Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
NguyÔn Quang §«ng. §H Th¸i Nguyªn Mobile: 0974974888<br />
CH¦¥NG V: sãng ¸nh s¸ng<br />
1. HiÖn t−îng t¸n s¾c ¸nh s¸ng.<br />
* §/n: Lµ hiÖn t−îng chïm s¸ng phøc t¹p bÞ t¸ch thµnh nhiÒu mµu kh¸c nhau khi ®i qua mÆt ph©n c¸ch<br />
cña hai m«i tr−êng trong suèt.<br />
* ¸nh s¸ng ®¬n s¾c lµ ¸nh s¸ng kh«ng bÞ t¸n s¾c<br />
¸nh s¸ng ®¬n s¾c cã tÇn sè x¸c ®Þnh, chØ cã mét mµu.<br />
v<br />
c λ0 c λ0<br />
B−íc sãng cña ¸nh s¸ng ®¬n s¾c λ = , truyÒn trong ch©n kh«ng λ<br />
0<br />
= ⇒ = ⇒ λ =<br />
f<br />
f λ v n<br />
* ChiÕt suÊt cña m«i tr−êng trong suèt phô thuéc vµo mµu s¾c ¸nh s¸ng. §èi víi ¸nh s¸ng mµu ®á lµ<br />
nhá nhÊt, mµu tÝm lµ lín nhÊt.<br />
* ¸nh s¸ng tr¾ng lµ tËp hîp cña v« sè ¸nh s¸ng ®¬n s¾c cã mµu biÕn thiªn liªn tôc tõ ®á ®Õn tÝm.<br />
B−íc sãng cña ¸nh s¸ng tr¾ng: 0,4 µm ≤ λ ≤ 0,76 µm.<br />
2. HiÖn t−îng nhiÔu x¹ ¸nh s¸ng.<br />
HiÖn t−îng ¸nh s¸ng bÞ lÖch ph−¬ng truyÒn th¼ng gÆp vËt cn gäi lµ hiÖn t−îng nhiÔu x¹ ¸nh s¸ng.<br />
3. HiÖn t−îng giao thoa ¸nh s¸ng (chØ xÐt giao thoa ¸nh s¸ng trong thÝ nghiÖm Y©ng).<br />
* §/n: Lµ sù tæng hîp cña hai hay nhiÒu sãng ¸nh s¸ng kÕt hîp trong kh«ng gian trong ®ã xuÊt hiÖn<br />
nh÷ng v¹ch s¸ng vµ nh÷ng v¹ch tèi xen kÏ nhau.<br />
C¸c v¹ch s¸ng (v©n s¸ng) vµ c¸c v¹ch tèi (v©n tèi) gäi lµ v©n giao<br />
thoa.<br />
* HiÖu ®−êng ®i cña ¸nh s¸ng (hiÖu quang tr×nh)<br />
ax<br />
∆ d = d2− d1=<br />
D<br />
Trong ®ã: a = S 1 S 2 lµ khong c¸ch gi÷a hai khe s¸ng<br />
D = OI lµ khong c¸ch tõ mÆt ph¼ng chøa hai khe s¸ng<br />
S 1 , S 2 ®Õn mµn quan s¸t<br />
S 1 M = d 1 ; S 2 M = d 2<br />
x = OM lµ (to¹ ®é) khong c¸ch tõ v©n trung t©m ®Õn ®iÓm M ta xÐt<br />
29<br />
a<br />
S 1<br />
S 2<br />
d 1<br />
I d 2<br />
λD<br />
* VÞ trÝ (to¹ ®é) v©n s¸ng: ∆d = kλ ⇒ x= k ; k∈<br />
Z<br />
a<br />
k = 0: V©n s¸ng trung t©m<br />
k = ±1: V©n s¸ng bËc (thø) 1 (KÓ tõ trung t©m)<br />
k = ±2: V©n s¸ng bËc (thø) 2<br />
λD<br />
* VÞ trÝ (to¹ ®é) v©n tèi: ∆d = (k + 0,5)λ ⇒ x= ( k+ 0,5) ; k∈Z<br />
a<br />
k = 0, k = -1: V©n tèi thø (bËc) nhÊt<br />
k = 1, k = -2: V©n tèi thø (bËc) hai<br />
k = 2, k = -3: V©n tèi thø (bËc) ba<br />
λD<br />
* Khong v©n i: Lµ khong c¸ch gi÷a hai v©n s¸ng hoÆc hai v©n tèi liªn tiÕp: i =<br />
a<br />
* NÕu thÝ nghiÖm ®−îc tiÕn hµnh trong m«i tr−êng trong suèt cã chiÕt suÊt n th× b−íc sãng vµ khong<br />
v©n:<br />
λ λnD<br />
i<br />
λ<br />
n<br />
= ⇒ in<br />
= =<br />
n a n<br />
* Khi nguån s¸ng S di chuyÓn theo ph−¬ng song song víi S 1 S 2 th× hÖ v©n di chuyÓn ng−îc chiÒu vµ<br />
khong v©n i vÉn kh«ng ®æi.<br />
D<br />
§é dêi cña hÖ v©n lµ: x0<br />
= d<br />
D1<br />
Trong ®ã: D lµ khong c¸ch tõ 2 khe tíi mµn<br />
D<br />
M<br />
x<br />
O