowni zostają 

zakładnikami terrorystów. Bandyci żądają 

miliona dolarów oraz zapewnienia im 

helikoptera do ucieczki. Niespełnienie 

warunków oznacza wysadzenie zapory 

w powietrze... 

Ok. godz. 8.00 pracownik EW Pilchowice I 

poinformował policję, że kamery monitoringu 

zarejestrowały podejrzane zachowanie 

dwóch mężczyzn, którzy instalowali 

coś na zaporze. Następny telefon policja 

odebrała już od terrorystów. Zagrożenie 

było jak najbardziej realne, szczególnie że 

bandyci posiadali broń maszynową. Zmobilizowano 

siły policyjne, wojskowe i strażaków 

z kilku powiatów, zabezpieczono 

teren. Rozpoczęto przygotowania do ewakuacji 

mieszkańców z miejscowości zagrożonych 

powodzią w przypadku wysadzenia 

zapory. 

Po godzinnych bezowocnych negocjacjach 

prowadzonych przez policyjnych specjalistów 

zdecydowano się na rozwiązanie 

siłowe. Dwie jednostki specjalne policji 

z komend powiatowych w Lwówku i Bolesławcu 

wdarły się do budynku elektrowni, 

obezwładniając napastników. Cała akcja 

przebiegła bardzo sprawnie. Lekko ranny 

został jeden z zakładników. Terrorystów zatrzymano 

żywych. Straż pożarna zajęła się 

zabezpieczaniem terenu, a usunięcie ładunków 

wybuchowych przeprowadził wojskowy 

patrol minerski. 

Po bezowocnych negocjacjach z terrorystami policja zdecydowała się na rozwiązanie siłowe 

Tak wyglądała realizacja scenariusza 

gry taktycznej opracowanej m.in. przez Komendę 

Powiatową policji i straży pożarnej 

w Lwówku Śląskim, starostwa w Lwówku 

i Bolesławcu, Komendę Wojewódzką policji 

oraz Dolnośląski Urząd Wojewódzki. 

Ćwiczenia przeprowadzone pod kryptonimem 

„Zapora 2012” to jedne z ważniejszych 

działań szkoleniowych poszczególnych 

służb. Były wieloaspektowe, angażo- 

Ćwiczenia poprzedził m.in wykład na temat 

bezpieczeństwa działania zapory 

Foto: MACIEJ DUDEK 

wały dużą ilość ludzi, dawały wyjątkową 

możliwość improwizacji i zaskakiwania ich 

uczestników. 

Pierwsze wrażenia z przebiegu ćwiczeń 

są pozytywne, ale ocena całej akcji będzie 

możliwa dopiero po dokładnej analizie podejmowanych 

decyzji i działań. 

Dzień wcześniej odbyła się konferencja, 

na której omówiono zagadnienia związane 

z różnymi aspektami zagrożeń powodziowych. 

Uczestnicy mieli możliwość zwiedzenia 

zapory wodnej w Pilchowicach oraz zapoznania 

się z panującymi tam zasadami 

bezpieczeństwa energetycznego. Pracownicy 

Tauron Ekoenergia – Szczepan Sidor 

i Piotr Bednarz – przygotowali i przedstawili 

wykład na temat funkcjonowania zapory 

wodnej w Pilchowicach w sytuacji zagrożenia 

powodziowego. 

(MM-B) 

Foto: MACIEJ DUDEK 

15

WYDARZENIA 


Od lewej: prezes 

Edf Polska Philippe 

Castanet oraz 

Dariusz Lubera, 

prezes Taurona 

foto: ARC 

 

Polska gospodarka 

przed zmianami 

Blisko 1300 uczestników i 200 panelistów 

uczestniczyło w pierwszym Polskim 

Kongresie Gospodarczym, który odbył się 

6-8 marca w Warszawie. Jednym z partnerów 

wydarzenia był Tauron. Kongresowi 

towarzyszyła m.in. XV Międzynarodowa 

Konferencja Energetyczna EuroPower, 

forum bankowe oraz sympozjum pracowników 

telekomunikacji i mediów. Podczas 

paneli dyskutowano o wyzwaniach 

stojących przed polską gospodarką 

w kontekście kryzysu w strefie euro oraz 

przyszłości energii atomowej w Polsce. 

Poruszano też kwestie sporne związane 

z regulacjami prawnymi w sektorze 

energetycznym. 

Aktualizacja strategii 

Kongres otworzył wykład Lecha Wałęsy. 

Były prezydent wezwał do uwłaszczenia 

społeczeństwa, współpracy pracodawców 

i związków zawodowych, odrzucenia filozo- 

Podczas, towarzyszącego Polskiemu Kongresowi Gospodarczemu, spotkania z Jackiem Szyke i Romanem 

obu doświadczonych energetyków, ale też ważne uwagi dotyczące obecnej kondycji polskiej energetyki 

16 

Energetyka jest 

dzisiaj potęgą 

Spotkanie w gościnnych salach Politechniki 

Warszawskiej poprowadzili i pytania zadawali 

prezes Taurona Dariusz Lubera i Andrzej 

Nehrebecki, przewodniczący grupy ekspertów 

parlamentarnego zespołu ds. energetyki. 

Co Panów zdaniem zmieniło się w polskiej 

energetyce na przestrzeni ostatnich dziesięcioleci 

Jacek Szyke, b. dyrektor naczelny ZE Płock 

i Elektrociepłowni Siekierki, honorowy prezes 

Izby Energetyki Przemysłowej i Odbiorców 

Energii, członek Rady Nadzorczej Taurona: 

Coraz częściej uzmysławiam sobie, że nie 

umiem już porównać przeszłości naszej branży 

do dnia dzisiejszego. Zacząłem pracować 

w energetyce w 1961 r., gdy trwała jeszcze 

elektryfikacja kraju. Z tamtego okresu pamiętam 

głównie olbrzymi entuzjazm, z jakim ludzie 

odbierali naszą pracę. Dzisiaj już mało 

kto pamięta, jak wyglądały twarze osób, 

w których domach po raz pierwszy zabłysło 

światło. Warto też przypomnieć, że połowę 

prac przy elektryfikacji wykonali sami rolnicy, 

zwożąc materiały ze stacji kolejowych, kopiąc 

doły i stawiając słupy. Czy ktoś pamięta, 

że wtedy nie używano do tego dźwigów 

Roman Kuczkowski, b. prezes zarządu Zakładu 

Energetycznego Toruń, członek założyciel 

Polskiego Towarzystwa Przesyłu i Rozdziału 

Energii Elektrycznej: 

To także mój życiorys i moje przeżycia, chociaż 

zacząłem pracę w energetyce dwa lata 

później. Lepiej pamiętam okres tzw. drugiej 

elektryfikacji, ale i wtedy zdarzało się, że rolnicy 

bili się o to, by słup, najlepiej z lampą, 

stanął na ich podwórku. I żeby oświetlał ich 

dom, a nie wiejską drogę. Dzisiaj ich potomkowie 

przychodzą do nas z pretensjami, kto 

nam pozwolił postawić słup w takim miejscu. 

Usuwamy to, o co niegdyś walczono. Myślę, 

że ów entuzjazm, o którym wspominał Jacek 

Szyke, związany był także z posmakiem nowoczesności. 

A kadra energetyczna 

JS: W 1961 r. byłem dopiero czwartym lub piątym 

inżynierem w swoim zakładzie energetycznym. 

Dzisiaj są w nich setki ludzi z wyższym 

wykształceniem. Zdarzały się nawet 

przypadki, że ktoś z kadry monterskiej nie 

umiał czytać i pisać. Dlatego trzeba było rozwinąć 

szkolnictwo zawodowe. Sam przez 

wiele lat uczyłem w takich szkołach – od zasadniczej 

zawodowej, po wydział elektryczny 

na politechnice. Praktyków kierowano wtedy 

do edukacji, by absolwenci wynieśli wiedzę 

praktyczną, nie tylko podręcznikową teorię. 

Po kilkuletniej pracy zawodowej, jako jeden 

z pierwszych i nielicznych, skończyłem też 

ekonomię. Pamiętam, jak koledzy śmiali się 

ze mnie, pytając – po co Wtedy nikt nie zaprzątał 

sobie głowy łączeniem różnych dziedzin. 

A dzisiaj to przecież norma. 

RK: Moje pokolenie w dużej mierze korzystało 

z doświadczeń przedwojennych. Wciąż aktywni 

byli przecież pracownicy sprzed roku 

1939. To oni nadawali ton pracy, wciąż przypominając 

nam, że przed wojną energetyk to 

był wielki fachowiec. 

Do energetyki zgłaszają się ludzie po ekonomii, 

zarządzaniu, brakuje za to inżynierów, 

monterów, ludzi do brygad remontowych 

i naprawczych... 

JS: Zrobienie z inżyniera ekonomisty jest 

możliwe, choć nie twierdzę, że proste. Natomiast 

zrobienie z ekonomisty inżyniera jest 

moim zdaniem zwyczajnie niemożliwe. Dlatego 

pytanie o kadrę jest podstawowym pytaniem 

o sposób zarządzania energetyką. 

Niegdyś naszą branżą kierowali inżynierowie. 

Dzisiaj staje się to rzadkością, a moim 

zdaniem powinniśmy do tego wrócić, bo 

uważam, że nie można zostawić energetyki 

jedynie ekonomistom, choćby i świetnie wykształconym, 

ale bez znajomości istoty 

branży. 

RK: Jestem zdania, że każda profesja, każdy 

rodzaj wykształcenia jest potrzebny. Kadrę 

powinno się dostosowywać do profilu działania 

organizacji. Prezesem może być energetyk, 

inny inżynier bądź ekonomista, ale ważne 

jest, czy cały zespół menedżerski tworzy 

wartość dodaną, która potrafi prawidłowo 

zarządzać tą organizacją. 

Z przerażeniem patrzę na to, co dzieje się 

ze szkolnictwem w Polsce. Nie ma dzisiaj na 

żadnym szczeblu placówki, która wyszkoliłaby 

zwykłego, a przecież niezbędnego montera. 

Stwierdziliśmy, że mamy nadwyżki zatrud-

fii wyścigu i skupienia się na tworzeniu 

miejsc pracy. 

Pierwszego dnia kongresu odbyła się 

także debata byłych premierów, którzy 

rozmawiali m.in. o szansach i zagrożeniach, 

przed jakimi stoi polska gospodarka. 

Zdaniem premierów Polska, pomimo 

dobrych wskaźników makroekonomicznych, 

utknęła w punkcie, w którym bez 

odważnych decyzji – politycznych, 

biznesowych i naukowych – nie będzie 

możliwe sprostanie wyzwaniom teraźniejszości 

i zmniejszenie dystansu cywilizacyjnego, 

który dzieli nas od najbardziej 

rozwiniętych krajów Unii Europejskiej. 

Energetyczne potrzeby 

Jedną z ważniejszych debat podczas 

kongresu była dyskusja o inwestycjach 

sektora paliwowo-energetycznego. 

W najbliższych latach branża ta wymagać 

będzie kosztownych inwestycji w rozbudowę 

istniejącej infrastruktury wytwarzania 

i przesyłu energii,oraz dostosowanie jej 

do wymogów pakietu klimatycznego. 

Uczestniczący w debacie Dariusz 

Lubera, prezes Tauron Polska Energia, 

przypomniał najważniejsze inwestycje 

Grupy. – W Elektrowni Jaworzno III 

powstaje blok opalany biomasą o mocy 50 

MW e , a w Elektrowni Stalowa Wola trwa 

konserwacja podobnego kotła. Obie 

inwestycje zostaną oddane jeszcze 

w 2012 r. W przyszłym roku oddany 

zostanie blok ciepłowniczy w ZEC 

Bielsko-Biała o mocy 50 MW e i 182 MW t 

– mówił prezes Lubera. 

Poinformował, że Grupa Tauron wydała 

na inwestycje w 2011 r. ok. 2,5 mld zł, 

z czego 88 proc. przeznaczono na obszar 

dystrybucji i wytwarzania. Tauron planuje 

kolejne inwestycje. 

O finansowaniu inwestycji energetycznych 

mówił wiceprezes PKO BP Radosław 

Myjak. Panel prowadził Janusz Steinhoff, 

były wicepremier i minister gospodarki. 

Kuczkowskim można było usłyszeć nie tylko interesujące wspomnienia 

nywalna z przeszłością. Chociaż, z drugiej 

strony, często odnoszę wrażenie, że dzisiaj 

dużo mniejszą wagę przykłada się do strat 

sieciowych. Mam jednak nadzieję, że i to się 

szybko zmieni. 

Jestem dumny, iż dożyłem czasów, gdy nasza 

energetyka stała się nowoczesna, innowacyjna, pełna 

rozmachu – mówił Jacek Szyke 

nieniowe, więc powoli wyszczuplamy swój 

zasób. Niebawem może okazać się jednak, że 

mamy wszystko pięknie ustawione teoretycznie, 

tylko brakuje fachowców. Nie jest to 

zresztą tylko bolączka energetyki. Dotyczy 

praktycznie całego przemysłu. 

Wiemy, że inna była niegdyś organizacja 

krajowej energetyki... 

JS: Zakłady energetyczne i elektrownie skupione 

były w okręgach, a dyrektorzy poszczególnych 

zakładów i przedsiębiorstw otrzymywali 

odgórne wskaźniki, m.in. dotyczące 

zatrudnienia, funduszu płac czy remontów. 

Mogliśmy się poruszać tylko w obrębie owych 

wskaźników, a wszelka inwencja własna i pomysłowość 

nikomu nie była potrzebna. 

RK: Chciałbym jednak przypomnieć, że 

w okresie powojennym energetyka się zmieniała, 

ale robiła to w sposób powolny, ewolucyjny. 

Coś zaczęło się zmieniać w latach 70. 

i 80. W roku 1989 powstała nowa organizacja 

polskiej energetyki, zlikwidowano okręgi 

i usamodzielniono zakłady. Powstały drobne 

foto: ARC 

Roman Kuczkowski przekonywał: Każda profesja, 

każdy rodzaj wykształcenia jest potrzebny. Kadrę 

powinno się dostosowywać do profilu działania 

organizacji 

zakłady energetyczne, elektrownie, przedsiębiorstwa 

zaplecza. W moim przekonaniu 

okres ten miał jedną zasadniczą zaletę: rozdrobnienie 

organizacyjne spowodowało, że 

wielu ludzi w energetyce przymuszono do 

myślenia kreatywnego, do tworzenia, do zastanowienia 

się nad rozwojem, szukania nowych 

form. Cała armia ludzi zaczęła czuć się 

potrzebna. Fachowcy ci przestali być już tylko 

wykonawcami. Dano im szansę na własne 

przemyślenia. 

W czasach PRL trapiły nas częste przerwy 

w dostawie prądu, awarie... 

JS: Technika, która obecnie wkroczyła do 

energetyki, była dla nas wtedy czymś niewyobrażalnym. 

Dzisiejsze systemy łączności, 

automatyka i poziom zabezpieczeń to jest już 

zupełnie inna epoka. Nawet o tym nie marzyliśmy…. 

Trzeba chylić głowę przed wszystkimi, 

którzy przyczynili się do obecnego stanu. 

Jeśli chodzi o niezawodność dostaw energii 

elektrycznej, to dzisiejsza sytuacja jest, dzięki 

dostępnej technice, kompletnie nieporów- 

foto: ARC 

Czy to ton krytyki 

JS: Uważam, że to dobrze, że od czasu do czasu 

podnoszą się różne głosy krytyczne wobec 

działań w branży, bo dzięki nim można 

wiele poprawić. Dużo jeżdżę po elektrowniach, 

zakładach energetycznych, punktach 

dyspozytorskich. Jestem dumny, że dożyłem 

czasów, gdy nasza energetyka stała się nowoczesna, 

innowacyjna, pełna rozmachu. 

Energetyka jest dzisiaj potęgą. 

RK: Odnośnie konstruktywnej krytyki przypomnę, 

że zmiany w latach 90. zaczęliśmy od 

haseł konieczności prywatyzacji poszczególnych 

zakładów i przedsiębiorstw naszej 

branży. Dzisiaj krytykuje się owo rozdrobnienie 

energetyki, jednak uważam, że bez niego 

nie byłoby następnego etapu rozwoju i szukania 

dalszych rozwiązań. W połowie lat 90. 

wróciło myślenie, że trzeba zacząć to wszystko 

agregować. Powstanie kapitałowych grup 

energetycznych pozwoliło na stworzenie dużych 

możliwości i potencjału, zupełnie innych 

warunków, finansowych i organizacyjnych, 

funkcjonowania. Trzeba jednak uważać, 

żeby nie zgubić tego, co było w okresie 

przejściowym – ludzkiej aktywności, żeby 

przez jednolite procedury nie wyeliminować 

samodzielnego myślenia. To może być groźne 

dla organizacji, jakimi są grupy energetyczne. 

 

(opr. ao) 

17

W Unii 


Polskie weto 

było uzasadnione 

Europa powoli staje się jak alkohol: inspiruje do wielkich celów i uniemożliwia ich 

osiągnięcie – Viktor Orban, premier Węgier 

18 

Stanisław Tokarski 

prezes zarządu 

Tauron Wytwarzanie 

9 marca 2012 r. w Brukseli odbyło się 

posiedzenie Rady Unii Europejskiej do spraw 

środowiska. Według planów duńskiej prezydencji 

miano na nim zadecydować o przyjęciu 

długoterminowej polityki klimatyczno- 

-energetycznej wyznaczającej cele redukcji 

emisji CO 2 na lata 2030, 2040 i 2050 opublikowane 

w ubiegłym roku w postaci energetycznej 

Mapy drogowej 2050. Z uwagi na 

brak woli ze strony duńskiej prezydencji podjęcia 

rzeczywistych prób wypracowania 

kompromisu, kilkugodzinne negocjacje zakończyły 

się wetem ze strony Polski. Nie zostaną 

zatem opublikowane konkluzje Rady 

w zakresie kroków milowych na drodze do 

redukcji emisji CO 2 w Unii Europejskiej do 

2050 r., a co najwyżej konkluzje prezydencji, 

które mają znacznie mniejszą siłę polityczną. 

Komisja Europejska nie ma bowiem mandatu 

Rady do dalszych prac nad planem 

ograniczenia emisji CO 2 . Mimo to zdenerwowana 

fiaskiem rozmów i mocno rozżalona 

komisarz ds. klimatu Connie Hedegaard podkreślała, 

że „nie możemy sobie pozwolić na 

to, aby jeden kraj blokował dalsze działania 

pozostałych”, wskazując na plany kontynuowania 

działań komisji. 

Temat powróci zapewne pod dyskusję. 

Najprawdopodobniej będzie to miało miejsce 

przy rozmowach w sprawie dyrektywy 

EED, o czym wspominała pani komisarz. 

W kontekście powyższych informacji tę wypowiedź 

należałoby potraktować co najmniej 

jako próbę wywierania nacisku. Jeśli 

poszczególne kraje unijne same chcą obniżać 

swoje emisje, mogą to przecież robić. 

Potrzebna rzetelna ocena 

skutków 

Propozycje Komisji Europejskiej, zmierzające 

do obniżenia emisji CO 2 w 2030 r. o 40 proc., 

w 2040 o 60 proc. i w 2050 o 80 proc., niezwykle 

silnie wpływają na unijną gospodarkę. 

Ważną sprawą jest znaczne zróżnicowanie 

Jerzy Janikowski 

szef Biura Współpracy 

Międzynarodowej Taurona 

tego wpływu pomiędzy poszczególnymi krajami 

członkowskimi. Najdotkliwiej skutki unijnej 

polityki klimatycznej odczują państwa 

wykorzystujące w energetyce paliwa węglowe 

oraz te, w których energochłonne gałęzie gospodarki 

odgrywają dużą rolę. Będą też wygrani 

– w pierwszej kolejności dostawcy technologii 

wykorzystującej energię odnawialną, 

czyli np. wiatraków i biogazowni. 

W analizach Komisji Europejskiej zabrakło 

szczegółowych informacji, jak tego typu polityka 

przełoży się na gospodarki każdego 

z państw członkowskich. Kto poniesie jakie 

wydatki Kto zacznie dodatkowo zarabiać 

bądź odnosić inne korzyści Nie ma wątpliwości, 

że z uwagi na zróżnicowanie krajów Unii 

także skutki proponowanych redukcji będą 

krańcowo różne. W przedstawionych przez KE 

analizach skutków oddziaływania, tzw. Impact 

Assessment, do energetycznej Mapy 

drogowej 2050 danych na ten temat niestety 

nie ma. Przedstawione rezultaty są tylko wielkościami 

uśrednionymi dla całej Unii, a rozpatrywane 

scenariusze obejmują wyłącznie sytuację, 

w której na skutek walki ze zmianami 

klimatycznymi podjętej na skalę globalną następuje 

spadek cen paliw od 2025 r. 

Dokumentem zawierającym informacje 

o poszczególnych krajach unijnych jest 

styczniowy raport techniczny opracowany 

przez zespół prof. Caprosa dla Komisji Europejskiej 

(DG Climate), analizujący opcje zaostrzenia 

celu redukcji emisji na 2020 r. o ponad 

20 proc. Jednakże już tylko wyrywkowe 

przejrzenie tego dokumentu poddaje silnej 

wątpliwości rzetelność przygotowanych obliczeń. 

Czytamy w nim bowiem, że np. średnioroczny 

wzrost PKB dla pogrążonej w ciężkim 

kryzysie Grecji ma osiągnąć w latach 

2010-2020 poziom 2,9 proc., a w latach 

2020-2030 1,9 proc. 

Wiarygodność optymistycznych informacji 

przekazywanych przez Komisję Europejską 

mocno podważa raport wykonany przez firmę 

EnergSys pod patronatem Krajowej Izby Gospodarczej. 

Według niego wprowadzenie polityki 

dekarbonizacji oznacza dla Polski zagrożenie 

rentowności produkcji dziesięciu 

działów przemysłu, zatrudniających 800 tys. 

pracowników i wytwarzających 70 mld zł wartości 

dodanej, a także trzykrotny wzrost poziomu 

cen energii. Wydaje się zatem, że decyzje 

mające tak głęboki wpływ na sytuację 

gospodarczą powinny być przygotowywane 

niezwykle starannie i zawierać jak najwięcej 

Komisja Europejska tłumaczy swą politykę klimatyczną 

postulatami walki ze zmianami klimatu, 

zwiększeniem niezależności energetycznej 

Unii i rozwijaniem nowych technologii. Nie dyskutujemy 

z tym postulatem, jesteśmy niezależni 

energetycznie i też chcemy innowacji 

możliwych scenariuszy rozwoju oraz obejmować 

wszystkich członków Unii bez wyjątku. 

Tego niestety zabrakło. 

Co gorsza, szacunki przedstawione 

w grudniu przy opublikowaniu przez Komisję 

Europejską Energetycznej Mapy Drogowej 

2050 opierają się o bardzo optymistyczne 

założenia rozwoju sytuacji na świecie i tylko 

w takim kontekście pokazują ogólne konsekwencje 

przyjęcia nowych celów. A co się 

stanie przy innym, choćby tylko trochę gorszym 

rozwoju wypadków Podejmowanie 

tak istotnych decyzji bez szczegółowej wiedzy 

o ich możliwych konsekwencjach byłoby 

zatem niezwykle nieodpowiedzialne.

Foto: mat. pras. 

Na posiedzeniu Rady Unii Europejskiej do spraw środowiska usłyszano w marcu wyraźne polskie weto wobez długoterminowej polityki klimatyczno-energetycznej 

Kontekst globalny 

Gospodarka unijna nie jest zawieszona 

w próżni, lecz stanowi istotny element rynku 

światowego. Odpowiada za około 10 procent 

globalnych emisji CO 2 , co oznacza, że nawet 

jego całkowita eliminacja w krajach Unii nie 

będzie miała większego wpływu na zmiany 

klimatu. Jeżeli prawdziwym celem Komisji 

Europejskiej jest walka z globalnym ociepleniem, 

to jedynym sensownym rozwiązaniem 

jest działanie wspólnie z pozostałymi uczestnikami 

rynku światowego – w pierwszej kolejności 

Stanami Zjednoczonymi, Chinami, 

Indiami, Rosją i Brazylią. Bez ich udziału niczego 

się nie osiągnie. To powinien być 

pierwszoplanowy obszar działania dla unijnego 

komisarza ds. klimatu. Dopiero osiągnięcie 

stabilnych globalnych warunków zewnętrznych 

winno stać się podstawą do 

formułowania unijnej strategii. 

Warto przypomnieć, że z zapisów porozumienia 

z Kioto wycofała się ostatnio Kanada, 

gdyż według przeprowadzonych w tym kraju 

analiz jej gospodarka poniosłaby zbyt duże 

koszty. A co się stanie, jeśli taką drogę wybiorą 

także inne wysoko uprzemysłowione kraje 

Na potrzebę uzyskania takiego globalnego 

porozumienia wskazywała właśnie polska 

delegacja na spotkaniu w Brukseli. Bez 

niego nie powstrzymamy zmian klimatycznych, 

część przemysłu przeniesie się z Europy 

(a związane z nią emisje najprawdopodobniej 

nawet wzrosną), unijna gospodarka 

znacznie obniży swoją konkurencyjność 

(z uwagi na wysokie ceny energii), a koszty 

funkcjonowania europejskich gospodarstw 

domowych zepchną sporą ich część w strefę 

ubóstwa energetycznego. Czy naprawdę 

chcemy zafundować kolejnym pokoleniom 

Europejczyków taką perspektywę na nasze 

własne życzenie 

Czy można było postąpić 

inaczej 

Bez jednoznacznego globalnego porozumienia 

w zakresie walki ze zmianami klimatycznymi 

dobrowolne podejmowanie decyzji 

skutkujących obniżeniem konkurencyjności 

własnej gospodarki byłoby samobójstwem. 

W Europie mamy obecnie kryzys i to do jego 

przezwyciężenia potrzebne są najpilniejsze 

działania. W takiej sytuacji nakładanie na gospodarki 

krajów członkowskich dodatkowych 

obciążeń byłoby jak dolewanie oliwy 

do ognia. 

Można jednakże założyć, że światowe porozumienie 

uda się wypracować i z tego 

względu trzeba już dzisiaj zacząć formułować 

unijną strategię redukcji emisji. Musi 

ona jednak na samym początku zawierać 

automatyczny mechanizm sprawiedliwego 

rozdziału obciążeń i podziału korzyści pomiędzy 

wszystkich członków Unii. Konieczne 

są także naprawdę szczegółowe i wieloaspektowe 

analizy skutków takiej decyzji dla 

gospodarek wszystkich państw unijnych, 

przy założeniu różnych, także niekorzystnych 

scenariuszy rozwoju. Tego wszystkiego 

zabrakło na posiedzeniu Rady. Co gorsza, ze 

strony wielu uczestników spotkania zabrakło 

także woli do rozmów na ten temat. Zamiast 

rzeczowych negocjacji proponowano 

wycofanie się z nigdy niezaakceptowanych 

wcześniej, a sugerowanych przez panią komisarz 

Hedegaard, dodatkowych celów redukcyjnych 

na rok 2020 (25 proc.), wskazując, 

że miałoby to być jakimś ustępstwem 

wykonanym w stronę Polski. Tak naprawdę 

elementy kształtujące przewagi konkurencyjne 

pozostawały jednak poza dyskusją. 

Trudno więc sobie wyobrazić, aby przedstawiciele 

polskiego rządu mogli w tej sytuacji 

podjąć jakąkolwiek inną decyzję niż zawetowanie 

tak przygotowanej decyzji Unii Europejskiej. 

Według Komisji Europejskiej podstawowymi 

motywacjami formułowania długoterminowej 

polityki klimatycznej mają być: walka ze 

zmianami klimatu, zwiększenie niezależności 

energetycznej Unii oraz rozwijanie nowych 

technologii. 

Z pierwszym argumentem nie dyskutujemy, 

chcemy jednakże rozwiązań globalnych, 

które mogą rzeczywiście przynieść jakiś skutek 

i dopiero w tym kontekście budować unijną 

strategię. Drugi argument nie ma dla nas 

zastosowania, bo akurat Polska należy do 

grupy państw unijnych o najwyższym poziomie 

niezależności energetycznej. Jeśli natomiast 

chodzi o rozwijanie nowych technologii, 

to rozmowy w tym obszarze są jak najbardziej 

konieczne. 

19

iznes 


Zmiana sprzedawcy 

– przywileje i ryzyko 

Od blisko pięciu lat, bo od 1 lipca 2007 r., każdy Polak ma możliwość podpisania umowy 

z dowolnym sprzedawcą energii elektrycznej działającym na terenie kraju. Wolny rynek 

przyniósł jednak ze sobą nie tylko zyski i przywileje dla klientów, ale też ryzyko 

Tauron od dawna oferuje swoim dotychczasowym oraz potencjalnym klientom interesujące programy sprzedażowe, m.in. Dobrą Decyzję 

foto: shutterstock/arc tauron 

20 

Takie uwolnienie rynku, gdy mieszkaniec 

Suwałk mógł kupić prąd w Krakowie, 

wyglądało na starcie dość rewolucyjnie. Od 

tamtej pory każdy z nas może wybrać tego 

sprzedawcę, którego oferta wydaje mu się 

najatrakcyjniejsza. Bardzo szybko w ofercie 

gigantów elektroenergetyki pojawiły się ciekawe 

rabaty, zniżki i bonusy za lojalność dla 

klientów korzystających z ich usług. Bardzo 

szybko zaczęli też z tego korzystać nieuczciwi 

pośrednicy. 

Specyficzny produkt 

Prąd jest specyficznym towarem, którego nie 

można magazynować i musi być sprzedany 

w momencie wytworzenia. Dlatego też system 

produkcji, dystrybucji i sprzedaży energii 

jest inny niż w przypadku pozostałych 

dóbr. Każdy z klientów, decydując się na podpisanie 

umowy z określonym sprzedawcą, 

zwiększa zatem pulę energii, którą sprzedawca 

ten może wyprodukować, bądź, gdy jest 

tylko pośrednikiem, sprzedać. 

Całość wyprodukowanej energii trafia 

do Polskich Sieci Elektronergetycznych 

(PSE) – zajmujących się m.in. badaniem zapotrzebowania 

i produkcji. W uproszczeniu 

PSE, w oparciu o dane o klientach, informują 

poszczególne elektrownie, ile prądu powinny 

wyprodukować. Tak więc nie można 

w żaden sposób ustalić, skąd bierze się 

prąd, który zasila w tym momencie żyrandol 

w dużym pokoju lub laptopa. 

Dlatego jeśli podoba nam się oferta grupy 

energetycznej z drugiego końca Polski, 

nie musimy się przejmować odległością. 

Dostawa to nie sprzedaż 

Tak poważna zmiana na rynku energii była 

wynikiem wejścia w życie znanej w Europie 

zasady TPA (Third Party Access), gwarantującej 

dostarczenie energii do dowolnego, wskazanego 

w umowie miejsca (patrz: Ramka na 

str. 21). Rozdzielona też została sprzedaż 

energii od jej dostawy. 

Widocznie jednak informowano o tym podziale 

niezbyt wyraźnie, bo okazało się to nie 

zawsze jasne dla klientów i prowadziło do 

wielu nieporozumień. Zasada TPA, a właściwie 

jej nieuczciwe efekty, zrodziły mnóstwo 

pytań podczas pierwszych prób zmiany 

sprzedawcy. Podstawowe dotyczyło rozróżnienia 

dostawcy od sprzedawcy. 

„Skąd mam wiedzieć, że zakup energii został 

oddzielony od usługi jej dostawy” – pytano. 

„Skąd mam wiedzieć, że mogę zmienić 

jedynie sprzedawcę energii, a dostawcy już 

nie”, „Co muszę zrobić, żeby zmienić sprzedawcę 

– ile umów podpisać i z iloma podmiotami 

rozwiązać dotychczasowe”.

Zasada TPA 

Third-party Access, TPA (pol. dostęp 

osób trzecich) – zasada polegająca na 

udostępnieniu przez właściciela bądź 

operatora infrastruktury sieciowej osobom 

trzecim, tj. różnym sprzedawcom, 

w celu dostarczenia towarów lub usług 

klientom tych sprzedawców. 

Zasada ta dotyczyć może m.in. przesyłu 

energii elektrycznej, usług telekomunikacyjnych 

czy usług kolejowych. Dzięki zastosowaniu 

zasady TPA klienci mają prawo 

dokonania wolnego wyboru sprzedawcy 

danego towaru bądź usługi. 

Wyjaśnijmy zawiłości 

Usługi sprzedaży energii i dostarczenia jej są 

rozdzielone. Operator Systemu Dystrybucyjnego 

(OSD), jako właściciel sieci elektroenergetycznej, 

zajmuje się „transportem” energii 

do klienta, natomiast sprzedawca, zajmujący 

się handlową stroną obsługi klienta, sprzedaje 

tę energię za pośrednictwem sieci należącej 

do dostawcy, czyli OSD. Sprzedawca i dostawca 

są zatem dwoma całkowicie od siebie 

niezależnymi podmiotami. 

Zmieniając sprzedawcę, nie musimy jednak 

przechodzić biurokratycznych procedur. 

Wystarczy zawarcie nowej umowy z firmą, 

która – upoważniona w naszym imieniu – wypowie 

dotychczasową. 

Cennik energii dla klientów indywidualnych 

(tzw. taryfa G) kontrolowany jest jednak 

przez Urząd Regulacji Energetyki, któremu 

każdy sprzedawca wysyła plan taryf do zatwierdzenia. 

Ze względu na ten fakt, uwolnienie 

rynku energii, rozumiane póki co jedynie 

jako możliwość wyboru sprzedawcy, ma niewielkie 

znaczenie dla klientów indywidualnych. 

Ceny energii elektrycznej u poszczególnych 

sprzedawców są dzisiaj bowiem na 

bardzo zbliżonym poziomie. 

Sytuacja ta zmieni się, gdy sprzedawcy 

zostaną zwolnieni z obowiązku zatwierdzania 

taryf. Wtedy, w warunkach wolnego rynku, 

będą mieli swobodę w kształtowaniu cen, 

tworzeniu promocji i wykorzystywaniu swoich 

umiejętności handlowych. 

Sprawdzili to klienci biznesowi, którzy 

z powodzeniem korzystają już z możliwości, 

jakie daje w pełni wolny rynek. 

Co jeszcze warto wiedzieć 

Energia zakupiona u nowego sprzedawcy zostaje 

przesłana klientom, a rachunek za prąd 

składa się z dwóch oddzielnych elementów 

– ceny za samą energię oraz ceny za jej dostarczenie. 

Spółki dystrybucyjne, zazwyczaj 

wydzielone z firm, które dotychczas sprzedawały 

nam energię, pobierają stałą opłatę 

przesyłową. I co najważniejsze, nie jest ona 

uzależniona od dystansu, jaki musi pokonać 

przesyłany prąd. W związku z tym, przykładowo, 

mieszkaniec Gdańska, kupujący prąd od 

Taurona, płaci za jego przesłanie tę samą 

urzędową stawkę, jaką zapłaciłby za dostarczenie 

energii od lokalnego sprzedawcy. 

Wybierajmy uważnie 

Możemy, lecz nie musimy zmieniać sprzedawcy 

energii. Naszym „sprzedawcą z urzędu” pozostanie 

firma wydzielona z dotychczasowego 

zakładu energetycznego. Dano nam jednak 

wolny wybór. 

Uwolniony rynek i TPA znacząco wpływają 

bowiem na konkurencyjność. Dzięki liberalizacji 

możemy mówić o prądzie jako o produkcie, 

przestaje być on traktowany jak usługa 

obowiązkowa, a dla klientów powstają dedykowane 

oferty, wśród których można wybrać 

najkorzystniejszą dla siebie. 

Prąd możemy kupić od każdego koncesjonowanego 

sprzedawcy. I tu, jak zawsze przy 

Uwolnienie cen 

dla klientów 

indywidualnych – jak 

to jest już od dawna 

w przypadku klientów 

biznesowych – ma 

dopiero nastąpić, ale 

na pewno przyniesie 

wiele korzyści 

liberalizacji rynku, mogą pojawić się próby 

oszustwa. O ile bowiem duży sprzedawca, 

prowadzący działalność handlową od dawna, 

dba o spełnianie wszelkich norm prawnych 

oraz etycznych, o tyle wśród nowo powstałych 

spółek sprzedażowych, działających 

przez pośredników, których nie wiążą 

żadne kodeksy dobrych praktyk, często pojawiają 

się najzwyklejsi naciągacze. 

Efekty wszelkich nieuczciwości i nieporozumień, 

o jakich ostatnio słyszymy coraz 

częściej, będą tematem artykułu w naszym 

magazynie za miesiąc. 

Jerzy Bolesławski 

Krok 1 

6 kroków, czyli jak 

zmienić sprzedawcę 

energii elektrycznej 

Klient zawiera umowę sprzedaży 

z nowym sprzedawcą 

Media pełne są reklam, numerów 

telefonów i adresów stron internetowych. 

Wystarczy skontaktować się ze 

sprzedawcą, którego oferta nam się 

spodobała. Korzystając z pomocy 

pośrednika, radzimy sprawdzać, czy 

jest on rzeczywiście przedstawicielem 

firmy, za którego się podaje. Zapytaj 

nowego sprzedawcę o możliwość 

zawarcia umowy kompleksowej 

(zastępującej dwie umowy – handlową 

i dystrybucyjną). 

Krok 2 

Nowy sprzedawca wypowiada, 

z upoważnienia klienta, 

dotychczasową umowę. 

Krok 3 

Klient zawiera umowę o świadczenie 

usługi dystrybucji 

Po wypowiedzeniu umowy kompleksowej, 

oprócz nowej umowy sprzedaży 

z wybranym sprzedawcą, klient zawiera 

z operatorem systemu dystrybucyjnego 

umowę o świadczenie usług dystrybucji. 

Można ją zawrzeć na czas nieokreślony 

i nie jest konieczne wypowiadanie 

i ponowne jej zawieranie przy kolejnych 

zmianach sprzedawców. 

Krok 4 

Klient informuje operatora systemu 

dystrybucyjnego o zawarciu nowej 

umowy sprzedaży 

Krok 5 

Dostosowanie liczników (układów 

pomiarowo-rozliczeniowych) 

Ma miejsce tylko wtedy, gdy w zależności 

od wielkości zużycia energii zmiana 

sprzedawcy może wymagać dostosowania 

układu pomiarowo-rozliczeniowego. 

Koszty dostosowania licznika 

ponosi jego właściciel. W przypadku 

klientów przyłączonych do sieci 

o niskim napięciu liczniki należą do 

operatorów systemów dystrybucyjnych. 

Krok 6 

Odczyt licznika i rozliczenie końcowe 

ze „starym” sprzedawcą 

 

21

ENERGETYCZNE NAJ... 


Radioaktywna 

porażka Kremla 

W kwietniu mija 26. rocznica katastrofy elektrowni atomowej w Czarnobylu. Zdarzenia, 

które na lata zahamowało rozwój energetyki atomowej, a które dzisiaj uważane jest 

tylko za poważny wypadek przemysłowy 

Foto: corbis 

22 

26 kwietnia 1986 r. o godzinie 1.23 

w bloku czwartym czarnobylskiej siłowni 

rozlegają się dwa wybuchy: wodór powstały 

w reakcji wody z cyrkonem połączył się 

z powietrzem wypełniającym rozerwany 

zbiornik z grafitem. Potężny pożar to kulminacja 

katastrofy. Do atmosfery trafiają 

ogromne ilości substancji radioaktywnych. 

Rozpoczyna się akcja ratunkowa. Świat 

o niczym nie wie – Związek Radziecki nie 

zwykł dzielić się takimi wiadomościami nawet 

z formalnymi sojusznikami, bez względu 

na zagrożenie zdrowia czy życia. Komuniści 

nie liczą się z takimi drobiazgami. 

Ale tajemnicy nie da się utrzymać. To zbyt 

poważny wypadek, a w kolejnych dniach 

wzrost poziomu promieniowania notują 

stacje pomiarowe w Europie. 

Wydarzenia w Czarnobylu to skutek splotu 

kilku czynników: złego zarządzania, strachu 

przed przełożonymi (co w ZSRR było powszechne), 

błędów ludzkich i niepozbawionej 

wad konstrukcji samego reaktora typu RBMK 

(Kanałowy Reaktor Dużej Mocy). 

Technika, czyli reaktor 

RBMK to nietypowa konstrukcja; jej rdzeń 

stanowią moduły bloków grafitowych z kanałami, 

do których wprowadza się paliwo. 

Moderatorem jest grafit, a wprowadzana do 

rdzenia woda zamienia się w parę napędzającą 

turbinę. Woda służy także do chłodzenia 

reaktora. W powszechnych poza ZSRR reaktorach 

BWR (Boiling-Water Reactor – reaktor 

wodny wrzący) i PWR (Pressurized Water Reactor 

– reaktor wodny ciśnieniowy) moderatorem 

zwykle była woda. Takie rozwiązanie 

zapewnia bardziej stabilną pracę reaktora. 

RBMK ma pewne zalety: jako paliwo wystarcza 

niskowzbogacony uran, a przy jego 

wymianie nie trzeba wyłączać reaktora, łatwo 

też osiągnąć duże moce. Gorsze są liczne 

wady reaktora w Czarnobylu: modułowa budowa 

zwiększała prawdopodobieństwo rozszczelnienia 

rdzenia, nie stosowano obudowy 

bezpieczeństwa (kopuła ze zbrojonego 

betonu), a grafit nie jest materiałem bezpiecznym 

w wysokich temperaturach. I najgorsze: 

pręty bezpieczeństwa, wprowadzane 

do rdzenia w razie potrzeby szybkiego wyłączenia 

reaktora, w RBMK nie działały właściwie. 

W rdzeń wchodzą wolniej (ok. 18 sekund) 

niż w reaktorach PWR i BWR (współcześnie 

to jedna sekunda!) i początkowo wypychają 

wodę (która też pochłania neutrony) z kanałów. 

W efekcie przez chwilę nie ma materiału 

spowalniającego reakcję i moc reaktora zaczyna 

rosnąć, a nie spadać. Poza tym ubytek 

wody chłodzącej reaktor także prowadził 

do wzrostu mocy i temperatury. Dodatkowo 

awaryjny system chłodzenia nie był w stanie 

zapewnić odpowiedniej temperatury w przypadku 

awarii całego reaktora. A właśnie tak 

było w Czarnobylu. 

Procedury, czyli człowiek 

Łańcuch nieszczęść rozpoczął się od decyzji 

o przeprowadzeniu testów w bloku nr 4. Badania 

miały sprawdzić, czy instalacje w elektrowni 

są w stanie dostarczyć wystarczająco 

dużo energii elektrycznej, by zapewnić działanie 

układów zabezpieczeń i awaryjnego 

chłodzenia w razie utraty zasilania główne-

go. Już na etapie przygotowania testów popełniono 

błąd: procedury przygotowali specjaliści 

od generatorów elektrycznych bez 

udziału ekspertów do spraw bezpieczeństwa 

jądrowego. Dodatkowo nie skoordynowano 

działań uczestników badania z operatorami 

czuwającymi nad pracą reaktora (w trakcie 

testów zmieniła się obsługa bloku). 

Testy miały zostać przeprowadzone po 

rutynowym wyłączeniu czwartego bloku. Jednak 

operator systemu uznał, że ze względu 

na zapotrzebowanie sieci jednostka ma 

wciąż pracować przy zmniejszonej mocy. 

W ramach przygotowania testów wyłączono 

jeden turbogenerator i – z pogwałceniem zasad 

bezpieczeństwa – awaryjny system chłodzenia. 

Po obniżeniu mocy reaktor tracił stabilność, 

a moc wciąż spadała. By ją utrzymać, 

wyciągano pręty bezpieczeństwa. Doszło do 

wahań parametrów reaktora. Chcąc utrzymać 

moc, operatorzy wyłączali układy bezpieczeństwa. 

Za wszelką cenę chcieli przeprowadzić 

badania, by 1 maja ogłosić sukces. 

Wiedzieli, że przerwanie eksperymentu doprowadzi 

do poważnych problemów, więc 

krok po kroku wprowadzali reaktor w stan 

skrajnie niestabilny i niebezpieczny. Rosła 

temperatura wody napływającej do rdzenia. 

Operator odciął dopływ pary do turbiny, ale 

przepływ wody przez rdzeń nie zmalał – połowa 

pomp była zasilana przez wyłączony turbogenerator. 

Ostatnią deską ratunku było 

zrzucenie prętów bezpieczeństwa do rdzenia. 

Awaryjny przycisk został wciśnięty, ale 

w wyniku wcześniejszych błędów okazał się 

już mało skuteczny. Ujawniła się też wada 

reaktora, o której operatorzy nie wiedzieli: 

wprowadzanie wszystkich prętów jednocześnie 

wypychało wodę z kanałów i moc reaktora 

dynamicznie rosła. 

350 tys. osób 

To liczba mieszkańców 

ewakuowanych z terenu 

skażonego Czarnobyla 

i jego przedmieść. 

Okazało się, że wcale 

nie trzeba było wysiedlać 

ich na zawsze... 

Trzy osoby to bezpośrednie ofiary wypadku. 

28 kolejnych zmarło w wyniku choroby 

popromiennej. Blisko 240 osób przeszło leczenie 

szpitalne po otrzymaniu silnej dawki 

promieniowania. Łącznie ewakuowano (na 

zawsze) ok. 350 tys. osób. Nie przerwano za 

to Wyścigu Pokoju. W Polsce wzrost radioaktywności 

wykryto 28 kwietnia. Dość sprawnie 

przeprowadzono akcję podawania dzieciom 

płynu Lugola (wodnego roztworu czystego 

jodu w jodku potasu), gorzej wyglądała 

polityka informacyjna. 29 kwietnia w prasie 

popołudniowej enigmatycznie informowano 

o radioaktywnym obłoku. Dopiero w pierwszych 

dniach maja zaczęto rzetelnie informować 

o sytuacji – w dużej mierze dzięki uporowi 

prof. Zbigniewa Jaworowskiego, specjalisty 

od ochrony radiologicznej. 

Ostatecznie działania podjęte w Polsce 

okazały się zdecydowanie lepsze nie tylko od 

radzieckich, ale także od działań państw Europy 

Zachodniej. To efekt nacisku grupy naukowców 

na władze. 

Skutki dobre i złe 

Wypadek w Czarnobylu wywołał histerię antynuklearną. 

Zarzucono wiele planowanych 

i rozpoczętych inwestycji w elektrownie atomowe 

(jak w przypadku Żarnowca). W prasie 

pojawiały się niestworzone historie o tysiącach 

ofiar promieniowania, licznych nowotworach 

i białaczkach. 

Rzeczywistość wyglądała inaczej – skutki 

awarii dokładnie przeanalizowała międzynarodowa 

komisja UNSCEAR, która wykazała, 

że negatywne skutki wypadku były znikome. 

Nie było potrzeby ewakuacji mieszkańców 

Czarnobyla, także podawanie płynu Lugola 

i inne działania mające minimalizować skutki 

promieniowania były zbędne (wtedy działano 

jednak w warunkach ograniczonej informacji). 

Nie jest nawet pewne, czy wzrost zachorowań 

na raka tarczycy na terenie Białorusi 

wynikał z promieniowania, czy ze zwiększenia 

jego wykrywalności. Co więcej, ta forma 

nowotworu jest prawie w 100 proc. uleczalna, 

wielu chorych nawet nie wie, że miało raka. 

Reaktory RBMK (powstało ich 17, a do dzisiaj 

działa 11) zmodernizowano. Pozytywny 

skutek wypadku to opracowanie lepszych 

metod bezpieczeństwa w elektrowniach atomowych 

na świecie. Dodatkowo, gdyby operatorzy 

innych typów reaktorów krok po kroku 

odtworzyli działania operatorów bloku 4. 

w Czarnobylu, nie byliby w stanie doprowadzić 

do katastrofy. Części procedur nie da się 

wykonać (np. wyłączenia systemów bezpieczeństwa), 

a inne prowadzą do wygaszenia 

reaktora, a nie wzrostu mocy. 

I jeszcze jedno: katastrofa w Czarnobylu 

była kolejnym gwoździem do trumny radzieckiego 

komunizmu. Kreml poniósł radioaktywną 

porażkę. 

Grzegorz Ozaist 

Awaria, akcja ratunkowa, ofiary 

Nie było już żadnej kontroli: rosła temperatura 

paliwa, woda gwałtownie odparowała, 

gwałtownie wzrosła moc, stopione paliwo 

wpadło do wody, wywołując eksplozję parową 

i zniszczenie reaktora. Zapalił się moderator, 

z rdzenia uwolnił się wodór. Na skutek 

wybuchów zniszczona została część budynku. 

Reszty zniszczeń dokonał pożar. Substancje 

radioaktywne uleciały w niebo. 

Z pożarem walczyło ponad stu strażaków, 

którzy nie mieli żadnych zabezpieczeń. Właśnie 

oni dostali największe dawki promieniowania. 

Podobnie jak załogi helikopterów 

zrzucających piasek i bor na teren reaktora. 

Emisję promieniowania znacząco ograniczono 

dopiero po 10 dniach. Dużo później powstał 

prowizoryczny sarkofag, a w latach 90. 

w budowę solidnego schronu zaangażowała 

się społeczność międzynarodowa. 

Foto: corbis 

Współczesny Czarnobyl straszy pustką 

23

RAPORT 


Świat potrzebuje 

więcej węgla 

Z raportu Międzynarodowej Agencji Energetycznej wynika jednoznacznie, że światowe 

zapotrzebowanie na węgiel w najbliższych latach wzrośnie, a za ten trend odpowiedzialne 

będą przede wszystkim kraje rozwijające się 

„Średniookresowy raport dotyczący 

rynku węgla. Trendy i prognozy do 2016 r.” 

(Medium-term Coal Market Report 2011. Market 

Trends and Projections to 2016) podsumowuje 

obecną sytuację w sektorze górniczym 

na świecie. Przedstawia także możliwości 

wykorzystania czarnego paliwa 

w perspektywie roku 2016. 

Publikacja została opracowana przez Międzynarodową 

Agencję Energetyczną (MAE) 

po raz pierwszy. Wcześniej raporty rynkowe 

tej organizacji dotyczyły ropy i gazu. 

Raport podkreśla, że w ostatnich latach 

całkowita produkcja węgla kamiennego systematycznie 

rośnie. W 2010 r. wyniosła ona 

ponad 6,1 mld ton (w tym węgiel energetyczny 

5,29 mld ton) – to o 6,8 proc. więcej niż 

w 2009 r., kiedy światowa produkcja wyniosła 

5,79 mld ton (5 mld ton węgla energetycznego). 

Z dokumentu MAE wynika, że zapotrzebowanie 

na ten surowiec będzie w najbliższych 

latach rosło. 

Łupkowa rewolucja 

W 2010 r. całkowite zużycie węgla kamiennego 

wśród krajów OECD (czyli międzynarodowej 

Organizacji Współpracy Gospodarczej 

i Rozwoju, skupiającej 34 wysoko rozwinięte 

państwa demokratyczne, w tym Polskę) wyniosło 

1,64 mld ton, co stanowiło około jednej 

czwartej jego zużycia na świecie. Prawie 90 

proc. węgla zużywanego w krajach OECD stanowiła 

jego odmiana energetyczna. 

W ciągu ostatniej dekady zużycie tego paliwa 

w krajach OECD zwiększyło się o około 

0,5 proc., natomiast w sektorze stalowym 

zmniejszyło się o około 1,1 proc. rocznie. 

USA są największym konsumentem czarnego 

paliwa wśród krajów OECD, przed Japonią, 

Koreą Południową i Polską. W 2009 r. zużycie 

węgla energetycznego w USA spadło rok 

do roku o 11 proc. Obecnie utrzymuje się ono 

na dość niskich poziomach, co wynika głównie 

ze stosunkowo niskich cen gazu ziemnego 

na rynku amerykańskim. Jest to efekt masowego 

wydobycia gazu łupkowego. 

Chiny trzęsą rynkiem 

W 2009 r. w krajach OECD wyprodukowano 

z węgla ok. 35 proc. energii elektrycznej. 

Mimo że jego zużycie utrzymało się w krajach 

OECD na podobnym poziomie, to global- 

24 

w milionach ton 

3500 

Wzrost światowego zużycia węgla 

(kamiennego i brunatnego) 

3000 

2500 

2000 

1500 

1000 

500 

0 

2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 

OECD Chiny Inne kraje poza OECD 

Źródło: MAE 

na konsumpcja wzrosła w ciągu ostatniej dekady 

o 70 proc. Za dużą część wzrostu odpowiadają 

Chiny i Indie. W roku 2009, w porównaniu 

do 2008 r., zużycie węgla kamiennego 

wśród krajów z spoza OECD wzrosło „tylko” 

o 4,7 proc. i osiągnęło poziom ponad 4,11 mld 

ton. W 2010 r. zużycie to wzrosło o ponad 13 

proc., do 4,67 mld ton. 

Chiny są największym konsumentem węgla 

kamiennego na świecie, odpowiedzialnym 

za około 70 proc. zużycia tego surowca 

wśród krajów spoza OECD i ponad połowę 

światowego. MAE zwraca uwagę, że ze względu 

na skalę nawet niewielkie niedopasowanie 

podaży do popytu na chińskim rynku może 

mieć wielki wpływ na światowe ceny węgla. 

Chiny będą zmuszone do budowy nowych 

kopalń i zwiększenia wydobycia w istniejących. 

Niektóre inwestycje są ulokowane bar-

Prognoza zapotrzebowania na węgiel energetyczny 

mln ton 2009 r. 2010 r. 2012 r. 2014 r. 2016 r. 

OECD 1 473 1 562 1 570 1 565 1 576 

Ameryki 745 787 751 752 775 

Europa 400 419 449 441 432 

Rejon Pacyfiku 328 355 371 372 370 

Kraje spoza OECD 3 241 3 664 4 063 4 362 4 608 

w tym: 

Chiny 2 187 2 517 2 787 2 988 3 123 

Indie 406 434 491 543 610 

Afryka 151 152 166 170 179 

Kraje byłego ZSRR 237 282 294 302 299 

Pozostałe kraje Azji 152 209 241 273 308 

Foto: corbis 

dzo daleko od głównych centrów przemysłowych, 

co może prowadzić do istotnych problemów 

z transportem. 

Indie są trzecim największym konsumentem 

węgla za Chinami i Stanami Zjednoczonymi. 

Odpowiadają za prawie 15 proc. jego zużycia 

wśród krajów spoza OECD. W 2010 r. 

zapotrzebowanie na to paliwo w Indiach wyniosło 

626 mln ton, co oznacza wzrost o 6,3 

proc. w stosunku do roku 2009 (589 mln ton). 

600 tys. ton dziennie 

Eksperci MAE przewidują, że do roku 2016 

globalny popyt na węgiel będzie nadal wzrastać 

i osiągnie poziom ok. 600 tys. ton dziennie. 

Za wzrost będą odpowiedzialne przede 

wszystkim Chiny, gdzie zużycie ma wynieść 

w 2016 r. ponad 3,1 mld ton. W roku 2009 chińskie 

zapotrzebowanie było na poziomie 2,1 

3735 TWh 

Tyle wyniosła 

produkcja elektrowni 

węglowych w krajach 

OECD w roku 2010. 

W stosunku do roku 

2009 wzrosła zatem 

o 3,2 proc. 

mld ton, czyli że w ciągu zaledwie kilku lat 

zwiększy się o blisko 1 mld ton węgla rocznie. 

W wykorzystaniu czarnego paliwa dominować 

będzie energetyka, zwłaszcza w krajach 

OECD. Przemysł to drugi największy konsument 

węgla, w tym przede wszystkim 

przemysł stalowy. 

– Zdarzenia i sytuacje niepewne będą 

w zasadniczy sposób wpływać na kształt 

średniookresowych prognoz dla węgla. Mam 

na myśli zarówno aktywność gospodarczą 

i popyt, jak i wzrost gospodarczy Chin, a także 

szoki podażowe, takie jak np. powodzie w Australii, 

oraz związane z przyrodą i tempem 

dekarbonizacji zmiany strukturalne o charakterze 

bardziej długoterminowym – mówi Laszlo 

Varro, naczelnik Wydziału Gazu, Węgla 

i Rynku Energetycznego Międzynarodowej 

Agencji Energetycznej. 

Analizując parametry ekonomiczne, eksperci 

doszli do wniosku, że koszty w górnictwie 

będą umiarkowanie rosły, natomiast – na skutek 

niższych opłat frachtowych – przewidują 

ich obniżenie w transporcie. 

Dwa scenariusze 

Na światowym rynku następuje obecnie 

wzrost handlu węglem, lecz większość produkcji 

pozostaje wykorzystywana na potrzeby 

lokalne. Importerzy nadal opierają się na 

największych eksporterach. Według ekspertów 

Indonezja i Australia pozostaną głównymi 

dostawcami węgla energetycznego. 

– Niepewność importu do głównych konsumentów 

napędza rozchwianie cen i ryzyko 

inwestycyjne. Miesięczny import do Chin 

z różnych kierunków pokazuje wysoką zmienność 

poziomu chińskich zakupów – ocenia 

Laszlo Varro, zwracając uwagę na znaczący 

wpływ prognoz produkcji chińskiej na globalny 

handel węglem. 

Autorzy raportu podkreślają, że do roku 

2016 popyt na węgiel będzie miał istotne znaczenie 

w globalnym miksie energetycznym. 

Poziom zapotrzebowania na to paliwo będzie 

w dużym stopniu zależał od sytuacji światowej 

gospodarki. MAE przewiduje, że w najbliższych 

pięciu latach globalny handel i popyt na 

węgiel będą wzrastać, wolniej jednak niż 

w ciągu minionej dekady. 

Inwestycje w moce dostawcze i infrastrukturę 

przeładunkową powinny być wystarczające 

do zaspokojenia dynamiki wzrostu popytu 

w prognozowanym okresie, jednakże 

opóźnienia i rezygnacja z inwestycji, jak również 

„wypadki pogodowe” mogą okresowo 

zmniejszać obroty rynku. 

Agencja opracowała dwa scenariusze dla 

światowego rynku węgla. Pierwszy przewiduje, 

że Chiny nie sprostają swemu zapotrzebowaniu 

na węgiel, więc będą importować znaczące 

ilości tego surowca. Drugi scenariusz 

zakłada, że produkcja węgla w Chinach będzie 

wzrastać, co w konsekwencji oznaczałoby 

jego mniejszy import przez Chiny. 

Opr. Emil Różański 

25

HISTORIA 


Paliwo dla energetyki 

Podstawowym paliwem dla krajowej energetyki jest węgiel. W Grupie Tauron wydobyciem 

zajmują się dwie kopalnie w ramach Południowego Koncernu Węglowego. Przeszły przez 

wojny, zmiany polityczne i właścicielskie, dobre i złe czasy 

26 

Wojciech Kwinta 

publicysta „Businessman.pl” 

Tauron Polska Energia, jedna z najważniejszych 

firm energetycznych nad Wisłą, powstał 

6 grudnia 2006 r. – w sam raz jako prezent 

mikołajkowy. Platformą dla przyszłej 

grupy energetycznej było utworzenie na przełomie 

wieków Południowego Koncernu Energetycznego 

(PKE), a następnie Południowego 

Koncernu Węglowego (PKW) oraz spółek dystrybucyjnych 

Enion i EnergiaPro. 

Na początku 2007 r. zarejestrowano spółkę 

Energetyka Południe – nazwa Tauron Polska 

Energia zastąpiła ją w listopadzie. Dziś 

Grupę stanowią spółki zajmujące się wytwarzaniem 

energii elektrycznej ze źródeł konwencjonalnych 

i odnawialnych, jej dystrybucją 

i sprzedażą, oraz obsługą klientów. 

W 2007 r. PKW stał się jednym z filarów 

spółki – węgiel wydobywany w kopalniach 

stanowi znaczną część paliwa zużywanego 

w elektrowniach Grupy. W skład PKW wchodzą 

dwie jednostki: Zakład Górniczy Janina 

w Libiążu oraz Zakład Górniczy Sobieski 

w Jaworznie. Przeżywały one wzloty i upadki, 

sukcesy i dramaty właścicieli i pracowników. 

Zaczynały skromnie, ale współcześnie dają 

Tauronowi kontrolę nad 20 proc. krajowych 

zasobów węgla kamiennego i dostarczają ponad 

6 proc. wydobywanego rocznie w Polsce 

surowca. 

Robert Doms sięga po węgiel 

Forpocztą branży górniczej w okolicach Jaworzna 

był Jan Zadzik, biskup krakowski. Złoża 

wydzierżawił Zacheuszowi Kestnerowi 

mniej więcej w połowie XVIII wieku, choć 

w tamtych czasach wielkiego popytu na węgiel 

nie było. Zasoby potwierdziła Komisja 

Kruszcowa powołana do życia przez króla Stanisława 

Augusta, a w pierwszym kwartale 

1767 r. wydobyto 140 ton czarnego złota. Choć 

na to miano węgiel jeszcze musiał poczekać 

do czasów, kiedy rewolucja przemysłowa dotarła 

na tereny współczesnej Polski. 

Potrzeby wzrosły w XIX w., w znacznej mierze 

dzięki hutnictwu. Początkowo prawo do 

Cała załoga wraz z dyrekcją pod szybem 

wyciągowym KWK Sobieski po 1945 r. 

węglonośnych terenów zyskał Fryderyk Westenholz, 

choć koncesję otrzymał na wydobycie 

rud żelaza. Właściciele zmieniali się 

trzykrotnie, a pierwszy impuls do rozwoju górnictwa 

węgla kamiennego dał Robert Doms. 

W 1869 r. nabył tereny wraz w prawem do eksploatacji 

pokładów węgla. Doms to obywatel 

Prus, lwowski przedsiębiorca – piwowar. We 

Lwowie do dziś, w sąsiedztwie browaru (którego 

był założycielem), można skosztować 

złocistego napoju w Domu Piwnym Roberta 

Domsa. Doms jaworzniańską kopalnię uruchomił 

na krótko. Dopiero jego syn, Robert 

Wilhelm, pod koniec XIX wieku wydzierżawił 

kopalnię Juliuszowi Przeworskiemu, który rozpoczął 

biznes z prawdziwego zdarzenia – wybudował 

szyb, zainstalował parową maszynę 

wydobywczą i... zbankrutował w 1903 r. 

Belgijska, niemiecka, 

amerykańska 

Po tej plajcie Doms junior sprzedał udziały 

w kopalni spółce belgijskiej. Dotychczasową 

kopalnię zlikwidowano, powstał szyb Sobie- 

Foto: ARC 

ski, zainstalowano nowoczesne urządzenia 

i zakładową elektrownię. Doms pozostał akcjonariuszem, 

pełnił funkcję dyrektora naczelnego 

(zmarł w 1916 r.). 

Wydobycie rosło, ale działalność przedsiębiorców 

z Paryża i Strasburga skomplikowała 

I wojna światowa. Po jej zakończeniu konieczna 

była pomoc dla załogi (1350 pracowników 

z rodzinami), organizacja dostaw żywności 

i zaopatrzenia dla pracujących w kopalni koni. 

Niewielka belgijska firma zdecydowała się 

w latach 20. XX w. sprzedać aktywa niemieckiej 

spółce Giesche, która szybko została 

przejęta przez kapitał amerykański i wpadła 

w kłopoty z powodu nadmiernych inwestycji. 

Po restrukturyzacji kopalnia Sobieski stała 

się spółką córką w grupie Silesian American 

Corporation (nazwę Sobieski wycofano). 

W okresie międzywojennym kopalnię zelektryfikowano 

i unowocześniono, ale Wielki Kryzys 

wpędził ją w kłopoty. Wydobycie stanowiło 

ledwie 30 proc. możliwości produkcyjnych, 

zatrudnienie spadło do 800 osób, ale uniknięto 

zamknięcia zakładu. Po wybuchu II wojny 

światowej sprawy własnościowe formalnie 

się skomplikowały, ale w praktyce rząd hitlerowskich 

Niemiec oddał kopalnię ponownie 

pod kontrolę firmy Giesche. Usunięto polską 

kadrę kierowniczą, na jej miejsce powołano 

Niemców. Owszem, usprawniono produkcję, 

zmodernizowano wyposażenie i „śrubowano” 

wydobycie, ale wykorzystywano niewolniczą 

pracę jeńców wojennych i więźniów niemieckiego 

obozu koncentracyjnego Auschwitz. 

Od PRL-u do demokracji 

Po wojnie górnictwo znacjonalizowano, a losy 

Sobieskiego i Janiny, młodszej kopalni, potoczyły 

się podobnie. KWK Sobieski przeszła 

mniej lub bardziej kuriozalne zmiany organizacyjne, 

od samodzielnej jednostki, przez 

przynależność do zjednoczeń (Krakowskiego, 

a później Jaworznicko-Mikołowskiego Zjednoczenia 

Przemysłu Węglowego), po włączenie 

w latach 80. do kopalni Jaworzno (jako 

Ruch III). 

W trakcie istnienia PRL-u kopalnię rozbudowano. 

Realizowała socjalistyczne plany 

produkcji i jak inne przedsiębiorstwa dążyła 

do kolejnych rekordów wydobycia bez względu 

na ich sens ekonomiczny.

Kolejne zmiany wiązały się z transformacją 

ustrojową i restrukturyzacją przemysłu górniczego. 

Mimo transformacyjnego zamieszania, 

tworzenia nowych struktur i dyskusji 

wokół przyszłości górnictwa, krok po kroku 

nadchodziły lepsze czasy. W Jaworznie zlikwidowano 

kopalnię Ruch II (Kościuszko) i częściowo 

Ruch I (Piłsudski, później Bierut i znowu 

Piłsudski), a Sobieskiego wykorzystano do 

stworzenia nowego, rentownego przedsiębiorstwa. 

Pod koniec XX w. powstał Zakład Górniczo-Energetyczny 

Sobieski – Jaworzno III, 

w roku 2000 spółka weszła w skład grupy kapitałowej 

Południowego Koncernu Energetycznego, 

a pięć lat później – Południowego 

Koncernu Węglowego. W 2007 r. PKW stał się 

wydobywczym ramieniem Grupy Tauron i dziś 

Zakład Górniczy Sobieski działa w jednej 

z najważniejszych, notowanych na giełdzie 

spółek energetycznych w Polsce. 

FOTO: ARC 

Nowoczesna kopalnia 

Nieco inną drogę, acz osiągając ten sam cel, 

przeszedł Zakład Górniczy Janina w Libiążu. 

W ostatnich dwóch dekadach kopalnia najpierw 

weszła (jak Sobieski) do Nadwiślańskiej 

Spółki Węglowej, później stała się 

jednym z zakładów Kompanii Węglowej, 

a w efekcie weszła do PKW i – ostatecznie 

– do Taurona. 

Janina została zbudowana przez Francuzów, 

którzy wydobycie węgla rozpoczęli 

w 1906 r. Właścicielem była paryska spółka 

Compagne Galicienne des Mines (Galicyjska 

Kompania Górnicza). Główny szyb – Janina, 

był początkowo głęboki na 115 m. Zainstalowana 

w 1910 r. parowa maszyna wyciągowa 

służyła kopalni przez dziesięciolecia. Dość 

szybko, bo już w 1908 r. pojawiła się tu energia 

elektryczna, a sześć lat później zakładowa 

elektrownia miała moc przekraczającą 3 MW 

– wtedy naprawdę dużo. W ciągu kilku lat od 

uruchomienia załoga zwiększyła się z 68 do 

ponad 200 osób. Praca górników już przeszło 

100 lat temu wiązała się z osłoną socjalną. 

Spółka zbudowała osiedle pracownicze, górnicy 

(jak i w innych kopalniach) objęci byli 

ubezpieczeniem zdrowotnym i emerytalnym. 

Ubezpieczenie pokrywało m.in. koszty leczenia 

i zasiłki chorobowe. Na potrzeby zatrudnionych 

pracował Kazimierz Wojnarowski, 

pierwszy lekarz górniczy. 

Pierwszym dyrektorem Janiny był Zygmunt 

Szczotkowski (do 1935 r.), inżynier z ziemiańskimi 

korzeniami. Jego ojciec wspomagał powstańców 

styczniowych i przez kilka lat przebywał 

na zesłaniu. Zygmunt Szczotkowski 

wykształcenie zdobył na górniczej uczelni 

w Leoben, w Austrii. Miał udział w tworzeniu 

Brama wjazdowa do kopalni Janina, lata 60. XX w. 

140 ton węgla 

Tyle wydobyto 

w pierwszym kwartale 

1767 r. z kopalni 

w okolicach Jaworzna. 

Jej zasoby potwierdziła 

Komisja Kruszcowa 

powołana przez króla 

Stanisława Augusta 

Poniatowskiego 

Centralnego Ośrodka Przemysłowego, otrzymał 

Krzyż Kawalerski Polonia Restituta. Jego 

następcą został Józef Litwiniszyn, także absolwent 

Leoben i ojciec Jerzego Litwiniszyna, 

żołnierza kampanii wrześniowej, profesora 

AGH i wiceprezesa Polskiej Akademii Nauk. 

Droga do współczesności 

Losy Janiny w międzywojniu toczyły się w rytm 

wydarzeń światowych. Skutki Wielkiego Kryzysu 

łagodzono dzięki tzw. turnusom. Część 

załogi przechodziła na zasiłki dla bezrobotnych, 

później wracała do pracy, zamieniając 

się z innymi górnikami. M.in. ta troska o losy 

pracowników spowodowała, że kopalnia cieszyła 

się ogromną renomą. Pracowali tu także 

uchodźcy ze Śląska Cieszyńskiego i niemieckiej 

część Górnego Śląska, którzy po I wojnie 

nie mogli (lub nie chcieli) żyć na terenach włączonych 

do Czechosłowacji i Niemiec. 

Podczas II wojny światowej kopalnię przejęli 

hitlerowcy – stała się częścią koncernu 

IG Farbenindustrie. Ważniejsze stanowiska 

przejęli Niemcy – w tym grupa uważających 

się za Niemców Ślązaków, unikająca w ten 

sposób służby na froncie. Podobnie jak w Sobieskim, 

dążono do zwiększenia wydobycia 

za wszelką cenę i wykorzystywano pracę 

przymusową. 

Po wojnie do Janiny trafiły pierwsze maszyny 

górnicze. Rozbudowa i modernizacja doprowadziła 

w drugiej połowie lat 60. do dwuipółkrotnego 

zwiększenia wydobycia. W latach 70. 

wybudowano nowoczesną Janinę II – z wyrobiskami 

pochyłymi zamiast tradycyjnych szybów 

pionowych. Planowano też stworzenie zakładu 

zgazowania węgla – projekt upadł wraz z pogarszającą 

się sytuacją gospodarczą. Rekordy 

wydobycia padły pod koniec lat 80. Po upadku 

PRL, po kolejnych zmianach, Zakład Górniczy 

Janina z powodzeniem wydobywa węgiel na 

potrzeby Taurona. 

27

Energia inaczej 


 

Lustra rynnowe niemieckiej 

agencji kosmicznej 

DLR, która prowadzi też 

zaawansowane badania 

nad technologiami 

solarnymi 

 

Futurystyczne lustra wymyślone 

w laboratoriach badawczych 

amerykańskiego instytutu 

Sandia doskonale sprawdzają się 

na słonecznym południu USA 

i w Ameryce Południowej 

Trochę słońca dla każdego 

Tysiące elektrowni słonecznych rozmieszczonych na Saharze będzie za parę dekad 

produkować prąd dla Europy, Afryki Północnej i Bliskiego Wschodu. W każdym razie niektórzy 

w to wierzą i chcą, by tak się stało 

28 

Andrzej Hołdys 

publicysta „Wiedzy i Życia” 

Sewilla, czwarte pod względem wielkości 

miasto w Hiszpanii, ma szansę stać 

się pierwszym dużym miastem na świecie 

zasilanym energią solarną. Zaczęło się pięć 

lat temu od niewielkiej elektrowni o mocy 

11 MW. Zbudowano ją na zachód od Sewilli, 

w pobliżu miasteczka Sanlucar la Mayor. Wyposażona 

jest w 624 ruchome lustra. Odbite 

od nich promienie trafiają do kolektora cieplnego 

na szczycie 115-metrowej wieży, gdzie 

temperatury przekraczają 1000 st. C. Ciepło 

to służy do wytworzenia sprężonej pary, która 

porusza turbiną. W 2009 r. wzniesiono 

obok drugą słoneczną wieżę o mocy 20 MW, 

a jesienią 2010 r. podłączono do sieci trzy 

kolejne zestawy luster, bez wież, o łącznej 

mocy 150 MW. Dwa kolejne są instalowane. 

Technologia droga, ale... 

Cała ta słoneczna sieć, uzupełniona o największą 

w Europie elektrownię wykorzystującą 

ogniwa fotowoltaiczne, będzie dysponowała 

mocą 300 MW, co ma pokryć potrzeby 

Sewilli. Koszty wyprodukowania prądu 

są tu 2-3 razy wyższe niż z konwencjonalnej 

elektrowni, ale inwestor, firma Abengoa, 

uważa, że gra warta jest świeczki, bo technologie 

słoneczne będą szybko taniały. Wspomniane 

przedsiębiorstwo zamierza zainwestować 

w elektrownie solarne miliardy euro, 

a w badania nad nimi – ponad 50 mln. Ponadto 

współpracuje z wieloma uczelniami 

i zatrudnia kilkudziesięciu naukowców we 

własnym ośrodku badawczym. 

Nie tylko Hiszpania, wspomagana przez 

liczne niemieckie firmy innowacyjne, coraz 

śmielej spogląda ku słońcu. Koncepcja elektrowni 

wytwarzających prąd ze skoncentrowanej 

energii słonecznej nie jest nowa. Jednak 

dopiero ostatnio zapanowało wokół niej 

większe ożywienie. Badania nad technologią, 

w skrócie zwaną CSP (od ang. Concentrated 

Solar Power), zaczęto prowadzić w latach 

70. XX w. na pustyni Mojave w południowej 

Kalifornii. To jedno z najlepiej nasłonecznionych 

miejsc na świecie. Deszcze padają tu 

rzadko, a chmury pojawiają się sporadycznie. 

Zarazem blisko stąd do wielkich spragnionych 

prądu miast na wybrzeżu Pacyfiku. 

Od trzydziestu lat 

Na Mojave testowano dwa warianty technologii 

CSP. Jako pierwsza w 1982 r. zaczęła działać 

elektrownia Solar One. Jej głównym elementem 

była wieża – podobna do tej, którą 

znacznie później zbudowano w Sewilli – otoczona 

wianuszkiem luster odbijających promienie 

słoneczne w kierunku jej szczytu. Solar 

One zamknięto po kilku latach, uznając, że 

przedsięwzięcie nabierze sensu dopiero, gdy 

ciepło da się zmagazynować przynajmniej 

przez kilka godzin, aby prąd mógł płynąć także 

w nocy. Opracowanie technologii magazynowania 

zajęło 10 lat. W roku 1996 r. otwarto 

Solar Two wyposażoną w zbiorniki solanki, 

która ma tzw. dużą pojemność cieplną. Po 

trzech latach oceniono, że eksperyment się 

powiódł i… elektrownię zamknięto. 

Jeden następca i co dalej 

Lepszy los spotkał inną instalację na pustyni 

Mojave, która ruszyła w 1991 r. Nie było 

w niej wieży, lecz po raz pierwszy rynny złożone 

z parabolicznych luster. Każda taka rynna 

poruszała się wertykalnie w ślad za tarczą 

słoneczną. Skupione przez zwierciadła promienie 

słoneczne padały na szklane rurki 

o średnicy 10 cm, zawierające syntetyczny 

olej o składzie zbliżonym do samochodowego. 

Ciecz podgrzana do 400 st. C wprawiała 

w ruch turbinę parową napędzającą generator 

prądu. Tak powstała działająca do dziś 

elektrownia SEGS (ang. Solar Energy Generating 

Systems), składająca się z miliona luster 

o łącznej powierzchni ponad 6 km kw. Ma 

moc ponad 350 MW i dostarcza energię dla 

pół miliona ludzi. Jednak za tym sukcesem 

nie poszły kolejne. Ze względu na wysokie 

koszty wytworzenia prądu SEGS nie miała 

szans w starciu z tradycyjnymi elektrowniami. 

Była zabawką, której za oceanem nie 

wróżono przyszłości. Badania nad technologią 

kontynuowano, ale funduszy skąpiono. 

W Europie i gdzie indziej 

Wiele lat później inicjatywę przejęli Europejczycy, 

głównie Niemcy i Hiszpanie. W tym 

drugim kraju zaczęto uruchamiać pierwsze 

komercyjne elektrownie CSP. Ulokowano je 

głównie w słonecznej Andaluzji – nie tylko 

w pobliżu Sewilli. Lustrzana elektrownia Andasol 

działa w pobliżu miasta Guadix na 

wschód od Granady. Docelowo ma mieć moc 

150 MW i zasilać 300 tys. domów. Stopniowo 

do pomysłu zaczęły się przekonywać także 

inne kraje. Wieża o mocy kilkudziesięciu MW 

z kilkoma tysiącami luster ma powstać w Australii. 

Dwie elektrownie o mocy 120 MW, 

każda w wersji z lustrzanymi rynnami, zbudowane 

zostaną w ciągu najbliższych lat 

w południowym Izraelu. Niewielkie instalacje 

wznoszone są w Algierii, Maroku, Tunezji 

i Indiach. Jedna elektrownia hybrydowa, 

w której poza słońcem jako źródło energii

Rynnowy projekt innego 

producenta luster solarnych 

– niemieckiej firmy Schott. 

Zdaje się, że płaskie powierzchnie 

słonecznych 

zwierciadeł odejdą do lamusa 

 

Elektrownię Nevada Solar 

koło Las Vegas postawili 

Hiszpanie, którzy są – jak widać 

– zwolennikami technologii 

wieżowych. Wcześniej Amerykanie 

nie wierzyli w to rozwiązanie 

Foto: MAT. pras. 

FOTO: ARC 

Futurystyczna wieża w Sanlucar la Mayor niedaleko Sewilli. Czy tak wygląda przyszłość energetyki solarnej 

wykorzystuje się także gaz ziemny, pracuje 

od zeszłego roku 100 km na południe od Kairu 

w Egipcie. 

Amerykański come back 

Kilka lat temu elektrowniami CSP ponownie 

zainteresowali się Amerykanie. W 2007 r., 

a więc po 16 latach przerwy, uruchomiono 

tam zakład Nevada Solar One. Ma moc 64 

MW i zaopatruje w prąd kilkanaście tysięcy 

domów w pobliżu Las Vegas. Elektrownię postawili 

Hiszpanie, którzy podobnie jak Niemcy 

wyruszyli na podbój USA. Amerykański 

rząd obiecał szczodre dotacje w ramach antykryzysowego 

programu American Recovery 

and Reinvestment Act. W 2010 r. aż dziewięć 

firm otrzymało zgodę na zbudowanie 

wielkich słonecznych zakładów w Kalifornii. 

Łączna moc wszystkich zaakceptowanych 

projektów to 4580 MW. Mogłyby zaopatrzyć 

w prąd 3,5 mln domów. Niemiecka firma Solar 

Millennium zapowiedziała zbudowanie 

słonecznego giganta o mocy 1000 MW. 

Ciekawe rozwiązanie zaproponowała firma 

Tessera Solar, która zamierza ustawić 

64 tys. lustrzanych czasz z umieszczonymi 

w środku silniczkami Stirlinga, które od razu 

zamieniają ciepło słoneczne w prąd elek- 

300 MW 

Taką moc ma osiągnąć 

cała „słoneczna sieć” 

energetyczna 

w Sewilli z największą 

w Europie elektrownią 

z ogniwami 

fotowoltaicznymi 

tryczny. Łączna moc – 1600 MW. Jeszcze ciekawsza 

pod względem technologicznym wydaje 

się propozycja firmy BrightSource, która 

chciałaby wznieść trzy wieże o łącznej mocy 

400 MW otoczone dziesiątkami tysięcy zwykłych 

płaskich lusterek – tanich w produkcji 

i konserwacji. 

Wielki plan słoneczny 

Ile z tego zostanie zrealizowane, czas pokaże. 

Po euforii sprzed dwóch lat rok temu zapał do 

CSP za oceanem jakby nieco przygasł. Przyczyną 

jest zeszłoroczny znaczny spadek cen 

ogniw fotowoltaicznych. „Lustra Owszem 

tak, ale mniej i później” – mówią teraz inwestorzy. 

Nie oznacza to, że Amerykanie zamierzają 

całkowicie zrezygnować z energii słonecznej. 

Powołali nawet ARPA-E – rządową 

Agencję ds. Zaawansowanych Badań nad 

Energią, która dysponuje budżetem 400 mln 

dolarów i finansuje rozmaite innowacyjne (nie 

tylko słoneczne) projekty pozyskiwania energii 

odnawialnej. Trzy lata temu grupa naukowców 

ogłosiła Wielki Plan Słoneczny, według 

którego w 2050 r. USA mogłyby wytwarzać 

ponad połowę prądu z energii słonecznej. 

Płynąłby on z pustyń Kalifornii, Nevady, Arizony 

i Nowego Meksyku. 

Desertic 

Taka śmiała koncepcja powstała też w Europie. 

My jednak mamy gorzej. Na naszym kontynencie 

nie ma zalanych słońcem pustyń, 

które moglibyśmy przykryć lustrami. Dlatego 

projekt o nazwie Desertec przewiduje wybudowanie 

elektrowni słonecznych w północnej 

Afryce i na Bliskim Wschodzie. Dwie trzecie 

wytwarzanego przez nie prądu zużywano by 

lokalnie, m.in. do odsalania wody morskiej, 

natomiast reszta byłaby przesyłana do Europy. 

W ten sposób można by pokryć 15-20 proc. 

europejskiego zapotrzebowania na prąd. 

Do projektu przystąpiło już kilkadziesiąt 

firm, wsparła go Unia Europejska, a akces do 

niego zgłaszają kolejne kraje (ostatnio Arabia 

Saudyjska i Izrael). Na razie nie powstała 

ani jedna elektrownia, ale właśnie kilka tygodni 

temu zapadła decyzja o rozpoczęciu budowy 

jeszcze w tym roku elektrowni w Maroku. 

Ma mieć moc 500 MW. Śmiała wizja 

przewiduje rozmieszczenie na pustyniach 

nawet dwustu takich zakładów. Prąd płynąłby 

do Europy kilkudziesięcioma liniami 

wysokiego napięcia i dużej pojemności. Desertec 

jako idea narodził się na początku zeszłej 

dekady, a realnych kształtów nabrał 

trzy lata temu – po utworzeniu konsorcjum 

biznesowego Desertec Industrial Initiative 

(strona: www.dii-eumena.com), w skład którego 

wchodzi obecnie już 55 firm, uczelni i instytucji 

z zachodniej Europy. 

29

Felieton 


Lubię to! 

Światowa sieć sieci, jak określano swego czasu Internet, zrewolucjonizowała nasze życie, 

stała się medium natychmiastowej wymiany informacji, doprowadziła do powstania nowych 

zawodów, gałęzi biznesu i rozrywek. Z drugiej strony to narzędzie do lawinowego 

rozprzestrzeniania informacji głupich i bezużytecznych. Niestety, przetwarzanie tego 

informacyjnego bagna wymaga energii. Dużo energii 

Wojciech Kwinta 

publicysta „Businessman.pl” 

Niedawno przemknęła przez media 

informacja o pojawieniu się na Facebooku 

profilu wpływowego brytyjskiego admirała. 

Z konta wysłano zaproszenia do szlachetnych 

synów Albionu piastujących wysokie 

stanowiska w generalicji i administracji. Zaproszeni 

ochoczo dołączali do grona przyjaciół 

admirała, dzieląc się swoimi adresami 

i numerami telefonów. Nikomu nie wpadło 

do głowy, że konto może być fałszywką. 

A było. Czy założyli je terroryści, czy dowcipnisie, 

nie ma już większego znaczenia. Ważne, 

że w obliczu internetowej rozrywki tzw. 

elity straciły dystans i rozsądek. Gdyby 

wszystko nie wyszło szybko na jaw i nie zostało 

zamiecione pod dywan – „Ach, to tylko 

niefrasobliwość” – być może doszłoby do 

wesołych dyskusji o pracy tajnych służb. 

Oczyma duszy widzę, jak usłużny generał 

podaje dane co ważniejszych agentów, na co 

tysiące internautów klika: Lubię to! 

Powyższy przykład pokazuje, że wyspiarskie 

królestwo niewiele się nauczyło. W końcu 

prawie dwie dekady brytyjskie służby 

specjalne pozostawały pod kontrolą Kremla. 

Symbolem tych czasów jest Kim Philby, jeden 

z członków grupy określanej mianem 

siatki szpiegowskiej z Cambridge. Absolwenci 

owej uczelni, niezwykle lewicowi w poglądach, 

ochoczo służyli Związkowi Radzieckiemu. 

Sam Philby w 1963 r. zdołał się 

wymknąć wymiarowi sprawiedliwości i resztę 

życia spędził w Moskwie, rozkoszując się 

urokami komunizmu. Ale przez lata służby 

Jej Królewskiej Mości zachowywały się tak, 

jak współcześnie ich koledzy na Facebooku. 

Nie trzeba więc internetu, ale jego istnienie 

skalę lokalną zmienia na globalną: portale 

społecznościowe, fora i blogi z nieznanych 

przyczyn skłaniają masę ludzi do wirtualnego 

ekshibicjonizmu. W tzw. realu nigdy nie 

ujawniliby na swój temat tak wiele jak w sieci. 

Zwierzenia, zdjęcia, różne dane osobiste 

– wszystko to ujawnia się na masową skalę. 

Na samym Facebooku znajduje się ok. 100 

miliardów fotek. I co się dziwić, że rządowi 

oficjele pchają się bez zastanowienia w pułapkę... 

U nas też nie było lepiej, kiedy dzielni 

tajni agenci radośnie dzielili się z całym 

światem swoimi facjatami na Naszej Klasie. 

Drugie zjawisko globalne to syndrom 

doktora Jekylla i pana Hyde’a. W świecie rzeczywistym 

Jan Kowalski jest sympatycznym 

człowiekiem, z którym można rozsądnie podyskutować. 

Ale po przyjęciu nicka Gruby 

Rycho lub innego, równie wzniosłego, zamienia 

się w dziką bestię, której mózg służy wyłącznie 

jako radiator. Steki wyzwisk, wyrzekań 

i obrażania kogo się da. Z rozgrzanych 

czerepów przez klawiaturę leją się w świat 

pomyje. Prawdopodobnie masa informacyjnych 

bzdur może już być większa od zwykłego 

przepływu danych – tak jak spam w poczcie 

elektronicznej stanowi znakomitą większość 

korespondencji. 

Skutek jest taki, że mniej więcej co dekadę 

podwaja się liczba serwerów, które muszą 

obsłużyć informacyjny tumult. W Stanach 

Zjednoczonych centra przetwarzania 

danych zużywają 2-3 proc. energii elektrycznej 

konsumowanej w kraju. Podobnie jest 

w innych krajach rozwiniętych. A to tylko jedna 

strona zasilania. Druga to domowe komputery, 

laptopy, tablety i smartfony. Jeżeli 

tylko w Polsce jest jakieś 14-15 mln internautów 

i – w uproszczeniu – każdy używa komputera, 

to w praktyce jedna całkiem solidna 

elektrownia służy wyłącznie zaspokajaniu 

ich potrzeb (przyjmując, że przeciętny komputer 

stacjonarny potrzebuje ok. 200 W). 

A pokusy są coraz większe. Z jednej strony 

rośnie świat potencjalnych wirtualnych 

uciech, z drugiej – jesteśmy nieustannie zachęcani 

do kupowania nowych urządzeń, 

które wręcz nie pozwalają wyjść z internetu. 

Każdy może zostać, jeśli nie Philbym, to przynajmniej 

generałem fałszywego admirała. 

I nawet zamknięcie przywołanej elektrowni 

nie zmieni bałaganiarskiego obrazu sieci. 

30 

RYS: Andrzej Gutkowski

Nr 42 - Tauron

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

Delete template?

Save as template?