Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
NguyÔn Quang §«ng. §H Th¸i Nguyªn Mobile: 0974974888<br />
- C¸c ®Æc tr−ng c¬ bn cña c¸c hµnh tinh<br />
Thiªn thÓ<br />
Khong c¸ch ®Õn MÆt<br />
Trêi (®vtv)<br />
B¸n kÝnh<br />
(km)<br />
Khèi l−îng (so víi<br />
Tr¸i §Êt)<br />
Khèi l−îng riªng<br />
(10 3 kg/m 3 )<br />
Chu k× tù<br />
quay<br />
Chu k× chuyÓn ®éng<br />
quanh MÆt Trêi<br />
Sè vÖ tinh<br />
®¨ biÕt<br />
Thñy tinh 0,39 2440 0,052 5,4 59 ngµy 87,0 ngµy 0<br />
Kim tinh 0,72 6056 0,82 5,3 243 ngµy 224,7 ngµy 0<br />
Tr¸i §Êt 1 6375 1 5,5 23g56ph 365,25 ngµy (1 n¨m) 1<br />
Háa tinh 1,52 3395 0,11 3,9 24g37ph 1,88 n¨m 2<br />
Méc tinh 5,2 71,490 318 1,3 9g50ph 11,86 n¨m > 30<br />
Thæ tinh 9,54 60,270 95 0,7 14g14ph 29,46 n¨m 19<br />
Thiªn<br />
V−¬ng tinh<br />
Hi V−¬ng<br />
tinh<br />
19,19 25,760 15 1,2 17g14ph 84,00 n¨m 15<br />
30,07 25,270 17 1,7 16g11ph 164,80 n¨m > 8<br />
4. Sao chæi vµ thiªn th¹ch:<br />
- Sao chæi: Lµ nh÷ng khèi khÝ ®ãng b¨ng lÉn víi ®¸, cã ®−êng kÝnh vµi km, chuyÓn ®éng quanh MÆt<br />
Trêi theo quü ®¹o elÝp rÊt dÑt mµ mÆt trêi lµ 1 tiªu ®iÓm. Khi sao chæi c® trªn quÜ ®¹o gÇn mÆt trêi vËt<br />
chÊt trong sao bÞ nãng s¸ng vµ bay h¬i thµnh ®¸m khÝ vµ bôi quanh sao. §¸m khÝ vµ bôi bao quanh sao<br />
bÞ ¸p suÊt do as mÆt trêi g©y ra ®Èy d¹t vÒ phÝa ®èi diÖn víi mÆt trêi t¹o thµnh c¸i ®u«i sao chæi. §øng<br />
trªn T§ ta nh×n thÊy c ®Çu vµ ®u«i sao chæi: ®Çu sao chæi gÇn mÆt trêi, ®u«i sao chæi xa MT h¬n.<br />
- Thiªn th¹ch: Lµ nh÷ng tng ®¸ chuyÓn ®éng quanh mÆt trêi. Tr−êng hîp thiªn th¹ch bay vµ bÇu khÝ<br />
quyÓn cña tr¸i ®Êt th× nã bÞ ma s¸t m¹nh nªu nãng s¸ng vµ bèc ch¸y, ®Ó l¹i mét vÕt dµi mµ ta gäi lµ<br />
sao b¨ng.<br />
III. c¸c sao vµ thiªn hµ:<br />
1. C¸c sao:<br />
- Sao lµ mét thiªn thÓ nãng s¸ng gièng nh− MÆt Trêi. C¸c sao ë rÊt xa, hiÖn nay ®· biÕt ng«i sao gÇn<br />
nhÊt c¸ch chóng ta ®Õn hµng chôc tØ km (trªn 4 n¨m as); cßn ng«i sao xa nhÊt c¸ch xa ®Õn 14 tØ n¨m<br />
12<br />
¸nh s¸ng ( 1 naêm aùnh saùng = 9, 46.10 Km ).<br />
- §é s¸ng c¸c sao: §é s¸ng mµ ta nh×n thÊy cña mét ng«i sao thùc chÊt lµ ®é räi s¸ng lªn con ng−¬i<br />
cña m¾t ta, nã phô thuéc vµo khong c¸ch vµ ®é s¸ng thùc cña mçi sao. §é s¸ng thùc cña mçi sao l¹i<br />
phô thuéc vµo c«ng suÊt bøc x¹ cña nã. §é s¸ng cña c¸c sao rÊt kh¸c nhau. Ch¼ng h¹n Sao Thiªn Lang<br />
cã c«ng suÊt bøc x¹ lín h¬n cña MÆt Trêi trªn 25 lÇn; sao kÐm s¸ng nhÊt cã c«ng suÊt bøc x¹ nhá h¬n<br />
cña MÆt Trêi hµng v¹n lÇn.<br />
- C¸c lo¹i sao ®Æc biÖt: §a sè c¸c sao tån t¹i trong tr¹ng th¸i æn ®Þnh; cã kÝch th−íc, nhiÖt ®é, …<br />
kh«ng ®æi trong mét thêi gian dµi.<br />
- Ngoµi ra; ng−êi ta ®· ph¸t hiÖn thÊy cã mét sè sao ®Æc biÖt nh− sao biÕn quang, sao míi, sao n¬tron,<br />
…<br />
+ Sao biÕn quang cã ®é s¸ng thay ®æi, cã hai lo¹i:<br />
- Sao biÕn quang do che khuÊt lµ mét hÖ sao ®«i (gåm sao chÝnh vµ sao vÖ tinh), ®é s¸ng tæng hîp<br />
mµ ta thu ®−îc sÏ biÕn thiªn cã chu k×.<br />
- Sao biÕn quang do nÐn d·n cã ®é s¸ng thay ®æi thùc sù theo mét chu k× x¸c ®Þnh.<br />
+ Sao míi cã ®é s¸ng t¨ng ®ét ngét lªn hµng ngµn, hµng v¹n lÇn råi sau ®ã tõ tõ gim. LÝ thuyÕt cho<br />
r»ng sao míi lµ mét pha ®ét biÕn trong qu¸ tr#nh biÕn hãa cña mét hÖ sao.<br />
+ Punxa, sao n¬tron ngoµi sù bøc x¹ n¨ng l−îng cßn cã phÇn bøc x¹ n¨ng l−îng thµnh xung sãng v«<br />
tuyÕn.<br />
14 3<br />
- Sao n¬tron ®−îc cÊu t¹o bëi c¸c h¹t n¬tron víi mËt ®é cùc k× lín 10 g/cm .<br />
44